Nowe prawo w nowym roku dla prawników i przedsiębiorców

W ostatnich dniach grudnia ubiegłego roku i 1 stycznia 2008 r. weszło w życie wiele aktów prawnych ważnych dla obrotu gospodarczego. Dotyczą one m.in. egzekucji komorniczej, przekształcania prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, przeliczania wartości przetargów publicznych.

BANKI

Nadzór nad bankami

31 grudnia 2007 r. przestała funkcjonować Komisja Nadzoru Bankowego oraz Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego. Ich zadania nadzorcze nad bankami od 1 stycznia 2008 r. wykonuje Komisja Nadzoru Finansowego.

31 grudnia 2007 r. weszły w życie przepisy ustawy z 21 lipca 2006 r. o nadzorze finansowym, które znoszą Komisję Nadzoru Bankowego oraz likwidują Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego. Ich nadzorowi podlega działalność banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych oraz instytucji kredytowych. Kompetencje tych organów z dniem 1 stycznia 2008 r. przeszły do właściwości Komisji Nadzoru Finansowego (dalej - Komisja). Postępowania wszczęte i niezakończone do 31 grudnia 2007 r. przed Komisją Nadzoru Bankowego, 1 stycznia 2008 r. toczą się przed Komisją Nadzoru Finansowego. Zezwolenia i inne decyzje, a także zalecenia wydane przez znoszone organy, zachowują ważność do upływu określonych w nich terminów ważności, chyba że na podstawie odrębnych przepisów wcześniej zostaną zmienione lub utracą ważność.

Ustawa określa także status byłych pracowników znoszonych organów. Z dniem 1 stycznia 2008 r. pracownicy Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego stali się z mocy prawa pracownikami Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Stosunek pracy tych pracowników wygaśnie jednak z dniem 1 lipca 2008 r., jeżeli nie otrzymają oni do 31 marca 2008 r. propozycji nowych warunków pracy i płacy lub jeżeli odmówią ich przyjęcia. Pracownicy będą także obowiązani dostosować się do 31 lipca 2008 r. do wymagań określonych w art. 15 ustawy. Zgodnie z nim - przewodniczący Komisji, jego zastępcy, członkowie Komisji oraz pracownicy Urzędu Komisji nie mogą być akcjonariuszami lub udziałowcami podmiotów podlegających nadzorowi Komisji. Wyjątkiem jest możliwość posiadania akcji dopuszczonych do obrotu zorganizowanego, w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Nie mogą być również członkami organów tych podmiotów, ani podejmować w nich zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy agencyjnej albo na podstawie innej umowy o podobnym charakterze, ani wykonywać innych czynności, które pozostawałyby w sprzeczności z ich obowiązkami albo mogłyby wywołać podejrzenie o stronniczość lub interesowność. Prezes Rady Ministrów w porozumieniu z prezesem NBP ustali przeznaczenie po 31 grudnia 2007 r. mienia służącego do wykonywania zadań przez Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego i Komisję Nadzoru Bankowego.

Ustawa wprowadza także do prawa bankowego nowy art. 131a, zgodnie z którym banki od 1 stycznia 2008 r. będą obowiązane do wnoszenia wpłat z tytułu nadzoru bankowego, stanowiących iloczyn sumy aktywów bilansowych banków i stawki nieprzekraczającej 0,024 proc. Należności z tytułu wpłat na finansowanie kosztów nadzoru podlegać będą egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat określi rozporządzenie prezesa Rady Ministrów. W przypadku niedotrzymania terminu będą pobierane odsetki w wysokości odsetek ustawowych.

Czynności kontrolne podejmowane przez pracowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego będą wykonywane po okazaniu upoważnienia wydanego przez przewodniczącego Komisji oraz legitymacji służbowej. Komisja, Narodowy Bank Polski oraz osoby wykonujące czynności nadzoru bankowego nie poniosą odpowiedzialności za szkodę wynikłą ze zgodnego z przepisami ustaw działania lub zaniechania, które pozostaje w związku ze sprawowanym nadzorem przez Komisję Nadzoru Finansowego.

Z dniem 1 stycznia 2008 r. weszła w życie nowelizacja prawa bankowego, która przyznaje decyzjom Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), zobowiązujących bank do zwiększenia funduszy własnych, moc ostatecznych decyzji administracyjnych. Decyzje te będą podlegać natychmiastowemu wykonaniu. Taki sam charakter będą mieć decyzje KNF w przedmiocie nałożenia na bank dodatkowego wymogu kapitałowego. KNF będzie mogła go nałożyć m.in. w przypadku negatywnych ustaleń dokonanych w ramach nadzoru bankowego, a zwłaszcza tych, które odnoszą się do funkcjonowania systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej lub identyfikacji i kontroli koncentracji zaangażowań.

Zgodnie z prawem bankowym - w celu zapewnienia bezpieczeństwa ekonomicznego banki są obowiązane posiadać fundusze własne, dostosowane do rozmiaru prowadzonej działalności. Bank jest obowiązany utrzymywać fundusze własne na poziomie nie niższym niż równowartość w złotych 5 mln euro, według kursu średniego NBP w dniu wydania zezwolenia na utworzenie banku. W przypadku banków spółdzielczych będących członkami zrzeszenia jest to co najmniej równowartość 1 mln euro z tytułu przekroczenia naruszenia innych norm określonych w ustawie.

Nowelizacja zastępuje też użyte w ustawie wyrazy Komisja Nadzoru Bankowego wyrazami Komisja Nadzoru Finansowego, co oznacza przekazanie jej kompetencji ustawowych do właściwości KNF.

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z 21 lipca 2006 r. o nadzorze finansowym (Dz.U. nr 157, poz. 1119).

Art. 2 ustawy z 26 stycznia 2007 r. o zmianie ustawy Prawo bankowe (Dz.U. z 2007 r. nr 42, poz. 272).

EGZEKUCJA

Wierzyciel wybiera komornika

Komornik może prowadzić egzekucję na terenie całego kraju. Wierzyciel będzie mógł wybrać bardziej skutecznego komornika spoza rewiru.

28 grudnia 2007 r. zaczęła obowiązywać większość przepisów nowelizujących ustawę o komornikach sądowych i egzekucji. Pozostałe przepisy dotyczące likwidacji kancelarii zmarłego lub odwołanego komornika oraz aplikacji komorniczych zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2008 r.

Prawo wierzyciela

Od 28 grudnia 2007 r. w rewirze komorniczym może działać więcej niż jeden komornik. Wcześniej mogła w nim być tylko jedna kancelaria komornicza. Rewirem jest obszar właściwości sądu rejonowego. Tylko w pewnych przypadkach może on obejmować obszar kilku sądów rejonowych. Na przykład rewiry nieobsadzone minister sprawiedliwości może znosić i przyłączać do sąsiednich. Robi to wówczas, gdy po trzykrotnym obwieszczeniu o wolnym stanowisku komornika w rewirze nie zgłasza się na nie żaden kandydat.

Wierzyciel może wybierać komornika na terenie całej Polski. Aby wybrać komornika spoza swojego rejonu, wierzyciel razem z wnioskiem o wszczęcie egzekucji musi oświadczyć na piśmie, że korzysta z prawa wyboru komornika. Takiego wyboru nie można dokonać jedynie w razie egzekucji z nieruchomości i w sprawach, w których stosuje się przepisy o egzekucji z nieruchomości.

Natomiast komornik, który został wybrany przez wierzyciela spoza swojego rejonu, w zasadzie nie może odmówić prowadzenia egzekucji lub dokonania zabezpieczenia. Wyjątek od tej zasady zachodzi wówczas, gdy komornik ma zaległości w zakresie prowadzonych do tej pory egzekucji, które przekraczają sześć miesięcy. Aby ustalić zaległości, należy podzielić liczbę spraw niezałatwionych w poprzednim półroczu przez średni miesięczny wpływ spraw w poprzednim półroczu. Przy tych obliczeniach nie uwzględnia się spraw o egzekucję świadczeń powtarzających się (na przykład alimentów).

Jak działa komornik

Komornik, który odmawia przyjęcia sprawy, musi wydać postanowienie o odmowie wszczęcia egzekucji, dokonania zabezpieczenia lub podjęcia innych czynności. Doręcza je wierzycielowi.

Jeżeli jednak wybrany komornik decyduje się prowadzić egzekucję, to powinien o tym powiadomić komorników z rewiru, którzy podjęliby działania wówczas, gdyby wierzyciel nie dokonał wyboru. Zawiadomić może ich za pośrednictwem telefaksu lub poczty elektronicznej. Natomiast dowodem na dokonanie zawiadomienia jest wówczas potwierdzenie transmisji danych.

Wybór komornika spoza rewiru jest dosyć kosztowny dla wierzyciela. Obciążają go bowiem wydatki na diety dla osób zatrudnionych w kancelarii komornika, które uczestniczą w czynnościach poza rewirem, koszty przejazdów i noclegów komornika oraz tych osób, a także koszty transportu specjalistycznego. Nawet jeżeli wierzyciel dochodzący roszczeń przed sądem został zwolniony od kosztów sądowych, to musi ponieść wyszczególnione tutaj wydatki w związku z egzekucją prowadzoną przez wybranego komornika. Tych wydatków nie można też wliczyć do kosztów egzekucji obciążających dłużnika.

Natomiast wierzyciel nie musi zgodzić się, aby obciążały go m.in. koszty ogłoszeń w pismach, należności biegłych, koszty doręczenia środków pieniężnych przez pocztę lub przelewem bankowym oraz uzyskiwania przez komornika niezbędnych informacji do prowadzenia postępowania egzekucyjnego lub zabezpieczającego.

Przekazanie sprawy

Całą lub część sprawy egzekucyjnej komornik może przekazać innemu komornikowi. Zgodę na to musi jednak wyrazić wierzyciel oraz komornik przejmujący sprawę. Komornik wybrany przez wierzyciela, który jednak przekazał sprawę, musi się rozliczyć z nim z pobranych zaliczek i zwrócić niewykorzystaną kwotę.

Komornik może też zostać wyłączony z prowadzenia sprawy przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Wniosek składa się na piśmie do komornika, który prowadzi postępowanie. Należy w nim uprawdopodobnić przyczyny wyłączenia. Natomiast komornik musi przekazać wniosek w ciągu trzech dni do sądu rejonowego, przy którym działa. Powinien też dołączyć do niego wyjaśnienia na piśmie.

Wniosek o wyłączenie sąd musi rozpoznać w ciągu siedmiu dni od otrzymania go. Orzekając o wyłączeniu, sąd powinien jednocześnie wyznaczyć innego komornika do prowadzenia tej sprawy. Postanowienie wydaje w składzie jednoosobowym i nie przysługuje na nie zażalenie.

Zasady nadzoru nad pracą kancelarii komorniczych zostały zmienione przepisami noweli. Wcześniej prezes sądu rejonowego mógł skontrolować kancelarię tylko raz w roku, a teraz może to zrobić w każdej chwili. Skontrolować może również środki na utrzymanie kancelarii i sfinansowanie działalności egzekucyjnej.

Koszty działania komornika

Na pokrycie wydatków związanych z prowadzeniem egzekucji komornik może domagać się zaliczki od strony, albo innego uczestnika postępowania, który wniósł o dokonanie czynności. Ma nawet prawo uzależnić wykonanie czynności od wpłaty zaliczki. Nie może wzywać wierzyciela do zapłaty zaliczki tylko wówczas, gdy prowadzi sprawę o egzekucję i o zabezpieczenie, które nie są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, wszczętych na wniosek Skarbu Państwa, na polecenie sądu albo prokuratora.

Po wpłaceniu zaliczki komornik powinien najpóźniej w ciągu siedmiu dni podjąć wykonanie czynności. Natomiast w ciągu miesiąca od poczynienia wydatków musi rozliczyć się z wydanych pieniędzy i zwrócić niewykorzystaną część.

Może się zdarzyć, że czynność nie zostanie wykonana, mimo uiszczenia zaliczki. Wtedy komornik wydaje postanowienie i określa w nim m.in. kwotę podlegającą zwrotowi i wskazuje osobę, której powinny zostać zwrócone pieniądze.

Jakie opłaty

Komornik pobiera następujące opłaty:

2 proc. wartości roszczenia podlegającego zabezpieczeniu (ale nie mniej niż 3 proc. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego i nie więcej niż jego pięciokrotność) - za dokonanie zabezpieczenia płaci wierzyciel,

15 proc. wartości wyegzekwowanego świadczenia - za egzekucję świadczeń pieniężnych płaci dłużnik,

8 proc. wartości wyegzekwowanego świadczenia w razie egzekucji z rachunku bankowego lub wynagrodzenia za pracę (ale nie mniej niż 1/10 i nie więcej niż dziesięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego) - komornik ściąga opłatę od dłużnika proporcjonalnie do wyegzekwowanych kwot

5 proc. wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania - w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego (ale nie mniej niż 1/10 i nie więcej niż dziesięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego) - komornik ściąga od dłużnika,

3 proc. wartości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego - komornik pobiera od wierzyciela w razie otrzymania zlecenia poszukiwania majątku dłużnika.

Dostęp do zawodu

Od 1 stycznia 2008 r. zmieniły się zasady dostępu do zawodu nowych komorników. Aby rozpocząć aplikację komorniczą, będą musieli zdać egzamin konkursowy przed komisją powołaną przez ministra sprawiedliwości. Aplikacja będzie kończyła się egzaminem komorniczym również przed tą samą komisją. Komisja egzaminacyjna będzie powoływana co dwa lata dla jednej lub dla kilku izb komorniczych, a w jej skład wejdzie czterech sędziów sądu apelacyjnego lub okręgowego, dwaj przedstawiciele delegowani przez Krajową Radę Komorniczą oraz jeden pracownik naukowy co najmniej doktor habilitowany nauk prawnych. Aplikacja komornicza jest odpłatna.

Praktyczną naukę zawodu aplikanci muszą poznać pracując w kancelarii komorniczej. Dlatego na komorników został nałożony obowiązek zatrudnienia raz na trzy lata aplikanta komorniczego, a raz na dwa lata asesora.

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z 24 maja 2007 r. o zmianie ustawy o komornikach i egzekucji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 112, poz. 769).

NIERUCHOMOŚCI

Licencje dla rzeczoznawców, pośredników i zarządców nieruchomości

Wszystkie osoby, które po 1 stycznia będą chciały zostać pośrednikiem lub zarządcą nieruchomości, nie będą musiały zdawać egzaminu. Egzaminy nadal będą musieli zdawać kandydaci na rzeczoznawców majątkowych.

1 stycznia weszła w życie nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami, która określa nowe zasady zdobywania uprawnień rzeczoznawców majątkowych oraz pośredników i zarządców nieruchomości.

Pośrednicy w obrocie nieruchomościami

Rozszerzony został dostęp do zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami. Do tej pory, by otrzymać licencję pośrednika, trzeba było zdać egzamin państwowy. Teraz nie będą one już przeprowadzane. Uzyskanie licencji pośrednika będzie bowiem polegało na stwierdzeniu przez ministra infrastruktury, czy kandydat spełnia wymogi formalne. Takim wymogiem będzie posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych (art. 182 ust. 1 pkt 1 ustawy) oraz niekaralność za przestępstwo przeciwko mieniu, dokumentom, za przestępstwa gospodarcze, za fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych, za składanie fałszywych zeznań oraz za przestępstwa skarbowe (art. 182 ust. 1 pkt 2 ustawy). Kandydat będzie musiał też wykazać, że ukończył studia wyższe i podyplomowe w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami (art. 182 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy). Ukończenie studiów podyplomowych nie będzie wymagane, jeżeli kandydat ukończył studia wyższe uwzględniające minimalne wymogi programowe dla studiów podyplomowych w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Stwierdzenie, że program studiów wyższych uwzględnia minimalne wymogi programowe dla studiów podyplomowych w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami będzie następowało na podstawie zaświadczenia uczelni. Warunkiem do uzyskania licencji pośrednika nieruchomości będzie także odbycie praktyki zawodowej.

Zmieniły się także zasady ponoszenia przez pośredników odpowiedzialności zawodowej. Pośrednik, który nie będzie należycie wypełniał swoich obowiązków, będzie mógł zostać ukarany zawieszeniem licencji na okres od trzech miesięcy do roku, a nie na okres od sześciu miesięcy do roku - jak było do tej pory. Nie będzie można już zawiesić licencji zawodowej do czasu ponownego zdania egzaminu z wynikiem pozytywnym. Pośrednik będzie mógł jednak zostać jej pozbawiony z możliwością ubiegania się o jej ponowne nadanie.

Pozbawienie licencji będzie mogło nastąpić m.in. w przypadku utraty przez pośrednika zdolności do czynności prawnych, skazania za jedno z przestępstw określonych w art. 182 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, orzeczenia sądowego zakazu wykonywania zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami lub orzeczenia sądowego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Pozbawienie licencji zawodowej będzie następowało z mocy prawa z dniem, w którym orzeczenie sądu stało się prawomocne. Osoba pozbawiona licencji zawodowej będzie zobowiązana niezwłocznie poinformować o tym zdarzeniu ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej.

Postępowanie z tytułu odpowiedzialności zawodowej będzie wszczynane przez ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. Wszczęcie postępowania nie będzie dopuszczalne, jeżeli do dnia otrzymania przez ministra informacji o zaistnieniu okoliczności mogących stanowić podstawę odpowiedzialności zawodowej upłynęły trzy lata, licząc od dnia zaistnienia tych okoliczności. Po wszczęciu postępowania minister przekaże sprawę do Komisji Odpowiedzialności Zawodowej w celu przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego. Postępowanie to będzie musiało być prowadzone w obecności osoby, wobec której wszczęto postępowanie. Nieusprawiedliwione jej niestawiennictwo nie będzie wstrzymywało postępowania. W przypadku dwukrotnej usprawiedliwionej nieobecności Komisja Odpowiedzialności Zawodowej będzie mogła przeprowadzić postępowanie wyjaśniające bez obecności osoby zainteresowanej. Zawsze osoba pociągana do odpowiedzialności zawodowej będzie mogła ustanowić obrońcę lub zwrócić się o wyznaczenie obrońcy z urzędu.

Koszty postępowania z tytułu odpowiedzialności zawodowej będą pokrywane ze środków budżetu państwa znajdujących się w dyspozycji ministra właściwego do spraw budownictwa.

Zarządcy nieruchomości

Podobnie jak w przypadku pośredników, także kandydaci na zarządców nieruchomości nie muszą już zdawać państwowego egzaminu. Przyszły zarządca musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych, nie może być karany za przestępstwo przeciwko mieniu, dokumentom, za przestępstwa gospodarcze, za fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych, za składanie fałszywych zeznań oraz za przestępstwa skarbowe. Kandydat musi też wykazać, że ukończył studia wyższe i podyplomowe w zakresie zarządzania nieruchomościami. Ukończenie studiów podyplomowych nie będzie wymagane, jeżeli kandydat ukończył studia wyższe uwzględniające minimalne wymogi programowe dla studiów podyplomowych w zakresie zarządzania nieruchomościami. Stwierdzenie, że program studiów wyższych uwzględnia minimalne wymogi programowe dla studiów podyplomowych w zakresie zarządzania nieruchomościami będzie następowało na podstawie zaświadczenia uczelni. Warunkiem do uzyskania licencji zarządcy nieruchomości będzie dodatkowo odbycie praktyki zawodowej.

Zgodnie z nowymi przepisami zarządzanie nieruchomością będzie polegało na podejmowaniu decyzji i dokonywaniu czynności mających na celu w szczególności zapewnienie właściwej gospodarki ekonomiczno-finansowej nieruchomości, zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania i właściwej eksploatacji nieruchomości, zapewnienie właściwej gospodarki energetycznej w rozumieniu przepisów prawa energetycznego, bieżące administrowanie nieruchomością, utrzymanie nieruchomości w stanie niepogorszonym zgodnie z jej przeznaczeniem oraz uzasadnione inwestowanie w nieruchomość. Jeżeli jednak wystąpią zdarzenia lub zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi albo bezpieczeństwa mienia bądź środowiska, to zarządca nieruchomości będzie mógł podjąć jakiekolwiek działania zmierzające do zapobieżenia powstaniu szkody.

Dodatkowym obowiązkiem każdego zarządcy nieruchomości będzie przekazywanie organom wykonawczym gminy danych dotyczących czynszów najmu lokali mieszkalnych. Do danych określających wysokość czynszów zarządca będzie musiał dołączyć dane dotyczące lokalizacji budynku, jego wieku i stanu technicznego oraz powierzchni użytkowej lokalu i jego standardu. Dane te będą wykorzystywane do prowadzenia polityki czynszowej gminy.

Zmianie ulegną także zasady ponoszenia odpowiedzialności zawodowej przez zarządców nieruchomości. Będą oni podlegali takim samym rygorom, jak pośrednicy nieruchomości i będą mogli ponieść odpowiedzialność według tych samych zasad.

Rzeczoznawcy majątkowi

Od 1 stycznia rzeczoznawcą majątkowym może zostać każdy, kto posiada wykształcenie wyższe magisterskie. Może być absolwentem np. budownictwa, zarządzania nieruchomościami, ochrony środowiska lub pedagogiki. Do tej pory rzeczoznawcą majątkowym mógł zostać jedynie absolwent studiów prawniczych, ekonomicznych i technicznych. Poza studiami wyższymi - kandydat na rzeczoznawcę majątkowego będzie musiał ukończyć studia podyplomowe w zakresie wyceny nieruchomości oraz w tym samym zakresie zdobyć praktykę zawodową. Rzeczoznawcą majątkowym nie zostanie też osoba, która nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych lub była karana za przestępstwa przeciwko mieniu, dokumentom, za przestępstwa gospodarcze, za fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych, za składanie fałszywych zeznań oraz za przestępstwa skarbowe (art. 177 ust. 1 pkt 2). W przeciwieństwie jednak do pośredników i zarządców nieruchomości, aby zostać rzeczoznawcą majątkowym, nadal trzeba będzie zdać egzamin państwowy dający uprawnienia w zakresie szacowania nieruchomości.

Uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości będzie nadawał minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. Ten sam minister będzie również właściwy do nadawania licencji zawodowych w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami lub zarządzania nieruchomościami. Obowiązek stwierdzenia, czy osoba ubiegająca się o uprawnienia lub licencję posiada odpowiednie kwalifikacje, będzie należało do Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej. Koszty prowadzenia postępowania kwalifikacyjnego będą ponosiły osoby zainteresowane. Wysokość opłaty nie będzie mogła przekroczyć kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku poprzedzającym przeprowadzenie postępowania kwalifikacyjnego, ogłaszanego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Rzeczoznawca majątkowy niewypełniający swoich obowiązków będzie mógł zostać pociągnięty do odpowiedzialności zawodowej. Wobec takiej osoby będzie mogła zostać orzeczona kara dyscyplinarna w postaci: upomnienia, nagany, zawieszenia wykonywania uprawnień zawodowych na okres od trzech miesięcy do jednego roku, zawieszenia wykonywania uprawnień zawodowych do czasu ponownego złożenia egzaminu z wynikiem pozytywnym, pozbawienie uprawnień zawodowych z możliwością ponownego ubiegania się o ich nadanie lub pozbawienia uprawnień zawodowych z możliwością ubiegania się o ponowne ich nadanie po upływie trzech lat od dnia ich pozbawienia. Pozbawienie uprawnień zawodowych będzie mogło nastąpić również w przypadku utraty zdolności do czynności prawnych, skazania za przestępstwa, o których mowa w art. 177 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, sądowego zakazu wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego lub sądowego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie szacowania nieruchomości. Pozbawienie uprawnień zawodowych będzie następowało z mocy prawa z dniem, w którym orzeczenie sądu stało się prawomocne. Rzeczoznawca pozbawiony uprawnień będzie zobowiązany do niezwłocznego poinformowania ministra właściwego do spraw budownictwa.

Podobnie jak w przypadku pośredników i zarządców nieruchomościami postępowanie dyscyplinarne będzie prowadzone przez Komisję Odpowiedzialności Zawodowej i będzie ono wszczynane przez ministra właściwego do spraw budownictwa. Postępowanie to będzie toczyło się według tych samych zasad.

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 173, poz. 1218).

Przekształcanie użytkowania wieczystego gruntów

Użytkownicy wieczyści gruntów, którzy osiągają niskie dochody, będą mogli otrzymać zajmowane działki na własność za 10 procent ich ceny. Spłata tej kwoty może być rozłożona na 20 lat.

Od 1 stycznia 2008 r. obowiązują nowe zasady udzielania bonifikat przy przekształcaniu prawa użytkowania wieczystego we własność. Znowelizowane przepisy przewidują obowiązkowe - a nie jak do tej pory uznaniowo stosowane przez gminy - bonifikaty dla trzech grup użytkowników, którzy chcą dokonać przekształcenia.

Dla kogo bonifikata

Na 90-proc. upust w opłatach za przekształcenie będą mogli liczyć użytkownicy wieczyści, których dochód miesięczny na jednego członka rodziny nie przekraczał przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce za ostatnie półrocze poprzedzające rok, w którym wystąpiono z żądaniem uwłaszczenia. Z takiej ulgi skorzystają osoby, które chcą przekształcić prawo użytkowania wieczystego nieruchomości przeznaczonej lub wykorzystywanej wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Druga grupa użytkowników wieczystych, którzy będą mogli występować o mniejszą, bo 50-proc. bonifikatę, to osoby, które uzyskały prawo wieczystego użytkowania przed 5 grudnia 1990 r. Z ulg będą mogli skorzystać także ich następcy prawni (np. spadkobiercy).

Takie same zniżki mają być przyznawane osobom, które chcą stać się właścicielami nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków.

Organy właściwe do wydania decyzji w sprawie wysokości bonifikat będą mogły udzielić wyższych zniżek niż te, które zostały przewidziane w nowelizacji. Otrzymanie bonifikaty od opłaty z tytułu przekształcenia wieczystego użytkowania we własność ma być uzależnione od złożenia żądania przez użytkownika wieczystego (np. we wniosku o przekształcenie).

Darmowe uwłaszczenie

Nowe przepisy przewidują nieodpłatne przekształcenia dla osób, które otrzymały prawo użytkowania wieczystego nieruchomości w zamian za wywłaszczenie lub przejęcie nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa przed 5 grudnia 1990 r. (przed tą datą nie było możliwości nabywania gruntów państwowych czy gminnych na własność). Podobne przywileje otrzymają osoby, które uzyskały prawo użytkowania wieczystego na podstawie dekretu z 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawa. Osoby, którym będzie przysługiwało prawo do nieodpłatnego przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, będą także zwolnione z opłaty sądowej pobieranej od wniosku o wpis do księgi wieczystej.

Opłata w ratach

Osoby, których nie stać na jednorazową spłatę należności za przekształcenie, od razu będą mogły ubiegać się o jej rozłożenie na raty. Okres spłaty powinien być nie krótszy niż 10 i nie dłuższy niż 20 lat. Jednocześnie raty te mają być nisko oprocentowane - równe stopie redyskonta weksli stosowanej przez Bank Narodowy. Zadeklarowany okres spłaty nie będzie wiążący dla nowych właścicieli, gdyż będą mogli oni dokonać wcześniejszej spłaty należności.

Kto może wystąpić z wnioskiem

Z wnioskiem o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości może obecnie wystąpić osoba, która do 13 października 2005 r. (dnia wejścia w życie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości) nabyła użytkowanie wieczyste nieruchomości rozbudowanej na cele mieszkaniowe, zabudowanych garażami albo przeznaczonych pod tego rodzaju zabudowę. Może to zrobić również użytkownik wieczysty nieruchomości rolnych, jak i następcy prawni wymienionych osób.

Z żądaniem przekształcenia mogą również wystąpić osoby fizyczne i prawne będące właścicielami lokali. Chodzi o osoby, których udział w nieruchomości wspólnej obejmuje prawo użytkowania wieczystego. W tym przypadku wniosek mogą wyjątkowo złożyć nawet osoby, które nabyły udział w użytkowaniu wieczystym już po 13 października 2005 r.

Ograniczenia w zbywaniu

Wniosek o przekształcenie składa się do starosty, wójta, burmistrza, prezydenta miasta, zarządu powiatu albo zarządu województwa (w zależności od tego, czy właścicielem nieruchomości jest Skarb Państwa, gmina, powiat lub województwo).

Za przekształcenie użytkowania wieczystego we własność użytkownik wieczysty powinien uiścić opłatę dotychczasowemu właścicielowi. To on ustala jej wysokość, kierując się m.in. wartością nieruchomości. Przekształcenie następuje z dniem, w którym decyzja starosty, wójta, burmistrza, prezydenta miasta, zarządu powiatu albo zarządu województwa stała się ostateczna. Natomiast opłatę za przekształcenie uiszcza się dopiero po uzyskaniu tej decyzji.

Osoba, która skorzystała z bonifikaty, nie może w ciągu pięciu lat od dnia przekształcenia prawa zbyć zakupionej nieruchomości albo wykorzystywać jej na inne cele niż te, które stanowiły podstawę bonifikaty. Zakaz ten nie obejmuje zbycia nieruchomości na rzecz osoby bliskiej. Jeżeli jednak nieruchomość zostanie sprzedana lub wykorzystana na inne cele, to organ, który udzielił bonifikaty, zażąda zwrotu kwoty równej bonifikacie po jej waloryzacji.

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z 7 września 2007 r. o zmianie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 191, poz. 1371).

NOWE TECHNOLOGIE

Połączenie jednostek badawczych

1 stycznia 2008 r. Przemysłowy Instytut Motoryzacji został włączony do Instytutu Paliw i Energii Odnawialnej. Nowa jednostka zajmie się homologacją i certyfikacją wyrobów motoryzacyjnych oraz konstruowaniem i wykonywaniem prototypów pojazdów i ich osprzętu.

Połączenie jednostek następuje przez włączenie Przemysłowego Instytutu Motoryzacji do Instytutu Paliw i Energii Odnawialnej (dalej - Instytut).

Nadzór nad powstałą jednostką będzie sprawował minister gospodarki. Do zakresu działania Instytutu będzie należeć w szczególności homologacja i certyfikacja wyrobów motoryzacyjnych w zakresie uzyskanych uprawnień oraz prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych w zakresie wykorzystywania odnawialnych źródeł energii. Prace w tym ostatnim zakresie dotyczyć będą: biokomponentów, paliw i biopaliw ciekłych, środków smarowych, dodatków uszlachetniających do paliw ciekłych oraz wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych. Zadaniem Instytutu w tym zakresie będzie opracowywanie i modernizacja technologii produkcji, ocena jakości i określanie zagrożeń ekologicznych związanych ze stosowaniem biokomponentów i paliw.

Przedmiotem działania Instytutu w zakresie problematyki przemysłu motoryzacyjnego będzie prowadzenie badań naukowych w zakresie magazynowania, transportu i dystrybucji biokomponentów, paliw, smarów oraz prowadzenie badań naukowych w zakresie kontroli ich jakości. Skutkiem badań będzie przystosowywanie ich wyników do wdrażania w przemyśle i transporcie. Instytut zajmie się także konstruowaniem oraz wykonywaniem prototypów pojazdów, ich zespołów, osprzętu oraz aparatury i urządzeń badawczych. W ramach działalności uzupełniającej będzie prowadził działania w zakresie szkolenia, informacji naukowej, technicznej i ekonomicznej, wynalazczości oraz ochrony własności przemysłowej.

Włączenie nastąpi według stanu ujętego w sprawozdaniu finansowym, sporządzonym na dzień 31 grudnia 2007 r. Instytut przejmuje mienie oraz zobowiązania i należności włączanej jednostki w formie protokołu zdawczo-odbiorczego i wstąpi we wszystkie prawa i obowiązki, których podmiotem była włączana jednostka, bez względu na ich charakter prawny. Zadania ujęte w planie rzeczowo-finansowym tej jednostki wprowadza się do planu rzeczowo-finansowego Instytutu według stanu realizacji na dzień 31 grudnia 2007 r. Po połączeniu jednostek obowiązywał będzie system finansowo-księgowy oraz system finansowo-płacowy stosowany przez Instytut Paliw i Energii Odnawialnej przed dniem połączenia.

PODSTAWA PRAWNA

Rozporządzenie ministra gospodarki z 9 listopada 2007 r. w sprawie połączenia Instytutu Paliw i Energii Odnawialnej oraz Przemysłowego Instytutu Motoryzacji (Dz.U. nr 219, poz. 1625).

OCHRONA ŚRODOWISKA

Opłaty za wycięcie drzew

Koszt usunięcia drzewa zależy od obwodu pnia drzewa, jego gatunku oraz stawki określonej przez ministra środowiska.

Za wycięcie drzewa o obwodzie pnia do 25 cm mierzonego na wysokości 130 cm zapłacimy maksymalnie 293,38 zł za 1 cm obwodu. W przypadku drzewa o obwodzie pnia powyżej 7 metrów maksymalna stawka za 1 cm wyniesie 3803,17 zł.

Według nowych stawek, które obowiązują w 2008 roku, za usunięcie 1 mkw. krzewów trzeba będzie zapłacić 217,32 zł. Najmniej będzie trzeba zapłacić np. za topolę i olszę - 11,76 zł za 1 cm obwodu. Zatem przy wycięciu topoli o obwodzie 15 cm trzeba będzie zapłacić ok. 176 zł. Najwięcej będzie kosztowało wycięcie magnolii czy miłorzębu - 293,38 zł za 1 cm obwodu.

Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody - na wycięcie drzewa nawet na własnej posesji potrzebna jest zgoda burmistrza, wójta lub prezydenta miasta. Jeżeli nieruchomość wpisana jest do rejestru zabytków, to wówczas o zgodę trzeba się zwrócić do wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Przykładowo, gdy budujemy dom i wymaga to usunięcia drzewa lub krzewów, to trzeba złożyć odpowiedni wniosek w wydziale obsługi mieszkańców lub w wydziale ochrony środowiska dla dzielnicy właściwej ze względu na położenie nieruchomości. Musi się w nim znaleźć: imię, nazwisko i adres lub nazwa, siedziba posiadacza i właściciela, tytuł prawny władania nieruchomością, nazwa gatunku drzewa lub krzewu, obwód pnia mierzonego na wysokości 130 cm, przeznaczenie danego terenu, przyczyna i termin planowanego usunięcia drzew, wielkość powierzchni, z której zostaną usunięte krzewy.

Zezwolenie nie jest jednak wymagane, jeżeli planuje się usunięcie m.in. drzew owocowych lub takich, których wiek nie przekracza pięciu lat.

PODSTAWA PRAWNA

Obwieszczenie ministra środowiska z 16 października 2007 r. w sprawie stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów oraz kar za zniszczenie zieleni na rok 2008 (MP nr 77, poz. 828).

Sprzęt elektryczny i elektroniczny

Od nowego roku producenci, importerzy i dystrybutorzy sprzętu RTV i AGD są zobowiązani do osiągnięcia odpowiednich poziomów zbiórki zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Obowiązujące od ponad dwóch lat przepisy określają, że producenci, importerzy i dystrybutorzy sprzętu RTV i AGD muszą organizować i finansować system zbierania odpadów, którymi są stare pralki, lodówki czy telewizory. Od 1 stycznia 2008 r. muszą oni zapewnić odzysk na poziomie 80 proc. masy wszystkich zebranych odpadów, które powstały z lodówek, pralek czy mikrofalówek. Ponadto muszą zapewnić recykling części i substancji z takich urządzeń na poziomie 75 proc. masy zużytego sprzętu.

Producenci komputerów, drukarek czy telewizorów muszą natomiast zapewnić odzysk na poziomie 75 proc. masy zebranych takich urządzeń. Recykling części z takiego sprzętu ma być na poziomie 65 proc.

Ustawodawca określił również poziomy odzysku i recyklingu także dla produktów, które się składają z elementów ciężko przetwarzanych, jak tworzywa sztuczne (np. tostery, odkurzacze czy oprawy oświetleniowe). Producenci takich urządzeń muszą zapewnić odzysk z zebranych odpadów tego typu na poziomie 70 proc. ich masy. Recykling z elementów tych urządzeń ma być z kolei na poziomie 50 proc.

Jeżeli przedsiębiorca nie osiągnie wskazanych poziomów, będzie musiał uiścić opłatę produktową. Naliczana jest ona według stawek ustalonych dla poszczególnych grup odpadów. Jeżeli przykładowo producent lub dystrybutor telewizorów zbierze tonę starych odbiorników, których nie podda odzyskowi i recyklingowi, to zapłaci 18 tys. zł opłaty produktowej (180 zł za 1 kg odpadu).

Jeżeli nie uiści się opłaty produktowej albo będzie ona za niska, to główny inspektor ochrony środowiska wyda decyzję, w której ustali wysokość należnej opłaty produktowej. Jeżeli nie dokona się wpłaty w ciągu 14 dni od decyzji głównego inspektora, to wówczas zostanie nałożona dodatkowa opłata produktowa - 50 proc. kwoty, która nie została zapłacona.

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. nr 180, poz. 1495).

Obowiązkowy recykling opakowań

41 procent puszek aluminiowych firmy będą musiały poddać recyklingowi.

Przedsiębiorcy wprowadzający na rynek produkty w opakowaniach, jak napoje w butelkach z tworzywa sztucznego czy aluminiowych puszkach mają obowiązek zbierać odpowiednią ilość odpadów, jakimi są puste opakowania. Przykładowo, jeżeli wprowadzili na rynek 1 tonę opakowań do produktów, to tyle samo muszą ich zebrać. Z tej masy odpadów odpowiednią ilość muszą poddać odzyskowi i recyklingowi. W 2008 roku poziom odzysku wszystkich opakowań łącznie ma osiągnąć 50 proc., a recykling - 27 proc.

W 2008 roku przedsiębiorcy muszą poddać recyklingowi 16 proc. masy zebranych opakowań z tworzyw sztucznych. W przypadku firm, które zobowiązane są do zbierania odpadów powstałych po napojach w puszkach aluminiowych, poziom recyklingu ustalono na poziomie 41 proc.

Producenci opon stosowanych w samochodach osobowych muszą poddać odzyskowi 75 proc. masy zebranych starych opon, a 15 proc. poddać procesom recyklingu.

Jeżeli w 2008 roku przedsiębiorcy nie osiągną wskazanych poziomów odzysku i recyklingu, to do końca marca 2009 r., rozliczając rok 2008, będą musieli uiścić opłatę produktową. Za jeden kilogram opakowań z tworzyw sztucznych, które nie zostaną poddane recyklingowi, będą musieli zapłacić 2,73 zł.

PODSTAWA PRAWNA

Rozporządzenie ministra środowiska z 14 czerwca 2007 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz.U. nr 109, poz. 752).

Stawki za osady ściekowe

Zmieniły się stawki za składowanie osadów z oczyszczalni oraz wzór formularza o zestawieniu składu ścieków.

Od 1 stycznia 2008 r. wejdzie w życie rozporządzenie ministra środowiska w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych. W zbiorczym zestawieniu dotyczącym składu ścieków mają być takie informacje, jak odczyn pH, procentowa zawartość substancji organicznych, ilość fosforu, wapnia czy magnezu. Oprócz tego zestawienie ma zawierać liczbę żywych jaj pasożytów jelitowych.

Natomiast we wzorze formularza trzeba m.in. podać dane posiadacza odpadów oraz wszystkie dane o odpadach z podziałem na ich rodzaj, masę. Ponadto trzeba uwzględnić m.in. dane techniczne oczyszczalni, informacje o decyzjach środowiskowych, rodzaj postępowania ze ściekami i ich skład.

Ponadto od nowego roku będą obowiązywały nowe stawki za składowanie osadów z zakładowych oczyszczalni ścieków. Za tonę ścieków zawierających substancje niebezpieczne będzie trzeba zapłacić 133,75 zł. Za pozostałe osady ściekowe stawka za tonę została ustalona na poziomie 50,94 zł.

PODSTAWA PRAWNA

Rozporządzenie ministra środowiska z 25 maja 2007 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych (Dz.U. nr 101, poz. 686).

Rozporządzenie Rady Ministrów z 6 czerwca 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz.U. nr 106, poz. 723).

ODPADY

Opłaty za wywóz śmieci

W 2008 roku więcej zapłacimy za wywóz odpadów z gospodarstw domowych. Podniesiono stawki za składowanie odpadów, co ma wymusić recykling śmieci.

Będą wyższe stawki za składowanie odpadów komunalnych. Za tonę śmieci z gospodarstw domowych, które trafią na wysypisko, firmy wywozowe będą płacić 75 zł, a nie 15 zł - jak to jest obecnie.

Ministerstwo Środowiska, które przygotowało tę zmianę, chce w ten sposób zmusić firmy zajmujące się odbieraniem śmieci z gospodarstw domowych do poddawania odpadów segregacji i ich recyklingowi oraz odzyskowi. Obecnie jest to stosowane w niewielkim stopniu. Składowanie jest najtańsze, dlatego około 98 proc. odpadów komunalnych ulegających biodegradacji trafia na wysypiska.

Zmiana rozporządzenia jest jednym z elementów, który ma sprawić dostosowanie się Polski do unijnych standardów. Unia Europejska wymaga, by do 2010 roku na składowiska trafiało nie więcej niż 75 proc. odpadów ulegających biodegradacji. W 2020 roku takich odpadów ma być składowanych nie więcej niż 35 proc.

Obecnie jedno gospodarstwo domowe płaci za odbiór odpadów komunalnych około 5-7 zł miesięcznie. Według szacunków od 1 stycznia 2008 r. najmniej zapłacimy za wywóz śmieci 6 zł, a w niektórych przypadkach nawet ponad 8 zł miesięcznie.

PODSTAWA PRAWNA

Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz.U. z 2007 r. nr 106, poz. 723).

POMOC PUBLICZNA

Promocja eksportu

Od 1 stycznia przedsiębiorcy mogą starać się o dotację na pokrycie kosztów certyfikatów, jakie wymagane są dla towarów na rynkach zagranicznych. Pomoc może objąć nawet 50 proc. poniesionych wydatków, jednak nie więcej niż do 50 tys. zł.

1 stycznia 2008 r. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie udzielania pomocy de minimis na uzyskanie certyfikatu wyrobu wymaganego na rynkach zagranicznych. Daje ono polskim przedsiębiorcom prawo ubiegania się o zwrot kosztów poniesionych w celu uzyskania i przedłużanie ważności certyfikatów, świadectw i atestów wyrobu, wymaganych w obrocie towarami na rynkach zagranicznych. Do objęcia pomocą będą kwalifikować się koszty niezbędnych usług doradczych, przygotowania i tłumaczenia dokumentacji technicznej oraz transportu i ubezpieczenia próbek wyrobu i dokumentacji. Dotacja obejmie także koszty badań certyfikacyjnych oraz wystawienia i wydania certyfikatu. Koszty te przedsiębiorcy muszą ponieść w roku, w którym złożyli wniosek o dotację. Termin do jego złożenia będzie upływał z dniem 31 października. Koszty trzeba będzie udokumentować poświadczonymi za zgodność z oryginałem kopiami faktur lub rachunków. Pomoc będzie przysługiwać wyłącznie mikro-, małym i średnim przedsiębiorcom - załącznik I do rozporządzenia Komisji (WE) nr 70/2001. Warunkiem uzyskania przez nich refundacji będzie złożenie wniosku do ministra gospodarki wraz z wymaganą w rozporządzeniu dokumentacją. Minister na rozpatrzenie wniosku będzie miał 30 dni. Podstawą udzielenia pomocy będzie umowa zawarta między ministrem a przedsiębiorcą. Wzór wniosku stanowi załącznik do rozporządzenia.

By wniosek uzyskał akceptację, wnioskodawca nie może jednak mieć zaległości podatkowych oraz z tytułu składek wobec ZUS. Nie otrzyma refundacji, jeśli wcześniej otrzymał już pomoc publiczną na certyfikat z innych źródeł. Refundacja nie może spowodować też przekroczenia łącznych progów pomocy. Przedsiębiorca nie otrzyma jej, gdy w bieżącym roku oraz dwóch latach poprzedzających otrzymał pomoc de minimis, której wartość brutto, łącznie z pomocą, o którą się ubiega, przekraczałaby 200 tys. euro. Dla przedsiębiorców prowadzących działalność w sektorze transportu drogowego ten próg to 100 tys. euro. Refundację będzie można uzyskać nie dłużej niż do 31 grudnia 2013 r.

Informacje dotyczące pomocy de minimis uzyskanej przez przedsiębiorcę w bieżącym roku oraz dwóch poprzedzających latach muszą być zawarte we wniosku. Wniosek powinien zawierać też informacje dotyczące przedsiębiorcy i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Powinien zawierać też dane o wyrobie objętym wnioskiem, o certyfikacie oraz uzasadnienie potrzeby jego uzyskania. Do wniosku przedsiębiorca powinien dołączyć kopię zaświadczenia o wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej albo kopię odpisu z KRS, wystawione nie wcześniej niż na sześć miesięcy przed dniem złożenia wniosku. Wymagane są też kopie zaświadczenia o nadaniu numeru identyfikacyjnego REGON oraz numeru identyfikacji podatkowej NIP.

PODSTAWA PRAWNA

Rozporządzenie Rady Ministrów z 31 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis na uzyskanie certyfikatu wyrobu wymaganego na rynkach zagranicznych (Dz.U. nr 210, poz. 1522).

ZAMÓWIENIA PUBLICZNE

Obniżony kurs złotego

W nowym roku zamawiający przeliczają wartości przetargów publicznych według kursu euro 3,8771 zł, a nie jak dotychczas 4,3870 zł.

Od 1 stycznia 2008 r. obniżony został kurs złotego w stosunku do euro, według którego przelicza się wszystkie kwoty określone w przepisach w euro. Zmianę kursu wprowadziło rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 19 grudnia 2007 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (Dz.U. nr 241, poz. 1763). Zastąpiło ono poprzednią regulację z 2006 roku w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro (Dz.U. nr 87, poz. 610). Powodem wydania nowych przepisów jest komunikat Komisji Europejskiej, na podstawie którego zmienia się kurs.

Dotychczasowy zawyżony kurs powodował, że więcej zamówień nie podlegało procedurze prawa zamówień publicznych, a odwołania przysługiwały przy postępowaniach o wyższej wartości. Urealnienie urzędowego kursu to dla wykonawców niższy próg podstawowy, od którego istnieje obowiązek stosowania procedur przewidzianych w prawie zamówień publicznych. Tak więc 14 tys. euro będzie się przeliczać według kursu 3,8771, a nie jak dotychczas 4,3870. Podobnie według niższego kursu będzie się przeliczać wartości związane z wnoszeniem odwołań. Stary kurs będzie obowiązywał nadal w postępowaniach wszczętych przed 1 stycznia 2008 r.

Również od nowego roku zmieniły się kwoty wartości zamówień oraz konkursów, od których uzależniony jest obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich. Wprowadziło je nowe rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 19 grudnia 2007 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich.

Nieznaczne obniżenie wartości tzw. progów unijnych oznacza dla przedsiębiorców większe możliwości odwoływania się do niezależnych arbitrów w sporach z zamawiającymi. Wykonawcy mogą wnosić odwołania do prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w postępowaniach o wartości od 133 tys. euro i 206 tys. euro odpowiednio dla postępowań organizowanych przez administrację rządową lub samorządy (a nie jak dotychczas 137 tys. euro i 211 tys. euro). Przy zamówieniach udzielanych przez zamawiających sektorowych odwołanie przysługuje przy wartości kontraktu od 412 tys. euro (dawniej 422 tys. euro). Tylko w przypadku udzielania zamówień sektorowych, zgodnie z art. 133 ust. 1 p.z.p., dla robót budowlanych wykonawcy mają prawo do wniesienia odwołania od rozstrzygnięcia protestu od progu 5 150 tys. euro.

Jeśli wartość zamówienia będzie równa lub wyższa niż tzw. progi unijne, zamawiający będzie stosował procedury w pełni zgodne z dyrektywami unijnymi. Natomiast w zamówieniach, których wartości jest mniejsza niż tzw. progi unijne, stosuje się procedury uproszczone, a więc przykładowo zamawiający nie ma obowiązku powołania komisji przetargowej oraz żądania dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Ponadto w ich przypadku zamawiający nie musi żądać wnoszenia wadium.

PODSTAWA PRAWNA

Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 19 grudnia 2007 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich (Dz.U. nr 241, poz.1762).

Rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 19 grudnia 2007 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (Dz.U. nr 241, poz. 1763).

---