POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY		LABORATORIUM TECHNIK I SYSTEMÓW POMIAROWYCH
ĆWICZENIE NR. 5 TEMAT: Pomiary i ocena sprawdzianów dwugranicznych do otworów
Hylak Piotr Fugel Piotr Dobiaszewski Michał	Grupa: MD 103.6a	Data wykonania 16.11.2004 r.	ocena

1. Wiadomości teoretyczne

Pomiary długościomierzem wymagają doboru końcówek pomiarowych, których kształt powierzchni pomiarowej jest dostosowany do powierzchni ograniczającej mierzony wymiar. Przy pomiarach sprawdzianów do otworów należy używać końcówek nożowych lub płaskich małych,

W przypadku końcówek nożowych i płaskich szczególnie dużych, należy ustawić ich równoległość. W tym celu należy wykorzystać płasko-równoległą płytkę interferencyjną włożoną pomiędzy powierzchnie pomiarowe. Regulacji równoległości należy dokonywać poprzez pokręcanie śrub regulacyjnych końcówki konika aż do zaniku prążków interferencyjnych. Podczas ustawiania końcówek pomiarowych należy stosować normalny nacisk pomiarowy.

Długościomierz jest urządzeniem pomiarowym, którego zakres pomiarowy nie posiada ustalonego zera, pomimo że zakres wskazań wzorca zawiera zero. Z tego względu pomiary o zakresie od 0 -100 mm można wykonywać metodą bezpośrednią, ale z różnicowym odczytem. W przypadku wymiarów większych od 100 mm i wymiarów wewnętrznych należy stosować klasyczną metodę różnicową.

2. Przebieg ćwiczenia

Obliczamy wymiary graniczne strony nieprzechodniej

Obliczamy wymiary graniczne strony przechodniej

Minimalny dopuszczalny wymiar
strony przechodniej

	Strona nieprzechodnia	Strona przechodnia
1	24,1074	24,0868
2	24,1069	24,087
3	24,1072	24,0872
4	24,1074	24,0868
5	24,1071	24,087
6	24,1074	24,0868

Dokładność pomiaru

Dla długościomierza Abbego z wartością działki spirali a_s=0,2m dokładność wskazania wyznacza się ze wzoru:

Następnie wyznaczamy skorygowane wymiary graniczne stron o dokładność P wg następujących wzorów:

• dla strony nieprzechodniej sprawdzianu do otworów

• dla strony przechodniej sprawdzianu do otworów

Sprawdzamy czy sprawdzian spełnia wymagania przepisów metrologicznych i może być dopuszczony do stosowania:

a) dla strony nieprzechodniej

24,1074	Nie spełnia
24,1069	Nie pełnia
24,1072	Nie spełnia
24,1074	Nie spełnia
24,1071	Nie spełnia
24,1074	Nie spełnia

b) dla strony przechodniej

24,0868	Nie spełnia
24,087	Nie spełnia
24,0872	Nie spełnia
24,0868	Nie spełnia
24,087	Nie spełnia
24,0868	Nie spełnia

Sprawdzian nie spełnia wymaganych przepisów i nie może być dopuszczony do użytku.

Żaden z pomiarów nie spełnia wymaganych założeń, więc należy przeprowadzić ocenę niepewności pomiarowej.

1. Dla strony nieprzechodniej:

1. wyznaczenie wartości średniej średnicy

2. odchylenie standardowe wyników pomairów

c) wyznaczenie oszacowania szerokości przedziału niepewności d_n średnicy z okreslonym prawdopodobieństwem P=1- wg. wzoru

d)
dla P=0,9

2. Dla strony przechodniej:

a) wyznaczenie wartości średniej średnicy

2. odchylenie standardowe wyników pomairów

3. wyznaczenie oszacowania szerokości przedziału niepewności d_n średnicy z okreslonym prawdopodobieństwem P=1- wg. wzoru

d)
dla P=0,9

1

---