MODEL POSTEPOWANIA KONSUMENTA NA RYNKU
Czynniki zewnetrzne
Marketing
Produkt - product - produktem moze byc idea, usluga, towar lub ich kombinacja; wszystko, co jestesmy w stanie zaoferowac na rynku w celu zwr骳enia uwagi, nabycia, uzytkowania oraz konsumpcji, co moze zaspokoic potrzebe lub pragnienie. Strategia produktu - proces dostosowywania produktu nowego lub istniejacego do obecnych oraz przyszlych potrzeb i wymagan nabywc體. Elementy strategii produktu:
koncepcja produktu - 5 poziom體 produktu #51# (jadro produktu, produkt podstawowy, produkt oczekiwany, rozszerzona wersja produktu <produkt wzbogacony>, potencjalny produkt)
cechy i funkcje (podstawowe <zamrazanie przez lod體ke> i dodatkowe <kolor lod體ki>) produktu
jakosc
materialna (obiektywna strona); <trwalosc, niezawodnosc>
emocjonalna (subiektywna strona); <zgodnosc z moda, stylem>
metody wyr髗niania produktu przez jakosc:
reklamowanie nazwy firmy jako wytw髍cy znanego na rynku z solidnosci
oferowanie z odpowiednimi uslugami czy tez dodatkami:
instalacja
serwis
gwarancje
instrukcja obslugi
akcesoria
opakowanie - dostosowane opakowania do plci, wieku, dochod體, rangi, …
ochrona
promocja - funkcje opakowania - bardzo wazne w sklepach samoobslugowych
wyr髗niajaca
informacyjna
reklamowa
marka (brand mark <logo>, brand name <Coca cola>)- nazwa, termin, symbol, projekt lub ich kombinacja, stworzone w celu latwiejszego rozpoznania d骲r oferowanych przez sprzedawce na rynku. Decyzje zarzadu:
rezygnacja z marki
sprzedajemy towary markowe
pod marka firmy
indywidualny znak towarowy - individual brand - kazdy produkt ma marke nie zwiazana z firma <Marlboro a Phillip Morris> korzystne przy duzych r髗nicach cenowych i jakosciowych produkt體 jednej firmy - towary do r髗nych segment體 rynku
znak towarowy dla rodziny wyrob體 - family brand - male r髗nice miedzy towarami np.. Polar
prywatne znaki - private brand - drobni detalisci stosuja nizsze ceny - rynki lokalne. !!!Pozwala sprzedac nadwyzki towarowe znanej firmie pod private brand bez uszczerbku reputacji firmy!!!
pod marka dystrybutora <IKEA>
Cena - price
cenniki
proces ustalania cen
wyb髍 cel體
okreslenie popytu
okreslenie koszt體
analiza cen konkurencji
wyb髍 metody cenowej
wyb髍 ceny finalnej
cele polityki cenowej
przetrwanie (min gdy pokrywa koszty zmienne w kr髏kim okresie)
maksymalne biezace zyski
maksymalny biezacy przych骴
maksymalny wzrost sprzedazy (strategia penetracji)
„zbieranie smietanki” z rynku (wysoka cena dla lojalnych klient體)
lider w jakosci
rabaty - znizki cenowe przyznawane nabywcy od ceny
ilosciowe (jak kupisz 2 tony majonezu to bedzie taniej)
sezonowe (kup narty latem)
got體kowe (placisz natychmiast - premia 3%)
handlowe (rabat dla posrednika za przejecie przez niego dodatkowych funkcji np.. reklamy)
warunki kredytowe
okresy patnoci
Miejsce (polityka sprzedazy)- place - jezeli najlepiej nawet wypromowany produkt nie znajdzie sie na p髄kach to nie zostanie sprzedany Howgh!
lokalizacja
kanay dystrybucji. Dystrybucja - zbi髍 dzialan i decyzji zwiazanych z udostepnieniem produktu w miejscu i czasie odpowiadajacym potrzebom nabywc體. Zadania kanal體 dystrybucji: informacyjna, promocyjna, negocjacyjna, zam體ienia, finansowanie, podejmowanie ryzyka, fizyczny obr髏, platnosc, wlasnosc
producent - nabywca
producent - detalista - nabywca (fabryka sprzedaje np. do duzych dom體 handlowych)
producent - hurtownik - detalista - nabywca (znacznie ogranicza liczbe kontakt體 handlowych)
producent - posrednik (dystrybutor) - nabywca (niebezpieczenstwo utraty kontroli nad sprzedaza); zaleca sie gdy:
istnieje wielu nabywc體 o podobnym standardzie wymagan
produkty latwo jest magazynowac
wielkosc sprzedazy jest niewielka
produkty mozna kupic na podstawie rutynowych kontrakt體
agenci (ma prawo do wlasnego ustalania cen i warunk體 sprzedazy) i brokerzy (agent, kt髍y nie rozwija stalych stosunk體, wiezi z jednym sprzedajacym)
producent - agent lub broker - hurtownik
producent - agent lub broker - detalista
producent - agent lub broker - nabywca
zapasy
transport
kierunki sprzeday
zasig terytorialny
Promocja - promotion - spos骲 komunikowania sie przedsiebiorstwa z rynkiem. Pomiar skutk體 promocji (wielkosc sprzedazy, poziom znajomosci produktu)
reklama - platna forma nieosobowego oddzialywania na postawy, motywy oraz spos骲 postepowania nabywc體.
Funkcje reklamy:
informacyjna
naklaniajaca
wyr髗niajaca
utrwalajaca
Cele reklamy
przyciaganie uzytkownik體 konkurencyjnych marek
wplywanie na nieuzytkownik體 by spr骲owali
zwiekszenie uzytkowania wsr骴 uzytkownik體
podtrzymanie uczucia satysfakcji wobec produktu
Formy reklamy
pocztowa <list reklamowy>
wydawnicza <broszury, foldery>
prasowa (zasieg prasy, miejsce ogloszenia, wielkosc ogloszenia, efektywnosc ogloszenia a koszt, czestotliwosc ogloszen, sezonowosc zakupu gazet, konstrukcja ogloszenia, nagl體ek, tresc, zdjecie, apel reklamowy, efekt reklamy)
telewizyjna (8 - 30 sekund, aktorzy wiarygodni, produkt w dzialaniu, kody <klik-wrrr>)
kinowa
radiowa
prasowa
plakatowa
wystawy w sklepie
akwizycja - sprzedaz osobista - proces informowania i przekonywania nabywc體 poprzez bezposredni kontakt w celu sprzedazy wyrob體.
Cele:
poszukiwanie nabywc體
przekonywanie do zakupu
utrzymanie usatysfakcjonowanego klienta
proces sprzedazy
poszukiwanie nabywc體
przygotowanie spotkania z potencjalnym klientem
spotkanie z klientem
prezentacja produktu
pokonywanie opor體
zawarcie transakcji
etap posprzedazowy
popieranie (promocja) sprzeday - zesp髄 materialnych srodk體 zwiekszajacych atrakcyjnosc sprzedazy danego produktu oraz zwiekszajacych chec zakupu. Nastawienie - kup, zaraz, dzis, natychmiast.
bezplatne pr骲ki towar體 (przy wprowadzaniu na rynek)
kupony (za okazaniem papierka dostaniesz tanszego cukierka)
oferty refundowane (za przyslanie dowodu zakupu do firmy dostaniesz zwrot np. 5% ceny)
obnizki cenowe
premie (jak kupisz dwa pachnidla to dostaniesz gabeczke free)
nagrody za lojalnosc (dla stalych klient體 10% znizki)
konkursy, loterie
znaczki handlowe (za 10 znaczk體 mozesz dostac bulke)
ekspozycja w sklepie (guma kolo kasy na Monciaku)
reklama upominkowa (dlugopis firmowy)
propaganda marketingowa - budowanie pozytywnego wizerunku firmy; nieodplatna
publicity - uzyskanie rozglosu - forma promocji; dostarczamy mediom informacje w nadziei, ze zostana one bezplatnie opublikowane.
public relations - kontakty z otoczeniem
Otoczenie
Ekonomiczne
Techniczne
Polityczne
Kulturowe
Czarna skrzynka kupujacego
Czynniki wplywajace na kupujacego
Kulturowe
jako wychowanie (wartosci, preferencje, zachowania od rodzic體)
jako klasy spoeczne
gradacja w obrebie klas
mozliwy jest awans lub degradacja z / do klasy
na przynaleznosc do klasy wskazuje wiele czynnik體 (zaw骴, doch骴, ideologia, wyksztalcenie, …)
#120# osoby z jednej klasy zachowuja sie podobnie w por體naniu z osobami z 2 r髗nych klas spolecznych
jako subkultury
grupy narodowe (etniczne gusta i dazenia)
grupy religijne (zakazy)
grupy rasowe (specyficzne zachowania czy postawy)
obszary geograficzne (indywidualne systemy wartosci)
Socjologiczne (spoleczne)
grupy odniesienia - sklada sie z tych wszystkich grup os骲, kt髍e maja bezposredni lub posredni wplyw na zachowanie i postawy danej osoby. Liderzy opinii - pokazuja wzorce zaspokajania potrzeb.
gl體ne - obejmuja osoby z kt髍ymi stale wsp髄dzialamy
wt髍ne - nie ma stalej koniecznosci wsp髄dzialania (partie, ZHP)
aspiracji - nie jestesmy jej czlonkami, ale chcielibysmy
antyspoleczne - odrzucamy ich systemy wartosci
rodzina - najwiekszy wplyw na zachowanie konsument體
rola i status kupujcego - Rola - pewien rodzaj aktywnosci, kt髍ej spodziewaja sie po niej otaczajace ja osoby (nie kupi se malucha bo jest doktorem).
Psychologiczne
motywacje - dazenie do zaspokojenia potrzeb
teoria Freuda - zachowania ludzi zdeterminowane sa przez podswiadome dazenia i tlumione popedy. Konsument kupujac samoch骴 nie widzi jego uzytkowych cech, zwraca uwage na jego symboliczne znaczenie.
teoria Maslowa
potrzeby fizjologiczne
potrzeby bezpieczenstwa
potrzeby milosci i przynaleznosci
potrzeba szacunku i powazania
potrzeba samorealizacji
teoria Herzoga - czynniki satysfakcjonujace i nie
spostrzeganie (percepcja) - suma wewnetrznych wrazen jednostki na temat produktu; zdolnosc do odbierania, przyswajania, selekcjonowania i interpretowania informacji, aby kreowac wyobrazenie o swiecie.
selektywna uwaga
spostrzegamy gl體nie bodzce zwiazane z biezacymi potrzebami
najpierw zauwazymy bodziec - informacje o kt髍ej myslelismy wczesniej
latwiej zauwazamy znaczne odchylenia od normy (dlugopis za 700 zl)
selektywne znieksztalcenia - interpretujemy bodzce z zewnatrz na sw骿 spos骲 - utwierdzajacy nas w pogladach.
selektywne zatrzymywanie - zapamietujemy zalety, a zapominamy wady.
proces uczenia
przekonania i postawy - latwiej jest dostosowac produkt do postaw czy przekonan niz na odwr髏 (chyba, ze jestes Honda)
Personalne
wiek i etap ycia (co innego kupi se stary grzyb, a co innego teenager)
zaw骴 (specjalistyczne oprogramowanie)
warunki ekonomiczne
styl ycia - pewien spos骲 postepowania przejawiajacy sie w sposobie aktywnosci czlowieka, jego zainteresowaniach oraz opiniach; spos骲 bycia i dzialania jednostki w swiecie.
osobowo - calosc stalych cech psychicznych oraz mechanizm體 wewnetrznych regulujacych zachowanie czlowieka. Aktualna a idealna koncepcja wlasnej osoby. (aktorska, naukowa, pewna siebie)
Proces decyzyjny kupujacego (proces zakupu)
Rozpoznanie problemu - r髗nica miedzy sytuacja obecna a idealna. Zr骴la potrzeb:
brak produktu
uzyskanie informacji
ujawnienie nowych potrzeb
ujawnienie si nowych moliwoci finansowych
zmiany oczekiwa wobec produktu
Zbieranie informacji
stany konsumenta
zwiekszonej uwagi
aktywnego poszukiwania informacji
r骴a informacji:
osobowe (rodzina) - informacje najbardziej wiarygodne
komercyjne (reklama) - najwiecej informacji
publiczne (mass media)
oparte na doswiadczeniu (uzytkowanie)
Por體nywanie alternatyw (ocena alternatyw) na podstawie: #look144-6#
oczekiwanych korzyci (funkcjonalnych, estetycznych, psychologicznych, ekonomicznych, spolecznych)
podstawowych cech (skladniki, jakosc, styl, marka, opakowanie)
element體 i warunk體 procesu zakupu (reklama, serwis, dostawa, reputacja firmy)
Decyzja zakupu #look139#
zak骳enia odnonie podjtej decyzji:
intensywnosc negatywnych opinii
nieprzewidziane sytuacje
Postepowanie po zakupie
satysfakcja po zakupie
brak satysfakcji po zakupie
Decyzja zakupu
Wyb髍
produktu
marki
dealera
Koordynacja zakupu w czasie
Wielkosc zakupu
PROCES BADAN MARKETINGOWYCH
Okreslenie problem體 i cel體 badawczych
rodzaje projekt體 badawczych
odkrywcze - zbieraja informacje w celu naswietlenia istoty problemu
opisowe - opisuja pewne wielkosci (za 15000$ samoch骴 kupiloby 100 os骲)
poszczeg髄nych przypadk體 - ocena relacji przyczyna - skutek
Opracowywanie planu badan - wiaze sie z okresleniem:
zr骴el informacji
wewnetrzne (dokumenty finansowe firmy, wczesniejsze badania)
zewnetrzne
urzdowe publikacje (roczniki statystyczne)
akty prawne
czasopisma
ksiki
komercyjne (info profesjonalnych agencji badawczych)
metod badawczych
dane pierwotne
obserwacja (badania wstpne) - niezauwarzone, ukierunkowane, zamierzone postrzeganie jednostki badanej w naturalnym otoczeniu
kontrolowana (systematyczna) - sztuczne wytworzenie okreslonej sytuacji przez wprowadzenie r髗nych bodzc體
niekontrolowana (naturalna) - obserwator bierny, nie ingeruje w sytuacje jedynie rejestruje fakty
panel (zogniskowany wywiad grupowy), (badania wstepne)
def1. stala wyodrebniona grupa jednostek badanych w celu uzyskania informacji o ich postepowaniu, pogladach, …
def2. ciagle lub okresowe zbieranie informacji od jednostek stanowiacych okreslona reprezentacje populacji badanej
badania sondaowe - posrednia metoda pomiedzy <obserwacja i panelem> a <eksperymentem>
wywiad - udzielanie odpowiedzi na zadawane pytania w drodze bezposredniego kontaktu osobistego lub telefonicznego osoby badanej i prowadzacej wywiad
uporzadkowany (kwestionariusz); scisla lista pytan, kt髍ych nie mozna zmieniac; wyr髗niamy trzy podstawowe czesci:
wstepna (nagl體kowa) - info o Doradcy, celu badan
zasadnicza -
koncowa - charakterystyka respondenta
czesciowo skategoryzowany - wykaz problem體 do poruszenia
swobodny - it's up to you
ankieta (jak kwestionariusz, ale wypelniany przez osobe ankietowana)
eksperyment - badanie zjawisk wywolanych przez badajacego w kontrolowanych przez niego warunkach; badajacy stara sie ustalic zwiazek przyczynowo - skutkowy
laboratoryjny - tworzenie sztucznej sytuacji w celu badania zachowan danego obiektu
naturalny - badanie w kt髍ym ksztaltowane sa warunki jego przebiegu
dane wt髍ne
wielkosci pr骲y badawczej - wyznaczenie wiaze sie z wyznaczeniem:
jednostki pr骲y
wielkosci pr骲y
procedure wyznaczenia pr骲y
dob髍 losowy
prosty - kazdy czlonek badanej populacji ma r體ne szanse wyboru
losowanie
liczby losowe
systematyczny
warstwowy - podzial populacji na grupy (wiek, doch骴) w obrebie kt髍ych dokonujemy losowania prostego
zespolowy (dob髍 w grupy) - podzial populacji na grupy w obrebie kt髍ych dokonujemy losowania wedlug okreslonego kryterium.
wielostopniowy
wielofazowy
kombinowane
dob髍 nielosowy
kwotowy (proporcjonalny) - badajacy ustala odpowiednia liczbe os骲 na podstawie okreslonego kryterium; np. struktura wieku ankietowanych = rzeczywistej strukturze wieku
jednostek typowych (uznaniowy) - badajacy na podstawie wlasnego sadu wybiera osoby, kt髍e jego zdaniem daja najwieksza szanse na uzyskanie dokladnej informacji
eliminacji (wygodny) - najbardziej dostepne osoby z populacji
metody kontaktowania sie z respondentami
pocztowa
telefoniczna
osobista
Gromadzenie danych - najkosztowniejsza faza
Analiza informacji (korelacja, regresja, …)
Prezentacja wynik體
Raport powinien zawierac:
strone tytulowa
spis tresci
wprowadzenie
metodologie badan
om體ienie wynik體
ograniczenia
konkluzje
zalecenia
zalaczniki
4 K
koszt
konsument
komunikacja
komfort
Marketing pojawia sie wtedy, gdy konsumenci decyduja sie zaspokoic swe potrzeby czy pragnienia w drodze wymiany. Jednostka wymiany - transakcja. Wymiana:
min 2 osoby
kazda musi miec cos wartosciowego do zaoferowania
kazda musi wykazac wole wyzbycia sie wartosci w celu otrzymania w zamian innej
wymiana musi satysfakcjonowac obie strony
###Marketing###
Zarzadzanie marketingowe - proces planowania i wdrazania koncepcji, cen, promocji, oraz dystrybucji idei, d骲r i uslug w celu kreowania proces體 wymiany poprzez kt髍e jednostki i organizacje zaspokajaja swoje potrzeby:
analizowanie (badanie rynku)
planowanie (opracowywanie strategii marketingowych)
wdrazanie (produkcja, promocja, sprzedaz, dystrybucja)
kontrola
#21# Ewolucja marketingowej koncepcji - ery
handlu wymiennego
produkcyjna
sprzedazy
marketingowa
marketingowa orientacja firmy
Szerokosc asortymentu, glebokosc asortymentu, dlugosc linii #65#
Analiza postepowania organizacji na rynku #157-167#
Klasyfikacje produkt體 konsumpcyjnych i przemyslowych #57-61#
Podejmowanie decyzji dotyczacych produktu #61-#
Proces planowania #121#
Komunikacja model i etapy, kanaly komunikacji, AIDA #123-140#
Budzet promocji #141#
Decyzje dotyczace promocji mix #142-145#
Zarzadzanie personelem sprzedazy #174# #SEE176-177#