Praca zaliczeniowa z zarządzania
Tematy :
Wymień i omów funkcje zarządzania .
Przedstaw role i zadania managera w organizacji.
Jak przebiegała ewolucja nauki o zarządzaniu .
Przedstaw współczesne trendy w zarządzaniu .
Omów proces zarządzania .
Na czym polega podejmowanie decyzji w zarządzaniu .
Przedstaw główne koncepcje zarządzania strategicznego.
Przedstaw istotne zagadnienia w rozwoju organizacji.
AD. 1
Kierowanie jest to proces planowania, organizowania, przewodzenia i
kontrolowania działalności członków organizacji oraz wykorzystania
wszystkich innych jej zasobów dla osiągnięcia ustalonych celów .
Planowanie wskazuje, że kierownicy z góry obmyślają swoje cele i działania .
Działania te są zazwyczaj oparte na jakiejś metodzie , planie czy logice, a nie na
przeczuciu.
Organizowanie oznacza, że kierownicy koordynują ludzkie i materialne zasoby
organizacji .Efektywność organizacji zależy od jej umiejętności gospodarowania
zasobami dla osiągnięcia celów . Jest oczywiste , że im bardziej będzie
zintegrowana i skoordynowana praca organizacji , tym większe będą efekty.
Częścią pracy kierownika jest osiągnięcie takiej koordynacji.
Przewodzenie określa , w jaki sposób kierownicy kierują podwładnymi i
wpływają na nich , doprowadzając do tego , by wykonywali potrzebne zadania.
Przez wytworzenie odpowiedniej atmosfery ułatwiają podwładnym pełne
wykorzystanie ich możliwości .
Kontrolowanie oznacza, że kierownicy starają się zapewnić to, by organizacja
zmierzała do swych celów . Jeśli jakaś część organizacji podąża w złym
kierunku, kierownicy starają się wykryć tego przyczyny i poprawić sytuację.
AD. 2
Występują trzy role managera w organizacji:
Role międzyludzkie - na nie składają się też trzy role .
Pierwsza jest rola reprezentacyjna .Kierownik jednostki musi niekiedy pełnić
określone funkcje ceremonialne - witać gości , wziąć udział w weselu
podwładnego , zaprośić klienta na obiad itp. Po drugie , kierownik odgrywa
role przywódcy , zatrudniając , szkoląc motywując i zachęcając
pracowników. Po trzecie , kierownik odgrywa rolę łącznika między ludźmi ,
mając do czynienia z ludźmi innymi niż podwładni i przełożeni ( koledzy w
organizacji lub dostawcy i odbiorcy poza nią ).
Role informacyjne .
Kierownicy zbierają i rozpowszechniają informacje , odgrywając trzy role
informacyjne. Po pierwsze , rolę monitora - kierownik wciąż poszukuje
informacji , która mogłaby być wykorzystana z pożytkiem . Zadaje pytania
podwładnym , zbiera też informacje napływające spontaniczne , zwykle
przez swe osobiste kontakty. Rola monitora umożliwia zazwyczaj
kierownikowi zajmowanie pozycji najlepiej poinformowanego członka
grupy. Po drugie role upowszechniającego - kierownik przekazuje
podwładny ważne informacje które bez tego byłyby dla nich nie dostępne.
Wreszcie po trzecie rolę rzeczownika - kierownik przekazuje cześć prze
siebie zebranych informacji osobom spoza jednostki, a nawet spoza
organizacji. Zaspokojenie potrzeb informacyjnych przełożonych przez
zapewnianie im dopływu informacji jest ważnym elementem rzecznika.
Innym jest komunikowanie się z otoczeniem, na przykład gdy dyrektor firmy
przemawia do grupy obrońców interesów konsumenta lub gdy kierownik
produkcji przekazuje uwagi, w jaki sposób dostawca powinien
zmodyfikować dostarczany przez siebie wyrób.
Role decyzyjne.
Według Mintzberga, kierownik odgrywa cztery role decyzyjne. W roli
przedsiębiorcy stara się on udoskonalić swoją jednostkę. Na przykład, gdy
trafi do niego dobry pomysł, wdraża on program rozwojowy, mający na celu
przekształcenie tego pomysłu w rzeczywistość . Sam też z własnej woli
inicjuje zmiany . W roli przeciwdziałającego zakłóceniom kierownik reaguje
na sytuacje, które są poza jego kontrolą , jak strajk , bankructwo odbiorcy ,
zerwanie kontraktu itp. Jako rozdzielający zasoby kierownik jest
odpowiedzialny za decyzje jak i komu przydzielone zostaną zasoby
organizacji , oraz za własny czas. Ponadto kierownik sprawdza wszystkie
ważne decyzje podjęte przez innych w jego jednostce przed wprowadzaniem
ich w życie. Odgrywając rolę negocjatora dyrektor naczelny zawiera umowę
z firmą doradczą , kierownik produkcji przygotowuje kontrakt z dostawcą .
Kierownicy poświęcają wiele czasu na negocjacje , gdyż tylko oni mają
informację i autorytet potrzebny negocjatorom.
AD. 3
Od prehistorycznych czasów zarządzano ludźmi w grupach i organizacjach.
Jednakże próby opracowania teorii i zasad zarządzania są stosunkowo
niedawne. W szczególności rewolucja przemysłowa XVIII i XIX w. wywoła
potrzebę bardziej systematycznego podejścia do zarządzania. Opracowanie w
owym czasie nowych technologii doprowadziło do nagromadzenia w fabrykach
znacznych ilości surowców i dużej liczby robotników. Masowo produkowano
wyroby, którym należało zapewnić zbyt. Potrzeba koordynacji wszystkich tych
elementów zwróciła uwagę na problemy zarządzania.
Podwaliny pod stworzenie teorii o zarządzaniu stworzyły trzy szkoły :
szkoła klasyczna z dwoma odgałęzieniami - naukowa organizacja pracy i klasyczna teoria organizacji .
szkoła behawioralna
szkoła ilościowa
Naukowa organizacja pracy powstała częściowo w wyniku potrzeb zwiększenia
wydajności pracy, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, gdzie na początku XX
w. brakowało kwalifikowanej siły roboczej. Stąd konieczne było znalezienie
sposobów podwyższenia sprawności robotników.
Czy można poprawić kolejność wykonywania zadań? Czy istnieje „jeden
najlepszy sposób” wykonywania zadań? W poszukiwania odpowiedzi na takie
pytania Frederick W. Taylor powoli stworzył zespół zasad, stanowiących istotę
naukowej organizacji pracy. Taylor oparł swój system na pomiarach i analizie
czasu pracy przy linii produkcyjnej.
Wtedy właśnie powstał system zróżnicowanych stawek akordowych .
Naukowa organizacja troszczyła się o zwiększenie wydajności warsztatu
produkcyjnego i robotnika. Druga gałąź klasycznego kierownictwa - klasyczna
teoria organizacji - wyrosła z potrzeb wyszukania wskazań dla zarządzania tak
złożonymi organizacjami, jak fabryki. Uważamy Fayola za założyciela
klasycznej szkoły kierowania nie dlatego, że był pierwszym, który badał
postępowanie kierowników, lecz dlatego że był pierwszym, który je
usystematyzował. Fayol uważał, że dobra praktyka kierownicza układa się w
pewne wzory, które można zidentyfikować i analizować. Na tej podstawie
opracował zarys spójnej doktryny zarządzania, zachowującej do dziś wiele ze
swej mocy. Ważnym wkładem Fayola w teorię zarządzania była jego koncepcja,
że kierowanie nie jest sprawą osobistego talentu , lecz umiejętnością jak każda
inna.
Szkoła behawioralna powstała w części dlatego, że kierownicy nie zdołali
osiągnąć maksymalnej wydajności i pełnej harmonii w miejscu pracy przy
zastosowaniu klasycznego podejścia.
Głównym osiągnięciem H. Munsterberga prekursora szkoły behawioralnej było
zastosowanie narzędzi psychologii do uzyskiwania tych samych celów
wydajnościowych, do których dążą inne teorie organizacji i zarządzania.
W jego najważniejszej pracy „ Psychologia i sprawność przemysłowa „ wysuną
tezę, że wydajność można podnieść trzema sposobami:
1. Przez wyszukanie najodpowiedniejszej osoby - robotnika, którego cechy umysłu wyróżniają jako najlepszego wykonawcę danej pracy.
2. Przez stworzenie najlepszej możliwej pracy - idealnych warunków psychologicznych zwiększania produkcji.
3. I przez wywieranie wpływu psychologicznego, który nazywa „najlepszym możliwym efektem” na motywację pracowników.
Szkoła ilościowa czyli badania operacyjne i teoria decyzji powstałą w wyniku
doświadczeń wyniesionych z drugiej wojny światowej a mianowicie na
początku II wojny światowej Wielka Brytania stanęła wobec wielu nowych ,
złożonych problemów dotyczących sztuki wojennej, koniecznie wymagających
rozwiązania. Na przykład trzeba było opracować nową taktykę walki przeciw
okrętom podwodnym. W tym celu Brytyjczycy utworzyli pierwsze zespoły
badań operacyjnych obejmujących matematyków , fizyków i specjalistów
innych dziedzin. Po zakończeniu wojny okazało się , że badania operacyjne są
przydatne do rozwiązywania problemów przemysłowych.
Wdrażano nowe technologie przemysłowe.
Według tej szkoły, najpierw powołuje się mieszany zespół specjalistów z
odpowiednich dziedzin do przeanalizowania problemu i zaproponowania
kierownictwu właściwych działań. Zespół buduje matematyczny model
symulujący problem. W postaci symbolicznej model przedstawia wszystkie
istotne czynniki wpływające na problem i ich wzajemne związki. W końcu
zespół przedstawia kierownictwu racjonalną podstawę podjęcia decyzji.
AD. 4
Współczesnymi trendami zarządzania są :
Podejście systemowe
Podejście sytuacyjne
Podejście systemowe do problematyki kierowania dąży do traktowania
organizacji jako jednorodnego , celowego systemu składającego się z wzajemnie
powiązanych części. Zamiast zajmowania się każdą z części organizacji
odrębnie , podejście systemowe umożliwia kierownikowi spojrzenie na
organizację jako na całość , a zarazem na część szerszego środowiska
zewnętrznego. W ten sposób teoria systemów wskazuje , że działania każdej
części organizacji wpływają na działania wszystkich pozostałych części.
Teoria systemów zwraca uwagę na dynamiczny i wzajemnie powiązany
charakter organizacji i zadań kierownika. Stwarza ramy dla planowania działań i
przewidywania ich bezpośrednich oraz dalekosiężnych skutków , a zarazem
pozwala nam na zrozumienie nieprzewidzianych konsekwencji w miarę ich
pojawiania się . Posługując się systemowym punktem widzenia kierownicy
mogą łatwiej utrzymać równowagę między potrzebami rozmaitych części
organizacji a potrzebami i celami firmy jako całości.
Podejście sytuacyjne jest wynikiem prac kierowników , doradców i badaczy ,
którzy próbowali zastosować koncepcje głównych szkół do sytuacji
występujących w rzeczywistości.
Stwierdzili że metody skuteczne w jednej sytuacji są zupełnie bezużyteczne w
innej. W związku z tym tyle ile jest różnych sytuacji tyle będzie różnych
wyników. Zgodnie z podejściem sytuacyjnym , zadaniem kierowników jest
zatem ustalenie , jaka metoda w danej sytuacji , w danych warunkach i w danym
momencie najlepiej przyczyni się do osiągnięcia celów kierownictwa .
AD. 5
Na proces zarządzania składają się cztery funkcje :
1. Planowanie- plany wyznaczają cele organizacji i określają najlepszy sposób
ich osiągnięcia . Plany umożliwiają uzyskanie przez organizację i przeznaczenie
przez nią środków potrzebnych do realizacji jej celów, umożliwiają działanie
członków organizacji zgodnie z przyjętymi celami i procedurami , umożliwiają
śledzenie i pomiar stopnia realizacji celów , co umożliwia podjęcie działań
korygujących , jeśli postępy nie są niezadowalające.
2. Organizowanie - po ustaleniu celów i opracowaniu planów czy programów
ich realizacji kierownicy muszą zaprojektować i wdrożyć organizację , która
zapewni skuteczne wykonanie programów. Do osiągnięcia różnych celów
potrzebne będą różne rodzaje organizacji .
3. Przewodzenie - po opracowaniu planów , ustaleniu struktury organizacji,
doborze i wyszkoleniu obsady następnym etapem jest zmierzanie do realizacji
określonych celów organizacji. Funkcja ta polega na powodowaniu , by
członkowie organizacji postępowali w sposób , który przyczyni się do
osiągnięcia ustalonych celów.
4. Kontrolowanie - za pomocą tej funkcji kierownik może utrzymać
organizację na właściwym torze, nie pozwalając jej na nadmierne odchylenia
od celów.
AD. 6
Na wszystkich szczeblach w organizacji ludzie muszą podejmować decyzję.
Decyzje kierownicze stanowią podstawę decyzji i działania innych członków
organizacji. Podejmowanie decyzji jest istotną częścią działalności kierownika .
Odgrywa zaś ona szczególną rolę wtedy , gdy kierownik zajmuje się
planowaniem. Planowanie wiąże się z najważniejszymi i dalekosiężnymi
decyzjami podejmowanymi przez kierownika . Od jakości jego decyzji w dużym
stopniu zależy skuteczność planów. Podejmowanie decyzji oznacza proces
wyboru jakiegoś działania jako sposobu rozstrzygnięcia określonego problemu.
Sam wybór jest zaledwie częścią podejmowania decyzji . Rozwiązanie
problemu odnosi się do szerokiego zakresu przedsięwzięć związanych z
wyszukaniem i wdrożeniem kierunku działania prowadzącego do korekty
niezadowalającej sytuacji.
AD. 7
Strategię można zdefiniować z co najmniej dwóch punktów widzenia : co
organizacja zamierza robić oraz co rzeczywiście robi , niezależnie od tego , czy
jej działania były z góry zamierzone. Z pierwszego punktu widzenia , strategia
jest ogólnym programem definiowania i realizacji celów organizacji oraz
pełnienia jej misji. Z drugiego punktu widzenia , strategia jest układem w czasie
reakcji organizacji na jej otoczenie. Każda organizacja ma związek ze swoim
otoczeniem , który można zbadać i opisać .
Są trzy style tworzenia strategii :
1.Sposób przedsiębiorczy . Silny przywódca , zazwyczaj założyciel firmy
podejmuje mniej lub bardziej intuicyjne odważne , ryzykowne decyzje.
To znaczy, że opiera się na własnym sądzie , ukształtowanym przez
doświadczenie . Przy centralizacji władzy w rękach naczelnego dyrektora
organizację przedsiębiorczą motywuje jeden nadrzędny cel - ciągły wzrost.
Strategia jest zdominowana przez aktywne poszukiwania nowych okazji , przy
czym wyborem kierują nie ustalone reguły , lecz osobisty plan ataku szefa.
2. Sposób dostosowawczy. Przedsiębiorca traktuje otoczenie jako siłę , którą
należy opanować .Kierownik dostosowujący się reaguje na poszczególne
sytuacje w miarę ich pojawiania się . Strategia w organizacji przedsiębiorczej
zazwyczaj składa się z dramatycznych skoków w warunkach niepewności .
Organizacja dostosowująca się posuwa się nieśmiało drobnymi, nie
powiązanymi kroczkami. Przedsiębiorca stara się uprzedzić konkurencję ,
kierownik dostosowujący się zaś raczej reaguje defensywnie na działania
konkurentów . Różnica wynika z braku centralnego źródła władzy. W pułapce
sprzecznych żądań udziałowców kierownictwo nie zawsze może wynegocjować
wyraźne zadania . Wynikiem może być dostosowawcze cząstkowe
formułowanie strategii, odznaczające się elastycznością , która w znacznej
mierze umożliwi przedsiębiorstwu przebrnięcie .
3. Sposób planowy. Zapewnia on ramy i silne dążenie do wytyczenia kierunku ,
którego brak pozostałym sposobom.. W tym przypadku planiści na najwyższym
szczeblu postępują zgodnie z systematyczną procedurą , która zmusza ich do
analizy otoczenia i organizacji po to , by mogli opracować plan na przyszłość.
Chociaż planiści również muszą podejmować decyzje wiążące się z ryzykiem ,
dokonywane przez nich wybory cechuje systematyczność i ustrukturyzowanie
co oznacza, że oparte są na racjonalnej ocenie okazji i zagrożeń stwarzanych
przez otoczenie i dostosowanie do ogólnej misji i możliwości organizacji.
AD. 8
Na organizowanie składa się pięć etapów :
1. Szczegółowe ustalenie całej pracy , którą należy wykonać dla osiągnięcia
celów organizacji . Każdą organizację tworzy się w określonych zamiarach np.
szpitale po to , by zajmowały się chorymi , przedsiębiorstwa po to by
sprzedawały dobra i usługi .Oczywiście , każdy z tych zamiarów zostanie
spełniony w inny sposób .Aby więc osiągnąć cele organizacji , trzeba najpierw
wyznaczyć jej zadania jako całość. Na przykład zanim organizatorzy szpitala
będą mogli pomóc chorym , muszą zakupić wyposażenie , zatrudnić lekarzy,
utworzyć różne wyspecjalizowane oddziały , zapewnić akredytację w
organizacjach lekarskich , uzgodnić sprawę z rozmaitymi władzami lokalnymi .
2. Podział całej pracy na czynności , logicznie możliwe do dogodnego
zrealizowania przez jednego człowieka lub grupę ludzi. Organizację tworzy się
dlatego , że przeznaczona praca nie jest możliwa do wykonania przez jednego
człowieka. Musi się ją zatem odpowiednio podzielić między członków
organizacji. Przez odpowiedni podział rozumiemy , po pierwsze , że przydziela
się poszczególne osoby do zadań na podstawie ich kwalifikacji do wykonania
tych zadań , a po drugie , że nikomu nie przydzieli się ani zbyt dużego , ani zbyt
małego obciążenia pracą.
3. Łączenie w logiczny i sprawny sposób pracy członków organizacji . W miarę
rozrastania się organizacji i zatrudniania przez nią coraz większej liczby osób do
wykonywania różnych czynności konieczne staje się grupowanie jednostek ,
których zadania są powiązane . W organizacjach produkcyjnych typowymi
przykładami komórek są działy sprzedaży , zasobów ludzkich , produkcji,
księgowości i marketingu. Dany dział zatrudnia pracowników o różnym
poziomie specjalizacji i różnych umiejętnościach. Ustalone zasady
postępowania rządzą ich współdziałaniem . Tę agregację pracy zazwyczaj
nazywa się departamentalizacją .
4. Ustalenie mechanizmu koordynacji pracy członków organizacji tak , aby
stanowiła jednolitą , harmonijną całość . W miarę wykonywania
wyspecjalizowanych czynności przez poszczególne osoby i działy zagubić się
mogą ogólne cele organizacji albo wystąpić konflikty między jej członkami.
Na przykład kierownik marketingu w przedsiębiorstwie produkcyjnym może
nalegać na zwiększenie środków na reklamę w celu pobudzenia popytu , chociaż
ogólniejszym interesom przedsiębiorstwa lepiej służyłoby zainwestowanie w
nowe urządzenia do automatyzacji dla obniżenia kosztów . Mechanizmy
koordynacji umożliwiają członkom organizacji utrzymywanie świadomości jej
celów i ograniczają niesprawności oraz szkodliwe konflikty.
5. Sprawdzanie skuteczności organizacji i wprowadzenie poprawek w celu
utrzymania lub zwiększenia tej skuteczności .Organizowanie jest procesem
ciągłym . Konieczne jest zatem okresowe sprawdzanie poprzednich czterech
etapów . W miarę rozrastania się organizacji i zmian sytuacji musi się ponownie
oceniać jej strukturę , aby zapewnić firmie skuteczne i sprawne funkcjonowanie
stosownie do istniejących potrzeb.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl