PROJEKT ZAJĘĆ TEATRALNYCH DLA KLAS I - III, OPRACOWAŁA: Joanna Chojnacka- S. P. w Długołęce
Tytuł/Temat projektu:
TEATR TO JEST TAKIE MIEJSCE, W KTÓRYM MOCNIEJ BIJE SERCE- czyli budowanie umiejętności wyrażania własnej ekspresji twórczej przez dziecko.
Przewidywana liczba uczestników:
W realizacji projektu weźmie udział około 30 osobowa grupa chętnych uczniów.
Kto weźmie udział w zajęciach?
Projekt skierowany jest w stronę dzieci w wieku 7 - 10 lat. Okres ten ukazuje się jako etap względnej stabilizacji i łatwej adaptacji. Jest to wiek rozumu, wiedzy, wiek społeczny i wreszcie wiek aktywności. Następuje stopniowe przechodzenie od myślenia konkretnego do myślenia relacyjnego, logicznego i krytycznego. Mowa dziecka przekraczającego próg szkoły, nie przestając doskonalić się jako narzędzie społecznej komunikacji przeobraża się. Systematycznie rozszerza się funkcja symboliczna mowy. Następuje wzajemne oddziaływanie na siebie żywej mowy ustnej oraz mowy pisanej. Wzrasta zainteresowanie literaturą piękną i dziecięcą. Wzrastają możliwości pamięci oraz zdolność do uczenia zamierzonego. Kształtują się pierwsze zainteresowania, które łatwo modelować i nadawać im właściwy kierunek. U dziecka w wieku 7 - 10 lat dominuje aktywność ruchowa i dążenie do przebywania w zespole, wiecznie niezaspokojona staje się potrzeba sukcesu. Na bazie właściwego rozwoju społecznego kształtują się zalążki dziecięcej moralności, którą można wzbogacać i uzupełniać, opierając się np. na właściwie dobranej literaturze. Wiek wczesnoszkolny cechuje duża wrażliwość sensoryczna i zmysłowa na elementarne jakości estetyczne.
Projekt ten przeznaczony jest dla chętnych uczniów naszej szkoły bez względu na ich zdolności, wrodzone predyspozycje. Skierowany jest on szczególnie do tych, którzy ze względu na sytuacje materialną rodziny nie mogą brać udziału w płatnych formach rozwijania swych zainteresowań i zdolności. Do udziału w zajęciach będą również zachęcane osoby nieśmiałe, wycofane, nieakceptowane w swojej klasie, mające trudności w nauce.
Cele edukacyjne zajęć
Głównym założeniem projektu jest dążenie do przygotowania młodego odbiorcy sztuki. Dziecko nabywając teatralnych doświadczeń, bawiąc się w aktora, reżysera, współtwórcę doznaje specyficznych, głębokich przeżyć artystycznych. To w późniejszym okresie z pewnością ułatwi mu ocenianie innych, siebie, sytuacji, norm społecznych obowiązujących w realnym świecie. Założeniem tego projektu jest chęć wyzwolenia u najmłodszych dzieci potrzeb obcowania ze sztuką, wykształcenie człowieka wrażliwego na otaczający go świat, umiejącego się cieszyć obejrzanym spektaklem, filmem, koncertem, którego będzie można określić mianem „małego twórcy”. Celem jest stworzenie możliwości przeżycia niecodziennych chwil w abstrakcyjnej, niepowtarzalnej rzeczywistości. Teatr staje się płaszczyzną gdzie dziecko daje upust swojej potrzebie aktywności, zaspokaja potrzebę przebywania w zespole.
Projekt zakłada wspomaganie wielopłaszczyznowego rozwoju intelektualnego i emocjonalnego dzieci, a przede wszystkim: rozwijanie inwencji twórczej i kształcenie wyobraźni, rozbudzanie wrażliwości estetycznej, odkrywanie swoich możliwości, zdolności i talentów a przede wszystkim swojego miejsca w otaczającym świecie, kształtowanie umiejętności wyrażania swoich sądów, opinii, stanów w formie pisemnej i ustnej, doskonalenie umiejętności wyrażania swoich odczuć, emocji i wczuwania się w stany emocjonalne innych, budowanie swojego świata wartości i wzbogacanie go,
kształtowanie kompetencji aktywnego udziału w kulturze jako odbiorcy i twórcy.
Zajęcia umożliwią dziecku wyrażanie ekspresji:
ruchowo - mimicznej (gest, mimika twarzy, poza ciała, ruch),
ruchowo - muzycznej (improwizowany taniec, nadawanie ruchowi symbolicznego znaczenia),
werbalnej ( modulacja barwy, dynamika głosu, nadawanie emocjonalnego znaczenia symbolom słownym),
słowno - muzycznej (nucenie melodii, śpiew, improwizowanie melodii, taniec),
muzycznej (wystukiwanie rytmów, gra na różnych instrumentach, śpiew),
plastycznej (rysowanie, malowanie, montowanie, projektowanie),
konstrukcyjno - technicznej (konstruowanie pojazdów, urządzeń, dekoracji),
zabawowej (synteza wyżej wymienionych rodzajów ekspresji)
Dzięki spotkaniom, dzieci mile i przyjemnie spędzą swój wolny czas, rozwiną zainteresowania, nabędą śmiałości do zabierania głosu, publicznych występów a przy tym dostarczą wielu wzruszeń swoim najbliższym, którzy będą mogli ich podziwiać na scenie.
Ogólny opis projektu
Projekt ma charakter:
podmiotowy (cele są związane z zainteresowaniami i właściwościami rozwojowymi dziecka),
czynnościowy (dzieci pracując wykazują się określonymi zdolnościami, umiejętnościami, poszerzają wiedzę i doskonalą swoje umiejętności),
funkcjonalny (treści są podporządkowane kształceniu umiejętności).
Projekt eksponuje działalność twórczą dzieci i ich rozwój emocjonalny, uczuciowy, ruchowy. W trakcie zabawy, ćwiczeń dramowych, udziału w treningach,, warsztatach, grach teatralnych, wyjazdach do teatru, wywiadach z ludźmi teatru, tworzeniu pisemka: TEATRAŁKI, dzieci będą nabywać umiejętności poprawnego i wyraźnego wypowiadania się, będą nawiązywać pozytywne kontakty interpersonalne. Zapoznają się i utrwalą pojęcia związane z teatrem, nabędą umiejętność nieskrępowanego wyrażania się za pomocą słów, odkryją wielkie możliwości mowy ciała. Będzie następowało sukcesywne przechodzenie od zabaw, w których każde dziecko w grupie znajduje swoje zadania i wspólnie coś przedstawiają, poprzez zabawy, w których pojedyncze osoby przejmują krótkie role i zadania, do występów przed publicznością. Większość czasu zostanie przeznaczona na przygotowanie inscenizacji ŻYJ Z PRZYRODĄ W ZGODZIE, która będzie zaprezentowana całej społeczności szkolnej i rodzicom. Przy okazji tworzenia tego widowiska uczniowie będą omawiać treść scenariusza, przetwarzać go zgodnie z własnymi pomysłami, wyodrębniać i przydzielać role, czytać z podziałem na role, recytować tekst, animować przedmioty, układać choreografię prawidłowo zagospodarowując przestrzeń sceniczną, dobierać i komponować oprawę muzyczną, projektować stroje, przygotowywać dekoracje, śpiewać i tańczyć. Zajęcia będą obejmować także przygotowanie plakatów i zaproszeń. Niezwykle cenna będzie dyskusja nad efektem wspólnej pracy, która odbędzie się na TEATRALNEJ MAJÓWCE - pikniku podczas, którego nastąpi wspólna zabawa na łonie natury.
Projekt zakłada współpracę dzieci z różnych klas, w różnym wieku. Do wspólnej pracy zaproszeni zostaną również rodzice, których pomoc w projektowaniu i szyciu strojów, opieka w takcie wyjazdów będzie czymś niezastąpionym.
Tematy, metody i formy prowadzenia zajęć:
Ośrodki tematyczne spotkań teatralnych:
POBAWMY SIĘ RAZEM W TEATR - cykl zabaw, gier dramowych konsolidujących grupę, ukazujących wartości współdziałania w zespole, poznanie oczekiwań uczestników. Tworzenie etiud w grupach i indywidualnie. Redagowanie strony do pisemka TEATRAŁKI pod hasłem: NAJLEPIEJ RAZEM, organizacja balu teatralnego.
GIMNASTYKA BUZI I JĘZYKA - ćw. i zabawy kształcące poprawne i wyraźne wymawianie głosek. Kształcenie odpowiedniej dykcji. Redagowanie strony do pisemka pod hasłem: ĆWICZ PRAWIDŁOWĄ WYMOWĘ.
WIEM CO TO JEST TEATR - zapoznanie i utrwalenie pojęć związanych z teatrem. Przybliżanie pojęć w trakcie tworzenia własnych etiud, improwizacji, inscenizacji. Organizacja wyjazdu do teatru i spotkania z aktorem. Zorganizowanie konkursu MAŁY TEATROMAN, redagowanie strony do pisemka: CO TO JEST TEATR?
PRZYGOTOWUJEMY PRZEDSTAWIENIE - wspólne odczytanie wybranego scenariusza, propozycje uczniów dotyczące przetworzenia go wg własnych pomysłów, przydzielanie ról, zabawa CASTING.
MALI TWÓRCY -próby z tekstem, doskonalenie prawidłowego intonowania wymawianych ról, komponowanie układów tanecznych, dobieranie fragmentów muzycznych, wyrażanie stanów emocjonalnych poprzez gest, mimikę, ruch, uświadomienie zasad zachowania się na scenie, wyrabianie cierpliwości i zaufania we własne siły. Projektowanie strojów i dekoracji.
PRZEDSTAWIENIE TUŻ, TUŻ - próby wszystkich scen inscenizacji. Tworzenie plakatów.
NASZA PREMIERA - zaprezentowanie inscenizacji.
WSPOMNIEŃ CZAR - wymiana wrażeń z przebiegu inscenizacji, obejrzenie zdjęć, kształcenie umiejętności samooceny - termometr uczuć, redagowanie strony do pisemka: PREMIERA. Wspólna zabawa na pikniku.
Projekt przewiduje wykorzystanie metod i form, które pobudzają twórczą aktywność ucznia, wdrażają go do samokształcenia oraz przygotowują do świadomego uczestnictwa w kulturze.
Dominującymi metodami będą metody eksponujące ujęte przez W.Okonia a zmodyfikowane przez F. Bereźnickiego. W. Okoń dzieli metody eksponujące na:
metody impresywne - będą sprzyjać odbiorowi przez dziecko sztuki teatralnej,
metody ekspresyjne - będą sprzyjać umiejętnościom wyrażania odczuć, emocji, postaw, poglądów.
Wiodąca dla tego projektu metoda eksponująca zawarta w klasyfikacji F. Bereźnickiego dzieli się na:
dramę,
sztukę teatralną,
wystawę (ekspozycję),
pokaz
Metodami towarzyszącymi będą metody podające oraz praktyczne.
Przykładowy scenariusz zajęć
Temat: Odkrywamy tajemnice teatru.
Cele operacyjne - Uczeń:
wzbogaca swoje czynne słownictwo o wyrazy związane z teatrem,
nabywa umiejętności wyrażania się poprzez ruch, gest, mimikę,
rozwija wyobraźnię i wrażliwość,
pokonuje bariery komunikacyjne,
integruje się z grupą,
Metody:
asymilacji wiedzy (rozmowa)
praktyczna (realizacja zadań twórczych)
ekspresyjna (wyrażanie swoich emocji)
Formy:
Zbiorowa, grupowa, indywidualna
Środki dydaktyczne: znaczki, wiersz, nagrania muzyczne, papier
Przebieg:
1. Uczniowie losują znaczki, które są podstawą podziału zespołu na grupy.
Iskierka - stojąc w kole każdy przesyła sąsiadowi serdeczny uścisk.
Uczniowie stoją w kole. Jeden z uczniów zwraca się do osoby stojącej obok i klaszcząc przekazuje jej pozdrowienie hej. Następny uczeń przekazuje pozdrowienie dalej.
2.Uczniowie posuwają się powoli po obwodzie koła. Nauczyciel prowadzi zabawę;
-biegnie zajączek i woła ooo( uczniowie podnosząc ręce do góry głośno wymawiają głoskę o )
-za nim myśliwy pędzi i krzyczy uuu( uczniowie w pozycji pochylonej głośno wymawiają głoskę u )
-zajączek stanął i piszczy iii( uczniowie przebierając rękoma wymawiają głoskę i)
-za nim biegnie pies i warczy yyy(uczniowie pochylają się do przodu
i naśladując warczenie głośno wymawiają y)
-głuchy wuj pyta eee? ( uczniowie ręką przy uchu naśladują gest nadsłuchiwania
i wymawiają głoskę e)
-dziwi się temu sroka uuu( uczniowie stają na jednej nodze, ręce unoszą wzdłuż tułowia i wymawiają głoskę u ) .
Uczniowie otrzymują kartki z zapisem samogłosek w różnych układach, ćwiczą czytanie: wolne, szybkie, w zadany sposób np. jak przepis z książki kucharskiej.
Ćw. oddechowe - przekazywanie sobie magicznego piórka, na dźwięku fyyy gasimy ognisko.
3. Rozluźnienie ciała: zabawa: Pojechał rolnik na pole.
4. Odczytanie wiersza TEATR
5. Gromadzenie słownictwa wokół tematu TEATR - pr. w gr.
6. Promyczkowe uszeregowanie skojarzeń - tworzenie wspólnego plakatu, wyjaśnianie pojęć.
7. Zabawa -MALI AKTORZY: odgadywanie tytułów bajek pokazywanych pantomimą, etiudki teatralne indywidualne i zbiorowe: spotkanie po latach, pożyczka, na dworcu kolejowym itp.
8. Oglądanie znaczków - masek, jakie dzieci wylosowały na początku zajęć, rozmowa na temat uczuć jakie wyrażają, ćw. mimiczne.
9. Zajęcie plastyczne - projektowanie masek teatralnych.
10. Ćw. relaksujące przy muzyce: SPACER W WYOBRAŹNI.
11.Co włożę do walizeczki a co wyrzucę do kosza? - podsumowanie zajęć.
Joanna Chojnacka : joanna.chojnacka@neostrada.pl