Liryki lozańskie

I Nazwa: z ocalałych po śmierci poety papierach zachowało się kilka wierszy z czasów, kiedy poeta był profesorem uniwersytetu w szwajcarskiej Lozannie, gdzie wykładał literaturę łacińską. Liryki powstawały w latach 1839-1840. Tym nieogłoszonym za życia Mickiewicza utworom - ze względu na wiele cech wspólnych, które posiadają wydawcy nadali wspólny tytuł „liryki lozańskie”.

II Cechy poezji

- cechują się prostotą i naturalnością.

- dotykają problemów ludzkiego życia.

- rozrachunek z przeszłością.

- refleksje na temat przemijania i sensu istnienia.

- nowatorstwo poetyki, zmianę stosunku poety do słowa, synteza słów.

- krótkie, zwięzłe, wieloznaczne i skomplikowane utwory.

- nieosobowe formy czasowników.

- rytmika i melodyjność

III Snuć miłość

- pierwsza część pokazuje czym jest miłość, jak się rodzi w człowieku (jak jedwabnik w swoim kokonie przędzie nić, tak miłość powinna rodzić się w ludzkim wnętrzu, lać jak wodę z źródła, czyli obdarowywać ją innych ludzi.)

- miłość jest najbardziej potrzebna tam, gdzie panuje zło.

- miłość jest sposobem dotarcia do drugiego człowieka.

- droga ku Bogu prowadzi tylko przez miłość.

- druga część wyrażą przekonanie o jej niezwykłej mocy jest ona jak

„moc przyrodzenia”, naturalna, wrodzona, jest integralną częścią człowieczeństwa.

„moc żywiołów” potężna, niepokonana niczym siły przyrody

„moc krzewienia” - posiada wręcz możliwości twórcze.

-miłość nie tylko czyni z nas ludzi, zbliża człowieka do nieba, upodabnia do aniołów, daje moc porównywalną z mocą Bożą.

IV Nad wodą wielką i czystą

- opis górskiego jeziora, tafla wody odbija od swoje powierzchni: skały, chmury deszczowe, i błyskawicę, czyli otaczającą rzeczywistość, obraz jednak się zmienia, chmury burzowe przechodzą a woda pozostaje dalej przejrzysta. Podmiot obserwuje widok, jednak zdaje sobie sprawę z tego, że widok jaki obserwuje wciąż będzie trwał, powtarzał się, ale jemu nie dane jest tam stać i być tego świadkiem.

- utwór porusza tematykę przemijania i nieuchronności ludzkiego życia.

- trwałość i niezmienność natury (jezioro) przeciwstawiona jest ulotności i przemijalności ludzkiego życia.

- człowiek nie ma wpływu na to co się wokół niego dzieje, może tylko wszystko wiernie odbijać (jak woda jeziora), i poddać się prawą, które nim rządzą, jednak jego czas kiedyś przeminie (jego woda płynie w przeciwieństwie do wody z jeziora)

- „Odbijanie” i odwzorowywanie można interpretować również w odniesieniu do roli artysty i jego poezji, poezji, która nie kreuje rzeczywistości, a jest jedynie zapisem tego, co ukazuje się oczom twórcy.

V Polały się łzy

- Polały się łzy me czyste, rzęsiste[…]stanowią ramę kompozycyjną utworu - rozpoczynają go i kończą. Ujmują w ten sposób trzy wersy odnoszące się do trzech etapów w życiu człowieka: jego dzieciństwa, młodości i wieku dojrzałego.

-dzieciństwo jest „sielskie” i „anielskie”, czyli wspaniałe, beztroskie, pełne ciepła.

-młodość jest „górna i durna”, wiek ten pełen górnolotnych planów był bardzo naiwny, zastanawianie się nad swoim życiem, snucie niemożliwych do spełnienia marzeń, wszystko to było stratą czasu, i z góry skazane na niepowodzenie.

- wiek dojrzały jest wiekiem „klęski”, dominuje w nim gorzka świadomość poniesionych niepowodzeń, porażki, cierpienie, żal z powodu przemijania.

- rozrachunek z własną przeszłością okazuje się dramatycznie bolesny, bohater płacze, ponieważ uświadomił sobie, że życie przemija i pełne jest niezrealizowanych planów.

---