Grupa A Imię i nazwisko ucznia................................... Numer z dziennika......... Klasa .......... LICZBA PUNKTÓW...........

Zadanie 1 (1 pkt)

Uczeń posiada informacje na temat przyczyn odkryć geograficznych i potrafi je wyczerpującą wymienić.

Wymień przyczyny odkryć geograficznych.

Zadanie 2 (2 pkt)

Uczeń potrafi wskazać na mapie konturowej trasy wypraw organizowanych przez Portugalię, wymienić imiona i nazwiska żeglarzy, którzy stali na czele poszczególnych wypraw oraz w jakich latach miały miejsce te podróże.

Na mapie konturowej zaznaczone są trasy wypraw portugalskich. Poniżej, obok numeru trasy, wpisz imię i nazwisko żeglarza oraz lata jego wyprawy.

Zadanie 3 (1 pkt)

Uczeń potrafi napisać definicję pojęcia „renesans” oraz rozumie znaczenie tego pojęcia.

Na podstawie zdobytej wiedzy wyjaśnij pojęcie:

Renesans

Zadanie 4 (6 pkt)

Uczeń posiada informacje na temat twórców epoki renesansu oraz potrafi wskazać najważniejsze ich dzieła.

Dobierz dzieło do twórcy, dopisując odpowiednią literę do właściwej cyfry.

1. Andrzej Frycz Modrzewski		a. głosił program naprawy Kościoła: „Kościół jest dla człowieka, a nie człowiek dla Kościoła”.
2. Michał Anioł		b. teoria heliocentryczna.
3. Franciszek Rabelais		c. pisma polityczno-społeczne, m in. „O poprawie Rzeczpospolitej”.
4. Mikołaj Kopernik		d. rzeźba Dawida, Mojżesza, Pieta, freski w kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie.
5. Rafael Santi		e. francuski pisarz, humanista i lekarz, autor dzieła „O nauce i uczonych”.
6. Erazm z Rotterdamu		f. malarz i architekt, autor działa „Madonna ze szczygłem”.
1.	2.		3.	4.	5.	6.

Zadanie 5 (5 pkt)

Uczeń potrafi wpisać najważniejsze wydarzenia z XVI wieku przy odpowiedniej dacie. Uczeń posiada wiadomości jakie wydarzenie miało miejsce w danym roku.

Poniżej podano fakty. Przyporządkuj fakty do odpowiednich dat.

Ogłoszenie przez Marcina Lutra 95 tez, unia lubelska, akt konfederacji warszawskiej, hołd pruski, sobór w Trydencie
Lp.	Data	Wydarzenie
1. 2. 3. 4. 5.	1517 1525 1545-1563 1569 1573	...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................

Zadanie 6 (7 pkt)

Uzupełnij poniższe zdania. Odpowiedzi są podane w ramce.

Wpisując w puste miejsca odpowiednie słowa, uczeń prawidłowo opanował główne założenia ruchu reformacyjnego.

hierarchia, predestynacja, Kościół anglikański, Jan Kalwin, Henryk VIII, ewangelicko-reformowany, zakony

W 1536 r. w Bazylei ......................... opublikował dzieło „O wychowaniu chrześcijańskim”. Reformator ten ogłosił naukę o ........................ . Obecnie wyznawcy tej religii tworzą Kościół .................................... Król .......................... w 1534 r. mianował siebie głową ............................... . Zachowano w nim ....................... tworzoną przez biskupów, kapłanów i diakonów. Rozwiązano natomiast ...................., a ich majątki skonfiskowano.

Zadanie 7 (10 pkt)

Uczeń oceniając poniższe zdania jako prawdzie lub fałszywe posiada informacje na temat zasad funkcjonowania demokracji w Rzeczpospolitej szlacheckiej oraz rozumie przeczytany tekst.

Poniższe stwierdzenia dotyczą zasad funkcjonowania demokracji w Rzeczpospolitej szlacheckiej. Postaw lite­rę „P” przy stwierdzeniach prawdziwych i literę „F” przy tych, które są nieprawdziwe.

1. Gołota była szlachtą pozbawioną jakichkolwiek majątku.

2. Przywileje w Rzeczpospolitej były aktami prawnymi wydanymi przez monarchę dla mieszczan.

3. Demokracja szlachecka w Koronie Królestwa Polskiego to prawa polityczne, które nabyła i posiadała szlachta.

4. Instrukcje sejmikowe były relacjami szlachty z obrad sejmu walnego.

5. Sejm walny był organem władzy składającym się z przedstawicieli stanów: szlacheckiego, mieszczańskiego, chłopskiego.

6. W skład senatu wchodzili dostojnicy duchowni i świeccy oraz najwyżsi urzędnicy królewscy.

7. Sejm Walny był zwoływany co 2 lat na 6 tygodnie.

8. Ruch egzekucyjny był stronnictwem politycznym skupiającym średnią szlachtę i wymierzony był przeciw magnaterii.

9. Ruch egzekucyjny w swoich postulatach domagał się inkorporowania do Polski Prus Książęcych.

10. Ruch egzekucyjny domagał się utworzenia Trybunału Koronnego, który miał sądzić króla za zdradę stanu.

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

Zadanie 8 (3 pkt)

Uczeń wie jaka była społeczna struktura miast Rzeczpospolitej w XVI wieku.

W XVI wieku w Rzeczpospolitej społeczność miejska była zróżnicowana. Uzupełnij schemat wpisując nazwy grup społecznych zamieszkujące miasta Rzeczpospolitej.














Zadanie 9 (1 pkt)

Uczeń umie wymienić główne założenia monarchii absolutnej.

Przedstaw charakterystykę monarchii absolutnej.

.......................................................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................................................................

Zadanie 10 (5 pkt)

Uczeń dzięki posiadanym informacjom potrafi połączyć osoby z ich działalnością polityczną w XVII wieku.

Połącz osobę z informacją, dopisując litery do cyfr.

1. Armand Richelieu	a. król Francji z dynastii Burbonów, sprawował rządy osobiście poprzez mianowanie urzędników.
2. Ludwik XIV	b. stanął na czele wojska parlamentu angielskiego, po wygraniu wojny domowej stanął na czele parlamentu jako I lord protektor.
3. Piotr I	c. osoba podająca się za syna Iwana IV Groźnego, w wyniku polskiej interwencji wojskowej został osadzony na tronie carów w Moskwie.
4. Oliver Cromwell	d. car Rosji, przeprowadził reformy w państwie mające na celu zeuropeizowanie Rosji; wygrał wojnę północną z Szwecją uzyskując tym samym dostęp do Morza Bałtyckiego; założył miasto Petersburg.
5. Dymitr Samozwaniec	e. pierwszy minister, kardynał, umocnił władzę królewską, zorganizował sprawny aparat administracji, który podlegał bezpośrednio królowi Ludwikowi XIII.
1.		2.	3.	4.	5.

Zadanie 11 (4 pkt)

Uczeń potrafi przyporządkować daty do najważniejszych wydarzeń.

Poniżej podano fakty. Przyporządkuj fakty do odpowiednich dat.

1648, 1649, 1651, 1700-1721
Lp.	Data	Wydarzenie
1. 2. 3. 4.	........................... ........................... ........................... ...........................	bitwa pod Beresteczkiem wprowadzenie w Anglii republiki wojna północna wybuch powstania Chmielnickiego

Zadanie 12 (5 pkt)

Uczeń potrafiąc połączyć pojęcia z ich znaczeniami, zna i rozumie poniższe terminy historyczne.

Połącz pojęcie z ich znaczeniem, dopisując do cyfry właściwą literę.

1. wybór króla w Rzeczpospolitej na sejmie.				a. pacta conventa
2. warunki przedstawiane przez szlachtę, które musiał przyjąć nowo wybrany król Rzeczpospolitej.				b. konfederacja
3. prawo wybierania króla przez każdego szlachcica w Rzeczpospolitej.				c. elekcja viritim
4. związek powołany przez szlachtę w określonych celach politycznych.				d. artykuły henrykowskie
5. osobiste obietnice kandydata ubiegającego się o tron Rzeczpospolitej.				e. wolna elekcja
1.	2.	3.	4.		5.

Zadanie 13 (2 pkt)

Uczeń posiada wiadomości na temat, w którym roku Rzeczpospolita utraciła swoje terytorium, potrafi nazwać te ziemie, umie wskazać ten obszar na mapie oraz jakie państwo zdobyło utracone terytorium.


Dla Rzeczypospolitej wiek XVII stoi pod znakiem licznych wojen. Granice państwa ulegały zmianom. Na mapie konturowej przerywaną linią zaznaczono ziemie utracone.

A) Nazwij ziemie, które Rzeczpospolita utraciła. Odpowiednią literą umieść we właściwym miejscu na mapie.

a) w roku 1660 .................................................................

b) w roku 1657 .................................................................

B) Kto stał się właścicielem utraconych terytoriów?

a) .....................................................................................

b) .....................................................................................

Zadanie 14 (5 pkt)

Uczeń potrafi połączyć osobę polskiego dowódcy z miejscami zwycięskich bitew, które miały miejsce w XVII wieku.

Połącz osoby dowódców z ich sukcesami, dopisując do cyfry właściwą literę.

Stanisław Żółkiewski			Kłuszyn
Karol Chodkiewicz			Chocim
Jan Sobieski			Kircholm
Jan III Sobieski			Warka
Stefan Czarniecki			Wiedeń
1.	2.	3.		4.	5.

Zadanie 15 (2 pkt)

Uczeń dzięki posiadanym wiadomościom potrafi przy odpowiednim stwierdzeniu wpisać nazwę państwa, z którym Rzeczpospolita miała kwestie sporne.

Poniżej podano przyczyny wojen w XVII wieku jakie toczyła Rzeczpospolita. Wpisz w miejsca wykropkowane, z kim Rzeczpospolita je toczyła.

1. Spór o Inflanty i ujście Wisły - ..........................................................................................................................

2. Spór o wpływy w Mołdawii - .............................................................................................................................

Zadanie 16 (7 pkt)

Uczeń potrafiąc połączyć pojęcia z ich znaczeniami, zna i rozumie poniższe terminy historyczne.

Połącz znaczenie z ich pojęciem, dopisując do cyfry właściwą literę.

1. instytucja powołana w okresie rewolucji francuskiej, gdy Francja ponosiła porażki w wojnie z Austrią, a w kraju w poszczególnych prowincjach wybuchały bunty przeciw rządom rewolucji.						a. Rada Nieustająca
2. instytucja powołana w 1772 r. na tzw. sejmie rozbiorowym, która pełniła przy boku króla rolę rządu; w jej skład wchodzili zausznicy Rosji; zlikwidowana została decyzją sejmu wielkiego.						b. Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela
3. jeden z kierunków myśli filozoficznej, który uznawał kierowanie się wyłącznie doświadczeniem.						c. Szkoła Rycerska
4. zawiązana w kwietniu 1791 w Petersburgu przez obóz hetmański dzięki pomocy Rosji; jej głównym celem było przywrócenie w Rzeczpospolitej ustroju jaki istniał przed uchwaleniem Konstytucji 3 Maja; została ogłoszona 14 maja 1792 w pogranicznym mieście Targowica; zawiązanie jej spowodowało wybuch wojny polsko-rosyjskiej.						d. stronnictwo hetmańskie
5. dokument uchwalony przez francuskie Zgromadzenie Narodowe w 1789 w okresie rewolucji francuskiej; jej głównymi postanowieniami były hasła: wolność, równość, braterstwo.						e. konfederacja targowicka
6. uczelnia powołana w celu szkolenia polskiej kadry oficerskiej w duchu patriotyzmu wobec Rzeczpospolitej.						f. Komitet Ocalenia Publicznego
7. ugrupowanie działające podczas obrad sejmu wielkiego; byli przeciwnikami reform ustrojowych.						g. empiryzm
1.	2.	3.	4.	5.	6.		7.

Zadanie 17 (5 pkt)

Uczeń potrafi wpisać najważniejsze wydarzenia z XVIII wieku przy odpowiedniej dacie. Uczeń posiada wiadomości jakie wydarzenie miało miejsce w danym roku.

Poniżej podano fakty. Przyporządkuj fakty do odpowiednich dat.

pierwszy rozbiór Rzeczpospolitej; uchwalenie konstytucji francuskiej; uchwalenie Konstytucji Stanów Zjednoczonych; uchwalenie konstytucji 3 Maja; drugi rozbiór Rzeczpospolitej;
Lp.	Data	Wydarzenie
1. 2. 3. 4. 5.	1772 1787 3 maja 1791 3 września 1791 1793	............................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................

Zadanie 18 (5 pkt)

Uczeń dzięki posiadanym informacjom potrafi połączyć osoby z ich działalnością polityczną w XVIII wieku.

Połącz nazwisko z informacją, dopisując litery do cyfr.

1. Tadeusz Kościuszko		a. ostatni król Francji z dynastii Burbonów, został zdetronizowany w 1792 r. w trakcie trwania rewolucji francuskiej; oskarżony o zdradę państwa został stracony w styczniu 1793.
2. August III		b. marszałek sejmu wielkiego, jeden z przywódców stronnictwa patriotycznego i zwolennik reform ustrojowych w Rzeczpospolitej.
3. Stanisław Małachowski		c. ostatni król Rzeczpospolitej panujący w latach 1764-1795.
4. Ludwik XVI		d. uczestnik wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, dowodził wojskiem polskim w bitwie pod Dubienką, przywódca powstania z 1794 r.
5. Stanisław August Poniatowski		e. król Rzeczpospolitej z dynastii Wettinów w latach 1733-1763.
1.	2.		3.	4.	5.

Zadanie 19 (1 pkt)

Uczeń dzięki posiadanym wiadomościom potrafi wymienić najważniejsze postanowienia Konstytucji 3 Maja

Przedstaw postanowienia Konstytucji 3 Maja.

Zadanie 20 (3 pkt)

Uczeń dzięki posiadanej wiedzy potrafi przeanalizować przeczytany tekst i na jego podstawie wpisać prawidłowe odpowiedzi.

W trzech ramkach przedstawione są opisy monarchii oświeconych, które istniały w trzech państwach. Wpisz przy odpowiednich numerach nazwy państw, które przedstawiają poniższe opisy.

I. II. III.






I. ............................................... II. .................................................... III. ................................................

Zadanie 21 (1 pkt)

Uczeń potrafi chronologicznie uporządkować wydarzenia, które dotyczą powstania kościuszkowskiego.

Powstanie kościuszkowskie uznano za ostatnią szansę naprawy i zachowa­nia suwerenności Rzeczypospolitej. Uporządkuj chronologicznie wydarze­nia, wpisując do tabeli właściwą literę.

a) wydanie uniwersału w Połańcu

b) przysięga Tadeusza Kościuszki na rynku w Krakowie

c) bitwa pod Maciejowicami

d) rzeź Pragi

e) bitwa pod Racławicami

1.	2.	3.	4.	5.

Zadanie 22 (4 pkt)

Uczeń potrafi wskazać na mapie konturowej wybrane obszary Rzeczpospolitej, które utraciła w trzech rozbiorach na rzecz swoich trzech sąsiadów.


Mapka konturowa przedstawia rozbiory Rzeczpospolitej. Wykonaj następujące polecenia.

1) zaznacz na mapie konturowej literą i cyfrą P1 pierwszy rozbiór pruski,

2) zaznacz na mapie konturowej literą i cyfrą R2 drugi rozbiór rosyjski,

3) zaznacz na mapie konturowej literą i cyfrą A1 pierwszy rozbiór austriacki,

4) zaznacz na mapie konturowej literą i cyfrą P3 trzeci rozbiór pruski.

SPOŁECZNOŚĆ MIEJSKA

• cesarzowa Maria Teresa i cesarz Józef II,

• rozwój gospodarki i oświaty ludowej,

• uporządkowanie administracji i sądownictwa,

• modernizacja armii,

• zmniejszenie pańszczyzny chłopów,

• rozwój manufaktur

• dokonanie dwóch rozbiorów Rzeczpospolitej

• cesarzowa Katarzyna II,

• popieranie interesów klas uprzywilejowanych,

• zwiększenie ucisku chłopstwa,

• tłumienie dążeń wolnościowych,

• polityka podbojów: opanowanie Krymu nad Morzem Czarnym; dokonanie trzech rozbiorów Rzeczpospolitej.

• Fryderyk Wilhelm I („król-sierżant”) i Fryderyk II („król filozof”), który uważał się za „pierwszego sługę państwa”,

• reforma sądownictwa,

• wprowadzenie powszechnego obowiązku nauczania,

• rozwój przemysłu, budowa dróg i kanałów,

• rozwój rolnictwa: uprawa buraków cukrowych i ziemniaków,

• rozbudowa armii,

• podboje: zajęcia Śląska, dokonanie I rozbioru Rzeczpospolitej

---