Samorząd uczniowski - jeden z organów szkoły, organizacja uczniów danej szkoły, obejmująca całą społeczność uczniowską, niezależna od administracji oświatowej i jakiejkolwiek partii oraz ugrupowań politycznych. Powołanie samorządu uczniowskiego w polskiej szkole gwarantuje Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 grudnia 1991 roku. Zgodnie z przywołaną ustawą samorząd uczniowski tworzą wszyscy uczniowie danej szkoły. Uczniowie w demokratycznych wyborach wybierają swoich przedstawicieli zasiadających w organach samorządu uczniowskiego. Zasady wybierania przedstawicieli uczniów do organów muszą zostać ustalone w regulaminie samorządu uczniowskiego, który jest uchwalany przez uczniów w powszechnym, równym i tajnym głosowaniu.
Samorząd powinien być organizacją demokratyczną. Uczniowie w sposób nieskrępowany powinni wybierać swoich przedstawicieli według przyjętych przez ogół uczniów procedur. Organy samorządu uczniowskiego powinien reprezentować interesy uczniów wobec nauczycieli, rodziców, administracji oświatowej. Członkowie samorządu mają prawo i powinni rozwiązywać realne problemy uczniów i podejmować realne decyzje, a tym samym mieć wpływ na życie szkoły, współdecydować o sprawach jej dotyczących. Decyzje dotyczące zakresu działań samorządu w danej szkole i planu tych działań powinny należeć do uczniów. Samorząd ma prawo oczekiwać od szkoły wsparcia dla swojej działalności. Rolę doradcy powinien pełnić opiekun samorządu, wybrany przez uczniów spośród nauczycieli danej szkoły.
Choć samorząd nie ma realnych uprawnień, prawo nakazuje władzom szkoły zasięgnięcie jego opinii w pewnych sprawach, takich jak np. skreślenie ucznia z listy uczniów, program wychowawczy szkoły, program profilaktyki, ocena pracy nauczyciela (tylko na wniosek dyrektora szkoły), średnia ocen uprawniająca uczniów do otrzymania stypendium za wyniki w nauce.