Klasyfikacja materiałów stosowanych w elektrotechnice
Materiały w elektrotechnice dzielą się na Przewodzące - w tym materiały specjalne(nadprzewodzące, oporowe)
Półprzewodzące - materiały, które w specyficznych warunkach są przewodzące lub dielektrykami
Dielektryki-materiały nieprzewodzące
Magnetyki - materiały charakteryzujące się własnościami magnetycznymi
Budowa atomu i struktura powłok elektronowych - związek z właściwościami materiału.
Centralne położenie w budowie atomu zajmuje jądro złożone z nukleonów: dodatnio naładowanych protonów i obojętnych neutronów.
Wokół jądra krążą na orbitach naładowane ujemnie elektrony. Orbity elektronowe grupują się w powłoki elektronowe, na takiej zasadzie, że w poszczególnych powłokach elektronowych znajdują się orbity o takich samym kształcie(kołowe lub eliptyczne).
W zależności od tego ile elektronów znajduje się na orbicie walencyjnej, to są różne własności materiałów:
Od 1-3 elektronów - metale, czyli przewodniki
4 elektrony - półprzewodniki
5-7 elektronów - dielektryki
8 elektronów - gazy szlachetne
Rodzaje wiązań chemicznych - związek z budową i właściwościami materiałów.
W zależności od tego jaki jest stan ciała ( gaz, ciecz lub ciało stałe) to między cząsteczkami powstają wiązania jonowe, kowalencyjne, metaliczne, wodorowe, siły Van der Waals'a.
- Wiązania jonowe - derealizacji tego wiązania musimy znaleźć pierwiastki, które łatwo oddają elektrony( na orbicie walencyjnej mają 1,2,3 lub 4 elektrony) i łatwo przyjmują elektrony( na orbicie walencyjnej mają 5,6,7 elektronów). Związki tych pierwiastków w stanie stałym nie przewodzą lub słabo przewodzą prąd elektryczny w w postaci roztworu wykazują przewodnictwo jonowe.
-Wiązania kowalencyjne - występują w cząsteczkach zbudowanych z atomów tego samego pierwiastka i powstają, kiedy sąsiednie elektrony będą wiązały orbity walencyjne tych atomów. Materiały takie są twarde, trudno topliwe. Czyste ciała powiązane kowalencyjnie są dielektrykami.
-Wiązania metaliczne występują w metalach, a te mają na swoich zewnętrznych powłokach elektronowych mniej niż4 elektrony walencyjne, które uważa się za wspólne dla całego kryształu. To one tworzą strumień elektronów, dlatego materiały te dobrze przewodzą prąd elektryczny, są plastyczne, nieprzezroczyste
-Wiązania wodorowe - dotyczą wiązań polimerów, wiązania tworzące cząsteczkę są mocne, wiązania między grupami cząsteczek, są porównywalne do sił van der Waalsa. Materiały te charakteryzują się niską temperaturą topnienia, mała twardością i wytrzymałością. Nie przewodzą prądu
Charakterystyczne elementy sieci krystalicznej - przykłady układów krystalograficznych.
Strukturę krystaliczną tworzy zespół wielu identycznych wielościanów komórek elementarnych powtarzających się regularnie we wszystkich kierunkach. W sieci przestrzennej krawędzie komórek elementarnych przecinają się w punktach zwanych węzłami sieciowymi. W każdym z węzłów sieci znajduje się atom. Gdy komórka ma dodatkowo obsadzony atomami środek, środki ścian, względne środki podstaw mamy do czynienia z komórką przestrzennie scentralizowaną z komórką o centralnej podstawie
7 głównych rodzajów sieci:
- Sieć regularna
- Sieć heksagonalna
- Sieć rombowa
- Sieć romboedryczna
- Sieć jednoskośna
- Sieć tetragonalna
- Sieć trójskośna
Ciała krystaliczne i amorficzne - charakterystyczne własności, przykłady.W ciałach krystalicznych atomy tworzą regularną sieć geometryczną, czyli znajdują się w ściśle określonych pozycjach względem siebie i tworzą strukturę krystaliczną. W ciałach amorficznych atomy nie tworzą regularnej sieci, tworzą strukturę bezpostaciową.
Struktury krystaliczne regularne występują w metalach. W miarę obniżenia temp. drgania między cząsteczkami stają się coraz mniejsze, aż zaczynają się krystalizować( przechodzą ze stanu cieczy w stan stały). Siły porządkowe są większe od sił lepkości.
W strukturze, w której siły lepkości są większe od sił porządkowych, to określamy dla nich temp. mięknięcia. Są to materiały o strukturze bezpostaciowej(np. smoła, wosk, szkło)
Ciecze ciekłokrystaliczne - własności, zastosowanie.
Ciecze ciekłokrystaliczne mają strukturę ciekłokrystaliczną( jeszcze występuje ciecz, a zachowuje się jak ciało krystaliczne)
Światło przenika przez strukturę ciekłokrystaliczną albo się od niego odbija.Zjawisko to wykorzystuje się do sterowania własnościami optycznymi ciekłego kryształu. Znalazło to zastosowanie w odczynnikach, w zegarkach elektronicznych, kalkulatorach, ekranach radarowych, monitorach komputerowych, noktowizorach).
Defekty struktur krystalicznych i wpływ na właściwości materiałów.
Defekty struktur krystalicznych są przyczyną pogorszenia wytrzymałości na rozerwanie struktury krystalicznej.
Defekty mogą być:
- punktowe:
Brakuje atomu w sieci krystalicznej
Wolny atom zajmuje miejsce między węzłami
- liniowe
Brak jakiejś linii, lub części linii
- powierzchniowe
Brak części lub całej powierzchni
Przyczyną tych błędów może być proces krystalizacji, deformacja plastyczna np. uderzenie młotkiem, przeciąganie.
Badania wykazały, że warunkiem podwyższenia wytrzymałości metalu jest albo usunięcie wszelkich nieprawidłowości sieci krystalicznej albo wytworzenie w niej odpowiednio dużej liczby defektów sieci. Pierwszy warunek jest bardzo trudno osiągnąć, za to drugi szeroko wykorzystuje się w praktyce(np. odkształcanie metalu na zimno tzw. Zgniot, lub tworzenie stopów dwu lub więcej metali lub metalu z niemetalami.
Ze zwiększeniem liczby defektów wzrasta wytrzymałość i twardość, zaś maleje przewodność elektryczna i przenikalność magnetyczna, zmniejsza się odporność na korozję.
Wpływ mikrostruktury materiału na jego własności.
Temperatura sprzyja różnym przemianom materiałów. Np. w temp. topnienia ciało stałe przechodzi w stan ciekły, a w temp. krzepnięcia zachodzi proces odwrotny.
Pry zachowaniu odpowiedniego procesu można uzyskać drobno lub gruboziarnistą strukturę metalu.
Metale o strukturze drobnoziarnistej charakteryzują się większą twardością, wytrzymałością, ciągliwością. Natomiast metale o strukturze drobnoziarnistej lepiej się hartują, skrawają( Np. blachy transformatorowe o takiej budowie mają mniejsze straty).
Przewodnictwo elektryczne metali
Metale charakteryzują się przewodnictwem elektronowym. Polega ono na tym, że atomy metali znajdują się w siatce krystalicznej mają na swoich powłokach walencyjnych mniej niż 4 elektrony, które uważa się za wspólne dla całego ciała.
Nie związane z atomami elektrony mogą się swobodnie poruszać w całej objętości materiału.
Nawet najmniejsze napięcie wywołuje przepływ prądu w przewodniku a to dowodzi, że znajdują się w nim swobodne elektrony. Uporządkowany ruch elektronów pod wpływem pola elektrycznego tworzy prąd elektryczny, którego wielkość zależy od ilości elektronów i wielkości natężenia pola elektrycznego.
Wymienić i scharakteryzować składniki rezystywności metali (reguła Mattiessena).
Obniżenie temperatury prowadzi do zaniku drgań sieci, ale w układach zawierających domieszki i/lub defekty opór pozostaje różny od zera
Zjawisko nadprzewodnictwa - wykorzystanie w technice.
Nadprzewodnictwo polega na tym, że niektóre materiały w pewnej temperaturę tracą opór. Zjawisko nadprzewodnictwa w niskich temperaturach( kriorezystywność) polega na tym, że ze spadkiem temperatury słabną drgania jonów w sieci krystalicznej i rezystywność metali maleje.
Zjawisko nadprzewodnictwa wykorzystuje się w magnesach nadprzewodzących, przyśpieszaczach cząsteczek(akceleratory), wyłącznikach nadmiarowo - prądowych. Duże koszty związane z chłodzeniem materiałów nadprzewodzących ograniczają szersze wykorzystanie tego zjawiska.
Nadprzewodnictwo wysokotemperaturowe dotyczy materiałów ceramicznych, zachowujące nadprzewodnictwo w temperaturze ciekłego azotu.
Nadprzewodniki I-go, II-go rodzaju i wysokotemperaturowe.
Nadprzewodniki I rodzaju to typ nadprzewodników „miękkich” zbudowanych z czystych metali jak ołów(Pb), Rtęć(Hg), Niob(Nb). Przechodzą w stan nadprzewodnictwa całym swoim przekrojem.
Nadprzewodniki II rodzaju to typ nadprzewodników „twardych” zbudowanych na bazie pewnych stopów metalu, które przechodzą w stan nadprzewodnictwa skokowo tzn. obniżając temperaturę dochodzi do stopniowego nadprzewodnictwa na zasadzie nitek z całego przekroju.
Nadprzewodnictwo wysokotemperaturowe dotyczy materiałów ceramicznych, zachowujące nadprzewodnictwo w temperaturze ciekłego azotu.
Podstawowe własności materiałów przewodowych.
Materiały przewodowe służą do budowy kabli i przewodów, które w zależności od przeznaczenia podzielić można na:
- przewody gołe
- przewody izolowane
- przewody szynowe
- kable
- druty nawojowe
Od konkretnego zastosowania przeznaczenia zależy jakie wymagania powinny spełniać:
- wytrzymałość elektryczna(wysoka przewodność )
- wytrzymałość mechaniczna ( rozciąganie, gięcie )
- wytrzymałość termiczna ( wysoka temperatura pracy i przenikalność cieplna )
- wytrzymałość chemiczna ( odporność na korozję)
- wymaganie ekonomiczne ( niski koszt materiału, eksploatacja)
Zjawisko polaryzacji dielektryków, rodzaje.
Zjawisko polaryzacji dielektryków w polu elektrycznym polega na uporządkowanej, sprężystej deformacji atomów i cząsteczek dielektryka na jego powierzchni w taki sposób, że pojawia się warstwa ładunków ujemnych od strony dodatniej okładziny kondensatora, a ładunki dodatnie przesuwają się w kierunku okładziny ujemnej.
Możliwe są trzy mechanizmy polaryzacji poszczególnych atomów i cząsteczek w polu elektrycznym:
- polaryzacja elektronowa - występuje we wszystkich dielektrykach. Jest sprężysta bezstratna.
- polaryzacja jonowa - występuje w materiałach, których cząsteczki są zbudowane z jonów. Jest sprężysta bezstratna.
- polaryzacja dipolowa - występuje w dielektrykach ciekłych i gazowych i jest zależna od wartości zewnętrznego pola elektrycznego oraz wartości temperatury
Przenikalność dielektryczna, sposób pomiaru.
Jeżeli między elektrody kondensatora wstawimy dielektryk(izolator), to pojemność kondensatora się zwiększy. Taką właśnie metodą wykonuje się pomiar przenikalności względnej Ew dielektryków, która jest równa stosunkowi pojemności elektrycznej kondensatora z danym dielektrykiem do pojemności tego samego kondensatora po usunięciu izolatora( tj. z dielektrykiem próżniowym ) Ew próżni = 1. Ew zmienia się wraz ze zmianą temperatury( bo zmienia się rozszerzalność międzycząsteczkami)
Mechanizm przewodnictwa dielektryków, rezystywność skrośna i powierzchniowa. Definicje i metody pomiarów.
W dielektryku, ze względu na brak wolnych elektronów, przewodzenie jest związane z ruchem jonów. W momencie przyłożenia zewnętrznego napięcia ładunki te tworzą bardzo niewielki prąd zwany prądem wpływu. W przypadku dielektryków stałych prąd przepływa dwiema drogami na wskroś dielektryka( prąd skrośny) oraz po powierzchni dielektryka( prąd powierzchniowy). Wiąże się to z pojęciem rezystywności skrośnej i rezystywności powierzchniowej.
Metoda pomiaru prądu skrośnego i wyznaczenie rezystywności względnej
ς = Rr*(s/d)
Metoda pomiaru prądu powierzchniowego i rezystywność powierzchniowa
ς = Rs*(l/a)
Żeby prawidłowo wykonać pomiar szczelina „a” nie może być mniejsza niż 1 mm i nie może być większa niż 2d.Rezystywność skrośna zależy od budowy materiału zależy od stopnia zanieczyszczenia i zawilgocenia.
Rezystywność powierzchniowa zależy od charakteru powierzchni ( czyli jest hydrofobowa, zanieczyszczona).
Zanieczyszczenia tworzą dodatkowo źródło swobodnych jonów.
Straty w dielektryku przy napięciu stałym i przemiennym, współczynnik stratności dielektrycznej.
Współczynnik stratności dielektrycznej określany jest jako tg δ. Straty w dielektryku przy napięciu stałym związane są z prądem skrośnym. Przepływowi tego prądu towarzyszą straty energii elektrycznej na ciepło w dielektryku. Natomiast przy napięciu przemiennym starty w dielektryku związane są z prądem polaryzacji dzięki któremu zachodzi ciągły proces ładowania i rozładowywania cząstek. Prąd ładowania ma charakter prądu biernego Jc, a prąd rozładowania ma częściowo charakter czynny JR bo wywołuje straty energii na ciepło. Prąd wypadkowy J wyprzedza napięcie o kąt < niż 90° δ = 90-φ Tangens kąta δ jest współczynnikiem stratności dielektrycznej
Zależność tg δ od częstotliwości i temperatury dielektryków o różnej budowie.
W przypadków dielektryków charakteryzujących się tylko polaryzacją elektronową współczynnik stratności dielektrycznej tg δ zależy od częstotliwości temperatury w taki sposób, że wraz ze wzrostem f stratność maleje, a ze wzrostem temperatury stratność tg δ rośnie.
tg δ = 1/(ω*R*C) ω\2πf
Odporność na wyładowania powierzchniowe - metoda pomiaru.
Przebicie dielektryka zachodzi w momencie, gdy nieliczne ładunki swobodne zawarte w dielektryku uzyskują dużą energię od zewnętrznego pola elektrycznego, taką że w trakcie zderzeń jonizują inne atomy lub cząsteczki.
Wytrzymałość na przebicie zależy od wielu czynników:
- kształtu elektrod( przy elektrodach ostrzowych dochodzi szybciej do wyładowań niż przy płaskich. Przy ostrzach występuje lokalnie bardzo silne pole elektryczne).
- stanu zawilgocenia izolacji
- temperatury
- grubości warstwy izolacyjnej
- rodzaju napięcia
Efekt przebicia dielektryka wymaga czasu, tak więc im krótszy czas działania napięcia tym większa wytrzymałość elektryczna.
Dielektryki gazowe - własności, przykłady zastosowań.
Do najczęstszych stosowanych należą:
- Powietrze - najtańszy środek ( ale zawiera parę wodną, zanieczyszczenia) linie energetyczne napowietrzne, rozdzielnie napowietrznie i wnętrzowe WN, SW, nN- Próżnia - próżniowe komory włączników- Azot - stosowany jako poduszka gazowa w transformatorach
- Wodór - stosowany w turbogeneratorach jako chłodziwo uzwojeń( ze względu na dobre własności przewodności cieplnej)
- SF6 - o wytrzymałości elektrycznej ok. 2,5 x większej od powietrza stosowany w małogabarytowych rozdzielniach SN, WN trwały do 500° C- Freon - trwały do 75° C ma wytrzymałość elektryczną większa ok. 2x od powietrza. Stosowany w aparaturze rentgenowskiej, atomowej.
Dielektryki ciekłe - klasyfikacja i wymagania w zależności od zastosowań.
Oleje dzielą się w zależności od:
Źródło pochodzenia
- mineralne
- roślinne
- syntetyczne
Zastosowania:
- kablowe
- kondensatorowe
- transformatorowe
- wyłącznikowe
Oleje syntetyczne charakteryzują się tym, że są nie palne nie wytrącają się osady. Olej sylikonowy - wysoka temperatura pracy. Wadą ich jest duża cena oraz podczas wyładowań rozkładają się na związki korodujące.
Oleje roślinne ( olej rycynowy stosowany w kondensatorach impulsowych)
Oleje transformatorowe - podstawowe własności, zasady eksploatacji i kontroli.
Oleje transformatorowe pełnią funkcję izolacyjną oraz chłodzącą( dobrze odbierają ciepło z uzwojeń i rdzenia transformatora i oddają do otoczenia poprzez boczne ściany transformatora lub zamontowane radiatory).Wraz ze wzrostem temperatury zmienia się objętość oleju w znacznym zakresie. Olej transformatorowy charakteryzuje się niską lepkością.Wadą jest rozszerzalność zależną od temperatury, palność, starzenie podczas eksploatacji, wtrącenie się osadów, wchłanianie wilgoci. Oleje można regenerować i filtrować, odwirować.Podczas kontroli własności oleju sprawdza się: zawilgocenie, gęstość, liczbę kwasową, tg δ, rezystywność. Są to wskaźniki procesu starzenia się oleju. Im niższe te wskaźniki to większe zużycie oleju.
Materiały ceramiczne - podstawowe własności, proces produkcji, zastosowania.
Materiały ceramiczne wytwarzane są z materiałów nieorganicznych( kwarc, skaleń, kadin, tlenki: krzemu i glin) poddanych procesowi wypalania. Dzięki swoim zaletą mają szerokie zastosowanie:
- duża odporność na wpływy atmosferyczne, chemiczne
- dobre własności elektryczne
- łatwo dostępne
- niskie ceny surowców
- znaczna wytrzymałość mechaniczna
- nieuleganie procesom starzenia i zmęczeniaMateriały ceramiczne stosuje się do produkcji:Ceramiki elektroizolacyjnej( izolatory w liniach Wn, SN i nN oraz izolacja w różnych typach łączników : odłączników, rozłączników, korpusy, cewek, obudowy bezpieczników, ceramika kondensatorowa ).
- izolacje oporne na wysoką temperaturę
- izolacje w urządzeniach wysokiej częstotliwości
Odpowiednio dobrane i przetworzone komponent masy ceramicznej formuje się ( przez wytłaczanie, toczenie, odlewanie, prasowanie) nadając odpowiednie kształty. Następnymi etapami produkcji jest suszenie, szkliwienie, wypalanie i obróbka wykańczająca
Rodzaje i podstawowe własności materiałów ceramicznych.
Materiały ceramiczne elektroizolacyjne ze względu na swoje przeznaczenie zlaiczają się do 8 grup
100 porcelana elektrotechniczna ( izolatory, korpusy cewek, tulejki, rolki, fajki, korpusy i
200 główki bezpieczników, oporniki żarówek_ w przekroju biała
300 ceramika kondensatorowa( duży Ew - przenikalność dielektryczna )
400 Ceramika elektrotermiczna( odporna na działanie wysokich temperatur ) jako
200 wykładziny elektrycznych pieców, elementy osłonowe grzałek
500
600
700
800 Ceramika odporna na bardzo wysokie temperatury, dodatkowo stosowana do
utrzymania wysokiej próżni
Materiały mikowe - własności, zastosowanie.
Mika jest naturalnym materiałem dielektrycznym i charakteryzuje się :
- wysoką wytrzymałością elektryczną i cieplną
- jest odporna na gwałtowne zmiany temperatur
- odporna na starzenie i wyładowania atmosferyczne
Ze względu na bardzo dobre własności izolacyjne stosuje się ją w budowie maszyn i aparatów elektrycznych jako izolację elektryczną i cieplną. Zastosowanie miki w postaci naturalnej jest ograniczone( jest materiałem łatwo topiącym się o strukturze warstwowej ) dlatego w produkcji używa się łuszczonej miki do wytwarzania folii lub płyt sklejonych żywicznymi Lepieszami. Są to tzw. Mikanity. Produkty mikowe stosowane są jako przekładki izolacyjne komutatorów, izolacja żłobków maszyn elektrycznych
Szkło elektrotechniczne - własności, zastosowanie.
Szkło jest generalnie amorficzne. Szkło elektrotechniczne służy do wyrobu izolatorów, baniek lamp elektronowych różnego rodzaju oraz włókien szklanych, których używa się do wyrobu odpędu drutów nawojowych, taśm i tkanin oraz światłowodów.
Własnością stosowanych szkieł jest duża rezystywność skrośna w temp. pokojowej, która szybko maleje ze wzrostem temperatury.
Materiały włókniste - własności zastosowanie.
Materiały włókniste naturalne to włókna azbestu oraz jedwabne, bawełniane, włókna i szklane. Z uwagi na szkodliwe działanie azbestu( czynnik rakotwórczy ) jest on zastępowany włóknem szklanym, które charakteryzuje się lepszymi własnościami elektrycznymi , mechanicznymi i cieplnymi. Zastosowanie włókień szklanych jw.
Zastosowanie włókien bawełnianych jedwabnych podobne. Włókna sztuczne: jedwab wiskozowy, jedwab octanowy. Włókna syntetyczne: nylon, perlon, stylon, kapron
Budowa polimerów. Polimeryzacja addycyjne, kondensacyjne, kopolimeryzacja.
Polaryzacja polega na łączeniu małych elementów(merów) w duże cząstki(polimery). Budowa polimerów może być liniowa, rozgałęziona lub drabinkowa.
Ilość połączonych merów w łańcuch określana jest stopniem polimeryzacji. Im wyższy stopień polimeryzacji - to własność mechaniczne materiałów są wyższe i wyższa temperatura pracy. Rozróżnia się dwa rodzaje mechanizmów polimeryzacji: addycyjnej i kondensacyjnej.
Łączenie się polimerów addycyjnych w długie łańcuchy mus być zapoczątkowane czynnikiem zewnętrznym, jak : katalizator, światło, ciepło lub ciśnienie. W tym procesie łączenia nie ma produktów ubocznych, którym najczęściej jest woda. Mieszanina dwóch lub większej liczby rodzajów merów w polimeryzacji addycyjnej twory struktury zwane kopolimerami. Wykazuję one często korzystniejsze własności fizyczne i mechaniczne.
Związek budowy polimerów z ich własnościami, sposoby modyfikacji własności.
Tworzywa termoutwardzalne i termoplastyczne - ogólne własności.
Tworzywa termoplastyczne ( zbudowane z polimerów addycyjnych) przy wzroście temperatury miękną i twardnieją przy ostygnięciu tworzywa, termo utwardzenie) Zbudowane z polimerów kondensacyjnych przy podgrzaniu przechodzą nieodwracalnie e stanu plastycznego w stan utwardzony nazywają się duroplastami. Utwardzenie jest wynikiem sieciowania chemicznego. Duroplasty wykazują większą wytrzymałość na temperaturę są bardziej wytrzymałe mechanicznie. Sieciowanie łańcuchów polimerów polega na powstawaniu dodatkowych wiązań poprzecznych między cząsteczkami nienasyconych atomów węgla. W wyniku tych wiązań następuje ograniczenie ruchu sąsiednich łańcuchów względem siebie, co znacznie zmienia własności mechaniczne polimeru
Połączenie między łańcuchami powstają w wyniku bezpośredniego wiązania dwóch atomów węgla, należących do różnych łańcuchów, lub są powiązane za pomocą innego atomu. Przykładem jest polietylen, który znalazł zastosowanie jako izolacja
Lakiery i emalie - własności, zastosowanie.
Lakiery i emalie stosowane w elektrotechnice znalazły zastosowanie głównie jako warstwy izolacyjne na przewodach nawojowych oraz jako lepiszcze tworzyw warstwowych.
Muszą się charakteryzować:
- dobrymi parametrami dielektrycznymi
- dobrą przewodnością cieplną
- odporność na działanie chemiczne
- odporność na długotrwałe działanie podwyższonej temperatury
Istota magnetyzmu dia- para- ferromagnetyzm.
Ze względu na zachowanie się materiałów pod wpływem działania pola magnetycznego dzielą się na :
- materiały diamagnetyczne - magnetyzuję się w bardzo małym stopniu i w kierunku przeciwnym do kierunku działania zewnętrznego pola magnetycznego ( temperatura nie ma wpływu na ten proces ).
- materiały paramagnetyczne - magnetyzują się w małym stopniu w kierunku zgodym do kierunku działania zewnętrznego pola magnetycznego. Podatność magnetyczna zależna od temperatury - prawo Curie
Materiały ferromagnetyczne - magnetyzują się w bardzo silnym stopniu i w kierunku zgodnym z kierunkiem zewnętrznego pola magnetycznego oraz zachowują magnetyzm szczątkowy( większy lub mniejszy zależny od rodzaju materiału) po zaniku zewnętrznego pola magnetycznego. Dla temperatury T>Tc ferromagnetyk traci swoje własności ferromagnetyczne: staje się parą
Proces namagnesowania i rozmagnesowania, straty na przemagnesowanie.
Wykres
Wewnętrzne pole pętli histerezy określa straty w postaci ciepła wytworzonego w rdzeniach( zależne od rodzaju materiału jakich użyto do budowy rdzenia)
Materiały magnetycznie miękkie - rodzaje własności, zastosowania.
Materiały magnetyczne miękkie charakteryzują się wąską pętlą histerezy, więc mają mniejsze straty na przemagnesowanie. Ich własnością jest fakt że łatwo się magnesuje, ale nietrwale.
Materiały te znalazły zastosowanie do budowy rdzeni: elektromagnesów prądu stałego, zmiennego, maszyn elektrycznych, transformatorów.
Materiały magnetycznie twarde - rodzaje własności, zastosowania
Materiały te charakteryzują się szeroką pętlą histerezy o dużej powierzchni lecz namagnesowanie do stanu nasycenia zachowuje trwale swoje własności magnetyczne( duże Hc i Bc) materiały te są używane do budowy magnesów trwałych nabiegunników.