Klasyczny alfabet grecki, przyjęty przez Ateny w 403 r. p.n.e, liczy 24 znaki.
alpha a)/lfa A a
beta bh=ta
gamma ga/mma G g
delta de/lta D d
epsilon e)/ yilo/n E e
dzeta zh=ta Z z
eta h)ta H h
theta qh=ta Q q
iota i)w=ta I i
kappa ka/ppa K k
lambda la/mbda L l
my mu= M m
ny nu= N n
ksi ci=, cei= C c
omikron o)/ mikro/n O o
pi pi=, pei= P p
rho r(w= R r
sigma si/gma S s, j
tau tau= T t
ypsilon u)= yilo/n Y u
phi fi=, fei= F f
khi xei=, xi= X x
psi yi=, yei= Y y
omega w)= me/ga W w
Oprócz samogłosek pojedynczych (a,u,i,e,o,h,w) greka posiada także dwugłoski (dyftongi): połączenia 2 samogłosek wymawianych jednym tchem(jak np. aj, oj), a nie oddzielnie. Dzielą się one na dwugłoski właściwe(wymawia się oba elementy dyftongu):
ai-aj ei-ej oi-oj ui-yj au-ał eu-eł hu-eł oraz dyftongi niewłaściwe, w których wymawia się tylko 1 samogłoskę:
ou-u #-a $-e %-o
Drugi element dyftongu dla #, $, % nosi nazwę iota; przy małych literach iota subscriptum(podpisana), przy dużych iota adscriptum (dopisana).
Przed spółgłoskami tylnojęzykowymi g,k,c,x zamiast n pisze się g.
Przydechy
Każdy wyraz zaczynający się od samogłoski oraz od r otrzymuje przydech. Rozróżnia się :
przydech mocny-(spiritus asper) ( wymawiany jak h;
przydech słaby-(spiritus lenis) ), którego nie wymawia się.
Akcenty
Rozróżnia się 3 akcenty:
acutus, czyli akcent wysoki /;
gravis, czyli akcent niski \;
circumflexus, czyli akcent przeciągły =
Wyraz mający acutus na ostatniej zgłosce (sylabie) to oxytonon, na przedostatniej to paroxytonon, na trzeciej od końca to proparoxytonon.
Wyraz mający circumflexus na ostatniej zgłosce to perispomenon, na przedostatniej to
properispomenon.
Pisownia
Jeśli wyraz pisany jest małą literą, przydech stawiamy nad samogłoską. Jeśli akcent pada na samogłoskę, od której zaczyna się wyraz, acutus i gravis stawiamy po znaku przydechu, circumflexus nad nim.
W dyftongach przydechy i akcent pisze się na drugim ich elemencie.
Przy dużych literach przydech i acutus ( w tej kolejności), lub przydech pod akcentem circumflexus stawia się przed literą. W dyftongu pozostają one na drugim jego elemencie.
Interpunkcja
j. polski j.grecki
. .
, ,
? ;
: i ;
Przeczytaj:
Pla/twn, sofo/j, Cenofa/nhj, politei/a, Puqago/raj, qesauro/j, a)riqmo/j, Swkra/thj, biblioqh/kh, sxolh/, Mou=sa, turanno/j, zw=on, dhmokrati/a, )Anacago/raj, ko/smoj, qeo/j, summetri/a, a(rmoni/a, gewmmetri/a, mo/narxoj, qe/atron, a)rxai=oj, praktiko/j, pragmatiko/j, a)poqh/kh, sarkofag/oj, sta/dion, fantasi/a, e)rhmi/thj, e(ca/metron, fuxiko/j, i(stori/a, h(gemoni/a, )Wkeano/j, (ieroglufiko/j, Ei)rh/nh, eu)xaristi/a, oi)konomi/a, au)to/grafon, o)rqodoci/a, w(rosko/poj, gumna/sion, filo/sofoj, misa/nqrwpoj, muqologi/a, mu=qoj, muqiko/j, misogu/nhj, r(eumati/zomai, labu/rinqoj, genealogi/a, qermo/j, gewgrafi/a, ge/nesij, ba/rbaroj, e)/kstasij, bi/oj, sofisth/j.
II. Wyrazy z poprzedniego ćwiczenia:1. napisz dużymi literami(bez stawiania akcentów i przydechów); 2. nazwij je według miejsca występowania akcentu.
III.Nazwij następujące wyrazy według miejsca akcentu:
a)reth/, lo/goj, a)/nqrwpoj, gra/mma, bibli/on, kefalh/, yuxh/, da/ktuloj, dida/skaloj.
nou=j, a)rgurou=j, ei)=doj, h)=qoj
Przeczytaj:
Grammatikh/ e)stin e)mpeiri/a tw=n para\ poihtai=j te kai\ suggrafeu=sin w=j e)pi\ to\ polu\ legome/nwn. Gramatyka to znajomość stosowanych powszechnie sposobów wypowiadania się poetów i pisarzy.
Gra/mmata e)stin ei)kosite/ssara a)po\ tou= A me/xri tou= W. Są dwadzieścia cztery litery od A aż do W.
Tou/twn fwnh/enta me/n e)stin e(pta/ : a e h i o u w-Z nich samogłosek jest siedem
Tw=n de\ fwnhe/ntwn makra\ me/n e)sti du/o: h kai/ w, braxe/a du/o: e kai\ o, di/xrona tri/a: a, i, u.Spośród samogłosek są dwie długie…, dwie krótkie… oraz trzy długie lub krótkie.
Di/fqoggoi de/ ei)sin e(/c: ai, au, ei, eu, oi, ou-Dwugłosek zaś jest sześć…
Su/mfwna de\ ta\ loipa\ e(ptakai/deka: b g d z q k l m n c p r s t f x y Pozostałych zaś, czyli spółgłosek, siedemnaście…
To/noi me\n ou)=n ei0si trei=j: o)cu/j /, baru/j \, perispw/menoj =Akcenty są trzy: wysoki, niski i przeciągły.
Xro/noi du/o: makro\j kai\ braxu/j-Przydechy dwa: mocny i słaby.
V. Wstaw obok podanej litery kolejną w alfabecie:
γ, , ρ, , , , , δ, , , , , , , , σ
VI. Wstaw obok podanej litery literę poprzedzającą:
γ, , ρ, , , , , δ, , , , , , , , σ
VVII. Wstaw po obu stronach litery: poprzedzającą i kolejną.
, ρ, , , , , , , , , ,
VIII. Wpisz obok małe i duże litery:
alpha a)/lfa
beta bh=ta
gamma ga/mma ........................... ..................................
delta de/lta ........................... .................................
epsilon e)/ yilo/n ............................... .................................
dzeta zh=ta …………………… ………………..
eta h)=ta ………………….. ………………….
theta qh=ta ……………… ………………….
iota i)w=ta ………………. …………………….
kappa ka/ppa .......................... ……………………….
lambda la/mbda ………………….. …………………….
my mu= …………………. ………………………..
ny nu= ………………… ………………………..
ksi ci=, cei= ………………… …………………………
omikron o)/ mikro/n ……………… …………………
pi pi=, pei= ………………… …………………….
rho r(w= ………………… …………………………
sigma si/gma …………………… ……………………………
tau tau= ………………….. …………………………..
ypsilon u)= yilo/n ……………… ………………….
phi fi=, fei= ………………… …………………….
khi xei=, xi= ………………… ……………………..
psi yi=, yei= …………………. ………………………
omega w)= me/ga …………………. ……………………….