socjologia organizacji pytania na egzamin


1) WYJAŚNIJ POJĘCIE GRUPA SPOŁECZNA.

Zbiorowość społeczna, składająca się z co najmniej 3 osób, której członkowie współdziałają ze sobą na zasadzie odrębności od innych, w celu zaspokojenia własnych potrzeb.

2) DLACZEGO 2 OSOBY NIE SĄ GRUPĄ SPOŁECZNĄ?

2 osoby to stosunek społeczny ale nie system bo mamy do czynienia z 1 stosunkiem i 1 relacją,
a system składa się z wielu wzajemnych relacji.

3) WYMIEŃ RÓŻNICE MIĘDZY DIADĄ A TRIADĄ.

Diada: grupa składa się z 2 osób, cechy charakterystyczne: poczucie zagrożenia śmiercią jednego
z członków, brak poczucia zewnętrznej całości i dystansu miedzy diada i jej członkami, intymność stosunków, dezintegracja w momencie pojawienia się kozła ofiarnego lub innych osób.

Triada: grupa społeczna złożona z 3 jednostek, układ społeczny o stopień większy od diady; cechy charakterystyczne: poczucie całości; kompleksowości i trwałości, stanowi dla członków rodzaj zewnętrznej całości, zjawisko delegowania władzy, obowiązków i odpowiedzialności, strukturalno-funkcjonalna rola kozła ofiarnego, intymność zostaje poddana kontroli lub ograniczona do części grupy, pojawienie się kozła ofiarnego może przebudować strukturę, być funkcjonalne, koalicja - mediacja - reprezentacja

4) KLASYFIKACJA GRUP SPOŁECZNYCH.

Grupy społeczne:

* pierwotne : małe, nieformalne, spontaniczne o bezpośrednich kontaktach i interakcjach (twarzą
w twarz) podstawowe umiejętności, uczenie się, samodzielność

* wtórne : takie, które liczą wielu członków, w większości wzajemnie anonimowych, pomiędzy którymi zachodzą sformalizowane i pośrednie stosunki realizujące się w wysoce wyspecjalizowanych działaniach

* formalne działają w oparciu o prawo, celowe (organizacja liczy się zysk)

* nieformalne nie musi działać w oparciu o prawo, działa w oparciu o emocje, więzi nieformalne, wspólnotowe (instytucje rodzina kościół, nacisk jest na emocje)

* terytorialne (ma swoje miejsce działania)

* rozproszone np. Avon, Prowident, posłowie

5) CECHY GRUPY CELOWEJ

1. Rozbudowany system instytucji i urządzeń sformalizowanych, organizacja, która koordynuje
i kieruje działaniami osób zrzeszonych

2. Uczestnictwo ma charakter kontraktowy (prawa i obowiązki)

3. Atmosfera impersonalności (anonimowości)

6) POJĘCIA:

naturalizm - naturaliści zakładali, że zjawiska społeczne można opisywać analogicznie do zjawisk w świecie przyrody i badać je tymi samymi metodami. Podejście to zakładało możliwość redukcji zjawisk społecznych do poziomu zjawisk przyrodniczych.

Antynaturalizm Uważa się, że człowiek różni się od zwierzęcia, a istota życia społecznego jest zasadniczo różna od zjawisk zachodzących w przyrodzie. Człowiek stworzył przyrodę, kulturę i naukę i ona decyduje o jego człowieczeństwie

Behawioryzm badaniem obiektywnie dostrzegalnych zachowań człowieka i zwierzęcia bez możliwości obserwacji zjawisk psychicznych (np. świadomości).

interakcjonizm symboliczny - istota interakcji jest komunikacja a wymiana i wzajemność dotyczą nie tyle obiektów materialnych co idei, symboli, znaczeń.

kontrola społeczna - to system społecznych sankcji - negatywnych i pozytywnych oraz agend - grup, organizacji, instytucji - stosujących takie sankcje.

  1. POZIOMY ORGANIZACJI - WYMIEŃ I KRÓTKO OPISZ.

Wyróżniamy 3 poziomy organizacji: makro (np. naród, społeczeństwo); mezo (województwo, klasa, społeczna) i poziom mikro (np. obywatel, jednostka)

  1. RELACJE MIĘDZY POZIOMAMI - 2 ZASADY.

Emergencja - wyłanianie się (każdy poziom jest odrębny, ma własną tożsamość) z 2 poziomów wyłania się trzeci.

Holizm - całościowe, każdy z poziomów jest zbudowany wg takich samych reguł

  1. PORÓWNAJ PAŃSTWO I KORPORACJĘ.

Podobieństwa:

Różnice:

zatrudnienie dużych zasobów ludzkich

państwo - brak możliwości wyboru społeczeństwa danego kraju

korporacja - rekrutacja najlepszych

mechanizmy kontroli

państwo - kontroluje korporacje w aspekcie prawnym, kontrola totalna

korporacja - lobbing, finansowanie kampanii wyborczych, ograniczona prawem

władza

państwo - demokratyczna

korporacja - autorytarna skupiona w rękach jednej osoby np. właściciel, szef

cel

państwo - liczne funkcje państwa, np. bezpieczeństwo, dobro wspólne

korporacja - zysk

  1. PODAJ 1 SOCJOLOGICZNĄ DEFINICJĘ ORGANIZACJI.

Wg J.H. Turnera - organizacje powstają w wyniku łączenia się grup społecznych
(np. naukowcy - pracownicy) główny element to rola społeczna, wyraźny podział pracy, kontrola emocji, hierarchia zależności (status społeczny jaki zajmujemy)

  1. WYMIEŃ 5 CECH WSPÓLNYCH DLA DEFINICJI POJĘCIA ORGANIZACJA.

  1. OPISZ METAFORĘ MECHANICYSTYCZNĄ.

Postrzeganie organizacji jako narzędzia, instrumentu realizacji celów i zadań - skonstruowanym jak maszyna. Charakteryzuje się naciskiem na sprawność, wydajność. Ludzie widzeni jako elementy mechanizmu działające w sposób określony przez ich zadania rutynowo np. McDonald

  1. OPISZ METAFORĘ ORGANICYSTYCZNĄ.

To porównanie społeczeństwa do żywego organizmu, organizacja ma charakter dynamiczny jako byt pozytywny na wpływ czasu, przechodzi różne stadia rozwoju (narodziny, rozwój, dojrzałość starzenie się, śmierć), zaspakajanie potrzeb dokonuje się przez wymianę ze środowiskiem i konkurencję
z innymi organizacjami (przypominają darwinowską ewolucję)

  1. OPISZ METAFORĘ WIĘŹNIA

Organizacja jako sposób stereotypowego podejścia do zjawisk, ograniczająca indywidualne cechy. Nacisk na ograniczenie wolności jednostki, poprzez narzucenie stereotypowych postaw i zachowań. Człowiek staje się więźniem organizacji, niewolnikiem uzależnionych od ideologii korporacji.

  1. OPISZ METAFORĘ KULTUROWĄ ORGANIZACJI.

Organizacja jako rodzaj symbolicznego sposobu porozumiewania się I działania, odmiennego od działania innych. Nacisk na indywidualny charakter organizacji na zewnątrz i jednoznacznie, wspólne wartości oraz postawy wewnątrz.

  1. OPISZ METAFORĘ RELIGIJNĄ ORGANIZACJI.

organizacja jako świątynia, kościół. Cel organizacji jest jak misja, organizacyjne ceremonie (np. wręczanie wyróżnień, mianowanie) są jak religijne rytuały. Symbole identyfikacyjne np. logo, samochód - to elementy sakrum.

  1. ZAŁOŻENIA TAYLORA.

  1. 14 UNIWERSALNYCH ZASAD ZARZĄDZANIA WG FAOLA .

  1. Podział pracy

  2. Autorytet - kierownik powinien posiadać autorytet nieformalny

  3. Dyscyplina - wszyscy powinni przestrzegać przepisów i regulaminu

  4. Jedność rozkazodawstwa - każdy ma swojego kierownika

  5. Jedność kierownictwa - jeden cel powinien być kierowany przez jednego kierownika i jeden plan.

  6. Podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu

  7. Wynagrodzenie - adekwatnie do wykonywanej pracy.

  8. Centralizacja - praca musi być wykonywana według określonego planu.

  9. Hierarchia - pracownicy muszą być podporządkowani hierarchicznie

  10. Ład - każda rzecz i każdy człowiek powinien być na właściwym miejscu i o właściwej porze.

  11. Sprawiedliwość - pracowników należy traktować sprawiedliwie.

  12. Stabilizacja personelu - niezbyt częsta rotacja pracowników

  13. Inicjatywa - prawo wyrażenia swoich pomysłów

  14. Harmonia - zadowolenie i satysfakcję z wykonywanej pracy.

  1. ZAŁOŻENIA PIRAMIDY FAOLA.

W zależności od miejsca w hierarchii różne kształtują się pożądane proporcje są 3 zdolności: techniczne: np. wykształcenie; społeczne np. komunikatywność, zdolności przywódcze; poznawcze np. jak szybko się uczy, jak szybko znajduje inne rozwiązania

  1. CECHY IDEALNEJ BIUROKRACJI.

  1. CECHY WSPÓLNE OBEJMUJĄCE PRZEDSTAWICIELI SZKOŁY KLASYCZNEJ(TAYLORA, FAYOLA I WEBERA).

a) Wspólna koncepcja jednostki