Zenon Maliniak

grupa 9

Podstawy obróbki skrawaniem

Obróbką nazywamy wszystkie czynności, które musimy wykonać, aby z materiału podstawowego wykonać gotowy wyrób. Ścinanie nadmiaru materiału nosi nazwę skrawania, a narzędzia za pomocą których tę czynność wykonujemy to narzędzia skrawające lub obrabiarki.

Powierzchnie przedmiotów obrabianych mogą być płaskie, walcowe, stożkowe lub krzywoliniowe.

Obróbkę skrawaniem wykorzystujemy by osiągnąć trzy wymagane dokładności: dokładność kształtu, dokładność wymiaru oraz dokładność powierzchni.

Podział obrabiarek ze względu na rodzaj ruchu roboczego:

1. obrabiarki o ruchu obrotowym:

- tokarki:

- tokarki kłowe (uniwersalne i produkcyjne),

- tarczowe,

- karuzelowe

- wielonożowe,

- rewolwerowe,

- półautomaty i automaty,

- tokarki specjalizowane (np. zataczarki do frezów),

- tokarki specjalne (np. toczenie zestawów kół wagonowych).

- wiertarki:

- stołowe,

- kadłubowe,

- promieniowe,

- wielowrzecionowe,

- wiertarko - frezarki (wytaczarki).

- frezarki:

- poziome zwykłe,

- poziome uniwersalne,

- pionowe,

- specjalne (do gwintów, frezów itp.)

- szlifierki:

- kłowe,

- uniwersalne,

- bezkłowe,

- do otworów,

- do płaszczyzn,

- specjalizowane,

- specjalne (narzędziowe).

2. obrabiarki o ruchu postępowym:

- strugarki:

- poprzeczne,

- wzdłużne,

- dłutownica.

3. obrabiarki programowe

TOKARKI:

Tokarki składają się z następujących elementów:

- podstawa,

- prowadnica,

- wrzeciennik,

- suport(skrzynka suportowa),

- skrzynia posuwów.

Podstawowym narzędziem skrawającym, którym posługuje się tokarz jest nóż tokarski. Składa się on części roboczej (do skrawania) i uchwytu - trzonka (do zamocowania).

Podczas toczenia przedmiot obraca się dookoła swojej osi, a nóż przesuwa się wzdłuż tej osi.

WIERTARKI:

Wiertarki stołowe: wrzeciono jest wysuwane z wrzeciennika przy pomocy dzwigni posuwu ręcznego. Napęd wrzeciona odbywa się przy pomocy pasków klikowych. Wiertarki stołowe służą do obróbki otworów do średnicy ok 15mm.

Wiertarki stojakowe (np. kadłubowa): umożliwia wiercenie otworów o średnicy do 25mm. Składa się z pionowego kadłuba wspartego na płycie podstawy. Na górnej części kadłuba zamocowany jest silnik. Dzięki zespołowi dzwigni wrzeciono może się przesuwać po prowadnicy kadłuba. Przedmiot zamocowany na stole może być przesuwany pionowo za pomocą korby.

FREZARKI:

Frezowanie polega na skrawaniu za pomocą obracających się frezów (narzędzie o wielu ostrzach), przy czym podczas obróbki przedmiot obrabiany powoli przesuwa się lub obraca.

Za pomocą frezarek możemy obrabiać płaszczyzny, powierzchnie krzywoliniowe, ale najczęściej stosuje się je do wyrobu kół zębatych.

SZLIFIERKI:

Szlifowanie to proces którego celem jest nadanie obrabianemu przedmiotowi pożądanej gładkości i bardzo dokładnych wymiarów.

Szlifowanie wzdłużne: występuje gdy ruch ściernicy względem obrabianego przedmiotu odbywa się wzdłuż osi obrabianego przedmiotu.

Szlifowanie poprzeczne: gdy ruch ścierny odbywa się w kierunku poprzecznym do osi obrabianego przedmiotu.

Szlifowanie płaskie: obwodowe - polega na obróbce płaszczyzn obwodem ściernicy (narzędzie do szlifowania), czołowe - obróbka płaszczyzny powierzchnią boczną ściernicy.

Szlifowanie walcowe zewnętrzne kłowe: wymaga zamocowania przedmiotu w kłach lub jednego jego końca w kle, a drugiego w uchwycie samocentrującym.

Szlifowanie walcowe wewnętrzne: zwykłe - ściernica i obrabiany przedmiot wykonują względem siebie tylko ruch wzdłużny lub poprzeczny ruch posuwowy, obiegowe - oprócz względnego ruchu wzdłużnego występuje jeszcze dodatkowy ruch obiegowy ściernicy po obwodzie obrabianej powierzchni.

STRUGANIE:

Proces polegający na zbieraniu nożem warstwy materiału z powierzchni płaskich przy posuwisto -zwrotnym ruchu noża lub przedmiotu obrabianego.

Rozróżniamy struganie poziome (struganie) oraz pionowe (dłutowanie), a także wzdłużne i poprzeczne (w zależności od wzajemnych ruchów narzędzia i obrabianego przedmiotu).

strona 1 z 3

konik

suport (skrzynia suportowa)

śruba pociągowa

wałek pociągowy

tarcza samocentrująca

wrzeciennik

obrabiany materiał

skrzynia posuwów

podstawa

imak czteronożowy

silnik

wrzeciono

prowadnica

obrabiany przedmiot

wiertło

podstawa

szlifowanie czołowe

szlifowanie obwodowe

---