Chełmno
Od 8 XII 1941r. do stycznia 1945r. w Chełmnie nad Nerem istniał obóz masowej zagłady (Sonderkommando Culmhof). SS-mani truli ofiary gazami spalinowymi w specjalnie skonstruowanych samochodach. Zwłoki palono w lasach rzuchowskich przy szosie z Koła do Dąbia. Wymordowano tu ok. 310.000 ludzi w tym: polskich Żydów z terenu województw łódzkiego i poznańskiego, dzieci z Zamojszczyzny, 88 dzieci czechosłowackich ze wsi Lidice, Polaków schwytanych w ulicznych łapankach, mieszkańców domu starców z Włocławka oraz 5.000 jeńców radzieckich. W lesie pod Chełmnem, na miejscu dawnych prowizorycznych palenisk i stosów kremacyjnych wniesiono pomnik dla uczczenia pamięci setek tysięcy ofiar.