Dziennikarskie źródła informacji
PO CO DZIENNIKARSTWO? MEDIA W SPOŁECZEŃSTWIE
Tematem spotkań z państwem w semestrze letnim będą dziennikarskie źródła informacji. Samo słowo „informacja” u rasowego dziennikarza powoduje nazwijmy to wzmożoną czujność. Ale nie tylko u dziennikarza. Giełda reaguje błyskawicznie na dobre lub złe informacje, Dla polityka i biznesmena informacja jest czymś niezbędnym, z czego robi się użytek. Mając odpowiednią informację można zbić fortunę. Nawet studenci pod drzwiami, gdzie odbywa się egzamin czekają cierpliwie na pierwszego delikwenta i tworzą własną giełdę. Jak funkcjonowałaby gospodarka beż informacji politycznych, informacjach o kursach walut, nowych technologiach, czy kryzysach na giełdach?.
Informacja to najważniejszy towar XXI stulecia. Żyjemy w epoce terroru informacji. Przejawia się to w ten sposób, że nie da się już uciec przed informacją. Ale co jest tą informacją? Budząc się rano w domu atakuje nas informacja radiowa czy telewizyjna, idąc po ulicy widzimy bilbordy, mijamy sygnalizację świetlną , czytamy rozkład jazdy autobusu. Mijamy witryny sklepowe, kolega przekazuje nam informację. Ale nasza uwaga jest reglamentowana.
Nas będzie interesowała informacja dziennikarska. Czymś różni się ona od informacji wywiadowczej, policyjnej, tej którą dysponuje prokuratura lub zazdrosny mąż. Dziennikarstwo ma swoje powody, żeby istnieć. Mało tego Polska jest znakomitym przykładem rosnącej roli mediów i dziennikarzy w życiu publicznym.
Zanim przyjrzymy się źródłom informacji, musimy sobie uświadomić po co nam dziennikarstwo, po co cały przemysł medialny, po co dziennikarze i wydawcy. Jakie funkcje spełnia dzisiaj prasa, radio, telewizja czy gazeta elektroniczna. W zależności bowiem od tych funkcji sięgniemy po odpowiednie źródło informacji dziennikarskiej.
Musimy też sobie uświadomić, że nie wszystko co widzimy i słyszymy w mediach jest dziennikarstwem. Albo przynajmniej wzbudza zastanowienie czy jest to dziennikarstwo. Dziennikarstwem na pewno nie jest tekst PR, albo reklama z
fotografią i rozbudowanym opisem nieruchomości. Jednak zastanowienie budzi czy dziennikarzami są sławni gospodarze talk- show. Jeśli są oni dziennikarzami,
to ewolucja tego zawodu, dokonująca się na naszych oczach jest ogromna, a dla niektórych szokująca, Nie można chyba stawiać zagadnienia w następujący sposób : od Giedrojcia do Wojewódzkiego. Faktem jest, że dziennikarze dobrze wykonujący swój zawód przyczyniają się do komercyjnego sukcesu mediów i spełnienia społecznych zadań stojących przed nimi.
1.1 FUNKCJE DZIENNIKARSTWA
Dziennikarstwo pełni szereg funkcji, z grubsza biorąc są one następujące:
1. Informacja. Odbiorcy oczekują od mediów, że dostarczą im informacji takiego rodzaju i w takim wymiarze, aby mogli lepiej funkcjonować w życiu codziennym. Oczekują, że informacje te ułatwią im podejmowanie decyzji, przed którymi stoją jako uczestnicy rynku i jako obywatele.
2 Artykulacja - system wczesnego ostrzegania. Media przedstawiają do publicznej wiadomości zjawiska, problemy i fakty. Najczęściej negatywne. Tym samym stają się dla społeczeństwa „ systemem wczesnego ostrzegania”.
3. Agenda setting. Pojęcie to oznacza, że media , kierując uwagę odbiorców na pewne nieliczne tematy i wydarzenia, stawiają te tematy w centrum zainteresowania.
Coraz częściej się zdarza , że na porządku dziennym staje właściwie jeden temat, który dominuje i spycha wszystkie inne na daleki plan. Dotyczy to nie jednego ale wielu mediów. W swoim czasie tematem takim była afera Rywina, wcześniej ptasia grypa albo fala upałów. Mogła to byś seks- afera w Białym Domu, albo ukryte taśmy Renaty Beger. Nauki społeczne ukuły pojęcie agenda setting. Ponieważ takie ustalenie tematu to ustalenie porządku dziennego dla całego życia publicznego. Dawniej w komunistycznej polskiej prasie był to „temat dyżurny” np. akcja żniwna, „szukamy rezerw” czyli wydajności w przemyśle. Dzisiaj, jeżeli to jest choroba wściekłych krów, albo współpraca z Służbą Bezpieczeństwa ważnej osoby publicznej, nieraz muszą się na ten temat wypowiedzieć najwyższe władze państwowe. Tutaj widać ogromną rolę mediów. Do tego stopnia [poruszają opinię publiczną, że musi w trybie pilnym wypowiedzieć się prezydent lub premier.
Problem polega na tym, kto wymyśla te tematy i czy słusznie. Można uznać, że niektóre są sztucznie nagłaśniane, a uwaga publiczna odwracana jest od spraw naprawdę poważnych. Np. seks-afera w Waszyngtonie odciągała uwagę od polityki zagranicznej USA. Medioznawcy badają motywy dziennikarskich wyborów i twierdzą oni, że to nie sami dziennikarze ustalają agende setting. Konkurują o to całe rzesze specjalistów PR, oczywiście w imieniu swoich kilientów.
3, Krytyka i kontrola. Artykuł 1 „Prawa prasowego” brzmi:'' Prasa zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej korzysta z wolności wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności życia publicznego oraz kontroli i krytyki społecznej.'' Obok ustawy prawnej funkcjonuje Kodeks Etyki Dziennikarzy Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej, który w pierwszym punkcie mówi „Podstawowym obowiązkiem etycznym dziennikarza jest poszukiwanie i publikowanie prawdy”.
Oznacza to mniej więcej tyle, że dziennikarz działa w służbie prawdy. W epoce skomercjalizowanych mediów, kiedy dla większości właścicieli i wydawców liczy się wyłącznie sukces ekonomiczny, brzmi to nieco abstrakcyjnie albo staromodnie. Ale tak jest w istocie, dobre dziennikarstwo służy prawdzie, a złe jest szumem informacyjnym, albo niszczy życie społeczne. Wielkie nazwiska dziennikarskie zbudowały swój prestiż pracując w imię wyższych wartości. Ryszard Kapuściński narażał życie, pokazywał niszczące mechanizmy polityczne, żył w służbie najbiedniejszego, zapomnianego człowieka. Wywiady Hanny Krall są dociekliwe, drążą temat i kosztują autorkę na pewno wiele zdrowia. Monika Olejnik imponuje dociekliwością. To dziennikarz Głosu Koszalińskiego podał do publicznej wiadomości informację o spekulacjach byłego przydenta Warszawy Piskorskiego. Z pewnością jest cała rzesza bezimiennych lokalnych dziennikarzy, którzy wykrywają nadużycia i działania przestępcze administracji czy polityce. Jest jedna z definicji dziennikarstwa: „Dziennikarstwo, które chce zasłużyć na swe miano, ujawnia to, co bez niego nie wyszłoby na światło dzienne”. Pyta, drąży dociera do sedna wydarzeń”. Chociaż istnieje równolegle następna definicja „ Informacja jest tym co nowe, ważne interesujące”. Między tymi dwoma definicjami nie ma sprzeczności, ale pokazują one różne aspekty tego zawodu.
W każdym razie funkcję kontrolną dziennikarstwa spełnia przede wszystkim dziennikarstwo śledcze. Ujawnia się w nim działanie czwartej władzy. Przypomnijmy obok władzy ustawodawczej istnieje władza wykonawcza, sądownicza i właśnie owa czwarta sprawowana przez media. Czasem mamy wrażenie, że jest to pierwsza władza i były przypadki w historii prasy, że publikacja doprowadziła do zmiany prezydenta( afera Watergate, prezydent Richard Nixon pierwsza polowa lat 70 )
.Jest wielką zdobyczą państw demokratycznych, że taki proceder istnieje, że można kontrolować władzę, wypowiadać się krytycznie o różnych prominentnych osobach. Ale nie łudźmy się, że tak jest na całym świecie i jeśli nawet w danym państwie na szczeblu centralnym takie zdrowe mechanizmy istnieją, to już w mniejszych lokalnych środowiskach krytyka aparatu władzy jest co najmniej trudna albo niemożliwa z różnych względów również korupcyjnych. Najczęściej bowiem ukrytym redaktorem naczelnym lokalnej gazety jest burmistrz czy prezydent.
Aby dziennikarze wypełniali zadanie krytyki i kontroli muszą mieć zagwarantowaną wolność słowa. W 2006 międzynarodowa Organizacja Reporterzy bez Granic po raz czwarty opublikowała listę krajów według kryterium wolności prasy. Wolność prasy jest wyjątkiem a nie regułą. Na czele listy, znajdowały się kraje cieszące się pelnią wolności - Dania, Finlandia, Islandia, Irlandia, Holandia, Norwegia i Szwajcaria.
Na końcu Korea Północna, Erytrea i Turkmenistan, Polska wypadła źle na 58 miejscu.Jesteśmy w towarzystwie m.in. Mongolii, Chorwacji, Tajwanu, Dominikany czy Tureckiej Republiki Północnego Cypru. Według organizacji Reporterzy bez Granic w Polsce mają miejsce wyroki więzienia za zniesławienie lub obrazę uczuć religijnych. Raczej nienajlepszą prasę w świecie ma prezydent Lech Kaczyński. Dopełniła miary próba ścigania przez prezydenta niszowej niemieckiej gazety „Tages zeitung”. Peter Kohler napisał : „Nowy polski kartofel. Złodziejaszki co chcą zawładnąć światem”. W Polsce wzrosły naciski na dziennikarzy podobnie jak w Czechach i Austrii. Jednak nie można porównywać tej sytuacji z ograniczeniem wolności prasy w Rosji, Białorusi i Ukrainie. Odmowa służenia władzy może oznaczać tam utratę życia. Jeszcze gorzej jest w Chinach , Wietnamie Afganistanie, Iranie i Iraku, gdzie wolność prasy zagrożona jest represjami ze strony rządu lub zbrojnymi interwencjami. Od 2003 do 2006 zginęło tam 72 dziennikarzy i wsółpracowników mediów. Źle jest w Azji Wschodniej, Centalnej i na Bliskim Wschodzie. współpracowników Afryce, Azji czy Ameryce Łacińskiej dziennikarze krytykujący władzę stawiani są w stan oskarżenia.
Ci, którzy żyją ze sprawowania władzy łakomym okiem patrzą na dziennikarzy. W Polsce państwowe media zawsze były choćby częściowo uzależnione od partii rządzących. Tak więc cale szczęście, że przybywa nam różnych stacji prywatnych. Kto przyjrzy się dokładnie wiadomościom telewizyjnym, także komentarzom wyrobi sobie zdanie na temat sympatii politycznych albo po prostu opcji politycznej danej stacji. O gazetach już nie wspomnę, bo raczej wszyscy wiedzą jaki tytuł nazwijmy to delikatnie nachylony jest w którym kierunku.
Jednocześnie w życiu społecznym mamy do czynienia z jeszcze innym zjawiskiem, mianowicie - strachem przed prasą. Sławny amerykański wydawca Joseph Pulitzer powiedział „ Strach prze prasą udaremnił więcej przestępstw, korupcji i niemoralności niż prawo”. Ten strach, powiedzmy sobie szczerze ma dwa oblicza. Jedno dotyczy strachu przed wyjawnieniem autentycznych nadużyć czy przestępstw, drugie dotyczy strachu przed nieprofesjonalnym dziennikarstwem, nierzetelnym, a nawet niezgodnym z prawem. Jakiekolwiek są tego przyczyny, faktem jest, że nie lubią albo obawiają się dziennikarzy prokuratorzy, policja, dyrektorzy szkół, sędziowie, menagerowie. Z drugiej strony, jak chcą pochwalić się czymś, to zabiegają o pojawienie się dziennikarza. Chcą po prostu ukryć, co mają do ukrycia, a pokazać sukcesy. Dziennikarz może być manipulowany, dlatego zawsze powinien zachować rezerwę i niepokój. Wszędzie bowiem, w każdej sferze życia społecznego pod powierzchnią tkwią problemy, a nawet patologia. Szczególnie jest tak w okresie transformacji ustrojowej, którą Polska przechodzi. Dziennikarstwo pisze o ciemnych stronach życia. Warto jednak pamiętać, że w każdej społeczności znajdują się ludzie wybitni i jeśli ich pracę pokażemy to też służymy prawdzie.
Rozrywka. Ta funkcja mediów coraz bardziej zyskuje na znaczeniu. Rośnie w szybkim tempie ilość programów rozrywkowych. W Polsce licencje na nie kupowane są zagranicą. To co dobrze tam się sprawdziło, będzie funkcjonować i tutaj. Zaczęło się od Koła fortuny, które miało milionową publiczność i nie wiadomo na czym się skończy. Rekordy popularności bije Taniec z gwiazdami czy reality show w stylu „Big Brother”. Program Mam talent jest emitowany równocześnie Polsce i w Niemczech.
Ogromna publiczność żyje tym wszystkim, co dzieje się na telewizyjnej scenie i rano w pracy ludzie opowiadają wrażenia. Jak w tym wypadku odmówić telewizji dostarczania rozrywki? Jest tania, łatwo dostępna i czasem na dobrym poziomie. Dzięki temu tworzy się cały przemysł rozrywkowy. Talenty kupują wytwornie, dziennikarze sprzedają się w innych mediach czy na masowych imprezach. Każdy posiadacz telewizji czy płatnik abonamentu ma zagwarantowany udział w igrzyskach. Igrzyska mają zresztą różny zasięg. Mogą być lokalne, krajowe, europejskie czy światowe. Prawa do emisji albo autorski program sprzedawane są na cały świat. Im bogatsza telewizja, wytwórnia, tym większe szanse zrobienia pieniędzy. Zaprzągnięte są w to wszystko gwiazdy - sportowcy, aktorzy, piosenkarze, dziennikarze.
Obok programów rozrywkowych prym wiodą filmy, w tym seriale. Film jest sztuką masową i może świetnie się sprzedawać. Sprzedaje się w nim dobrze wszystko - scenariusz, aktorzy, reżyseria, muzyka, scenografia. Do tego dochodzi prominentna krytyka filmowa. Gdyby telewizji zabrać filmy, nie byłaby to już telewizja. W Polsce renesans przeżywają seriale. Z odcinka na odcinek promują polskie gwiazdy i gwiazdeczki. Wartość ich można różnie oceniać, a nawet klasyfikować je w zasadzie pogardliwym określeniem - „kultura masowa”. Ale jeśli powiemy o takich hitach jak „Czterdziestolatek”, „ Czterej pancerni i pies”, „Stawka większa niż życie”, to już wiemy, że gra idzie o najwyższą stawkę.
Jak wygląda rozrywka w prasie ? Tabloidy, krzyżówki, luksusowe magazyny, dyrektorzy artystyczni, pokazy mody, wyrafinowany dresing, to już właściwie sztuka. Tego rodzaju prasa ma cieszyć oko. Co do treści. Najlepiej lekko, łatwo i przyjemnie. Zawsze trochę seksu, co odpręża.
Edukacja. Ta funkcja obecnie schodzi na dalszy plan. Bywają co prawda periodyki edukacyjne, dodatki, wkładki z treściami edukacyjnymi, ale jest to dalszy segment w ofercie medialnej. Jednak, trzeba pamiętać, że jeżeli media edukują to robią to na skalę naprawdę masową. Dobry program historyczny cyklicznie emitowany potrafi bardzo wiele zdziałać. Tak samo programy w zakresie medycznym, albo zdrowego stylu życia. Wielkie znaczenie mają też programy turystyczne. Przynajmniej w Polsce stanowią autentyczne okno na świat. Skromną polską ofertę edukacyjną w telewizji uzupełniają stacje zagraniczne, które dysponują większymi środkami, w związku z tym łatwiej mogą wyprodukować program, gdzie potrzebne są informacje z pierwszej ręki od najwybitniejszych naukowców, uzupełnione ilustracją z całego świata.
Socjalizacja i przywództwo. Media przekazują wartości, a więc wychowują. Jest to funkcja trudna do uchwycenia. Jednak każdy dziennikarz pisząc tekst, czy prowadząc wywiad przekazuje nam pewien system wartości, Badacze mediów twierdzą, że wywierają one znaczący wpływ na nasze poglądy i zachowanie. Media są niezwykle istotnym aparatem propagandy, co znakomicie wykorzystywali przywódcy systemów totalitarnych. Nauka o komunikacji oraz badania demoskopowe oraz treści medialnych stwierdzają związek „opinii publicznej” z „opinią opublikowaną w mediach”. Jest to związek większy niż sądzili do tej pory naukowcy i sami dziennikarze. Potwierdza to ogromną rolę mediów, mediów dziennikarzy ustawia w roli przywódców. Z mojego dziennikarskiego doświadczenia pamiętam młodą reporterkę, która opisała działalność niewielkiej lokalnej instytucji. . Dziennikarka pisała bez specjalnego zaangażowania. Skomentowała to tak:: jak oni się strasznie przejmują tym, co ja piszę, jakby to miało jakieś znaczenie. Dziennikarkę należało natychmiast zwolnić za takie podejście, bronił ją może bardzo młody wiek.
Integracja. To bardzo ważna funkcja , choć często pomijana albo nieuświadamiana. Dziennikarstwo przybliża ludzi z innych kultur albo prezentujących inny styl życia, poznać znaczy zaakceptować, zainteresować się. Jeśli oglądamy reportaż z Chin czy Afryki, który rzeczywiście pokazuje człowieka z jego sprawami i problemami, to znaczy, że Chińczyk czy Afrykanin staje nam się bliższy. Dziennikarstwo oswaja egzotykę. Buduje pomosty między ludźmi. Tak samo na skutek artykułu czy obrazu możemy poczuć sympatię do człowieka, który ma inny styl życia. Może to być bezrobotny, podróżnik, zbieracz znaczków.
Integracja odbywa się również na innym poziomie. Mogą to być prezenterzy telewizyjni lub radiowi o innym kolorze skory, albo z obcym akcentem. Pionierem była RMF FM , która zatrudniła czarnoskórego didżeja Briana Scotta kaleczącego język polski. W Stanach w redakcjach prasowych, telewizyjnych radiowych to standard. Tak samo w Niemczech. Niemczech Stanach wyznaje się pogląd, że o problemach czarnoskórych mówią przedstawiciele tej samej grupy etnicznej.
Trzeba niestety pamiętać, że menedżerowie mediów, ich właściciele czasem nawet nie wiedzą jakie tak naprawdę funkcje posiada prasa.( Właścicielem może być prawie każdy, często bez ogólnej wiedzy humanistycznej). Najczęściej ich dążenia są skierowane na zysk. Nie jest to łatwe dla dziennikarzy. Medioznawcy twierdzą, że dziennikarze muszą walczyć o zachowanie podstawowych funkcji prasy, o zachowanie minimum standardów. Muszą dobitnie zdawać sobie sprawę, że pod wieloma względami mają uprzywilejowaną pozycję i przypadają do spełnienia funkcje istotne dla całego społeczeństwa.
1.2 DZIENNIKARSTWO A GOSPODARKA, POLITYKA I KULTURA
Dziennikarstwo jest częścią gospodarki, ponieważ wytwarzając produkt, tworzy dochód narodowy. Dziennikarze dostarczają sferze gospodarczej niezbędnych informacji. Jesienią 2005 r. firma On Bard Public Relations opublikowała wyniki przeprowadzonych w Polsce badań dotyczących wpływu negatywnych i pozytywnych informacji dziennikarskich na decyzje konsumentów. Wynika z nich, że kierują się oni informacją dziennikarską. 44 procent rezygnuje z korzystania z produktu lub usługi, kiedy dowiaduje się o ich niskiej jakości. Wysokie zaufanie do mediów przejawia 80 proc respondentów, a 30 proc. odpowiedziało, że zachętą dla kupna produktu jest informacja o przyznaniu nagrody za jakość. produktów czy usług. Tak więc media są instrumentami przenoszenia informacji, a także przedsiębiorstwami gospodarczymi.
Dziennikarstwo dostarcza informacji osobom pracującym w administracji i polityce. Za pomocą mediów politycy, rząd i opozycja komunikują się ze sobą i z opinią publiczną. Każdy polityk zazwyczaj rano odbywa prasówkę składającą się z kilku tytułów, skąd dowiaduje sio co powiedział inny parlamentarzysta albo też co zrobił. Media i dziennikarstwo nagłaśniają, są środkiem do realizowania, przeforsowywania poglądów, interesów i aspiracji. Bez mediów nie ma kampanii wyborczej. Często tytuły lub stacje są własnością partii politycznej, wtedy uczestniczą w walce o władzę czy kształtują wolę polityczną.
Dziennikarze powinni być bezstronni, neutralni politycznie, ale czy tak jest. Coraz bardziej są stroną polityczną choćby przez dobór materiałów. Ale to raczej partie naciskają na dziennikarzy np. przez skład Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
Co jest naganne. Duża część aktywności politycznej ukierunkowana jest na media. Politycy zabiegają o czas antenowy o zaproszenia do studia i zatrudniają specjalistów od PR.
Dziennikarstwo tworzy kulturę społeczną. Gdyby nie media nie istniałby kult gwiazd- polityków, sportowców, aktorów, ludzi biznesu itp. Media w pewnym sensie tworzą sztuczny świat, daleki od normalnego życia, czasem wywołują zbiorową histerię. Ale tak jest od czasów starożytnego Rzymu.
1.3 NOWE TENDENCJE W DZIENNIKARSTWIE I SPOŁECZEŃSTWIE
Niektórzy naukowcy i praktycy mediów mówią, że nie jest możliwe wytyczenie przyszłości. Społeczeństwo, jego grupy, klasy społeczne szybko się zmieniają, przenikają wzajemnie i trudno stosować jakiś klasyczny podział np. na robotników, inteligencję, mieszczaństwo czy chłopów. To samo dotyczy mediów. Upowszechnienie internetu według niektórych proroków miało wyeliminować gazetę papierową, albo biblioteki. Tak się nie stało. Można więc przypuszczać, że nowe technologie telekomunikacyjne, komputerowe, mechatroniczne nie zachwieją rynkiem. Badania mówią, że nie wyprą starych mediów, co najwyżej wszystkie będą pełniły nieco inną rolę. Jednak należy się liczyć z nowymi autostradami informacyjnymi łączącymi komputer, telefon i TV. Domy prasowe zamienią się na węzły informacyjne w światowej sieci WWW. Może będzie tak , że jednak gazety papierowe znikną i będziemy patrzyli na nie jak na dyliżans pocztowy. Możemy mieć miniaturowe komputery z modemem i składanym lub zwijanym ekranem. I tak będziemy przerzucać kanały TV, gazety będziemy mieć w formie elektronicznej. Taki miniaturowy komputer będzie tak powszechny jak kultowa komórka. W redakcjach zamiast biurek pojawią się terminale wyposażone w najnowszą technikę.
Aby publikować nie trzeba ponosić wielkich nakładów. Dziś każdy może zaprezentować całemu światu swoje poglądy. Pytanie jednak, kto zechce to przeczytać, kto będzie miał czas.
Jak będą się rozwijać treści dziennikarskie? Widzimy już tą tendencję. Dominować będzie informacja i rozrywka. Rynek mediów w pewnym uproszczeniu można powiedzieć podzieli się na dwa segmenty - informacyjny i rozrywkowy. Mało tego dziennikarz będzie musiał podać informację w sposób jak najbardziej atrakcyjny. Ważne wydarzenia będą emitowane w telewizji na żywo przez 24 godziny. Ważna będzie aktualność. Co z dziennikarzami, jak będą to komentować? Komentarz może być płytki. Nikt nie będzie miał czasu na pogłębienie wiedzy. .
Umberto Eco twierdzi, że gazety stają się coraz bardziej infantylne.
Specjalizacja
Szybkie przemiany technologiczne wyciskają piętno na sferze społecznej tzn. różnicują je. Pogłębia się podział pracy i tworzą się nowe warstwy społeczne. Wiemy coraz więcej o mniejszej liczbie rzeczy. Oznacza to, że rośnie liczba specjalistów w danej dziedzinie, którzy mają klapki na oczach. Jednocześnie wiedza coraz bardziej się starzeje. Są dziedziny, w których czas połowicznego rozpadu wiedzy trwa dwa lata. Oznacza to, że nabyta wcześniej wiedza staje się nieprzydatna.
Z drugiej strony naukowcy przekonują, że rośnie przepaść między ludźmi wykształconymi, a niewykształconymi. Z tego wynika, że jedni będą dysponowali coraz większą ilością informacji, a inni będą w tej dziedzinie „biedakami”. Będą „kapitaliści wiedzy” i „niewiedzący analfabeci”. Pojawia się jeszcze inny problem, który nie wynika z zasobu wiedzy, tylko dotyczy atomizacji dziedzin życia społecznego. `Kapitaliści wiedzy” czytają czasopisma fachowe, np. czasopismo menedżerów, albo wyspecjalizowane pisma literackie, czy medyczne i już nie mają czasu na przeczytanie „Gazety Wyborczej”, „Dziennika” albo pisma o motoryzacji.
Różne sfery życia społecznego będą od siebie odseparowane. W skrócie można to zilustrować przykładem, że technokrata nic nie wie o humanistyce, a nawet nią pogardza, bo jej nie rozumie. Ale tu rodzą się nowe możliwości dla dziennikarzy. Muszą oni rzetelnie nagłaśniać wydarzenia i opinie dotyczące wszystkich dziedzin życia, co jest trudne. Bo jeśli nagłośnienie światowych wynalazków technicznych czy medycznych dokonuje się dzięki wiadomościom agencyjnym, to już podanie wiadomości istotnych w skali kraju czy regionu wymaga samodzielnej dobrej orientacji w danej dziedzinie. Czy Państwo wiecie, że gdyby prześledzić gazety wychodzące na terenie byłych terenów polskich z pierwszej połowy XIX wieku, szukając nazwisk wybitnych polskich kompozytorów, nie znalazłoby się tam nazwisko Chopina. Owszem byłby Moniuszko ale Chopin nie. Niestety z perspektywy czasu, gdy się czyta prasę , liczba bzdur jest niewiarygodna. Czy wiecie , że Prusa w jego czasach wyśmiewano za „Lalkę”. Myślę, że dziennikarze powinni przynajmniej zdać sobie z tego sprawę, bo już żeby na co dzień o tym pamiętać to dosyć trudne.
Dlaczego o tym wszystkim mówię Po prostu dlatego, że dziennikarz musi być choć trochę odpowiedzialny wobec historii. Z drugiej strony, patrząc na rynek, nie może działać w próżni. Musi wiedzieć dla kogo pisze, dla jakiej warstwy społecznej aby odnieść sukces. Szczególnie istotne jest to dla menedżerów mediów. Powołują nowy tytuł, bo widzą lukę na rynku. Do tej pory moim zdaniem nie było to aż tak trudne. To co sprawdzone na Zachodzie, zachodnie koncerny powoływały u nas , mówię oczywiście o stacjach telewizyjnych, radiowych czy pismach. Świetnym tego przykładem jest sukces niemieckiego wydawcy Akces Springer Polska związany z „Faktem”. Nie oznacza to ,że nie ma miejsca na rynku na nowe pomysły o wybitnie polskim charakterze, jednak oprócz pomysłu potrzebny jest kapitał