AGROTURYSTYKA - WPROWADZENIE

Agroturystyka pojawiła się w Polsce kilka lat temu. Utożsamiana jest z turystyką wiejską - nie jest to jednak to samo.

Według J. Sikory „turystyka wiejska związana jest z pobytem w gospodarstwie wiejskim, dotyczy różnych form spędzania czasu wolego, usług turystycznych świadczonych w obrębie gospodarstwa rolnego.” Najważniejszą cechą jest środowisko a w nim zabudowa i krajobraz. Bazę noclegową tworzą: pensjonaty, hoteliki, prywatne domy letniskowe, pokoje gościnne, kempingi.

Agroturystyka jest formą turystyki wiejskiej związaną z rolnictwem. Gospodarstwo rolne stanowi bazę noclegową i główną atrakcję turystyczną dla potencjalnego agroturysty. Czynnikami, które skłaniają ludzi do wybierania, uczestnictwa we wczasach na wsi są:

-chęć spędzenia czasu w odmiennym niż dotychczas środowisku (np. osoby nie posiadające krewnych na wsi mają teraz możliwość pobytu właśnie tam);
- niski koszt wczasów w gospodarstwie rolnym;
- posiłki dla letników przygotowywane z produktów pochodzących z gospodarstwa właścicieli, są wolne od chemii (np. mleko prosto od krowy, chleb wiejski, miód z własnej pasieki, itp.);
- możliwość praktycznego poznania pracy w gospodarstwie rolnym (np. pomoc przy żniwach czy sianokosach, dojenie krów, karmienie inwentarza);
- czynny relaks (jazda konno, zbieranie jagód czy grzybów, kąpiel w rzece, itp.),
- zwiedzanie parków narodowych, krajobrazowych rezerwatów przyrody,
- korzystanie z ciszy, spokoju, walorów małego ruchu i przede wszystkim świeżego powietrza.

W gospodarstwach agroturystycznych proponuje się turystom spędzanie czasu w sposób niekonwencjonalny, specyficzną domową atmosferę, czas dla rodziny, świeże powietrze, wiejską ciszę, poprawę zdrowia i kondycji fizycznej, domową wiejską kuchnię i wspólne posiłki z gospodarzami, wspólną pracę, poznawanie metod produkcji żywności, naukę gotowania i pieczenia oraz wykonywania prac domowych i gospodarskich, bezpośredni kontakt z przyrodą, formę zarobku, bądź oszczędnych wakacji (pomagając rolnikom w pracach gospodarskich), uczestnictwo w wiejskich imprezach kulturalno-rozrywkowych, degustacje miejscowych produktów żywnościowych (np. mleka, serów, dżemów, miodu, soków, warzyw, owoców), naukę robienia przetworów i przygotowanie ich na zimę (korzystając z produktów, które oferuje gospodarstwo), ogniska, zbiór i suszenie ziół, zbieranie jagód, grzybów, łowienie ryb, polowania, robienie bukietów z suchych kwiatów, wędrówki piesze po ciekawych krajobrazowo terenach.

W miarę możliwości finansowych oraz w zależności od miejsca, w którym zlokalizowane jest gospodarstwo ofertę swoją może urozmaicać proponując turystom na przykład: sprzęt pływający, jazdę konno, bryczką, saniami, kuligi, place zabaw dla dzieci, brodziki, baseny, warsztaty artystyczne, naukę haftu, wykonywania kompozycji z korzeni, kwiatów i traw, rękodzieła, wczasy dla puszystych, wegetarian, naukę gry na gitarze, rowery, wędki, sprzęt do grillowania, stawy rybne, sale kominkowe, stoły do tenisa, bilard, różnorodne gry, boiska do gry w piłkę, organizację wycieczek krajoznawczych, imprez okolicznościowych.

Usługi noclegowe oferowane są gościnnych pokojach. Znajdują się one w tym samym budynku, w którym mieszkają właściciele gospodarstwa agroturystycznego. Agroturysta może też mieszkać w oddzielnym budynku, który znajduje się bezpośrednio przy gospodarstwie. Mogą to być również kempingi, pola namiotowe, itp.

Na rozwój ekonomiczno - społeczny agroturystyki mają wpływ m.in. takie cele jak:
-wzrost poziomu kulturalnego mieszkańców wsi,
- stworzenie możliwości atrakcyjnego wypoczynku,
-ochrona walorów turystycznych,
- źródło utrzymania i dochodów miejscowej ludności,
-aktywizacja miejscowego rynku pracy,
- rozbudowa i modernizacja gospodarstw rolnych,
- stymulacja rozwoju gospodarstw rolnych świadczących usługi turystyczne oraz miejscowej infrastruktury.
Korzyści z agroturystyki:
- dodatkowe źródło dochodu gospodarstw rolnych;
- promocja regionu;
- aktywizacja środowiska w kierunku rozwoju usług;
- poszerzanie horyzontów ludności wiejskiej, otwarcie na świat.

GENEZA POWSTANIA AGROTURYSTYKI W POLSCE

Do końca lat osiemdziesiątych turystyka w Polsce postrzegana była przez pryzmat swoich funkcji socjalnych. Jej aspekty ekonomiczne nie były praktycznie uwzględniane w realizowanych koncepcjach i kierunkach rozwoju kraju.

Zmiany społeczno-gospodarcze i ustrojowe, które nastąpiły na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych., umożliwiły szybki rozwój turystyki jako branży gospodarczej i pociągnęły w konsekwencji rewizję stosunku do niej władz państwowych. Turystyka rozwijając się żywiołowo dała pracę 200 tyś. ludzi i ma możliwości wchłonięcia jeszcze znacznych zasobów ludzkich. Wytwarzając sama kilka procent dochodu narodowego wpływa na rozwój kilku innych sektorów gospodarki. Agroturystyka, która umożliwia wypoczynek bezpośrednio w zagrodzie, połączony z obserwacją i uczestnictwem w codziennych zajęciach jej stałych mieszkańców, możliwość korzystania z produktów gospodarstwa, a także z innych, które to gospodarstwo stwarza (np. jazda konna), cieszy się dużą i wciąż rosnącą popularnością. Ocenia się, że na istniejące w Polsce ok. 2mln 300 tyś. wiejskich gospodarstw domowych, ok. 1/3 - czyli ponad 700 tyś. - wyposażona jest w obszerne dwu-trzypokojowe domy. Znaczna ich część stoi pusta i nie wykorzystana. Często przy bardzo niewielkich nakładach mogą one pełnić funkcję recepcyjno-turystyczną. Bardzo łatwo mogą one zostać „uprodukcyjnione” dostarczając dodatkowych dochodów właścicielom. Sprawa ma również dodatkowy społeczny aspekt.

Agroturystyka jest pierwszą realną alternatywą dla przeludnionej dziś i bezrobotnej wsi, na stworzenie nowego rynku pracy i źródła dochodów jej mieszkańców oraz podniesienie ogólnego poziomu życia.
Krótko mówiąc, stanowi ona dużą szansę na poprawę warunków życia, nie tylko społeczności wiejskiej, ale i całego kraju.

Polska posiada korzystne warunki dla jej rozwoju. Dotyczy to zwłaszcza rejonów o niskim poziomie uprzemysłowienia i urbanizacji, małym udziale zatrudnienia w zawodach pozarolniczych, słabych rolniczo, o dużym bezrobociu, niewysokich dochodach ludności, posiadających równocześnie wolne zasoby mieszkaniowe, korzystne walory przyrodniczo-krajobrazowe i kulturowe, które w dużym stopniu predysponują do świadczenia usług agroturystycznych.

Fakt realizacji działalności agroturystycznej w gospodarstwie rolnym, dla gości, którzy chcą poznawać ich życie, obowiązki i pracę całej rodziny oraz chcą współuczestniczyć w ich wypełnianiu, a równocześnie odpoczywać, poprawiać kondycję fizyczną i psychiczną, korzystać z dostępnych walorów gospodarstwa czy otoczenia, a przy tym mieszkać w warunkach o odpowiednim standardzie, przygotowywać posiłki lub być żywionym „dobrą" żywnością, żyć w czystym, chronionym środowisku, mieć zapewnione bezpieczeństwo higieniczno-zdrowotne i prawne, co stawia niełatwe do spełnienia wymagania.
Dlatego przywrócenie barwnej żywotności terenom wiejskim oraz zapewnienie poprawy jakości życia na wsi wymaga lokalnej inicjatywy, przywództwa oraz wysiłku zespołowego, zwłaszcza rodzinnego.

W latach 90-tych rozpoczął się intensywny rozwój agroturystyki, lecz nie przeprowadzano badań, które określiłyby ilość takich gospodarstw w Polsce. W wielu spisach nie uwzględniano tej formy działalności, dlatego też trudno jest określić rozmiar agroturystyki w pierwszej fazie jej rozwoju.
W roku 1996 przeprowadzono Powszechny Spis Rolny, ale, jak już wspomniano, nie uwzględniono w nim działalności związanej z agroturystyką i turystyką wiejską. Z opracowań GUS z roku 1996 działalność określona jako „Hotelarstwo i sezonowy wynajem pokoi” prowadzona była 8332 spośród ogólnej liczby 3066535 gospodarstw rolnych, co stanowi 2,7% ogółu gospodarstw. Podczas spisu rolnego 3117 właścicieli gospodarstw rolnych i 3113 właścicieli działek podało informację, że działalność związana z turystyką wiejską stanowi główny kierunek działalności ich gospodarstwa. W tej grupie znajdują się zarówno rolnicy świadczący swe usługi w zakresie agroturystyki, jak i turystyki wiejskiej.
Wspomniane badania GUS wykazały, że w 1996 roku było już 2068 gospodarstw, które świadczyły usługi turystyczne. Jednak zainteresowanie działalnością pozarolniczą turystyczną ze strony właścicieli indywidualnych działek rolnych (9,93% ogółu gospodarstw) było większe, aniżeli ze strony indywidualnych gospodarstw rolnych o powierzchni większej niż 1 ha (8,18% ogółu gospodarstw). Działalność obejmująca hotelarstwo i sezonowy wynajem pokoi była trzykrotnie bardziej popularna wśród właścicieli indywidualnych działek (8,24% liczby gospodarstw prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą), niż w grupie indywidualnych gospodarstw rolnych (2,83% liczby gospodarstw prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą). Wśród gospodarstw indywidualnych hotelarstwem i sezonowym wynajmem pokoi zajmowało się 0,23 ogółu gospodarstw w grupie, natomiast w grupie właścicieli indywidualnych działek rolnych tą działalnością zajmowało się 0,34% ogółu gospodarstw.

Z badań GUS wynika, że średni wskaźnik wzrostu liczby gospodarstw świadczących usługi „hotelarstwo i wynajem pokoi”, miał w latach 1996-2000 wartość 1,12. Jednocześnie liczba gospodarstw typowo agroturystycznych również systematycznie wzrastała. W roku 1998 było w Polsce 3959 takich gospodarstw, które oferowały 32550 miejsc noclegowych. Z kolei rok później było ich już 4693 i dysponowały 40123 miejscami. Z informacji z ośrodków doradztwa rolniczego wynika, że w roku 2000 usługi agroturystyczne były świadczone przez około 5800 gospodarstw .

Polska jest krajem bardzo zróżnicowanym, jeżeli chodzi o rozkład liczby gospodarstw agroturystycznych w poszczególnych województwach. Prekursorami agroturystyki w Polsce były przede wszystkim województwa północnej i południowej części kraju i właściwie te województwa przodują w ogólnej statystyce liczby gospodarstw agroturystycznych, co widać dobrze w Tabeli 3. Z tabeli wynika również, że w tych województwach jest również najwięcej skategoryzowanych gospodarstw.

Powodem nierównomiernego rozwoju agroturystyki w kraju są przede wszystkim:
• Zróżnicowanie przyrodnicze kraju
• Nierównomierność ekonomiczna krajów
• Przeszłość historyczna
• Położenie geograficzne (odległość od źródeł ruchu)
• Tradycje wypoczynkowe.
Wyżej wymienione czynniki mają istotny wpływ na to, że poszczególne kwatery, a nawet całe wsie różnią się:
• Sposobem zagospodarowania przestrzennego wsi i rodzajem zabudowy
• Charakterem ekonomicznym gospodarstw agroturystycznych
• Architekturą budynków
• Standardem oferowanych usług.

W regionie mazursko-suwalskim i województwie małopolskim znajduje się najwięcej gospodarstw agroturystycznych. Na Mazurach znajdują się gospodarstwa o wyższym standardzie, aniżeli w innych regionach kraju. Są to kwatery nastawione szczególnie na turystów niemieckich i bogatszych Polaków. Suwalszczyzna charakteryzuje się standardem niższym niż Mazury, ale jest on wyższy niż w Polsce centralnej.
Kwatery na Kaszubach i w Borach Tucholskich znajdują się w większości w gospodarstwach pozarolniczych i mają wysoki standard, ale nie brakuje również na tym terenie gospodarstw typowo agroturystycznych. Znajdują się one przede wszystkim w ubogich wsiach w Borach Tucholskich.
Z kolei agroturystyka w Sudetach i na Dolnym Śląsku skierowana jest szczególnie do turystów niemieckich i jest ściśle związana z niemiecką turystyką etniczną. Jednak dużą przeszkodą dla rozwoju agroturystyki na tym terenie jest zanieczyszczenie środowiska naturalnego, co wraz z pewną hermetycznością niektórych grup społecznych, jest trudne do przezwyciężenia, mimo wielu działań organizacyjnych.
W Beskidach i na Podhalu rozwój prywatnej gospodarki wczasowej w postaci nowego budownictwa pensjonatowego, przyczynił się do tego, że typowa agroturystyka występuje tutaj w niewielkim stopniu. Większość ofert na wsi można tutaj zakwalifikować raczej do turystyki wiejskiej. Mało jest tutaj rolników, dla których wynajmowanie kwater jest dodatkowych dochodem obok działalności rolniczej.
Natomiast na terenach wschodnich kraju, tj. Podlasie, Mazowsze, Kurpie, Zamojszczyzna, agroturystyka jest najsłabiej rozwinięta. Pomimo tego charakteryzuje się wieloma cechami „klasycznymi”. Kwatery znajdują się w prawdziwych gospodarstwach. Turyści mają okazję poznać wiele zwyczajów i obyczajów związanych z polską wsią. W wielu gospodarstwach można uczestniczyć w pacach polowych, pomagać w przygotowywaniu tradycyjnych polskich potraw. Znajdują się tutaj gospodarstwa zarówno o wysokim standardzie, jak i o niższym standardzie oraz z różnorodnymi ofertami, co w znacznym stopniu pozwala zróżnicować ceny.

Każdego roku powstają nowe stowarzyszenia tego rodzaju. Rolnicy dostrzegają różnorodne korzyści z działalności agroturystycznej. Poza tym z roku na rok powstaje coraz więcej gospodarstw agroturystycznych, a taka działalność wymaga pewnego rodzaju promocji i reklamy, co jest łatwiejsze gdy zajmuje się tym więcej osób w ramach stowarzyszenia.
W roku 1995 dwadzieścia regionalnych stowarzyszeń agroturystycznych powołało Polską Federację Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwo Gościnne”, która miała zasięg ogólnokrajowy. Federacja istnieje do dzisiaj i zajmuje się szerzeniem idei wypoczynku na wsi i promowaniem gospodarstw agroturystycznych.
Działanie federacji jest skierowane przede wszystkim na szerzenie rozwoju agroturystyki na wsi wraz z uwzględnieniem zachowania dziedzictwa kulturowego wsi
i ochroną środowiska naturalnego. Federacja informuje mieszkańców wsi o możliwościach, jakie daje agroturystyka oraz działa na rzecz zachowania odpowiedniego standardu bazy noclegowej.
PFTW „Gospodarstwa Gościnne” zajmuje się kategoryzacją gospodarstw według standardów Unii Europejskiej. Jest to kategoryzacja dobrowolna, więc kategoryzacji podlegają wszystkie obiekty znajdujące się na terenach wiejskich, które nie podlegają ustawowemu obowiązkowi standaryzacji. Dopuszcza się również kategoryzację obiektów podlegających obowiązkowi standaryzacji, w tym jednak przypadku jest to jedynie dodatkowa forma oceny jakości. Kategoryzacja jest przeprowadzana zarówno w obiektach właścicieli zrzeszonych w stowarzyszeniach wchodzących w skład PFTW „Gospodarstwa Gościnne”, jak i w obiektach osób nie zrzeszonych w żadnym stowarzyszeniu.
Celem kategoryzacji jest podnoszenie jakości usług, ujednolicenia oznakowania. Kategoryzacja jest gwarancją odpowiedniej jakości usług w zależności od przyznanej kategorii. Gospodarstwa jednocześnie zyskują prawo do umieszczenia oferty w materiałach promocyjnych Federacji.

Na wniosek zainteresowanych gospodarstw oraz po uiszczeniu odpowiedniej opłaty inspektorzy PFTW przeprowadzają inspekcję. Obiekt musi spełniać zarówno ogólne jak i szczegółowe wymagania dla określenia kategorii w danym typie zakwaterowania. Kategoryzacji podlegają zarówno całe obiekty jak i poszczególne pomieszczenia noclegowe.

CHARAKTERYSTYKA POWIATU GOLENIOWSKIEGO

Powiat Goleniowski posiada dobre warunki przyrodnicze i krajobrazowe, cechuje się dużą lesistością, relatywnie niskim stopniem uprzemysłowienia co stwarza dogodne warunki do rozwoju różnorodnych form turystyki. Dodatkowymi elementami, które mogą przyciągnąć turystów są bogate walory kulturowe i położenie przy ważnych węzłach komunikacyjnych.

Powiat Goleniowski to doskonałe miejsce do uprawiania wszelkich form turystyki. Bogactwo jezior, to raj dla zwolenników sportów wodnych, wędkarstwa i myślistwa a także krajoznawców szukających wypoczynku na łonie natury.

Liczne szlaki turystyczne prowadzące przez piękne tereny Ziemi Goleniowskiej to wymarzone miejsca dla miłośników turystyki pieszej i rowerowej. Ważnym elementem krajobrazu są malownicze jeziora, wśród których największe są: Jez. Dąbie znajdujące się w większej części w gminie Goleniów, Jez. Nowogardzie wzbogacające turystycznie gminę Nowogard i Jez. Kościuszki w gminie Osina. Jeziora te wraz z rzekami stwarzają dogodne warunki do wędkowania i czynnego odpoczynku nad wodą.

Wymarzonym miejscem do pieszych i rowerowych wypraw, grzybobrania i polowania jest Puszcza Goleniowska. Z uwagi na rzadkość występujących tu gatunków fauny i flory, utworzone zostały Zespoły Przyrodniczo-Krajobrazowe "Przybiernowskie Cisy" w gminie Przybiernów i "Sarni Las" w gminie Nowogard oraz rezerwaty przyrody "Czarnocin" "Białodrzew Kopicki" na terenie gminy Stepnica, "Krzywicki Mszar" i "Wrzosiec" położone na terenie gminy Osina, "Uroczysko Święta" i "Wilcze Uroczysko" w gminie Goleniów oraz "Cisowy Bór" w gminie Przybiernów.

Dla turystów odwiedzających gminę Stepnica wyjątkową atrakcję stanowi Zalew Szczeciński. To za jego sprawą Stepnica może zaoferować wiele atrakcji żeglarzom (przystań dla jachtów) oraz wędkarzom (obfitość ryb w Zalewie).

Stolica powiatu, Goleniów, położona jest na Równinie Goleniowskiej, którą przecina rzeka Ina.
Zachodnie granice powiatu opierają się na jeziorze Dąbie oraz Zalewie Szczecińskim.
Miejscowości powiatu położone nad akwenami wodnymi stanowią doskonałe zaplecze rekreacyjne i turystyczne. Typowym przykładem jest miejscowość Lubczyna nad jez. Dąbie, która wykorzystuje swe piękne plaże i czystą wodę , systematycznie rozbudowuje swe zaplecze turystyczne i żeglarskie. Podobne zalety prezentuje również rzeka Ina, która na swej 130-kilometrowej długości jest świetnym miejscem dla spływów kajakowych.

Cały powiat goleniowski jest atrakcyjny do rozwoju turystyki ze względu na duży procent terenów leśnych, w skład których wchodzi Puszcza Goleniowska. Typowymi rolniczymi gminami są Maszewo, Osina i częściowo gmina Nowogard.

Przed laty, jednym z kierunków produkcji rolniczej na tym terenie była uprawa lnu. Obecnie nie uprawia się już tej rośliny. Ze względu na recesję w rolnictwie dochody mieszkańców wsi znacznie spadały. Młodzież szuka pracy gdzie indziej lub pozostaje bez pracy. Od kilku lat następuje powolny zastój w rozwoju typowo rolniczych miejscowości i wsi powiatu goleniowskiego. Powiat goleniowski położony jest w zachodniej części woj. zachodniopomorskiego. Obejmuje sześć gmin: Goleniów, Nowogard, Maszewo, Przybiernów, Stepnica oraz Osina. Przez powiat przebiegają dwa główne szlaki komunikacji drogowej (droga krajowa nr 3 Szczecin-Świnoujście i nr 6 Szczecin-Gdańsk) oraz komunikacji kolejowej: Szczecin-Świnoujście, Szczecin-Kołobrzeg. Siedem km od Goleniowa znajduje się także port lotniczy, oferujący stałe połączenia z Warszawą i Kopenhagą.

Obszary powiatu goleniowskiego należą do bardzo atrakcyjnych terenów województwa zachodniopomorskiego. Do największych atutów zaliczyć trzeba walory środowiska naturalnego w tym lasy i jeziora, oraz cenne zabytki kulturowe. Dominuje przede wszystkim krajobraz rolniczy charakteryzujący się pofałdowanymi polami urozmaiconymi zadrzewieniem śródpolnym, szpalerami drzew wzdłuż dróg jeziorami oraz lasami. Należy tu przede wszystkim wymienić Puszczę Goleniowską, gdzie znajdują się wymarzone tereny dla grzybiarzy, myśliwych, amatorów wycieczek rowerowych i pieszych.

Na terenie powiatu zlokalizowane są liczne zespoły pałacowo-parkowe, dworki, liczne budowle sakralne i mury obronne, świadczące o bogatej historii tych terenów. Na uwagę zasługuje średniowieczny układ zabudowy miasta, ruiny zamku. Główną gałęzią gospodarki powiatu jest rolnictwo ekologiczne. Gminy oferują zwolnienia podatkowe i możliwość korzystnego zakupu gruntów i obiektów, dobrze rozwiniętą infrastrukturę techniczną.

POWIAT GOLENIOWSKI JEST PODZIELONY NA NASTEPUJĄCE GMINY:

Gminy i Miasta
Goleniów - Urząd Miasta i Gminy Pl. Lotników 1, 72-100 Goleniów e-mail: [e-mail] http://www.goleniow.pl
Maszewo - Urząd Miasta pl. Wolności 2, 72-130 Maszewo e-mail: [e-mail] http://www.maszewo.pl
Nowogard - Urząd Miasta pl. Wolności 1, 72-200 Nowogard e-mail: [e-mail] e-mail: [e-mail] http://www.nowogard.pl
Osina - Urząd Gminy 72-221 Osina 64 e-mail: [e-mail] http://www.osina.pl
Przybiernów - Urząd Gminy ul. Cisawa 3, 72-110 Przybiernów e-mail: [e-mail] http://www.przybiernow.binp.info
Stepnica - Urząd Gminy ul. Kościuszki 4, 72-112 Stepnica e-mail: [e-mail] http://www.stepnica.pl

KILKA SŁÓW O MIEŚCIE GOLENIÓW

Goleniów jest miastem położonym w sercu Puszczy Goleniowskiej, rozłożonej na Równinie Goleniowskiej, którą przecina rzeka Ina. Zachodnie granice gminy opierają się na Jeziorze Dąbie oraz Zalewie Szczecińskim. Miasto o obszarze 12,5 km2, liczące ponad 22 tys. ludności, jest jednym z większych miast województwa zachodniopomorskiego. Początki miasta sięgają X wieku, kiedy to w zakolu Iny znajdowała się osada palowa. W 1268 roku Goleniów otrzymał z rąk księcia Barnima I prawa miejskie. Miasto bardzo szybko rosło w siłę. Od 1368 roku należało do związku Hanzy co w znacznym stopniu przyczyniło się do dalszego jego rozwoju. Wiek XIV i XV to czasy największej świetności Goleniowa, o czym świadczyć może ówczesna jego zabudowa. Miasto otoczone było kamienno-ceglanym murem z wieloma basztami i bramami: Stargardzką, Szczecińską, Młyńską i Wolińską. Z tego okresu pochodzi kościół farny pod wezwaniem św. Katarzyny oraz Dom Żeglarza.

         Na przełomie XV i XVI wieku rozbudowano również port rzeczny przy murach miasta oraz przystań dla statków morskich przy ujściu Iny. Wiek XVI przyniósł dla miasta serię pożarów, które zniszczyły większość zabudowań, dzieła zniszczenia dokonały epidemie oraz wojna trzydziestoletnia. W wyniku tej wojny miasto znalazło się w posiadaniu szwedzkim.W rękach Szwedzkich z krótką czteroletnią przerwą pozostawało do 1720 roku. W roku 1720 miasto zostało przekazane Prusom. Pod panowaniem Pruskim Goleniów rozpoczął powolną odbudowę i reorganizację przestrzenną. Wybudowano szpitale, ratusz, wagę miejską, szkołę oraz spichlerz nad Iną. W 1830 powstała bita droga łącząca Goleniów ze Szczecinem a w 1870 linia kolejowa. Z czasem uruchomiono nowe połączenia kolejowe i drogowe. Koniec wieku XIX i początek XX przyniósł rozwój przemysłu.

         W okresie II wojny światowej miasto zostało zniszczone w prawie 70% a starówka w 90%. Okres powojenny to okres odbudowy ze zniszczeń i rozbudowy.
Miasto jest siedzibą władz Gminy i władz Powiatu. Przeszło 700 lat historii pozostawiło po sobie ślady w postaci kościoła św. Katarzyny z XV w, Bramy Wolińskiej z XV w, fragmentów murów miejskich z przełomu XIV i XV w, oraz spichlerza z XVII w. Ślady przeszłości spotykamy również w miejscowościach wiejskich gminy np. pałac z początku XX w. w Mostach czy kościół ryglowy w Miękowie z 1782 r.

         Miejscowości położone nad akwenami wodnymi stanowią doskonałe zaplecze rekreacyjne i turystyczne typowym przykładem może być miejscowość Lubczyna nad Jeziorem Dąbie, która wykorzystując swe piękne plaże i czystą wodę systematycznie rozbudowuje swe zaplecze turystyczne i żeglarskie. Podobne zalety prezentuje również Ina, która na swej 130 kilometrowej długości jest świetnym miejscem spływów kajakowych. Bogactwo lasów i wód sprawiają że tereny nasze są rajem dla grzybiarzy i wędkarzy. Podkreślając znaczenie Puszczy Goleniowskiej w miejscowości Kliniska funkcjonuje Ośrodek Edukacji Leśnej. Goleniów jest prężnym ośrodkiem kulturalnym i sportowym.

         Imprezy takie jak Ogólnopolski Festiwal Teatralny "Bramat" czy Goleniowska Mila Niepodległości swym znaczeniem i zasięgiem wykraczają daleko poza granice kraju. Położenie miasta między portami morskimi Szczecin (35 km) i Świnoujście (75 km) bardzo dobra sieć drogowa i kolejowa oraz aktywność jego mieszkańców sprawiają że jest to prężny ośrodek gospodarczy o dużej atrakcyjności inwestycyjnej.

---