Ćwiczenie nr 1. Analiza sieci województwa podkarpackiego.
Magdalena Fudali
Województwo podkarpackie jest jednym z 16 województw powstałych w wyniku reformy administracyjnej w roku 1999. Zajmuje powierzchnię 17 84573 km², co sprawia, że pod względem wielkości jest na 10 miejscu w Polsce. Jest położone w południowo-wschodniej części kraju. Od wschodu graniczy z Ukrainą, południa ze Słowacją oraz z województwami: lubelskim (północny wschód), z świętokrzyskim (północny zachód) i małopolskim (zachód). Region zamieszkuje 2 101 732 mieszkańców. Na terenie województwa jest 49 miast, co jest niezbyt dużo, w porównaniu do województwa mazowieckiego. Stolicą administracyjną oraz największym miastem jest Rzeszów.
Podkarpacie jest obszarem o niskim stopniu urbanizacji (wynosi on 41,40 %), podczas gdy średnia krajowa wynosi 61%. Gęstość sieci miejskiej jest poniżej przeciętnej i wynosi 1166 km2 (średnia krajowa 21508 km2). Jest to spowodowane zróżnicowaną rzeźbą terenu- występowaniem Kotliny Sandomierskiej, Pogórza Karpackiego. W południowej części są Karpaty, co nie sprzyja powstawaniu miast. Również istnienie Tatrzańskiego Parku Narodowego oraz części Magurskiego Parku Narodowego ogranicza możliwość budowy miast. Województwo jest ubogie w surowce mineralne (znajdują się tu minimalne złoża ropy naftowej), co nie sprzyja dynamicznemu rozwojowi gospodarki. Wśród ludności mieszkającej na tym terenie najwięcej stanowi ludność wiejska. Gęstość zaludnienia wsi wynosi 74 osoby na km2, co bardzo odbiega od średniej krajowej wynoszącej 51 osób na km2.Województwo podkarpackie również dominuje pod względem średniej wielkości wsi (723 km2). Na terenie województwa, są dosyć żyzne i nie skażone gleby, co sprzyja rozwojowi rolnictwa.
W województwie podkarpackim, tak jak i w całym kraju dominują miasta małe oraz średnie. Miast liczących do 5000 jest 19, natomiast od 5000 do 20 000 jest 20. Jak wyżej zostało wspomniane tylko jedno miasto liczy powyżej 100 000 mieszkańców i jest nim Rzeszów. Miasta małe stanowią 38,77% wszystkich miast, miast średnich jest 40,8%, natomiast miasta od 20 000 do 100 000, i powyżej 100 000 stanowią 20,5%.
Analizując dendryt województwa podkarpackiego można zaobserwować, że większość miast zlokalizowana jest w pobliżu granicy województwa, bądź też w jego centralnej części. Natomiast kilka miast jest położonych na południu województwa. Odległości miast na dendrycie są zbliżone do siebie. Spowodowane to jest zróżnicowaną rzeźbą terenu. Średnia odległość między miastami wynosi 1,36 km, natomiast maksymalna odległość wynosi 2,4 km. Najwięcej jest miast, których odległość waha się między 1,5-1,9 km.