Aby ukaza膰 stosunek bilansu cieplnego, opracowano klasy struktury na podstawie warto艣ci wsp贸艂czynnika Bowena.
Pierwsza klasa obejmuje tereny, kt贸re zu偶ywaj膮 na parowanie wi臋cej energii ni偶 saldo promieniowania. Do klasy drugiej silnie ewaporacyjnej na podstawie bada艅 okresu rocznego zaliczono lasy li艣ciaste sady i grunty orne. W klasie trzeciej (ewaporacyjnej) w okresie ca艂ego roku znalaz艂y si臋 艂膮ki i pastwiska, lasy iglaste oraz zbiorniki wodne. Klasa czwarta (ewaporacyjno - konwekcyjna) to nieu偶ytki, klasa pi膮ta (konwekcyjna) zabudowa wiejska i miejska.
Lasy iglaste zajmuj膮 13,5 % powierzchni regionu co daje im drugie miejsce (po gruntach ornych) w strukturze 艣rodkowozachodniej Polski, co przedstawia poni偶sza tabela:
Jednostki fizjograficzne Physiographical units |
Powierzchnia Area (km2)
|
Udzia艂 procentowy Percentage share (%)
|
Grunty orne - Arable lands |
23800 |
59,5 |
Lasy iglaste - Coniferous forests |
5400 |
13,5 |
Lasy li艣ciaste - Deciduous forests |
4880 |
12,2 |
艁膮ki i pastwiska - Meadows and pastures |
2280 |
5,7 |
Nieu偶ytki - Non arable lands |
400 |
1,0 |
Sady - Orchards |
600 |
1,5 |
Wody- Waters |
640 |
1,6 |
Zabudowa miejska - Urban complex |
800 |
2,0 |
Zabudowa wiejska - Rural complex |
600 |
1,5 |
Lasy iglaste obejmuj膮 bory suche i bory 艣wie偶e.
Najwi臋ksz膮 widoczn膮 r贸偶nic臋 pomi臋dzy ekosystemem las贸w iglastych, a ekosystemem grunt贸w ornych mo偶na zaobserwowa膰 艣ledz膮c wsp贸艂czynnik Bowena (S/LE) w roku przeci臋tnym (tab. D).
Wiosn膮 w marcu dla grunt贸w ornych wsp贸艂czynnik Bowena wynosi 16 % natomiast dla las贸w iglastych stosunek ten dochodzi do 63 %.
R贸偶nic臋 t臋 mo偶emy wyt艂umaczy膰 tym, 偶e w lesie iglastym wiosn膮 promienie s艂oneczne maj膮 trudniejszy dost臋p do powierzchni gleby i nagrzewanie si臋 jej (zw艂aszcza jej g艂臋bszych warstw) jest zdecydowanie wolniejsze od powierzchni ornej. St膮d te偶 w ekosystemie las贸w iglastych wi臋cej ciep艂a mo偶e by膰 przeznaczone na strumie艅 ciep艂a jawnego.
Znajduj膮ce si臋 cz臋sto w jeszcze zamarzni臋tej glebie korzenie drzew nie przewodz膮 wody, transpiracja jest znacznie mniejsza i op贸藕niona
w stosunku do pola uprawnego co t艂umaczy tak du偶y udzia艂 w strukturze bilansu cieplnego strumienia ciep艂a jawnego wiosn膮 w lesie iglastym
w roku przeci臋tnym (tab. D). W marcu przy dostatecznym zapasie wody w glebie o warto艣ci wsp贸艂czynnika Bowena decyduje temperatura powietrza. Przy wysokiej temperaturze bardziej wzrasta ewapotranspiracja,
co prowadzi do spadku warto艣ci wsp贸艂czynnika Bowena.
W omawianym roku 艣rednim i latach skrajnych marzec by艂 najcieplejszy
w roku „mokrym” i dlatego wtedy wsp贸艂czynnik Bowena by艂 najmniejszy.
Najzimniejszy marzec by艂 w roku 艣rednim i dlatego wsp贸艂czynnik ten by艂 wtedy najwi臋kszy (tab. D,E,F). Pozosta艂e elementy meteorologiczne nie r贸偶ni艂y si臋 w omawianych latach w marcu istotnie.
W roku „mokrym” warto艣膰 wsp贸艂czynnika Bowena stopniowo zwi臋ksza si臋 wraz z rozwojem wegetacji (tab. F). W roku „suchym” rozk艂ad jest podobny do rozk艂adu w roku przeci臋tnym (tab. D,E).
Stosunkowo du偶a warto艣膰 wsp贸艂czynnika w marcu maleje w kwietniu,
ale potem zwi臋ksza si臋 natychmiast w roku „mokrym”. Od marca do wrze艣nia obserwujemy stale niewielkie zwi臋kszanie si臋 warto艣ci wsp贸艂czynnika Bowena . Najwi臋ksz膮 cz臋艣膰 salda promieniowania stanowi strumie艅 ciep艂a utajonego. Strumie艅 ten jest bardzo stabilny i utrzymuje si臋 na poziomie oko艂o 80 % Rn. Wyniki odbiegaj膮 od tej regu艂y jedynie w pa藕dzierniku w roku przeci臋tnym oraz w roku „mokrym” kiedy warto艣膰 strumienia ciep艂a zu偶ytego na parowanie przekracza warto艣膰 salda promieniowania. Jedynie w roku „suchym” saldo promieniowania pokrywa potrzeby strumienia ciep艂a utajonego (tab. D,E,F).
W ekosystemie las贸w iglastych najmniejsze znaczenie odgrywa strumie艅 ciep艂膮 p艂yn膮cego z gleby b膮d藕 do gleby. Nie mo偶na go jednak nie doceni膰 w miesi膮cach skrajnych okresu wegetacyjnego, w kt贸rych jego udzia艂 stanowi膰 mo偶e nawet trzydzie艣ci kilka procent salda promieniowania
(tab. D,E,F). W okresie letnim strumie艅 ten stanowi oko艂o 2 % warto艣ci Rn i mo偶e by膰 pomijany.
Ekosystem las贸w iglastych nie jest tak wra偶liwy na wp艂ywy atmosferyczne jak pola uprawne, st膮d te偶 struktura bilansu cieplnego nie ulega silnym zmianom w latach skrajnych, szczeg贸lnie pod wzgl臋dem opadowym.
Lasy li艣ciaste obejmuj膮 lasy mieszane, olesy i gr膮dy.
Najwi臋ksze r贸偶nice w strukturze bilansu cieplnego lasu iglastego i li艣ciastego wykazuje wsp贸艂czynnik Bowena (tab. A,B,C,D,E,F) .
W lesie iglastym warto艣膰 tego wsp贸艂czynnika w okresie wegetacyjnym
powoli zwi臋ksza si臋, natomiast w lesie li艣ciastym mo偶na zauwa偶y膰 niewielkie, ale systematyczne zmniejszanie si臋 jego warto艣ci wraz z up艂ywem okresu wegetacji. Powolne zwi臋kszanie jego warto艣ci nast臋puje od sierpnia (tab. A). Taki rozk艂ad wsp贸艂czynnika Bowena 艣wiadczy o zasobno艣ci siedliska lasu li艣ciastego w wod臋, poniewa偶 nie zmienia si臋 on tak偶e w latach skrajnych. R贸wnie偶 strumie艅 ciep艂a utajonego w lesie li艣ciastym jest wi臋kszy od strumienia ciep艂a utajonego w lesie iglastym o ponad 15 %. Od maja do wrze艣nia niemal zawsze stanowi ponad 80 % salda promieniowania (tab.A).
Strumie艅 ciep艂a glebowego od maja do sierpnia nie przekracza 3 % salda promieniowania (tab. A,B,C), niezale偶nie od sumy czy rozk艂adu opad贸w. Strumie艅 ten odgrywa znacz膮c膮 rol臋 w skrajnych miesi膮cach okresu wegetacyjnego (tab. A), dochodz膮c do 40 % Rn w pa藕dzierniku roku „mokrego”.
Struktura bilansu cieplnego ekosystemu lasu li艣ciastego jest ma艂o wra偶liwa na warunki pogodowe, dlatego poszczeg贸lne sk艂adniki bilansu cieplnego nie wykazuj膮 du偶ych waha艅, a wsp贸艂czynnik Bowena maleje stopniowo do lipca, by w nast臋pnych miesi膮cach powoli zwi臋ksza膰 si臋 (tab. A).
Do najbogatszych ekosystem贸w zaliczamy ekosystemy le艣ne, kt贸re na parowanie zu偶ywaj膮 prawie 90 % energii, a pozosta艂e 10 % wykorzystuj膮 na ogrzanie atmosfery i gleby. Wykazano, 偶e poprzez zmian臋 struktury krajobrazu, wprowadzenie las贸w czy zadrzewie艅, zmieni nie tylko bilans cieplny ale znacznie wp艂ynie na zmian臋 w bilansie wodnym.
Stosunki miedzy sk艂adowymi salda promieniowania (promieniowania d艂ugo- i kr贸tko falowego) zale偶膮 od warunk贸w klimatycznych danego regionu i od w艂a艣ciwo艣ci fizycznych ekosystemu, g艂贸wnie od szeroko艣ci geograficznej, pory roku, us艂onecznienia, albedo powierzchni, zawarto艣ci pary wodnej w atmosferze, temperatury powietrza oraz zdolno艣ci emisyjnej i temperatury powierzchni czynnej. Stosunki te zmieniaj膮 si臋 w zale偶no艣ci od ekosystemu. Zbiorniki wodne, lasy iglaste oraz nieu偶ytki charakteryzuj膮 najwi臋ksze warto艣ci salda promieniowania. Szczeg贸lnie od warto艣ci notowanych w pozosta艂ych ekosystemach odbiegaj膮 warto艣ci dla powierzchni wodnej. Szata ro艣linna szczeg贸lnie silnie modyfikuje saldo promieniowania i mo偶na stwierdzi膰, 偶e im d艂u偶ej zajmuje ona powierzchni臋 gleby, tym mniejsze jest saldo promieniowania.
Drugim czynnikiem istotnie wp艂ywaj膮cym na warto艣膰 Rn jest temperatura powierzchni czynnej. Jej wzrost przyczynia si臋 do wi臋kszego wypromieniowania z terenu mniej pokrytego ro艣linno艣ci膮 i tym mo偶emy wyja艣ni膰 nieco mniejsze warto艣ci salda promieniowania dla zabudowy miejskiej i wiejskiej.
Najpowa偶niejsz膮 pozycj臋 rozchodow膮 w strukturze bilansu cieplnego powierzchni czynnej zajmuje strumie艅 ciep艂a utajonego. Strumie艅 ten zale偶y g艂贸wnie od takich standardowych element贸w meteorologicznych jak niedosyt wilgotno艣ci powietrza, pionowy gradient ci艣nienia pary wodnej, pr臋dko艣膰 wiatru, lecz przede wszystkim od salda promieniowania i fazy rozwojowej ro艣lin oraz w mniejszym stopniu od wilgotno艣ci siedliska i stanu r贸wnowagi termodynamicznej atmosfery.
Najwi臋kszy procentowy udzia艂 strumienia ciep艂a utajonego w strukturze bilansu cieplnego powierzchni czynnej wyst臋puje w lasach li艣ciastych. W czerwcu wykorzystuje ponad 80 % energii salda promieniowania na parowanie, niezale偶nie od tego czy to rok suchy, 艣redni czy mokry. Obszary poro艣ni臋te lasem li艣ciastym zaliczamy do obszar贸w ewaporacyjnych. Tereny te bardzo ch臋tnie „korzystaj膮” z nadmiaru energii, kt贸ra cz臋sto pochodzi z s膮siedniego ekosystemu, np. nieu偶ytk贸w, czy zabudowy wiejskiej. Energia ta mo偶e by膰 przenoszona na drodze adwekcji.
O kierunku transportu decyduje poziomy gradient temperatury powietrza. Lasy li艣ciaste zu偶ywaj膮 na parowanie 93 % salda promieniowania w czasie roku, a nieu偶ytki tylko 58 %. W okresie wegetacyjnym natomiast lasy li艣ciaste wykorzystuj膮 81 % salda promieniowania na parowanie, a udzia艂 strumienia ciep艂a utajonego na nieu偶ytkach spada do 47 % Rn.
W okresie wegetacyjnym najmniejsze warto艣ci strumienia ciep艂a jawnego obserwowano w lasach li艣ciastych, a najwi臋ksze na nieu偶ytkach oraz w zabudowie wiejskiej i miejskiej. Zbli偶on膮 warto艣膰 do zanotowanej dla las贸w li艣ciastych uzyskuj膮 lasy iglaste: stosunek S/Rn w lasach iglastych wynosi 0,17 salda promieniowania, dla zabudowy miejskiej a偶 0,39.
Strumie艅 ciep艂a kszta艂towany jest przede wszystkim przez pionowy gradient temperatury gleby, faz臋 rozwojow膮 ro艣lin i saldo promieniowania.
Warto艣膰 strumie艅 waha si臋 w sezonie wegetacyjnym (IV - IX) od 2W/m2 w lasach li艣ciastych do 11W/m2 w miastach i 12W/m2 dla zbiornik贸w wodnych, co stanowi odpowiednio od 2 do 16 % salda promieniowania, natomiast w roku ( I - XII ) od 1W/m2 na gruntach ornych, lasach iglastych i li艣ciastych do 5W/m2 dla nieu偶ytk贸w i zabudowy miejskiej oraz 6W/m2 dla zbiornik贸w wodnych. W biegu rocznym strumie艅 ciep艂a w glebie najwi臋ksze warto艣ci osi膮ga wiosn膮 i jesieni膮.
Tabela A
Sezonowy bieg sk艂adowy bilansu cieplnego opad贸w, ETR oraz stosunki mi臋dzy nimi dla las贸w li艣ciastych w 艣rodkowozachodniej Polsce w r贸偶nych okresach bilansowania z lat 1956 - 1975.
Okres Period |
Rn |
LE |
S |
G |
P |
ETR |
Stosunki - Ratios |
||||
W/m2 |
(mm) |
(mm) |
LE/Rn |
S/Rn |
G/Rn |
S/LE |
ETR/P |
||||
I |
- 11 |
- 8 |
20 |
0 |
29 |
9 |
0,73 |
- 1,82 |
0 |
- 2,5 |
0,31 |
II |
1 |
- 10 |
11 |
- 2 |
31 |
10 |
- 10 |
11 |
- 2 |
- 1,1 |
0,32 |
III |
36 |
- 19 |
- 13 |
- 5 |
28 |
21 |
- 0,53 |
- 0,36 |
- 0,14 |
0,68 |
0,75 |
IV |
67 |
- 48 |
- 17 |
- 2 |
37 |
51 |
- 0,72 |
- 0,25 |
- 0,03 |
0,35 |
1,38 |
V |
94 |
- 75 |
- 16 |
- 2 |
57 |
82 |
- 0,8 |
- 0,17 |
- 0,02 |
0,21 |
1,44 |
VI |
108 |
- 90 |
- 16 |
- 2 |
65 |
95 |
- 0,83 |
- 0,15 |
- 0,02 |
0,18 |
1,46 |
VII |
99 |
- 83 |
- 14 |
- 2 |
78 |
91 |
- 0,84 |
- 0,14 |
- 0,02 |
0,17 |
1,17 |
VIII |
82 |
- 68 |
- 13 |
- 2 |
62 |
74 |
- 0,83 |
- 0,16 |
- 0,02 |
0,19 |
1,19 |
IX |
49 |
- 40 |
- 8 |
- 2 |
41 |
42 |
- 0,82 |
- 0,16 |
- 0,04 |
0,2 |
1,02 |
X |
20 |
- 27 |
2 |
5 |
45 |
29 |
- 1,35 |
0,1 |
0,25 |
- 0,07 |
0,64 |
XI |
-4 |
- 15 |
15 |
4 |
41 |
-16 |
3,75 |
- 3,75 |
- 1 |
- 1 |
0,39 |
XII |
- 11 |
- 10 |
21 |
1 |
41 |
11 |
0,91 |
- 1,91 |
- 0,09 |
- 2,1 |
0,27 |
XII - II |
- 7 |
- 9 |
17 |
0 |
101 |
30 |
1,29 |
- 2,43 |
0 |
- 1,89 |
0,3 |
III - V |
66 |
- 47 |
- 15 |
- 3 |
122 |
154 |
- 0,71 |
- 0,23 |
- 0,05 |
0,32 |
1,26 |
VI - VIII |
96 |
- 80 |
- 14 |
- 2 |
205 |
260 |
- 0,83 |
- 0,15 |
- 0,02 |
0,18 |
1,27 |
IX - XI |
22 |
- 27 |
3 |
2 |
127 |
87 |
- 1,23 |
0,14 |
0,09 |
- 0,11 |
0,69 |
I - XII |
44 |
- 41 |
2 |
- 1 |
555 |
531 |
- 0,93 |
- 0,05 |
- 0,02 |
0,05 |
0,96 |
Oznaczenia: Rn - saldo promieniowania, LE - strumie艅 ciep艂a utajonego, S - strumie艅 ciep艂a jawnego, G - strumie艅 ciep艂a glebowego, P - opad, ETR - ewapotranspiracja rzeczywista,
Tabela B
Sezonowy bieg sk艂adowych bilansu cieplnego opad贸w, ETR oraz stosunki mi臋dzy nimi dla las贸w li艣ciastych w 艣rodkowozachodniej Polsce w r贸偶nych okresach bilansowania dla roku suchego 1972.
Okres Period |
Rn |
LE |
S |
G |
P |
ETR |
Stosunki - Ratios |
||||||||||||||||
W/m2 |
(mm) |
(mm) |
LE/Rn |
S/Rn |
G/Rn |
S/LE |
ETR/P |
||||||||||||||||
XII |
- 8 |
- 17 |
21 |
5 |
40 |
19 |
2,13 |
- 2,63 |
- 0,63 |
- 1,24 |
0,48 |
||||||||||||
I |
- 12 |
- 3 |
17 |
- 1 |
17 |
3 |
0,25 |
- 1,42 |
0,08 |
- 5,67 |
0,18 |
||||||||||||
II |
2 |
- 12 |
13 |
- 3 |
8 |
12 |
- 6 |
6,5 |
- 1,5 |
- 1,08 |
1,5 |
||||||||||||
III |
38 |
- 26 |
- 9 |
- 3 |
33 |
28 |
- 0,68 |
- 0,24 |
- 0,08 |
0,35 |
0,85 |
||||||||||||
IV |
64 |
- 47 |
- 15 |
- 2 |
38 |
50 |
- 0,73 |
- 0,23 |
- 0,03 |
0,32 |
1,32 |
||||||||||||
V |
88 |
- 73 |
- 13 |
- 2 |
66 |
80 |
- 0,83 |
- 0,15 |
- 0,02 |
0,18 |
1,21 |
||||||||||||
VI |
106 |
- 90 |
- 15 |
- 2 |
67 |
95 |
- 0,85 |
- 0,14 |
- 0,02 |
0,17 |
1,42 |
||||||||||||
VII |
105 |
- 89 |
- 14 |
- 2 |
65 |
97 |
- 0,85 |
- 0,13 |
- 0,02 |
0,16 |
1,49 |
||||||||||||
VIII |
79 |
- 66 |
- 11 |
- 2 |
70 |
72 |
- 0,84 |
- 0,14 |
- 0,03 |
0,17 |
1,03 |
||||||||||||
IX |
47 |
- 37 |
-8 |
- 2 |
49 |
39 |
- 0,79 |
- 0,17 |
- 0,04 |
0,22 |
0,8 |
||||||||||||
X |
18 |
- 22 |
1 |
2 |
11 |
24 |
- 1,22 |
- 0,06 |
0,11 |
- 0,05 |
2,18 |
||||||||||||
XI |
-4 |
- 17 |
15 |
5 |
32 |
18 |
4,25 |
3,75 |
- 1,25 |
- 0,88 |
0,56 |
||||||||||||
XII |
- 19 |
- 11 |
29 |
1 |
6 |
12 |
0,58 |
- 1,53 |
- 0,05 |
- 2,64 |
2 |
||||||||||||
XII - II |
-6 |
- 11 |
17 |
0 |
65 |
34 |
1,83 |
- 2,83 |
0 |
- 1,55 |
0,52 |
||||||||||||
III - V |
63 |
- 49 |
- 12 |
- 2 |
137 |
158 |
- 0,78 |
- 0,19 |
- 0,03 |
0,24 |
1,15 |
||||||||||||
VI - VIII |
97 |
- 82 |
- 13 |
- 2 |
202 |
264 |
- 0,85 |
- 0,13 |
- 0,02 |
0,16 |
1,31 |
||||||||||||
IX - XI |
20 |
- 25 |
3 |
2 |
92 |
81 |
- 1,25 |
- 0,15 |
0,1 |
- 0,12 |
0,88 |
||||||||||||
I - XII |
43 |
- 41 |
- 1 |
- 1 |
462 |
530 |
- 0,95 |
- 0,02 |
- 0,02 |
0,02 |
1,15 |
Oznaczenia: Rn - saldo promieniowania, LE - strumie艅 ciep艂a utajonego, S - strumie艅 ciep艂a jawnego, G - strumie艅 ciep艂a glebowego, P - opad, ETR - ewapotranspiracja rzeczywista,
Tabela C
Sezonowy bieg sk艂adowych bilansu cieplnego opad贸w, ETR oraz stosunki mi臋dzy nimi dla las贸w li艣ciastych w 艣rodkowozachodniej Polsce w r贸偶nych okresach bilansowania dla roku mokrego 1961.
Okres Period |
Rn |
LE |
S |
G |
P |
ETR |
Stosunki - Ratios |
||||||||||||||||
W/m2 |
(mm) |
(mm) |
LE/Rn |
S/Rn |
G/Rn |
S/LE |
ETR/P |
||||||||||||||||
XII |
- 10 |
- 14 |
21 |
3 |
41 |
15 |
1,4 |
- 2,1 |
- 0,3 |
- 1,5 |
0,37 |
||||||||||||
I |
- 15 |
- 6 |
24 |
- 3 |
29 |
7 |
0,4 |
- 1,6 |
0,2 |
- 4 |
0,24 |
||||||||||||
II |
3 |
- 16 |
16 |
- 2 |
30 |
16 |
- 5,33 |
5,33 |
- 0,67 |
- 1 |
0,53 |
||||||||||||
III |
36 |
- 28 |
- 3 |
- 4 |
41 |
31 |
- 0,78 |
- 0,08 |
- 0,11 |
0,11 |
0,76 |
||||||||||||
IV |
72 |
- 50 |
- 20 |
- 2 |
51 |
53 |
- 0,69 |
- 0,28 |
- 0,03 |
0,4 |
1,04 |
||||||||||||
V |
83 |
- 70 |
- 11 |
- 2 |
86 |
77 |
- 0,84 |
- 0,13 |
- 0,02 |
0,16 |
0,9 |
||||||||||||
VI |
112 |
- 93 |
- 17 |
- 2 |
56 |
98 |
- 0,83 |
- 0,15 |
- 0,02 |
0,18 |
1,75 |
||||||||||||
VII |
85 |
- 73 |
- 10 |
- 2 |
129 |
80 |
- 0,86 |
- 0,12 |
- 0,02 |
0,14 |
0,62 |
||||||||||||
VIII |
76 |
- 64 |
- 11 |
- 2 |
64 |
70 |
- 0,84 |
- 0,14 |
- 0,03 |
0,17 |
1,09 |
||||||||||||
IX |
52 |
- 41 |
- 10 |
- 2 |
25 |
43 |
- 0,79 |
- 0,19 |
- 0,04 |
0,24 |
1,72 |
||||||||||||
X |
20 |
- 35 |
8 |
8 |
29 |
38 |
- 1,75 |
0,4 |
- 0,4 |
- 0,23 |
1,31 |
||||||||||||
XI |
- 3 |
- 14 |
13 |
5 |
45 |
15 |
4,67 |
- 4,33 |
- 1,67 |
- 0,93 |
0,33 |
||||||||||||
XII |
- 15 |
- 5 |
21 |
- 1 |
41 |
5 |
0,33 |
- 1,4 |
0,07 |
- 4,2 |
0,12 |
||||||||||||
XII - II |
- 7 |
- 12 |
20 |
- 1 |
100 |
38 |
1,71 |
- 2,86 |
0,14 |
- 1,67 |
0,38 |
||||||||||||
III - V |
64 |
- 49 |
- 11 |
- 3 |
178 |
161 |
- 0,77 |
- 0,17 |
- 0,05 |
0,22 |
0,9 |
||||||||||||
VI - VIII |
91 |
- 77 |
- 13 |
- 2 |
249 |
248 |
- 0,85 |
- 0,14 |
- 0,2 |
0,17 |
1 |
||||||||||||
IX - XI |
23 |
- 30 |
4 |
4 |
99 |
96 |
- 1,3 |
- 0,17 |
0,17 |
- 0,13 |
0,97 |
||||||||||||
I - XII |
42 |
- 41 |
0 |
- 1 |
626 |
533 |
- 0,98 |
0 |
- 0,02 |
0 |
0,85 |
Oznaczenia: Rn - saldo promieniowania, LE - strumie艅 ciep艂a utajonego, S - strumie艅 ciep艂a jawnego, G - strumie艅 ciep艂a glebowego, P - opad, ETR - ewapotranspiracja rzeczywista,
Tabela D
Sezonowy bieg sk艂adowych bilansu cieplnego opad贸w, ETR oraz stosunki mi臋dzy nimi dla las贸w li艣ciastych w 艣rodkowozachodniej Polsce w r贸偶nych okresach bilansowania z lat 1956 - 1975.
Okres Period |
Rn |
LE |
S |
G |
P |
ETR |
Stosunki - Ratios |
||||||||||||||||
W/m2 |
(mm) |
(mm) |
LE/Rn |
S/Rn |
G/Rn |
S/LE |
ETR/P |
||||||||||||||||
XII |
- 12 |
- 8 |
20 |
- 1 |
29 |
9 |
0,67 |
- 1,67 |
0,08 |
- 2,5 |
0,31 |
||||||||||||
I |
1 |
- 10 |
12 |
- 2 |
31 |
10 |
- 10 |
12 |
- 2 |
- 1,2 |
0,32 |
||||||||||||
II |
35 |
- 19 |
- 12 |
- 5 |
28 |
21 |
- 0,54 |
- 0,34 |
- 0,14 |
0,63 |
0,75 |
||||||||||||
III |
70 |
- 56 |
- 12 |
- 2 |
37 |
59 |
- 0,8 |
- 0,17 |
- 0,03 |
0,21 |
1,59 |
||||||||||||
VI |
98 |
- 74 |
- 23 |
- 2 |
57 |
81 |
- 0,76 |
- 0,23 |
- 0,02 |
0,31 |
1,42 |
||||||||||||
VI |
117 |
- 82 |
- 33 |
- 2 |
65 |
86 |
- 0,7 |
- 0,28 |
- 0,02 |
0,4 |
1,32 |
||||||||||||
VI |
107 |
- 72 |
- 33 |
- 2 |
78 |
79 |
- 0,67 |
- 0,31 |
- 0,02 |
- 0,46 |
1,01 |
||||||||||||
VII |
90 |
- 59 |
- 29 |
- 2 |
62 |
65 |
- 0,66 |
- 0,32 |
- 0,02 |
0,49 |
1,05 |
||||||||||||
VIII |
55 |
- 37 |
- 16 |
- 2 |
41 |
39 |
0,67 |
- 0,29 |
- 0,04 |
0,43 |
0,95 |
||||||||||||
XII |
23 |
- 27 |
- 1 |
5 |
45 |
29 |
- 1,17 |
- 0,04 |
0,22 |
0,04 |
0,64 |
||||||||||||
XII |
- 3 |
- 16 |
16 |
4 |
41 |
17 |
5,33 |
- 5,33 |
- 1,33 |
- 1 |
0,41 |
||||||||||||
XII |
- 12 |
- 10 |
21 |
1 |
41 |
11 |
0,83 |
- 1,75 |
- 0,08 |
- 2,1 |
0,27 |
||||||||||||
XII |
-8 |
- 9 |
18 |
- 1 |
101 |
30 |
1,13 |
- 2,25 |
0,13 |
- 2 |
0,3 |
||||||||||||
XII - II |
68 |
- 50 |
- 16 |
- 3 |
122 |
161 |
- 0,74 |
- 0,24 |
- 0,04 |
0,32 |
1,32 |
||||||||||||
III - V |
105 |
- 71 |
- 32 |
- 2 |
205 |
230 |
- 0,68 |
- 0,3 |
- 0,02 |
0,45 |
1,12 |
||||||||||||
IX - XI |
25 |
- 27 |
0 |
2 |
127 |
85 |
- 1,08 |
0 |
0,08 |
0 |
0,67 |
||||||||||||
I - XII |
47 |
- 39 |
- 8 |
- 1 |
555 |
506 |
- 0,83 |
- 0,17 |
- 0,02 |
0,21 |
0,91 |
Oznaczenia: Rn - saldo promieniowania, LE - strumie艅 ciep艂a utajonego, S - strumie艅 ciep艂a jawnego, G - strumie艅 ciep艂a glebowego, P - opad, ETR - ewapotranspiracja rzeczywista,
Tabela E
Sezonowy bieg sk艂adowych bilansu cieplnego opad贸w, ETR oraz stosunki mi臋dzy nimi dla las贸w li艣ciastych w 艣rodkowozachodniej Polsce w r贸偶nych okresach bilansowania dla roku suchego 1972.
Okres Period |
Rn |
LE |
S |
G |
P |
ETR |
Stosunki - Ratios |
||||||||||||||||
W/m2 |
(mm) |
(mm) |
LE/Rn |
S/Rn |
G/Rn |
S/LE |
ETR/P |
||||||||||||||||
XII |
- 9 |
- 17 |
21 |
5 |
40 |
19 |
1,89 |
- 2,33 |
- 0,56 |
- 1,24 |
0,48 |
||||||||||||
I |
- 13 |
- 3 |
18 |
- 1 |
17 |
3 |
0,23 |
- 1,38 |
0,08 |
- 6 |
0,18 |
||||||||||||
II |
1 |
- 12 |
15 |
- 3 |
8 |
12 |
- 12 |
15 |
- 3 |
- 1,25 |
1,5 |
||||||||||||
III |
37 |
- 26 |
- 8 |
- 3 |
33 |
28 |
- 0,7 |
- 0,22 |
- 0,08 |
0,31 |
0,85 |
||||||||||||
IV |
67 |
- 57 |
- 8 |
- 2 |
38 |
60 |
- 0,85 |
- 0,12 |
- 0,03 |
0,14 |
1,58 |
||||||||||||
V |
92 |
- 70 |
- 20 |
- 2 |
66 |
77 |
- 0,76 |
- 0,22 |
- 0,02 |
0,29 |
1,17 |
||||||||||||
VI |
115 |
- 81 |
- 32 |
- 2 |
67 |
86 |
- 0,7 |
- 0,28 |
- 0,02 |
0,4 |
1,28 |
||||||||||||
VII |
114 |
- 77 |
- 35 |
- 2 |
65 |
84 |
- 0,68 |
- 0,31 |
- 0,02 |
0,45 |
1,29 |
||||||||||||
VIII |
86 |
- 58 |
- 26 |
- 2 |
70 |
63 |
- 0,67 |
- 0,3 |
- 0,02 |
0,45 |
0,9 |
||||||||||||
IX |
53 |
- 34 |
- 17 |
- 2 |
49 |
36 |
- 0,64 |
- 0,32 |
- 0,04 |
0,5 |
0,73 |
||||||||||||
X |
22 |
- 22 |
- 2 |
2 |
11 |
24 |
- 1 |
- 0,09 |
0,09 |
0,09 |
2,18 |
||||||||||||
XI |
- 3 |
- 18 |
16 |
5 |
32 |
19 |
6 |
- 5,33 |
- 1,67 |
- 0,89 |
0,59 |
||||||||||||
XII |
- 19 |
- 11 |
29 |
1 |
6 |
12 |
0,58 |
- 1,53 |
- 0,05 |
- 2,64 |
2 |
||||||||||||
XII - II |
- 7 |
- 11 |
18 |
0 |
65 |
34 |
1,57 |
- 2,57 |
0 |
- 1,64 |
0,52 |
||||||||||||
III - V |
65 |
- 51 |
- 12 |
- 2 |
137 |
165 |
- 0,78 |
- 0,18 |
- 0,03 |
0,24 |
1,2 |
||||||||||||
VI - VIII |
105 |
- 72 |
- 31 |
- 2 |
202 |
233 |
- 0,69 |
- 0,3 |
- 0,02 |
0,43 |
1,15 |
||||||||||||
IX - XI |
24 |
- 25 |
- 1 |
2 |
92 |
79 |
- 1,04 |
- 0,04 |
0,08 |
0,04 |
0,86 |
||||||||||||
I - XII |
46 |
- 39 |
- 6 |
1 |
462 |
504 |
- 0,85 |
- 0,13 |
- 0,02 |
0,15 |
1,09 |
Oznaczenia: Rn - saldo promieniowania, LE - strumie艅 ciep艂a utajonego, S - strumie艅 ciep艂a jawnego, G - strumie艅 ciep艂a glebowego, P - opad, ETR - ewapotranspiracja rzeczywista,
Tabela F
Sezonowy bieg sk艂adowych bilansu cieplnego opad贸w, ETR oraz stosunki mi臋dzy nimi dla las贸w li艣ciastych w 艣rodkowozachodniej Polsce w r贸偶nych okresach bilansowania dla roku mokrego 1961.
Okres Period |
Rn |
LE |
S |
G |
P |
ETR |
Stosunki - Ratios |
||||||||||||||||
W/m2 |
(mm) |
(mm) |
LE/Rn |
S/Rn |
G/Rn |
S/LE |
ETR/P |
||||||||||||||||
XII |
- 10 |
- 14 |
21 |
3 |
41 |
15 |
1,4 |
- 2,1 |
- 0,3 |
- 1,5 |
0,37 |
||||||||||||
I |
- 16 |
- 6 |
25 |
- 3 |
29 |
7 |
0,38 |
- 1,56 |
0,19 |
- 4,17 |
0,24 |
||||||||||||
II |
2 |
- 16 |
17 |
- 2 |
30 |
16 |
- 8 |
8,5 |
- 1 |
- 1,06 |
0,53 |
||||||||||||
III |
35 |
- 28 |
- 2 |
- 4 |
41 |
31 |
- 0,8 |
- 0,06 |
- 0,11 |
0,07 |
0,76 |
||||||||||||
IV |
76 |
- 61 |
- 13 |
- 2 |
51 |
65 |
- 0,8 |
- 0,17 |
- 0,03 |
0,21 |
1,27 |
||||||||||||
V |
87 |
- 66 |
- 19 |
- 2 |
86 |
72 |
- 0,76 |
- 0,22 |
- 0,02 |
0,29 |
0,84 |
||||||||||||
VI |
122 |
- 84 |
- 36 |
- 2 |
56 |
89 |
- 0,69 |
- 0,3 |
- 0,02 |
0,43 |
1,59 |
||||||||||||
VII |
91 |
- 63 |
- 26 |
- 2 |
129 |
69 |
- 0,69 |
- 0,29 |
- 0,02 |
0,41 |
0,53 |
||||||||||||
VIII |
83 |
- 55 |
- 25 |
- 2 |
64 |
60 |
- 0,66 |
- 0,3 |
- 0,02 |
0,45 |
0,94 |
||||||||||||
IX |
58 |
- 37 |
- 19 |
- 2 |
25 |
39 |
- 0,64 |
- 0,33 |
- 0,03 |
0,51 |
1,56 |
||||||||||||
X |
23 |
- 35 |
5 |
8 |
29 |
38 |
- 1,52 |
0,22 |
0,35 |
- 0,14 |
1,31 |
||||||||||||
XI |
- 3 |
- 15 |
13 |
5 |
45 |
16 |
5 |
- 4,33 |
- 1,67 |
- 0,87 |
0,36 |
||||||||||||
XII |
- 15 |
- 5 |
21 |
- 1 |
41 |
5 |
0,33 |
- 1,40 |
0,07 |
- 4,2 |
0,12 |
||||||||||||
XII - II |
-8 |
- 12 |
21 |
- 1 |
100 |
38 |
1,5 |
- 2,63 |
0,13 |
- 1,75 |
0,38 |
||||||||||||
III - V |
66 |
- 52 |
- 11 |
- 3 |
178 |
168 |
- 0,79 |
- 0,17 |
- 0,05 |
0,21 |
0,94 |
||||||||||||
VI - VIII |
99 |
- 67 |
- 29 |
- 2 |
249 |
218 |
- 0,68 |
- 0,29 |
- 0,02 |
0,43 |
0,88 |
||||||||||||
IX - XI |
26 |
- 29 |
0 |
4 |
99 |
93 |
- 1,12 |
0 |
0,15 |
0 |
0,94 |
||||||||||||
I - XII |
45 |
- 39 |
- 5 |
- 1 |
626 |
507 |
- 0,87 |
- 0,11 |
- 0,02 |
0,13 |
0,81 |
Oznaczenia: Rn - saldo promieniowania, LE - strumie艅 ciep艂a utajonego, S - strumie艅 ciep艂a jawnego, G - strumie艅 ciep艂a glebowego, P - opad, ETR - ewapotranspiracja rzeczywista,
Literatura
Meteorologia - Janusz Kapu艣ci艅ski