Tyłomózgowie pierwotne, rdzeń kręgowy

(tyłomózgowie wtórne, rdzeniomózgowie, komora IV, rdzeń kręgowy, twór siatkowaty opony i naczynia mózgowia)

TYŁOMÓZGOWIE PIERWOTNE (rhombencephalon)

TYŁOMÓZGOWIE WTÓRNE (metencephalon) [3]:

1. cieśń tyłomózgowia (isthmus metencephali)

2. most (pons) + konary środkowe możdżku (pedunculi cerebellaris medii)

3. możdzek (cerebellum) + konary dolne móżdżku (pedunculi cerebellares inferiores)

Cieśń tyłomózgowia

Jest to przewężenie cewy nerwowej na granicy śródmózgowia i tyłomózgowia; granica ta podkreślona jest przebiegiem nerwu bloczkowego

części (3):

1. zasłona rdzeniowa górna (velum medullare superius)

2. konary górne móżdżku prawy i lewy (pedunculus cerebellares dex. et sin.) - łączą móżdżek ze śródmózgowiem → jądro czerwienne

3. trójkąt wstęg prawy i lewy (trigonum lemnisci dex. et sin.) - budują ścianę boczną pokrywy śródmózgowia

ograniczenia:

górne - ramiona wzgórków dolnych

przednie - bruzda boczna odnogi mózgu

dolne - konar górny móżdżku

most i konary środkowe móżdżku - jest to umowna granica pomiędzy korzeniami nerwów V i VII

Most

powierzchnie (2):

1. grzbietowa = cz. górna dołu równoległobocznego (p. dorsalis = p. superior fossae rhomboideae)

2. cz. brzuszna (p. ventralis)

1. wyniosłość piramidowa prawa i lewa (eminentia pyaramidalis dex. et sin.)

2. bruzda podstawna (sulcus basilaris) - dla t. podstawnej

3. pęczek skośny mostu (fasciculus obliquus pontis) - bocznie od wyniosłości piramidowej

jądra (5):

cz. brzuszna - jądra mostu (nuclei pontis)

cz. grzbietowa:

1. jądra ciała czworobocznego (nuclei corporis trapezoidei) - przednie i tylne

2. jądra wstęgi bocznej (nuclei lemnisci lateralis)

3. jądra nn. czaszkowych od V do VIII (nuclei narvorum cranialium)

4. twór siatkowaty (formatio reticularis)

konary środkowe móżdżku - boczne przedłużenie mostu, łączą móżdżek z mostem, stanowią podłoże dla kłaczka (flocculus)

Móżdżek i konary dolne móżdżku

móżdżek jest narządem ortostatyki

położenie:

w - tylnym dole czaszki

przykryty - namiotem móżdżku (w mniejszej jamie czaszki)

pod - szczeliną poprzeczną mózgu (fissura transversa cerebri)

powierzchnie (2):

1. górna

2. dolna + dolinka móżdżku (vallecula cerebelli)

brzegi (2):

1. przedni + wcięcie przednie móżdżku (incisura cerebellaris anterior)

2. tylny + wcięcie tylne móżdżku (incisura cerebellaris posterior)

kąty (2) - kąt boczny prawy i lewy, które łączą brzeg przedni z tylnym

części (3):

1. robak (vermis) - cz. środkowa

1. robak górny (vermis superior)

2. robak dolny (vermis inferior) - w dnie dolinki móżdżku

2, 3) półkule móżdżku prawa i lewa (hemispherium cerebelli dex. et sin.) - cz. Boczne

TABELA PORÓWNAWCZA PŁACIKÓW I SZCZELIN MÓŻDŻKU

robak	Półkule móżdżku
Powierzchnia górna
1. języczek móżdżku (lingula cerebelli) 2. płacik środkowy (lobulus centralis) 3. czub (culmen)	1. przewiązka języczka (vinculum lingulae) 2. skrzydła płacika środkowego (ala lobuli centralis) 3. płacik czworokątny (lobulus quadrangularis)
Szczelina pierwsza (fissura prima)
4. stok (declive) 5. liść robaka (folium vermis)	4. płacik prosty (lobulus simplex) 5. płacik półksięzycowaty górny (lobulus semilunaris superior)
Szczelina pozioma móżdżku (fissura horizontalis cerebelli) Powierzchnia dolna
6. guz robaka (tuber vermis) 7. piramida (pyramis) 8. języczek (uvula)	6. płacik półksięzycowaty dolny (lobulus semilunaris inferior) 7. płacik dwubrzuścowy (lobulus biventer) 8. migdałek języczka (tonsilla cerebelli)
Szczelina tylno-boczna
9. grudka (nodulus)	9. klaczek (folcculus)

płaty móżdżku (lobi cerebelli)

1. p. przedni (l. anterior)

2. p. środkowy (l. medius)

3. p. tylny (l. posterior)

4. płat kłaczkowo-grudkowy (lobulus nodulo-floccularis)

płat przedni

od - zasłony rdzeniowej górnej

do - szczeliny pierwszej

składniki (6) - patrz tabelka

płat środkowy

od - szczeliny pierwszej (na pow. górnej)

do - szczeliny tylno-bocznej (na pow. dolnej)

z wyjątkiem (2) - piramidy i języczka

składniki (8) - patrz tabelka

płat tylny - piramida i języczek

płat kłaczkowo-grudkowy = kłaczek i grudka

podział filogenetyczny móżdżku (3):

1. pramóżdżek (archeocerebellum) = płat kłaczkowo-grudkowy

2. móżdżek stary (paleocerebellum) = płat przedni i tylny

3. móżdżek nowy (neocerebellum) = płat środkowy

budowa wewnętrzna

części (2):

1. istota biała - ciało rdzenne (corpus medullare) i blaszki białe (laminae albae) : ciało rdzenne robaka tworzy w płaszczyźnie strzałkowej - drzewo życia (arbor vitae)

2. istota szara

1. kora móżdżku

2. jądra móżdżku (nuclei cerebelli) [4]:

1. w półkulach (3):

• j. zębate (n. dentatus)

• j. czopowate (n. emboliformis)

• j. kulkowate (n. globusus)

2. w robaku (1) - j. wierzchu (n. fastigi)

konary dolne móżdżku - łączą móżdżek z rdzeniem przedłużonym

położenie:

od - guzka j. smukłego i klinowatego (tuberculum nuclei gracilis et cuneati)

do - zachyłka bocznego komory IV (recessus lateralis ventriculi quatri)

w - dnie zachyłka bocznego

następnie zagina się do boku nad zachyłkiem bocznym i wchodzi do móżdżku pomiędzy konarem górnym a środkowym

RDZENIOMOZGOWIE (myelencephalon) = RDZEŃ PRZEDŁUŻONY (medulla oblongata) s. opuszka (bulbus)

powierzchnie (2):

1. brzuszna - podstawna (f. ventralis s. basilaris)

2. grzbietowa (f. dorsalis)

powierzchnia brzuszna (7):

1. szczelina pośrodkowa przednia (fissura mediana anterior)

2, 3) piramida prawa i lewa (pyramis dextra et sinistra) - bocznie od 1

4, 5) bruzda boczna prawa i lewa (sulcus lateralis dex. et sin.) - bocznie od 2 i 3

6, 7) oliwka prawa i lewa (oliva dex. et sin.) - w części górnej bocznie od 4 i 5

powierzchnia grzbietowa

części (2):

1. cz. górno-przyśrodkowa (p. superomedialis)

2. cz. dolno-boczna (p. inferolateralis)

kryterium podziałowe - taśma komory IV (tenia ventriculi quatri)

cz. górno-przyśrodkowa = cz. dolna dołu równoległobocznego

cz. dolno-boczna (9):

1. bruzda pośrodkowa tylna (sulcus medianus posterior)

2, 3) pęczek smukły prawy i lewy (fasciculus gracilis dex. et sin.) + guzek jądra smukłego → bocznie od 1

4, 5) bruzda pośrednia prawa i lewa (sulcus intermedius dex. et sin.) - bocznie od 2 i 3

6, 7) pęczek klinowaty prawy i lewy (fasciculus cuneatus dex. et sin.) - bocznie od 4 i 5

8, 9) bruzda boczna tylna prawa i lewa (sulcus lateralis posterior dex. et sin.) + n. IX, n. X i korzeń czaszkowy n. XI → bocznie od 6 i 7

części (2):

1. cz. oliwkowa - górna (+ j. oliwki)

2. cz. podoliwkowa (p. infraolivaris)

1. cz. środkowa + skrzyżowanie wstęg (deccusatio lemniscorum)

2. cz. dolna + skrzyżowanie piramid (deccusatio pyramidum)

jądra:

1. jądra oliwki (3):

1. j. dolne (n. inferior) → płaszcz (amiculum) + wnęka (hilus)

2. j. dodatkowe przyśrodkowe (n. accesorius medialis)

3. j. dodatkowe grzbietowe (n. accesorius dorslis)

2. j. rogu przedniego (n. cornus anterioris) [2]:

1. j. nadrdzeniowe (n. supraspinatus)

2. j. dwuznaczne (n. ambiguus)

3. j. pęczka tylnego (nuclei funiculi posteriores) [2]:

1. j. smukłe (n. gracilis)

2. j. klinowate (n. cuneatus)

4. twór siatkowaty (formatio reticularis)

5. jądra nerwów czaszkowych od VIII do XII

KOMORA CZWARTA (ventriculus quatrus)

Przestrzeń kształtu czworościennej piramidy wypełniona płynem mózgowo-rdzeniowym, położona pod móżdżkiem

części (2):

1. dno (fundus)

2. nakrywka (tegmen)

dno = dół równoległoboczny (fossa rhomboidea) - kształt rombu

prążki rdzenne komory czwartej (striae medullares ventriculi quatri) - dzielą poprzecznie dno na trójkąt górny i dolny

bruzda pośrodkowa (sulcus medianus) - dzieli wzdłużnie dno na część prawą i lewą

trójkąty (trigona) [2]:

1. trójkąt górny [3] - część górno-przyśrodkowa powierzchni grzbietowej mostu:

1. wyniosłość przyśrodkowa i wzgórek twarzowy (eminentia medialis et colliculus facialis)

2. bruzda graniczna i dołek górny (sulcus limitans et fovea superior)

3. miejsce sinawe (locus coeruleus) - w pobliżu dołka górnego

2) trójkąt dolny [3]:

4. trójkąt n. podjęzykowego (trigonum n. hypoglossi) = wyniosłość przyśroskowa

części (2):

1. pole przyśrodkowe trójkąta n. podjęzykowego (area medialis trigoni n. hypoglossi)

2. pole piórkowate trójkąta n. podjęzykowego (area pluriformis trigoni n. hypglossi)

5. trójkąt n. błędnego (trigonum n. vagi) - pomiędzy 1 i 2 tworzy się bruzda graniczna (sulcus limitans) i dołek dolny (fovea inferior)

6. pole najdalsze (area postrema) - bocznie od 2, pola te łączą się obustronnie przez zasuwkę (obex) między 2 i 3 - powrózek oddzielający (funiculus separans)

pole słuchowe s. przedsionkowe i guzek słuchowy (area acustica s. vestibularis et tuberculum acusticum) - w kątach przypodstawnych obu trójkątów

pokrywa komory czwartej (tegmen ventriculi quatri) - kształt namiotu

części (2):

1. cz. górna [3]:

1, 2. konar górny móżdżku prawy i lewy (pedunculus cerebellaris superior dex. et sin.)

3. zasłona rdzeniowa górna (velum medullare superius) - między 1 i 2

2. cz. dolna [6]:

1. grudka (nodulus) - pośrodku

2, 3. konar kłaczka prawy i lewy (pedunculus flocculi dex. et sin.)

4, 5. zasłona rdzeniowa dolna prawa i lewa (velum medullare inferius dex. et sin.)

1. tkanka naczyniówkowa komory czwartej (tela choroidea ventriculi quatri)

wierzch (fastigum) - znajduje się u zbiegu części górnej i dolnej

zachyłki (recessus) [3]:

1, 2) zachyłek boczny prawy i lewy (recessus lateralis dex. et sin.)

3. zachyłek wierzchu (recessus fastigi)

połączenia (5):

1. z komorą III - przez wodociąg mózgu

2. z kanałem środkowym (canalis centralis) - pod zasuwką

3 - 5) z przestrzenią podpajęczynówkową (spatium subarachnoideale) - przez otwór pośrodkowy s. Magendiego (apertura mediana s. Magendii) i otwory boczne prawy i lewy s. Luschki (apertura lateralis dex. et sin. S. Luschkae)

jądra nerwów czaszkowych V - XII - znajdują się pod dnem komory IV

Jądra ruchowe - początkowe (n. orginis) - 2 grupy:

słup tylno-przyśrodkowy (columna poateromedialis) [2] - w przedłużeniu rogu przedniego rdzenia kręgowego w istocie szarej środkowej:

1. j. nerwu odwodzącego (n. nervi abducentis) - na wys. wzgórka twarzowego

2. j. nerwu podjęzykowego (n. nervi hypoglossi) - w trójkącie n. podjęzykowego

słup przednio-boczny (columna anterolateralis):

1. j. dwuznaczne (n. ambiguus) - w rdzeniu przedłużonym; dla nn. IX, X, XI

2. j. n. twarzowego (n. nervi facialis) - w moście

3. j. ruchowe n. trójdzielnego (n. motorius n. trigemini) - w moście

Jądra autonomiczne s. parasympatyczne [3] - w istocie szarej środkowej

1. j. ślinowe górne (n. salivatorius superior) - w moście, dla n. VIIa

2. j. ślinowe dolne (n. salivatorius inferior) - w rdzeniu przedłużonym, dla n. IX

3. j. grzbietowe n. błędnego (n. dorsalis n. vagi) - w trójkącie n. błędnego

Jądra czuciowe s. krańcowe (nuclei sensorii s. terminationis) [5]:

1. j. czuciowe główne n. V (n. sensorius principalis n. trigemini) - w moście

2. j. pasma rdzeniowego n. V (n. tractus spinalis n. V) - w rdzeniu przedłużonym i kręgowym

3. j. pasma samotnego (n. tractus solitarii) - w rdzeniu kręgowym dla n. VIIa, IX, X

4. j. ślimakowe grzbietowe i brzuszne (n. cochlearis dorsalis et ventralis) - w polu słuchowym na pograniczu mostu i rdzenia przedłużonego; dla cz. ślimakowej n. VIII

5. j. przedsionkowe przyśrodkowe, górne, boczne i dolne (n. vestibularis medialis, superior, lateralis et inferior) - w polu przedsionkowym na pograniczu mostu i rdzenia przedłużonego, dla cz. przedsionkowej n. VIII

RDZEŃ KRĘGOWY (medulla spinalis) - biegnie w kanale kręgowym

od - dolnego brzegu skrzyżowania piramid (decussatio pyramidum)

do - wys. L 1-2 ; stożek rdzeniowy i nić końcowa (conus medullaris et filum terminale)

części - segmenty (5):

1. cz. szyjna (p. cervicalis) - C₁ - C₈

2. cz. piersiowa (p. thoracalis) - Th₁ - Th₁₂

3. cz. lędźwiowa (p. lumbalis) - L₁ - L₅

4. cz. krzyżowa (p. sacralis) - S₁ - S₅

5. cz. guziczna (p. coccygea) - Co₁ - Co₃

zgrubienia (intumescentia) [2]:

1. szyjne (i. cervicalis) - na poziomie odejścia splotu ramiennego

2. lędźwiowe (i. lumbalis) - na poziomie odejścia splotu lędźwiowego

zagięcia (2):

1. zagięcie szyjna (flexura cervicalis) - wypukłe do przodu

2. zagięcie piersiowe (f. thoracalis) - wypukłe do tyłu

sznur (funiculus) [3] - znajdują się na zewnątrz i są zbudowane z istoty białej

1. sznur przedni (f. anterior) - między szczeliną pośrodkową przednią (fissura mediana ant.) a bruzdą boczną przednią (sulcus lateralis anterior)

2. sznur boczny (f. lateralis) - między bruzdą boczną przednią a bruzdą boczną tylną (sulcus lateralis posterior)

3. sznur tylny (f. posterior) - między bruzdą boczną tylną a szczeliną pośrodkową tylną (fissura mediana post.)

w części szyjnej:

1. pęczek smukły (fasciculus gracilis) - przyśrodkowo

2. pęczek klinowaty (fasciculus cuneatus) - bocznie

między pęczkami smukłym i klinowatym znajduje się bruzda pośrednia tylna (sulcus intermedius post.)

słup (columna) [3] - wewnątrz rdzenia kręgowego, zbudowane z istoty szarej:

1. słup przedni (columna anterior)

2. słup boczny (columna lateralis) - tylko w odc. C₈ - L₂₍₃₎

3. słup tylny (columna posterior)

w płaszczyźnie poziomej słupy tworzą rogi (cornua) [3] - w kształcie litery H, lub skrzydeł motyla:

1. róg przedni (cornu anterior) - ruchowy

2. róg tylny (cornu posterior) - czuciowy

części (4):

1. podstawa rogu tylnego (basis cornus posterioris)

2. szyjka rogu tylnego (cervix cornus posterioris)

3. głowa rogu tylnego (caput cornus posterioris)

4. wierzchołek rogu tylnego (apex cornus posterioris)

3. róg boczny (cornu laterale) - automoniczny

jądra (2):

1. j. pośrednio-boczne (n. intermediolateralis) - sympatyczne; C₈ - L₂₍₃₎

2. j. pośrednio-przyśrodkowe (n. intermediomedialis) - parasympatyczne; S₁ - S₅

korzenie (radices) [2]:

1. korzeń brzuszny - wychodzi z pola korzeniowego przedniego (area radicularis anterior) - w bruździe bocznej przedniej

2. korzeń grzbietowy - wychodzi z pola korzeniowego tylnego (area radicularis posterior) - w bruździe bocznej tylnej

ogon koński (cauda equina) - są to korzenie brzuszne i grzbietowe nerwów rdzeniowych części lędźwiowej dolnej, krzyżowej i guzicznej

TWÓR SIATKOWATY (formatio reticularis)

Jest to część OUN (CUN), w którym istota szara jest rozdrobniona przez przebiegające w różnych kierunkach włókna nerwowe.

Pełny rozwój osiąga w pniu mózgu powyżej skrzyżowania wstęg i piramid.

w części szyjnej rdzenia kręgowego - bocznie od rogu tylnego

w części podoliwkowej rdzenia przedłużonego - tworzy półkoliste pole między szczątkowym rogiem przednim a jądrem pasma rdzeniowego n. V

w części oliwkowej rdzenia przedłużonego różnicuje się na (2):

1. cz. białą (p. alba) - zlokalizowaną przyśrodkowo [przewaga włókien]

2. cz. szarą (p. grisea) - zlokalizowaną bocznie [przewaga ciał neuronów]

w moście - stanowi główny składni części grzbietowej, między ciałem czworobocznym, a istotą szarą środkową.

Jądra tworu siatkowatego (7):

1. jądra nerwów czaszkowych V, VII (w moście)

2. j. dwuznaczne

3. jądro boczne

2 i 3 - w rdzeniu przedłużonym

4. j. olbrzymiokomórkowe (n. gigantocellulare) - na pograniczu mostu i rdzenia przedłużonego

5. j. miejsca sinawego - na pograniczu mostu i śródmózgowia

6. j. grzbietowe i brzuszne nakrywki (n. dorsalis et ventralis tegmenti) - na pograniczu mostu i śródmózgowia

7. j. szwu (n. raphes) - od rdzenia do śródmózgowia

OPONY (meninges) [3]:

1. opona twarda (dura mater) → patrz głowa ćw. 1

2. opona pajęcza (arachnoidea)

3. opona miękka (pia mater)

Opona pajęcza - cienka, przezroczysta błona przypominająca pajęczynę, ponieważ przeświecają przez nią naczynia opony miękkiej

1. pajęczynówka rdzenia (arachnoidea spinalis) - łączy się z oponą miękką przez:

1. przegrodę tylną (septum posterius) - rozpiętą strzałkowo

2. więzadło ząbkowane (lig. denticulatum) - rozpięte czołowo, przyczepia ząbkami pajęczynówkę do opony twardej

3. oddzielona od opony miękkiej przez przestrzeń podpajęczynówkową (spatium subarachnoideale) [+ płyn mózgowo-rdzeniowy]

2. pajęczynówka mózgowia (arachnoidea encephali) - przylega do opony twardej, nie wchodząc w bruzdy i zagłębienia mózgu, jej wpuklenia do opony twardej tworzą ziarnistości pajęczynówki (granulationes arachnoideales)

przestrzeń podpajęczynówkowa - znajduje się pomiędzy pajęczynówką a oponą miękką, wypełnia ją płyn mózgowo-rdzeniowy (liquor cerebro-spinalis) - „poduszeczka wodna”

zbiorniki podpajęczynówkowe (cisternae arachnoideales) - są to poszerzone części jamy podpajęczynówkowej, ponad zagłębieniami powierzchni mózgowia:

1. zbiornik móżdżkowo-rdzeniowy (cisterna cerebellomedullaris) - łączy się z komorą czwartą przez otwór pośrodkowy

2. zbiornik mostu (cisterna pontis) - łączy się z komorą czwartą przez otwory boczne, i dzieli się na kilka mniejszych:

3. zbiornik międzykonarowy (cisterna interpeduncularis)

4. zbiornik okalający (cisterna ambiens)

5. zbiornik żyły wielkiej mózgu (cisterna v. cerebri magnae)

6. zbiornik ciała modzelowatego (cisterna corporis callosi)

7. zbiornik dołu bocznego mózgu (cisterna fossae lateralis cerebri)

8. zbiornik skrzyżowania (cisterna chiasmatis)

9. zbiornik blaszki krańcowej (cisterna laminae terminalis)

10. zbiornik korzenia n. V (cisterna radicis n. V)

krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego

1. splot naczyniówkowy (plexus choroideus) - wytwarza płyn mózgowo-rdzeniowy

2. komora 1 i 2

3. otwory międzykomorowe (foramina interventricularia)

4. komora III

5. wodociąg mózgu

6. komora IV

7. otwór pośrodkowy i komory boczne

8. przestrzeń podpajęczynówkowa

9. naczynia włosowate żylne

10. opona miękka - odprowadza płyn

Opona miękka - obejmuje OUN, wnika do bruzd i zagłębień, wchodzi przez szczelinę poprzeczna mózgu (fissura transversa cerebri), rozprowadza w mózgowiu naczynia krwionośne

tkanka naczyniówkowa (tele choroidea)

1. składnik główny (pochodzenia łącznotkankowego) → opona miękka z naczyniami

2. składnik dodatkowy (pochodzenia nabłonkowego) → blaszka naczyniówkowo-nabłonkowa (lamina choroidea epithelialis) - część wyściółki komór zatrzymana w rozwoju, służy jako wsparcie dla splotu naczyniówkowego

splot naczyniówkowy (plexus choroideus) - jest wtórnym tworem tkanki naczyniówkowej, zbudowany ze splotowato ukształtowanych wyrostków naczyniowych (3):

1. splot naczyniówkowy komory bocznej (plexus choroideus ventriculi lateralis):

kształt - litery l

położenie - w rogu dolnym i części środkowej (do otworu międzykomorowego)

2. splot naczyniówkowy komory III (plexus choroideus ventriculi terti):

kształt - litery V

położenie - zwisa ze stropu komory III; od prążka rdzennego wzgórza

1 i 2 - przybierają kształt litery M

3. splot naczyniówkowy komory IV (plexux choroideus ventriculi quatri)

kształt - litera T z podwójnym ramieniem pionowym

położenie - buduje dolną część sklepienia komory IV

przymocowany do taśmy komory IV (tenia ventriculi quatri)

opuszcza komorę boczną przez otwory boczne

NACZYNIA MÓZGOWIA I RDZENIA KRĘGOWEGO (vasa encephalis et medulla spinalis)

Tętnice

źródło zasilania (3):

1. t. kręgowa prawa i lewa (a. vertebralis dex. et sin.)

2. t. podstawna (a. basilaris)

3. t. szyjna wewnętrzna prawa i lewa (a. carotis interna dex. et sin.)

tętnica kręgowa - gałęzie (3):

1. t. rdzeniowa przednia (a. spinalis anterior)

2. t. rdzeniowa tylna prawa i lewa (a. spinalis posterior dex. et sin.)

3. t. dolna tylna móżdżku (a. cerebelli inferior posterior)

tętnica podstawna - gałęzie (4):

1. t. dolna przednia móżdżku (a. cerebelli inferior anterior)

2. t. górna móżdżku (a. cerebelli superior)

3. gał. do mostu (rami ad pontem)

4. t. tylna mózgu (a. cerebri posterior)

t. szyjna wewnętrzna - gałęzie (4):

1. t. łącząca tylna (a. communicana posterior)

2. t. naczyniówkowa (a. choroidea)

3. t. środkowa mózgu (a. cerebri media) - przedłużenie

4. t. mózgu przednia (a. cerebri anterior)

KOŁO TĘTNICZE MÓZGU (circulus arteriosus cerebri s. Willis)

1. t. podstawna

2, 3) t. tylna mózgu prawa i lewa

4, 5) t. łącząca tylna prawa i lewa

6, 7) t. szyjna wewnętrzna prawa i lewa

8, 9) t. przednia mózgu prawa i lewa

10) t. łącząca przednia (a. communicans anterior)

ŻYŁY (2):

1. żż. głębokie (vv. profundae)

2. żż. powierzchowne (vv. superficiales)

żyły głębokie mózgowia (5):

1. ż. przegrody przezroczystej (v. septi pellucidi)

2. ż. naczyniówkowa (v. choroidea)

3. ż. wzgórzowo-prążkowiowa (v. thalamostriata)

1, 2, 3 - uchodzą do 4

4. ż. wewnętrzna mózgu (v. cerebri interna)

5. ż. wielka mózgu s. Galena (v. magna cerebri) - powstaje z połączenia ż. wewnętrznej mózgu prawej i lewej, uchodzi do zatoki prostej (sinus rectus)

żyły powierzchowne mózgowia (3):

1. żż. górne mózgu (vv. cerebri superiores) - uchodzą do zatoki strzałkowej górnej

2. żż. mózgu dolne (vv. cerebri inferiores) - uchodzą do zatok żylnych podstawy lub do ż. podstawnej

3. ż. podstawna (v. basalis) - parzysta, uchodzi do ż. wewnętrznej mózgu, ż. wielkiej mózgu lub zatoki prostej

żyły rdzenia kręgowego (vv. medullae spinalis) - uchodzą do splotu żylnego kręgowego wewnętrznego i zewnętrznego (pl. venosi vertebrales int. et ext.)

NACZYNIA CHŁONNE - BRAK ???

17

---