Wykład 1.

Logistyka - definicja, historia rozwoju

i stan obecny.

Łańcuch przepływu dóbr.

Definicja:

Logistyka to zarządzanie procesami przemieszczania dóbr i osób (lub tylko osób) oraz działaniami wspomagającymi te procesy w systemach, w których takie procesy zachodzą.

ELA

Logistyka jest pojęciem obejmującym organizację, planowanie, kontrolę i realizację przepływu dóbr od ich wytworzenia i nabycia, przez produkcję i dystrybucję aż do ostatecznego odbiorcy, w celu zaspokojenia wymagań rynku przy minimalnych kosztach i minimalnym zaangażowaniu kapitału.

H.-Ch. Pfohl "Systemy logistyczne...."

Wyd. ILiM, 2001, str.12

Historia rozwoju i pochodzenie nazwy:

- starożytna Grecja

- XIX wiek - Henry de Jomini - zdefiniowanie logistyki na gruncie

wojskowości jako działań mających na celu wsparcie i utrzymanie

gotowości bojowej sił zbrojnych,

- 1902 rok - nazwa "logistyka" użyta na określenie logiki formalnej

(matematycznej)

Historia rozwoju i pochodzenie nazwy:

Jak było naprawdę ?

Obecny stan logistyki nie jest kontynuacją historycznego rozwoju

tej nauki ponieważ w pewnym momencie ciągłość ta została

przerwana. Obecna nazwa tej nauki jest efektem przeniesienia historycznej nazwy na zupełnie inny obszar działalności.

Jak rozwijała się współczesna logistyka ?

- początek rozwoju - lata 50-te ubiegłego wieku, teren

Stanów Zjednoczonych,

- doświadczenia amerykańskie po około 20 latach

przeniesiono na teren Europy ("europejskie

opóźnienie" lub "europejska luka")

Jak rozwijała się współczesna logistyka ?

Faza pierwsza nazywana jest fazą fizycznej dystrybucji. Związana jest z burzliwym rozwojem wielkopowierzchniowych sklepów - marketów i supermarketów, który miał miejsce w Stanach Zjednoczonych na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Fizyczna dystrybucja (nazwa przestarzała, wychodząca już obecnie z użycia) to działalność obejmująca transport produktów, ich magazynowanie, pakowanie, zarządzanie zapasami, lokalizację zapasów i magazynów opracowywanie zamówień i obsługę posprzedażną od momentu wyprodukowania produktu do momentu jego dostarczenia do ostatecznego klienta. Ten obszar działalności logistycznej związany jest ze sferą handlu

Druga faza rozwoju logistyki znana jako faza integracji. Logistyka zajmować się zaczęła przemieszczaniem dóbr w całym przedsiębiorstwie - począwszy od zaopatrzenia a skończywszy na dystrybucji. Wymagało to przetwarzania olbrzymich ilości informacji. Na szczęście, zainteresowanie integracją przepływu dóbr zbiegło się w czasie ze zwiększoną dostępnością komputerów. Logistyka w szerokim zakresie zaczęła wspomagać się zastosowaniami informatyki. Powstały wtedy początki rozwiązań, nazywanych obecnie systemami ERP, które do dzisiaj wykorzystuje się w informatycznym wspomaganiu logistyki.

Trzecia faza rozwoju logistyki nazywana jest fazą inżynierii logistycznej albo fazą systemów logistycznych. Szybko zaspokojone zapotrzebowanie na podstawowe produkty i rosnąca zamożność klientów spowodowały, że klienci zaczęli poszukiwać produktów bardziej skomplikowanych, zwracać uwagę na dodatkowe usługi związane z produktem. Wzrost wymagań klientów i wzrost komplikacji produktów doprowadziły do wzrostu złożoności systemów logistycznych. Zrozumiano, że jeżeli system logistyczny ma działać prawidłowo, to musi on być odpowiednio zaprojektowany.

Czwarta faza w rozwoju logistyki, to faza łańcuchów dostaw. Przedsiębiorstwa, które konkurowały z sobą w każdej fazie rozwoju wyrobu, zaczęły od pewnego momentu współpracować ze sobą w rozwoju produktów (japońskie i amerykańskie koncerny zaczęły wspólnie projektować samochody - samochód NEON został wspólnie zaprojektowany przez Chryslera, Hondę i Toyotę), korzystać ze wspólnych dostawców (części do samochodów europejskich, amerykańskich i japońskich producentów wytwarzane są przez fabryki znajdujące się w Brazylii i Argentynie). Równocześnie współpracujący ze sobą w sferze zaopatrzenia i wytwarzania producenci cały czas ostro walczyli ze sobą o klientów, starając się zwiększać sprzedaż swoich produktów

Piąta faza rozwoju logistyki, to faza sieci logistycznych albo faza e - logistyki (litera „e” to skrót od słowa „elektroniczna”, Powstała globalna sieć wymiany informacji - internet. Jej działanie umożliwiło łatwiejsze wyszukiwanie dostawców, usługodawców, odbiorców (sprzedawców) i klientów. To, co było dotychczas największym problemem - znalezienie dostawcy, który dostarczy odpowiednią ilość komponentów o wymaganej jakości, znalezienie miejsca na składowanie partii produktów, znalezienie przewoźnika, który najtaniej przewiezie ładunek w wybrane miejsce czy dotarcie do klienta z informacją o produkcie - stało się proste. Łańcuchy dostaw zaczęły przekształcać się w sieci logistyczne. Sieć logistyczna to grupa niezależnych przedsiębiorstw, które równocześnie konkurują i współpracują ze sobą w celu poprawy sprawności i efektywności przepływu produktów oraz towarzyszącego im przepływu informacji zgodnie z oczekiwaniami klientów

System logistyczny

System definiujemy jako całość złożoną ze:

- celu systemu - każdy system istnieje lub wyróżniany jest z otoczenia ze względu na określony cel,

- zbioru elementów systemu, czyli jego składowych, elementy te są zwykle różnorodne według kryteriów przyjętych przez obserwatora systemu,

- zbioru relacji - oddziaływań pomiędzy elementami systemu,

- mechanizmu transformacji - system realizując swój cel przekształca energię, materię i informacje, które trafiają do systemu drogą, którą umownie nazywamy „wejściem” systemu na efekty jego działania, które pojawiają się na tak zwanym „wyjściu” systemu

System logistyczny

- jest to system sztuczny, czyli stworzony przez człowieka,

- jego celem jest przemieszczanie dóbr i / albo osób

- jest to system techniczno - społeczny, jako że jego elementami są zarówno maszyny i urządzenia służące przemieszczaniu dóbr i / albo osób, przemieszczane dobra i/lub osoby maszyny i ludzie zarządzający tym przemieszczaniem,

- realizowany mechanizm transformacji polega na przemieszczaniu, czyli zmianie miejsca, w którym znajduje się dane dobro lub osoba, transformacja ta realizowana jest po to, żeby dane dobro lub osobę przemieścić na miejsce przeznaczenia, czyli tam gdzie z jakichś względów dobro powinno się znaleźć a osoba chce się znaleźć.

dobra materialne

Jak widzimy na rysunku, strumień dóbr w przedsiębiorstwie przemieszcza się przez trzy strefy:

a) zaopatrzenie czyli pozyskiwanie dóbr materialnych od dostawców, w przedsiębiorstwie produkcyjnym jest to zaopatrzenie materiałowe - pozyskiwanie surowców i elementów koniecznych do produkcji

b) w przedsiębiorstwie produkcyjnym - produkcja czyli proces przekształcania dóbr dla podniesienia ich użyteczności realizowany za pomocą maszyn i ludzi,

c) w przedsiębiorstwie handlowym lub usługowym - manipulowanie materiałami, czyli czynności fizyczne dotyczące przemieszczania materiałów takie jak przyjęcie, transport wewnętrzny, składowanie, pakowanie, rozdział i wydanie. Proszę zwrócić uwagę, że

manipulowanie materiałami występuje również w produkcji.

d) dystrybucji i obsługi posprzedażnej czyli czynności zapewniających ostatecznemu odbiorcy dostępność dóbr w określonej ilości, jakości i terminie oraz możliwość korzystania z nabytego dobra.

W oparciu o wprowadzony na rysunku podział mówimy o podsystemach (częściach systemu) występujących w łańcuchu przepływu dóbr. Wyróżniamy:

- podsystem logistyki zaopatrzenia

- podsystem logistyki produkcji w przedsiębiorstwie produkcyjnym

- podsystem manipulowania materiałami w przedsiębiorstwie handlowym lub usługowym,

- podsystem logistyki dystrybucji,

- podsystem powtórnego zagospodarowania, zwykle nie jest on częścią systemu logistycznego przedsiębiorstwa, lecz zgodnie z obowiązującym prawem każde przedsiębiorstwo odpowiada za powtórne wykorzystanie dóbr materialnych, które wytwarza lub którymi handluje. Powtórne zagospodarowanie nie jest jednak zwykle organizowane przez przedsiębiorstwa produkcyjne czy handlowe. Zajmują się tym wyspecjalizowane przedsiębiorstwa usług komunalnych albo inne przedsiębiorstwa tworzone specjalnie dla powtórnego zagospodarowania zużytych dóbr

Pytania:

1. Proszę podać definicję logistyki.

2. Proszę przedstawić historię rozwoju logistyki.

3. Proszę scharakteryzować fazę fizycznej dystrybucji.

4. Proszę scharakteryzować fazę integracji.

5. Proszę scharakteryzować fazę inżynierii logistycznej.

6. Proszę scharakteryzować fazę łańcuchów dostaw.

7. Proszę scharakteryzować fazę sieci logistycznych.

8. Z jakich strumieni składa się łańcuch przemieszczania dóbr ?

9. Jakie podsystemy składają się na łańcuch przemieszczania dóbr ?

Wykład 2.

Rodzaje systemów logistycznych.

Funkcje logistyki - procesy logistyczne.

Na poprzednim wykładzie zapoznaliśmy się ze strukturą systemu logistycznego na przykładzie łańcucha przemieszczania (przepływu) dóbr. System logistyczny w formie łańcucha przepływu dóbr jest typowy dla przedsiębiorstw produkcyjnych i handlowych. Powiedzieć możemy że znany nam już łańcuch przemieszczania dóbr to wewnątrzorganizacyjny system logistyczny.

Istnieje jednak jeszcze inna kategoria systemów logistycznych. Zajmuje się ona przemieszczaniem dóbr pomiędzy organizacjami. Systemy logistyczne należące do tej kategorii nazywamy systemami makrologistycznym.

System makrologistyczny składa się z tych samych elementów, co system logistyczny organizacji. Obejmuje on więc:

a) strumień dóbr, który tworzą przemieszczające się dobra materialne,

b) strumień informacji, który steruje przemieszczaniem się dóbr materialnych, informacje określają, kiedy, gdzie i w jakiej ilości ma nastąpić przemieszczenie dóbr.

c) strumień pieniędzy, czyli płatności za przemieszczone dobra.

Jednak pomiędzy elementami wewnątrzorganizacyjnego systemu logistycznego - łańcucha przemieszczania dóbr - a elementami systemu makrologistycznego istnieją znaczne różnice. Wewnątrzorganizacyjny system logistyczny ma tylko jednego właściciela i użytkownika - przedsiębiorstwo. System makrologistyczny ma wielu użytkowników. Dlatego też elementy obu tych systemów są takie same, ale funkcjonują w nieco inny sposób.

System makrologistyczny na przykładzie krajowego systemu logistycznego:

Krajowy system logistyczny to całość procesów logistycznych realizowanych

na obszarze danego kraju przez systemy logistyczne działających na jego

terenie organizacji za pomocą istniejącej na tym obszarze infrastruktury

logistycznej. Na krajowy system logistyczny składają się:

- podsystem dystrybucji

- podsystem transportu

- podsystem komunikacji.

Zadaniem podsystemu dystrybucji w krajowym systemie logistycznym jest przemieszczanie produktów (dóbr materialnych) z miejsc ich wytworzenia do klienta. Przemieszczenie to składa się z szeregu procesów takich jak transport produktów, magazynowanie, pakowanie, kontrola zapasów, opracowywanie zamówień klientów i ich obsługa.

Dobra materialne w systemie dystrybucji są sprzedawane przez przedsiębiorstwa je wytwarzające przedsiębiorstwom handlowym lub też ich ostatecznym odbiorcom. Jeżeli dane dobro materialne zostaje zakupione przez przedsiębiorstwo handlowe, to często zdarza się, że to przedsiębiorstwo sprzedaje je innemu przedsiębiorstwu handlowemu (hurtownia sprzedaje produkty, którymi handluje sklepowi detalicznemu). W ten sposób dobra materialne w systemie dystrybucji, zanim trafią do ostatecznego odbiorcy często wielokrotnie zmieniają właściciela i lokalizację. Poruszają się w tak zwanych „kanałach dystrybucji”. Kanał dystrybucji to zbiór wzajemnie powiązanych organizacji współuczestniczących w dostarczaniu produktu do użytkownika dobra trwałego lub konsumenta dobra konsumpcyjnego.

Zadaniem podsystemu transportu jest przemieszczanie dóbr przy pomocy

odpowiednich środków technicznych. Środki te mogą być własnością

producentów, którzy wykorzystują je do transportu własnych produktów. Mogą

być własnością przedsiębiorstw handlowych, które przewożą nimi zakupione

przez siebie produkty. Techniczne środki transportu mogą również, co

współcześnie jest przypadkiem najczęstszym, należeć do wyspecjalizowanych

przedsiębiorstw (przedsiębiorstwa transportowo- spedycyjne, operatorzy

logistyczni), które przewożą dobra materialne na zlecenie innych

przedsiębiorstw, nie będąc właścicielem przewożonych dóbr.

Zadaniem podsystemu komunikacji jest obsługa przepływu informacji i pieniędzy

związanego z przemieszczaniem się dóbr materialnych w kanałach dystrybucji.

W tym celu wykorzystuje on standardową (identyczną w każdej organizacji )

dokumentację (list przewozowy, dokumentacja magazynowa), kodowanie

informacji na przykład za pomocą kodów kreskowych, standaryzację

(ujednolicanie) form przesyłanej informacji (tak zwana „elektroniczna wymiana

informacji” - EDI, polegająca na przesyłaniu pomiędzy organizacjami komunikatów o identycznej strukturze). Do realizacji przepływu informacji

podsystem komunikacji korzysta z istniejącej infrastruktury łączności (poczty,

telefonów, telefaxów) oraz sieci przesyłających informacje, takich jak internet.

Krajowy system logistyczny funkcjonować może dzięki istnieniu określonych zasobów. Zasoby te to:

- infrastruktura logistyczna, czyli drogi lądowe (drogi i linie kolejowe), wodne, porty lotnicze i morskie oraz sieci telekomunikacyjne znajdujące się na terenie kraju. Infrastruktura logistyczna jest w części własnością państwa, w części należy do jej użytkowników (przedsiębiorstw)

- środki transportu, czyli urządzenia służące do transportu produktów. Środki transportu są zwykle własnością przedsiębiorstw transportowych, handlowych lub produkcyjnych.

- jednostki ładunkowe, czyli ładunki uformowane z pojedynczych produktów lub opakowań, odpowiednio zabezpieczonych przed rozformowaniem („rozsypaniem się”) w taki sposób, aby były przystosowane do manipulacji (przemieszczania na niewielkie odległości) transportu, piętrzenia (układania jedne na drugich) oraz składowania jako zwarta całość. Dobra materialne dla celu przemieszczania w podsystemie dystrybucji łączone są w jednostki ładunkowe. Jednostki ładunkowe tworzone są często w oparciu o standardowe opakowania (kontenery).

Proces to ciąg czynności, o stałej kolejności i określonym zakresie,

prowadzący do osiągnięcia określonego celu. Działanie dowolnego systemu

możliwe jest dzięki realizowanym przez niego procesom.

Podobnie jest z systemami logistycznymi. Działają one realizując

określone, powtarzalne procesy (spełniając określone funkcje). Procesy

związane z działaniem systemów logistycznych i odnoszące się przedmiotu

logistyki (przemieszczania dóbr i/lub osób) nazywamy procesami

logistycznymi lub funkcjami logistyki. Nie wszystkie jednak procesy

realizowane przez systemy logistyczne są procesami logistycznymi.

Podstawowym procesem realizowanym przez przedsiębiorstwo handlowe jest

sprzedaż. Każde przedsiębiorstwo handlowe ma swój system logistyczny. Nie

wynika z tego jednak, że sprzedaż jest procesem logistycznym.

Procesy logistyczne (funkcje logistyki) to:

- opracowanie zamówienia klienta,

- zarządzanie zapasami

- zarządzanie przepływem materiałów,

- transport,

- magazynowanie,

- zarządzanie opakowaniami,

- komunikacja

- zarządzanie logistyką.

Procesem logistycznym, którego realizacja inicjuje zwykle dalsze działania - realizację innych procesów jest opracowanie zamówienia klienta. Składa się ono z szeregu czynności, takich jak:

- rejestracja zamówienia i jeżeli to konieczne, wcześniejsze wyjaśnienie wszystkich wątpliwości związanych z zamówieniem,

- ustalenie terminu realizacji zamówienia i ceny, jaką klient zapłaci za realizację zamówienia, z czynnościami tymi w przedsiębiorstwach produkcyjnych, gdzie ustalenie terminu realizacji zamówienia i ceny, za jaką zostanie zrealizowane wymaga również określenia sposobu realizacji zamówienia i potrzebnych do tego maszyn i urządzeń (opracowania technologii) związany jest jeszcze cały szereg dodatkowych czynności.

- potwierdzenie zamówienia - najczęściej przybiera ono formę podpisania umowy, w której szczegółowo określone zostają wszelkie warunki realizacji zamówienia,

- wystawienie faktury - dokumentu na podstawie którego odbiorca płaci rachunek za realizację zamówienia a przedsiębiorstwo - dostawca rozlicza się z urzędem podatkowym.

Kolejnym procesem logistycznym jest zarządzanie zapasami.

Zarządzanie zapasami - czynności realizowane w przedsiębiorstwie, związane z planowaniem zapasów oraz kontrolą i regulacją ich stanu.

(słownik APICS)

Cel zarządzania zapasami - minimalizacja kosztów zapasu przy zachowaniu pożądanego poziomu obsługi w procesie przepływu dóbr.

Zarządzanie przepływem materiałów jest to pewna odmiana zarządzania zapasami. Występuje ona wtedy, gdy zarządzamy zapasami przy pomocy komputera.

Zarządzanie przepływem materiałów to metoda wykorzystująca strukturę wyrobów, dane o zapasach i główny harmonogram produkcji dla wyliczenia zapotrzebowania na materiały i wyznaczania terminów zamawiania i dostaw.

(słownik APICS)

Nazwa „zarządzanie przepływem materiałów” (materials management) używana jest w Europie. W Stanach Zjednoczonych ten sam proces nazywany jest „planowanie zapotrzebowania materiałowego” (material requirements planning)

Transport jest bardzo złożonym procesem logistycznym. Pierwsze, podstawowe kryterium podziału procesów transportu związane jest z odległością, na jaką ładunek jest transportowany i związanym z nią zastosowaniem określonego środka transportu. Z punktu widzenia tego kryterium transport dzielimy na:

- transport daleki polegający na tym, by dany ładunek w sposób możliwie bezpieczny, oszczędny i nieszkodliwy dla środowiska przemieścić pomiędzy dwiema odległymi od siebie lokalizacjami. Do tego celu wykorzystuje się różne rodzaje transportu i wyspecjalizowane środki transportu.

- transport bliski polegający na tym, by dany ładunek w sposób możliwe bezpieczny przemieścić pomiędzy dwoma sąsiednimi stanowiskami roboczymi lub miejscami składowania (najczęściej na terenie tego samego budynku). W transporcie bliskim wykorzystuje się zupełnie inne środki transportu od wykorzystywanych w transporcie dalekim

Magazynowanie to proces logistyczny złożony z czynności takich jak przyjęcie,

przechowywanie, transport bliski (w procesie magazynowania czynność ta nosi

nazwę manipulacji), konserwacja, kompletowanie, prowadzenie ewidencji i

wydawanie dóbr materialnych. Czynnościom tym dobra materialne poddawane

są w specjalnych obiektach zwanych magazynami

Zarządzanie opakowaniami to proces logistyczny związany z

opakowaniami. Opakowanie to pojemnik, który ma za zadanie chronić

znajdujący się w nim produkt przed szkodliwym dla produktu lub środowiska

kontaktem, umożliwić przemieszczanie wyrobu podczas magazynowania,

transportu i sprzedaży, informować klienta o tym, co znajduje się wewnątrz

oraz zachęcać do kupna. Istnieje wiele rodzajów opakowań. Podstawowy ich

podział wyróżnia dwie główne grupy opakowań - opakowania jednorazowego

i wielokrotnego użytku. Opakowania wielokrotnego użytku muszą po

wykorzystaniu zostać sprawdzone, ewentualnie oczyszczone lub naprawione

i trafić muszą do miejsca, gdzie zostaną powtórnie wykorzystane. Opakowania jednorazowe po wykorzystaniu stanowią odpady, które muszą

być odpowiednio zagospodarowane.

komunikacja w logistyce to organizacja procesu przepływu informacji

związanych z przemieszczaniem dóbr i towarzyszącymi temu czynnościami.

Cecha komunikacji w logistyce jest wysoki stopień jej formalizacji. W komunikacji

w logistyce w szerokim zakresie korzysta się z standardowej dokumentacji

dokumentację (list przewozowy, dokumentacja magazynowa), kodowania

informacji na przykład za pomocą kodów kreskowych, ujednolicania form

przesyłanej informacji (tak zwana „elektroniczna wymiana informacji” - EDI,

polegająca na przesyłaniu pomiędzy organizacjami komunikatów o identycznej

strukturze). Do realizacji przepływu informacji podsystem komunikacji w logistyce

korzysta z infrastruktury łączności (poczty, telefonów, telefaxów) oraz sieci

przesyłających informacje, takich jak internet.

Ostatnim, chociaż nie najważniejszym procesem logistycznym jest

zarządzanie logistyką. W procesie tym połączeniu ulegają ogólne zasady zarządzania z wymaganiami wynikającymi ze specyfiki procesów i systemów logistycznych. Dwa duże obszary problemowe mieszczące się w obszarze zainteresowań zarządzania logistyką to tak zwane strategie logistyczne i ich miejsce w ogólnej strategii przedsiębiorstwa oraz organizacja logistyki w przedsiębiorstwie.

Pytania:

1. Z jakich elementów składa się krajowy system logistyczny?

2. Jakie są zadania podsystemu dystrybucji w krajowym systemie

logistycznym?

3. Jakie są zadania podsystemu transportu w krajowym systemie

logistycznym?

4. Jakie są zadania podsystemu komunikacji w krajowym systemie

logistycznym?

5. Jakie zasoby występują w krajowym systemie logistycznym?

6. Jakie wyróżniamy procesy logistyczne (funkcje logistyki)?

7. Czym charakteryzuje się proces opracowywania zamówień klientów?

8. Czym charakteryzuje się proces zarządzania zapasami?

9. Czym charakteryzuje się proces transportu?

10. Czym charakteryzuje się proces magazynowania?

11. Czym charakteryzuje się proces zarządzania opakowaniami?

12. Czym charakteryzuje się proces komunikacji w logistyce?

13. Czym charakteryzuje się proces zarządzania logistyką?

Wykład 3.

Opracowywanie zamówień

klientów

Definicja:

Opracowanie zamówień klientów to centralny obszar zadań związanych z wypełnianiem zobowiązań usługowych w produkcji przemysłowej. Tworzy ono człon łączący informację zewnętrzną i jej wewnętrzne przetworzenie, w ramach którego zapytania ofertowe i zamówienia trafiające do przedsiębiorstwa z rynku zostają przetworzone w wewnątrzzakładowe plany. W następstwie tego opracowanie zamówień wymaga wspólpracy prawie wszystkich działów przedsiębiorstwa, które albo zajmują się bezpośrednio świadczeniem usług , albo przygotowują dla nich odpowiednie dane i informacje kontrolne.

H.-Ch. Pfohl "Systemy logistyczne...." str.75

Opracowanie zamówień klientów składa się ono z szeregu czynności, takich jak:

- rejestracja zamówienia i jeżeli to konieczne, wcześniejsze wyjaśnienie wszystkich wątpliwości związanych z zamówieniem,

- ustalenie terminu realizacji zamówienia i ceny, jaką klient zapłaci za realizację zamówienia, z czynnościami tymi w przedsiębiorstwach produkcyjnych, gdzie ustalenie terminu realizacji zamówienia i ceny, za jaką zostanie zrealizowane wymaga również określenia sposobu realizacji zamówienia i potrzebnych do tego maszyn i urządzeń (opracowania technologii) związany jest jeszcze cały szereg dodatkowych czynności.

- potwierdzenie zamówienia - najczęściej przybiera ono formę podpisania umowy, w której szczegółowo określone zostają wszelkie warunki realizacji zamówienia,

- wystawienie faktury - dokumentu na podstawie którego odbiorca płaci rachunek za realizację zamówienia a przedsiębiorstwo - dostawca rozlicza się z urzędem podatkowym.

W praktyce przemysłowej terminu

"opracowywanie zamówień klientów"

używa się zamiennie z terminem

"napełnianie portfela zamówień"

Ta tradycyjna nazwa określa rolę tego procesu z punktu widzenia przedsiębiorstwa.

Z punktu widzenia producenta o ostatecznym kształcie napełnionego

portfela zamówień (zbioru przyjętych zamówień) decyduje atrakcyjność

produkcji poszczególnych wyrobów. Na atrakcyjność tę składa się wiele

czynników, z których główne to:

- stopień zgodności napływających zamówień ze specjalizacją zakładu,

- perspektywa uzyskania wysokiej i ustabilizowanej sprzedaży,

- uzyskanie równomiernego obciążenia stanowisk roboczych zadaniami

produkcyjnymi

- dostępność surowców i energii,

- łatwość uzyskania żądanego przez klientów poziomu jakości,

- niskie zaangażowanie kredytu inwestycyjnego i bieżącego.

Napełnianie portfela zamówień podlega szeregowi uwarunkowań i ograniczeń. Podzielić je można na pochodzące od rynku oraz pochodzące od przedsiębiorstwa (wewnętrzne).

Główne uwarunkowania pochodzące od rynku to:

- konkurencja

- zaopatrzenie,

- kooperacja,

- ceny, terminy dostaw, warunki techniczne dostaw obowiązujące

w odniesieniu do danych wyrobów

Napełnianie portfela zamówień podlega szeregowi uwarunkowań i ograniczeń. Podzielić je można na pochodzące od rynku oraz pochodzące od przedsiębiorstwa (wewnętrzne).

Główne uwarunkowania pochodzące od przedsiębiorstwa to:

- techniczna możliwość realizacji zamówień zależąca od

posiadanych maszyn i urządzeń oraz kwalifikacji personelu

- wolna w danym momencie zdolność produkcyjna,

- efektywność (opłacalność) produkcji danego wyrobu

Z punktu widzenia przedsiębiorstwa zidentyfikować można trzy typowe sytuacje, jakie mogą wystąpić przy napełnianiu portfela zamówień:

a) Duży popyt na wyroby gwarantujący możliwość uzyskania

atrakcyjnych z punktu widzenia przedsiębiorstwa zamówień.

Jest to sytuacja najkorzystniejsza z punktu widzenia

przedsiębiorstwa. Proces napełniania portfela zamówień

nakierowany jest w takiej sytuacji głównie na selekcję zamówień.

b) Popyt na wyroby gwarantuje uzyskanie odpowiedniej ilości

zamówień które z punktu widzenia przedsiębiorstwa nie są zbyt

atrakcyjne (nie zapewniają rozwoju przedsiębiorstwa). Należy

się zastanowić nad poszerzeniem oferty (nowe wyroby).

Z punktu widzenia przedsiębiorstwa zidentyfikować można trzy typowe sytuacje, jakie mogą wystąpić przy napełnianiu portfela zamówień:

c) Popyt niski, nie zapewnia przychodów odpowiadających potrzebom

przedsiębiorstwa. Wymagane są ciągłe i energicznie prowadzone

działania prowadzące do poprawy sytuacji. Dotyczyć one powinny:

- reklamy i innych działań zwiększających popyt (sprzedaż

kredytowana),

- rozwoju wyrobów,

- prac nad nowymi wyrobami,

- obniżenia kosztów i cen wyrobów.

Przebieg procesu napełniania portfela zamówień

1. Opracowanie kryteriów atrakcyjności zamówień wynikających

ze strategii przedsiębiorstwa.

2. Opracowanie kryteriów atrakcyjności zamówień wynikających z

celów rozwojowych przedsiębiorstwa i zamierzeń

modernizacyjnych.

3. Opracowanie wariantowej koncepcji planu produkcji

zapewniającego realizację strategii i celów przedsiębiorstwa.

Pojawia się zapytanie ofertowe / zamówienie

4. Skompletowanie danych do analizy zapytania ofertowego /

zamówienia..

5. Analiza zamówienia pod kątem jego atrakcyjności.

6. Czy wynik analizy pozytywny?

Tak - 12 . Nie - 7.

7. Czy można wynegocjować korzystniejsze dla przedsiębiorstwa

warunki realizacji ?

Tak -11. Nie - 8.

8. Odrzucenie zapytania ofertowego /zamówienia.

9. Czy są kolejne zapytania ofertowe / zamówienia ?

Tak - 4. Nie - 10.

10. Podjąć działania prowadzące do zwiększenia ilości zapytań /

zamówień.

Pytania:

1. Prosze podać definicję opracowywania zamówień klientów.

2. Jakie czynności obejmuje opracowywanie zamówień klientów?

3. Co z punktu widzenia producenta decyduje o atrakcyjności

zamówienia?

4. Jakie typowe sytuacje mogą z punktu widzenia producenta

wystąpić przy opracowywaniu zamówienia klienta?

5. Jak przebiega opracowywanie zamówień klientów (napełnianie

portfela zamówień) w przedsiębiorstwie produkcyjnym?

Wykład 4.

Zarządzanie zapasami.

Zapas - dobro materialne znajdujące się w ściśle określonej lokalizacji, którego ilość przekracza bieżące zapotrzebowanie.

Zapas tworzony jest zawsze dla określonego celu.

Zarządzanie zapasami - ogół czynności realizowanych w przedsiębiorstwie związanych z planowaniem zapasów oraz kontrolą i regulacją ich stanu.

słownik APICS

Zarządzanie zapasami w przedsiębiorstwie ma zwyczajowo (wynika to z doświadczeń praktycznych) charakter zdecentralizowany. Prowadzone jest za każdym razem przez tak zwanego "dysponenta zapasu" - jednostkę organizacyjną do której "należy" zapas.

W żadnym przedsiębiorstwie nie ma Działu Zarządzania Zapasami

Cel zarządzania zapasami - minimalizacja kosztów zapasu przy zachowaniu pożądanego poziomu obsługi w procesie przepływu dóbr.

Cel zapasu - utrzymanie ciągłości dostaw przy założonym poziomie obsługi

Zarządzanie zapasami obejmuje:

a) podejmowanie decyzji o asortymencie, wielkości i terminie

składania zamówień na odtworzenie zapasu

Ta część wiedzy wchodząca w skład zarządzania zapasami ma

charakter powtarzalny i obowiązuje w każdym przedsiębiorstwie.

b) śledzenie, pomiar i korygowanie poziomu zapasów w

zależności od zmieniającego się zapotrzebowania

Ta część wiedzy wchodząca w skład zarządzania zapasami ma

charakter unikalny - obejmuje rozwiązania stosowane w

pojedynczych przedsiębiorstwach w zależności od panujących w

nich warunków.

Zakres stosowania rozwiązań proponowanych przez zarządzanie zapasami:

Rozwiązania, jakie proponuje zarządzanie zapasami stosuje się zwykle w warunkach ciągłości zapotrzebowania i jego stabilności w czasie, gdy nie stosuje się zintegrowanego wspomagania informatycznego dla zarządzania przepływem dóbr.

Od tej generalnej zasady mają miejsce liczne odstępstwa.

Klasyfikacja zapasów wg formy (postaci) ma bardzo duże znaczenie

praktyczne. Od jej stosowania rozpoczyna się zwykle porządkowanie

zarządzania zapasami w przedsiębiorstwie.

Reguła (zwana czasem drugą zasadą logistyki) mówi, że przejście

materiału pomiędzy różnymi formami zapasu powinno zachodzić

najpóźniej jak to możliwe i tylko w ilości odpowiadającej

rzeczywistemu zapotrzebowaniu.

Klasyfikacja zapasów:

wg funkcji

- zapas antycypowany (tworzony na pokrycie przyszłego

zapotrzebowania)

- sezonowy

- promocyjny

- spekulacyjny

- zapas zabezpieczający (bezpieczeństwa)

służy do utrzymania wymaganego poziomu obsługi

- zapas obrotowy

służy minimalizacji kosztów utrzymania zapasu

- zapas w tranzycie

może to być zarówno zapas zabezpieczający jak i obrotowy, który

nie znajduje się w określonym miejscu a zmienia lokalizację

(potocznie: "zapas na kołach")

zapas robót w toku - przedmiot zainteresowania sterowania

produkcją

-zapas części zamiennych - wyróżniany nie tylko ze względu na

funkcję ale również charakterystykę

zapotrzebowania

Podstawowy model zapasu - znaczenie symboli

Zmin - zapas minimalny; jeżeli istnieje, to jego wprowadzenie

uzasadnione jest względami technicznymi,

Zmax - zapas maksymalny; jeżeli istnieje, to jego wprowadzenie

uzasadnione jest względami technicznymi,

Zz - zapas zabezpieczający,

Zinf - zapas informacyjny,

Jeżeli zapas zabezpieczający jest równocześnie zapasem informacyjnym o mówimy o rachunku zapasów brutto, jeżeli obie te wielkości zapasu są określone osobno to mówimy o rachunku zapasów netto

ZD - zapas dysponowany - inaczej chwilowy stan zapasu,

ZO - zapas obrotowy - inaczej zakres zmienności zapasu, równy w

przybliżeniu partii dostawy,

ND - partia dostawy, ilość dobra dostarczana na odnowienie

zapasu, może być stała lub zmienna,

np - partia pobrania, zmienna - odpowiada wielkości chwilowego

zapotrzebowania na dane dobro, w praktyce czasami

wprowadza się ograniczenie (górny limit) wielkości partii

pobrania lub ograniczenie ilości pobrań danego dobra w ciągu

dnia lub zmiany roboczej,

Partia pobrania jest zwykle wielokrotnie mniejsza od partii

dostawy.

t0, t2 - moment dostawy,

t1 - moment w którym zapas dysponowany spada poniżej zapasu

informacyjnego - moment wysłania informacji o konieczności

złożenia kolejnego zamówienia

Z podstawowym modelem zapasu związane jest kilka ważnych

dla zarządzania zapasami parametrów:

- cykl dostawy τd = t2 - t1

- cykl zużycia zapasu τz = t2 - t0

- zapotrzebowanie w cyklu dostawy zd = Zt1 - Zt2

- zapotrzebowanie jednostkowe w cyklu dostawy zjd = zd / τd

- zapas średni

Zśr = Zz + NDśr / 2

- wskaźnik rotacji (częstotliwości obrotu) zapasu

Rz = τz / τwz

τwz - okres wzorcowy (miesiąc, półrocze, rok)

Czy cykl dostawy może być dłuższy

od cyklu zużycia zapasu ?

Może być i w praktyce bardzo

często bywa

Pytania:

1) Proszę podać definicję zapasu.

2) Proszę podać definicję zarządzania zapasami.

3) Proszę przedstawić cel zapasu i cel zarządzania zapasami.

4) Proszę omówić kryteria i klasyfikacje zapasu.

5) Proszę przedstawić podstawowy model zapasu.

Wykład 5.

Zarządzanie zapasami

część II

Partia dostawy

Składowe kosztów zamawiania

- Koszty płac personelu zajmującego się składaniem zamówień

- Pozostałe koszty jednostek organizacyjnych zajmujących się składaniem

zamówień

- Koszty systemów informatycznych obsługujących składanie zamówień

Koszty personelu powinny być odwrotnie proporcjonalne do kosztów systemów

informatycznych

Składowe kosztów utrzymania zapasu

- Koszty personelu odpowiedzialnego za utrzymanie zapasu

- Koszty jednostek organizacyjnych odpowiedzialnych za utrzymanie

zapasu (pomieszczenia, budynki i budowle)

- Koszty „zamrożenia” kapitału

Przyjmując założenie, że koszt zamawiania i koszt utrzymania zapasu są

funkcjami ciągłymi wyprowadzić możemy wzór na optymalną wielkość partii dostawy znany jajo wzór Wilsona

Wzór Wilsona:

Nd = √2 RS / CI

R - zapotrzebowanie danego okresu (najczęściej roczne)

S - przeciętny koszt zamówienia

C - cena jednostkowa danej pozycji materiałowej

I - koszt utrzymania zapasu jako ułamek dziesiętny ceny jednostkowej

Wzór Wilsona - warunki stosowania ( 12 warunków).

- Zapotrzebowanie danego okresu jest znane i nie ulega zmianie w

trakcie jego trwania

- Zapotrzebowanie jest równomiernie rozłożone w czasie

- Cena jednostkowa danej pozycji materiałowej nie ulega w danym

okresie zmianie

- Cena jednostkowa danej pozycji materiałowej nie zależy od wielkości

zamówienia

- .........

Współcześnie trudno spotkać warunki umożliwiające stosowanie

wzoru Wilsona

Inne sposoby określania wielkości partii dostawy:

- stała wielkość partii

- dostawa pokrywająca zapotrzebowanie stałego okresu

- partia na partię

- partia o minimalnym koszcie całkowitym (LTC)

- stały rytm dostaw

-równoważenie zapotrzebowania pomiędzy okresami (part - period -

balancing)

- algorytm Wagnera - Whitina

Literatura podstawowa:

J. Orlicky „Planowanie potrzeb materiałowych” PWE Warszawa 1981, rozdz. 6.

J. Oleśków "Wybór metody określania wielkości partii" [w:] Fertsch M. (red.), Logistyka

produkcji, Wydawnictwo ILiM, Poznań, 2003.

Zapas zabezpieczający

- Poziom obsługi - pożądana wielkość (najczęściej wyrażana w

procentach) pokrycia zapotrzebowania przez zapas w czasie i ilości

zadowalającej odbiorcę.

słownik APICS

- W logistyce większość zjawisk podlega rozkładowi normalnemu

Zapas zabezpieczający

1. Jeżeli działają czynniki zakłócające, to mamy dwie możliwości:

- utworzyć zapas

- wprowadzić zmiany, które zlikwidują lub osłabią działanie

czynników zakłócających.

2. Utworzenie zapasu jest zwykle najgorszym rozwiązaniem.

Z1 - odchylenie standardowe zmienności zapotrzebowania jednostkowego x pierwiastek kwadratowy z cyklu dostawy x współczynnik poziomu obsługi.

Uwaga: Wzór poprawny tylko wtedy, gdy zmienność zapotrzebowania

podlega rozkładowi normalnemu.

Z2 - odchylenie standardowe cyklu dostawy x zapotrzebowanie jednostkowe cyklu dostawy x współczynnik poziomu obsługi

Uwaga: Wzór poprawny tylko wtedy, gdy zmienność cyklu dostawy

podlega rozkładowi normalnemu.

Z3 - średnia wielkość partii dostawy x współczynnik ubytków w trakcie przechowywania

Jak sumować zapas zabezpieczający, gdy działa więcej niż jeden

czynnik zakłócający ?

2. Sumowanie matematyczne czy geometryczne ?

Problem ustalenia poziomu obsługi:

1. Poziom obsługi jest parametrem pierwotnym. Znaczy to, że nie daje

się go wyliczyć ani ustalić w oparciu o inne przesłanki a trzeba go

przyjąć.

2. Przykład:

Poziom obsługi: Po1= 97.5% P02= 99%

Wskaźnik poziomu

obsługi wpo1 = 2.05 wpo2 = 2.55

Poziom obsługi rośnie o 1.5% a zapas zabezpieczający o 20%!!!

Pytania:

1) Proszę podać wzór Wilsona i wymienić warunki jego stosowania.

2) Jakie metody określania wielkości partii dostawy stosuje się w

zarządzaniu zapasami?

3) Jakie czynniki mają wpływ na wielkość zapasu zabezpieczającego?

4) Z jakich elementów składa się zapas zabezpieczający?

5) Jak poziom obsługi wpływa na wielkość zapasu zabezpieczającego?

Wykład VI

Zarządzanie przepływem

materiałów

Warunki powstania zarządzania przepływem materiałów

Zmiany w organizacji dostaw wywołane zmianą warunków działania przedsiębiorstw.

a/ ND / np > 10 - dawniej dominujący, metody z zakresu

zarządzania zapasami

b/ ND / np < 10 - obecnie dominujący, istnieje zintegrowane wspomaganie informatyczne

c/ND = np. - zawsze obecny w produkcji przemysłowej i rzemieślniczej

zarządzanie (materiałami) przepływem materiałów

(materials management MM)

=

planowanie zapotrzebowania materiałowego

(material requirements planning MRP)

=

komputerowo wspomagane zamawianie/uruchomienie produkcji

(Computer - aided ordering CAO)

Z tej ostatniej nazwy zrezygnowano z powodu kolizji oznaczeń

z systemami Computer - aided office)

Zarządzanie przepływem materiałów - stara definicja:

W zarządzaniu zapasami podejście oparte na dwóch działaniach logicznych:

- symulacji przyszłej wielkości zapasów przeprowadzonej na

podstawie stanu bieżącego i prognozowanego popytu lub

planowanych zmian stanu zapasów,

- obliczeniu zapotrzebowania na materiały na niższym poziomie na

podstawie struktury wyrobu,

Oba te działania powtarzane są na każdym poziomie złożoności wyrobu.

Zarządzanie przepływem materiałów - nowa definicja:

Zbiór technik wykorzystujących strukturę wyrobów, dane o zapasach i główny harmonogram produkcji dla wyliczenia zapotrzebowania na materiały i wyznaczania terminów zamawiania i dostaw z zaopatrzenia lub własnej produkcji.

słownik APICS

Widać przesunięcie punktu ciężkości z problematyki zarządzania zapasami na problematykę planowania produkcji i sterowania jej przebiegiem oraz dystrybucji.

Dane wykorzystywane w metodzie planowania zapotrzebowania materiałowego

- Struktura wyrobu

- Zapas dysponowany

- Cykl dostawy / produkcji

- Wielkość partii dostawy / partii produkcyjnej

Różnice w zasadach opisu struktury wyrobu stosowanych przez konstruktora i w zasadach stosowanych w metodzie planowania zapotrzebowania materiałowego:

konstruktor planista w dziale produkcji

A A

B B C D

E D E F G H

F H F C G H F H

Konstruktor:

- opis wyrobu według stopni złożoności konstrukcyjnej

- złożoność liczona "z dołu do góry"

( 0 - materiały, 1 - części, 2 - podzespoły, 3 i więcej - zespoły )

Planista w dziale produkcji:

- opis wyrobu według stopni dyspozycji ( kolejności w jakiej

poszczególne elementy wchodzą do procesu produkcji)

- złożoność liczona "z góry na dół"

( 0 -wyrób gotowy, 1- pierwszy stopień dyspozycji , itd)

Zapas dysponowany

- ZD1 = Zm

- ZD2 = Zm + ZT ZD2 = ZT

- ZD3 = (ZD1, ZD2) - R

- ZD4 = (ZD1, ZD2, ZD3) - ZZ

Cykle dostawy / produkcji

- w zaopatrzeniu

- ustalane statystycznie lub

- uzgodnione z dostawcą (stałe)

- w produkcji

- wyliczane w oparciu o model szeregowy

- znaczenie okresów rezerwowych i przerw

międzyoperacyjnych

Wielkość partii dostawy / partii produkcyjnej

Przy ustalaniu wielkości partii dostawy / partii produkcyjnej w metodzie planowania zapotrzebowania materiałowego stosuje się te same metody co w zarządzaniu zapasami.

Pytania:

1) Proszę podać definicje zarządzania przepływem materiałów.

2) Jakie dane wykorzystuje się w metodzie planowania zapotrzebowania

materiałowego ?

3) Jak oblicza się zapas dysponowany w planowaniu zapotrzebowania

materiałowego?

4) Jak wyznacza się cykle dostawy/produkcji w planowaniu

zapotrzebowania materiałowego?

5) Jak wygląda harmonogram zapotrzebowania materiałowego?

Wykład VII

Rodzaje transportu dalekiego i ich

cechy użytkowe.

Polityka transportowa Unii Europejskiej.

Transport - definicja:

Zespół czynności związanych z przemieszczaniem dóbr

materialnych i osób przy użyciu odpowiednich środków.

Słownik terminologii logistycznej

str.205

Rodzaj transportu -definicja:

Sposób transportowania dóbr materialnych i/lub osób.

Mamy następujące rodzaje transportu:

- drogowy

- kolejowy

- wodny

- lotniczy

- rurociągowy

Strzałki pokazują tendencje zmian poszczególnych parametrów

Przypisy:

(1) Relacje podane przy obecnym sposobie kalkulowania kosztów transportu. Koszty

różnych rodzajów transportu nie są liczone w jednakowy sposób. Najbardziej

dotowane rodzaje transportu to drogowy i lotniczy.

(2) Miara pracy transportowej 1 tonokilometr (Tkm) = przemieszczenie 1 Tony na

odległość 1 km

(3) Istnieje możliwość dalszej obniżki wynikającej z zastosowania silników

okrętowych nowej konstrukcji

(4) Samoloty nie poruszają się swobodnie ale latają w tak zwanych "kanałach".

Natężenie ruchu na niektórych trasach (np. Europa - Stany Zjednoczone czyli tak

zwany "kanał północnoatlantycki" ) jest tak duże, że nie ma już możliwości

zwiększenia częstotliwości. Sytuacja ulegnie poprawie, kiedy wprowadzone

zostaną nowe systemy kontroli ruchu lotniczego.

(5) Istnieje możliwość znacznego zwiększenia bo wiele istniejących lotnisk nie jest

eksploatowane. Dotyczy to np. największego lotniska w Polsce - Krzywej k.

Legnicy.

Wybór rodzaju transportu:

Na wybór rodzaju transportu wpływ mają zwykle trzy czynniki:

- koszt

- niezawodność

- prędkość.

W wielu przypadkach uwzględnia się również inne czynniki, takie

jak:

- położenie geograficzne odbiorców,

- kształt i ciężar przesyłki,

- okres trwałości przewożonych dóbr,

- organizacja dostaw,

- warunki klimatyczne miejsca dostarczenia przesyłki.

Polityka transportowa Unii Europejskiej

Transport należy do gałęzi gospodarki o najbardziej szkodliwym wpływie na środowisko naturalne i zdrowie człowieka. Dlatego też wspólna polityka transportowa Unii Europejskiej należy do ważniejszych wspólnych działań podejmowanych przez Unię.

Wspólna polityka transportowa Unii Europejskiej dotyczy:

- zrównoważonego rozwoju transportu,

- ochrony środowiska naturalnego,

- harmonizacji zasad dostępu do zawodu przewoźnika,

- konkurencji na rynku usług transportowych,

- bezpieczeństwa ruchu drogowego

Polityka transportowa Unii Europejskiej

Transport zrównoważony (OECD) - to taki transport, który nie zagraża zdrowiu ludzkiemu lub ekosystemom i spełnia potrzeby przemieszczania dóbr i osób zgodnie z zasadami wykorzystania odnawialnych zasobów poniżej ich możliwości regeneracji (samoodtwarzania się) i zużywania nieodnawialnych zasobów poniżej możliwości rozwoju ich odnawialnych substytutów

Polityka transportowa Unii Europejskiej nastawiona jest na stworzenie Zrównoważonego Europejskiego Systemu Transportowego poprzez integrację polityki transportowej i polityki ekologicznej (ochrony środowiska)

Zrównoważony Europejski System Transportowy opierać się ma na następujących zasadach:

- umożliwieniu bezpiecznego, ekonomicznego i dopuszczalnego ze społecznego punktu widzenia dostępu do dóbr, innych osób, miejsc i usług,

- spełnieniu ogólnie akceptowanych (to znaczy przyjętych przez WHO) wymagań dotyczących ochrony zdrowia i stanu środowiska naturalnego (emisja zanieczyszczeń, hałas)

Polityka transportowa Unii Europejskiej

Zrównoważony Europejski System Transportowy opierać się ma na następujących zasadach( ciąg dalszy):

- ochronie ekosystemów poprzez nie przekraczanie krytycznych poziomów pojemności ekosystemów,

- nie nasilaniu negatywnych zjawisk globalnych tj. zmian klimatu, zaniku powłoki ozonowej w stratosferze czy rozprzestrzenianiu się stałych zanieczyszczeń organicznych (torebki foliowe)

Polityka transportowa Unii Europejskiej

Przy tworzeniu Zrównoważonego Europejskiego Systemu Transportowego obowiązują w chwili obecnej trzy priorytety:

a) działania zmierzające do racjonalizacji zapotrzebowania na usługi transportowe,

b) przesunięcie pracy przewozowej w kierunku mniej zanieczyszczających środowiska rodzajów transportu,

c) wdrożenie dostępnych i przyjaznych środowisku technologii i technik w transporcie,

Polityka transportowa Unii Europejskiej

a) działania zmierzające do racjonalizacji zapotrzebowania na usługi transportowe

- rozwój transportu kombinowanego - oderwanie pojemnika transportowego - jednostki ładunkowej od środka transportu i umożliwienie jego transportowania różnymi rodzajami transportu

jednostka ładunkowa - ładunek uformowany z pojedynczych

dóbr lub opakowań i zabezpieczony przed rozformowaniem w

taki sposób aby był przystosowany do transportu i składowania

oraz manipulacji jako jedna jednostka

Polityka transportowa Unii Europejskiej

a) działania zmierzające do racjonalizacji zapotrzebowania na usługi transportowe

- lokalizacja działalności produkcyjnej w wydzielonych strefach poza obszarami zurbanizowanymi; materiały do tych stref dostarczane być mają proekologicznymi rodzajami transportu,

- budowa centrów logistycznych do których materiały i produkty dostarczane będą w dużych strumieniach ładunków przewożonych proekologicznymi rodzajami transportu a następnie (po poddaniu ich obróbce przystosowującej do potrzeb odbiorców - kompletacja, pakowanie, znakowanie) dostarczane do odbiorców

b) przesunięcie pracy przewozowej w kierunku mniej zanieczyszczających środowiska rodzajów transportu

W ramach realizacji tego priorytetu dąży się do ograniczenia udziału transportu drogowego na rzecz transportu kolejowego (do roku 2003) i wodnego (od roku 2003) i przesunięcia głównych strumieni ładunków z regionów silnie zurbanizowanych (dawne kraje Unii) na pozostałe regiony - w tym nowe kraje Unii (wymaga to rozwoju infrastruktury w tych regionach)

c) wdrożenie dostępnych i przyjaznych środowisku technologii i technik w transporcie

- przestrzeganie norm dotyczących lokalizacji szlaków

przewozowych i osiedli mieszkaniowych,

- zwalczanie emisji zanieczyszczeń,

- szersze wykorzystanie biopaliw,

- ograniczenie emisji hałasu,

- rozwój izolacji przeciwdźwiękowej budynków,

- koncentracja strumieni ładunków

Polityka transportowa Unii Europejskiej

Bezpieczeństwo ruchu drogowego

- określenie dopuszczalnej emisji zanieczyszczeń z silników

benzynowych i dieslowskich,

- określenie dopuszczalnego poziomu hałasu dla samochodów i

motocykli,

- określenie dopuszczalnej zawartości siarki w paliwach,

- ograniczenie maksymalne szybkości dla poszczególnych typów

samochodów ciężarowych i autobusów,

- określenie ciężaru i wymiarów pojazdów do przewozu ładunków

ciężkich, wprowadzenie systemu ABS do pojazdów do przewozu

takich ładunków,

- zasady szkolenia kierowców przewożących ładunki

niebezpieczne

Harmonizacja zasad dostępu do zawodu przewoźnika i konkurencja na rynku usług transportowych

Wyżej wymienione problemy są szczególnie trudne. Dotykają bowiem bezpośrednio zagadnień konkurencyjności przedsiębiorstw i gospodarek. W tym obszarze interesy poszczególnych krajów wchodzą często w konflikt ze wspólną polityką transportową Unii. Widoczne są jednak pewne tendencje integracyjne:

- wspólne regulacje prawne dotyczące wykonywania zawodu przewoźnika ( w Polsce Rozporządzenie Ministerstwa Infrastruktury w sprawie uzyskiwania kompetencji zawodowych w transporcie drogowym)

- tendencje do liberalizacji na rynku usług transportowych (tzw. kabotaż)

Pytania:

1) Czym jest transport daleki? Jakie wyróżniamy jego rodzaje?

2) Jakie są własności użytkowe poszczególnych rodzajów

transportu dalekiego?

3) Co jest brane pod uwagę przy wyborze rodzaju transportu?

4) Czego dotyczy polityka transportowa Unii Europejskiej?

5) Jakie są priorytety polityki transportowej Unii Europejskiej w

zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Wykład VIII

Organizacja przewozu przesyłek.

Przesyłka - definicja:

Dobra materialne zebrane i wpisane do dokumentu przewozowego,

przeznaczone do wysłania od nadawcy do odbiorcy w pojemniku

transportowym w tym samym czasie.

przesyłka = jednostka ładunkowa =

= jednostka logistyczna

Rodzaje dokumentów przewozowych:

- znaczek pocztowy

- list przewozowy

- jednolita dokumentacja celna - SAD

Relacje pomiędzy pojemnikiem transportowym

a środkiem i rodzajem transportu.

- współczesny pojemnik transportowy nie jest związany ani ze

środkiem ani rodzajem transportu

- umożliwia to korzystanie z tak zwanego transportu wielomodalnego

wykorzystanie różnych środków i rodzajów transportu do przewozu

tych samych pojemników transportowych

Klasyfikacja przesyłek według wagi lub objętości:

- przesyłki całkowite - jednolite rodzajowo dobra wykorzystujące

całą zdolność przewozową (ładowność lub pojemność) pojemnika

transportowego

- przesyłki częściowe - jednolite rodzajowo dobra, występujące w

większych ilościach, ale mimo to nie wykorzystujące pełnej

zdolności przewozowej pojemnika transportowego

- drobnica - dobra różne pod względem wielkości i rodzaju, które w

mniejszej części niż przesyłki całkowite i częściowe wykorzystują

zdolność przewozową pojemnika transportowego i mogą wymagać

przeładunku z pojemników transportowych stosowanych w

przewozach bliskich do pojemników stosowanych w przewozach

dalekich. Średnia waga drobnicy waha się w granicach 100 - 1000

kg.

- przesyłki paczkowane - dobra mniejsze pod względem wielkości

od drobnicy (poniżej 100 kg), różnego rodzaju, które jedynie w

niewielkiej części wykorzystują zdolność przewozową pojemnika

transportowego i mogą wymagać przeładunku z pojemników

transportowych stosowanych w przewozach bliskich do pojemników

stosowanych w przewozach dalekich.

- przesyłki lekkie - dobra o wadze mniejszej niż 1 kg, wymaga

sortowania i kompletacji dla poszczególnych odbiorców

Klasyfikacja przesyłek według szybkości i niezawodności

dostawy:

- przesyłki oszczędnościowe - przesyłki których przewóz może się

odbywać w ramach pewnego przedziału czasu, wykorzystywane

zwykle przez przedsiębiorstwa przewozowe dla równoważenia

obciążenia zdolności przewozowej,

- przesyłki zwykłe - przesyłki, które wymagają dostarczenia według

ściśle określonych wymagań czasowych, w czasie krótszym od

przesyłek oszczędnościowych,

- przesyłki ekspresowe - przesyłki, które wymagają dostarczenia

w ściśle określonym czasie, np. w przeciągu kilku godzin lub w

dokładnie określonym terminie

Najkorzystniejsza z punktu widzenia przewoźnika jest przesyłka

całkowita i oszczędnościowa (zwykła lub ekspresowa) .

Jeżeli przewoźnik nie dysponuje takimi przesyłkami, to stara się sam

je stworzyć.

Zasada załadunku łączonego

Każda przesyłka powinna być transportowana jako przesyłka

całkowita, to znaczy taka, która w pełni wykorzystuje zdolność

przewozową pojemnika transportowego.

Dla realizacji zasady załadunku łączonego przewoźnicy wykorzystują

terminale transportowe.

Terminal transportowy - definicja:

Terminal transportowy stwarza warunki dla maksymalizacji

wykorzystania potencjału przewozowego przewoźnika przy

najniższych kosztach. Dzieje się tak dlatego, że terminal oferuje

usługi przeładunku i sortowania dla różnych środków transportu i

pojemników transportowych. W trakcie przeładunku i sortowania

może występować konieczność okresowego magazynowania.

Przeładunek + sortowanie + magazynowanie =

= funkcja podstawowa terminalu

Terminal transportowy obok funkcji podstawowej zajmować się może

również organizacją przewozów (spedycją). Taki terminal transportowy nosi zwykle nazwę centrum logistycznego (terminologia

nie jest ustalona).

Terminal transportowy obok funkcji podstawowej i organizacji przewozów (spedycji) zajmować się może również dalszym przetwarzaniem produktów (pakowaniem, montażem na zamówienie). Taki terminal transportowy nosi zwykle nazwę centrum usług logistycznych (terminologia nie jest ustalona).

Pytania:

1) Proszę podać definicję przesyłki.

2) Proszę omówić klasyfikację przesyłek wg wagi/objętości.

3) Proszę omówić klasyfikację przesyłek wg szybkości i

niezawodności dostawy (doręczenia).

4) Proszę omówić zasadę załadunku łączonego.

5) Proszę podać definicję terminalu transportowego.

Wykład IX

Działanie terminali transportowych.

Systemy terminali.

Transport bliski.

Środki i podział transportu bliskiego

Dla osiągnięcia opłacalności działalności transportowej ważne

jest rozdzielenie dwóch rodzajów przewozów:

- przewozów bliskich realizowanych jako przewozy przesyłek

częściowych przy pomocy dostępnych dla nadawcy rodzajów i

środków transportu

przewóz bliski

- przewozów dalekich realizowanych jako przewozy przesyłek

całkowitych (zgodnie z zasadą załadunku łączonego) przy pomocy

optymalnie dobranych środków i rodzajów transportu

przewóz daleki

Wykład IX

Transport bliski.

Środki i podział transportu bliskiego

Transport bliski dzieli się według rodzajów środków

transportowych. Wyróżniamy:

- transport stanowiskowy

- transport międzywydziałowy

- transport składowo - magazynowy

Transport stanowiskowy

Zadaniem transportu stanowiskowego jest przemieszczanie

materiałów w obrębie stanowiska roboczego i ewentualnie pomiędzy

stanowiskami. Typowymi środkami transportu stanowiskowego są

różnego rodzaju dźwignice i inne proste urządzenia unoszące.

Przemieszczanie materiałów odbywa się zwykle w pionie. Środki

transportu obsługiwane są zwykle przez obsługę stanowisk

roboczych. Zasadą ich doboru jest maksymalna ekonomiczność

(taniość), prostota i niezawodność obsługi.

Projektowanie transportu stanowiskowego należy do organizacji

stanowisk roboczych a nie logistyki.

Projektowaniem transportu bliskiego zajmują się technolodzy.

Transport międzywydziałowy

Zadaniem transportu międzywydziałowego jest przemieszczanie

materiałów pomiędzy jednostkami produkcyjnymi (wydziałami i

innymi rodzajami jednostek produkcyjnych) oraz jednostkami

pomocniczymi (magazynami różnego rodzaju).

Wykorzystywane środki transportu to różnego rodzaju przenośniki

dla transportu ciągłego oraz kołowe środki transportu (wózki o różnej konstrukcji) dla transportu nieciągłego.

Środki transportu międzywydziałowego dobierane są pod kątem

niezawodności, taniości i prostoty obsługi.

Środki transportu międzywydziałowego obsługiwane są przez obsługę stanowisk lub wyspecjalizowanych operatorów.

Transport składowo - magazynowy

Zadaniem transportu składowo - magazynowego jest

przemieszczanie materiałów w obrębie magazynów i składowisk.

Wykorzystywane środki transportu to różnego rodzaju przenośniki

dla transportu ciągłego oraz kołowe środki transportu (wózki o różnej

konstrukcji) dla transportu nieciągłego.

Środki transportu składowo - magazynowego dobierane są pod

kątem niezawodności i sprawności działania (zjawisko zamienności

pojemności magazynu na szybkość przemieszczania materiałów).

Środki transportu składowo - magazynowego obsługiwane są przez wyspecjalizowanych operatorów.

Pytania:

1) Jaki jest warunek opłacalności prowadzenia działalności

transportowej?

2) Co to jest "hierarchiczny system wielu terminali"?

3) Proszę scharakteryzować transport stanowiskowy.

4) Proszę scharakteryzować transport międzywydziałowy.

5) Proszę scharakteryzować transport składowo - magazynowy.

Wykład X

Magazynowanie

Magazynowanie ( proces magazynowy) - zespół czynności

związanych z przyjmowaniem, czasowym składowaniem

(przechowywaniem), przemieszczaniem w trakcie składowania

(manipulowaniem), kompletowaniem, ewidencjonowaniem,

kontrolowaniem i wydawaniem dóbr materialnych.

Magazyn - jednostka organizacyjna przeznaczona do

magazynowania dóbr materialnych w wyodrębnionej przestrzeni

lub budowli magazynowej według ustalonej technologii, wyposażona w odpowiednie urządzenia i środki techniczne,

zarządzana i obsługiwana przez zespół ludzi.

Powyższa definicja podana została zgodnie z obowiązującą, nieco

już przestarzałą, Polską Normą PN-84/N -01800 i nie obejmuje na

przykład przypadku magazynu automatycznego.

Według tej samej Polskiej Normy:

Podział magazynów ze względu na przeznaczenie:

- przemysłowe - przeznaczone do magazynowania surowców,

półfabrykatów, wyrobów gotowych, opakowań, części

zamiennych; występują na terenie zakładów przemysłowych.

- dystrybucyjne - przeznaczone do magazynowania produktów;

zapewniające ciągłość zaopatrzenia i konsumpcji.

- rezerwowe - przeznaczone do gromadzenia zapasów i

przechowywania ich przez dłuższy czas (rezerwy strategiczne)

Według tej samej Polskiej Normy:

Podział magazynów według postaci przechowywanych

materiałów:

a) magazyny materiałów sztukowych (drobnicy) -

uformowanych i przechowywanych w postaci tak zwanych

"jednostek ładunkowych" (czyli dóbr uformowane z pojedynczych

produktów lub opakowań, odpowiednio zabezpieczonych przed

rozformowaniem („rozsypaniem się”) w taki sposób, aby były

przystosowane do manipulacji (przemieszczania na niewielkie

odległości), transportu, piętrzenia (układania jedne na drugich) oraz

składowania jako zwarta całość.

Podział magazynów według postaci przechowywanych

materiałów:

a) magazyny materiałów sztukowych (drobnicy) - c.d.:

Jednostki ładunkowe występują w formie pakietów, wiązek lub

są formowane na bazie palet, pojemników lub beczek.

Podział magazynów według postaci przechowywanych

materiałów:

a) magazyny materiałów sztukowych (drobnicy) - c.d.:

Magazyny materiałów sztukowych ze względu na organizację i

wyposażenie można podzielić na magazyny o składowaniu:

- selektywnym - zapewniającym bezpośredni dostęp do każdej

jednostki ładunkowej w każdej chwili, bez przemieszczania

innych jednostek,

- nieselektywnym - nie spełniające powyżej wymienionych

warunków,

- mieszanym

Podział magazynów według postaci przechowywanych

materiałów:

b) magazyny materiałów sypkich składowanych luzem,

c) magazyny cieczy składowanej w zbiornikach,

Według tej samej Polskiej Normy:

Podział magazynów ze względu na warunki składowania i

związane z nimi zagrożenia:

- magazyny dóbr, które nie wymagają specjalnych warunków

składowania i nie stwarzają zagrożeń,

- magazyny dóbr, które wymagają specjalnych ściśle określonych

warunków składowania ale nie stwarzają zagrożeń,

- magazyny dóbr, które stwarzają zagrożenia w trakcie

składowania.

Określaniem warunków, jakie muszą być zachowane w trakcie składowania materiałów zajmuje się przechowalnictwo - subdyscyplina towaroznawstwa

Zagospodarowanie strefy składowania odbywać się może według dwóch wariantów:

- wg stałych miejsc składowania - każdemu dobru przypisana

zostaje określona (stała) lokalizacja (miejsce sklarowania),

- wg zmiennych miejsc składowania - kolejne dostawy różnych

dóbr umieszczane są na wolnych miejscach. W ten sposób

kolejne dostawy tego samego dobra składowane być mogą w

różnych miejscach magazynu

Wariant wg stałych miejsc składowania jest łatwiejszy do zorganizowania i łatwy w eksploatacji, ale wymaga większej powierzchni i jest mniej elastyczny (nie wolno składować danego dobra na miejscu przypisanym innemu.

Wariant wg zmiennych miejsc składowania jest bardzo elastyczny i wymaga o 1/3 mniejszej powierzchni w porównaniu z wariantem poprzednim. Jest jednak bardzo trudny w eksploatacji.

Zmiany w sposobie dostrzegania roli magazynu:

Dawniej - większe znaczenie przywiązywano do przyjmowania,

składowania (przechowywania), przemieszczania w trakcie

składowania (manipulowania), kompletowania i wydawania dóbr.

Ewidencjonowanie ograniczano do okresowych inwentur.

Decydujące znaczenie miała więc rola ochronna magazynu.

Obecnie - decydującego znaczenia nabiera ewidencjonowanie i

kontrola (ilości i jakości) przechowywanych dóbr.

Rośnie rola magazynu jako źródła informacji służących do podejmowania decyzji zmianach stanu zapasów.

Zmiana roli magazynu prowadzi we współczesnych zakładach

produkcyjnych do rozwiązań w których składowanie i kompletacja

odbywa się na wolnych powierzchniach pomiędzy stanowiskami,

dostawy odbywają się bezpośrednio na miejsce przeznaczenia

materiału ( na stanowisko a nie do magazynu) a materiał po

obróbce przekazywany jest na następne stanowisko. Magazyn

istnieje tylko wirtualnie ( w systemie informatycznym) i pełni rolę źródła informacji dla ewidencji i wyceny zapasów oraz

podejmowania decyzji o kolejnych zamówieniach. Takie

rozwiązanie nosi nazwę "four walls inventories".

Jego odpowiednikiem w dystrybucji jest przesuwanie zapasów z

magazynu do zapasów w transporcie. Do tego celu stosuje się

załadunek kompletacyjny (cross- docking)

Pytania:

1) Proszę podać definicję magazynu.
2) Proszę wymienić kryteria klasyfikacyjne i wynikające z nich
rodzaje magazynów.
3) Proszę wymienić typowe strefy zagospodarowania magazynu
drobnicy.
4) Proszę omówić, jak zmieniało się widzenie roli magazynu.
5) Na czym polega załadunek (przeładunek) kompletacyjny?

Wykład 11.

Zarządzanie opakowaniami

Opakowanie (def:)

Produkt, zazwyczaj posiadający odpowiednią konstrukcję, mający za zadanie ochronę opakowanego produktu przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych (lub odwrotnie - ochronę otoczenia przed szkodliwym oddziaływaniem opakowanego produktu), umożliwiający przemieszczanie znajdującego się w nim produktu podczas transportu, magazynowania, sprzedaży i użytkowania. Opakowanie zawiera informacje o jego zawartości i dzięki swojej estetyce oddziałuje na kupującego. Cechuje się również walorami ekonomicznymi.

Znaczenie opakowań:

Znaczenie opakowań w procesach produkcji, obrotu towarowego i konsumpcji jest

bardzo wielkie. Obecnie 99% wszystkich towarów sprzedawanych w sieci

detalicznej wymaga opakowania. Rola opakowań powoduje, że nie mogą być one

w sposób izolowany planowane, wytwarzane, ani stosowane bez związku z ich

zawartością. Od właściwego doboru tworzywa opakowaniowego, celowego

zestawienia używanych w konkretnym przypadku środków opakowaniowych,

zastosowania ekonomicznej metody pakowania i od poręczności w manipulacji

zapakowanego towaru ostatecznie zależy, czy wyprodukowane towary będą

mogły być dostarczone na właściwe miejsce i we właściwym czasie, czy będą

narażone na uszkodzenia w magazynowaniu czy transporcie i związane z tym

straty ilościowe oraz jakościowe.

Rodzaje opakowań:

- bezpośrednie

- częściowe

- gotowe do ustawienia na półce

- jednorazowe

- jednostkowe

- próżniowe

- składane

- transportowe

- wewnętrzne

- wielokrotnego użytku

- zbiorcze

- zewnętrzne

- złożone

Funkcje opakowania:

Opakowanie spełnia wiele funkcji. Z punktu widzenia logistyki do najważniejszych z nich zaliczyć można:

- Funkcję ochronną opakowania - polegającą na prawidłowej ochronie i zabezpieczeniu produktu przed narażeniami mechanicznymi (nacisk statyczny, uderzenia), klimatycznymi (wilgoć, temperatura) i biologicznymi (drobnoustroje, szkodniki) w sensie jakościowym i ilościowym, w tym przed kradzieżą w trakcie dostarczania produktów w wyznaczone miejsce.

- Funkcję magazynową opakowania - ułatwiającą procesy składowania, przemieszczania i kompletowania. Opakowania te powinny być podatne do układania jedne na drugich, czyli do formowania w stosy.

- Funkcję transportową opakowania - wiąże się ona z przebiegami towarowymi, których optymalizacja jest podstawowym celem logistyki. Duże znaczenie mają relacje masy pakowanego towaru do masy samego opakowania oraz wymiary i kształty, co wiąże się z optymalnym wykorzystaniem ładowności środków transportu.

Funkcję kompletacyjną opakowania - wiąże się ona ze sporządzeniem zestawów asortymentowych w poszczególnych partiach dostawy

- Funkcję informacyjną opakowania - stymulującą czynności kompletacyjne, a następnie ułatwia sprzedaż w systemie samoobsługi .

- Funkcję recyklingową i kasacyjną opakowania - polegającą na maksymalnym ograniczeniu powiększania odpadów niepodlegających biologicznemu rozkładowi.

Proces pakowania obejmuje całość zabiegów koniecznych do

opakowania towaru, od dostarczenia pustych opakowań i towaru

na stanowisko pakowania, przez różne stopnie właściwego

pakowania, aż do przygotowania opakowanych jednostek do odbioru ze stanowiska pakowania.

Logistyczne podejście do problematyki opakowań przejawia się w zintegrowanym traktowaniu całego łańcucha opakowań celem doprowadzenia do gospodarki opartej na cyrkulacji surowców i materiałów z jak najmniejszym udziałem odpadów opakowaniowych składowanych na wysypiskach. Łańcuch ten powinien działać z uwzględnieniem kompleksowej efektywności funkcjonowania całości rozpatrywanej nie tylko pod kątem kosztów ponoszonych przez poszczególne jej ogniwa, ale również przez całe otoczenie gospodarcze.

Pytania:

1. Co to jest opakowanie ?

2. Jakie są funkcje opakowania z punktu widzenia logistyki?

3. Jakie czynności obejmuje proces pakowania ?

4. Z jakich etapów składa się łańcuch opakowań?

Wykład 12.

Komunikacja w logistyce

Komunikacja w zarządzaniu:

Proces, którego wynikiem jest przekazanie informacji od jednej osoby do drugiej. Zanim dojdzie do komunikacji, potrzebny jest zamiar przekazania komunikatu (informacji). Komunikat przechodzi od nadawcy (źródła) do odbiorcy. Zostaje on przy tym zakodowany (przekształcony w postać symboliczną) i przesłany za pomocą jakiegoś kanału (medium) do odbiorcy, który go dekoduje (odtwarza).

Komunikacja w logistyce:

Przepływ informacji towarzyszący przemieszczaniu dóbr i związanym z tym czynnościom. W szerokim zakresie wykorzystuje

standaryzację dokumentacji (list przewozowy, dokumentacja magazynowa), kodowanie informacji (automatyczne gromadzenie danych), standaryzację formy informacji przesyłanych w formie elektronicznej (komunikaty EDI) oraz możliwości tworzone przez współczesną telekomunikację i informatykę

Etykieta logistyczna

Służy do znakowania jednostki ładunkowej w standardowy sposób według systemu GS1. Zawiera zapisane w kodzie kreskowym (standardowo kod GS1-128) oraz czytelne wzrokowo dane opisujące zawartość każdej jednostki ładunkowej. Umożliwia dodatkowo jednoznaczną identyfikację każdej jednostki ładunkowej poprzez unikalny 18 - znakowy numer SSCC.

System GS1

Światowy system identyfikacji i komunikacji dla produktów, usług i lokalizacji oparty na wspólnych standardach akceptowanych w handlu międzynarodowym. Obejmuje globalne identyfikatory GTIN, SSCC i GLN oraz identyfikatory zastosowań. Wykorzystuje kody kreskowe EAN/UPC, znaczniki elektroniczne zawierające elektroniczny kod produktu (EPC) oraz elektroniczną wymianę informacji w standardzie UN/EDIFACT - EANCOM

System GS1

globalny identyfikator GTIN - globalny numer jednostki handlowej - służy do unikalnej identyfikacji każdej indywidualnej jednostki handlowej na całym świecie. Jednostka handlowa to produkt lub usługa, która może być zamawiana, wyceniana lub ewidencjonowana w celach handlowych w dowolnym miejscu na świecie.

System GS1

globalny identyfikator SSCC - seryjny numer jednostki ładunkowej. Jest to unikalny standardowy numer służący do identyfikacji jednostek ładunkowych. Jednostki ładunkowa to przesyłka uformowana z pojedynczych produktów lub opakowań, odpowiednio zabezpieczonych przed rozformowaniem („rozsypaniem się”) w taki sposób, aby były przystosowane do manipulacji (przemieszczania na niewielkie odległości) transportu, piętrzenia (układania jedne na drugich) oraz składowania jako zwarta całość.

System GS1

globalny identyfikator GLN - globalny numer lokalizacji. Służy do unikalnej globalnej identyfikacji przedsiębiorstwa lub organizacji.

System GS1

identyfikatory zastosowań - oznaczenia, które unikalnie identyfikują występujące po nich dane, ich znaczenie i rozmiar.

np:

00 - SSCC

01 - GTIN

.....

.....

11 - data produkcji

....

420 - kod pocztowy odbiorcy

kod kreskowy - kombinacja znaków zapisanych według określonych zasad. Tworzą go znaki "start" i "stop", znaki oznaczające dane, znaki kontrolne i inne znaki pomocnicze.

Tworzą one razem całość czytelną dla skanera.

Elektroniczny kod produktu - unikalny w skali światowej identyfikator produktu zapisany na znaczniku elektronicznym. Ma postać 96 - bitowego identyfikatora zapisanego w pasywnym (nie podejmującym żadnych działań bez uaktywnienia) mikroprocesorze wyposażonym w antenę. Wyemitowana przez czytnik fala radiowa o określonej częstotliwości uaktywnia mikroprocesor, który wysyła zapisaną w nim informację.

Elektroniczna wymiana informacji - bezpapierowa wymiana dokumentów pomiędzy systemami informatycznymi przedsiębiorstw lub organizacji realizowana przy minimalnym udziale człowieka. Dokumenty mają standardową postać, która zapewnia ich jednoznaczny odczyt.

Pytania:

1. Proszę podać definicję komunikacji w logistyce.

2. Co to jest system GS1?

3. Co obejmuje system GS1?

4. Z czego korzysta system GS1?

5. Co to jest elektroniczna wymiana informacji?

Wykład 13.

Istota dystrybucji. Jej zadania, funkcje i formy.

Kanały dystrybucji i rodzaje przedsiębiorstw

dystrybucyjnych.

DEFINICJA

DYSTRYBUCJA to działania związane z ruchem dóbr materialnych, zwykle produktów i elementów na potrzeby serwisu, od producenta do konsumenta. Działania te obejmują transport, magazynowanie, zarządzanie zapasami, kompletację przesyłek, manipulację, opracowywanie zamówień, analizę lokalizacji, zarządzanie opakowaniami, przetwarzanie informacji i komunikowanie się niezbędne do efektywnej koordynacji wszystkich działań.

(słownik APICS)

ZADANIA DYSTRYBUCJI - „wypełnianie luk„

(M. Christopher)

LUKA CZASOWA

LUKA PRZESTRZENNA

LUKA ILOŚCIOWA

LUKA ASORTYMENTOWA

LUKA INFORMACYJNA

FUNKCJE DYSTRYBUCJI:

funkcje przedtransakcyjne

związane głównie z wypełnieniem luki informacyjnej (dostarczenie klientowi informacji o produkcie) oraz przestrzennej (dostarczenie produktu z miejsca wytworzenia do miejsca sprzedaży) i czasowej (zapewnienie dostępności produktu w momencie, kiedy potrzebuje go klient)

funkcje transakcyjne

związane głównie z działalnością handlową (ta pozostaje poza obszarem zainteresowania logistyki) oraz wypełnianiem luki ilościowej (ilości nabywane przez klienta różnią się od dostarczanych przez producenta) i asortymentowej (asortyment pojedynczego zakupu różni się od asortymentu dostawy)

funkcje potransakcyjne

związane głównie:

dla klienta: z zapewnieniem serwisu (np. zaopatrzeniem w części zamienne i materiały eksploatacyjne) oraz

na potrzeby dystrybucji: przetwarzaniem informacji

FORMY DYSTRYBUCJI

(związane z analizą lokalizacji w których dostępne są produkty)

dystrybucja wyłączna

produkty dostępne są jedynie w ograniczonej liczbie spełniających specjalne warunki lokalizacji

dystrybucja selektywna

produkty dostępne są powszechnie w lokalizacjach o określonych charakterystykach

dystrybucja intensywna

produkty dostępne są wszędzie, praktycznie w każdej lokalizacji, która umożliwia ich sprzedaż

FORMY DYSTRYBUCJI

(związane z analizą lokalizacji w których dostępne są produkty)

O wyborze formy dystrybucji decyduje:

- producent

- charakterystyka produktu

- przepisy regulujące obrót danym produktem

DEFINICJA:

Kanał dystrybucji to zbiór wzajemnie powiązanych organizacji

współuczestniczących w procesie dostarczania produktu lub usługi

od producenta do konsumenta lub użytkownika

(Stern i El-Ansary)

„STRUMIENIE” w kanałach dystrybucji :

strumień produktów lub usług

strumień informacji sterujących przemieszczaniem produktów

strumień wartości - płatności za dostarczane produkty

strumień informacji handlowych (odbiorcy - przedsiębiorstwa dystrybucyjne)

strumień informacji promocyjnych (odbiorcy - klienci)

Do sprawnego funkcjonowania kanału dystrybucji konieczne jest

występowanie bliskich zależności pomiędzy wszystkimi występującymi w nim "strumieniami" i wzajemne ich dopasowanie. Z zależności tej wynika funkcja kanału dystrybucji.

Funkcją kanału dystrybucji jest integrowanie wszystkich występujących w jego ramach strumieni.

Rodzaje pośredników w kanałach dystrybucji:

- organizacje dokonujące zakupu i sprzedaży produktów -

hurtownicy i detaliści

- pośrednicy handlowi

- organizacje świadczące usługi na rzecz obu wyżej wymienionych

grup ( uczestniczą głównie w przepływie strumienia informacji

promocyjnych i w przepływie strumienia płatności za

dostarczone produkty)

Nomenklatura:

- hurtownik

- detalista

- sieć handlowa

-sieć dystrybucji

-agent

-dealer

Pytania:

1) Proszę podać definicję dystrybucji z punktu widzenia logistyki.

2) Proszę omówić zadania i funkcje dystrybucji.

3) Proszę omówić formy dystrybucji.

4) Co to jest "kanał dystrybucji"?

5) Jakie rodzaje pośredników występują w kanałach dystrybucji?

Wykład 14.

Logistyka produkcji.

Historyczne początki zarządzania produkcją:

Wytwarzanie identycznych wyrobów złożonych z identycznych części

z zastosowaniem powtarzalnych procesów technologicznych.

(pułkownik S. Colt)

Zastosowaniem metod naukowych do analizy, interpretacji i projektowania procesów produkcji.

(inż.. F.W. Taylor, w Polsce inż.. K. Adamiecki)

Masowe wytwarzanie w sposób rytmiczny i powtarzalny złożonych wyrobów w linii produkcyjnej.

(H. Ford)

Model amerykańsko - europejski

Jako nadrzędne kryterium przyjmuje się maksymalizacje wykorzystania zasobów.

Inne kryteria to:

Maksymalizacja podobieństwa technologiczno - organizacyjnego elementów wytwarzanych w danej jednostce organizacyjnej

Minimalizacja liczności zbioru pozycji asortymentowych wytwarzanych w danej jednostce organizacyjnej

Minimalizacja różnorodności maszyn i urządzeń oraz ich liczby znajdujących się w danej jednostce organizacyjnej

„

Domykanie” procesu produkcyjnego, a więc ograniczanie kooperacji przy wykonywaniu danej pozycji asortymentowej i dążenie do wykonywania jej „na gotowo” w jednej jednostce organizacyjnej.

Model japoński

Proces produkcyjny zorganizowany w formie liniowej.

Segmenty linii rozdzielone są magazynami - buforami, w których gromadzone są zapasy robót w toku.

Poszczególne segmenty linii uzbrojone są w uniwersalne wyposażenie.

Komunikacja pomiędzy segmentami linii odbywa się w sposób sformalizowany (tak zwane karty „kan - ban”).

W każdym segmencie linii pracuje stały personel.

Zasada elastyczności czasowej.

Znaczna chociaż ograniczona elastyczność jakościowa.

Przyczyny zmian przedmiotu i zakresu zarządzania produkcją w latach 70-tych i 80-tych ubiegłego wieku:

- wzrost znaczenia planowania produkcji w zarządzaniu

przedsiębiorstwem i kształtowaniu jego rozwoju

- rozwój informatycznie wspomaganych technik planowania

produkcji

- identyfikacja produkcji jako czynnika kształtującego pozycję

konkurencyjną przedsiębiorstwa na rynku

SŁABE STRONY MODELU ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM W LATACH 90-TYCH UBIEGŁEGO WIEKU:

- BRAK SYSTEMATYCZNEJ MODERNIZACJI PRODUKOWANYCH

WYROBÓW, TECHNOLOGII I PARKU MASZYNOWEGO

- BRAK KOORDYNACJI POMIĘDZY MARKETINGIEM I

DZIAŁALNOŚCIĄ HANDLOWA A SFERĄ PRODUKCJI

- POWIERZCHOWNE TRAKTOWANIE PROBLEMATYKI TECHNOLOGII

I ORGANIZACJI PRODUKCJI PRZY WPROWADZANIU NA RYNEK

NOWYCH WYROBÓW CO NEGATYWNIE WPŁYWALO NA ICH

JAKOŚĆ I KOSZTY

KONCENTROWANIE SIĘ W ZARZĄDZANIU NA BIEŻĄCYCH

(SZCZEGÓLNIE FINANSOWYCH) STRONACH FUNKCJONOWANIA

PRZEDSIĘBIORSTW PRZY ZANIEDBANIU DŁUGOFALOWEGO

KSZTAŁTOWANIA ASORTYMENTU PRODUKCJI I POTENCJALU

PRODUKCYJNEGO

- DOMINACJA W ZARZĄDZANIU PROBLEMATYKI PRAWNEJ,

HANDLOWEJ ORAZ FINANSOWEJ PRZY ZEPCHNIĘCIU NA DALEKI

PLAN PROBLEMÓW ZWIĄZANYCH Z PRODUKCJĄ

EFEKTEM ZMIAN WYNIKAJĄCYCH Z KRYTYKI WCZEŚNIEJ OMÓWIONEGO MODELU ZARZĄDZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM BYŁO WŁĄCZENIE ZAGADNIEŃ PRODUKCJI DO PROBLEMATYKI ZARZADZANIA PRZEDSIĘBIORSTWEM. DOPROWADZIŁO TO DO UKSZTAŁTOWANIA TRZECH POZIOMÓW ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ:

- POZIOM STRATEGICZNY - DOTYCZY DŁUGIEGO HORYZONTU

CZASU I ZAGADNIEŃ WYBORU CELÓW STRATEGICZNYCH

PRZEDSIĘBIORSTWA W ZAKRESIE PRODUKCJI, OKREŚLENIA

STRATEGII PRODUKCYJNYCH I WYZNACZENIA DŁUGOFALOWYCH

KIERUNKÓW ZMIAN W POTENCJALE PRZEDSIĘBIORSTWA

- POZIOM TAKTYCZNY - DOTYCZY KRÓTSZEGO NIŻ POZIOM

STRATEGICZNY OKRESU, OBEJMUJE WYBÓR ROZWIĄZAŃ W

ZAKRESIE TECHNOLOGII I ORGANIZACJI PRODUKCJI

-POZIOM OPERATYWNY - DOTYCZY KRÓTKICH OKRESÓW

ZWIĄZANYCH Z BIEŻĄCĄ REALIZACJĄ PRODUKCJI.

KONCENTRUJE SIĘ NA MAKSYMALIZACJI EFEKTYWNOŚCI

PROCESU PRODUKCYJNEGO.

Lean production („smukła” produkcja)

Podstawowa jej cecha to wytwarzanie standardowych produktów na potrzeby rynku, które produkowane są w zoptymalizowanych procesach projektowania i wytwarzania, za pomocą specjalistycznego wyposażenia.

System produkcyjny w warunkach „smukłej” produkcji zorganizowany jest wg modelu japońskiego.

Rozwiązanie to będzie dominować w branżach artykułów konsumpcyjnych.

Agile production („zwinna” produkcja)

Podstawowa jej cecha to wytwarzanie jednostkowych produktów projektowanych zgodnie z wymaganiami indywidualnych klientów.

System produkcyjny opiera się na klasycznych jednostkach produkcyjnych wyposażonych w uniwersalne maszyny z elementami automatyzacji.

Konieczne wysokie umiejętności personelu i znaczna wiedza techniczna.

Rozwiązanie to będzie dominować we współczesnym przemyśle budowy maszyn.

WCZESNE ROZUMIENIE ROLI LOGISTYKI W PRODUKCJI (5R):

DOSTARCZENIE POTRZEBNYCH DÓBR (RIGHT GOODS) W WYMAGANEJ ILOŚCI (RIGHT QUANTITY) ORAZ JAKOŚCI (RIGHT QUALITY) NA ODPOWIEDNIE MIEJSCE (RIGHT PLACE) WE WŁASCIWYM CZASIE (RIGHT TIME)

W TAKIM UJĘCIU ROLA LOGISTYKI W PRODUKCJI SPROWADZAŁA SIĘ DO ZAGADNIEŃ TRANSPORTU DALEKIEGO I MAGAZYNOWANIA NA STYKU SFER ZAOPATRZENIA I PRODUKCJI. PRODUKCJA Z PUNKTU WIDZENIA LOGISTYKI BYŁA „CZARNĄ DZIURĄ”, KTÓRA DZIAŁAŁA WEDŁUG WŁASNYCH REGUŁ.

Współczesne rozumienie roli logistyki w produkcji

ZADANIA LOGISTYKI W POSZCZEGÓLNYCH FAZACH ŻYCIA WYROBU:

- PROJEKTOWANIE WYROBU - ANALIZA WYMAGANEGO POZIOMU

OBSŁUGI KLIENTA, OPRACOWANIE KONCEPCJI OBSŁUGI

KLIENTA, BUDOWA SYSTEMU ZASILANIA OBSŁUGI KLIENTA I

PRODUKCJI

- WYTWARZANIE WYROBU - ORGANIZACJA PRZEPŁYWU

MATERIAŁÓW, ZAOPATRZENIA I MAGAZYNOWANIA, FIZYCZNA

DYSTRYBUCJA WYROBU, UTRZYMANIE RUCHU SYSTEMU

PRODUKCYJNEGO

EKSPLOATACJA WYROBU - ZASILANIE W MATERIAŁY

EKSPLOATACYJNE, SKŁADOWANIE I DYSTRYBUCJA

PRODUKTÓW POWSTAJĄCYH W TRAKCIE EKSPLOATACJI

WYROBU, OBSŁUGA KONSERWACYJNO - REMONTOWA

- WYCOFANIE WYROBU Z EKSPLOATACJI - ZAGOSPODAROWANIE

MATERIAŁÓW Z ROZBIÓRKI WYROBU, SKŁADOWANIE NIE

NADAJĄCYCH SIĘ DO POWTÓRNEGO WYKORZYSTANIA

ODPADÓW POWSTAJĄCYCH W TRAKCIE EKSPLOATACJI I

UTYLIZACJI WYROBU

Pytania:

1. Proszę scharakteryzować wczesne rozumienie roli logistyki w produkcji.

2. Proszę omówić zadania logistyki w poszczególnych fazach życia wyrobu.

3. Proszę scharakteryzować współczesne rozumienie roli logistyki w produkcji.

Wykład 15.

Logistyka zaopatrzenia

Zaopatrzenie (def):

termin używany w praktyce przemysłowej i w zarządzaniu dla funkcji (zakresu odpowiedzialności) polegającej na dostarczaniu dóbr i usług.

(słownik APICS)

Podstawowym zadaniem zaopatrzenia jest zapewnienie dostaw dóbr, po właściwej cenie, we właściwej ilości, terminie i jakości.

Zaopatrzenie a koszty przedsiębiorstwa:

- we współczesnym przemyśle przeciętnie 60% - 80% kosztów

stanowią koszty materiałowe

- właściwie działające zaopatrzenie może w znaczący sposób

przyczynić się do ograniczenia tych kosztów poprzez:

a) zapewnienie korzystnych dla przedsiębiorstwa cen zakupów,

wymaga to:

- znajomości obowiązujących cen,

- negocjowania obniżek cen,

- działań przeciwdziałających podwyżkom cen,

- negocjowania korzystnych warunków płatności

(natychmiastowa zapłata w zamian za niższą cenę),

- zapewnienia specjalnych obniżek cen z zamian za

utrzymywanie współpracy (ceny dla "stałych klientów)

Zaopatrzenie a koszty przedsiębiorstwa:

- we współczesnym przemyśle przeciętnie 60% - 80% kosztów

stanowią koszty materiałowe

- właściwie działające zaopatrzenie może w znaczący sposób

przyczynić się do ograniczenia tych kosztów poprzez:

b) zwiększenie wolnych środków finansowych przedsiębiorstwa;

wymaga to:

- działania zaopatrzenia w sposób zapewniający ograniczenie

zapasów,

- sprzedaży zbędnych i nadmiernych zapasów (lub ich

bezgotówkowej wymiany na inne dobra - barter)

- negocjowania wydłużonych terminów płatności za zrealizowane

dostawy

Zaopatrzenie a koszty przedsiębiorstwa:

- we współczesnym przemyśle przeciętnie 60% - 80% kosztów

stanowią koszty materiałowe

- właściwie działające zaopatrzenie może w znaczący sposób

przyczynić się do ograniczenia tych kosztów poprzez:

c) celowe wydawanie pieniędzy przeznaczonych na zakupy;

wymaga to:

- prowadzenia wspólnych analiz z projektantami wyrobów i klientami, mających na

celu redukcję kosztów produktu bez redukcji jego jakości,

- uczestnictwa w działaniach unifikacyjnych, standaryzacyjnych i normalizacyjnych,

- dobierania jakości kupowanych materiałów i dóbr w zależności od

ich zastosowania,

- analizowania wartości użytkowej produktu ( papier toaletowy ze złotym

nadrukiem),

- negocjowania korzyści niezwiązanych z ceną (np. utrzymywania zapasów przez

dostawcę)

Przykład właściwego rozumienia swojej roli przez zaopatrzenie:

zmiana dostawcy

przed po

Koszty materiałowe: 44% 42%

Robocizna

bezpośrednia: 16% 16%

Pozostałe

koszty: 38% 38%

Zysk: 2% 4%

Razem: 100% 100%

Bez zmiany ceny, jedynie drogą obniżenia kosztów materiałowych o około 5% zwiększono zysk na wyrobie o 100%.

Procedury zakupowe:

a) ocena i analiza zapotrzebowania

Koniecznie trzeba sprawdzić czy zapotrzebowanie jest

prawdziwe ( inaczej poprawne - czy wynika z rzeczywistych

potrzeb)

W tym celu należy:

- sprawdzić czy zapotrzebowanie na charakter standardowy (powtarzalny)

czy jednorazowy,

- określić pilność zapotrzebowania,

- zdefiniować przedmiot zapotrzebowania (co naprawdę jest potrzebne?)

- sporządzić jasną specyfikację zapotrzebowania,

- sprawdzić termin dostawy,

- określić dostępną na rynku wielkość dostawy (standardowa wielkość zakupu, wielkość opakowania)

- sprawdzić warunki jakościowe i sposób kontroli jakości,

Zebranie ofert potencjalnych dostawców

- zidentyfikowanie wszystkich potencjalnych dostawców,

- zorientowanie się jakich informacji wymagają potencjalni

dostawcy dla przygotowania swoich ofert,

- uzgodnienie warunków komunikowania się z potencjalnymi

dostawcami ( czy wystarczy wymiana dokumentów czy też

konieczne są negocjacje z potencjalnym dostawcą, czy

przygotowanie oferty potencjalnego dostawcy wymaga pomocy

technicznej ze strony potencjalnego odbiorcy).

Wszelkie problemy w zakresie komunikowania się z potencjalnym dostawcą mogą

mieć bardzo negatywny wpływ na termin lub jakość dostawy

Ocena zebranych ofert

Przy ocenie zebranych ofert należy brać pod uwagę następujące czynniki:

- opinia o potencjalnym dostawcy,

- kompletność i porównywalność poszczególnych ofert,

- gwarancje i dodatkowe usługi jakie zawiera oferta (n.p. problem

opakowań)

- jasne zdefiniowanie warunków płatności (ile i kiedy należy

zapłacić?)

- kwestie związane z transportem,

- warunki dostawy - tzw. klauzule INCOTERMS (dostawy

międzynarodowe)

Klauzule INCOTERMS

(międzynarodowe formuły handlowe- stosowane również w kraju)

Zbiór reguł opracowany przez Międzynarodową Izbę Handlu (ICC -

International Chamber of Commerce) dla interpretacji warunków

dostaw w handlu zagranicznym. Reguły te określają prawa i

obowiązki kupującego i sprzedającego dotyczące:

- odpowiedzialności za pakowanie, transport, ubezpieczenie,

przygotowanie dokumentacji transportowo -celnej,

- opłat za wyżej wymienione czynności,

- transferu ryzyka (kto w którym momencie ponosi koszty związane

z uszkodzeniem przedmiotu dostawy lub uszkodzeniami i stratami

spowodowanymi przez przedmiot dostawy - przewożone ptaki

uciekły z klatek - kto ma je połapać)

Wybór dostawcy

- negocjować konkurencyjną cenę, lecz unikać zbyt silnych

nacisków,

- ustalić warunki komunikowania się w trakcie dostaw,

- zbyt długie negocjacje mogą mieć negatywny wpływ na termin

dostawy - należy cały czas pamiętać o terminie zapotrzebowania

- cena, warunki dostawy, dodatkowe usługi, perspektywy dalszej

współpracy - o tym wszystkim trzeba pamiętać przy wyborze

dostawcy

Śledzenie realizacji dostawy:

- należy ściśle przestrzegać ustalonych z dostawcą warunków

komunikowania się,

- należy dokumentować wszystkie zdarzenia, jakie miały miejsce w

trakcie dostawy,

- komunikować się nie tylko z dostawcą ale i z innymi uczestnikami

procesu dostawy (przedsiębiorstwo transportowe),

- wcześnie wykrywać zagrożenia i nie dopuszczać do tego, by

przekształcały się w zakłócenia,

Ocena dostawy

Po realizacji dostawy dane o jej przebiegu muszą zostać przeanalizowane zebrane i przechowywane w standardowej formie. W miarę potrzeb podejmować należy działania korekcyjne, np. zmieniać organizację dostaw. Zgromadzone dane służą:

- do oceny celowości dalszych kontaktów z danym dostawcą,

- do zorientowania się w sytuacji na rynku dóbr, które były

przedmiotem dostawy,

Niektóre przedsiębiorstwa stosują w zaopatrzeniu specjalne praktyki:

- "złota reguła" zaopatrzenia - nigdy nie kupuj niczego od dostawcy,

którego kapitał nie jest przynajmniej 10x mniejszy od twojego,

- wymieniaj co roku 10% (20%, 40%) dostawców,

Pytania:

1. Proszę podać definicję i zadania zaopatrzenia.

2. Jak zaopatrzenie może wpływać na koszty przedsiębiorstwa?

3. Jakie wyróżniamy procedury zakupowe?

4. Na czym polega analiza i ocena zapotrzebowania w

zaopatrzeniu?

5. O czym należy pamiętać przy wyborze dostawcy?

59

dystrybucja

produkcja

zaopatrzenie

pieniądze

informacje

powtórne zagospodarowanie

W

P

S

forma (postać) zapasu

wartość

Klasyfikacja zapasów:

Wg formy (postaci) zapasu

- zapasy surowców

- zapasy półfabrykatów (robót w toku)

- zapasy wyrobów finalnych

Moment wysłania informacji o konieczności złożenia kolejnego zamówienia

t₂

t₁

t₀

Z_o

Z_d

n_p

N_D

Z_inf

Z_z

Z_max

Z_min

Czas

Ilość

Podstawowy model zapasu

_{Nd =Nopt}

K_c

K_z

K_uz

K_C

wielkość partii dostawy

koszty

Partia dostawy

hipotetyczne kształtowanie się kosztów

związanych z wielkością partii dostawy

- losowe zmiany zapotrzebo-wania (Z₁)

• opóźnione dostawy

• niepełne dostawy

(Z₂)

Wejście

Przechowywanie

• ubytki naturalne

• zagubienia

• uszkodzenia

• błędne wydania

(Z₃)

Wyjście

Z

Czynniki zakłócające, które mają wpływ na przedwczesne wyczerpanie zapasu

Zapas zabezpieczający

1 - stałe

2 - sezonowe

3 - z trendem

charakter zapotrzebowania

może się zmieniać w czasie,

może być też kombinacją

podstawowych wariantów

3

2

1

czas

zapotrzebowanie

Charakter zapotrzebowania

Co na rysunku jest trendem

a co zmianami losowymi ?

Co możemy obliczyć a przed

czym musimy zabezpieczać

się przez tworzenie zapasu?

zapotrzebowanie

czas

charakter zapotrzebowania

trend a zmiany losowe

Jednostki

terminów

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Zapotrzebowanie

brutto

15

8

Zapas dysponowany

20

Zapotrzebowanie

netto

Planowana

dostawa

Planowane

zamówienie

Harmonogram zapotrzebowania materiałowego

Wy

We

Wyjście

przykład - transport

kolejowy, lotniczy

terminale

podrzędne

terminale nadrzędne

Hierarchiczny system wielu terminali

przykład - sieci

terminali firm

transportowo -

spedycyjnych

przewozy dalekie odbywają się

według rozkładu jazdy lub po

skompletowaniu przesyłki

całkowitej

System wielu terminali

przykład: port morski

- przeładunek

- sortowanie

- magazynowanie

Terminal transportowy

lekkie

paczko-

wane

drobnica

częścio-

we

calko-

wite

oszczędnoś-

ciowe

!!!!!!

zwykłe

!!!

ekspresowe

!

Połączmy teraz obie klasyfikacje przesyłek:

Związki pomiędzy rodzajami przesyłek:

przesyłki lekkie

przesyłki paczkowane

drobnica

przesyłki częściowe

przesyłki całkowite

xxxxxxxxxx

xxxxxxxxxx

Drogowy

Kolejowy

Lotniczy

Wodny

Rurocią

- gowy

Koszt (1)na

1 Tkm(2)

średni

niski

wysoki

bardzo niski

(3)

bardzo niski

Prędkość

(km/h)

75

80

960

35

8

Częstotliwość dostaw

bardzo dobra

dobra

dobra (4)

ograniczona

dostawy ciągle

Dostępność

bardzo dobra

dobra

dobra (5)

warunki

geograf.

ograniczone

potrzeby

Niezawodność

duża

bardzo duża

bardzo dużą

ograniczona

pogodą

bardzo duża

Własności użytkowe różnych rodzajów transportu

We

Wy

Jednostki

terminów

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Zapotrzebowanie

brutto

15

8

Zapas

dysponowany

20

20

20

5

5

5

5

0/22

22

22

22

22

Zapotrzebowanie

netto

3

Planowana

dostawa

25

Planowane

zamówienie

25

Harmonogram zapotrzebowania materiałowego

Wejście

Klasyfikacja magazynów (materiałów) sztukowych ze względu na kierunek przemieszczania ("przepływu") dóbr:

- magazyn o przepływie prostym (przelotowy)

- magazyn o przepływie kątowym (prawo- lub lewoskrętny)

- magazyn o przepływie zwrotnym (workowy, typu U)

1. strefa przyjmowania (przyjęć)

2. -3. strefa składowania: 2.- długotrwałego 3. -krótkotrwałego

4. strefa kompletacji

5. strefa wydawania (wydań)

W niektórych rozwiązaniach organizacji magazynu nie wydziela się strefy

kompletacji. Kompletacja prowadzona jest w strefie składowania.

5

4

3

2

1

Typowe strefy zagospodarowania magazynów (materiałów)

sztukowych:

(proszę zwrócić uwagę na odpowiednią kolejność załadunku pojemników)

2

A-Y

B -Y

B-X

A-X

1

B -X

B-Y

A-Y

A -X

2

1

pojemniki

Terminal - miejsce

załadunku kompletacyi-

nego

Odbiorcy

T

Y

X

Dostawcy

B

A

Załadunek kompletacyjny - schemat postępowania

Klient

informacje

dobra i usługi

funkcje potransakcyjne

związane z zapewnieniem serwisu oraz przetwarzaniem informacji

funkcje transakcyjne

związane z działalnością handlową oraz wypełnianiem luki ilościowej i asortymentowej

funkcje przedtransakcyjne

związane z wypełnieniem luki informacyjnej oraz przestrzennej i czasowej

FUNKCJE DYSTRYBUCJI

LOGISTYKA MA ZA ZADANIE ZSYNCHRONIZOWAĆ PRZEPŁYW DÓBR W SYSTEMIE PRODUKCYJNYM PRZEDSIĘBIORSTWA Z ICH WEJSCIEM DO PRZEDSIĘBIORSTWA I WYJŚCIEM ORAZ STWORZYĆ JAK NAJLEPSZE WARUNKI DLA EFEKTYWNEGO PLANOWANIA PRODUKCJI ORAZ STEROWANIA JEJ PRZEBIEGIEM

P

L

L

P

L

RELACJE LOGISTYKA - SFERA PRODUCJI - DAWNIEJ I DZIŚ:

DAWNIEJ DZISIAJ

---