153. Połączenia międzykomórkowe związane z filamentami pośrednimi.

Połączenia te to desmosomy i hemidesmosomy. Desmosomy występują między komórkami, a hemidesmosomy między komórką a ECM.

W desmosomach wystające na zewnątrz komórki domeny specjalnych kadheryn: desmożeliny i desmokoliny oddziałują z domenami takich samych białek z drugiej komórki. Kadheryny te różnią się od klasycznych domeną cytozolową, która w tym przypadku wiąże plakoglobinę i desmoplakinę - białka tworzące płytki desmosomalne - płaskie i zwarte białkowe struktury przy desmosomach. Z płytkami desmosomalnymi oddziałują filamenty pośrednie. Desmosomy łączą bocznie komórki nabłonka.

Hemidesmosomy są podobne strukturalnie, ale wiążą komórki nabłonka z blaszką podstawną - cienką warstwą ECM podtrzymującą nabłonek. Zamiast specjalnych kadhern posiadają białka z rodziny integryn, które oddziałują ze składnikami ECM m.in. z fibronektyną.

154. Połączenia międzykomórkowe związane z mikrofilamentami.

Połączenia takie nazywają się po angielsku adherent junctions (połączenia adherentne?) i białkami błonowymi łączącymi ze sobą komórki są tutaj kadheryny klasyczne np. E-kadheryna. Jest ona podłączona do filamentów aktynowych przez wiele białek adaptorowych oddziałujących z jej cytozolową domeną. Takie białka to np. alfa i beta katenina i winkulina. Dzięki temu, że połączenia międzykomórkowe zasocjowane są z mobilnymi filamentami aktynowymi, komórki nabłonka mogą się rozciągać i zmieniać kształt nie zrywając połączeń międzykomórkowych.

155. Cząsteczki białkowe odpowiedzialne za rozpoznanie i adhezję pomiędzy komórkami

Istnieje kilka klas integralnych białek błonowych odpowiedzialnych za adhezję pomiędzy komórkami.

Pierwsze z nich to kadheryny występujące w połączeniach adherentnych i desmosomach. W tych pierwszych jest to E-kadheryna, w drugich desmożelina i desmokolina. W swoich zewnątrzkomórkowych częściach kadheryny zawierają wiele powtórzonych domen kadherynowych, które rozpoznają i wiążą domeny kadherynowe z innych komórek. Kadheryny również asocjują z innymi kadherynami w tej samej błonie, tworząc skupiska. Do wiązania kadheryny wymagają obecności jonów wapnia w przestrzeni międzykomórkowej. Jony wapnia wiążą się między domenami kadherynowymi usztywniając je.

Druga grupa to białka z superrodziny immunoglobulin G. Jedno z tych białek - JAM - występuje w ciasnych połączeniach (tight junctions) między komórkami nabłonka. Rządki JAM okalają całą komórkę łącząc się z analogicznymi rządkami w innych komórkach.

Podobnie ma się sprawa z 4 grupą - białek o 4 helisach transbłonowych, występujących w tight junctions - okludynie i klaudynie. One również tworzą rządki dookoła komórek i oddziałują ze swoimi odpowiednikami w innych komórkach.

Także białka z grupy integryn mogą czasami angażować się w oddziaływania pomiędzy komórkami, ale ich głównym zadaniem jest oddziaływanie z ECM.

No i nie zapominajmy o selektynach. Te białka specyficznie rozpoznają reszty cukrowe na glikoproteinach innych komórek i odpowiadają za rozpoznawanie typu komórki z jaką inne wchodzą w interakcje.

156. Czynniki białkowe odpowiadające za adhezje komórek do podłoża.

Przede wszystkim jest to klasa białek zwanych integrynami. Każda integryna składa się z jednego łańcucha alfa i z jednego łańcucha beta. Jest 18 typów alfa i 8 typów beta, które mogą się ze sobą dowolnie łączyć dając w sumie bardzo dużo integryn o rożnej specyficzności. Wiązanie integryn do ligandów jest zwykle słabe, jednak duża ich ilość może powodować, że oddziaływania będą silne. Integryny występują w hemindesmosomach łączących komórki nabłonka z blaszką podstawną, ale też w wielu komórkach nienabłonkowych, gdzie połączone są albo z filamentami pośrednimi albo z mikrofilamentami. Ligandami dla integryn są składniki macierzy zewnątrzkomórkowej np. fibronektyna.

157. Integryny, kadheryny, cząsteczki CAM, selektyny

BYŁO. Cząsteczki CAM to po prostu cell adhesion molecules, czyli wszystkie z tych co były, które biorą udział w oddziaływaniach komórka-komórka.

158. Integryny.

BYŁY

---