Marketing- opracowane pytania na egzamin
1. Istota marketingu
Marketing jest procesem społecznym i zarządczym dzięki któremu konkretne osoby i grupy otrzymują to, czego potrzebują i pragną osiągnąć poprzez tworzenie, oferowanie i wymianę posiadających wartość produktów.
Marketing jest działalnością nakierowaną na zaspokajanie potrzeb konsumenta poprzez transakcje wymiany dokonywane na rynku.
Marketing to osiąganie korzystnej pozycji na rynku poprzez spełnianie potrzeb i pragnień nabywców.
Marketing jest procesem menedżerskim, który identyfikuje, przewiduje i zaspokaja potrzeby klientów w sposób zyskowny i skuteczny.
Podstawowe zadania marketingu:
Identyfikowanie potrzeb konsumentów
Rozwijanie oferty rynkowej
Dostarczanie klientom satysfakcji
Pomaganie w osiągnięciu celów firmy
Koordynowanie działań komórek firmy
2. Marketingowa koncepcja funkcjonowania przedsiębiorstwa
Zwana inaczej orientacją marketingową.
Założenia:
Osiągnięcie celów firmy zależy od określenia i poznania potrzeb konsumentów
Oddziaływanie na konsumentów poprzez intensywne wykorzystanie instrumentów marketingowych
Firma musi dostarczać oczekiwanych korzyści w sposób skuteczniejszy i sprawniejszy niż konkurenci
Orientacja marketingowa w odróżnieniu do orientacji sprzedażowej przyjmuje perspektywę: z zewnątrz do wewnątrz. Rozpoczyna od właściwego określenia rynku, koncentruje się na potrzebach klienta, koordynuje wszystkie działania marketingowe dotyczące klientów i osiąga zyski dzięki utworzeniu długofalowych relacji z klientami.
3. Pozostałe koncepcje funkcjonowania przedsiębiorstwa
a) koncepcja produkcji:
konsumenci poszukują towarów tanich i łatwo dostępnych
należy więc skupić się na poprawie wydajności produkcji i dystrybucji
Jest to koncepcja przydatna w dwóch typach sytuacji:
- gdy popyt na produkt przekracza podaż. Należy więc poszukać sposobów zwiększenia produkcji.
- gdy koszt produkcji jest zbyt wysoki i w celu jego obniżenia konieczna staje się poprawa wydajności.
b) koncepcja sprzedaży:
firma najpierw wytwarza produkt, a potem zastanawia się, jak go sprzedać
nacisk jest nakierowany na produkt i jego promocję
pogląd, że konsumenci nie będą kupować wystarczającej ilości produktów firmy, jeśli nie podejmie ona promocji sprzedaży na wielka skalę
koncepcja praktykowana wobec takich produktów jak encyklopedie
większość firm praktykuje orientacje sprzedażową w okresach nadwyżki produkcyjnej
przyjmuje perspektywę: z wewnątrz do zewnątrz
c) koncepcja rynkowa
ciągłe zbieranie informacji o potrzebach konsumentów
przekazywanie zebranych informacji wszystkim działom przedsiębiorstwa
wykorzystanie tych informacji do wytwarzania wartości konsumenckiej
Inne podziały:
Koncepcja produkcyjna, koncepcja produktu (konsumenci preferują produkty innowacyjne i wysokiej jakości), koncepcja sprzedaży, koncepcja marketingowa, koncepcja społeczna w marketingu (organizacja powinna dostarczać pożądanego zadowolenia konsumentom w taki sposób, aby utrzymać lub polepszyć dobrobyt zarówno konsumenta jak i społeczeństwa)
4. Rodzaje marketingu
I.
a) Marketing transakcyjny
akcent na budowanie wizerunku marki
orientacja na cechy produktu, podkreślanie unikatowych właściwości produktów, niepowtarzalne opakowanie, promocyjną cenę.
akcent na reklamę
intensywna dystrybucja
typowy w przypadku szybkozbywalnych dóbr konsumpcyjnych (FMCG)
b) Marketing partnerski
akcent na jakość i obsługę
akcent na dobrą komunikację i partnerskie związki, zażyłość
koncentracja na utrzymaniu klienta i jego lojalności
Budowanie zaufania i trwałego przywiązania klientów do firmy jest podstawą przewagi nad konkurentami.
Poprzez wzajemną wymianę i spełnianie obietnic obie strony osiągają swoje cele
Nacisk na działania długookresowe
typowy w przypadku usług
II.
a) strategie ofensywne:
wzrost rynku
wzrost udziału w rynku
koncentruje się na wzroście liczby nowych klientów
jest nastawiona na przedsiębiorczość, czyli elastyczne, kreatywne i wymagające ryzyka działania. Jej powodzenie daje firmie przewagę na rynku z powodu nowości.
Strategia ta może występować w dwóch wariantach, czyli strategii pionierskiej i strategii naśladowczej. Strategia pionierska zakłada przodownictwo w stosunku do konkurencyjnych firm poprzez jak najwcześniejsze wejście na rynek z innowacjami. Strategia naśladowcza zakłada możliwie najszybsze wprowadzenie innowacji, umożliwiające podążanie za przodującymi w tym zakresie firmami.
b) strategie defensywne:
tworzenie barier wejścia
wzrost satysfakcji klienta
koncentruje się na utrzymaniu liczny dotychczasowych klientów
skupia się na maksymalnym ograniczeniu skutków niepowodzeń poprzez działania pozwalające na utrzymanie dotychczasowej pozycji na rynku.
5. Podstawowe pojęcia związnae z marketingiem
życiowa wartość klienta - wielkość potencjalnych zysków generowanych przez klienta w okresie jego aktywności na rynku
kluczowy klient - dostarczający w długim okresie największych zysków
CRM - selekcjonowanie i zarządzanie klientami w celu utrzymania długoterminowych korzyści. Koncepcja skierowania działań firmy „na klienta”.
Marketing wewnętrzny - marketing w stosunku do pracowników i działów firmy, którzy są wewnętrznymi klientami i wewnętrznymi dostawcami, obowiązują w stosunku do nich takie same zasady, jak w klasycznym marketingu (badania, segmentacja, komunikacja)
Potrzeba - stan odczuwania braku czegoś
Popyt - pragnienie posiadania produktu, poparte możliwością i gotowością zakupienia
Wartość - ocena klienta, w jakim stopniu produkt jest zdolny zaspokoić jego potrzeby
Wymiana - akt otrzymania pożądanego dobra w zamian za otrzymanie czegoś w zamian
Zadowolenie -
6. Istota zarządzania marketingowego
Zarządzanie jest to zestaw działań obejmujący analizowanie, planowanie, organizowanie, wdrażanie, kierowanie i kontrolowanie. Skierowane jest na zasoby organizacji i wykonywane z zamiarem osiągnięcia celów w sposób sprawny i skuteczny.
Zarzadzanie marketingowe obejmuje zarządzanie popytem, co z kolei zawiera w sobie zarządzanie relacjami z klientami. Zarządzanie marketingowe musi znaleźć sposoby postępowania wobec różnych stanów popytu. (demarketing- działania marketingowe mające na celu czasowe lub trwale obniżenie popytu). Zarządzanie relacjami z klientami sprowadza się do zatrzymania dotychczasowych klientów i budowania korzystnych, długoterminowych relacji z nimi.
Zarządzanie marketingowe dziali się na:
a) etap analizy i planowania (wyodrębnienie strategicznych jednostek biznesowych, misja biznesu, analiza sytuacji, określenie celów, budowa strategii i wybór rynków docelowych).
b) etap wdrażania (pozyskanie zasobów, projekt organizacji działań marketingowych, opracowania harmonogramu, realizacja programów marketingowych).
c) etap kontroli (porównanie wyników z planami w celu ustalenia odchyleń, skorygowanie negatywnych i wykorzystanie pozytywnych odchyleń).
7. Zarządzanie strategiczne a zarządzanie operacyjne
zarządzanie strategiczne jest kompleksowym, ciągłym procesem postrzegania i wykorzystywania szans przez przedsiębiorstwo, przez formułowanie i wdrażanie strategii sprzyjających realizacji celów w długim okresie.
Zarządzanie operacyjne - zapewnia warunki realizacji założeń strategicznych i ułatwia podejmowanie decyzji wykonawczych. Jest bardziej szczegółowe, działa w krótszym okresie niż strategiczne.
8. Marketing MIX (4P,4C) ; 9. Marketing MIX usług (7P)
Marketing mix jest zbiorem narzędzi marketingowych, które przedsiębiorstwo stosuje w celu realizacji zamierzonych celów marketingowych na docelowym rynku działania". Marketing mix służy do produkcji właściwego produktu, dostępnego we właściwym czasie i miejscu, przy właściwych rozmiarach promocji i posiadającego właściwą cenę.
a) "4P" czyli: product, price, place, promotion.
Product- produkt (asortyment, jakość, markę, opakowanie, usługi)
Price- cena (polityka cenowa, rabaty, warunki płatności)
Promotion- promocja, promocja osobista reklama promocja dodatkowa (inaczej: promocja uzupełniająca, promocja sprzedaży), Public Relations
Place- miejsce dystrybucja (kanały dystrybucji, rozwiązania logistyczne)
b) „7P”, Marketing mix dla usług
Specyfika usług spowodowała rozwinięcie tradycyjnego "4p" do "7p". Do już istniejących elementów zostały dołączone:
People- ludzie (personel obsługujący, klient, inny nabywcy)
Process- proces (przebieg świadczenia usługi od zainteresowania klienta, poprzez informację, sprzedaż i obsługę posprzedażową)
Proaktywna obsługa
c) „4C” propozycja Kotlera
Customer Value- wartość dla klienta (=>Product)
Cost- koszt (=>Price)
Convenience- wygoda nabycia (=>Place)
Communication- komunikacja, dialog z klientem (=>Promotion)
Z punktu widzenia konsumenta każdy z instrumentów marketingowych musi dostarczać klientowi korzyści.
10. Podstawowe decyzje strategiczne
Do podstawowych decyzji strategicznych należy wizja i misja przedsiębiorstwa, domena działania (omówić każdą)
Podejmowanie decyzji stanowi esencję zarządzania. Decyzje podejmuje się na podstawie informacji płynących z całej organizacji. Hierarchia decyzji odzwierciedla ich podział na: strategiczne, taktyczne i operacyjne. Im wyższy szczebel zarządzania, tym większa waga i zasięg decyzji. Najważniejsze dla organizacji decyzje podejmowane są na szczeblu zarządu.
Decyzje strategiczne (koncepcyjne) dotyczą działalności całego przedsiębiorstwa, wytyczania kierunków jego rozwoju i podstawowych celów oraz dróg działania, a także osiągania zamierzeń (alokacja zasobów w zależności od możliwości i szans określonych przez otoczenie). Ich zadaniem jest optymalizacja sprzężeń pomiędzy środkami, potrzebami i celami długookresowymi przedsiębiorstwa a podstawą ich podejmowania stanowią prognozy rozwoju przemysłu, branży, własnego przedsiębiorstwa, zmian w otoczeniu, na rynku.
Każda z tych decyzji wymaga gruntownego przemyślenia uwarunkowań i możliwości wariantów. Szczególnych zabiegów i starań wymagają jednak decyzje strategiczne, które dotyczą spraw wyjątkowych, związanych z przyszłością przedsiębiorstwa.
Rozważając decyzje strategiczne, oprócz hierarchii podejmowania decyzji należy również mieć na uwadze sieć funkcjonalną przedsiębiorstwa. Decyzje strategiczne są podejmowane w każdym z trzech obszarów funkcjonalnych: marketing, finanse, zaopatrzenie i produkcja oraz badania i rozwój.
11. Misja przedsiębiorstwa
Jest to najbardziej ogólny cel syntezujący całość działań w firmie (celów może być wiele, ale misja tylko jedna). Istotą misji jest przesłanie umożliwiające identyfikacje zewnętrzną firmy.
Funkcje misji:
Ukierunkowująca- ułatwia przyjmowanie celów strategicznych
Stabilizująca- określa pewność pracowników do trwałych zasad funkcjonowania firmy
Uwiarygodniająca- dobry społeczny wizerunek firmy uwiarygodnia ją w otoczeniu
Integrująca- skupia zespoły pracowników wokół strategii firmy
Inspirująca- otwarcie na nieustanne poszukiwanie innowacji w celu lepszego wypełniania misji.
Cechy misji:
- realistyczna
- specyficzna
- oparta na wyróżniającej się przewadze
- motywująca
- krótka
Na ogół firmy definiują swoją działalność w kategoriach produktu lub w kategoriach technologicznych. Misja powinna być jednak zorientowana na rynek. Powinna odpowiadać na pytania, w jakim biznesie działamy, kim są nasi klienci, dlaczego podejmujemy działalność, jakim rodzajem przedsiębiorstwa jesteśmy.
12. Analiza SWOT
Analiza SWOT (SWOT analysis) - rodzaj analizy, mający na uwadze ocenę słabych i mocnych stron przedsiębiorstwa na tle jego szans i zagrożeń rynkowych. Nazwa wywodzi się od pierwszych liter angielskich słów: Strengths (mocne strony firmy), Weaknesses (słabe strony firmy), Opportunities (szanse) i Threats (zagrożenia). Mocne strony i szanse mają charakter pozytywny, a słabe strony i zagrożenia- negatywny. Szanse i zagrożenia są to czynniki zewnętrzne, a mocne i słabe strony są to czynniki wewnętrzne.
Aby wyniki analizy były czytelne, liczna punktów w poszczególnych pozycjach powinna być niewielka i powinna wskazywać, na czym przedsiębiorstwo ma skupić uwagę.
Szanse i zagrożenia związane są głównie z otoczeniem przedsiębiorstwa, więc ma ono bardzo ograniczony wpływ na ich istnienie lub zmianę. Celem analizy jest zidentyfikowanie tych zjawisk, a następnie wykorzystanie szans znajdujących się w otoczeniu oraz zapobieganie ewentualnym bądź faktycznym skutkom zagrożeń. Dany trend lub wydarzenie może stanowić zagrożenie lub szanse w zależności od tego, jakie są silne strony firmy.
Siły i słabości w analizie SWOT nie są wyliczeniem wszystkich cech firmy, lecz jedynie tych, które odnoszą się do krytycznych czynników sukcesu, czyli tych, które w decydujący sposób wpływają na sukces organizacji. Mierzy się je w porównaniu z konkurencją.
13. Metody portfelowe (macierz BCG, macierz GE)
Macierze BCG jest powszechnie stosowaną metodą zarządzania portfelem przedsiębiorstwa. Opracowana w latach 70. przez Bostońską Grupę Konsultingową. Umożliwia ona ocenę strategicznych jednostek biznesowych w firmie w kategoriach tempa wzrostu rynku i względnego udziału w rynku a następnie klasyfikuje je jako gwiazdy, dojne krowy, znaki zapytania lub psy.
Wymiary macierzy BCG:
1. Tempo wzrostu rynku:
a) Miary
- przeciętny roczny wzrost sprzedaży w cenach stałych lub bieżących
- prognoza średniego wzrostu sprzedaży w następnych latach.
b) Punkt podziału osi:
- wskaźnik wzrostu PKB
- wskaźnik wzrostu danego rynku
- 10% (raczej nie)
2. Względny udział w rynku:
a) Miary
- stosunek wielkości sprzedaży (w ujęciu wartościowym lub ilościowym) danego artykułu firmy do wielkości sprzedaży tego produktu osiąganej przez największego konkurenta (lub 3 największych konkurentów)
b) Punkt podziału osi
1- nasza firma ma taki sam udział w rynku, jak największy konkurent
Gwiazdy- są to jednostki lub produkty o wysokim względnym udziale w szybko rosnącym rynku. Często wymagają poważnych nakładów inwestycyjnych, by dotrzymać kroku gwałtownemu wzrostowi rynku.
Dojne krowy- są to jednostki lub produkty o dużym względnym udziale w wolno rosnącym rynku. Mają ustaloną pozycję i powodzenie oraz generują gotówkę.
Znaki zapytania (trudne dzieci) - produkty o małym udziale w szybko rosnącym rynku. Wymagają znacznych strumieni gotówki, aby utrzymać swój udział lub stać się gwiazdami. Kierownictwo musi poważnie zastanowić się nad znakami zapytania: które z nich przekształcić w gwiazdy, a z których się wycofać.
Psy- Są to jednostki lub produkty o małym względnym udziale w wolno rosnącym rynku. Mogą one generować wystarczające dochody, aby się utrzymać, lecz nie obiecują poważniejszych dochodów.
Wady macierzy BCG:
Macierz tylko dwuwymiarowa
Niepewny związek między udziałem w rynku a zyskiem
Wyniki analizy zależą od metod pomiaru tempa wzrostu i pomiaru udziału w rynku oraz wyboru punktu podziału osi
Analiza nie bierze pod uwagę takich czynników jak: stopień ryzyka, ekonomiczna efektywność inwestycji
Często produkty, które można zaliczyć do dojnych krów również wymagają dużych nakładów na utrzymanie pozycji.
14. Pojęcie Strategicznych Jednostek Biznesu
pojęcie SJB dotyczy firm działających w wielu sektorach lub na wielu rynkach. Polega na określeniu zakresu prowadzonej działalności, wyborze rodzaju przewagi konurencyjnej i określeniu sposobu, w jkai firma będzie działać w danym segmencie rynku.
Wyodrębnione SJB to przedsięwzięcia, które są oddzielnie planowane, mają własne kierownictwo i własnych konkurentów.
15. Rodzaje planów marketingowych
Planowanie marketingowe jest to proces, podczas którego strategie nabierają realnego kształtu, stanowią podstawę podejmowania decyzji i oceny wyników. Proces planowania przechodzi z reguły przez następujące etapy: rozpoznania możliwości działania przez analizę środowiska zewnętrznego i zasobów przedsiębiorstwa, określenia celów i strategii marketingowych zgodnie z celami i strategiami rozwoju przedsiębiorstwa, opracowania i rozwoju planów marketingowych, opracowania programu marketingowego, wdrożenia programu marketingowego oraz kontroli osiągniętych wyników.
Plan marketingowy zawiera zadania rzeczowe i zbiór działań niezbędnych do ich wykonania. Ze względu na horyzont czasowy możemy wyróżnić trzy rodzaje planów: krótkookresowe, średniookresowe i długookresowe. Według kryterium przeznaczenia użytkowego plany marketingowe możemy podzielić na trzy rodzaje: strategiczne, taktyczne i operacyjne.
Plan strategiczny - jest to plan długookresowy, o niewielkim stopniu konkretności planowanych zadań i środków. Jego charakter jest głównie ramowy i wytycza jedynie zasadnicze kierunki rozwoju. Sporządzany jest przez wyższe szczeble zarządzania.
Plan taktyczny -
Plan operacyjny - jest to plan, w którym stopień szczegółowości jest duży i określone zostały poszczególne cele i strategie pozwalające je osiągnąć. Horyzont czasowy jest stosunkowo krótki. W tym typie planu wyznaczone zostają również osoby bezpośrednio odpowiedzialne za wykonanie poszczególnych zadań. Plan ten jest sporządzany przez niższe szczeble zarządzania.
16. Proces formułowania strategii marketingowej
identyfikacja głównych celów przedsiębiorstwa (wizja, misja)
identyfikacja obecnej strategii
analiza otoczenia
analiza wnętrza, analiza zasobów
identyfikacja okazji i zagrożeń strategicznych
zdefiniowanie lub redefinicja podstawowych celów strategicznych
ustalenie zakresu zmian w strategii
opracowanie nowej strategii
wdrażanie strategii i kontrola postępu jej wdrażania
17. Strategie marketingowe
Macierz GE- atrakcyjność rynku/ pozycja konkurencyjna
Strategia ekspansji- cele: poprawa lub utrzymanie silnej pozycji rynkowej, zysk w długim okresie; sposób działania: duże inwestycje i intensywne działania marketingowe
Strategia selektywnego rozwoju- cele: utrzymanie pozycji lub maksymalizacja zysku w średnim lub długim okresie; sposób działania: nakłady wysokie lub ograniczone, intensywne lub umiarkowane działania marketingowe
Strategia eksploatacji pozycji rynkowej i wycofywania się z rynku- cele: maksymalizacja zysku w krótkim okresie; sposób działania: nakłady minimalne lub sprzedaż majątku
Macierz Ansoffa- produkt/rynek
Strategia penetracji rynku- polega na poszukiwaniu możliwości zwiększenia sprzedaży dotychczasowego produktu na dotychczasowym rynku,
Strategia rozwoju rynku - zakłada wejście z dotychczas sprzedawanym produktem na nowe rynki,
Strategia rozwoju produktu- zakłada wprowadzenie nowego, ulepszonego produktu na dotychczasowy rynek,
Strategia dywersyfikacji- jest najbardziej „ambitną” strategią, polega na wprowadzeniu przez przedsiębiorstwo nowych produktów na rynki, na których dotychczas nie działało.
Segmentacja rynku
Strategia działań niezróżnicowanych
Strategia działań zróżnicowanych
Strategia działania skoncentrowanego
Strategia działania zindywidualizowanego
Typ przewagi konkurencyjnej
Strategia przywództwa w zakresie kosztów- cele: wzrost udziału w rynku, sposób działania: koncentracja na najbardziej zyskownych produktach, obniżka kosztów, budowania wizerunku taniej oferty
Strategia przywództwa w zakresie różnicowania- cele: wzrost udziału w rynku, zdobycie nowych rynków; sposób działania: poszerzenie i pogłębienie asortymentów, wchodzenie na nowe rynki
Strategia koncentracji na wybranych segmentach- cele: wzrost sprzedaży na danym rynku; sposób działania: specjalizacja, dokładne poznanie potrzeb konsumentów
Udział w rynku
Strategia lidera rynkowego- cele: poprawa lub utrzymanie silnej pozycji rynkowej; sposób działania: narzucanie cen, innowacje, nowe rozwiązania marketingowe, lobby
Strategia przedsiębiorstwa rzucającego wyzwanie- cele: zwiększanie udziału w rynku, sposób działania: atak na konkurentów poprzez wykorzystanie ich słabych stron, unikanie konkurencji
Strategia naśladownictwa- cele: pozyskanie nowych klientów, sposób działania: kopiowanie rozwiązań konkurentów
Strategia poszukiwania luk rynkowych- cele: uzyskanie kontroli w małym segmencie rynkowym; sposób działania: rozwój unikatowej technologii, obsługa nisz rynkowych
18. Struktura planu marketingowego
Spis treści
Streszczenie dla kierownictwa- krótkie omówienie planu w celu szybkiego przejrzenia przez zarząd
Analiza sytuacji- audyt marketingowy przedstawiające dane o otoczeniu
- ogólne warunki działania
- ogólna charakterystyka przedsiębiorstwa
- rynek
- konkurencja
- obecna polityka marketingowa
- Analiza SWOT
- założenia
Cele marketingowe- określenie celów odnośnie sprzedaży, udziału w rynku, zysków; wskazanie na okoliczności, które mogą wpływać na cele
Strategie marketingowe- mające na celu doprowadzenie do osiągnięcia celów planu
- Produkt
- Cena
- Dystrybucja
- Promocja
Plany taktyczne- wyszczególnienie, co ma być zrobione, kto to zrobi, kiedy i ile to będzie kosztować
Budżet marketingowy i konsekwencje finansowe planu- preliminarz finansowy przedstawiający oczekiwane wyniki finansowe planu
Kontrola realizacji planu- sposób monitorowania postępu realizacji planu
19. Istota segmentacji rynku
Segmentacja rynku jest to podział rynku według określonych kryteriów na w miarę jednorodne grupy konsumentów (segmenty rynku). To podział rynku na odrębne grupy nabywców o różnych potrzebach, cechach i zachowaniach, które mogą wymagać odmiennych produktów lub instrumentów marketingowych.
Cechy prawidłowo wyodrębnionych segmentów:
Mierzalność- możliwość uzyskania niezbędnych informacji
Rozległość- wielkość segmentu, która uzasadnia stosowanie indywidualnej strategii
Dostępność- można do tego segmentu skutecznie dotrzeć
Możliwość odróżnienia- segmenty są odmienne i różnie reagują
Możliwość działania- zasoby firmy umożliwiają obsługiwanie segmentu
Poziomy segmentacji rynku:
Marketing masowy- używanie niemal tych samych produktów, promocji i dystrybucji w stosunku do wszystkich konsumentów
Marketing segmentacyjny- adaptacja oferty firmy tak, aby była najlepiej dopasowana do potrzeb jednego segmentu lub kilku segmentów rynku
Marketing niszowy- dopasowanie oferty firmy tak, aby ściślej odpowiadała potrzebom jednego podsegmentu lub kilku, w których zazwyczaj występuje niewielka konkurencja
Mikromarketing- przedsiębiorstwa dopasowują swoje programy marketingowe do potrzeb i oczekiwań wąsko zdefiniowanych segmentów rynku
Marketing indywidualny- dopasowanie produktów oraz programów marketingowych do potrzeb i preferencji klientów indywiduach.
20. Nisza rynkowa
wąsko zdefiniowana grupa konsumentów, szukająca ściśle określonych korzysci.
Zalety:
ograniczona konkurencja
ściśle sprecyzowane potrzeby konsumentów
nie potrzeba masowej produkcji (nisza jest niewielka)
cena produktu niszowego jest wyższa
Wady:
ryzyko, ze popyt będzie zbyt niski, aby osiągać zyski
uzależnienie od wąskiej grupy nabywców
wyższe oczekiwania nabywców
po pewnym czasie - wzrost konkurencji
21. Podstawowe metody segmentacji
a) segmentacja a priori- kryteria wyodrębnienia segmentów rynku wybierane są przed przeprowadzeniem badań ilościowych (metoda uproszczona)
Procedura:
Szerokie zdefiniowanie segmentowanego rynku
Sformułowanie listy potrzeb potencjalnych nabywców
Zdefiniowanie segmentów drogą tworzenia kombinacji potrzeb zaspokajanych na danym rynku
Wyodrębnienie i usunięcie cech wspólnych
Nazwanie wyodrębnionych segmentów
Dokonanie pogłębionej charakterystyki poszczególnych segmentów
Wybór segmentów docelowych
b) segmentacja post hoc- po przeprowadzeniu badań empirycznych wyznacza się kryteria segmentacji. W tym celu stosuje się szereg skomplikowanych technik analitycznych
Procedura:
Faza badań- zebranie danych na temat preferowanych przez nabywców cech produktów, potrzeb konsumentów- wywiady, ankiety
Analiza danych- usunięcie cech wspólnych (analiza czynnikowa) i pogrupowanie cech (analiza skupień)
Profilowanie segmentów- sporządzenie dokładnej charakterystyki wyodrębnionych segmentów- analiza statystyczna danych pierwotnych i wtórnych
Ocena i wybór segmentów docelowych
22. Kryteria segmentacji rynku
a) kryteria demograficzne:
wiek
płeć
stan cywilny
wielkość rodziny
faza cyklu życia rodziny
stan zdrowia
narodowość, rasa
b) kryteria społeczno- ekonomiczne:
dochód
zawód, wykształcenie
klasa społeczna
kryteria geograficzne
c) kryteria behawioralne:
lojalność wobec marki
intensywność użytkowania
preferencje
wykorzystywanie okazji
faza gotowości nabywcy
d)kryteria psychograficzne:
styl zycia
zainteresowania
osobowość
opinie
aktywność
hierarchia potrzeb
stosunek do ryzyka
poziom samooceny
skłonność do oszczędzania
23. Strategie wyboru segmentów docelowych
1. marketing niezróżnicowany
- strategia rynkowa, w której firma postanawia zignorować różnice występujące między segmentami rynku i obsługiwać cały rynek za pomocą jednolitej oferty.
- przedsiębiorstwo tworząc ofertę będzie uwypuklało to, co jest wspólne w potrzebach różnych konsumentów, pomijając to, co je różni
- marketing niezróżnicowany pozwala osiągnąć niższe koszty
2. marketing zróżnicowany
- strategia rynkowa, w ramach której firma podejmuje decyzję o wyborze kilku segmentów rynku jako swoich rynków docelowych i dla każdego z nich przygotowuje osobną ofertę marketingową
- marketing zróżnicowany generuje zazwyczaj większą sprzedaż ogółem niż marketing niezróżnicowany
3. marketing skoncentrowany
- strategia rynkowa, w ramach której firma dąży do uzyskania znaczącego udziału w jednym segmencie lub w kilku segmentach
- niesie za sobą większe ryzyko niż zwykle, wybrany segment może z jakiś przyczyn ulec załamaniu lub mogą pojawić się w nim więksi i silniejsi konkurenci
4. marketing zindywidualizowany
- dopasowanie produktów oraz programów marketingowych do potrzeb i preferencji klientów indywidualnych
- spełnienie wymagań każdego z klientów przedsiębiorstwa
- jest on również nazywany marketingiem rynków jednoosobowych
- na takie zastosowania pozwalają wielu firmom nowoczesne technologie
Wybór segmentów docelowych - jest to proces oceny każdego z segmentów runku i dokonania, na który z nich wejść
Ocena atrakcyjności segmentów:
a) ocena segmentu
popyt bieżący
chłonność rynku
dynamika popytu
konkurencja (obecna i w przyszłości)
substytuty produktu
siła przetargowa klientów/ dostawców
bariery wyjścia/wejścia
ograniczenia prawne
b) ocena przedsiębiorstwa:
dotychczasowa działalność
misja firmy
kompetencje
zasoby (pieniądze, wiedza, ludzie)
24. Zachowania konsumenckie
Zachowanie konsumenta to działanie związane z poszukiwaniem, zakupem, użytkowaniem oraz oceną dóbr i usług, które mają zdolność zaspokajania potrzeb.
W zależności od zaangażowania konsumentów, możemy ich decyzje podzielić na:
Rutynowe (częste zakupy, tanie produkty, małe ryzyko, mało informacji)
Pobieżne rozeznanie
Szczegółowa analiza (rzadkie zakupy, drogie produkty, duże ryzyko, dużo informacji)
Proces podejmowania decyzji o zakupie:
Uświadomienie potrzeby- rozpoznanie problemu. Potrzeba wywołana przez bodziec wewnętrzny lub zewnętrzny
Identyfikacja sposobów zaspokojenia potrzeby- szukanie informacji, może przybrać postać wzmożonej uwagi bądź aktywnego szukania wiadomości (wewnętrzne- odwołanie się do własnego doświadczenia, zewnętrzne- wykorzystanie zewnętrznych źródeł informacji)
Ocena alternatyw- konsument formułuje opinie świadomie i racjonalnie, dąży do zaspokojenia potrzeby, szuka określonych korzyści, postrzega każdy produkt jako zbiór cech
Zakup i jego ocena- konsument planuje zakup preferowanej marki. Pomiędzy zamiarem a decyzją zakupu mogą pojawić się dwa czynniki: postawy innych lub nieoczekiwane czynniki.
Zachowania po zakupie: satysfakcja po dokonaniu zakupu, użytkowanie i pozbywanie się produktu.
Ryzyko związane z zakupem:
Czynniki decydujące o charakterze i rozmiarach ryzyka:
Znaczenie, waga zakupu, potencjalne konsekwencje zakupu: względna wartość finansowa zakupu i oczekiwania związane z zakupem
Niepewność związana z wyborem
Dysonans pozakupowy
Stan nierównowagi (napięcia) pojawiający się po dokonaniu zakupu, czyli negatywny stan emocjonalny nabywcy wywołany ujawnianiem się negatywnych cech towaru, które mogą okazać się dla kupującego istotne (dysonans obiektywnie uzasadniony) lub uświadomienie sobie bardziej atrakcyjnych wariantów powziętej już decyzji (dysonans subiektywny)
Pojawia się gdy:
- alternatyw wyboru była duża ilość
- gdy dostępne warianty były podobne do siebie
- gdy odrzucone warianty decyzji były również atrakcyjne
- gdy decyzja zakupu jest nieodwracalna
- gdy istnieje konieczność długiego użytkowania produktu
- gdy zakup ma znaczenie psychologiczne
Redukcja dysonansu:
- Poszukiwanie nowych informacji
- Dokonanie ponownej oceny wariantów
- Różnego rodzaju działania np. reklamacja
- Szukanie uzasadnień zewnętrznych własnego postępowania
Motywacja- jest to zespół czynników uruchamiających celowe działanie (czyli dążenie do zredukowania różnicy pomiędzy stanem faktycznym a idealnym), a tym samym rozładowania napięcia.
Motywacja jest funkcją:
- Użyteczności przewidywanego wysiłku
- Subiektywnego prawdopodobieństwa osiągnięcia tego celu
Potrzeba- wynika ze stanu braku lub pożądania czegoś niezbędnego do zapewnienia warunków rozwoju i funkcjonowania człowieka
- Liczba potrzeb jest nieograniczona
- Większość potrzeb odnawia się
- Zaspokojenie jednych potrzeb powoduje pojawienie się innych
- Występuje hierarchia potrzeb
- Rozwój psychologiczny człowieka zmienia ważność potrzeb
Satysfakcja klienta
Satysfakcja nabywcy jest to zbieżność oczekiwań z postrzeganych przez nabywcę ze sposobem działania produktu. Jeśli działanie nie spełnia oczekiwań, będzie on rozczarowany. Jeszki produkt spełnia oczekiwania, będzie on usatysfakcjonowany. Jeśli produkt działa lepiej, niż klient oczekiwał, będzie zachwycony. Te uczucia decydują o tym, czy klient kupi ponownie dany produkt i czy będzie się o niepochlebnie wyrażał.
Satysfakcja klienta jest zjawiskiem psychologicznym. W związku z tym może być badana jedynie w sposób pośredni poprzez sprawdzanie opinii klientów. Działania badawcze powinny zmierzać przede wszystkim do odkrycia zależności pomiędzy satysfakcją klienta a tymi działaniami dostawcy, które w bezpośredni sposób wpływają na jego opinię. Prowadzenie badań satysfakcji wymaga otwartości na konstruktywną krytykę.
Satysfakcja klienta zaczyna się od szybkiego i zdecydowanego wyeliminowania przyczyn rodzących niezadowolenie, którego efekty pokazują m.in. wyniki badań przeprowadzonych przez administrację amerykańską:
tylko 4% niezadowolonych klientów składa skargi,
od 65% do 90% niezadowolonych klientów nigdy więcej nie dokona ponownych zakupów, a o fakcie swojego niezadowolenia poinformuje średnio dziewięć innych osób,
jedna trzecia przypadków niezadowolenia związana jest z produktem lub świadczoną obsługą, dwie trzecie zaś - z błędami popełnionymi w procesie komunikacji z klientem,
w pięciu przypadkach na sześć klient zmienia dostawcę, ponieważ jest bardziej niezadowolony z jakości obsługi niż z zakupionego produktu.
25. Pojęcie i znaczenie produktu w marketingu
Produkt to wszystko to, co można zaoferować na rynku nabywcom i co jest w stanie zaspokoić określoną potrzebę lub pragnienie. (znaleźć nabywcę)
Wyroby materialne
Usługi
Organizacje, stowarzyszenia (kościoły, partie polityczne)
Firmy
Ludzie lub grupy osób (polityce, gwiazdy muzyki)
Idee i pomysły (np. wejście do UE, wegetarianizm)
Miejsca (np. Kraków)
Produkty możemy podzielić na przemysłowe (wykorzystywane w procesach produkcji innych dóbr i usług) oraz konsumpcyjne (dobra i usługi przeznaczone dla finalnego konsumenta do użytkowania osobistego)
26. Podział produktów konsumpcyjnych
powszednie (częstego zakupu) - są nabywane przez konsumentów bez większego wysiłku; zwykle zakup dokonywany jest rutynowo
podstawowe- kupowane niemal codziennie, rutynowo (żywność)
nabywane pod wpływem impulsu- zakup dochodzi do skutku na skutek pojawienia się nagłej ochoty posiadania produktu (np. słodycze, przekąski)
nagłej potrzeby- kupowane w wyjątkowych okolicznościach (np. proszek od bólu głowy)
wybieralne- dobra, w przypadku których zakup dokonywany jest w sposób rozważny (np. sprzęt elektroniczny, ubrania markowe)
luksusowe- w świadomości konsumentów nie mają one substytutów (np. biżuteria, ubrania znanych projektantów)
niepostrzegane- dobra lub usługi, których konsumenci nie znają, lub znają, ale nie zamierzają kupować
zupełne nowości
nie brane pod uwagę przy zakupie
FMCG- szybkozbywalne dobra konsumpcyjne: proszki do prania, środki czystości, batony, pasty do zębów, używki.
Podział produktów przemysłowych:
Dobra inwestycyjne- wysoka cena jednostkowa, eksploatowane w długim okresie (np. budynki, ziemia, maszyny)
Produkty wyposażenia dodatkowego- różnego rodzaju narzędzia i urządzenia wykorzystywane w procesie produkcji oraz wyposażenia biur
Surowce- dobra w stanie naturalnym do przetworzenia lub spożycia
Materiały- przeznaczone do dalszego przetwórstwa, montażu lub zapewnienia ciągłości procesów produkcyjnych, zużywane jednorazowo i całkowicie w każdym cyklu produkcyjnym
Półprodukty- wyroby do dalszej obróbki lub montażu- mogą być własne lub obce
Produkty zaopatrzeniowe- uczestniczą w procesie wytwarzania, chociaż nie mają decydującego znaczenia (części zamienne, energia elektryczna, produkty dodatkowe, farby, środki czystości)
Usługi profesjonalne- wspierają bieżące działanie firmy (doradztwo prawne, badania marketingowe)
27. Struktura produktu
Trzy zasadnicze poziomy:
1) Istota produktu, rdzeń
- podstawowa korzyść lub zdolność produktu do rozwiązywania określonego problemu nabywcy, dla której jest on kupowany
- co tak naprawdę kupuje nabywca
- znajduje się w samym centrum produktu całkowitego
2) Produkt rzeczywisty
- jak produkt jest postrzegany
- atrybuty składające się na zasadnicze korzyści dostarczane przez produkt
- części składowe produktu: marka, jakość, opakowanie, kontakt z konsumentem, styl, model, wykonanie
3) Produkt poszerzony
- dodatkowe usługi
- usługi dodatkowe, gwarancja, kredyt, reklamacje, gotowość świadczenia usług, naprawy, instrukcja, dostawa, jakość relacji, instalowanie
28. Pojęcie i znaczenie marki
Marka jest to nazwa, pojęcie, znak, symbol, wzór lub kombinacja tych elementów. Nadawana jest przez sprzedawcę w celu identyfikacji dobra lub usługi oraz ich wyróżnienia na tle produktów konkurencyjnych. W przeciwieństwie do innych form własności intelektualnej, takich jak patenty czy prawa autorskie, w przypadku marek ich właściciele mają wyłączne prawa do nich na czas nieokreślony.
Możemy mówić o 4 wymiarach znaczeniowych marki.
cechy- marka przynosi skojarzenia z cechami produktu
korzyści- klienci nie kupują cech, tylko korzyści
wartości- marka może także wyrażać wartości wyznawane przez nabywców
osobowość- marka wyraża również osobowość
znaczenie marki:
a) korzyści dla właściciela
marka to kapitał
identyfikuje i wyróżnia producenta lub sprzedawcę
ochrania producenta przed naśladowcami
pozytywnie wpływa na lojalność klientów
jest najbardziej sugestywnym komunikatem promocyjnym
pozwala przedsiębiorcom różnicować swoje produkty
popyt na produkty markowe jest zwykle większy
zmniejsza się elastyczność cenowa popytu
pozwala budować wizerunek całej firmy
b) korzyści dla konsumentów
jest obietnica ciągłego dostarczania określonych korzyści
dostarcza korzyści psychologicznych
ułatwia zakup
zapewnia porównywalną jakość bez względu na miejsce zakupu
firmy ciągle udoskonalaj produkty markowe
29. Wartość marki
Wartość marki jest różnie definiowana. W wymiarze finansowym - jest to kwota za jaką można daną markę (jako wartość niematerialno-prawną) sprzedać. W innym kontekście jest to dodatkowy przychód, jaki firma generuje z tytułu używania marki - świetnie to widać chociażby w sieci McDonalda. Światowe badania marki pokazują, że poza technicznymi aspektami przedsiębiorstwa (budynki, technologia itp.) marka jest jego największym, najbardziej wartościowym zasobem.
W innym znaczeniu wartość marki wyznacza się na podstawie stopnia lojalności klientów, świadomości nazwy, postrzeganej jakości produktu, siły skojarzeń nabywców oraz posiadania aktywów w postaci patentów, znaków handlowych.
Na wartość marki składają się też: udział w rynku, zasięg marki, satysfakcja z zakupu, wizerunek marki, świadomość marki i wiek marki.
30. Poziomy znaczeniowe marki
cechy - marka kojarzy się z cechami produktu
korzyści - cechy, z którymi kojarzy się marka powinny przekładać się na korzyści dla klientów, ponieważ klienci „kupują korzyści”
wartości - marka wyraża wartości wyznawane przez nabywców
osobowość - nabywcy przez kupowanie marki mogą wyrażać swoją osobowość, identyfikując się z wizerunkiem kreowanym przez nią
kultura - marka symbolem kultury (młodzieżowej itp.)
skojarzenie z użytkownikiem - marka kojarzyć się może z typowymi jej użytkownikami (np. Golf albo BMW z dresem )
31. Budowanie silnej marki (STP), Brand Foundations
S- Segmentacja (Segmentation)
T- ukierunkowanie, wybór segmentów (Targeting)
P- pozycjonowanie (Positioning)
Przedsiębiorstwa powinny określić podstawowe wartości, jakimi się kierują i zbudować markę.
Przedsiębiorstwa powinny zatrudniać kierowników marki odpowiedzialnych za taktykę, ale w ostatecznym rozrachunku sukces będzie uzależniony od zaangażowania, akceptacji i wiary w markę wszystkich pracowników firmy.
Przedsiębiorstwa muszą opracowywać bardziej wszechstronne plany dotyczące budowania marki, by na każdym kroku wytwarzać w kliencie pozytywne doświadczenia z nią związane.
Przedsiębiorstwa muszą określić istotę marki, która ma być prezentowana wszędzie tam, gdzie produkt jest sprzedawany. Dopuszczalne jest lokalne zróżnicowanie, ale istota marki musi być zachowana.
Kluczowym czynnikiem uwzględnianym w strategii przedsiębiorstwa, jego działalności, usługach i opracowaniu produktu musi być wartość marki.
Przedsiębiorstwo musi dokonać pomiaru efektywności budowania marki nie za pomocą dawnych wskaźników (świadomość marki, rozpoznawalność), ale za pomocą wskaźników bardziej wszechstronnych (zadowolenie klienta, udział w portfelu klienta)
Brand Foundations:
Etapy tworzenia marki:
1 pochodzenie marki - skąd się wywodzi
2 kompetencje marki - co marka najlepiej robi dziś, co będzie dobrze robić w przyszłości
3 wyjątkowość marki - co ją szczególnie wyróżnia na tle innych
4 ambicje marki - co marka chce osiągnąć?
5 grupa docelowa - dla kogo marka powstaje
6 osobowość marki - jak marka ma być postrzegana, jakie powinno się nadać cechy marce
7 wartości marki - w imię czego marka walczy
8 koncepcja strategiczna - wizja marki i uzasadnienie
32. Siła a wartość marki
siła marki to zbiór skojarzeń i zachowań po stronie nabywców, firmy i uczestników kanałów dystrybucji, które sprawiają, że marka posiada wyjątkową i stabilną przewagę na rynku
wartość marki to finansowe odzwierciedlenie zdolności kierownictwa do wykorzystania siły marki i przełożenia jej na osiąganie jak najkorzystniejszych wyników (wartość marki jako jednego z aktywów przedsiębiorstwa)
33. Czynniki wpływające na wartość marki
wg Interbrand:
zdolność marki do przewodzenia na rynku
stabilność marki
atrakcyjność rynków, na których funkcjonuje
zasięg geograficzny marki
długoterminowe trendy poprawy wskaźników rynkowych dla marki
wielkość marki, konsekwentne wspieranie
ochrona prawna marki
34. Pozycjonowanie oferty ; 35. Podstawy pozycjonowania oferty
Pozycjonowanie produktu, marki to pożądana pozycja marki w świadomości konsumentów na tle produktów konkurencyjnych. Pozycja produktu jest to sposób, w jaki produkt jest postrzegany przez konsumentów ze względu na jego istotne atrybuty. Pozycjonowanie jest tym, co robisz z umysłem klienta a nie z produktem.
Proces pozycjonowania marki na rynku:
Analiza sytuacji
Charakterystyka segmentu docelowego
Określenie pozycji konkurencyjnych marek
Wybór miejsca marki w świadomości konsumentów
Sformułowanie przekazu pozycjonowania
Monitorowanie wybranej pozycji marki/ repozycjonowanie
3 strategie pozycjonowania:
Wzmocnienie w umysłach konsumentów obecnej pozycji marki
Poszukiwanie nowej wolnej pozycji, która ma wartość dla odpowiednio dużej liczby konsumentów, oraz jej zajęcie.
Depozycjonowanie lub repozycjonowanie konkurencji
Firma lub jej oferta rynkowa mogą wyróżniać się:
Produktem
Poziomem obsługi
Personelem
Wizerunkiem
Strategie pozycjonowania:
Przez cechy produktu
Na podstawie korzyści, które oferują nabywcom lub potrzeb, które zaspokajają
Przez rodzaj użytkowników
Za pomocą wspierania określonego typu działań (np. sport)
W pozycjonowaniu często wykorzystywane są osobowości czyli znane postacie świata muzyki, sportu, filmu
Przez pochodzenie- polega na wywołaniu skojarzenia z miejscem jego wytworzenia
Inne marki także mogą pomoc w pozycjonowaniu produktu
Poprzez przynależność do określonej klasy produktów
Błędy w pozycjonowaniu:
Pozycjonowanie niewłaściwe
Pozycjonowanie ograniczone
Pozycjonowanie mylące
Pozycjonowanie nieprawdopodobne
36. Tożsamość a wizerunek marki
a) Tożsamość marki
Pożądany sposób postrzegania marki przez konsumentów
Komunikowanie przez firmę, jaka jest marka
Środki oddziaływania: cechy produktu, nazwa marki, logo, kolor firmowy, wartości reprezentowane przez markę
b) Wizerunek marki
Percepcja marki przez konsumentów
0braz marki w świadomości odbiorców
Może to być rozpoznawanie marki, przypomnienie marki, wymienienie marki na pierwszym miejscu, dominacja marki w danej kategorii produktu, preferowanie marki, lojalność wobec marki bądź niechęć do marki
37. Świadomość marki
na świadome postrzeganie marki składają się rozpoznanie jej, preferowanie i lojalność wobec danej marki.
Jako rozpoznanie rozumiemy stan, w którym klient odróżnia markę od innych może to się dziać na 3 sposoby: tylko rozpoznanie (znajomość wspomagana), przypomnienie marki (znajomość spontaniczna), wymienianie marki na pierwszym miejscu, dominacja marki w danej kategorii produktów w postrzeganiu klienta.
Preferowanie marki to wybieranie jej spośród innych podczas zakupów, lojalność natomiast przejawia się w świadomym ponawianiu zakupów towarów tej samej marki.
38. Lojalność wobec marki
Lojalność jest to świadome ponawianie zakupów towarów tej samej marki. Lojalność wobec marki to stopień, w jakim konsument utrzymuje pozytywną postawę w stosunku do marki produktu i wyraża chęć jej zakupu, pomimo istnienia czynników ekonomicznych przemawiających za zakupem produktu konkurencyjnego.
Rodzaje lojalności:
Lojalność podzielna- klient na przemian lub jednocześnie kupuje produkty różnych firm
Lojalność niepodzielna- konsument związany jest z jedna marką
Lojalność pozorna (wymuszona) - konsument nabywa produkty danej marki, pomimo tego, że ma negatywną postawę wobec marki.
Lojalność prawdziwa- konsument posiada pozytywne nastawienie do marki, a prawdopodobieństwo ponawiania zakupów jest wysokie.
Lojalność ukryta- klient pomimo pozytywnej postawy wobec marki, nie wyraża chęci dokonywania powtórnych zakupów
Brak lojalności- pomimo tego, że konsument aktualnie nabywa produkty danej marki, istnieje małe prawdopodobieństwo dokonywania powtórnych zakupów
39. Rodzaje marek ze względu na sponsora marki
Marka producenta (narodowa)- marka stworzona przez producenta dobra lub usługi i będąca jego własnością np. IBM
Marka pośrednika (sklepowa, prywatna)- marka stworzona przez odsprzedawcę dobra lub usługi i będąca jego własnością
Marka podwójna (mieszana)- wykorzystywanie istniejących marek dwóch różnych firm do oznaczenie jednego produktu
Marka „biała”
Zakup licencji na używanie nazwy marki- jedna firma wynajmuje drugiej swój znany na rynku znak firmowy lub logo w celu wykorzystania go w pokrewnej kategorii produktu
40. Strategie nadawania nazw
Strategia marki indywidualnej (Unilever - Rama, Lipton, Amino, Delma)
Strategia marki rodzinnej (Heinz- Heinz Mexican Ketchup, Heinz Tomato Ketchup)
Oddzielne marki dla linii produktów (Colgate- Palmolive- Colgate, Palmolive, Ajax)
Nazwa marki + indywidualne nazwy produktów (marka łączona) (Daewoo- Daewoo Matiz, Daewoo Lanos, Daewoo Nubira)
41. Strategie marki- rozwój marki
Rozszerzanie linii produktów
- wykorzystanie nazwy marki cieszącej się powodzeniem do wprowadzenia dodatkowych pozycji w danej kategorii produktu (nowe zapachy, formy, kolory, dodatkowe składniki czy rozmiary opakowania)
- minus: ograniczone możliwości działania
- plus: dużo odmian produktu
- zagrożenie kanibalizacji- wzrost sprzedaży produktów odbywa się kosztem innych produktów należących do tej samej linii.
Rozszerzanie marki
- wykorzystanie cieszącej się powodzeniem nazwy marki do lansowania nowych lub zmodyfikowanych produktów w nowych kategoriach
- minus: niebezpieczeństwo rozmycia marki
- plus: łatwo wprowadzać nowe produkty
Wiele marek
- nadawanie marki polegające na prowadzeniu kilku marek w tej samej kategorii produktu
- minus: trudno wprowadzać nowy produkt na rynek, kanibalizacja innych produktów
- plus: duży udział w rynku
Nowe marki
- tworzenie nowych marek dla nowych kategorii lub rodzajów produktu
- minus: duże koszty
- plus/minus: duże ryzyko ale możliwość sukcesu
42. Rodzaje nazw marek
Nazwy abstrakcyjne-SONY, Kasia, OMO
Nazwy sugestywne i skojarzeniowe- Sharp. Delecta
Nazwy opisowe- Świat Dziecka, Modny Strój, Sklep Warzywny
Wynikają one z dwóch koncepcji nadawania nazw marek:
- Zasada Julii- to co nazywamy różą pod każda inna nazwą pachniałoby równie słodko
- Zasada Joyce'a (symbolizm)- pewne dźwięki, sylaby, a nawet litery mają określone znaczenie dla odbiorcy
43. Cechy dobrej nazwy marki
Prosta, krótka, łatwa do wymówienia i zapamiętania (OMO, Wedel, Mars)
Przyjemna w brzmieniu, dynamiczna (Frugo, Nokia, Punto)
Budząca pozytywne emocje i skojarzenia (Princessa, Biedronka)
Wymawiana i zapisywana w jeden nie budzący wątpliwości sposób (Lipton, Opel)
Sugerująca korzyści z zakupu (Smakuś, Milka, Vibovit)
Nowoczesna (albo przeciwnie- tradycyjna)- HighCom
Sugerująca rodzaj produktu (Masmix)
Informująca, dla kogo produkt jest przeznaczony (Lady, Bebiko)
Oryginalna (Bakoma, Kodak)
Możliwa do odczytania w wielu językach- (Volvo, Tic-Tac, Hit)
Budząca pozytywne skojarzenia w wielu językach (Sony, Hop)
44. Projektowanie nazwy marki
Wg CODES Consulting:
1) Zapoznanie się ze specyfiką konkretnej firmy lub produktu:
- segment rynku
- cechy wyróżniające
- główny atut
- planowany wizerunek marki
2) Wyłonienie jak największej liczby potencjalnych nazw zgodnych z wcześniej przyjętymi założeniami
3) Selekcja nazw
- selekcja językowa (zapamiętywalność, łatwość wymowy, znaczenie w innych językach, slangach, podobieństwo do innych wyrazów, nacechowanie emocjonalne)
- selekcja wizualna
4) Ostateczny wybór nazwy
5) Rejestracja znaku towarowego
45. Tożsamość, identyfikacja wizualna - istota i elementy
Identyfikacja wizualna firmy ma na celu nie tylko odróżnienie jej oferty od konkurencji. Ma za zadanie również wywołanie u potencjalnych klientów pewnych pozytywnych (zazwyczaj) skojarzeń skłaniających do nabywania produktów lub usług. Skojarzenia te powinny być jednoznaczne z wartościami firmy wynikającymi z jej misji i wizji, sugerującymi np. nowoczesność lub związek z tradycją, szybkość działania lub stabilność itp.
Jednocześnie identyfikacja wizualna powinna:
odpowiadać specyfice firmy;
zachować jednolitość i zgodność z całym systemem komunikacji społecznej organizacji;
cechować się oryginalnością, wysoką zauważalnością;
być łatwa w percepcji i zapamiętywaniu.
Na system identyfikacji wizualnej firmy powinny składać się:
symbol firmy (logo, logotyp),
kolory firmowe,
typografia firmowa,
druki firmowe (papier i koperty firmowe, wizytówki, kartki do zapisków),
materiały reklamowe (ogólna koncepcja),
wystrój wewnętrzny i zewnętrzny budynku firmy,
informacja wizualna (tablice informacyjne zewnętrzne i wewnętrzne, szyldy, tabliczki firmowe, np. na drzwiach).
Tożsamość wizualna organizacji jest ważnym elementem, dlatego powinna być opracowana profesjonalnie (nierzadko przez wyspecjalizowany zespół projektantów), ale przy jednoczesnym zaangażowaniu wyższej kadry zarządzającej oraz z zadbaniem o jej odpowiednią ochronę.
46. Promocyjne i informacyjne znaczenie opakowania, elementy opakowania
Funkcje opakowania:
Ochronna- zabezpieczenie produktu przed zepsuciem lub zniszczeniem
Dystrybucyjna- usprawnia proces dystrybucji i sprzedaży
Promocyjna- promowanie produktów znajdujących się wewnątrz opakowania
- przyciąganie klientów (AIDA)
Informacyjna- identyfikowanie i odróżnianie produktu
- informacja o wartości odżywczej, sposobie użycia, producencie, nagrodach
Elementy opakowania, projektu opakowania:
kolor
styl
kształt
materiał
wielkość
jakość wykonania
47. Downsizing
Downsizing to zmniejszenie jednostkowej wielkości produktu lub rozmiarów opakowań w celu zwiększenia (lub utrzymania na dotychczasowym poziomie) sprzedaży przy zachowaniu cen zgodnych z wymaganiami rynku. Różne metody downsizingu polegają na manewrowaniu rozmiarami, zawartością i kształtem opakowań w taki sposób, aby konsument nie odczuł wzrostu ceny jednostkowej produktu.
Przyczyny stosowania polityki downsizingu:
Ukrycie faktycznej podwyżki cen
Rekompensowanie wzrostu kosztów produkcji
Chęć zwiększenia zysku
Odpowiedź na zmiany demograficzne (zmniejszenie liczebności rodzin)
Reakcja na zmiany stylu życia (moda na zdrową żywność, np. produkty w małych opakowaniach nie zdążą się popsuć)
Chęć docierania do nowych segmentów rynkowych - np. na mniejsze i tańsze opakowania mogą sobie pozwolić biedniejsi konsumenci.
48. Jakość produktów i usług, istota i rodzaje jakości
Jest to przewidywalny stopień jednorodności i niezawodności przy możliwie niskich kosztach i dobrym dopasowaniu do wymagań rynku. Jest to to co zadowala, a nie zachwyca klienta.
Techniczna - wynik procesów technologicznych w przedsiębiorstwie produkcyjnym
Funkcjonalna - następstwo kontaktów między firmą a klientem
Emocjonalna - konsekwencja fascynacji konsumenta cechami produktu
Wewnętrzna - zgodność z normami określonymi przez producenta
Zewnętrzna - relatywne oceny, dokonane przez konsumentów
49. Podstawowe pojęcia związane z asortymentem
Linia produktów- blisko powiązane ze sobą produkty
Szerokość asortymentu- ilość linii produktów prowadzonych przez dane przedsiębiorstwo
Głębokość asortymentu- ilość wariantów produktu w danej linii produktów
Spójność asortymentu-określa stopień ścisłości związków między różnymi liniami produktów pod względem określonych kryteriów np. ich przeznaczenia, kanałów dystrybucji.
Długość asortymentu- całkowita liczna produktów wytwarzanych lub sprzedawanych przez firmę
50. Zarządzanie asortymentem
składa się na nie analiza asortymentu, modyfikowanie długości linii i modyfikowanie szerokości asortymentu.
Analiza polega na sprawdzeniu wielkości sprzedaży i zysków poszczególnych elementów asortymentu, poszczególnych produktów w linii. Wskazuje także na najefektywniejsze sposoby pozycjonowania marek na tle konkurencji.
Modyfikowanie długości linii może polegać na jej rozciągnięciu (dodanie nowych produktów) lub skróceniu (mniej produktów) w zależności od tego, co pozwoli nam w danym momencie zwiększyć rentowność produkcji.
51. Wprowadzanie nowego produktu na rynek
Nowy produkt to ten, który został uznany przez konsumentów za nowy.
Wynalazek- nowy produkt (technologia), który jeszcze nie znalazł zastosowania praktycznego
Innowacja- nowy produkt (technologia), zaoferowany konsumentom i uważany przez nich za nowy:
- Innowacje absolutne
- Innowacje wtórne
Cechy innowacji:
Relatywna przewaga- stopień, w jakim innowacja zdaje się przewyższać istniejące produkty
Kompatybilność- stopień, w jakim innowacja pasuje do wartości i doświadczeń jednostek
Złożoność- poziom, w jakim innowacja jest relatywnie trudna do zrozumienia lub stosowania
Podzielność- zakres, w jakim innowacje można stosować na ograniczonych zasadach
Zdolność komunikacyjna- stopień, w jakim wyniki jej zastosowania mogą być zauważone przez innych lub im opisane.
Proces rozwoju nowego produktu:
Tworzenie pomysłów
Wstępna selekcja pomysłów
Rozwój i testowanie koncepcji produktu
Analiza ekonomiczna i marketingowa
Rozwój techniczny i opracowanie prototypu
Testowanie rynku
Komercjalizacja
Źródła pomysłów na nowe produkty:
a) wewnętrzne- właściciele i kierownictwo, pracownicy, Dział Badań i Rozwoju
b) zewnętrzne- reklamacje, infolinie, badania marketingowe, produkty konkurencyjne, pośrednicy i dostawcy, licencje, instytuty badawcze.
Dlaczego nowe produkty się nie sprawdzają:
Członek ścisłego kierownictwa forsuje na siłę swój pomysł
Pomysł jest dobry, ale wielkość rynku zawyżona
Produkt jest źle zaprojektowany
Produkt jest niewłaściwie pozycjonowany na rynku
Dystrybucja albo wsparcie produktu są niewystarczające.
Koszty rozwoju są wyższe, niż przewidywano
Konkurencja reaguje agresywniej niż przewidywano.
52. Cykl życia produktu
Całość na slajdach
53. Standaryzacja procesu usługowego a delegowanie uprawnień
gdy usługi są standaryzowane, świadczący usługi jest zobligowany do przestrzegania ustalonych procedur. Przykładami standaryzowanych usług mogą być McDonald lub operacje w szpitalach. Największą zaletą jest niezmienna jakość oferowanych usług, natomiast wadą jest brak możliwości zindywidualizowania oferty.
Delegowanie uprawnień pozwala zwiększyć odpowiedzialność pracowników liniowych i dać im większą swobodę podejmowania decyzji. Zaletą takiego działania będzie indywidualizowanie oferty w zależności od potrzeb klientów, natomiast wadą zmienna jakość usługi i możliwość pojawienia się nadużyć.
54. Cechy podstawowych instrumentów promocji
Reklama
każda płatna forma nieosobowego przedstawiania i popierania towarów i usług
płatny charakter
bezosobowy charakter
publiczna prezentacja- stosowane są różne środki przekazu
szeroki zasięg oddziaływania
silnie perswazyjne oddziaływanie
wzmożona ekspresyjność- poprzez zręczne wykorzystanie druku, dźwięku i koloru
jednostronny przepływ informacji
Promocja sprzedaży
Promocja dodatkowa, uzupełniająca
Obejmuje rożne instrumenty, które zawierają dodatkowe i nadzwyczajne bodźce zwiększające atrakcyjność produktu wobec nabywcy lub pośrednika i podwyższające jego skłonność do zakupu
Instrumenty promocji: kupony, konkursy, premie
Komunikacja- instrumenty promocji przyciągają uwagę i mogą doprowadzi konsumenta do produktu
Motywacja- zawierają w sobie pewne ustępstwo, zachętę
Zaproszenie- zawierają wyraźne zaproszenie do zaangażowania się w kupno
Stosowane w celu osiągnięcia efektów krótkotrwałych, takich jak wzmocnienie oferty produktu i ożywienie słabej sprzedaży.
Public Relations
To planowane i ciągle wysiłki mające na celu ustanowienie i utrzymywanie wzajemnego zrozumienia pomiędzy daną organizacją a społeczeństwem (publicznościami, różnymi grupami osób, instytucji)
Wysoka wiarygodność- historie są bardziej wiarygodne dla klientów niż reklamy
Szansa na zaskoczenie nabywcy- PR może dotrzeć do osób, które wolą unikać sprzedawców i reklam.
Sponsorowanie
Budowanie wizerunku marki poprzez organizację lub sponsorowanie różnych imprez.
W ten sposób następuje przyciągnięcie uwagi mediów oraz konsumentów
Sprzedaż osobista
Osobista i bezpośrednia prezentacja oferty przez sprzedawcę potencjalnemu nabywcy
Osobisty kontakt-natychmiastowa i interaktywna więź
Utrzymywanie więzi- od rzeczowej sprzedaży po osobistą przyjaźń
Reakcja- wywołuje u nabywcy poczucie pewnego zobowiązania, wypływającego z faktu zachwalania przez sprzedawcę oferty.
Marketing bezpośredni
Docieranie za pomocą mediów bezpośrednich (poczta, telefon, Internet) do celowo wybranej, konkretnej grupy klientów
Cele działań mogą być zróżnicowane np.: skłonienie do natychmiastowego zakupu czy pogłębienie więzi z klientami.
Niepubliczny, osobisty charakter- przekaz trafia do konkretnego odbiorcy: w wielu przypadkach niezbędne jest zbieranie informacji o klientach i budowa szczegółowej bazy danych
Aktualność: przekaz może być stosunkowo szybko przygotowany i aktualizowany na bieżąco.
55. Promocja jako proces komunikacji
Specjaliści ds. marketingu muszą zrozumieć podstawowe elementy skutecznej komunikacji:
Dwa podstawowe elementy- nadawca i odbiorca
Kolejne dwa- podstawowe instrumenty procesu komunikacji: komunikat i media
Cztery kolejne- kodowanie, dekodowanie, reakcja oraz informacja zwrotna
Ostatni element- szum np. przypadkowe, konkurencyjne informacje
nadawca musi wiedzieć, do kogo chce dotrzeć i jaką reakcję wywołać.
nadawca musi zakodować komunikat w sposób umożliwiający odbiorcy odkodowanie go
musi przekazać komunikat za pośrednictwem mediów docierających do grupy docelowej i zbudować kanały monitorowania informacji zwrotnej
Etapy rozwoju skutecznej komunikacji
Określenie docelowego segmentu rynku
Określenie celów
Zaprojektowanie komunikatu
Wybór kanałów komunikacji
Ustalenie budżetu
Decyzja o zakresie media mix
Pomiar wyników
Zarządzania zintegrowaną komunikacją marketingową
56. Selektywna percepcja
57. Planowanie programów promocji
58. Strategia „push” i „pull”
Wyróżniamy dwie główne strategie promocyjne: pull i push. Wybór strategii zależy przede wszystkim od konkretnego produktu, sytuacji na rynku oraz zakładanych celów.
Strategia push (popychanie)
polega na "przepychaniu" produktów przez kanał dystrybucyjny - od producenta do końcowego odbiorcy.
Działania promocyjne są wówczas kierowane do działających na rynku pośredników. Typowy przykład to stosowanie sprzedaży osobistej pośrednikom lub udzielanie im rabatów, uzależnionych od wielkości sprzedaży.
W strategii typu "push" informacja kierowana jest kolejno do poszczególnych uczestników kanału (producent nakłania do zakupu hurtowników, hurtownicy detalistów, detaliści konsumentów).
Często wykorzystuje się w tym celu sprzedaż osobistą i promocję sprzedaży.
Wykorzystywana najczęściej w przypadku dóbr masowych, powszechnego użytku, mało zróżnicowanych.
Strategia pull (ciągnięcie)
polega na "ciągnięciu" produktu przez konsumenta, który w ten sposób stymuluje kanał do działań w kierunku pozyskania danego towaru - ciągnie produkt przez cały łańcuch dystrybucji.
W strategii pull działania promocyjne są skierowane do końcowego odbiorcy.
W strategii tej bardzo często stosowane są działania reklamowe. Celem takiej strategii jest agresywne kreowanie popytu i kształtowanie świadomości klientów.
Efektem wykreowanego popytu jest szczególne zachowanie nabywców pytających o nowy produkt, który nie musi być dostępny we wszystkich punktach dystrybucji.
Strategię tę wykorzystują głównie firmy o silnych markach (rynek samochodowy, kosmetyczny, elektroniczny itp.).
59. Cechy reklamy
płatny charakter
bezosobowy charakter
publiczna prezentacja, w różnych środkach przekazu (mediach)
szeroki zasięg oddziaływania
silne oddziaływanie perswazyjne, np. przez kolor, obraz, dźwięk, ruch, zapach
jednokierunkowy przepływ informacji
60., 61. Podstawy psychologii reklamy i model AIDA
Podstawy psychologii reklamy:
a) powtarzanie- efekt czystej ekspozycji
- zjawisko polegające na tym, że im częściej jesteśmy wystawieni na ekspozycję bodźca, tym bardziej jesteśmy skłonni ten bodziec polubić.
- wielokrotny kontakt z obiektem może (ale nie musi) wystarczyć do jego polubienia
b) warunkowanie klasyczne
-Warunkowanie klasyczne zostało wykryte i opisane przez radzieckiego uczonego- Pawłowa. Warunkowanie klasyczne to taki proces uczenia się, kiedy bodziec neutralny wywołuje zachowanie odruchowe i nie mają tu znaczenia wcześniejsze doświadczenia osoby badanej.
-Warunkowanie klasyczne wywołuje odruchową reakcję bezwarunkową (bodziec - reakcja)
c) perswadowanie
- model szans na rozpracowanie przekazu. Do zmiany postaw może dochodzić dwoma różnymi torami:
tor centralny
-jest to dokładne i przemyślane przetwarzanie informacji zawartych w przekazie
- przekaz jest skuteczny, jeżeli przeważają reakcje przychylne nad nieprzychylnymi,
- postawa w ten sposób ma charakter bardziej trwały
- np. zakup materiałów budowlanych (duże zaangażowanie, przeważają argumenty racjonalne)
tor peryferyjny
- odbiorca nie analizuje merytorycznej wartości przekazywanych informacji
- opiera się na powierzchownych sygnałach: sympatyczności nadawcy, jego atrakcyjności, sposobie mówienia, pewności
- tak ukształtowana postawa nie jest zbyt utrwala
-np. zakup chusteczek higienicznych (małe zaangażowanie, odbiorca wychwytuje najbardziej atrakcyjne elementy przekazu)
Model AIDA:
Przyjmuje się, że dobra reklama powinna spełniać cztery kolejne wymagania, ustalone zgodnie z tzw. formułą AIDA. Formuła ta została określona już w 1925 roku przez E.K Stronga i stanowi do dzisiaj podstawowy model, zgodnie z którym konstruowane są reklamy.
A - attention- zwrócić uwagę
I - interest- wzbudzić zainteresowanie
D - desie- wzbudzić chęć posiadania
A - action- skłonić do zakupu
A) Reklama nie może pozostać niezauważona. Musi przede wszystkim przyciągnąć uwagę odbiorcy. Można to osiągnąć różnymi sposobami, w zależności od zastosowanego środka przekazu. W wypadku reklamy prasowej może to być niestandardowy kształt ogłoszenia, wyróżniający się z otoczenia kolor, odpowiedni krój liter, przyciągający uwagę rysunek lub zdjęcie. W wypadku reklamy radiowej lub telewizyjnej - ostre takty muzyki na początku lub cisza.
I) Fakt, że odbiorca zwrócił uwagę na reklamę nie oznacza jeszcze, iż chciał zapoznać się z jej treścią. W związku z tym kolejnym wymaganiem, które należy spełnić w reklamie, jest wzbudzenie zainteresowania. Zainteresowanie może wywołać trafny slogan reklamowy, ciekawy początek treści ogłoszenia, interesujący rozwój akcji filmu reklamowego. Jeżeli w ciągu kilku pierwszych sekund, które odbiorca poświęcił reklamie, zwracając na nią uwagę, reklama go zainteresuje, istnieje duża szansa, że zapozna się z nią do końca, a więc poddany zostanie działaniu argumentów perswazyjnych.
D) A) W dwóch kolejnych etapach sprzedawcy wykorzystują wcześniejsze zainteresowanie produktem. Na etapie pragnienia klient wyraża już chęć zakupu, a "działanie" to właściwy zakup.
62. Rodzaje apelów reklamowych
Aby sformułować komunikat, należy rozwiązać cztery problemy: co powiedzieć (treść komunikatu), jak to ująć logicznie (struktura komunikatu), jak to ująć symbolicznie (format komunikatu) oraz kto ma to powiedzieć (źródło komunikatu)
Określając treść komunikatu przedsiębiorstwa posługują się 3 rodzajami apeli:
apel racjonalny
- odwołuje się do korzyści, interesów własnych, twierdzi, że produkt przyniesie określone korzyści.
- reklama odwołuje się do rozsądku odbiorcy
- uważa się, że na ten tym apelu bardziej podatni są nabywcy przemysłowi. Znają się na produkcie, są przeszkoleni w rozpoznawaniu wartości.
- gdy konsumenci kupują drogie dobra, również zwykle zbierają informacje i oceniają korzyści.
- np. komputery
apel emocjonalny
- stara się wzbudzić negatywne lub pozytywne emocje motywujące do zakupu
- nadawcy wykorzystują negatywny apel jak strach, poczucie winy i wstydu, aby nakłonić ludzi do zrobienia czegoś albo zaprzestania robienia czegoś
- apel wykorzystujący strach działa najlepiej, jak jest na umiarkowanym poziomie i pochodzi z wiarygodnego źródła
- nadawcy odwołują się także do emocji pozytywnych, jak humor, miłość, duma i radość
- zwolennicy humorystycznego przekazu twierdzą, że przyciąga on większą uwagę i wywołuje więcej sympatii.. Przeciwnicy są zdania, że żart przysłania produkt i szybko się nudzi.
- ważny jest wizerunek marki oraz psychologiczne korzyści z zakupu
- np. słodycze, kosmetyki
apel moralny
- skierowany do posiadanego przez odbiorcę poczucia tego, co jest dobre i właściwe.
- często jest stosowany do nakłaniania ludzi do poparcia spraw społeczne ważnych
- reklama odwołuje się do sumienia odbiorcy, wykorzystywany jest jego system wartości
- np. reklamy społeczne
63. Rola i elementy briefu kreatywnego
Jest to rozbudowana wersja informacji o pozycjonowaniu, zawierająca kluczowy przekaz, grupę docelową reklamy, zadania stojące przed komunikacją, korzyści, jakie powinna obiecywać.
zazwyczaj mieści się na jednej stronie lub dwóch
powinien uzyskać akceptację wszystkich członków zespołu pracującego nad kampanią, zanim reklamy zaczną generować wydatki
ułatwia on współpracę między zleceniodawcą a agencją reklamową
prezentuje niezbędne informacje umożliwiające osiągniecie celów kampanii reklamowej
Elementy:
Wprowadzenie- informacje o firmie i jej produktach, konkurentach, dotychczasowych działaniach komunikacyjnych, cechach promowanej marki
Cele reklamy
Docelowa grupa odbiorców
Obietnica (jednoznaczne przesłanie, korzyść)
Poparcie (coś, co potwierdza naszą obietnicę)
Obowiązkowe składniki i ograniczenia
Sugerowane media
Budżet i czas przeprowadzenia kampanii
64. Cechy dobrego przekazu reklamowego
Przekaz powinien opierać się na konkretnej korzyści dla klienta z zakupu produktu.
Przekaz powinien koncentrować się wokół atutów marki.
Przekaz powinien być możliwie prosty.
Wszystkie elementy przekazu powinny być spójne i tworzyć całość.
Przekaz powinien być oryginalny na tle przekazów konkurentów.
65. Planowanie reklamy
Określenie grupy docelowej
Ustalenie celów reklamy (informowanie, nakłanianie, przypominanie)
Ustalenie budżetu reklamy
Ustalenie treści przekazu (co?)
Projektowanie formy przekazu (jak?)
Wybór mediów
Pomiar rezultatów reklamy
Schemat kołowy cyklu planowania reklamy
Punktem wyjścia w cyklu planowania Kinga jest zbadanie aktualnej pozycji marki na rynku.
Gdzie jesteśmy? - pytanie o aktualną pozycję firmy/marki na rynku. Jak jesteśmy postrzegani?
Dlaczego akurat tam? - jakie czynniki, przez jak długi okres, oddziaływały na firmę/markę i spowodowały zajęcie przez nią określonego miejsca na rynku?
Gdzie możemy być? - pytanie o cele, jakie ma osiągnąć firma/marka poprzez reklamę.
Jak tam dotrzeć? - to pytanie o strategię reklamy.
Czy zbliżamy się do celu? - pytanie o skuteczność prowadzonej kampanii reklamowej.
6M reklamy, czyli 6 kolejnych etapów :
1M - MISSION, wybór celów reklamy
2M - MARKET, określenie adresatów reklamy
3M - MONEY, ustalenie budżetu reklamy
4M - MESSAGE, dobór treści reklamowych
5M - MEDIA, wybór mediów reklamowych
6M - MEASUREMENT, badanie skuteczności reklamy
66. Budżet reklamy
w jaki sposób ustalamy wielkość środków przeznaczanych na budżet reklamy:
tyle, na ile nas stać
procent od obrotów
naśladowanie konkurencji
aktualizacja budżetu z poprzednich okresów
metoda założonego celu (najlepsza metoda)
67. Wskaźniki intensywności kampanii reklamowej
Zasięg (reach -R) - % osób z grupy docelowej, które miały przynajmniej jeden kontakt z daną reklamą
Odmiany zasięgu:
R 1+ - % osób z grupy docelowej, które miały przynajmniej jeden kontakt z daną reklamą
R 2+ - % osób z grupy docelowej, które miały przynajmniej dwa kontakty z daną reklamą
R 3 (4,5) + - % osób z grupy docelowej, które miały przynajmniej trzy (cztery, pięć) kontaktów z daną reklamą. (jest to zasięg efektywny)
Częstotliwość (frequency- F)-średnia liczba kontaktów z reklamą wśród osób, do których dotarła ona co najmniej jeden raz
Gross Rating Points (GRP) - iloczyn zasięgu i częstotliwości
GRP ważony- iloczyn GRP i wpływu (wartość danego medium)
Średnia częstotliwość- iloraz GRP przez wielkość zasięgu w %
Zasięg mediów- % osób badanej grupy, które miały kontakt z danym medium w określonym czasie. Odmiany: zasięg techniczny, zasięg tygodniowy, zasięg dzienny
Target Rating Points (TRP)- %osób, które miały kontakt z danym nośnikiem w trakcie emisji konkretnej reklamy.
OTS (opportunity to see) lub OTH (opportunity to hear)
OTS 1+ - % osób z grupy docelowej, które przynajmniej raz widziały daną reklamę.
68. Intermedia a intramedia
Intermedia- wybór głównego typu mediów
Dotarcie do segmentu docelowego
Charakter poszczególnych mediów
Koszt dotarcia do odbiorcy
Zasięg oddziaływania
Przyzwyczajenia docelowych konsumentów do określonych mediów
Cele i strategia reklamy
Wybór innych mediów do tej samej kampanii (wykorzystanie efektu synergii)
Względy czasowe
Charakterystyka produktu (np. stopień skomplikowania)
Intramedia- wybór konkretnych nośników
Dotarcie do segmentu docelowego
Koszt dotarcia (koszt dotarcia do 1000 odbiorców- CPT- cost per thousand)
Jaki jest image danego medium (wpływ)
Jaki możemy osiągnąć GRP
Fachowość, kompetencje w zakresie reklamy
Kreowany nastrój w danym środku przekazu
69. Media reklamy, ATL, BTL, TTL
Media to wspólne określenie masowych środków przekazu informacji. Media składają się z:
Mediów drukowanych- gazety, czasopisma, reklamy bezpośrednie
Mediów transmisyjnych- telewizja, radio
Mediów sieciowych- telefoniczne, kablowe, satelitarne, bezprzewodowe
Mediów elektronicznych- taśmy audio, taśmy wideo, witryny internetowe, dyski CD-ROM
Mediów ekspozycyjnych- tablice reklamowe, znaki, plakaty
a) ATL
Skrót z ang. Above The Line - jest to część budżetu reklamowego przeznaczanego na reklamę w mediach tradycyjnych takich jak prasa, radio, telewizja, reklama zewnętrzna (media te również nazywa się mediami ATL).
Według danych firmy badawczej Jupiter Media Metrix wydatki na reklamę w mediach ATL stanowią ponad 75 % wszystkich wydatków reklamowych.
b) BTL
Z jęz. ang. Below The Line - jest to część budżetu marketingowego reklamodawcy, przeznaczona na promocje skierowane do konsumentów i detalistów.
Nazywane tak są również media wspomagające do których zaliczyć można: materiały promocyjne, Internet, reklamę wydawniczą wszelkiego rodzaju ulotki i katalogi, gazety ogłoszeniowe, listy reklamowe - direct mail, galanterię reklamową, telefon, kino, kasety video, filmy, product placement oraz P.O.S.
Według danych firmy badawczej Jupiter Media Metrix wydatki na reklamę BTL, stanowią około 25 % wszystkich wydatków reklamowych.
c) TTL
Through-The-Line, metoda polegająca na dopasowaniu komunikatów nadawanych różnymi kanałami (przez różne media) do określonych grup odbiorców. Wykorzystuje się tu zarówno media BTL, jak i ATL.
70. Zalety i wady różnych form reklam
TV
a) zalety
silne oddziaływanie (za pomocą ruchu, dźwięku, obrazu)
natarczywość
bardzo duży zasięg
łatwość zademonstrowania produktu
niski koszt dotarcia do 1000 odbiorców
b) wady
wysoki koszt ogólny
wysoki koszt produkcji
brak selektywności
nietrwałość przekazu
duże zagęszczenie reklam
długi czas realizacji
zniechęcenie odbiorców
Radio
a) zalety
wysoka selektywność
niskie koszty produkcji
niskie koszty dotarcia do 1000 odbiorców
krótkie terminy
oddziaływanie na wyobraźnię
możliwość emisji w godzinach rannych
b) wady
brak przekazu wizualnego
nietrwałość przekazu
odbiorcy nie skupiają się na treści przekazu
duże zagęszczenie reklam
Prasa codzienna
a) zalety
duży zasięg
wysoka selektywność
przekaz wizualny
trwałość przekazu
duża wiarygodność
krótkie terminy
możliwość prezentacji szczegółów
nadaje się do reklamowania firm lokalnych
b) wady
niska jakość druku
mały wpływ na odbiorcę
brak koloru
wysoki koszt dotarcia do 1000 odbiorców
niska efektywność w docieraniu do młodych ludzi
duże zagęszczenie reklam
Magazyny
a) zalety
wysoka selektywność demograficzna
wysoka lojalność czytelników
wysoka jakość druku + kolor
trwałość przekazu
prestiż
możliwość prezentacji szczegółów
b) wady
bardzo wysoki koszt dotarcia do 1000 odbiorców
długie terminy realizacji
mały zasięg
duże zgęszczenie reklam
71. Reklama w Internecie
a) zalety
interaktywność
selekcja odbiorców, ukierunkowane oddziaływanie
natychmiastowa reakcja
możliwość złożenia zamówienia
elastyczność
multimedialny charakter
niski koszt przekazu
globalny zasięg
b) wady
przeszkadza w korzystaniu z zasobów Internetu
niekiedy wymaga inicjatywy ze strony odbiorców
stosunkowo mała liczba użytkowników
Ważne jest to, że czytelnik może mieć spory wpływ na to, co w danej chwili ma przed sobą, większy niż przełączając się pomiędzy setką programów telewizji kablowej.
Każda z firm reklamujących się w Internecie ma dwa zasadnicze cele. Pierwszy to pokazanie siebie, swojej marki czy marki swojego produktu. Drugi to przekazanie konsumentom jak najwięcej informacji o danym produkcie, w nadziei na zwiększenie sprzedaży i utrzymanie dotychczasowych klientów.
Najczęstszym rozwiązaniem są reklamy w formacie paska (banners) umieszczane na górze lub na dole strony www. Reklamy te często pełnią też rolę odnośników, prowadząc do dłuższego tekstu reklamowego czy serwera reklamodawcy. Inne metody reklamy w Internecie to: skyscraper, scroll banner, top layer, buton, pop-up.
Na pytanie kim są czytelnicy reklam internetowych można odpowiedzieć przeprowadzając tradycyjne badania marketingowe albo sposobem internetowym: zamieszczając zestawy pytań dotyczących konsumenta i jego preferencji. Oczywiście fakt odpowiedzi na takie pytania musi być nagradzany: udziałem w losowaniu nagród, obniżką w cenie produktu czy bezpłatnym i miłym dodatkiem.
Reklama w punkcie sprzedaży (Point of Sale- POS)
Badania dowodzą, że około 70% decyzji zakupowych jest podejmowanych w miejscu sprzedaży towaru, czyli w sklepie.
Skrót od angielskich słów Point Of Sale Materials, w tłumaczeniu na język polski są to materiały promocyjne znajdujące się w miejscu sprzedaży.
Przykładem materiałów typu POS są różnego rodzaju:
materiały promocyjne, gadżety (podstawki do wydawania pieniędzy, kalendarze, zegary)
Ulotki
Wywieszki reklamowe
Podłużne materiały reklamowe umieszczane wzdłuż półek (listwy)
Wiszące materiały reklamowe
Kieszonka wraz z ulotkami
Różnej wielkości reklamy stojące
Reklama podświetlana
Plakaty
Stojaki sklepowe
Naklejki
Do niedawna nie było zbyt wielu narzędzi pozwalających realizować skuteczne kampanie reklamowe w miejscu sprzedaży. Nowym trendem w "shopper marketing", czyli stymulacji sprzedaży wybranych produktów w miejscu sprzedaży, jest POS TV.
72. Nowe i niekonwencjonalne media reklamy
Artykuły sponsorowane- to reklamy w druku, zredagowane w taki sposób, że trudno jest odróżnić je od zawartości samej gazety czy czasopisma
Filmy informacyjno-reklamowe- trzydziestominutowe programy, będące w gruncie rzeczy reklamami produktów
Reklama outdoorowa- nośniki przekazu typu billboard
Inne: wystawy, happeningi, pokazy, spektakle, imprezy plenerowe, obsługa targów i wystaw, projektowanie stoisk i okien wystawowych itp.
73. Zasady konstrukcji reklamy prasowej
Reklama prasowa składa się z: nagłówka, ilustracji, podpisu pod zdjęciem, tekstu reklamy, logo, sloganu itp.
Nagłówek:
- Powinien sugerować cos, czego pragnie odbiorca
- Powinien być wiarygodny
- Należy unikać nagłówków, które jedynie wzbudzają ciekawość
- Należy unikać nagłówków, które przedstawiają negatywny obraz rzeczywistości
- Nagłówek powinien sugerować odbiorcy, że istnieje szybki i łatwy sposób zdobycia tego, czego pragnie
- Jeśli mamy do przekazania informacje o nowości, należy to umieścić w nagłówku
Slogan
- Powinien być zwięzły, łatwy do zapamiętania, sugestywny, prawdziwy, uwzględniający potrzeby nabywcy, zwracający uwagę na przedmiot reklamy
Jak zwrócić uwagę odbiorców na reklamę:
- Atrakcyjna lub szokująca treść
- Odmiennoość w stosunku do innych reklam
- Intensywne bodźce (np. jaskrawe kolory)
Oryginalne rozwiązania techniczne (np. umieszczona do góry nogami)
74. Slogan reklamowy
Jest to krótkie zdanie, przedstawiające podstawową korzyść lub streszczające obietnicę z zakupu produktu danej marki. Przy tworzeniu sloganu należy pamiętać, że będzie się on pojawiał w różnych mediach, przez dłuższy czas.
Cechy dobrego sloganu:
zwięzły i krótki
prosty, łatwy do zapamiętania
mający odpowiednie brzmienie
sugestywny
prawdziwy
oryginalny
uwzględniający potrzeby nabywcy
zwracający uwagę na przedmiot reklamy.
75. Metody oceny kampanii reklamowej
badanie efektu komunikacyjnego przed i po wyemitowaniu reklamy:
badanie sfery poznawczej - czy konsumenci są świadomi istnienia reklamy, czy zapamiętali jej treść
badanie sfery afektywnej - jaka jest postawa konsumentów wobec marki, jakie są preferencje marki
badanie sfery behawioralnej - czy konsumenci zamierzają zakupić produkt danej marki i go używać
badanie wpływu reklamy na wielkość sprzedaży - test rynku, udział wydatków na naszą reklamę w wydatkach na reklamy całego rynku (tzw. udział w nagłośnieniu)
76. Istota i zalety public relations PR ; 77. narzędzia PR
Public Relations to planowane i ciągłe wysiłki mające na celu ustanowienie i utrzymywanie wzajemnego zrozumienia pomiędzy daną organizacją a społeczeństwem (publicznościami, różnymi grupami osób, instytucji)
PR składa się z gamy programów zaprojektowanych, by promować lub chronić wizerunek firmy albo jej poszczególnych produktów
Wysoka wiarygodność- autentyczne historie są bardziej wiarygodne dla klientów niż reklamy
Szansa na zaskoczenie nabywcy- PR może dotrzeć do osób, które wolą unikać sprzedawców i reklam.
Wszechstronność- PR obejmuje wiele zagadnień dotyczących firmy (budowanie pozytywnych stosunków z mieszkańcami, własnymi pracownikami, organizowanie imprez, kontakty z mediami)
Marketingowe Public Relations
Wsparcie przy wprowadzaniu nowych produktów
Wsparcie przy repozycjonowaniu dojrzałego produktu
Wzbudzanie zainteresowania kategorią produktu
Oddziaływanie na wybrane grupy docelowe
Obrona produktów atakowanych przez opinię publiczną
Budowanie korporacyjnego wizerunku w sposób, który stawia produkty firmy w pozytywnym świetle
Najważniejsze narzędzia MPR
Publikacje- raporty, broszury, czasopisma
Imprezy- konferencje prasowe, seminaria, konkursy
Sponsoring- sponsoring imprez sportowych i kulturalnych
Nowiny- wiadomości o pozytywnym wydźwięku
Przemówienia- odpowiedzi na pytania mediów, spotkania branżowe
Działania publiczne- szczytne cele
Wizerunek w mediach- budynki, wizytówki, logo, uniformy
Public Relations możemy podzielić na:
a) Internal Relations- PR wewnętrzny- skierowany na pracowników, głównie w celu poprawienia efektywności komunikacji wewnętrznej
b) External Relations- PR zewnętrzny
funkcje PR - R.A.C.E.:
-research - badanie (badanie wizerunku marki w oczach konsumentów)
-action - działanie (identyfikacja grup docelowych i przygotowanie działań)
-communication - komunikowanie (relacje z otoczeniem)
-evaluation - ocena (ocena stopnia realizacji PR, powrót do R)
78. Istota e-PR
Komunikacja za pomocą internetu. Internet jest doskonałym medium komunikacji, za pomocą klasycznej witryny internetowej bądź specjalnego serwisu intranetowego czy też ekstranetowego (serwis dla wybranych grup). e-PR polega na ciągłym monitorowaniu internetu, komentarzy, blogów i forów dyskusyjnych, w celu poszukiwania wiadomości na temat naszej np. firmy.
79. Rodzaje kryzysu, plan działań w sytuacjach kryzysowych
Definicja kryzysu z punktu widzenia PR: kryzysem może być każda sytuacja, która prowadzi do pogorszenia reputacji (wizerunku) firmy.
Sytuacja kryzysowa - „zwykle nagłe i nieoczekiwane, niepożądane wydarzenie, zakłócające równowagę w firmie i stanowiące zagrożenie dla dowolnej sfery jej działalności”.
Przykłady sytuacji kryzysowych:
- awarie, katastrofy, wypadki;
- konflikt z prawem samej firmy lub jej ważnych, stojących wysoko pracowników;
- konflikt z elementami otoczenia - władzami lokalnymi, grupami społecznymi, liderami opinii;
- wypuszczenie na rynek wadliwego, nieudanego produktu;
- zatrzymanie produkcji, strajk
Kryzysy - często niezależne od organizacji - często przeradzają się w konflikt, którego stroną staje się organizacja (żądania ze strony poszkodowanych).
Obecnie w każdy konflikt, za pośrednictwem mediów, może włączyć się opinia publiczna.
Zmiana konfliktu z niepublicznego w medialny wymaga zmiany formy komunikowania się stron. Poza komunikacją bezpośrednią- pośrednia, za pośrednictwem mediów. Zwiększa to skalę i dramaturgię konfliktu, wymaga umiejętności współpracy z mediami.
Niektóre kryzysy zostają wykreowane przez media, co nie zmienia faktu, ze mamy do czynienia z sytuacją kryzysową, na którą należy reagować.
Etapy sytuacji kryzysowych:
Zwiastuny kryzysu (sygnały, często ignorowane).
Zapobieganie (jeśli się uda).
Zakończenie kryzysu (minimalizacja szkód).
Stopniowa normalizacja.
Wyciąganie wniosków
80. Istota i rodzaje sponsoringu
Sponsoring- pieniężne lub rzeczowe inwestowanie w określoną działalność w zamian za dostęp do możliwych do wykorzystania komercyjnych potencjałów związanych z tą działalnością.
Sponsoring polega na wzajemnych świadczeniach obu partnerów
Sponsor stawia do dyspozycji sponsorowanemu ustaloną sumę pieniędzy (lub innego rodzaju zasobów)
Sponsorowany wykonuje uprzednio określone świadczenia na rzecz sponsora, które przyczyniają się do osiągnięcia celów marketingowych sponsora.
Sponsorowane mogą być osoby, grupy osób, instytucje, media, imprezy (sportowe, kulturalne)
Mecenat różni się tym od sponsoringu:
Nie ma świadczenia wzajemnego
Wspierający nieznany, lub w tle
Dyskretne ciche wspieranie
Dominacja działań nie w interesie firmy, ale w interesie społecznym, kulturalnym, sportowym
Czynniki wpływające na wzrost znaczenia sponsoringu:
Zmęczenie konsumentów reklamą
Rosnąca liczba emisji reklam- szum informacyjny
Sponsoring jest bardziej wiarygodny od klasycznej reklamy
Wzrost opłat za emisje reklam
Zwiększenie zainteresowania ludzi uczestnictwem w wydarzeniach sportowych i kulturalnych
Wzrost znaczenia kształtowania odpowiedniego wizerunku firmy
Proces komercjalizacji sportu, kultury i sztuki
Ograniczenie wydatków państwa na rozwój wielu sfer społecznych i kulturalnych
Rodzaje sponsoringu
Sponsoring może przybierać najróżniejsze formy. Ze względu na sposób wspierania wyróżnić można sponsoring finansowy, rzeczowy oraz usługowy. Najdogodniejszą formą wsparcia sponsorowanego jest przekazanie mu określonej w umowie sumy pieniędzy. W przypadku imprez organizatorzy tworzą tzw. pakiety sponsorskie, w których określają hierarchię sponsorów, wysokość wpłat oraz przysługujące im z faktu bycia sponsorem prawa i korzyści. Najczęściej jednak warunki umowy sponsoringowej partnerzy ustalają wspólnie.
81. 82. Istota oraz wady i zalety promocji sprzedaży, instrumenty
Stanowi zachętę do natychmiastowego zakupu
Promocja dodatkowa, uzupełniająca
Obejmuje rożne instrumenty, które zawierają dodatkowe i nadzwyczajne bodźce zwiększające atrakcyjność produktu wobec nabywcy lub pośrednika i podwyższające jego skłonność do zakupu
Komunikacja- instrumenty promocji przyciągają uwagę i mogą doprowadzić konsumenta do produktu
Motywacja- zawierają w sobie pewne ustępstwo, zachętę
Zaproszenie- zawierają wyraźne zaproszenie do zaangażowania się w kupno
Stosowane w celu osiągnięcia efektów krótkotrwałych, takich jak wzmocnienie oferty produktu i ożywienie słabej sprzedaży.
Działania kierowane zarówno na konsumentów finalnych, jak i pośredników i pracowników sprzedaży- promocja konsumencka (producent-klient), promocja handlowa (producent- pośrednik handlowy), promocja detalisty (pośrednik handlowy- klient), promocja skierowana na własny personel sprzedaży (producent- dział sprzedaży)
Instrumenty promocji konsumenckiej:
- próbki i degustacje
- opakowania specjalne: gratisowy upominek, %gratis, dwa za cenę jednego, opakowanie ozdobne
- konkursy i loterie
- premie wysyłane pocztą
- promocyjne obniżki cen
- rabaty
- kupony
- programy nagradzania lojalności klienta
Instrumenty promocji detalisty:
- promocyjne obniżki cen
- promocyjne zakupy na raty
- konkursy i loterie
- kupony sklepowe
- dwa za cenę jednego
- opakowanie z gratisowym upominkiem
- zbieranie punktów
Instrumenty promocji handlowej:
- Premie za wprowadzanie marki do sklepu
- Premie w postaci dodatkowej ilości produktu
- Rabaty
- Szkolenia dla pośredników
- Wyjazdy integracyjne
- Konkursy dla pośredników
- Oferowanie materiałów POS i wyposażenie sklepu
Zalety promocji sprzedaży
Skłania do natychmiastowego zakupu
Ulega jej wielu konsumentów
Może odciągnąć konsumentów od konkurencyjnych marek
Niektóre instrumenty nagrodą za lojalność
Dla konsumentów źródło poważnych oszczędności
Wady promocji sprzedaży
Negatywnie wpływa na lojalność konsumentów
Ma charakter krótkotrwały
Po zakończeniu promocji sprzedaż spada poniżej średniej
Niektóre instrumenty stosunkowo kosztowne
83. Istota i narzędzia merchandisingu
Merchandising to sposoby wpływania na zachowania klientów poprzez wystrój pomieszczenia i sposób prezentacji towarów. Celem jest zwiększenie sprzedaży, czyli osiągnięciu wyników lepszych, niż gdyby żadnych specjalnych działań nie podejmowano.
Merchandising działa poprzez informowanie w sposób atrakcyjny, zrozumiały i przekonujący o istnieniu i lokalizacji sklepu, oferowanym asortymencie towarów, nowościach, towarach godnych szczególnej uwagi, rozmieszczeniu stoisk. Informacja jest różnicowana dla osób:
- które nie miały zamiaru wchodzić do sklepu, ale coś je ku temu skłoni,
- które weszły po określony produkt, ale może kupią coś jeszcze
- które są stałymi klientami i warto zadbać, aby takimi zostały
Techniki merchandisingu:
Stosowanie POSów
Umieszczanie produktów na wysokości oczu (przeniesienie produktu z tej półki na półkę niższą powoduje spadek obrotów o 80%)
Umieszczenie obok siebie produktów uzupełniających się (np. Uncle Ben's)
Umieszczanie produktów na skraju regałów
Wydzielanie stoisk
Wyraźne wycenianie produktów
Umożliwienie klientom dotykania i dokładnego oglądania produktów
Zasada prawej reki- klient poruszający się po sklepie zwykle patrzy na prawo
84. Istota sprzedaży osobistej
Sprzedaż osobista (sprzedaż bezpośrednia, akwizycja) jest najstarszym instrumentem promocji. Można ją zdefiniować jako ustną prezentację produktów i rozmowę handlową z jednym lub większą liczbą potencjalnych nabywców, w celu doprowadzenia do zakupu promowanej oferty.
Cechy sprzedaży osobistej:
Bezpośredni kontakt
Decydujący wpływ przy podejmowaniu przez konsumenta decyzji o zakupie
Natychmiastowa reakcja sprzedawcy oraz potencjalnego klienta
Wysoka elastyczność
Rola sprzedaży osobistej rośnie, gdy:
Produkt wymaga demonstracji działania
Nabywca potrzebuje fachowej pomocy
Klient jest wysoce zaangażowany w zakup
Istnieje możliwość negocjacji cen, warunków zakupu
Kanały dystrybucji są krótkie
Reklama nie oddziaływuje wystarczająco silnie na potencjalnych nabywców
Budżet promocyjny jest mały
Potencjalni nabywcy postrzegają czynności związane ze sprzedażą osobistą jako integralny składnik oferty.
Przebieg procesu sprzedaży osobistej:
Poszukiwanie i klasyfikowanie nowych klientów
Kontakt wstępny
Kontakt z klientem
Prezentacja i demonstracja
Odpieranie zarzutów
Finalizowanie zmówienia
Kontynuacja współpracy
Podejście zorientowane na sprzedaż:
- szkoli się z agresywnych technikach sprzedaży
- zakłada, że klienci dokonują zakupu jedynie pod presją
- na klientów wpływa zręczna prezentacja
Podejście zorientowane na klienta:
-pracowników przygotowuje się do rozwiązywania problemów kupującego
- handlowcu słuchają klienta i zadają mu pytania, by poznać jego potrzeby
- umiejętność prezentacji schodzi na dalszy plan w porównaniu z umiejętnością analizy potrzeb klienta
- założenie, że klienci mają potrzeby z których nie zdają sobie sprawy
Style sprzedaży:
Orientacja na rozwiązywanie problemów- wysokie zainteresowanie klientem i sprzedażą
Orientacja na klienta- wysokie zainteresowanie klientem- niskie zainteresowanie sprzedażą
Orientacja na forsowanie produktu
Wysokie zainteresowanie sprzedażą i niskie zainteresowanie klientem
„kup to lub zostaw”- niskie zainteresowanie klientem i sprzedażą
85. Istota i instrumenty marketingu bezpośredniego
Docieranie za pomocą mediów bezpośrednich (poczta, telefon, Internet) do celowo wybranej, konkretnej grupy klientów
Cele działań mogą być zróżnicowane np.: skłonienie do natychmiastowego zakupu czy pogłębienie więzi z klientami.
Niepubliczny, osobisty charakter- przekaz trafia do konkretnego odbiorcy: w wielu przypadkach niezbędne jest zbieranie informacji o klientach i budowa szczegółowej bazy danych
Aktualność: przekaz może być stosunkowo szybko przygotowany i aktualizowany na bieżąco.
Instrumenty marketingu bezpośredniego:
Bezpośrednie przesyłki pocztowe- adresowe i bezadresowe
Marketing katalogowy
Telemarketing- aktywny (skierowany na zewnątrz) i pasywny (do wewnątrz)
Marketing medialny bezpośredniej reakcji (wykorzystujący następujące media: telewizja- teleshopping, prasa, wkładki reklamowe)
Internet, Telefonie komórkowa
86. Ogólny proces marketingu bezpośredniego
Jest to interaktywny system amrketingu, który korzysta z dowolnej liczby mediów reklamowych, aby wywołać określoną reakcję i dokonanie transakcji w dowolnym miejscu. Są to personalizowane i bezpośrednie działania, których instrumentem są mass-media, dzięki którym firma może dążyć do dokonania transakcji, ale bardziej zależy im na utrzymaniu trwałej więzi z klientem.
87. Przesyłki pocztowe
Marketing przez reklamę pocztową polega na wysyłaniu oferty, zawiadomienia, przypomnienia lub innego przekazu danej osobie.
Sprzedawcy posługują się precyzyjnie wyselekcjonowanymi listami mailingowymi.
Niektóre firmy wysyłają pocztą nawet taśmy video, płyty kompaktowe i dyskietki komputerowe potencjalnym i rzeczywistym klientom.
Chociaż koszt dotarcia do tysiąca osób jest wyższy niż w przypadku massmediów, to zidentyfikowane osoby są o wiele lepszymi potencjalnymi klientami
Do niedawna wysyłka pocztowa opierała się na wersji papierowej i tradycyjnych usługach. Obecnie pojawiły się inne formy docierania przesyłek:
- Faksy
- poczta głosowa
88. Baza danych- elementy i wykorzystanie
Baza danych klientów jest uporządkowanym zbiorem obszernych informacji o indywidualnych i potencjalnych klientach, które są aktualne, dostępne i dają podstawę do takich działań marketingowych, jak generowanie zamówień, sprzedaż produktów czy utrzymywanie relacji z klientami.
Struktura marketingowej bazy danych:
Dane adresowe (imię, nazwisko, stanowisko, firma, adres)
Dodatkowe informacje o adresacie (data urodzenia, zawód, zainteresowania)
Informacje o rekordzie (pochodzenie, data założenia, data ostatniej aktualizacji)
Informacje o wykorzystaniu adresu (data wykorzystania, cel, rezultat)
Wykorzystanie baz danych:
Do identyfikowania potencjalnych klientów
Przy podejmowaniu decyzji, którzy klienci powinni otrzymać określoną ofertę
Do pogłębienia lojalności klienta
Do odnawiania zakupów klienta
Do unikania poważnych pomyłek
Hurtownie danych- wszystkie dane na temat kontaktu klienta z firmą zbierane są w hurtownie danych. Personel firmy może pobierać, przetwarzać i analizować dane. Dzięki temu można wyciągać wnioski o indywidualnych potrzebach i reakcjach klientów.
Analityczne przetwarzanie danych- statystycy ds. marketingu wyodrębniają z masy danych użyteczne informacje o klientach, trendach i segmentach.
89. Podstawowe decyzje związane z dystrybucją
Dystrybucja- jest to zbiór działań i decyzji związanych z udostępnieniem produktu w miejscu i czasie odpowiadającym potrzebom nabywców.
Podstawowe decyzje związane z dystrybucją
Wybór pośredników (kanałów dystrybucji)
Wybór sposobów dostarczania towaru (dystrybucja fizyczna, logistyka)
- wybór dróg i środków transportu
- liczba, wielkość, rozmieszczenie magazynów
- wielkość partii dostawy
Funkcje dystrybucji:
1.Funkcje przedtransakcyjne
zbieranie i przekazywanie informacji rynkowych
promocja produktów i firm
poszukiwanie i zgłaszanie ofert kupna-sprzedaży
nawiązywanie kontaktów handlowych
negocjowanie warunków umów stwarzających podstawy prawne dla przepływu własności do przemieszczanych produktów
Głównym ich celem jest koordynacja podaży z popytem na dany produkt dzięki zapewnieniu przepustowości kanałów dystrybucji.
2. Funkcje związane z realizacją transakcji kupna-sprzedaży, obejmują:
obsługę zamówień
transport
użytkowanie magazynów
utrzymywanie zapasów
przerób handlowy
przekształcanie asortymentu produkcyjnego w asortyment handlowy
przekazywanie produktów pośrednikom i nabywcom finalnym
przekazywanie należności
przejmowanie ryzyka
Dzięki tym czynnościom następuje fizyczny przepływ produktów od wytwórcy do nabywcy, czyli dystrybucja fizyczna lub logistyka dystrybucji.
Głównym ich celem jest osiągniecie pożądanego przez nabywców poziomu obsługi przy minimalizacji kosztu całkowitego dystrybucji.
3. Funkcje potransakcyjne
realizacja praw z tytułu rękojmi i gwarancji
świadczenie nabywców różnorodnych usług instalacyjnych, naprawczych, dostawczych,
badanie stopnia zadowolenia nabywców z dokonanych zakupów
gromadzenie informacji o oczekiwanych przez klientów formach i standardach obsługi
badanie przyczyn utraty klientów
90. Projektowanie kanałów dystrybucji
Kanał dystrybucji oznacza liczbę i kolejność występowania pośredników na drodze przesuwania produktów od wytwórcy do ostatecznego nabywcy. To zbiór wzajemnie zależnych organizacji, które uczestniczą w dostarczaniu towaru konsumentom.
Analiza potrzeb klientów (poziomów użyteczności)- oczekiwania klientów
Identyfikacja alternatywnych kanałów- potencjalne kanały dystrybucji
Ocena kanałów dystrybucji
Wybór kanałów dystrybucji- optymalne kanały dystrybucji
Dobór uczestników kanałów (pośredników handlowych)- nawiązanie współpracy
Zarządzanie kanałem- współpraca
91. Kanały konwencjonalne a kanały zintegrowane pionowo i poziomo
Rodzaje kanałów ze względu na liczbę szczebli w kanale:
Kanał zeroszczeblowy (bezpośredni)- producent, konsument
Kanał jednoszczeblowy- producent, detalista, konsument
Kanał dwuszczeblowy (tradycyjny)- producent, hurtownik, detalista, konsument
Kanał trójszczeblowy- producent, hurtownik, półhurtownik, detalista, konsument
Rodzaje kanałów ze względu na stopień integracji:
Kanały konwencjonalne
- ograniczona współpraca pomiędzy uczestnikami
- duże prawdopodobieństwo konfliktów
Kanały zintegrowane
a) pionowo
- ścisła współpraca podmiotów na różnych szczeblach dystrybucji
- mogą występować różne formy współpracy
- system korporacyjny- podstawą jest wspólna własność np. Eldorado
- system kontraktowy- podstawą jest umowa (różnego rodzaju umowy o warunkach współpracy lub umowa franchisingowa)
- system administrowany- podstawą jest siła jednego z uczestników (np. wielkie sieci handlowe narzucają korzystne dla siebie formy współpracy z mniejszymi producentami).
b) poziomo
- współpraca pośredników na tym samym szczeblu kanału
- mogą występować różne formy współpracy
92. Franchising- istota umowy
Umowa franchisingowa- jest to umowa, w której dawca przyznaje biorcy prawo eksploatacji dla celów rynkowych jego praw własności rzeczowej lub intelektualnej (np. znaku towarowego, nazwy przedsiębiorstwa, wzorów użytkowych, praw autorskich, patentów itp.)
Franchising to system sprzedaży towarów, usług lub technologii, który jest oparty na ścisłej i ciągłej współpracy pomiędzy prawnie i finansowo odrębnymi i niezależnymi przedsiębiorstwami, Franczyzodawcą i jego Indywidualnymi Franczyzobiorcami. Istota tego systemu polega na tym, że Franczyzodawca nadaje swoim Poszczególnym Francyzobiorcom prawo oraz nakłada na nich obowiązek prowadzenia działalności zgodnie z jego koncepcją.
Zalety franchisingu dla franczyzobiorcy
Zazwyczaj nie jest konieczne posiadanie przez franczyzobiorcę doświadczenia w dziedzinie, w której będzie prowadził działalność, ponieważ otrzyma on od franczyzodawcy pełne przygotowanie i stałą pomoc w tym zakresie.
Udziałem franczyzobiorcy stają się korzyści płynące z działań reklamowych i marketingowych prowadzonych przez franczyzodawcę dla całego systemu w skali kraju czy regionu. To samo dotyczy działalności badawczej i rozwojowej podejmowanej przez franczyzodawcę, z której efektów korzystają wszyscy jego franczyzobiorcy.
Wady franchisingu dla franczyzobiorcy
Nierzadko bywa, że klauzula umowy franchisingu nadająca franczyzobiorcy prawo wyłączności sprzedaży na danym terytorium stanowi równocześnie, że może on prowadzić sprzedaż jedynie na tym terenie.
Błędna polityka franczyzodawcy może odbijać się na rentowności działalności prowadzonej przez franczyzobiorcę.
Umowa wiążąca franczyzodawcę i franczyzobiorcę z reguły zawiera daleko idące ograniczenia co do możliwości sprzedaży przez franczyzobiorcę przedsiębiorstwa.
Zalety franchisingu dla franczyzodawcy
Franchising oznacza również dla franczyzodawcy wyeliminowanie problemów związanych z zatrudnianiem i zarządzaniem personelem, gdyż to franczyzobiorcy we własnym zakresie rozwiązują kwestie pracownicze.
Ponieważ franczyzobiorcy są właścicielami swych przedsiębiorstw, w które inwestują własne pieniądze, są oni bardziej zaangażowani w ich prowadzenie, niż miałoby to miejsce w przypadku pracowników najemnych.
Wady franchisingu dla franczyzodawcy
Franczyzobiorcy, którzy odnieśli sukces działając w ramach systemu stworzonego przez franczyzodawcę, chcą się od niego uniezależnić. Dlatego też może okazać się, że pewnego dnia dotychczasowy franczyzobiorca stanie się konkurentem franczyzodawcy, który w dodatku doskonale zna rynek oraz mocne i słabe strony franczyzodawcy.
93. Istota dystrybucji fizycznej (logistyki marketingowej)
Logistyka jest procesem organizowania efektywnego ekonomicznie przepływu surowców, półfabrykatów, wyrobów gotowych i związanych z nimi informacji od momentu pozyskania surowców do momentu konsumpcji, tak aby zaspokoić wymagania konsumentów. Logistyka dzieli się na zaopatrzenie (dostawca) i dystrybucję fizyczną (klient).
Dystrybucja fizyczna jest to zintegrowany system kształtowania fizycznego przepływu towarów, zmierzający do osiągnięcia możliwie najkorzystniejszych relacji między poziomem obsługi odbiorców a poziomem związanych z tym kosztów.
Elementy dystrybucji fizycznej:
Fizyczny przepływ towarów,
Organizacja dystrybucji fizycznej.
W skład fizycznego przepływu towarów wchodzi transport, magazynowanie i zarządzanie zapasami od chwili ich wytworzenia do momentu ich dotarcia do ostatecznego klienta.
Obszary zadaniowe dystrybucji fizycznej :
obsługa zamówień,
transport produktów,
magazynowanie,
utrzymywanie zapasów.
Główne cele dystrybucji fizycznej:
zagwarantowanie nabywcom satysfakcjonującego poziomu obsługi,
minimalizacja kosztów
94. Koszty dystrybucji fizycznej
Na koszty dystrybucji fizycznej składają się:
Koszty transportu
Koszty stałe magazynowania
Koszty zmienne magazynowania
Koszty utraconych korzyści
95. Poziom obsługi dystrybucyjnej
Czynniki wpływające na poziom obsługi dystrybucyjnej
Cykl realizacji zamówienia
Niezawodność dostawy
Dostępność zapasów
Wygoda zamawiania
Ograniczenia związane z wielkością zamówienia
Szybkość i elastyczność dostaw
Procedura skarg i zażaleń
Stan produktów w momencie odbioru
Kontakty ze sprzedającym
Informacja związana ze stanem zamówień
96. Optymalna partia dostaw
97. Istota ceny
Cena jest to pieniężny wyraz wartości towaru.
Cena jest to ilość pieniądza, którą sprzedawca zażąda a nabywca jest skłonny zapłacić.
Cena jest dla klienta „ofiarą”, która poniósł w chwili nabycia produktu, a dla sprzedawcy- źródłem przychodów
Funkcje cen:
informacyjna: podstawa podejmowania decyzji przez producentów i konsumentów
kosztowa: producent ponosi koszty
przychodowa: dostarcza środki finansowe na prowadzenie dalszej działalności
motywacyjna: wysokość cen produktu kształtuje u producenta strukturę produkcji a u konsumenta strukturę konsumpcji
bilansowa: wykorzystuje ceny dla równoważenia rynku
Czynniki wpływające na decyzje cenowe
a) czynniki wewnętrzne:
ogólne cle marketingowe
ogólne strategie marketingowe
koszty
cele polityki cenowej
- przetrwanie
- maksymalizacja zysku
- maksymalizacja dochodu
- maksymalizacja udziału w rynku
- budowa wizerunku
- strategia najwyższej jakości
- maksymalny wzrost sprzedaży
- zbieranie śmietanki
b) czynniki zewnętrzne:
charakterystyka popytu
popyt
oczekiwania konsumentów
percepcja ceny i wartości
konkurenci
czynniki makroekonomiczne
98. Cena a użyteczność
Użyteczność to poziom satysfakcji i zadowolenia.
Klient zakupi dany produkt tylko wtedy, gdy musi przeznaczyć mniej pieniędzy na uzyskanie określonej użyteczności (wartości), niż miałoby to miejsce przy nabyciu innego wyrobu: użyteczność netto= użyteczność- cena > 0
Rodzaje użyteczności:
Użyteczność techniczno-obiektywna (np. jakość produktu, spełniane funkcje)
Użyteczność subiektywna (np. korzyści psychologiczne z zakupu marki)
Cena odzwierciedla postrzeganie użyteczności/wartości produktu przez konsumenta (uwzględniając inne instrumenty marketingu) a także wynika z gotowości zapłaty przez konsumenta (uzależnionej od jego potrzeb i preferencji oraz sytuacji finansowej).
Biorąc pod uwagę relatywna cenę produktu i relatywną użyteczność (w porównaniu z wyrobami konkurentów) możemy wyróżnić:
Szczególnie korzystny stosunek użyteczności do ceny (niska cena-wysoka użyteczność)
Szczególnie niekorzystny stosunek użyteczności do ceny (wysoka cena- niska użyteczność)
Klasa średnia (średnia cena- średnia użyteczność)
„Premium” (wysoka cena- wysoka użyteczność)
„Economy”(niska cena- niska użyteczność)
99. Wrażliwość konsumentów na wzrost ceny
Różne osoby mają różną wrażliwość na zmianę cen. Ich reakcje obrazuje krzywa popytu. Niezbędne jest zrozumienie czynników wpływających na wrażliwość konsumenta na cenę.
Ogólnie biorąc, klienci są najbardziej wrażliwi na cenę produktów bardzo drogich lub często nabywanych. Mniejsza wrażliwość wykazują w stosunku do artykułów tanich i rzadko kupowanych. Są również mniej wrażliwi na cenę, gdy stanowi ona jedynie niewielką część kosztów łącznych uzyskania, eksploatacji produktu.
Czynniki wpływające na niską wrażliwość na cenę:
Produkt bardziej się wyróżnia
Kupujący są mniej świadomi istnienia substytutów
Kupujący nie mogą łatwo porównać jakości substytutów
Wydatek stanowi małą część całkowitych dochodów kupującego
Wydatek jest nieznaczny w porównaniu z całkowitym kosztem produktu końcowego
Część kosztów ponosi inna strona
Produkt jest używany łącznie z dobrami nabytymi wcześniej
Zakłada się, że produkt jest lepszej jakości, wiąże się z większym prestiżem lub jest wyjątkowy
Nabywca nie może przechowywać produktu
Pod wpływem Internetu nabywcy stali się bardziej wrażliwi na cenę.
100. Elastyczność cenowa popytu
Cenowa Elastyczność popytu bada siłę w reakcji popytu na zmianę ceny. Cenowa elastyczność popytu to stosunek względnej zmiany popytu na dane dobro do względnej zmiany jego ceny.
Jeżeli po niewielkiej zmianie cen popyt nadal się nie zmienia, mówimy, że popyt jest nieelastyczny. Jeżeli zmiana jest znaczna, mówimy o popycie elastycznym.
Poziom elastyczności cenowej zależy od:
możliwości substytucji
skali zmiany cen
okresu jaki ma popyt na dostosowanie się do nowego poziomu cen
czy nabywcy mogą łatwo się zorientować, że cena jest wyższa
czy kupujący łatwo zmieniają swoje nawyki nabywcze
uzasadnienia wzrostu cen
Różne grupy towarowe cechują się rożną elastycznością cenową, możemy z tego punktu widzenia wyróżnić:
popyt sztywny (elastyczność cenowa=0)-dot. podstawowych grup żywności -np. ziemniaki
popyt mało elastyczny, (elastyczność cenowa od 0 do-1) -dot. opłat stałych, żywności, odzieży, obuwia
popyt proporcjonalny (Ec=-1)-dot. towarów markowych i używek.
popyt elastyczny (Ec< -1) -dot. towarów luksusowych, wydatków na sport i rekreacje.
Łączna wartość wydatków poniesionych przez nabywców jest iloczynem ceny i zakupionej ilości, skutki obniżenia ceny na wartości wydatków zależą zatem od poziomu elastyczności popytu.
Długoterminowa elastyczność może się różnić od elastyczności krótkoterminowej, gdyż po podwyżce ceny nabywcy mogą dalej kupować u stałego dostawcy, ale w końcu mogą go zmienić.
101. Procedura ustalania cen
Wybór celów polityki cenowej
- decyzja o pozycjonowaniu oferty rynkowej
- dążenie do jednego z 5 podstawowych celów: przetrwanie, maksymalny zysk bieżący, maksymalny udział rynkowy, maksymalne zbieranie śmietanki z rynku czy strategia najwyższej jakości.
Szacowanie popytu
- każda cena wyznacza inną wielkość popytu
- bierze się pod uwagę wrażliwość na cenę, elastyczność cenową popytu
- szacowanie krzywych popytu
Szacowanie kosztów
- poziom ceny, która pokrywa koszty produkcji, dystrybucji i sprzedaży łącznie z uczciwym zarobkiem za trud i ryzyko.
- podział na koszty stałe i zmienne
Analiza cen i ofert konkurentów
- uwzględnia się wszystkie cechy odróżniające nasze produkty od konkurencji
-firma może zdecydować się, czy narzucić cenę wyższą od konkurenta, taką samą czy niższą
- musi wziąć też pod uwagę zmianę jego ceny na skutek ustalenia naszych cen
Wybór metody ustalania cen
- metody kosztowe
- metody oparte na ocenie popytu
- ustalanie cen w oparciu o wartość
- metody oparte na analizie konkurencji
Wybór ceny katalogowej
Wybór ceny końcowej
- przedsiębiorstwo musi się zastanowić nad dodatkowymi aspektami: wpływem ceny na innych uczestników rynku, ryzykiem poniesienia strat, wpływem innych elementów marketingu mix na cenę, swoją polityką cenową.
102. Metody i techniki ustalania cen
Metody kosztowe
Metoda przeciętny koszt + zysk
Metoda docelowego zysku (pożądanej stopy zwrotu inwestycji)
Metoda wyznaczania cen w oparciu o marżę
Użycie analizy progu rentowności
Metody oparte na ocenie popytu
Metoda kosztu docelowego
Stosowanie dyskryminacji cenowej
Ustalanie cen według wartości
Ustalanie cen według wartości postrzeganej
Ustalanie cen według zasady „więcej za tyle samo”, „więcej z mniej”
Metody oparte na cenie konkurencji
Przewodnictwo cenowe
Naśladownictwo cenowe
Konkurencja ofertowa (przetarg)
103. Analiza progu rentowności
W zarządzaniu przedsiębiorstwa szczególnie ważna jest odpowiedź na pytanie, kiedy sprzedaż zacznie przynosić zysk. Jak wiadomo, nie każda sprzedaż przynosi automatycznie zysk Z tej racji, iż koszty są kategorią pierwotną w stosunku do przychodów, sprzedaż wyrobów do określonej wysokości nie przynosi zysków, służy jedynie pokrywaniu wcześniej poniesionych kosztów. Dopiero po przekroczeniu pewnej wielkości sprzedaży możliwe staje się osiąganie zysku.
Z tego względu ważne jest uzyskanie informacji o warunkach pokrycia całkowitych kosztów firmy i osiąganych zyskach w rezultacie realizowanych przedsięwzięć. W tym celu przydatne jest posługiwanie się kategorią nazywaną progiem rentowności lub punktem krytycznym oraz analizą progu rentowności.
Próg rentowności: „oznacza taką liczbę sprzedanych produktów, przy której przychody ze sprzedaży zrównają się z kosztami ich uzyskania”.
Zadaniem analizy rentowności jest ocena działalności na odcinku sprzedaży w zakresie przychodów, kosztów i ostatecznego wyniku działalności. Analiza ta polega na obliczeniu i ocenie wskaźników rentowności oraz ustaleniu wpływu poszczególnych czynników na wyniki finansowe, zwłaszcza na wielkość osiągniętego zysku. Do czynników wpływających na wysokość zysku należą:
- koszty własne,
- ceny i marże,
- rozmiary sprzedaży z uwzględnieniem asortymentu,
- jakość produkcji,
- czynniki pozaoperacyjne wpływające na zysk bilansowy.
104. Strategie ustalania cen na nowe wyroby
Skimming
a) charakterystyka
- polega na ustaleniu wysokiej ceny na nowy wyrób
- cele: szybki zysk i budowa wizerunku prestiżu
b) warunki stosowania
- gdy produkt posiada unikatowe cechy
- gdy nie ma konkurencji
- gdy na rynku występują segmenty różniące się wrażliwością na ceny
c) przykłady
- pierwsze zegarki elektroniczne kosztowały 2000$
d) korzyści
- jeżeli firma zostanie zaakceptowana, uzyska duże zyski w krótkim okresie
- wizerunek prestiżu
-ograniczona sprzedaż w początkowym okresie
e) zagrożenia
- wysokie ceny przyciągają konkurentów
- cena może być odrzucona
Penetracja rynku
a) charakterystyka
-polega na wprowadzeniu produktu a rynek po cenie niższej od cen konkurentów
- zakłada się, że cena przyciągnie wielu konsumentów
b) warunki stosowania
- duża wrażliwość na cenę
- w przypadku produkcji standardowych wyrobów
- duża liczba niewielkich konkurentów
- możliwość masowej produkcji
c) przykłady
- działanie hipermarketów w pierwszym okresie po otwarciu
d) korzyści
- niska cena zachęca do zakupów na próbę
- niska cena zniechęca konkurentów do wejścia na rynek
- możliwe osiągnięcie korzyści skali produkcji
- wizerunek najtańszej oferty
e) zagrożenia
- do zwrotu poniesionych kosztów niezbędny jest duży wolumen sprzedaży
- konkurenci mogą obniżyć ceny
105. Istota i rola badań marketingowych
Marketing
21