Wcześniejsze emerytury a bezrobocie

Doświadczenia wielu państw, w tym Polski, pokazują, że wbrew powszechnemu przekonaniu wcześniejsze emerytury nie zmniejszają bezrobocia. Wycofywanie z rynku pracy osób w wieku przedemerytalnym nie zwiększa zatrudnienia osób młodych. Paradoksalnie natomiast, rozwiązanie takie zwiększa bezrobocie. W Polsce od 1992 do 2002 roku liczba pracujących osób w wieku 55-64 lata spadła o blisko 360 tys. osób, w tym samym czasie liczba pracujących spadła o 1,4 miliona, a bezrobocie wzrosło z 14 do 20 proc. Analiza danych z krajów OECD pokazuje, że im niższy jest wskaźnik zatrudnienia osób starszych tym niższy jest też wskaźnik zatrudnienia osób młodych.

Przez wiele lat w państwach o rozwiniętej gospodarce - w tym także w Polsce - panowało przekonanie, że dobrym rozwiązaniem problemu bezrobocia jest „wycofanie nadwyżki podaży pracy z rynku pracy”, czyli po prostu wysyłanie ludzi na wcześniejsze emerytury i inne świadczenia przedemerytalne.

Takie rozwiązanie wydawało się intuicyjnie poprawne (starsi zwalniają miejsca pracy dla młodych) i było akceptowalne społecznie. Jak jednak pokazują analizy rynku pracy w krajach OECD mniejsze zatrudnienie osób w wieku 55-64 nie jest związane z większym zatrudnieniem w grupie najmłodszej (15-24), a wręcz przeciwnie. W USA pracuje 55,7 proc. młodzieży i 59,5 proc. seniorów, w Unii Europejskiej 40,5 proc. i 40,6 proc., a w Polsce 20 proc. i 27,9 proc. Analiza polskiego rynku pracy pokazuje wyraźnie, że u nas także praktyka dezaktywizacji zawodowej osób w wieku przedemerytalnym przyniosła odwrotne do zamierzonych efektów. Zdaniem ministerstwa gospodarki poimo tego, że w ciągu ostatnich 10 lat liczba osób pracujących w wieku 55-64 lata spadła o prawie 360 tysięcy, liczba pracującej młodzieży spadła o 489 tysięcy, a stopa bezrobocia w tej grupie wiekowej wzrosła z nieco poniżej 30 proc. do 44,9 proc. Gdy przyjrzymy się bardziej szczegółowo danym za ten okres widać bardzo wyraźnie korelację między wskaźnikiem bierności zawodowej osób w wieku 55-64, a wskaźnikiem zatrudnienia osób najmłodszych - im więcej osób starszych jest nieaktywnych zawodowo, tym trudniej młodym znaleźć pracę!

Dlaczego wysyłanie na wcześniejsze emerytury zwiększa bezrobocie?

Działają tu dwa mechanizmy: po pierwsze, w nowoczesnej, szybko zmieniającej się gospodarcze młodzi nie zajmują miejsc pracy osób starszych, lecz nowopowstające (w nowych, wzrastających sektorach). Duża część miejsc pracy zwalnianych przez starszych pracowników po prostu zanika. Z tego punktu widzenia dla zmniejszania bezrobocia w grupie najmłodszej kluczowe jest tworzenie nowych miejsc pracy, a nie zwalnianie tych zajętych przez starszych po drugie, wcześniejsze emerytury i świadczenia przedemerytalne generują koszty, które muszą zostać sfinansowane z podatków lub składek (bo coraz mniej pracujących musi sfinansować świadczenia większej grupy emerytów). Powoduje to wzrost obciążenia kosztów pracy, które są jedną z głównych barier dla tworzenia nowych miejsc pracy. W Polsce udział tych pozapłacowych kosztów pracy w kosztach ogółem jest, w porównaniu z innymi krajami OECD szczególnie wysoki (w 2002 r. podatek dochodowy oraz składki na ubezpieczenie społeczne płacone przez pracownika i pracodawcę wyniosły 43 proc. kosztów pracy przy przeciętnym wynagrodzeniu. Wśród krajów OECD tylko osiem miało wyższy udział pozapłacowych kosztów pracy w kosztach ogółem). W ten sposób starsi przechodzą na wcześniejsze emerytury, a młodzi nie mogą znaleźć pracy.

Wysokie koszty pracy wpływają negatywnie na wzrost gospodarczy. Szczególnie mocno odczuwają to osoby młodsze. Wynika to z faktu, że rynek pracy osób młodych znacznie szybciej i mocniej reaguje na poprawę lub pogorszenie sytuacji gospodarczej. Pracodawcy, w momencie pogorszenia koniunktury gospodarczej, w pierwszej kolejności ograniczają przyjęcia do pracy. Uderza to najmocniej w młodzież. Jednak kiedy koniunktura zaczyna się poprawiać, młodsze osoby także szybciej to odczuwają.

Trzeba też pamiętać, że wzrastające koszty pracy wynikające z trendów demograficznych (coraz mniejsza jest grupa pracujących, a co raz większa osób w wieku emerytalnym) są jedną z najważniejszych przyczyn problemów wielu gospodarek - np. niemieckiej. Jednocześnie zmiany na rynku pracy (coraz więcej ludzi pracuje w usługach, a coraz mniej w przemyśle) i postęp medycyny powodują, że możliwa jest dłuższa praca.

W efekcie zgodnym trendem we wszystkich rozwiniętych gospodarkach jest podnoszenie wieku emerytalnego, a nie umożliwianie osobom w wieku przedemerytalnym wychodzenie z rynku pracy. Dlatego Unia Europejska za cel postawiła sobie wzrost wskaźnika zatrudnienie, także w grupie osób w wieku przedemerytalnym.

Wskaźnik zatrudnienia (proc.)	Ogółem	Kobiety	Osoby w wieku 55-64 lata
Cel UE	70	60	50
UE - obecnie	64,2	55,5	39,8
Polska - obecnie	51,7	46,7	27,9

Źródło: Eurostat

Co należy robić w takiej sytuacji?

Obecnie na świecie dominuje pogląd, że problemu wysokiego bezrobocia nie można rozwiązać poprzez płacenie ludziom za wyjście z rynku pracy. Dlatego coraz większy nacisk kładzie się na dostosowanie umiejętności, kwalifikacji i postaw osób w wieku przedemerytalnym do warunków, jakie panują na rynku pracy. Równocześnie promuje się różnego rodzaju elastyczne formy zatrudnienia, co pomaga dostosować liczbę zatrudnianych osób do aktualnych warunków.

Dobrym przykładem jest tutaj realizowany w Wielkiej Brytanii program wydłużania aktywności zawodowej. Obejmuje on takie działania jak:
- pomoc w powrocie do zatrudnienia dla osób powyżej 50 roku życia („New Deal 50 Plus”), poprzez doradztwo osobiste, szkolenia, staże zawodowe, dotacje do miejsc pracy,
- dostęp do szerokiego zakresu specjalistycznych programów zatrudnienia (osoby niezdolne do pracy i osoby powyżej 50 roku życia),
- aktywna rehabilitacja zawodowa,
- zwiększona zachęta finansowa do powrotu do pracy poprzez wypłacanie przez okres 52 tygodni specjalnego dodatku do wynagrodzenia,
- zwiększanie wiedzy pracodawców na temat korzyści wynikających z zatrudniania starszych pracowników,
- od października 2003 zastąpienie minimalnej emerytury (przyznawanej od 60 roku życia) specjalnym „dodatkiem emerytalnym” przyznawanym po ukończeniu minimalnego wieku emerytalnego (od 2020 r. - 65 lat),
- wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn na poziomie 65 lat pomiędzy 2010 i 2020 r.,
- istotne zwiększenie wysokości emerytury w przypadku przedłużenia aktywności zawodowej powyżej minimum, alternatywnie - możliwość otrzymania wypłaty jednorazowej,
-stopniowe przechodzenie z zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy do zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy pod koniec okresu aktywności zawodowej jako alternatywa gwałtownego przejścia od aktywności do emerytury,
- możliwość kontynuowania pracy przy pobieraniu emerytury z systemu pracowniczego (do tej pory nie było to możliwe),
- zwiększenie wieku dostępu do emerytur z systemów pracowniczych do 55 lat (obecnie 50 lat).

W ramach Programu Uporządkowania i Ograniczenia Wydatków Publicznych w Ministerstwie Gospodarki i Polityki Społecznej przygotowany został Program 50+ (jego realizacja miałaby rozpocząć się w tym roku), który przewiduje różnego rodzaju pomoc dla osób powyżej 50 roku życia, które utraciły pracę. Zakłada on między innymi adresowane do tej grupy doradztwo zawodowe, szkolenia i pośrednictwo pracy. W jego ramach przewidywane są również zachęty finansowe dla osób, które podejmą pracę na własny rachunek. Program został objęty debatą publiczną. W zespole eksperckim poświęconym problematyce aktywizacji zawodowej osób starszych spotkał się z dobrym przyjęciem. Sugerowali oni m.in. wprowadzenie takich rozwiązań jak dodatki za zawieszenie pobierania świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego, czy dotacja dla pracodawców do nowoutworzonych miejsc pracy dla osób w wieku powyżej 50 roku życia. Równocześnie Program Uporządkowania... zakłada odchodzenie od świadczeń przedemerytalnych (przestałyby być przyznawane od początku 2007 roku). Tego typu działania połączone z podwyższaniem wieku emerytalnego (szczególnie w przypadku kobiet) umożliwią obniżenie pozapłacowych kosztów pracy, przyspieszą wzrost gospodarczy, ułatwią tworzenie nowych miejsc pracy i w efekcie przyniosą zmniejszenie bezrobocia, szczególnie wśród najmłodszych.

forum | zaloguj się

skomentuj

Komentarze do wiadomości "Wcześniejsze emerytury a bezrobocie"

2004-02-20 06:00:51 | .* | mamusia Re: Wcześniejsze emerytury a bezrobocie [0] Te opinie wypisywane są przez "dzieci nowego socjalizmu". Komentując to wszystko aż ciśnie się na usta aby Wam powiedzieć...po 30 latach pracy nikt nie robi łaski ludziom starszzym "dodajac" a nie "darowując" im ich ciężko zapracowanych pieniędzy. Prawie darmowe żłobki, przedszkola, kolonie, podstawówki wczasy itd z lat 80-90 to kochane dzieci zasługa tych starych pryków których teraz chcielibyście zaprzęgnąć do roboty aż do"....... śmierci" . A może byście pomyśleli czy Wy bedziecie pracoważ aż 30 lat i czy dacie coś od siebie społeczeństwu, a może tylko nauczyliśmy Was brać i jeszcze za to usłyszeć krytykę!!!! A co do tego ,że każdy emeryt pracuje na czarno to bzdura, bzdura owszem wielu ale jaki to odsetek do całości. A młodzi ludzie pracują może zawsze legalnie???? Szczególnie w Niemczzech!!!!!! Pa kochane dzieci należy Wam się klaps na opamiętanie!!!skomentuj

2004-02-09 07:27:26 | .* | sl Re: Wcześniejsze emerytury a bezrobocie [0] A u nas się robi jeszcze troszkę inaczej:odchodzą ludzie na emeryturę i pobierają pieniążki z naszej kasy - kasy podatników. Następnie Ci sami ludzie idą do pracy na czarno, bądź na 1/8 etatu, a pracują w normalnym wymiarze pracy (oczywiście cicha umowa z pracodawcą). To jest na rękę pracodawcy, pracownikowi lecz niestety baaardzo osłabia rynek pracy. Po co pracodawcy nowy pracownik, w którego trzeba zainwestować, trzeba go szkolić jak ma o wiele tańszego i bardziej doświadczonego pracownika ze stażem (i własnym dochodem)???? To jest chore. Sam pracuję w takim zakładzie i widzę co się dzieje :(Jak emeryci pobierają już emeryturkę, to chociaż niech nie zabierają miejsc pracy młodym ludziom.skomentuj

2004-02-08 00:36:50 | .* | Michał Jednostki uczestnictwa w Funduszu Inwestycyjnym... [0] Jaka jest kożyść kupowania jednostek uczestnictwa kiedy ich cena jest niska?? Co z tego że kupię ich dużo przy małej cenie jeśli zainwstowany kapitał bedzie taki sam jak gdybym kupił jedną jednostkę za całe dostępne pieniądze.... skomentuj

2004-02-07 09:09:32 | .* | talkaam Re: Wcześniejsze emerytury a bezrobocie [0] Niestety w Polsce jest dziwna sytuacja, którą mogę zobrazować na przykładzie mojego ojca. Mianowicie jest na emeryturze od 1990 roku, ale co najważniejsze od tego też roku dodatkowo pracuje. Tutaj zanika sens przedwczesnych emerytur, bo jak mi powiedział nie zna byłego swojego współpracownika, któryby, będąc na emeryturze, nie pracował dodatkowo. Jest kwestia doświadczenia, które może być wykorzystane przez pracodawcę, ale chyba da się zrobić coś, co zachęciłoby do zatrudniania młodych ludzi.skomentuj

2004-02-06 20:47:14 | .* | Jarek Re: Wcześniejsze emerytury a bezrobocie [4] Komentując ten - bardzo ciekawy - artykuł, cisną się na usta nieśmiertelne słowa, wypowiedziane przez genialnego, Stefana Kisielewskiego "socjalizm, to ustrój, w którym bohatersko walczy się z problemami nieznanymi w innych ustrojach". Otóż, różnorodne programy naprawy tego systemu skazane są na niepowodzenie, ponieważ sam system ubezpieczeń społecznych, obciążony jest skazą tzw. solidaryzmu społecznego. Kiedyś, gwarancją dostatniej starości było wychowanie gromadki dzieci, które zgodnie z wpojonymi im zasadami, opiekowali się swoimi rodzicami. Wprowadzenie przez Bismarcka ubezpieczeń społecznych, które niszczyły naturalny porządek rzeczy zapoczątkowanie zrakowacenie struktur i stosunków społecznych. Konkludując - próby leczenia systemu nie uzdrowią go NIGDY! Powinniśmy się raczej skoncentrować nad jego - możliwie najłagodniejszym - demontażu.skomentuj

2004-02-07 17:52:49 | .* | neoliberalny monthy pyton Ilu trzeba liberalow do wymiany zepsutej zarowki? Zadnego. Zero. Ani jednego. Po prostu nalezy zostawic zarowke w spokoju, a sily rynkowe same ja naprawia albo wymienia, jesli tylko nie bedzie sie im przeszkadzac interwencja panstwa. Najlepszy dowod, ze az do konca XIX wieku, kiedy to panstwo zaczelo sie mieszac do gospodarki, zarowki sienie przepalaly. Wszystko zaczelo sie psuc, kiedy powstaly pierwsze partie socjalistyczne i kiedy Bismarck wprowadzil tzw. social security (zasilki, renty, emerytury itp.), czyli pod koniec XIX wieku.skomentuj

2004-02-07 20:41:11 | .* | mariusz gwarantuję Ci że sam wymienisz tę żarówkę, najdalej po tym jak po ciemku nabijesz sobie guza.Państwo Ci tej żarówki nigdy nie wymieni bo nie ma w tym żadnego interesu. (widział kto państwo z guzem na głowie?)Niewidzialna ręka rynku to nie UFO, tylko miliony ludzi co dzień chcących poprawić sobie byt.Jarek, zgadzam się w pełni z tym co napisałeś. skomentuj

2004-02-07 20:32:48 | .* | mariusz gwarantuję Ci że sam wymienisz tę żarówkę, najdalej po tym jak po ciemku nabijesz sobie guza.Państwo Ci tej żarówki nigdy nie wymieni bo nie ma w tym żadnego interesu. (widział kto państwo z guzem na głowie?)Niewidzialna ręka rynku to nie UFO, tylko miliony ludzi co dzień chcących poprawić sobie byt.Jarek, zgadzam się w pełni z tym co napisałeś. skomentuj

*

*

Wypisują się z pośredniaka, by nie dostać pracy
http://serwisy.gazeta.pl/kraj/1,34308,3781874.html
Sławomir Sowula, Gdańsk
2006-12-09, ostatnia aktualizacja 2006-12-09 11:27

W Słupsku bezrobotni wypisują się z pośredniaka, by nie podejmować niskopłatnej pracy. - Wyrosło całe pokolenie, które nigdy nie pracowało i woli żyć na zasiłku - mówi ekspertProceder ucieczki przed pracą nasila się, kiedy w okolicy pojawia się duży przedsiębiorca, który chce zatrudnić pracowników. Wieść roznosi się pocztą pantoflową.

- Wielu ludzi specjalnie rezygnuje wtedy ze statusu bezrobotnego, żeby nie dostać od nas oferty pracy - przyznaje Janusz Chałubiński, szef Powiatowego Urzędu Pracy w Słupsku.

To taktyczne zagranie. Jeżeli odmówią przyjęcia pracy po raz trzeci, to urząd wymierza im karę - przez 90 dni nie opłaca za nich składki zdrowotnej.

Znacznie bardziej opłaca się bezrobotnym wyrejestrować. Wtedy po miesiącu znowu wpisują się do rejestru i znowu mają prawo do składki.

Efekt jest taki, że pracodawcom trudno znaleźć tu chętnych do pracy, mimo że mieście i bezrobocie sięga 14 proc., a w otaczającym je powiecie przekracza 28 proc.

Wina jest też po ich stronie. - Na spotkaniach, które dla nich organizujemy, tłumaczę, że minęły już czasy, kiedy zatrudniali ludzi na umowę-zlecenie czy na czas określony, muszą też w końcu podnieść stawki płac - mówi dyrektor PUP.

Jego podwładna Małgorzata Furtak dodaje: - Wiedza przedsiębiorców na temat warunków zatrudnienia jest bardzo słaba. Nieraz nie wiedzą, ile wynosi minimalna płaca, mylą ją ze średnią krajową. Nie ma się więc co dziwić, że ludzie nie chcą pracować dla takich biznesmenów.

Zainteresowanie ofertami pracy jest znikome

Praktyki wyrejestrowywania się z PUP urzędnicy wykryli, kiedy niedawno wysłali oferty pracy do prawie wszystkich słupskich bezrobotnych. - Latem mieliśmy pięć razy więcej ofert pracy niż chętnych i żadnego zainteresowania - tłumaczy dyrektor Chałubiński.

Z 10 tys. osób, do których dotarły oferty, aż 4 tys. straciło status bezrobotnego. - Albo odmówili przyjęcia oferty, albo nie stawili się na nasze wezwanie, albo sami się wyrejestrowywali. Została nam najtrudniejsza grupa: osoby starsze, matki wychowujące dzieci - mówi Furtak.

Urzędnicy znaleźli sposób na unikających pracy: - Kiedy ktoś taki po wyrejestrowaniu wraca do nas, w okienku, do którego się zgłasza, już czeka na niego oferta pracy - mówi.

Firmy starają się jak mogą, by zachęcić do pracy

Firmy nie wierzą w skuteczność urzędu. Próbują więc zdobyć pracownika metodami stosowanymi przy sprzedaży swoich produktów. Niedawno do skrzynek mieszkańców Słupska trafiła ulotka sieci sklepów Lidl z nagłówkiem "Oferta pracy". Firma poszukuje w ten sposób 20 sprzedawców. Oferuje "pracę w miłej atmosferze", " w pełnym lub niepełnym wymiarze", "pewne miejsce zatrudnienia".

- Taka forma poszukiwania pracowników gwarantuje nam, że tylko mieszkańcy danego miasta otrzymają ofertę. Jednocześnie jest to najskuteczniejsza forma poszukiwania pracowników - powiedziano nam w zarządzie Lidl Polska.

Według naszych rozmówców z urzędu pracy kłopoty ze znalezieniem pracowników miała też firma Morpol z Duninowa koło Słupska, producent przetworów rybnych. Pośrednictwo PUP niewiele dało. Morpol dał więc duże ogłoszenia w lokalnych gazetach. Firma zatrudnia 1,3 tys. osób, potrzebuje jeszcze 700.

Prezes Morpolu Jerzy Malek nie przyznaje się do kłopotów: - Nie jest tak źle, płacimy dobrze i regularnie podwyższamy płace. Zdarzają się jednak przypadki, że ludzie zgłaszają się do nas tylko po to, żebyśmy im napisali w kwicie do urzędu pracy, że nie spełniają naszych oczekiwań.

- Coraz więcej ludzi rezygnuje z organizowanych przez nas staży, szkoleń dokształcających. Co zrobimy z pieniędzmi, które na to dostajemy, gdy coraz mniej ludzi rejestruje się jako bezrobotni? - pyta dyrektor Chałubiński.

*

Aktualne stawki

Podstawowy zasiłek dla bezrobotnych - 521,90 zł

najniższe miesięczne wynagrodzenie - 899,10 zł

przeciętne miesięczne wynagrodzenie - 2.528,62 zł

*

Kto może uzyskać status bezrobotnego?

O status osoby bezrobotnej ubiegać się może:
1) obywatel polski zamieszkały w Polsce, poszukujący i podejmujący zatrudnienie lub inną pracę zarobkową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zatrudnienie lub inną pracę zarobkową za granicą u pracodawców zagranicznych,
2) cudzoziemiec przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i posiadający zezwolenie na osiedlenie się lub którym nadano status uchodźcy w Rzeczypospolitej Polskiej, poszukujący i podejmujący zatrudnienie lub inną pracę zarobkową na terytorium Polski,

o ile jest:
- nie zatrudnioną i nie wykonującą innej pracy zarobkowej,
- zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującego w danym zawodzie lub służbie,
- nie uczącą się w szkole w systemie dziennym,
- zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania (stałego lub czasowego) powiatowym urzędzie pracy, jeżeli:

* ukończyła 18 lat, z wyjątkiem młodocianych absolwentów,

* kobieta nie ukończyła 60 lat, a mężczyzna 65 lat,

* nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności nie pobiera zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub wychowawczego,

* nie jest właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym) nieruchomości rolnej w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe, lub nie podlega ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe,

* nie jest właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym) gospodarstwa stanowiącego dział specjalny produkcji rolnej w rozumieniu przepisów podatkowych, chyba że dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, obliczony dla ustalenia podatku dochodowego od osób fizycznych, nie przekracza wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 2,0 ha przeliczeniowych, ustalonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, na podstawie przepisów o podatku rolnym, lub nie podlega ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w takim gospodarstwie,

* nie podjęła pozarolniczej działalności od dnia wskazanego w zgłoszeniu do ewidencji do dnia wyrejestrowania tej działalności albo nie podlega - na podstawie odrębnych przepisów - obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników, lub zaopatrzenia emerytalnego,

* jest osobą niepełnosprawną, której stan zdrowia pozwala na podjęcie zatrudnienia co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy obowiązującego w danym zawodzie lub służbie,

* nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia wolności,
nie uzyskuje miesięcznie dochodu w wysokości przekraczającej połowę najniższego wynagrodzenia,

* nie pobiera, na podstawie przepisów o pomocy społecznej, zasiłku stałego, stałego wyrównawczego, gwarantowanego zasiłku okresowego lub renty socjalnej.

Jak zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy?

Rejestracji dokonuje się w dniu przedłożenia kompletu wymaganych dokumentów, wypełnienia karty rejestracyjnej oraz poświadczenia własnym podpisem prawdziwości złożonych oświadczeń w obecności pracownika urzędu pracy.

Do rejestracji wymagane są następujące dokumenty:
- dowód osobisty, a w przypadku osób niepełnoletnich tymczasowy dowód osobisty lub legitymacja szkolna,

- dyplom, świadectwo ukończenia szkoły lub świadectwo szkolne albo zaświadczenia o ukończeniu kursu lub szkolenia,

- świadectwa pracy oraz inne dokumenty niezbędne do ustalenia jej uprawnień,
dokument o przeciwwskazaniach do wykonywania określonych prac.

Inne ważne informacje na temat rejestracji:
1. Osoba niepełnosprawna, oprócz powyżej wspomnianych dokumentów przedkłada orzeczenie o niepełnosprawności.

2. Urząd pracy może sporządzać odpisy lub kserokopie z przedkładanych dokumentów.

3. Osoba uprawniona do świadczenia przedemerytalnego jest obowiązana przekazać urzędowi pracy oryginały dokumentów, o których mowa w pkt. 3 i 4, w celu sporządzenia wniosku o ustalenie wysokości emerytury, która jest podstawą obliczenia wysokości świadczenia przedemerytalnego.

4. W przypadku nie przedłożenia wymaganych dokumentów, urząd pracy przyznaje świadczenia przedemerytalne w wysokości minimalnej.

5. Rejestracji nie dokonuje się w przypadku nie przedłożenia wymaganych dokumentów lub odmowy złożenia podpisu na karcie rejestracyjnej.

Kto ma prawo do zasiłku?

Na zasadach ogólnych:
Prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnemu za każdy dzień kalendarzowy po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy, jeżeli:
- nie ma dla niego propozycji odpowiedniego zatrudnienia, skierowania do prac interwencyjnych, robót publicznych lub na utworzone dodatkowe miejsce pracy oraz w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni:
- był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie w kwocie co najmniej najniższego wynagrodzenia, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy, z wyjątkiem obowiązku opłacania składek za niektóre osoby niepełnosprawne, w okresie tym nie uwzględnia się okresów urlopów bezpłatnych trwających łącznie dłużej niż 30 dni,
- wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą, jeżeli osiągał z tego tytułu dochód w wysokości co najmniej najniższego wynagrodzenia,
- wykonywał pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo współpracował przy wykonywaniu tych umów, jeżeli podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej najniższego wynagrodzenia,
- podlegał ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy, jeżeli podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub zaopatrzenie emerytalne i Fundusz Pracy stanowiła kwota wynosząca co najmniej najniższe wynagrodzenie,
- wykonywał pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, jeżeli podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej najniższego wynagrodzenia,
wykonywał pracę w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub w spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych), będąc członkiem tej spółdzielni, jeżeli podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej najniższego wynagrodzenia,
- opłacał składkę na Fundusz Pracy w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego,
- był zatrudniony za granicą i przybył do Rzeczypospolitej Polskiej jako repatriant.

Do 365 dni zalicza się również okresy:
- zasadniczej służby wojskowej, nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych, służby wojskowej pełnionej w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego, ćwiczeń wojskowych, okresowej służby wojskowej oraz zasadniczej służby w obronie cywilnej i służby zastępczej,
- urlopu wychowawczego, udzielonego na podstawie odrębnych przepisów,
- pobierania gwarantowanego zasiłku okresowego z pomocy społecznej,
- pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, świadczenia rehabilitacyjnego oraz przypadające po ustaniu zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej albo zaprzestania prowadzenia pozarolniczej działalności - okresy pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub opiekuńczego, jeżeli podstawę wymiaru tych zasiłków stanowiła kwota w wysokości co najmniej najniższego wynagrodzenia,
- nie wymienione w ust. 1 pkt 2, za które opłacana była składka na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy lub zaopatrzenie emerytalne i Fundusz Pracy, jeżeli podstawę wymiaru składki stanowiła kwota wynosząca co najmniej najniższe wynagrodzenie,
- okres, za który przyznano odszkodowanie z tytułu niezgodnego z przepisami rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy (stosunku służbowego), oraz okres, za który wypłacono pracownikowi odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę.

Na zasadach szczególnych:

1. Prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnym zwolnionym z zakładów karnych i aresztów śledczych, zarejestrowanym w okresie 30 dni od dnia zwolnienia, jeżeli suma okresów, o których mowa wyżej , przypadających w okresie 18 miesięcy przed ostatnim pozbawieniem wolności, oraz wykonywania pracy w okresie pozbawienia wolności wynosiła co najmniej 365 dni, jeżeli podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota w wysokości co najmniej najniższego wynagrodzenia. W przypadku pozbawienia wolności w okresie pobierania zasiłku, po zwolnieniu z zakładu karnego lub aresztu śledczego przysługuje prawo do zasiłku na okres skrócony o okres pobierania zasiłku przed pozbawieniem wolności i w trakcie przerw w odbywaniu kary.

2. Prawo do zasiłku przysługuje również bezrobotnym zwolnionym po odbyciu zasadniczej służby wojskowej, jeżeli okres jej odbywania wynosił co najmniej 350 dni i przypadał w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy.

Jak długo można otrzymywać zasiłek?

Zasady ogólne:
- 6 miesięcy - bezrobotni zamieszkali w okresie pobierania zasiłku na obszarze działania powiatowego urzędu pracy, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała przeciętnej stopy bezrobocia w kraju,
- 12 miesięcy - bezrobotni zamieszkali w okresie pobierania zasiłku na obszarze działania powiatowego urzędu pracy, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała przeciętną stopę bezrobocia w kraju,
- 18 miesięcy dla bezrobotnych:
* zamieszkałych w dniu nabycia prawa do zasiłku oraz w okresie jego pobierania na obszarze działania powiatowego urzędu pracy, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała 2-krotnie przeciętną stopę bezrobocia w kraju, oraz posiadających jednocześnie co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku,
* którzy mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a małżonek bezrobotnego jest także bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez tego bezrobotnego.

Zasady szczególne:
1. Okres pobierania zasiłku przez bezrobotnych zamieszkałych w miejscowościach, które w okresie pobierania zasiłku zostały objęte obszarem działania innego powiatowego urzędu pracy, nie ulega zmianie.

2. W razie urodzenia dziecka przez kobietę w okresie pobierania zasiłku w lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu, okres ten ulega przedłużeniu o czas, przez który przysługiwałby jej, zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłek macierzyński.

3. Prawo do zasiłku czasowo nie przysługuje bezrobotnemu, który:
- odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia, szkolenia, wykonywania prac interwencyjnych lub robót publicznych,
- w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w powiatowym urzędzie pracy rozwiązał stosunek pracy (stosunek służbowy) za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron, chyba że porozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy albo rozwiązanie stosunku pracy za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron nastąpiło z powodu zmiany miejsca zamieszkania,
- w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem się w powiatowym urzędzie pracy spowodował rozwiązanie ze swej winy stosunku pracy (stosunku służbowego) bez wypowiedzenia,
- otrzymał przewidziane Układem zbiorowym pracy dla pracowników zakładów górniczych z dnia 21 grudnia 1991 r. lub w przepisach ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych (Dz. U. Nr 162, poz. 1112 i z 2001 r. Nr 5, poz. 41) świadczenie w postaci jednorazowego ekwiwalentu pieniężnego za urlop górniczy, jednorazowej odprawy socjalnej, zasiłkowej, pieniężnej lub pieniężnej bezwarunkowej,
- otrzymał odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę.

W/w bezrobotnym, spełniającym ogólne warunki do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych - zasiłek przysługuje:
- po okresie 90 dni - w przypadku wymienionym w pkt 1,
- po okresie 90 dni, od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy - w przypadku wymienionym w pkt 2,
- po okresie 180 dni, od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy - w przypadku wymienionym w pkt 3,
- po upływie okresu, za który otrzymał ekwiwalent, odprawę lub odszkodowanie wymienionych w pkt 4 i 5.

Szczególna grupa osób pobierających świadczenia

Świadczenie przedemerytalne:
Świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie, spełniającej określone w ustawie warunki:

• posiada prawo do zasiłku dla bezrobotnych

• wiek co najmniej 58 lat (kobiety) lub 63 lata (mężczyźni)

• 20 lat stażu pracy (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni)

Mogą je też uzyskać pracownicy zwolnieni z pracy nie ze swojej winy, pod warunkiem że przeprawcowali w zakładzie co najmniej pół roku i mogą posaidają staż pracy 35 lat (kobiety) lub 40 lat (mężczyźni).

Wysokość świadczenia przedemerytalnego wynosi 80% kwoty przyszłej emerytury określonej w decyzji organu rentowego ustalającej wysokość emerytury w celu ustalenia świadczenia przedemerytalnego.

Postanowienia szczególne:
Osoby pobierające świadczenie przedemerytalne nie mają obowiązku zgłaszania się do powiatowego urzędu pracy w celu potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy. Osoby te mogą być za ich zgodą skierowane przez powiatowy urząd pracy na szkolenie, do prac interwencyjnych lub robót publicznych.

Jaka jest wysokość zasiłku?

Wysokość zasiłku jest zróżnicowana i zależy od długości okresu zatrudnienia oraz innych okresów zaliczanych do okresu warunkującego nabycie prawa do zasiłku.
I tak - jeżeli okres ten wynosi:
1. Do 5 lat - uprawnieni są do zasiłku w wysokości 80% zasiłku podstawowego,
2. Od 5 do 20 lat, lecz mniej niż 20 lat - uprawnieni są do zasiłku w wysokości podstawowej określonej w ustawie i waloryzowanej w okresach kwartalnych.
3. Co najmniej 20 lat - uprawnieni są do zasiłku w wysokości 120% zasiłku podstawowego.

*

ZASIŁKOWY „OSCYLATOR”. Czyli: Warto być jak najdłużej bezrobotnym | Ryszard Jakubowski | 2003-11-21


    Czy można zarabiać na byciu bezrobotnym? Poza Polską - nie bardzo. W Polsce - jak najbardziej. System działa już od kilku lat co najmniej w kilku miastach i nic nie wróży mu szybkiego upadku.

    Mechanizm jest bardzo prosty. Wystarczy znaleźć grupę ludzi, którzy mają do siebie bezgraniczne zaufanie. Im większa grupa, tym lepiej. Słyszałem o grupach trzydziestoosobowych. Następnie jeden z członków grupy pozbywa się wszystkich dóbr, które mógłby mu zabrać komornik i rejestruje jakąś niewinną działalność gospodarczą, np. tłumaczenia książek. Taka działalność nie wymaga zgody ani SANEPIDU, ani architektury, ani w ogóle nikogo. Na opłaty mogą złożyć się po kilka złotych wszyscy członkowie grupy. Oni też zostają PRACOWNIKAMI ETATOWYMI takiej półfikcyjnej firmy, z możliwie jak najwyższymi pensjami, nawet po kilka tysięcy miesięcznie. Firma bankrutuje (ulega formalnej likwidacji) po dwóch tygodniach. Nie wolno przekroczyć miesiąca, aby nie było żadnych dokumentów dotyczących wypłaty - bo to pachnie sporem z ZUSem. Pracownicy NATYCHMIAST niosą przygotowane wcześniej pozwy przeciwko swojemu „pracodawcy” do Sądu Pracy, który nie pobiera żadnych opłat! Pracodawca bez szemrania zgadza się z ich roszczeniami, czyli deklaruje chęć wypłat odszkodowań za skrócony okres wypowiedzenia, odpraw i czego tylko sobie zażyczy Sąd. Ważne jest, aby sprawa jak najszybciej zakończyła się PRAWOMOCNYM wyrokiem.

    Kolejny etap to „dochodzenie należności”. Wszyscy pokrzywdzeni przez niedobrego pracodawcę idą TEGO SAMEGO dnia do komornika. Ten, widząc łączną sumę roszczeń, zazwyczaj od ręki napisze, że nie ma możliwości wyegzekwowania ani grosza. Stąd tak ważna jest wielkość grupy pracowniczej. Pracownicy biegiem udają się do Funduszu Gwarancyjnego, który za niewypłacalnego pracodawcę płaci im całkiem spore sumki. Odbierane pieniądze wszyscy wpłacają do wspólnej puli i dzielą się nimi po równo, nie pomijając przy podziale łupów zbankrutowanego pracodawcy.

    Aby nie tracić ciągłości zatrudnienia i praw do zasiłków i odpraw, niedługo po „bankructwie” pierwszego pracodawcy kolejną firmę otwiera kolejny „przedsiębiorca” z grupy. Powinien to zrobić przed końcem okresu wypłacania zasiłków członkom grupy, żeby nie stracili ani grosza. przez Przyjmuje oczywiście wszystkich do pracy. I - oczywiście - bankrutuje po 2 tygodniach wywalając wszystkich na bruk. Pozostałe czynności są opisane wyżej.

    Cykl można powtarzać w nieskończoność, mając ustawowe gwarancje bezkarności i ustawowo zagwarantowane spore pieniądze za unikanie pracy. Nawet gdy jakiś domyślny urzędnik nabierze podejrzeń, że chodzi o szwindel - nie może się temu zgodnie z prawem przeciwstawić. Poza tym - tak samo łatwo w Polsce o myślących urzędników, jak łatwo o logicznie myślących ustawodawców. Ale to zupełnie inna bajka.

powrót

Jakie są negatywne skutki zjawiska inflacji

Inflacja oznacza spadek wartości pieniądza oraz wzrost poczucia niepewności w społeczeństwie. Jej wzrost wywołuje spadek skłonności do oszczędzania i chęć gwałtownego pozbywania się posiadanej gotówki.

Generalnie rzecz biorąc, inflacja jest zjawiskiem niepożądanym, powoduje szereg bardzo niekorzystnych skutków - zarówno ekonomicznych, jak i społeczno - politycznych. W pracach naukowych wspomina się o stymulującym oddziaływaniu inflacji pełzającej, jednak doświadczenia gospodarcze wskazują, że w dłuższej perspektywie nawet ten typ inflacji może wymknąć się spod kontroli, powodując znaczne osłabienie koniunktury gospodarczej.

Inflacja zakłóca procesy gospodarcze. Wzrost cen powoduje zaburzenie procesów w gospodarce: zakłóca procesy produkcji i wymiany, powoduje też ucieczkę od pieniądza.

Inflacja powoduje spadek płac realnych. Wzrost cen powoduje spadek siły nabywczej pieniędzy, a w konsekwencji także spadek płac realnych - nawet w przypadku, gdy umowy zawierają klauzulę o rewaloryzacji płacy w związku z inflacją.

Inflacja obniża poziom życia w społeczeństwie. Nadmierny wzrost cen obniża poziom życia społeczeństwa: częściej rezygnuje się wówczas z zakupu dóbr luksusowych czy z zaspokajania potrzeb wyższego rzędu.

Inflacja uderza w najbiedniejszych. Bogatsza część społeczeństwa posiada zazwyczaj bezpieczne lokaty, chroniące przed inflacją. Ponadto zjawisko spadku siły nabywczej pieniądza dotyka wprawdzie bogatszych, ale raczej nie zagraża ich egzystencji (co najwyżej, powoduje ograniczenie ich inwestycji czy zakupów towarów luksusowych). Inflacja uderza najsilniej w najbiedniejszych, którzy nie mają żadnej możliwości ucieczki przed jej skutkami.

Inflacja prowadzi do ucieczki od pieniądza. Skoro inflacja powoduje spadek siły nabywczej pieniądza, ludzie mają coraz mniejszą chęć do oszczędzania. Zamiast gromadzić pieniądze, wolą je natychmiast wydawać - często nawet w sposób mało racjonalny. W skrajnych przypadkach hiperinflacji ludzie pozbywają się pieniędzy natychmiast po ich otrzymaniu, co powoduje bardzo często występowanie marnotrawstwa (jeśli kupowane są na zapas np. łatwo psujące się artykuły żywnościowe).

Inflacja jest zjawiskiem samonapędzającym się. Wzrastająca inflacja skłania zazwyczaj producentów i konsumentów do podejmowania prób zabezpieczenia się przed jej negatywnymi skutkami. Zwykle napędzają oni tym samym spiralę inflacyjną (Klasyczny przykład to pracownicy, żądający podwyżek w obliczu szybkiego wzrostu cen, otrzymawszy więcej pieniędzy natychmiast je wydają, powodując wzrost popytu i kolejny skok cen, po czym znów wysuwają żądania płacowe i tak dalej).

Inflacja pogarsza ocenę kraju w świecie. Zbyt wysoka inflacja przyczynia się zawsze do niższej oceny kraju na arenie międzynarodowej. Może to powodować na przykład trudności przy próbie sprzedaży papierów wartościowych na rynkach zagranicznych, zniechęca też zagraniczne firmy do inwestycji bezpośrednich.

---