Geneza państwa
Doktryny nowożytne
teoria podboju (przemocy) - 19 wieczna. przemoc -czynnik zmian ustrojowych państwo -wytwór silnych jednostek,
Duhring - państwo powstało w wyniku zastosowania przemocy z zewnątrz,
Gumplowicz - podbój rządzonych przez rządzących, darwinizm społeczny, walka pomiędzy grupami to podstawowy i niezmienny proces społeczny; powstałe w wyniku podboju państwo miało utrwalać podporządkowanie podbitych, a podział na rządzonych i rządzących miał się opierać na odmienności pochodzenia i różnicy ras; władzę ustanawiało jedynie plemię zwycięskie; rasy jako historyczne zbiorowości etniczne;
Engels, teoria procesu rozwarstwienia klasowego --geneza państwa z rozpadu małej i nieskomplikowanej społeczności na antagonistyczne klasy społeczne;
wspólnota pierwotna - stosunki produkcji były wspólne, społeczeństwo miało swoją organizację, rozwój produkcji powodował stopniowy podział społeczności ze względu na rodzaj pracy i nierówność w podziale bogactwa społecznego; rozwijała się własność prywatna, społeczność podzieliła się na dwie klasy: eksploatatorów i eksploatowanych; zrodził się wyzysk i ucisk klasowy, groźba buntu ze strony eksploatowanych, sens i funkcja istnienia państwa zostały sprowadzone do ochrony interesów ekonomicznych, politycznych i ideologicznych grupy władającej podstawowymi środkami produkcji;
wg marksistów; istnienie państwa jest dowodem, że przeciwieństwa klasowe są nie do pogodzenia;
Engels - trzy drogi powstania państwa:
klasyczna - powstało bezpośrednio z przeciwieństw klasowych nurtujących społeczeństwo w okresie schyłku wspólnoty rodowej
droga jaką przeszło państwo rzymskie - konflikt między patrycjuszami a plebejuszami, który w rezultacie rewolucji plebejuszów zastąpił rodowy podział ludności podziałem terytorialnym i ekonomicznym oraz powstaniem organizacji państwowej
droga, jaką przeszły plemiona germańskie - rozpad plemion germańskich i rzymskiego niewolnictwa doprowadziły do powstania feudalnych państw Europy Zachodniej