PYTANIA EGZAMINACYJNE

STUDIA PODYPLOMOWE

ZARZĄDZANIE BEZPIECZEŃSTWEM I HIGIENĄ PRACY

2008-2009 ROK

D

Sprzęt ochrony słuchu

S

Sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości

W

Środki izolujące cały organizm

I

Środki ochrony kończyn górnych

R

1	Omów pasywne metody ochrony przeciwwybuchowej? Odp. Pasywne systemy tłumienia wybuchów, to otwory dekompresyjne: - konstrukcje dachowe - okna - płytki bezpieczeństwa - membrany bezpieczeństwa - klapy wybuchowe Konstrukcje dachowe 1. Nad pomieszczeniem zagrożonym wybuchem należy stosować lekki dach, wykonany z materiałów co najmniej trudno zapalnych, o masie nie przekraczającej 75 kg/m^2 rzutu, licząc bez elementów konstrukcji nośnej dachu, takich jak podciągi, wiązary i belki. 2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pomieszczenia, w którym łączna powierzchnia urządzeń odciążających (przeciwwybuchowych), jak przepony, klapy oraz otwory oszklone szkłem zwykłym, jest większa niż 0,065 m^2/m^3 kubatury pomieszczenia. 3. Ściany oddzielające pomieszczenie zagrożone wybuchem od innych pomieszczeń powinny być odporne na parcie o wartości 15 kN/m^2 (15 kPa). Okna W pomieszczeniach zagrożonych wybuchem okna i drzwi powinny otwierać się na zewnątrz. Płytki bezpieczeństwa, klapy wybuchowe, membrany bezpieczeństwa Uwolnienie ciśnienia wybuchu jest prawdopodobnie najczęściej stosowanym działaniem dla opanowania następstw wybuchu. Zasada tego konstrukcyjnego działania ochronnego polega na zapobieżeniu wytworzeniu się niedopuszczalnie wysokiego ciśnienia wewnątrz zbiornika/pomieszczenia na skutek uwolnienia, np. pyłu do atmosfery przez otworzenie się we właściwym czasie określonego otworu odciążającego: płytki bezpieczeństwa, klapy wybuchowe, membrany bezpieczeństwa. Płytki bezpieczeństwa i klapy wybuchowe otwierają się bez tworzenia odłamków, przy zadziałaniu nie ulegają zniszczeniu. Działanie membrany przeciwwybuchowej polega na tym, że zostaje ona wydmuchnięta, powoduje to konieczność przerwania procesu produkcyjnego w celu wymiany membrany. Odpowiedzi udzieliła Błaszczak Renata
2	Omów aktywne metody ochrony przeciwwybuchowej? Systemy tłumienia wybuchów: Aktywne - instalacje gaśnicze Pasywne - otwory dekompresyjne AKTYWNE SYSTEMY TŁUMIENIA WYBUCHÓW: stosowane są wtedy, gdy niemożliwa jest ochrona urządzeń i aparatów procesowych za pomocą wzmocnienia ich konstrukcji lub odpowietrzania skutków wybuchu, tłumienie wybuchu polega na wykryciu zjawiska w początkowym stadium, zaraz po zapłonie, a następnie wyładowaniu środka gaśniczego z taką szybkością, aby ugasić płomienie, zanim nastąpi przyrost ciśnienia Odpowiedzi udzieliła: Monika Brzózka
3	Co to jest nadzór rynku i jakie są jego zadania ? Proces oceny zgodności dokonuje się przed wprowadzeniem wyrobu na rynek natomiast zadaniem nadzoru rynku (zgodnie z nom,enklaturą ustawy z 30 sierpnia 2002 roku o systemie ochrony zgodności - system kontroli na wyrobami wprowadzonymi na rynek) jest kontrola tej zgodności po wprowadzeniu wyrobu na rynek. Prezes UOKiK, na wniosek organu wyspecjalizowanego lub z urzędu, usuwa wpis z rejestru, w przypadku gdy: osoba wprowadzająca wyrób do obrotu udowodni, ze wycofa z obrotu wszystkie egzemplarze wyrobu niezgodnego z zasadniczymi wymaganiami; wpis usuwa się nie wcześniej niż w terminie 6 miesięcy od zakończenia kontroli, o której mowa w art. 40 ust. 1; niezgodność wyrobu z zasadniczymi wymaganiami zostały usunięte; wpis usuwa się nie wcześniej niż przed 12 miesięcy od dnia przeprowadzenia kontroli, o której mowa w art. 41b ust. 2 i art. 41c ust. 9. Informacje zawarte w rejestrze są publicznie dostępne. (odpowiedź ze zbioru PDF)
4	Przedstaw różnice występujące pomiędzy andragogiką a pedagogiką. Andragogika - nauka o kształceniu i samokształceniu oraz wychowaniu i samowychowaniu dorosłych Pedagogika - nauka (zespół nauk) o wychowaniu i procesach wychowawczych dzieci i młodzieży Różnice wg Knowles `a: pedagogika -nauczyciel decyduje o tym, co, kiedy i w jaki sposób jest nauczane i sprawdza nabytą przez uczniów wiedzę. - nauczyciel zachęca i kształtuje dążenia uczącego się do niezależności. - dominują metody dydaktyczne (wykład, lektura podręcznika jako forma przekazywania informacji). - dominują dyskusje, rozwiązywanie problemów jako metody uczenia -program zajęć jest standardowy (uczenie się tego co narzuca społeczeństwo) -program zajęć są dostosowany jest do życiowych potrzeb uczących się (ludzie uczą się tego czego potrzebują) -uczenie się jest zorganizowane w oparciu o przedmioty szkolne: uczniowie uczą się tego, czego się od nich oczekuje. Odpowiedzi udzieliła: Izabela Butajło - głównym założeniem jest zastosowanie i przydatność zdobytej wiedzy.
5	Omów pedagogiczny model szkolenia. Jeśli szkolenie bhp pracowników ma przynieść dobre efekty, którymi powinno być bezwypadkowe, nienarażające zdrowia i życia oraz wydajne wykonywanie pracy, muszą zostać spełnione pewne wymogi postępowania pedagogicznego. Szkolący powinien znać prawa rządzące procesem dydaktycznym i podporządkować swoje działania ogólnym normom poprawnego metodycznie postępowania szkolącego (instruktora) ze szkolonymi, które noszą nazwę zasad nauczania. W prowadzeniu szkoleń należy przestrzegać następujących zasad: świadomego i aktywnego udziału szkolonych w procesie nauczania, poglądowości, postępującej złożoności i stopniowania trudności, systematyczności, jedności szkolenia indywidualnego i zespołowego, trwałości przyswajanej wiedzy, umiejętności i nawyków, łączenia teorii z praktyką. Zasady nauczania są ze sobą ściśle powiązane. Określają najskuteczniejsze sposoby przekazywania przez szkolącego wiadomości - wskazują, jak przekazać wiedzę przewidzianą programem szkolenia, aby została dobrze opanowana przez szkolonego. Sposób organizacji szkolenia Rozporządzenie szkoleniowe przewiduje, że szkolenia: wstępne ogólne, wstępne na stanowisku pracy, okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych powinny być przeprowadzane w formie instruktażu.   Instruktaż w potocznym znaczeniu oznacza przekazanie niezbędnych informacji do działania w określonej dziedzinie. Instruktaż lub omówienie stanowią metodę towarzyszącą pokazowi lub ćwiczeniom - jest to metoda kompleksowa, w której skład wchodzą różne proste metody, takie jak: opis, wyjaśnienie, opowiadanie, pogadanka, pokaz. Instruktaż (ogólny i stanowiskowy) powinien być prowadzony dla konkretnego stanowiska pracy w konkretnym zakładzie na podstawie obowiązujących przepisów, a przede wszystkim na podstawie uregulowań wewnątrzzakładowych, znajomości procesów technologicznych (pracy), zagrożeń środowiska pracy, ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą, a także innych uwarunkowań środowiska pracy. Dlatego też forma wirtualnego przekazu informacji (przez Internet itp.) jest niewystarczająca, gdyż nie uwzględnia wszystkich  elementów instruktażu, choćby takich jak pokaz. Szkolenie Pani pracownic za pośrednictwem Internetu nie odpowiada formie tego szkolenia przewidzianej przez rozporządzenie szkoleniowe, gdyż szkolenie prowadzone jako instruktaż wymaga osobistego udziału szkolącego i szkolonego. Odpowiedzi udzielił: Robert
6	Omów sposób przeprowadzenia prawidłowego instruktażu stanowiskowego na wybranym przez Ciebie stanowisku. Instruktaż stanowiskowy - na przykładzie stanowiska „wiertacz” Instruktaż stanowiskowy należy przeprowadzić przed dopuszczeniem wiertacza do wykonywania pracy na określonym typie wiertarki (np. wiertarka promieniowa, kolumnowa, stołowa, koordynacyjna i inne specjalne, np. pozioma), z uwagi na związane z danym typem i wielkością maszyny zagrożenia. Instruktaż powinien przejść także pracownik przenoszony na inną maszynę, a ponadto uczeń odbywający praktyczną naukę zawodu oraz student odbywający praktykę studencką. Pracownik wykonujący pracę na kilku stanowiskach pracy (typach wiertarek) powinien odbyć instruktaż stanowiskowy na każdym z tych stanowisk. Czas trwania instruktażu Czas trwania instruktażu stanowiskowego dla pracownika zatrudnianego na stanowisku wiertacza powinien być uzależniony od przygotowania zawodowego pracownika, dotychczasowego stażu pracy oraz rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku, na którym pracownik ma być zatrudniony- ale nie mniej niż 6 godzin roboczych. Instruktaż stanowiskowy powinna przeprowadzić wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami(mistrz, brygadzista) lub pracodawca, ale pod warunkiem, że osoby te mają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego. Instruktaż stanowiskowy powinien zapewnić szkolonemu pracownikowi możliwość uzyskanie przez niego: - informacji o czynnikach środowiska pracy występujących na danym stanowisku pracy oraz o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą; - wiedzy i umiejętności dotyczących sposobów ochrony przed zagrożeniami wypadkowymi i zagrożeniami dla zdrowia w warunkach normalnej pracy i w warunkach awaryjnych, - wiedzy i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznego wykonywania powierzonej pracy. Sposób przeprowadzenia instruktażu stanowiskowego Szkolenie powinno uwzględniać następujące etapy: - rozmowę wstępną osoby instruującej (zwykle bezpośredniego przełożonego) z instruowanym pracownikiem, - pokaz i objaśnienie przez instruktora czynności wykonywanych podczas całego procesu pracy, który ma być realizowany przez pracownika, w szczególności przygotowywania maszyny do pracy i jej obsługi; - próbne wykonywanie powyższych czynności pracy przez pracownika przy korygowaniu przez instruktora sposobów wykonywania tych czynności; - samodzielną pracę instruowanego pracownika pod nadzorem instruktora; - sprawdzenie i ocenę przez instruktora sposobu wykonywania pracy przez pracownika. Jeżeli pracownik będzie wykonywał prace na różnych stanowiskach (różnych typach wiertarek), szkolenie powinno uwzględniać wszystkie typy maszyn i wszystkie rodzaje prac, które będą należały do zakresu obowiązków pracownika. Sposób realizacji szkolenia i czas trwania poszczególnych jego części powinny być dostosowane do wykształcenia i dotychczasowego doświadczenia zawodowego pracownika oraz zagrożeń występujących przy przewidzianej do wykonywania przez niego pracy. Odpowiedzi udzielił: Sławomir Draszewski
7	Wymień źródła drgań mechanicznych oraz podaj metody ich ograniczenia. Odp. Drgania mechaniczne to nienaturalny, wywołany sztucznie ruch elementów w stosunku do siebie wprawiony przez elementy maszyn i urządzeń będące w ruchu w wyniku pracy zainstalowanych tam elementów wirujących lub wykonujących ruch posuwisto-zwrotny z określona częstotliwością. Człowiek, a szczególnie poszczególne części jego ciała mające bezpośredni fizyczny kontakt z takimi elementami ulegają takim samym drganiom. Drgania wibracyjne mogą być przekazywane również przez drgające powietrze - infradźwięki. Do źródeł drgań mechanicznych zaliczamy: -Podesty, platformy, podłogi zespołów maszyn i linii technologicznych wskutek drgań wywołanych przez pracujące maszyny i urządzenia; - Fotele (siedziska) operatorów pojazdów mechanicznych jak: samochody ciężarowe, maszyny rolnicze, maszyny drogowe i inne; - Podłogi, siedziska pojazdów przewożących pasażerów - oddziaływanie na pasażerów, powierzchnia chodnika, ulicy - oddziaływanie na przechodniów; - maszyny i urządzenia ręczne, których charakter pracy polega na wibracjach jak: młot pneumatyczny, urządzenia udarowe elektryczne, wiertarki, piły łańcuchowe, maszyny i urządzenia drogowe i rolnicze obsługiwane ręcznie; - elementy obsługujące maszyny i urządzenia znajdujące się w ruchu wibracyjnym; - elementy obrabiane trzymane ręcznie przez obsługującego - procesy w obróbce drewna, szlifowanie, ciecie itd. Metody ograniczania drgań mechanicznych: - W przypadku podestów, platform stosować maty gumowe z gumy porowatej pochłaniające drgania mechaniczne; - Fotele i siedziska operatorów pojazdów i maszyn roboczych stosować amortyzatory sprężynowe, pneumatyczne, a same siedziska wykonać z pochłaniających energię drgania gąbek; - W przypadku narzędzi elektrycznych jak wiertarki, młoty elektryczne czy pneumatyczne oraz trzymanych w rękach elementach obrabianych stosować odpowiednie rękawice z wkładką pochłaniającą drgania mechaniczne. - W przypadkach innych źródeł drgań stosować adekwatne do źródła drgania środki pochłania drgania oddzielające ciało człowieka od maszyny. Odpowiedzi udzielił Romuald Drobysz
8	Podaj koszty wypadków w pracy jako element ekonomiczny przedsiębiorstwa. Koszty wypadków przy pracy stanowią jeden z podstawowych składników kosztów bhp w firmie, które obejmują: 1.zwiększoną składkę na społeczne ubezpieczenie wypadkowe ZUS 2.Płatności bieżące związane z wypadkiem przy pracy: Świadczenia wypłacone przez zakład pracy poszkodowanemu Koszty związane z wynajęciem maszyn, zleceniem produkcji podwykonawcom, naprawami poza zakładem Koszty transportu poszkodowanego i płatnej pomocy medycznej poza zakładem pracy. 3.Straty w majątku trwałym i obrotowym: Stracone wskutek wypadku surowce, półwyroby lub wyroby gotowe, Wyposażenie (utrata maszyn, narzędzi, pojazdów). 4.Czas pracy stracony wskutek wypadku przy pracy: Czas stracony przez osobę poszkodowaną, zarówno w dniu wypadku jak i w dniach absencji, Czas stracony przez inne osoby (np.udzielające pierwszej pomocy poszkodowanemu w drodze do lekarza lub domu, inne osoby które przerwały pracę wskutek wypadku przy pracy) Czas dochodzenia powypadkowego. 5.Utrata przychodów organizacji: Związana z przerwą w produkcji Związana z obniżeniem wydajności i jakości pracy. Ponadto dodatkowe koszty ponoszą również: społeczeństwo w postaci kosztów ZUS i NFZ, pracowników i ich rodziny - dodatkowe koszty leczenia , możliwość utraty prawa do wykonywania zawodu, trwałe kalectwo, oszpecenie, wyłączenie z możliwości normalnego życia, Odpowiedzi udzieliła: Elżbieta Furgała
9	Wymień i opisz zasady obowiązujące przy doborze środków ochrony indywidualnej. Środki ochrony indywidualnej stanowią jeden z elementów systemu bezpieczeństwa pracy. Ich funkcjonowanie w zakładzie pracy powinno być poprzedzone: analizą zagrożeń, oceną ryzyka, szkoleniem pracowników na temat zagrożeń występujących na stanowiskach pracy oraz skutków tych zagrożeń dla zdrowia lub życia. W Polsce środki ochrony indywidualnej najczęściej nie są traktowane jako zabezpieczenie stosowane gdy nie można wyeliminować zagrożenia na innej drodze, ale często są traktowane jako jedyne zabezpieczenie. Może to prowadzić do przeceniania rzeczywistej skuteczności środków ochrony indywidualnej, a w konsekwencji do niepełnego zabezpieczenia lub tylko do jego pozorów. Potwierdzeniem tego zjawiska jest utrzymująca się duża liczba wypadków przy pracy. Warunkiem podstawowym prawidłowego funkcjonowania środków ochrony indywidualnej w ramach zakładowego systemu ochrony pracy są: właściwy dobór; przeszkolenie pracowników w zakresie użytkowania tych środków oraz ich parametrów ochronnych; właściwe rozpoznanie czynników szkodliwych oraz ich stężenia i natężenia; system monitoringu zagrożeń. Zgodnie z postanowieniami Kodeksu Pracy, pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom bezpieczeństwo i ochronę ich zdrowia w każdym aspekcie związanym z pracą. W ramach swej odpowiedzialności pracodawca powinien m.in. stosować środki, według następujących zasad: unikanie ryzyka; ocena ryzyka, którego nie można uniknąć; zapobieganie ryzyku u źródła (np. przez zastąpienie niebezpiecznych procesów produkcyjnych bezpiecznymi lub zmianę organizacji pracy); prowadzenie spójnej polityki zapobiegania ryzyku w zakładzie pracy; dostosowanie stanowisk pracy do pojedynczego człowieka; nadawanie priorytetu środkom ochrony zbiorowej przed środkami ochrony indywidualnej; właściwe informowanie pracowników na temat zagrożeń na stanowiskach pracy. Podstawowym warunkiem doboru środków ochrony indywidualnej jest rozpoznanie i ocena zagrożeń występujących na stanowiskach pracy. Uzyskane dane na temat zagrożeń na poszczególnych stanowiskach pracy umożliwiają precyzyjne określenie potrzeb dotyczących zakresu ochrony (części ciała pracowników narażonych na działanie czynników szkodliwych) oraz minimalnych, wymaganych parametrów ochronnych środków ochrony indywidualnej. Uzyskane dane na temat zagrożeń na poszczególnych stanowiskach pracy umożliwiają, w niektórych przypadkach również na oszacowanie ryzyka. Źródło: www.ciop.pl Odpowiedzi udzielił: Marek Grzybicki
10	Podaj klasyfikację środków ochrony indywidualnej. Klasyfikacja środków ochrony indywidualnej: środki ochrony indywidualnej o konstrukcji prostej( karegoria I), do ochrony przed zagrożeniami niewielkimi, drobne skaleczenie, łatwo rozpoznawalne, środki ochrony indywidualnej o konstrukcji pośredniej( kategoria II), to środki nie mieszczące się ani w kategorii I, ani w II, środki ochrony indywidualnej o konstrukcji złożonej( katgoria III), do ochrony przed zagrożeniami życia i zdrowia lub mogą chronić przed poważnymi zmianami chorobowymi. Skutki mogą być rozpoznawalne po dłuższym okresie, np. choroba wibracyjna, popromienna. Podział środków ochrony indywidualnej według ich ogólnego przeznaczenia. Nazwa grupy Symbol oznaczenia Odzież ochronna U Środki ochrony kończyn dolnych N Sprzęt ochrony głowy G Sprzęt ochrony twarzy i oczu T Sprzęt ochrony układu oddechowego	Odpowiedzi udzielił: Piotr Herasimiuk
11	Zdefiniuj pracę statyczną i dynamiczną oraz podaj przykłady. Praca statyczna - jest jednym z dwóch rodzajów pracy jaką mogą wykonywać nasze mięśnie. Występuje gdy na zewnątrz nie można zaobserwować żadnego ruchu, a mimo tego mięśnie pozostają w stałym napięciu np. podczas stania, siedzenia czy podpierania. Nie stanowi ona zatem pracy mechanicznej, jednak często może powodować duże obciążenia dla organizmu człowieka (np. podczas długotrwałego stania wzrasta ciśnienie hydrostatyczne nóg, co sprzyja obrzękom i bardzo często prowadzi do powstania żylaków). Przykładowo prace biurowe, obsługa monitorów komputerowych, pulpitów sterowniczych, praca przy taśmach montażowych, stanowiska produkcyjne w elektronice, prowadzenie samochodów ciężarowych na długich trasach, obsługa kasy w supermarkecie itp. Praca dynamiczna - wysiłek przebiega w warunkach ruchu, w związku z przemieszczeniem ciała ludzkiego lub jego części w przestrzeni i zachodzi przy udziale izotonicznych skurczów mięśni, podczas których następuje skrócenie włókien-okresy skurczu i rozkurczu mięśni. Praca dynamiczna jest podstawowym czynnikiem, który powoduje podwyższenie poziomu przemiany materii. Ogólnie uznanym miernikiem ciężkości dynamicznej pracy fizycznej jest wydatek energetyczny. (odpowiedź ze zbioru PDF)
12	Wymień i omów istotne cechy sygnałów biorących udział w odbiorze informacji. INFORMACJA jest przekazywana do człowieka przy pomocy różnych sygnałów. Aby sygnał mógł być odebrany przez człowieka musi posiadać odpowiednią formę fizyczną, która może być zarejestrowana przez system nerwowy człowieka w postaci wrażeń nerwowych. A zatem CECHY SYGNAŁÓW to: jakość siła wielkość kształt położenie ruch czas pojawienia się i trwania Cechy jakościowe sygnału to np. barwa. Najwyraźniejsze różnice występują między barwami zasadniczymi. Jest ich cztery: czerwona, zielona, niebieska i żółta - stosowane w sygnalizacji. Siła sygnału. Konieczne jest nadanie bodźcom pewnego minimum intensywności, jest tzw. próg wrażliwości. Najmniejszą różnicę w intensywności sygnałów, jaką człowiek zauważa, nazywamy progiem czułości albo różnicy. Wielkość sygnału. Spostrzeganie i rozróżnianie sygnałów wzrokowych zależy od wielkości tych sygnałów. Cecha ta dotyczy głównie wymiarów przestrzennych i związana jest z ostrością wzroku. Określa się ją za pomocą minimalnej odległości między dwoma punktami, przy której możliwe jest uzyskanie wrażenia rozdzielczości tych punktów. Kształt sygnału. Kształt rozpoznawany jest zarówno wzrokiem jak i dotykiem. Wzrokowo najłatwiej rozpoznawalne są kształty regularne: kropki, kreski, kwadraty, o wicie trudniej jest zidentyfikować kształty nieregularne. Położenie sygnału. Określenie miejsca sygnału może być dokonywane za pomocą różnych organów zmysłowych, głównie jednak za pomocą wzroku, słuchu i czucia kinestetycznego. Jeśli określony sygnał pojawia się stale w jednym miejscu, wtedy jego położenie staje się podstawową cechą rozpoznawczą. Ruch sygnału. Rozróżniamy: • sygnały nieruchome - pojawiają się stale w jednym i tym samym punkcie miejsca pracy, • sygnały ruchome - zmieniają swoje miejsce w polu orientacji podmiotu. Zarówno sygnały nieruchome, jak i ruchome mogą pojawiać się w dwojaki sposób: sygnały przerywane dyskretnie (zjawiają się i znikają w określonych odstępach czasu regularnie lub nieregularnie), sygnały ciągłe (trwają w polu orientacji podmiotu albo w jednym miejscu, albo też przesuwają się w polu widzenia). Czas trwania sygnału. Aby jakikolwiek bodziec został spostrzeżony, musi on działać przez minimalny okres czasu, który możemy nazwać okresem progowym.
13	Jak powinna przebiegać pierwsza pomoc w oparzeniach termicznych i chemicznych? OPARZENIE jest to powierzchowne lub głębokie uszkodzenie tkanek spowodowane działaniem wysokiej temperatury, energii elektrycznej, promieniowania świetlnego, jonizującego lub żrących środków chemicznych. Rozległość oparzenia cieplnego zależy od wysokości działającej temperatury oraz czasu trwania ekspozycji na ciepło. Już temperatura 42^0 C może spowodować oparzenie, gdy działa przez 6 godzin. Rozróżnia się 4 stopnie: oparzenie I^0 - zaczerwienienie skóry, obrzęk, bolesność; oparzenie II^0 - powstawanie pęcherzy wypełnionych surowiczym płynem (osocze); oparzenie III^0 - martwica parzenie skóry i tkanek leżących głębiej z towarzyszącymi objawami oparzenia I i II stopnia; oparzenie IV^0 - zwęglenie tkanek. Oparzeniom towarzyszą często objawy wstrząsu, głównie wskutek zmniejszonej objętości krwi krążącej, a w późniejszym okresie skutki działania toksycznych produktów rozpadu tkanek i zakażenia. Natężenie objawów zależy od rozległości i głębokości powierzchni oparzonej; oparzeni! e ponad 1/2 powierzchni ciała jest zwykle śmiertelne. Leczenie polega na: zwalczaniu objawów wstrząsu, zapobieganiu zakażeniu i nadmiernej utracie osocza, a w przypadkach rozległych ubytków skóry - przeszczepianiu skóry. Oparzenia chemiczne Oparzenia chemiczne są wynikiem kontaktu człowieka z kwasami lub ługami. Jeśli dojdzie do zażycia doustnego, w żadnym wypadku nie należy prowokować wymiotów, co najwyżej powinno się podać pacjentowi do picia płyny obojętne (woda, herbata) i w ten sposób rozcieńczyć żrącą substancję. Wskazane jest zabezpieczenie resztek trucizny, aby personel medyczny mógł dobrać odpowiednie leczenie neutralizujące. Po kontakcie skóry ze środkami żrącymi najlepiej jest użyć wody do spłukania jej resztek z ciała poszkodowanego, nie dopuszczając przy tym do kontaktu zdrowej skóry ze szkodliwym środkiem, np. poprzez wodę użytą do spłukiwania. Oparzenia termiczne Rozległe oparzenia termiczne ( powyżej 18% powierzchni ciała ) mogą być bardzo niebezpieczne dla życia. Wywołują wstrząs, bardzo często zakażenie, powodują dużą utratę płynów. Pomoc poszkodowanemu polega na polewaniu zimną wodą oparzonych miejsc przez przynajmniej 15-20 minut. Dla ochrony przed zakażeniem powierzchnię rany przykrywa się jałowym opatrunkiem, jednak przy oparzeniach twarzy nie wolno jej niczym przykrywać ! Zabrania się stosowania domowych środków i maści przeciwoparzeniowych, dalsze postępowanie pozostawiając lekarzowi. Do jego przybycia należy chronić pacjenta przed wychłodzeniem - oparzona skóra nie ma zdolności normalnej regulacji temperatury ciała. Postępowanie i leczenie zależy głównie od stopnia oparzenia, jego lokalizacji i rozległości. Należy podać anatoksynę tężcową. Ambolatoryjne leczenie stosuje się w przypadku oparzenia I^0 i II^0obejmującego mniej niż 15-20% powierzczhni ciała ( mniej niż 10% u dzieci), oparzenia II^0 o średniej głębokości lub głębokie obejmujące mniej niż 10% powierzchni ciała, oparzenia III^0 obejmującego mniej niż 1%powierzczhni ciała. Postępowanie polega na: • I^0- oparzone miejsce należy natychmiast schładzać zimną wodą przez 15-20 minut, (skraca się w ten sposób czas przegrzania co może zmniejszyć głębokość oparzenia oraz w przypadku oparzenia chemicznego zmywa substancję chemiczną) albo do momentu ustąpienia bólu, nie należy stosować spirytusu, tłuszczu, ewentualnie można zastosować krem natłuszczający, jeżeli po 2 godzinach od oparzeniach utrzymuje się gorączka oraz ból należy zgłosić się do lekarza, aby złagodzić dolegliwości bólowe można przyjąć aspirynę, naproksen . • II^0 i III^0 -jak w oparzeniu I^0 oraz nakładamy sterylny opatrunek (gaza) na oparzone miejsce, nie należy nakłuwać, przecinać samodzielnie pęcherzy. Jeżeli oparzenie obejmuje staw-należy go unieruchomić. Ważną czynnością jest uniesienie oparzonej kończyny powyżej poziomu serca. Można ją opuszczać w ciągu dnia na krótko do 20min. Opatrunek powinien być zmieniany zgodnie z zaleceniami dwukrotnie w ciągu dnia a przed nałożeniem na ranę nowej dawki leki dokładnie spłukać pozostałości po leku wodą z mydłem Oparzenia elektryczne wymagają szybkiej pomocy lekarskiej, może bowiem dojść do poważnych zaburzeń rytmu serca i konieczne jest monitorowanie serca przez 24- godzinne EKG. W miejscu wniknięcia prądu występuje oparzenie skóry 3 stopnia. Nawet gdy poparzenia skóry są niewielkie zawsze należy chorego zawieść do szpitala. Oparzenia wziewne występują podczas pożaru, gdy dojdzie do zachłyśnięcia się płomieniem i oparzenia górnych dróg oddechowych. Choremu zagraża szybko narastający obrzęk nosogardzieli i rozwinięcie niewydolności oddechowej. Konieczna natychmiastowa pomoc lekarska. PIERWSZA POMOC NA MIEJSCU WYPADKU Pierwszym zadaniem podczas udzielania pomocy poparzonemu jest jego ochrona przed zagrożeniami mogącymi pogłębić rozmiary doznanej szkody, czyli przed dalszym działaniem wysokiej temperatury lub substancji chemicznych. Praktycznie sprowadza się to do: • ewakuacji poszkodowanego z miejsca wypadku, • wygaszenia płonącego na nim ubrania przy pomocy odpowiednich środków przeciwpożarowych (najwłaściwsze są koce gaśnicze), • udaremnienia mu poddania się charakterystycznym w takich sytuacjach odruchom ucieczki (poszkodowany w trakcie zabiegów gaśniczych i pierwszej pomocy medycznej powinien leżeć, gdyż taka pozycja nie sprzyja rozprzestrzenianiu się ognia na odzieży lub bardzo groźnemu zachłyśnięciu się płomieniem), • szybkiego usunięcia z ciała odzieży nadpalonej, nasączonej gorącym płynem lub szkodliwymi substancjami chemicznymi (w groźniejszych wypadkach zaleca się rozcinanie odzieży), • wezwania pomocy lekarskiej. W dalszej kolejności z poparzonych kończyn należy zdjąć niezwłocznie wszelkie pierścionki, obrączki, bransolety i inne podobne przedmioty mogące powodować ucisk w trakcie powiększania się obrzęku. Zaraz po tym przystępuje się do schładzania poparzonych części ciała przez ich zanurzenie w wodzie lub polewanie bieżącą wodą. Czynności te powinny trwać przez około 15 minut lub do czasu ustąpienia bólu. Jeśli oparzenie nastąpiło na skutek działania substancji chemicznych, konieczne jest ich niezwłoczne i całkowite spłukanie z powierzchni ciała strumieniem bieżącej wody. Otwarte rany powstałe w wyniku oparzenia zabezpiecza się jałowym opatrunkiem z gazy, tetry lub gładkiego płótna, zakrywającym całą ich powierzchnię. Nie wolno do tego celu używać waty, ligniny ani innych podobnych materiałów, których cząsteczki przywierają do rany i trudno je potem stamtąd usunąć. Niedozwolone jest używanie plastrów samoprzylepnych do mocowania tych opatrunków, ponieważ omyłkowe ich przyklejenie do skóry podrażnionej powoduje powstanie dodatkowych obrażeń. Szkodliwe dla późniejszego procesu gojenia ran może też się okazać amatorskie stosowanie środków leczniczych w postaci jakichkolwiek maści, kremów lub żelów, jak również przekuwanie pęcherzy oparzeniowych. Silny ból należy uśmierzać, podając dostępne w podręcznej apteczce środki przeciwbólowe doustne (jeśli jama ustna nie jest poparzona) lub w postaci czopków. Gdy ciężki stan poszkodowanego zdaje się kwalifikować go do szybkiego przeprowadzenia zabiegów operacyjnych (chirurgicznych), bezwzględnie nie wolno podawać mu żadnych medykamentów, płynów lub pokarmów. Poszkodowany do czasu przybycia profesjonalnej pomocy lekarskiej powinien przebywać w pozycji leżącej z uniesionymi w górę (przez odpowiednie podparcie lub podwieszenie) poparzonymi kończynami. Zmniejsza to ich przekrwienie i odczuwany w nich lokalny ból. Nie poparzone części ciała poszkodowanego należy starannie okryć, zabezpieczając go w ten sposób przed utratą ciepła będącą czynnikiem pogarszającym ogólny stan zdrowia. Przez cały czas oczekiwania na pomoc lekarską nie można pozostawić poszkodowanego bez opieki i towarzystwa. Jeśli jest przytomny, należy z nim rozmawiać, uspokajać jego lęki, obserwując jednocześnie, czy nie pojawiają się jakieś zaburzenia oddechu lub funkcjonowania układu krążenia. W przypadku ich wystąpienia konieczne jest natychmiastowe podjęcie podstawowej akcji reanimacyjnej. Odpowiedzi udzieliła: Sabina Kur
14	Jak powinna przebiegać pierwsza pomoc w złamaniach i zwichnięciach? W razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowiązany podjąć niezbędne działania, które wyeliminują lub ograniczą zagrożenie. Powinien też zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym oraz zabezpieczyć miejsce wypadku. Miejsce wypadku powinno być zabezpieczone przed: wstępem osób niepowołanych, uruchomieniem bez potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które zostały wstrzymane w związku z wypadkiem, dokonywaniem zmian położenia maszyn, urządzeń technicznych i innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub mogą okazać się pomocne w ustaleniu jego okoliczności i przyczyny. Zgodę na uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych lub dokonanie zmian w miejscu wypadku wyraża pracodawca po uzgodnieniu ze społecznym inspektorem pracy. Po wypadku śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym zgoda ta może być wydana po konsultacjach z właściwym inspektorem pracy i prokuratorem, a w razie wypadków w zakładzie górniczym — po uzgodnieniu z właściwym organem państwowego nadzoru górniczego. Następuje to po stosownych oględzinach miejsca zdarzenia i ewentualnym — o ile zajdzie taka potrzeba — sporządzeniu szkicu lub fotografii. Dokonywanie zmian w miejscu wypadku bez zgody pracodawcy jest dopuszczalne, jeżeli zachodzi konieczność ratowania osób lub mienia znajdujących się w miejscu zdarzenia albo jeśli podjęte działania zapobiegną grożącemu niebezpieczeństwu. Zawiadomienie o wypadku Pracodawca ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić właściwego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy. Zespół powypadkowy Bezpośrednio po otrzymaniu informacji o zaistniałym wypadku pracodawca powołuje zespół powypadkowy, który bada okoliczności i przyczyny wypadku oraz ustala, czy wypadek pozostaje w związku z pracą. Odpowiedzi udzieliła: Sylwia Marcjańska
15	Jak powinna przebiegać pierwsza pomoc osobom porażonym prądem elektrycznym ? Ratując porażonego prądem elektrycznym należy pamiętać, aby samemu nie zostać porażonym. Intensywność prądu elektrycznego zależy od jego natężenia. Przy porażeniu dochodzi często do skurczu tężcowego mięśni - w wyniku porażenia mięśni m/żebrowych dochodzi do efektu tzw. kamiennej klatki - należy prowadzić tylko sztuczne oddychanie kontrolując napięcie mięśni, dopiero potem resuscytację. * Działanie prądu elektrycznego polega na pobudzeniu układu nerwowego i mięśniowego, mięśni szkieletowych i serca, mięśni dłoni - powodując „ przyklejenie się” do przewodu do czasu wyłączenia przepływu prądu. * Efektem działania na mózg może być bezdech i utrata świadomości . *Czasem spotyka się też oparzenia skóry. Oddziaływanie prądu na organizm ludzki * utrata świadomości * skurcz mięśni * zatrzymanie oddechu * oparzenia zewnętrzne i wewnętrzne * zaburzenia rytmu serca wraz z migotaniem komór - przyczyną zatrzymania krążenia CZYNNOŚCI RATUJĄCE * wyłączenie prądu i /lub odizolowanie z zachowaniem szczególnej ostrożności, * ocena oddechu, ewentualnie przy braku -resuscytacja, * przy prawidłowym oddechu pozycja bezpieczna, * wstrząs i rany leczymy zgodnie z zaleceniami Odpowiedzi udzielił Walenty Magierski
16	Wymień obowiązki pracodawcy realizowane do czasu ustalenia okoliczności wypadku w pracy. W razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowiązany podjąć niezbędne działania, które wyeliminują lub ograniczą zagrożenie. Powinien też zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym oraz zabezpieczyć miejsce wypadku. Miejsce wypadku powinno być zabezpieczone przed: wstępem osób niepowołanych, uruchomieniem bez potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które zostały wstrzymane w związku z wypadkiem, dokonywaniem zmian położenia maszyn, urządzeń technicznych i innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub mogą okazać się pomocne w ustaleniu jego okoliczności i przyczyny. Zgodę na uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych lub dokonanie zmian w miejscu wypadku wyraża pracodawca po uzgodnieniu ze społecznym inspektorem pracy. Po wypadku śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym zgoda ta może być wydana po konsultacjach z właściwym inspektorem pracy i prokuratorem, a w razie wypadków w zakładzie górniczym — po uzgodnieniu z właściwym organem państwowego nadzoru górniczego. Następuje to po stosownych oględzinach miejsca zdarzenia i ewentualnym — o ile zajdzie taka potrzeba — sporządzeniu szkicu lub fotografii. Dokonywanie zmian w miejscu wypadku bez zgody pracodawcy jest dopuszczalne, jeżeli zachodzi konieczność ratowania osób lub mienia znajdujących się w miejscu zdarzenia albo jeśli podjęte działania zapobiegną grożącemu niebezpieczeństwu. Zawiadomienie o wypadku Pracodawca ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić właściwego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy. Zespół powypadkowy Bezpośrednio po otrzymaniu informacji o zaistniałym wypadku pracodawca powołuje zespół powypadkowy, który bada okoliczności i przyczyny wypadku oraz ustala, czy wypadek pozostaje w związku z pracą. Odpowiedzi udzieliła: Sylwia
17	Podaj skład zespołu powypadkowego oraz wymień jego obowiązki związane z ustalaniem okoliczności i przyczyn wypadku? W skład zespołu powypadkowego powoływany jest przez pracodawcę 2.osobowy zespół powypadkowy: - pracownik służby BHP oraz społeczny inspektor pracy (może to być pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył obowiązki wykonywania zadań służby BHP, albo specjalista spoza zakładu pracy). Obowiązki zespołu powypadkowego: Po otrzymaniu informacji o wypadku, zespół niezwłocznie przystępuje do ustalenia okoliczności i przyczyn: dokonanie oględzin miejsca wypadku, w tym stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych, a także zbadania warunków wykonywania pracy i innych okoliczności, które mogły mieć związek z badanym zdarzeniem sporządzenie, w razie potrzeby szkicu lub fotografii miejsca wypadku wysłuchania wyjaśnień poszkodowanego - jeśli jego stan zdrowia na to pozwala zebrania informacji dotyczących wypadku od świadków zasięgnięcia opinii lekarza, a w razie potrzeby, opinii innych specjalistów - w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku zebrania innych dowodów dotyczących wypadku dokonania prawne kwalifikacji wypadku - zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych określenia środków profilaktycznych oraz wniosków, w tym wynikających z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek wykorzystania w postępowaniu materiałów zebranych przez organy prowadzące śledztwo lub dochodzenie - jeżeli materiały te zostaną mu udostępnione jeżeli wypadek miał rozmiary katastrofy albo spowodował zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego, wykorzystania ustaleń zespołu specjalistów, powołanego przez właściwego ministra, wojewodę lub inny organ do ustalenia przyczyn wypadku oraz wyjaśnienia związanych z tym zdarzeniem problemów technicznych i technologicznych. Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, któremu uległ pracownik na terenie innego zakładu pracy, dokonuje zespół powołany przez pracodawcę poszkodowanego w obecności przedstawiciela pracodawcy, na którego terenie doszło do tego zdarzenia. Pracodawca, na terenie którego miał miejsce wypadek, ma obowiązek udostępnienia zespołowi powołanemu przez pracodawcę poszkodowanego miejsca wypadku i udzielenia niezbędnych informacji i pomocy. Na wniosek pracodawcy poszkodowanego, okoliczności i przyczyny wypadku może ustalić pracodawca, na którego terenie doszło do wypadku, a dokumentację powypadkową przekazać pracodawcy poszkodowanego. Odpowiedzi udzielił: Łukasz Niedźwiecki
18	Podaj definicje wypadku zbiorowego, ciężkiego i śmiertelnego oraz wymień osoby uprawnione do badania ich okoliczności? Za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nie przekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku. Za wypadek ciężki przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: - utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej, lub inne uszkodzenia ciała albo rozstrój zdrowia naruszające podstawowe funkcje organizmu, - a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy, albo trwałe zeszpecenie lub zniekształcenie ciała. Za wypadek zbiorowy przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby. Okoliczności i przyczyny wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych ustala zespół powypadkowy, w którego skład wchodzi pracownik kierujący komórką służby BHP oraz zakładowy społeczny inspektor pracy. Odpowiedzi udzielił: Tomasz Ostrowski
19	Co rozumiesz pod pojęciem poziomu zagrożenia, wyjaśnij od czego jest zależny? Pojęcie zagrożenia - zagrożenie to czynnik lub sytuacja potencjalnie niebezpieczna, mogąca spowodować urazy, choroby, uszkodzenia lub zniszczenia mienia, środowiska pracy lub też kombinację tych możliwości, - zagrożenie to stan środowiska pracy mogący spodować wypadek lub chorobę, - zagrożenie to niebezpieczna sytuacja, która może prowadzić do szkód, - zagrożenie to potencjalne warunki, które aktywizując się w sekwencję zdarzeń niepożądanych mogą prowadzić do strat, - zagrożenie to źródło niebezpieczeństwa, - zagrożenie to możliwość powstania określonych strat, ustalona dla sytuacji jaka ma miejsce po zajściu pojedynczego zdarzenia niepożądanego w systemie C-T-O. (odpowiedź ze zbioru PDF)
20	Wyjaśnij znaczenie pojęcia systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Odp. System zarządzania jest to zbiór funkcji lub czynności , współdziałających ze sobą przy realizacji celów przedsiębiorstwa. Wg. Polskiej normy PN-18001:1999 - system zarządzania BHP stanowi część ogólnego systemu zarządzania, która obejmuje strukturę organizacyjną, planowanie, zakres odpowiedzialności, zasady postępowania, procedury oraz procesy i zasoby, które są potrzebne do opracowania, wdrażania, realizowania, przeglądu i utrzymywania polityki BHP, a tym samym do zarządzania ryzykiem zawodowym, występującym w środowisku pracy w związku z działalnością przedsiębiorstwa. Odpowiedź: Żaneta Przybysz
21	Wymień działania jakie należy podejmować w przedsiębiorstwie w ramach procesu zarządzania bezpieczeństwem i higiena pracy. Odp. Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy w organizacji (przedsiębiorstwie) to ciąg działań kierowniczych podejmowanych w fazie jej funkcjonowania, w celu poprawy lub utrzymania stanu bezpieczeństwa pracy na wymaganym poziomie. Istota zarządzania bhp: Określenie celów strategicznych organizacji w zakresie bhp, Formułowanie polityki bhp, Wyznaczanie celów ogólnych i cząstkowych, Planowanie działań, które zamierza się podjąć w zakresie bhp aby zrealizować cele ogólne i cząstkowe, Działania zmierzające do zapewnienia określonych zasobów, niezbędnych przy utrzymywaniu bezpieczeństwa pracy na ustalonym poziomie, Wdrażanie norm, procedur i procesów zapewniających utrzymywanie bezpieczeństwa pracy na wymaganym poziomie, Zapewnienie współdziałania służb i pracowników przy wdrażaniu przyjętej w organizacji polityki bhp, Kontrolowanie i podejmowanie działań regulacyjnych, mających na celu zapewnienie sprawności funkcjonowania systemu zarządzania bhp i stanu bezpieczeństwa na ustalonym poziomie, wykorzystując przy tym auditing, monitoring oraz analizę i ocenę ryzyka zawodowego. Odpowiedzi udzielił: Marek Szkoda
22	Co rozumiesz pod pojęciem wypadku? Odp. Nagłe zdarzenie, powodujące uraz lub śmierć u osoby poszkodowanej i wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w związku z pracą: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności w interesie zakładu pracy, nawet bez polecenia w czasie pozostawania w dyspozycji zakładu pracy w drodze między siedzibą zakładu pracy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. Śmiertelny wypadek przy pracy - to wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nie przekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku. Zbiorowy wypadek - to wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia, uległy co najmniej dwie osoby. Odpowiedzi udzieliła: Ewelina Szot
23	Wyjaśnij istotę procesu dochodzenia do strat. Sytuacja na wejściu. Istnienie określonego zagrozenia potencjalnego, mającego swoje źródło w którymś z elementów systemu C-T-O Faza I Pojawienie się pierwotnego zdarzenia niepożądanego wywołującego stan zagadnienia któremu można przypisać pewien potencjał niebezpieczeństwa. Faza II Niekontrolowane wyzwolenie się potencjału niebezpiecznego - bezpośrednie lub w postaci sekwencji wtórnych zdarzeń niepożądanych, mogących doprowadzić do powstania strat materialnych i ludzkich. WNIOSKI: Źródło zagrożenia tkwi w systemie C-T-O Stan zagrożenia będący w istocie zagrożeniem o określonym potencjale pojawia się tylko skutek zdarzenia niepożądanego Przejście za stany zagrożenia do strat nie jest zdarzeniem pewnym: dochodzi do tego z pewnym prawdopodobieństwem, które jest tym tym większe im wyższy jest poziom zagrożenia. Podobnie i wielkość strat może być traktowana jako zmienna losowa. SPOSÓB DOCHODZENIA DO STRAT Zdarzenie niepożądane pojawiające się w trakcie przebiegu którejś z sekwencji procesu wytwórczego, jako rezultat wyzwolenia się określonego potencjału zagrożenia, może wywołać zdarzenie wtórne i jego konsekwencje w postaci awarii, stanu niesprawności lub wypadku, związane z przebiegiem pozostałych sekwencji tego procesu. (odpowiedź ze zbioru PDF)
24	Wyjaśnij znaczenie pojęć: zdarzenia niepożądanego, zdarzenia niepożądanego pierwotnego, zdarzenia niepożądanego wtórnego ZDARZENIE NIEPOŻĄDANE - jest to zdarzenie, którego zajście w rozpatrywanym systemie C-T-O wywołuje w efekcie zagrożenie dla chronionych dóbr, takich jak: zdrowie i życie człowieka, dobra materialne, środowisko naturalne i inne. Przykłady zdarzeń niepożądanych: uszkodzenie urządzenia technicznego, błąd popełniony przez człowieka w trakcie wykonywania pracy, błędne podjęcie przez niego decyzja. ZDARZENIE NIEPOŻĄDANE PIERWOTNE - może być przyczyną pojawienia się sekwencji wtórnych zdarzeń niepożądanych, z których każde kolejne zwiększa poziom zagrożenia, doprowadzając w końcu do strat. Jeśli związane z tym wyzwolenie „potencjału niebezpieczeństwa” zachodzi w sposób nagły i oprócz strat materialnych/finansowych dochodzi do strat ludzkich, przejście ze stanu zagrożenia do strat nazywane jest wypadkiem, w przypadku strat ludzkich - katastrofą. (odpowiedź ze zbioru PDF)
25	Od czego zależy poziom niezawodności człowieka i jaki może on mieć wpływ na prawdopodobieństwo pojawienia się na stanowisku pracy potencjalnego zagrożenia? POD POJĘCIEM NIEZAWODNOŚCI CZŁOWIEKA ROZUMIE SIĘ JEGO ZDOLNOŚĆ DO PEŁNIENIA FUNKCJI PRZEWIDZIANYCH DLA NIEGO W SYSTEMIE: C - T - O , CZYLI DO PRAWIDŁOWEGO FUNKCJONOWANIA W OKREŚLONYM CZASIE I NA WYZNACZONYM STANOWISKU. MIARĄ NIEZAWODNOŚCI CZŁOWIEKA MOŻE BYĆ PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYKONANIA PRZEZ NIEGO POWIERZONEGO MU ZADANIA POPRAWNIE I W OKREŚLONYM CZASIE. POZIOM NIEZAWODNOŚCI CZŁOWIEKA MOŻNA OPISAĆ, OKREŚLAJĄC PRAWDOPODOBIEŃSTWO POPEŁNIENIA PRZEZ NIEGO BŁĘDU PRZY WYKONANIU OKREŚLONEGO ZADANIA LUB PRAWDOPODOBIEŃSTWO NIEUKOŃCZENIA ZADANIA W WYZNACZONYM CZASIE. NIEZAWODNOŚĆ CZŁOWIEKA ZALEŻY W POWAŻNYM STOPNIU OD WARUNKÓW, W JAKICH ON DZIAŁA ORAZ OD KONDYCJI PSYCHOFIZYCZNEJ, POSIADANEJ WIEDZY I DOŚWIADCZENIA BŁĘDY POPEŁNIANE PRZEZ CZŁOWIEKA BŁĘDY PERCEPCJI - ODNOSZĄ SIĘ DO SPOSOBU WYKRYWANIA I ROZPOZNAWANIA SYGNAŁÓW. BŁĘDY KOGNITYWNE (BŁĘDY DIAGNOSTYCZNE I BŁĘDY W PODEJMOWANIU DECYZJI) - MAJĄ SWOJE ŹRÓDŁO W PRZETWARZANIU UZYSKANYCH INFORMACJI I POŁĄCZENIU ICH Z POSIADANĄ DOTYCHCZAS WIEDZĄ, PRZY ZASTOSOWANIU OKREŚLONYCH REGUŁ I SCHEMATÓW. BŁĘDY MANUALNE - ODNOSZĄ SIĘ DO SPOSOBU WYKONANIA OKREŚLONYCH CZYNNOŚCI. NIEROZPOZNANIE ISTNIEJĄCEGO ZAGROŻENIA ZMIANA KOLEJNOŚCI WYKONANIA LUB NIEWYKONANIE JAKIEJŚ CZYNNOŚCI WSKUTEK NIEUWAGI NIEDOSTOSOWANIE CZYNNOŚCI DO AKTUALNYCH WARUNKÓW I ISTNIEJĄCYCH ZAGROŻEŃ NIEZAREAGOWANIE NA OTRZYMANE SYGNAŁY NIEDOSZACOWANIE ISTNIEJĄCEGO ZAGROŻENIA PRZECENIANIE WŁASNYCH MOŻLIWOŚCI NIEWYKONANIE LUB NIEWŁAŚCIWE WYKONANIE CZYNNOŚCI NA SKUTEK NIEUWAGI LUB ZAPOMNIENIA NIEZROZUMIENIE OTRZYMANEGO ZADANIA PRZYCZYNY BEZPOŚREDNIE BŁĘDÓW POPEŁNIANYCH PRZEZ CZŁOWIEKA NIESPRAWNOŚĆ ZMYSŁÓW (GŁÓWNIE WZROKU I SŁUCHU) NIEDOSTATECZNA WIEDZA (ZWŁASZCZA TA, KTÓRA JEST NIEZBĘDNA PRZY IDENTYFIKACJI ZAGROŻEŃ) NIEDOSTATECZNE DOŚWIADCZENIE I BRAK WPRAWY W WYKONYWANIU CZYNNOŚCI W SYTUACJI ISTNIENIA POTENCJALNEGO ZAGROŻENIA POSTAWA ODRZUCAJĄCA PRZEPISY DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA PRACY ORAZ AKCEPTUJĄCA PODEJMOWANIE RYZYKA NIEDOSTATECZNY POZIOM SPRAWNOŚCI INTELEKTUALNEJ I FIZYCZNEJ CZŁOWIEKA, SPOWODOWANY NIEDOSTATECZNĄ JEGO ODPORNOŚCIĄ NA ZMĘCZENIE, OGRANICZONĄ WYDOLNOŚCIĄ, SIŁĄ FIZYCZNĄ I SPRAWNOŚCIĄ MANUALNĄ Odpowiedzi udzielił: Stanisław Wojciechowski
26	Wyjaśnij znaczenie pojęć: a. zagrożenia, b. źródła zagrożeń, c. zagrożenia potencjalnego d. stanu zagrożenia Odp. Zagrożenia: ZAGROŻENIE TO CZYNNIK LUB SYTUACJA, POTENCJALNIE NIEBEZPIECZNA, MOGĄCA SPOWODOWAĆ URAZY, CHOROBY, USZKODZENIA LUB ZNISZCZENIE MIENIA, ŚRODOWISKA PRACY LUB TEŻ KOMBINACJĘ TYCH MOŻLIWOŚCI (OHSAS 18001). ZAGROŻENIE TO STAN ŚRODOWISKA PRACY, MOGĄCY SPOWODOWAĆ WYPADEK LUB CHOROBĘ (PN-N-18001) ZAGROŻENIE TO NIEBEZPIECZNA SYTUACJA, KTÓRA MOŻE PROWADZIĆ DO SZKÓD ZAGROŻENIE TO POTENCJALNE WARUNKI, KTÓRE AKTYWIZUJĄC SIĘ W SEKWENCJE ZDARZEŃ NIEPOŻĄDANYCH MOGĄ DOPROWADZIĆ DO STRAT. ZAGROŻENIE TO ŹRÓDŁO NIEBEZPIECZEŃSTWA. ZAGROŻENIE TO MOŻLIWOŚĆ POWSTANIA OKREŚLONYCH STRAT, USTALONA DLA SYTUACJI, JAKA MA MIEJSCE PO ZAJŚCIU POJEDYNCZEGO ZDARZENIA NIEPOŻĄDANEGO W ROZPATRYWANYM SYSTEMIE: CZŁOWIEK - TECHNIKA - OTOCZENIE. JEST TO ZAGROŻENIE, MOGĄCE SPOWODOWAĆ POWAŻNE I NIEODWRACALNE USZKODZENIA ZDROWIA LUB ŚMIERĆ, WYSTĘPUJĄCE PRZY WYKONYWANIU PRAC SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNYCH LUB W SYTUACJACH POWAŻNYCH AWARII. POJĘCIE POZIOMU ZAGROŻENIA SŁUŻY OSZACOWANIU MOŻLIWOŚCI WYWOŁANIA PRZEZ ZDARZENIE NIEPOŻĄDANE OKREŚLONYCH STRAT. POZIOM ZAGROŻENIA JEST TYM WYŻSZY IM WIĘKSZA JEST MOŻLIWOŚĆ WYWOŁANIA OKREŚLONYCH STRAT PRZEZ DANE ZDARZENIE NIEPOŻĄDANE. W PRZYPADKU NIEKTÓRYCH RODZAJÓW ZAGROŻEŃ, WIELKOŚĆ STRAT ZALEŻNA JEST TAKŻE OD CZASU NARAŻENIA CZŁOWIEKA NA ODDZIAŁYWANIE OKREŚLONEGO CZYNNIKA SZKODLIWEGO (Np. CZYNNIK AKUSTYCZNY, TOKSYCZNY I IN.). RODZAJ ZAGROŻENIA ZALEŻY OD CHARAKTERU JEGO ŹRÓDŁA, TO JEST: OD CHARAKTERU URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH, Z KTÓRYMI PRACOWNIK MA KONTAKT NA STANOWISKU PRACY, RODZAJU REALIZOWANEGO PROCESU WYTWÓRCZEGO I PRZETWARZANEGO TWORZYWA, RODZAJU CZYNNIKÓW ŚRODOWISKA MATERIALNEGO, NA ODDZIAŁYWANIE KTÓRYCH CZŁOWIEK JEST NARAŻONY W TRAKCIE PRACY (Np. ZAGROŻENIE MECHANICZNE, ELEKTRYCZNE, POŻAROWE, WYBUCHOWE, AKUSTYCZNE I IN.) Źródła zagrożeń ŹRÓDŁO ZAGROŻENIA - TO CZYNNIK BĘDĄCY ELEMENTEM UKŁADU: CZŁOWIEK - TECHNIKA - OTOCZENIE / ŚRODOWISKO, W KTÓRYM MOŻE ZAISTNIEĆ ZAGROŻENIE POTENCJALNE CZYLI SYTUACJA SPRZYJAJĄCA POJAWIENIU SIĘ ZJAWISKA LUB ZDARZENIA NIEPOŻĄDANEGO, POWODUJĄCA STAN ZAGROŻENIA, W TYM STAN ZAGROŻENIA WYPADKOWEGO. Zagrożenia potencjalnego NA ZAGROŻENIE POTENCJALNE - WEDŁUG HEPBURN'A - SKŁADAJĄ SIĘ OKREŚLONE WŁAŚCIWOŚCI, ZARÓWNO CZYNNIKA LUDZKIEGO (INDYWIDUALNE CECHY PSYCHOFIZYCZNE, PRZYGOTOWANIE ZAWODOWE, CZYNNIK SOCJOLOGICZNY), JAK I MATERIALNEGO (MASZYNY, URZĄDZENIA, INSTALACJI, SUROWCA, MATERIAŁU), KTÓRE SPRZYJAJĄ POJAWIENIU SIĘ ZJAWISKA LUB ZDARZENIA NIEPOŻĄDANEGO. Stanu zagrożenia STAN ZAGROŻENIA - TO ZAGROŻENIE O OKREŚLONYM POZIOMIE, STWARZAJĄCE MOŻLIWOŚĆ ZAISTNIENIA STRAT, USTALONĄ DLA SYTUACJI JAKA MOŻE POJAWIĆ SIĘ W WYNIKU ZDARZENIA NIEPOŻĄDANEGO. PRZEJŚCIE ZE STANU ZAGROŻENIA DO STRAT NIE JEST ZDARZENIEM PEWNYM. ODBYWA SIĘ ONO Z OKREŚLONYM PRAWDOPODOBIEŃSTWEM, TYM WIĘKSZYM IM WYŻSZY JEST POZIOM ZAGROŻENIA. Odpowiedzi udzielił: Tadeusz Żurawski

---