1. Jednostką pracy jest:

[dżul; J] (1 J = [ (kgm²) / s² ] 1J = 1N × 1m)

2. Jednostką mocy jest:

[wat; W] (1 W = [ J/s ] 1W = kgm²/s³

3. Jednostką energii jest:

[dżul; J] (1 J [ (kg*m²) / s² ] 1J = 1N x 1m)

4. Stała słoneczna wynosi:

[1360 W/m²] 1381,6 W/m²=1,98 cal/ /cm²min

5. Temperatura na dnie oceanu wynosi: [+1,3° C]

ok. 2° C

6. Pierwiastek, który ma stopień utlenienia od -3 do +5 to:

[azot N]

7. CO₂ ma: ok. 385 ppm (wg krzywej Keelinga), czyli 0,0385% składu chemicznego atmosfery

[350ppm = 0,035% ]

8. Średnie zasolenie mórz wynosi:

[35‰ = 0,035 g/l]

9. Pierwiastki w kolejności występowania we wszechświecie: [H, He, O, C, N, Ne]

H, He, O, C, N, Ne, Fe, Mg

10. Pierwiastki w litosferze: Tlen (O) 46,46 %; Krzem (Si) 27,61 %; Glin (Al) 8,07 %; Żelazo (Fe) 5,06 %; Wapń (Ca) 3,64 %; Sód (Na) 2,75 %; Potas (K) 2,59 %; Magnez (Mg) 2,07 %; pozostałe 1,75 %

[O, Si, Al, Fe]

11. Pierwiastki w składzie organizmów żywych:

[O, C, H, N, Ca, K, Si, Mg, S, Al, P, Cl, Fe, Mn, Na]

12. Jaką część energii promieniowania Słonecznego docierającego do powierzchni Ziemi stanowi promieniowanie widzialne:

[45%]

13. Związki chemiczne, które mogą być donorem:

[CH20, H2S, H2O, NH3, NH4+, H2]

14. Związki chemiczne, które mogą być akceptorem:

[ CO2, SO42-, NO3-, O2]

15. Pierwiastki, których brak w skorupie ziemskiej:

[N, S]

16. Gdzie są główne pule pierwiastków:

[C-biomasa żywych organizmów, litosfera; S- oceany; P- wody śródlądowe, osady oceaniczne ; N- atmosfera]

17. Kolejność jonów występujących w wodzie morskiej:

[Cl-, Na+, SO42-, Mg2+, Ca2+, K+]

18. Skład powietrza:

[78,03% azot; 20,99% tlen; 0,93% argon; 0,03% CO2; 0,01 H2; 0,018Ne; 0,0005He; 0,001Kr; 0,00001Xe ]

19. Najwyższa produkcja pierwotna jest:

[Lasy równikowe i uprawy]

20. Najwyższa dekompozycja jest:

[Lasy równikowe]

21. Największa akumulacja materii organicznej w glebie:

[ tundra]

depozyty ściółki:

[tajga]

22. Która z właściwości organizmów żywych jest wykorzystywana w badaniach paleobiologicznych :

[unikanie izotopu C3]

23. Czynniki zmieniające obieg węgla:

spalanie paliw kopalnych, deforestacja i rolnictwo

24. Satelity mierzą widma

[czerwień, bliska podczerwień]

25. Grupy organizmów odgrywające najważniejsza rolę w wiązaniu CO2:

[sinice rośliny naczyniowe]

26. Źródła metanu w biosferze:

NATURALNE: bagna i mokradła, spalanie biomasy, pola ryżowe, termity, oceany, hydraty, przeżuwacze, ANTROPOGENICZNE: produkcja gazu (energii), oczyszczalnie ścieków, wysypiska

27. Fosfor nie występuje w :

[aminokwasy]

występuje w:

kwasach nukleinowych, ATP, fosfokreatyna, związki strukturalne (fosfolipidy, fosforan wapnia)

28. Azot nie występuje :

[fosfolipidy]

występuje w:

białkach, nukleotydach, witaminach, glikozydach i alkaloidach, chlorofilu,

29. Najważniejszym pierwiastkiem jest:

[O2 - tlen]

30. Pierwiastek, który bierze udział w transporcie tlenu w procesie oddychania to:

[Fe - żelazo]

31. Podaj co dostarcza najwięcej S :

[człowiek, wulkany]

NATURALNE: oceany, słone błota, bagna, gleby i rośliny, spalanie biomasy, wulkany i fumarole,

ANTROPOGENICZNE: np. gazy przemysłowe

32. Gdzie jest największa pula C

[spalanie paliw kopalnych, wylesianie]

33. Czy energia słoneczna zmienia się w czasie ?

[ tak , stale rośnie]

34. Hipoteza Gai

[jest sprzeczna z teorią ewolucji]

35. Cykl Milankovicia

[ Żadna z powyższych]

36. Kto emituje najwięcej CO2 ?

[ zakłady przemysłowe]

37. Pokłady którego pierwiastka nie powstają w procesach biologicznych :

[Cd, Fe]

38. Które pierwiastki nie czerpią z puli min

[C]

39. Który pierwiastek nie limituje prod. na lądzie

[Fe]

40. Człowiek jest :

[chemoorganoheterotrofem]

41. Łubin jest :

[fotolitoautotrofem]

42. Emisja azotu pochodzi od :

[spalania paliw, transportu]

43. Stosunek C:N:P w planktonie:

[106:16:1]

44. Związki azotu pobierane przez rośliny:

[(NO3, NO2, NH4)]

45. Związki azotu pobierane przez zwierzęta:

[R-NH2]

46. Związki siarki pobierane przez rośliny:

[(SO3, SO4)]

47. Związki siarki pobierane przez zwierzęta:

[(R-SH)]

48. Pierwiastek limitujący w oceanach to:

[N]

49. Drogą naturalną do atmosfery dostaje się: ....% siarki

50. Pierwiastek, który nie limituje:

[CO2]

51. Białka zawierają pierwiastki:

[C, H, O, N, S]

52. Tłuszcze i węglowodany zawierają pierwiastki:

[C, H, O]

53. DNA, RNA, ATP zawierają pierwiastki:

[C, H, O, N, P]

Egzamin

1. Który z poniższych związków (lub jonów) może być donorem elektronów w procesach biologicznych:

A) SO4- B)O2 C)H2S D)NO3- E)CO2

2. Ile mniej więcej wynosi tzw „stała słoneczna”:

A)325 Wxm-2 B)2100Jxs-1 C)1360Wxm-2 D)50tys MW/rok E)4,2 cal/g

3. Które z poniższych list poprawnie oddaje kolejność 5 najpospolitszych pierwiastków we wszechświecie:

A) H,B,N,O,Mg B) H,He,O,C,N C)He,C,N,Fe,O D)Li,Na,K,Rb,Cs E) H,C,O,N,P

4. Jaką (mniej więcej) część energii promieniowania słonecznego, docierającej do powierzchni Ziemi stanowi promieniowanie widma:

A)1% B)4,5% C)45% D)90% E)99,9%

5. Który z poniższych pierwiastków może przyjąć stopnie utlenienia od -III do +V:

A)C B)H C)O D)N E)S

6.Obowiązującą jednostką dla pracy jest:

A)A B)cal C)J D)N E)W

7. Który z poniższych związków (lub jonów) może być akceptorem elektronów w procesach biologicznych:

A)H2S B)NH3 C)NH4- D)NO3- E)H2

8. Główna pula azotu biorącego udział w obiegu w biosferze mieści się w :

A)skorupie ziemskiej B)oceanie C)atmosferze D)biomasie żywych organizmów E)wodach śródlądowych

9.Obowiązującą jednostką dla mocy jest:

A)A B)cal C)J D)N E)W

10. Główna pula siarki biorącej udział w obiegu w biosferze mieści się w :

A)skorupie ziemskiej B)oceanie C)atmosferze D)biomasie żywych organizmów E)wodach śródlądowych

11. Obowiązującą jednostką dla energii jest:

A)A B)cal C)J D)N E)W

12. Główna pula fosforu biorącego udział w obiegu w biosferze mieści się w :

A)skorupie ziemskiej B)oceanie C)atmosferze D)biomasie żywych organizmów E)wodach śródlądowych

13. Które z poniższych list we właściwy sposób podaje kolejność 5 najobficiej występują w wodzie morskiej:

A)Ca2+, SO42-,H+,Cl-,Mg2+

B)Mg2+,Na+,SO42-,Cl-,Ca2+

C)Cl-,Ca2+,Na+,Mg2+,NO2-

D)SO42-,Ca2+,Na+,Cl-,Mg2+

E)Cl-,Na+,SO42-,Mg2+,Ca2+ (K+)

14.Która z poniższych list poprawnie oddaje kolejność zawartości (wagowej) pierwiastków wchodzących w skład ciała ludzkiego:

A)O,C,H,N,P,S B)H,C,N,O,S,P C)C,H,O,N,S,Na D)H,O,C,N,S,P(org.ssaka) E)C,O,H,S,N,P

15. Główna pula węgla biorącego udział w obiegu w biosferze mieści się w :

A)skorupie ziemskiej B)oceanie C)atmosferze D)biomasie żywych organizmów E)wodach śródlądowych

16.Która z poniższych list poprawnie oddaje kolejność 7 najpospolitszych pierwiastków w litosferze:

A)C,H,O,Si,Na,Fe,Mg B)Si,Al,C,Fe,Ni,Mg,O C)H,O,N,S,C,Ca,Mg D)O,Si,Al,Fe,Mg,Ca,K E)Li,Na,K,Rb,Fe,Ni,Ca

17. Zawartość ditlenku węgla w powietrzu wynosi ( w przybliżeniu) :

A) 0.035 ppm B) 3.50% C) 0.35% D) 35 ppm E) 350ppm

18. o_o Tempo produkcji biomasy przebiega obecnie najintensywniej w: o_o

A)lasach równikowych B)tajdze C)oceanie D)na polach uprawnych E) w tundrze

19. o_o Tempo akumulacji węgla przebiega obecnie najintensywniej w: o_o

A)lasach równikowych B)tajdze C)oceanie D)na polach uprawnych E) w tundrze

20. o_o Tempo dekompozycji biomasy przebiega obecnie najintensywniej w: o_o

A)lasach równikowych B)tajdze C)oceanie D)na polach uprawnych E) na torfowiskach

---