nr 250
(2372) WTOREK, 23 grudnia 2008
P
R
A
K
T
Y
K
A
P
R
Z
E
P
I
S Y
D
praktyka
PRACA
Utratę statusu bezrobotnego, a tym samym
i prawa do zasiłku, powoduje dłuższy
niż 30-dniowy wyjazd za granicę.
strona D4
PODATKI
Koszty poniesione w roku podatkowym na
nabycie nowych technologii obniżają
dochód.
strona D2
PRAWO
Sprzedaż produktów z informacją fałszującą
ich właściwości grozi karą do 10 proc.
przychodów przedsiębiorcy.
strona D7
nowe prawo
SPIS TREŚCI
Czy odliczyć składki ZUS zapłacone za nianię
strona D2
Czy ryczałtowiec odliczy ulgę na internet
strona D2
Czy na dziecko urodzone w grudniu przysługuje cała ulga
strona D2
Czy konkubent korzysta z odliczenia
strona D2
Czy darowizna pieniężna musi być przekazana
na konto bankowe
strona D3
Czy można odliczyć wydatki na pościel
strona D3
Czy usługi w pakiecie pozwalają na odliczenie
strona D3
Czy trzeba tworzyć regulamin pracy
strona D4
Ile razy można dokonać zmiany
strona D4
Czy ZUS uwzględni minimalną płacę
strona D4
Czy wypłacić wyższe wynagrodzenie
strona D5
Ile wynoszą składki od pensji grudniowej
wypłaconej w styczniu
strona D5
Czy można odmówić podjęcia pracy
strona D5
Czy można wyłączyć dodatek służbowy
strona D5
Jakie prace uprawniają do premii
strona D6
Kto otrzyma premię kompensacyjną
strona D6
Czy można zmienić rodzaj z żeńskiego na męski
strona D6
Czy przekazywać grunty pod działki
strona D6
Czy żywność wytwarzana
na własny użytek podlega kontroli
strona D7
Czy powiadomić o przesłuchaniu
strona D7
Czy każdy architekt może pracować za granicą
strona D7
Czy trzeba weryfikować swoje uprawnienia
strona D7
Czy gmina może zabrać działki mimo sprzeciwu
strona D8
Czy wniosek o wpis musi być na papierze
strona D8
Jaka będzie kara za niepodawanie danych o spółce
strona D8
Czy można złożyć wniosek drogą korespondencyjną
strona D8
Czy zastaw zabezpiecza odsetki
strona D8
Chcesz uzyskać odpowiedź na łamach
tygodnika – wyślij e-mail na adres:
praktyka@infor.pl
albo zadzwoń: (0-22) 530 40 34
OBYWATEL
| NIERUCHOMOŚCI | Własność Skarbu Państwa
Czy mogę nabyć użytkowanie wieczyste
Jeżeli nieruchomość należącą do gminy lub Skarbu Państwa
oddano w użytkowanie wieczyste spółdzielni
mieszkaniowej, nie można przenieść tego prawa na osobę
dzierżawiącą grunt od spółdzielni.
W
ustawie o gospodarce nieruchomościami obowiązuje
zasada, że jeżeli do 5 grudnia 1990 r. uzyskano osta-
teczne decyzje lokalizacyjne lub pozwolenia na budowę na
nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa lub
gminy, to te nieruchomości oddaje się w użytkowanie wie-
czyste w trybie bezprzetargowym, jeżeli wnioski o ich odda-
nie złożono przed dniem utraty ważności tych decyzji, jednak
nie później niż do 31 grudnia 2000 r. Czy odnosi się to do
osób dzierżawiących grunt od spółdzielni mieszkaniowej –
pyta pan Jerzy z Poznania.
N
Niiee,, w
w tta
ak
kiim
m p
prrzzyyp
pa
ad
dk
ku
u n
niiee jjeesstt tto
o m
mo
ożżlliiw
wee..
Nieruchomość została już bowiem oddana w użytkowanie
wieczyste innemu podmiotowi i nie jest możliwe oddanie tej
samej nieruchomości lub jej części w użytkowanie wieczyste
po raz drugi innemu podmiotowi, bez uprzedniego rozwiąza-
nia umowy użytkowania wieczystego lub wygaśnięcia tej
umowy. Przypadki rozwiązania i wygaśnięcia użytkowania
wieczystego regulują szczegółowo przepisy kodeksu cywilne-
go oraz ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie
z nimi wydzierżawienie nieruchomości przez użytkownika
wieczystego innemu podmiotowi nie skutkuje rozwiązaniem
przysługującego mu prawa użytkowania wieczystego. Wręcz
przeciwnie, wydzierżawienie lub wynajęcie nieruchomości
przez użytkownika wieczystego innemu podmiotowi bądź
oddanie w użytkowanie albo użyczenie nieruchomości inne-
mu podmiotowi, a nawet zbycie tego prawa jest zgodne
z uprawnieniami wynikającymi z prawa użytkowania wieczy-
stego.
■
ADAM MAKOSZ
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 208 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieru-
chomościami (Dz. U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 z późn. zm.).
OBYWATEL
| POŻYCZKI | Zabezpieczenia wierzytelności
Czy każdy może ustanowić zastaw
Już niedługo każdy wierzyciel będzie mógł swoją
wierzytelność pieniężną zabezpieczyć zastawem
rejestrowym. Musi tylko zawrzeć umowę zastawniczą
i dokonać wpisu do rejestru zastawów.
S
ąsiadka chce pożyczyć ode mnie dosyć dużą kwotę.
Chciałabym w jakiś skuteczny sposób ją zabezpieczyć.
Czy jako osoba fizyczna będę mogła ustanowić zastaw reje-
strowy, jak to robią np. przedsiębiorcy – pyta pani Weroni-
ka z Zabrza.
O
Od
d 1
11
1 ssttyycczzn
niia
a 2
20
00
09
9 rr.. n
na
aw
weett o
osso
ob
ba
a ffiizzyycczzn
na
a b
bęęd
dzziiee m
mo
og
głła
a
zza
ab
beezzp
piieecczzyyćć ssw
wo
ojjee w
wiieerrzzyytteelln
no
ośśccii zza
asstta
aw
weem
m rreejjeessttrro
ow
wyym
m..
Dotyczy to zarówno wierzytelności wyrażonych w zło-
tych, jak i w walucie obcej. Udzielenie pożyczki sąsiadce pa-
ni Weronika z Zabrza może więc uzależnić od ustanowienia
takiego zastawu na rzeczach ruchomych albo na zbywal-
nych prawach majątkowych. Nie może natomiast ustanowić
go na prawach, które mogą być przedmiotem hipoteki. Taką
możliwość wprowadziły zmienione przepisy ustawy o za-
stawie rejestrowym, z której usunięto dotychczasową za-
mkniętą listę wierzycieli mogących zabezpieczyć w taki spo-
sób swoje roszczenia w stosunku do dłużników.
Aby ustanowić zastaw rejestrowy, wystarczy zawrzeć na
piśmie umowę zastawniczą z zastawcą, czyli z osobą upoważ-
nioną do dysponowania przedmiotem, który zostanie obcią-
żony zastawem rejestrowym. Takim zastawcą może być dłuż-
nik albo inna osoba upoważniona do dysponowania przed-
miotem zastawu. Wówczas dłużnik powinien również przy-
stąpić do umowy zastawniczej.
■
MAŁGORZATA PIASECKA-SOBKIEWICZ
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1 ust. 1 pkt.4 ustawy z 5 września 2008 r. o zmianie usta-
wy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów oraz o zmianie
innych ustaw (Dz.U. nr 180, poz. 1113). Wejdzie w życie 11
stycznia 2009 r.
PRAWO strony D6-D8
Tygodniki Nowe Prawo PRAKTYKA i Nowe Prawo PRZEPISY
wyłącznie dla prenumeratorów
www.egp.gazetaprawna.pl
Jeśli nie masz prenumeraty Gazety Prawnej, tygodniki możesz kupić
z e-wydaniem numerów, do których będą dołączone
dostępne co tydzień
D
2
podatki
n o w e p r a w o
P R A K T Y K A
nr 250
PODATNIK
| PIT | Ulga prorodzinna
Czy na dziecko urodzone
w grudniu przysługuje cała ulga
W rozliczeniu podatkowym
za 2008 rok przysługuje pełna
kwota ulgi prorodzinnej na dzieci
urodzone w trakcie roku.
P
odatniczka 1 grudnia urodziła
syna. Nie wie, czy będzie mogła
skorzystać w zeznaniu podatkowym
składanym za 2008 rok z ulgi proro-
dzinnej w pełnej wysokości.
– Czy przysługuje mi cała kwota
ulgi, czy będę mogła odliczyć tylko jej
część – pyta pani Anna z Katowic.
W
W zzeezzn
na
an
niiu
u p
po
od
da
attk
ko
ow
wyym
m ssk
kłła
ad
da
a--
n
nyym
m zza
a 2
20
00
08
8 rro
ok
k p
po
od
da
attn
niiccyy m
mo
og
gą
ą p
po
o
rra
azz o
osstta
attn
nii o
od
dlliicczzyyćć o
od
d p
po
od
da
attk
ku
u p
peełłn
ną
ą
k
kw
wo
ottęę u
ullg
gii n
na
a d
dzziieecck
ko
o u
urro
od
dzzo
on
nee
w
w ttrra
ak
kcciiee rro
ok
ku
u..
Przy okazji najbliższych rozliczeń
podatkowych będą miały zastosowa-
nie dotychczasowe zasady odliczania
ulgi na dzieci urodzone czy też adop-
towane w trakcie roku podatkowego.
Oznacza to, że rodzicom przysługuje
pełna kwota odliczenia, niezależnie
od tego, czy wychowywali oni dziec-
ko przez cały rok podatkowy, czy też
urodziło się ono (lub zostało przyspo-
sobione) w trakcie lub nawet pod ko-
niec roku podatkowego.
W rozliczeniu podatkowym za
2008 rok będzie miał zastosowanie
art. 27f ustawy o PIT regulujący zasa-
dy korzystania z ulgi w brzmieniu
niezmienionym. Ulgę od podatku do-
chodowego obliczonego według ska-
li podatkowej odliczą podatnicy wy-
chowujący w roku podatkowym wła-
sne lub przysposobione dzieci, przy
czym przepis ten nie wymaga, aby
dziecko było wychowywane przez ca-
ły rok podatkowy. W rezultacie po-
datniczka, która urodziła dziecko
w grudniu, w zeznaniu podatkowym
składanym za 2008 rok odliczy całą
ulgę prorodzinną, tj. 1173,70 zł.
■
MAGDALENA MAJKOWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 27f ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176
z późn. zm.).
PODATNIK
| PIT | Zmniejszenie dochodu
Czy zakup nowych technologii
obniży dochód w rocznym PIT
Koszty poniesione w roku
podatkowym na nabycie nowych
technologii obniżają dochód.
P
odatnik słyszał, że przedsiębior-
cy mogą korzystać z ulgi na no-
we technologie.
– Jakie warunki trzeba spełnić, że-
by skorzystać z odliczenia – pyta pan
Krzysztof z Bydgoszczy.
P
Po
od
da
attn
niiccyy m
ma
ajją
ą p
prra
aw
wo
o d
do
o o
od
dlliicczzee--
n
niia
a o
od
d p
po
od
dsstta
aw
wyy o
op
po
od
da
attk
ko
ow
wa
an
niia
a
((d
do
occh
ho
od
du
u)) w
wyyd
da
attk
kó
ów
w p
po
on
niieessiio
on
nyycch
h
n
na
a n
na
ab
byycciiee n
no
ow
wyycch
h tteecch
hn
no
ollo
og
giiii..
O uprawnieniu do odliczenia de-
cyduje przede wszystkim rodzaj po-
niesionych wydatków. Trzeba pamię-
tać, że ustawodawca zdefiniował po-
jęcie nowych technologii. Za nowe
technologie uważa się wiedzę w po-
staci wartości niematerialnych
i prawnych, w szczególności wyniki
badań i prac rozwojowych, nabytą
przez podatnika. Wiedza ta musi
umożliwiać wytwarzanie nowych
lub udoskonalonych usług i nie może
być stosowana na świecie przez
okres dłuższy niż pięć lat, co potwier-
dza opinia niezależnej jednostki na-
ukowej w
rozumieniu ustawy
z 8 października 2004 r. o finanso-
waniu nauki (Dz.U. nr 238, poz.
2390 z późn. zm.).
Prawo do odliczenia przysługuje
podatnikowi uzyskującemu wy-
łącznie przychody z działalności
gospodarczej opodatkowane na za-
sadach ogólnych, tj. według skali
podatkowej.
Nie może jej zatem uwzględnić
przedsiębiorca opodatkowany ry-
czałtem lub podatkiem liniowym.
Odliczeniu podlega kwota wydat-
ków poniesionych przez podatnika
na nabycie nowej technologii,
uwzględnionych w wartości począt-
kowej w części, w jakiej została za-
płacona podmiotowi uprawnione-
mu w roku podatkowym, w którym
nową technologię wprowadzono do
ewidencji środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i praw-
nych lub w roku następującym po
tym roku, oraz w której nie została
zwrócona podatnikowi w jakiejkol-
wiek formie. Odliczenia dokonuje
się w zeznaniu za rok podatkowy,
w którym poniesiono wydatki. Ulga
jest limitowana – można odliczyć 50
proc. wydatków. Podstawę odlicze-
nia stanowią dowody poniesienia
wydatków oraz opinia niezależnej
jednostki naukowej.
■
MAGDALENA MAJKOWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 26c ustawy z 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176
z późn. zm.).
■
Art. 18b ustawy z 15 lutego 1992 r.
o podatku dochodowym od osób praw-
nych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654
z późn. zm.).
PODATNIK
| PIT | Ulga na dzieci
Czy konkubent korzysta z odliczenia
Ulgę prorodzinną w zeznaniu
za 2008 rok mogą uwzględnić
oboje rodzice wychowujący
w roku podatkowym własne
lub przysposobione dzieci,
bez względu na to, czy są
małżeństwem.
P
an Marek i pani Anna nie są mał-
żeństwem. Wychowują jednak
razem dwójkę dzieci w wieku szkol-
nym.
– Czy możemy odliczyć ulgę na
dzieci – pytają czytelnicy z Kali-
sza.
T
Ta
ak
k.. U
Ullg
ga
a p
prro
orro
od
dzziin
nn
na
a p
prrzzyyssłłu
ug
gu
u--
jjee rro
od
dzziicco
om
m n
niieezza
alleeżżn
niiee o
od
d tteeg
go
o,, cczzyy
p
po
ozzo
osstta
ajją
ą o
on
nii w
w zzw
wiią
ązzk
ku
u m
ma
ałłżżeeń
ń--
ssk
kiim
m..
Ulgę prorodzinną w zeznaniu po-
datkowym za 2008 rok mogą odli-
czyć podatnicy wychowujący w roku
podatkowym własne lub przysposo-
bione dzieci. Dokonanie odliczenia
jest możliwe w przypadku rodziców,
którzy wychowują dzieci, nie jest na-
tomiast istotne, czy rodzice pozostają
w związku małżeńskim.
Trzeba pamiętać, że kwota odli-
czenia dotyczy łącznie obojga rodzi-
ców (tak samo jak w przypadku ro-
dziców pozostających w związku
małżeńskim). Rodzice mogą jednak,
według własnego uznania, dokonać
odliczenia pełnej kwoty ulgi od po-
datku jednego z nich lub podzielić się
ulgą, tak aby każdy z nich od swoje-
go podatku odliczył jej część. Ważne
jest, aby suma dokonywanych odli-
czeń nie przekraczała kwoty ulgi
przysługującej łącznie obojgu rodzi-
com, czyli w przypadku jednego
dziecka 1173,70 zł.
■
MAGDALENA MAJKOWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 27f ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r.
o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176
z późn. zm.).
W rozliczeniu za 2008 rok z tzw.
ulgi na pomoc domową
skorzystają wyłącznie osoby,
które przed jej likwidacją nabyły
prawo do odliczeń.
P
odatniczka zatrudnia pomoc
domową. Umowa wygasa
w styczniu 2009 r.
– Czy w rozliczeniu za 2008 rok
będę jeszcze mogła skorzystać
z ulgi podatkowej z tytułu zatrud-
niania pomocy domowej – pyta pa-
ni Maria z Konina.
Z
Z u
ullg
gii n
na
a p
po
om
mo
occ d
do
om
mo
ow
wą
ą b
bęęd
dzziiee
m
mo
ożżn
na
a ssk
ko
orrzzyysstta
aćć n
na
a zza
assa
ad
dzziiee ttzzw
w..
p
prra
aw
w n
na
ab
byyttyycch
h,, p
po
od
d w
wa
arru
un
nk
kiieem
m żżee
u
um
mo
ow
wa
a zzo
osstta
ałła
a p
po
od
dp
piissa
an
na
a p
prrzzeed
d
1
1 ssttyycczzn
niia
a 2
20
00
07
7 rr..
W takim wypadku podatnik,
który nabył prawo do ulgi, może ją
kontynuować do momentu wyga-
śnięcia umowy. W rozliczeniu za
2008 rok nie obowiązuje już ulga
na pomoc domową, co więcej, nie
przysługiwała ona także w rozli-
czeniu za rok ubiegły. Ulga podat-
kowa z tytułu zatrudniania pomo-
cy domowej została usunięta
z ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych z 1 stycznia
2007 r. Odliczenie mogą kontynu-
ować jedynie podatnicy, którzy na-
byli do niego prawo. Osoba prowa-
dząca gospodarstwo domowe za-
chowuje prawo do odliczenia ulgi
z tytułu wydatków ponoszonych do
końca obowiązywania umowy za-
wartej przed 1 stycznia 2007 r. Nie
zostaną jednak odliczone wydatki
ponoszone w związku z przedłuże-
niem umowy dokonanym po 31
grudnia 2006 r.
Osoby, które mogą kontynuować
odliczenia, korzystają z nich na za-
sadach określonych w ustawie o PIT
w brzmieniu obowiązującym przed
1 stycznia 2007 r. Zgodnie z tymi
przepisami, osobie prowadzącej go-
spodarstwo domowe, która zawarła
umowę aktywizacyjną z osobą bez-
robotną w celu wykonywania pracy
zarobkowej w gospodarstwie do-
mowym, przysługiwało prawo do
odliczenia udokumentowanych wy-
datków poniesionych z tytułu opła-
cenia z własnych środków składek
na ubezpieczenia społeczne osoby
zatrudnionej.
Ulgę odlicza się od podatku obli-
czonego według skali, po każdym
okresie 12 miesięcy nieprzerwane-
go trwania umowy.
■
MAGDALENA MAJKOWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 11 ustawy z 16 listopada 2006 r.
o zmianie ustawy o podatku dochodo-
wym od osób fizycznych oraz o zmianie
niektórych innych ustaw (Dz.U. nr
217, poz. 1588).
PODATNIK
| PIT | Odpisy od podatku
Czy odliczyć składki ZUS
zapłacone za nianię
Podatnik opłacający ryczałt może
odliczyć ulgę z tytułu użytkowania
internetu także w rocznym
zeznaniu podatkowym PIT-28.
P
odatnik prowadzi działalność
gospodarczą opodatkowaną ry-
czałtem. W tym roku po raz pierw-
szy będzie rozliczał się z fiskusem
z tytułu prowadzonej działalności.
– Czy jako podatnikowi opłacają-
cemu ryczałt przysługuje mi prawo
do skorzystania w rocznym zeznaniu
podatkowym z ulgi internetowej –
pyta pan Jan z Kazimierza Dolnego.
T
Ta
ak
k.. P
Po
od
da
attn
niik
k o
op
płła
acca
ajją
ąccyy p
po
od
da
a--
tteek
k d
do
occh
ho
od
do
ow
wyy w
w ffo
orrm
miiee rryycczza
ałłttu
u
eew
wiid
deen
nccjjo
on
no
ow
wa
an
neeg
go
o m
mo
ożżee o
od
dlliicczzyyćć
u
ullg
gęę n
na
a iin
ntteerrn
neett..
Podatnicy opłacający ryczałt mo-
gą korzystać z niektórych ulg i odli-
czeń, przewidzianych w ustawie
o podatku dochodowym od osób fi-
zycznych. Jedną z takich ulg jest
odliczana od podstawy opodatko-
wania tzw. ulga internetowa. Moż-
na ją odliczyć także od przychodu
podlegającego opodatkowaniu ry-
czałtem ewidencjonowanym. Nale-
ży podkreślić, że w tej sytuacji ulga
może być odliczana zarówno
w trakcie roku podatkowego, jak
i w składanym po jego zakończeniu
rocznym zeznaniu podatkowym
PIT-28. W tym drugim przypadku
podatnik, który zamierza skorzy-
stać z odliczenia, powinien dołą-
czyć do zeznania załącznik PIT/O
(informację o odliczeniach).
Trzeba pamiętać, że można odli-
czyć wydatki na użytkowanie inter-
netu na podstawie ustawy o podat-
ku zryczałtowanym, pod warun-
kiem że nie zostały one odliczone
od dochodu lub zaliczone do kosz-
tów uzyskania przychodów na pod-
stawie ustawy o podatku dochodo-
wym od osób fizycznych. Ulga ta,
tak jak w latach poprzednich, jest li-
mitowana. Podatnik może odliczyć
poniesione wydatki na użytkowa-
nie internetu w domu lub mieszka-
niu będącym jego miejscem za-
mieszkania do wysokości nieprze-
kraczającej w roku podatkowym
760 zł.
■
MAGDALENA MAJKOWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 11 ustawy z 20 listopada 1998
r. o zryczałtowanym podatku dochodo-
wym od niektórych przychodów osią-
ganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr
144, poz. 930 z późn. zm.).
PODATNIK
| PIT | Zmniejszenie dochodu
Czy ryczałtowiec
odliczy ulgę na internet
■
Jak zlikwidować spółkę jawną
■
Windykacja należności wobec dłużników niemieckich
Dziś
23 grudnia 2008 r.
Tygodnik Prawa
Gospodarczego
D
3
podatki
nr 250
n o w e p r a w o
P R A K T Y K A
Osoba niepełnosprawna nie może
odliczyć od swojego dochodu wy-
datków poniesionych na pościel
rehabilitacyjną.
W
styczniu 2008 roku podatnik
otrzymał orzeczenie o nie-
zdolności do pracy. Wykonując za-
lecenia lekarza, kupił wełnianą po-
ściel rehabilitacyjno-leczniczą
w związku z dolegliwościami
utrzymującymi się po długotrwałej
chorobie.
– Czy wydatki na taką pościel
można odliczyć od dochodu w PIT
za 2008 rok – pyta pan Henryk
z Suwałk.
W
Wyyd
da
attk
kó
ów
w n
na
a p
po
ośścciieell rreeh
ha
ab
biilliitta
a--
ccyyjjn
ną
ą n
niiee m
mo
ożżn
na
a o
od
dlliicczzyyćć o
od
d d
do
o--
cch
ho
od
du
u..
Za wydatki rehabilitacyjne zgod-
nie z ustawą o PIT uważa się m.in.
wydatki poniesione na zakup i na-
prawę indywidualnego sprzętu,
urządzeń i narzędzi technicznych
niezbędnych w rehabilitacji oraz
ułatwiających wykonywanie czyn-
ności życiowych, stosownie do po-
trzeb wynikających z niepełno-
sprawności, z wyjątkiem sprzętu
gospodarstwa domowego. Wyso-
kość wydatków na te cele ustala się
na podstawie dokumentów stwier-
dzających ich poniesienie.
Wydatki na cele rehabilitacyjne
podlegają odliczeniu od dochodu,
jeżeli nie zostały sfinansowane
(dofinansowane) ze środków za-
kładowego funduszu rehabilitacji
osób niepełnosprawnych, Państwo-
wego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych lub ze środ-
ków Narodowego Funduszu Zdro-
wia, zakładowego funduszu świad-
czeń socjalnych albo nie zostały
zwrócone podatnikowi w jakiejkol-
wiek formie. W przypadku gdy wy-
datki były częściowo sfinansowane
(dofinansowane) z tych funduszy
(środków), odliczeniu podlega róż-
nica między poniesionymi wydat-
kami a kwotą sfinansowaną (dofi-
nansowaną) z tych funduszy (środ-
ków) lub zwróconą w jakiejkolwiek
formie.
W konsekwencji podatnik w ra-
mach ulgi rehabilitacyjnej może od-
liczyć od dochodu wyłącznie wy-
datki na zakup sprzętu, urządzeń
indywidualnego przeznaczenia,
niezbędnego w rehabilitacji oraz
ułatwiającego wykonywanie czyn-
ności życiowych stosownie do po-
trzeb wynikających z niepełno-
sprawności.
Wydatek poniesiony na zakup
pościeli rehabilitacyjnej nie będzie
podlegał odliczeniu. Pościel nie jest
bowiem sprzętem, urządzeniem
czy narzędziem technicznym nie-
zbędnym w rehabilitacji bądź uła-
twiającym wykonywanie czynności
życiowych.
■
EWA MATYSZEWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z 26 lip-
ca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r.
nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
PODATNIK
| PIT | Ulga rehabilitacyjna
Czy można odliczyć
wydatki na pościel
Jeśli podatnik opłaca internet
w pakiecie, a na fakturze nie ma
oddzielnej opłaty za sieć, nie może
skorzystać z ulgi internetowej
w rocznym PIT.
P
odatnicy w lokalu będącym miej-
scem ich zamieszkania korzystają
z usługi multipakiet, będącej połącze-
niem następujących usług: telewizji,
telefonu i internetu. Dostawca tych
usług pobiera zryczałtowaną opłatę
za multipakiet oraz odrębne opłaty za
wykonane rozmowy telefoniczne.
– Czy możemy od dochodu odli-
czyć wydatki poniesione na internet,
jeśli na fakturze jest podana jedna
kwota za wszystkie usługi – pyta pani
Krystyna z Katowic.
N
Niieesstteettyy,, tta
ak
kiieejj m
mo
ożżlliiw
wo
ośśccii n
niiee b
bęę--
d
dzziiee..
Podatnicy mają prawo do odli-
czenia ponoszonych wydatków z ty-
tułu użytkowania sieci internet w lo-
kalu (budynku) będącym miejscem
zamieszkania w wysokości nieprze-
kraczającej w roku podatkowym
kwoty 760 zł.
Warunkiem odliczenia od docho-
du poniesionych wydatków na inter-
net jest posiadanie faktury VAT wy-
stawionej na imię podatnika, który
chce dokonać odliczenia w ramach
ulgi internetowej.
W prawie podatkowym wszelkie
ulgi, zwolnienia czy wyjątki od przy-
jętych reguł stanowią pewien wyłom
w ogólnej zasadzie powszechności
opodatkowania, stąd powinny być
stosowane i rozumiane literalnie.
Niedopuszczalna jest w omawianym
zakresie wykładnia rozszerzająca.
Jeśli zatem podatnicy za usługi
multipakietu płacą jedną zryczałto-
waną opłatę bez wyraźnego wyszcze-
gólnienia opłaty za bezpośredni do-
stęp do internetu, nie mają możliwo-
ści odliczenia poniesionych wydat-
ków.
■
EWA MATYSZEWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 26 ust. 1 pkt 6a ustawy z 26 lipca
1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14,
poz. 176 z późn. zm.).
PODATNIK
| PIT | Ulga internetowa
Czy usługi w pakiecie
pozwalają na odliczenie
PODATNIK
| PIT | Wydatki pomniejszające dochód
Czy ulgę rehabilitacyjną uwzględniać
w korekcie zeznania rocznego
PODATNIK
| PIT | Pomniejszenie dochodu i podatku
Czy wyegzekwowane składki
ubezpieczeniowe są odliczane
Składki ubezpieczeniowe
uwzględnia się w zeznaniu PIT
za rok, w którym zostały
faktycznie zapłacone.
Z
akład Ubezpieczeń Społecznych
w 2008 roku przystąpił do egze-
kucji niezapłaconych w terminie
składek ubezpieczeniowych, tj. spo-
łecznych i zdrowotnych w okresie
prowadzenia przez podatniczkę
działalności gospodarczej – od
1 września 1999 r. do 30 września
2000 r. W 2008 roku podatniczka
wpłaciła wszystkie zaległe składki
– Czy będę mogła je odliczyć od-
powiednio od dochodu i podatku
w zeznaniu za 2008 rok – pyta pani
Grażyna z Inowrocławia.
T
Ta
ak
k.. S
Sk
kłła
ad
dk
kii eem
meerryytta
alln
no
o--rreen
ntto
o--
w
wee ssą
ą o
od
dlliicczza
an
nee o
od
d d
do
occh
ho
od
dó
ów
w,,
a
a ssk
kłła
ad
dk
kii zzd
drro
ow
wo
ottn
nee o
od
d p
po
od
da
attk
ku
u..
Natomiast składki na ubezpiecze-
nie zdrowotne pomniejszają poda-
tek i tu odliczenie nie może przekro-
czyć 7,75 proc. wymiaru tej składki.
O momencie dokonania odliczeń
ze wskazanych tytułów decyduje
moment dokonania wpłaty, co
oznacza, że dochód i podatek do-
chodowy można pomniejszyć
w tym roku, w którym dokonano
wpłat z tytułu składek.
Zapłacone w 2008 roku kwoty za-
ległych za lata 1999 i 2000 składek na
ubezpieczenie społeczne i zdrowotne
podatniczka może odliczyć w zezna-
niu o wysokości osiągniętego docho-
du (poniesionej straty) w 2008 roku,
odpowiednio od dochodu i podatku,
pod warunkiem że składki na ubez-
pieczenie społeczne nie zostały zali-
czone do kosztów uzyskania przycho-
dów. Odliczenie będzie możliwe na
podstawie zaświadczenia wystawio-
nego przez Zakład Ubezpieczeń Spo-
łecznych wskazującego wysokość wy-
egzekwowanych składek na ubezpie-
czenie społeczne i zdrowotne.
■
EWA MATYSZEWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 26 ust. 1 pkt 2, art. 27b ustawy
z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodo-
wym od osób fizycznych (t.j. Dz.U.
z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
PODATNIK
| PIT | Wpłaty na rzecz Kościoła
Czy darowizna pieniężna musi
być przekazana na konto bankowe
Jeśli podatnik chce w rocznym
zeznaniu PIT uwzględnić
darowiznę dla Kościoła, kwota
musi być wpłacona na konto
obdarowanego.
P
odatniczka w 2008 roku prze-
kazała za pisemnym potwier-
dzeniem odbioru darowiznę pie-
niężną na rzecz Kościoła.
– Czy mogę w PIT za 2008 rok
odliczyć od dochodu taką darowi-
znę – pyta pani Katarzyna z Cheł-
ma.
T
Ta
ak
k,, a
allee d
da
arro
ow
wiizzn
na
a m
mu
ussii b
byyćć
w
wp
płła
acco
on
na
a n
na
a rra
acch
hu
un
neek
k b
ba
an
nk
ko
ow
wyy..
Przepisy ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych
wskazują, że odliczeniu od docho-
du podlegają m.in. darowizny prze-
kazane na cele kultu religijnego
w wysokości dokonanej darowizny,
nie więcej jednak niż kwoty stano-
wiącej 6 proc. dochodu.
Dokumentem potwierdzającym
możliwość wyłączenia z podstawy
opodatkowania podatkiem docho-
dowym darowizn przekazanych na
cele kultu religijnego jest dowód
wpłaty na rachunek bankowy obda-
rowanego, a w przypadku darowi-
zny innej niż pieniężna – doku-
ment, z którego wynika wartość tej
darowizny.
Zatem przekazana przez podat-
niczkę w 2008 roku darowizna
udokumentowana jedynie pokwito-
waniem otrzymania wystawionym
przez obdarowanego nie podlega
odliczeniu od dochodu.
■
EWA MATYSZEWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy z 26 lip-
ca 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r.
nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Podatnik, który zapomniał
w zeznaniu rocznym uwzględnić
wydatki rehabilitacyjne, może to
zrobić, składając korektę
deklaracji podatkowej.
P
odatniczka posiada orzeczenie
o całkowitej niezdolności do wy-
konywania pracy wydane 30 sierp-
nia 2007 r. Musiała poddać się lecze-
niu specjalnymi kroplówkami w pry-
watnej klinice. Posiada rachunki na
zakup leków-kroplówek wystawione
przez prywatną klinikę na swoje na-
zwisko. Lekarz specjalista napisał
w zaświadczeniu, że podatniczka
przyjęła 30 kroplówek z powodu
miażdżycy, za które zapłaciła 4,2
tys. zł. Jedna kroplówka kosztowała
140 zł.
– Zapomniałam odliczyć wydatki
na zakup kroplówek w rozliczeniu
za 2007 rok. Czy mogę to jeszcze
zrobić, składając korektę deklaracji
– pyta pani Maria z Poznania.
T
Ta
ak
k,, jjeesstt tta
ak
ka
a m
mo
ożżlliiw
wo
ośśćć..
Osoby niepełnosprawne mogą
odliczyć od dochodu wydatki na ce-
le rehabilitacyjne oraz związane
z ułatwieniem wykonywania czyn-
ności życiowych. Pełen katalog wy-
datków podlegających odliczeniu
znajduje się w ustawie o PIT. Za wy-
datki rehabilitacyjne uważa się
m.in. wydatki poniesione na leki –
w wysokości stanowiącej różnicę
między faktycznie poniesionymi wy-
datkami w danym miesiącu a kwotą
100 zł, jeśli lekarz specjalista stwier-
dzi, że osoba niepełnosprawna po-
winna stosować określone leki (stale
lub czasowo).
Podatniczka w ramach ulgi re-
habilitacyjnej może odliczyć od
dochodu wydatki poniesione na
zakup kroplówek. Została ona jed-
nak uznana za osobę niepełno-
sprawną od 30 sierpnia 2007 r.
Wobec tego z prawa do odliczenia
od dochodu wydatków poniesio-
nych na zakup kroplówek może
skorzystać od 30 sierpnia 2007 r.
Podatniczka może więc dokonać
korekty rozliczenia podatkowego
za 2007 rok, odliczając wydatki
poniesione na zakup kroplówek od
momentu uznania ją za osobę nie-
pełnosprawną.
■
EWA MATYSZEWSKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z 26 lipca
1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r.
nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
■
Zarządzanie kadrami w jednostkach samorządu terytorialnego
■
Zbieranie informacji do zadań audytowych
Środa
24 grudnia 2008 r.
Tygodnik Prawa
Administracyjnego
OBYWATEL
| OPIEKA ZDROWOTNA | Wybór lekarza
Ile razy można
dokonać zmiany
W nowym roku kalendarzowym
każda osoba ubezpieczona w NFZ
zyskuje ponownie prawo do
dwukrotnej i nieodpłatnej zmiany
wybranego lekarza podstawowej
opieki zdrowotnej.
J
estem ubezpieczona w Narodo-
wym Funduszu Zdrowia i mu-
siałam wybrać lekarza rodzinnego.
Czy mogę go zmienić na innego –
pyta pani Janina z Brześcia.
JJeeżżeellii p
pa
accjjeen
ntt n
niiee jjeesstt zza
ad
do
ow
wo
ollo
o--
n
nyy zzee ssw
wo
ojjeeg
go
o w
wyyb
bo
orru
u,, m
ma
a p
prra
aw
wo
o
d
do
o d
dw
wu
uk
krro
ottn
neejj,, b
beezzp
płła
attn
neejj zzm
miia
an
nyy
lleek
ka
arrzza
a rro
od
dzziin
nn
neeg
go
o w
w cczza
assiiee ttrrw
wa
a--
n
niia
a rro
ok
ku
u k
ka
alleen
nd
da
arrzzo
ow
weeg
go
o..
Należy jednak pamiętać, że każ-
da kolejna zmiana, która nie jest
skutkiem sytuacji niezależnych od
chorego, czyli np. zaprzestania
udzielania świadczeń przez wy-
branego lekarza albo zmiany miej-
sca zamieszkania pacjenta, będzie
już odpłatna. Pacjent zapłaci za to
80 zł. Lekarza POZ wybiera się,
składając deklarację wyboru (po-
dobnie jest z wyborem pielęgniar-
ki czy położnej). Powinna ona za-
wierać m.in. imię i nazwisko pa-
cjenta, jego aktualny adres i nu-
mer PESEL. Deklaracje są dostęp-
ne w rejestracji np. przychodni.
Nie obowiązuje rejonizacja, co
oznacza, że nie trzeba wybierać le-
karza w placówce, która jest poło-
żona najbliżej miejsca zamieszka-
nia. Placówka może jednak odmó-
wić zapisania pacjenta do konkret-
nego lekarza POZ, gdy zbyt duża
liczba pacjentów jest przypisana
do jednego lekarza rodzinnego, co
może spowodować ograniczenia
i utrudnienia w dostępie do świad-
czeń opieki zdrowotnej.
■
DOMINIKA SIKORA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 56 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia
2004 r. o świadczeniach opieki zdro-
wotnej finansowanych ze środków pu-
blicznych (t.j. z Dz.U. z 2008 r. nr 164,
poz. 1027).
OBYWATEL
| BEZROBOCIE | Świadczenia
Czy wyjazd za granicę pozbawia zasiłku
Utratę statusu bezrobotnego,
a tym samym i prawa do
zasiłku, powoduje dłuższy niż
30-dniowy wyjazd za granicę.
O
trzymuję zasiłek dla bezrobot-
nych. W związku ze świętami
zamierzam wyjechać na dwa tygo-
dnie za granicę do rodziny. Czy stra-
cę zasiłek – pyta pan Marcin z Ja-
worzna.
N
Niiee.. W
W rra
azziiee w
wyyjja
azzd
du
u zza
a g
grra
an
niiccęę
n
na
a o
ok
krreess d
do
o 3
30
0 d
dn
nii b
beezzrro
ob
bo
ottn
nyy n
niiee
ttrra
accii sstta
attu
ussu
u b
beezzrro
ob
bo
ottn
neeg
go
o..
O planowanym wyjeździe trzeba
jednak zawiadomić powiatowy urząd
pracy. W konsekwencji nie traci się
prawa do zasiłku. Trzeba jednak wie-
dzieć, że za okres pobytu za granicą
zasiłek nie przysługuje (należy się tyl-
ko do dnia poprzedzającego wyjazd).
Wznowienie wypłaty świadczenia
(pomniejszonego o okres nieobecno-
ści w kraju) nastąpi od dnia zgłosze-
nia się w powiatowym urzędzie pra-
cy, po powrocie z zagranicy.
Natomiast wyjazd za granicę na
okres dłuższy niż 30 dni powoduje,
że dana osoba traci status bezro-
botnego, a zatem i prawo do zasił-
ku. Po powrocie do kraju można się
ponownie zarejestrować. Osoba,
która utraciła na okres nie dłuższy
niż 365 dni status bezrobotnego,
a w dniu kolejnej rejestracji spełnia
warunki uprawniające do nabycia
prawa do zasiłku, uzyskuje prawo
do zasiłku na okres pomniejszony
o poprzedni okres pobierania zasił-
ku.
■
EWA DRZEWIECKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 73 ust. 7, art. 75 ust. 3 ustawy
z 20 kwietnia 2004 r. o promocji za-
trudnienia i instytucjach rynku pracy
(t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415
z późn. zm.).
D
4
praca
n o w e p r a w o
P R A K T Y K A
nr 250
OBYWATEL
| EMERYTURY | Przeliczenie świadczenia
Czy ZUS uwzględni minimalne
wynagrodzenie za cały miesiąc
Jeżeli osoba ubezpieczona była
zatrudniona tylko przez część
miesiąca, wysokość minimalnego
wynagrodzenia za ten okres
będzie ustalona proporcjonalnie
do okresu jej pracy.
O
d kilku lat jestem uprawniona do
emerytury. Przy ustalaniu pod-
stawy wymiaru świadczenia ZUS
uwzględnił mi jeden rok, za który nie
udowodniłam żadnych zarobków ze
względu na zniszczenie dokumenta-
cji osobowo-płacowej przez nieistnie-
jącego już pracodawcę. Był to rok
1988, w którym pozostawałam w sto-
sunku pracy od 1 stycznia do 15 listo-
pada. Czy przeliczając mi emeryturę
w 2009 roku. ZUS uwzględni za
wszystkie miesiące 1988 roku kwotę
minimalnego wynagrodzenia za pra-
cę – pyta pani Romana z Gdyni.
N
Niiee.. T
Ta
ak
kiieejj m
mo
ożżlliiw
wo
ośśccii n
niiee d
da
ajją
ą n
no
o--
w
wee p
prrzzeep
piissyy,, k
kttó
órree w
weejjd
dą
ą w
w żżyycciiee
1
1 ssttyycczzn
niia
a 2
20
00
09
9 rr..
Zgodnie z nimi, jeżeli nie można
ustalić podstawy wymiaru składek
w okresie pozostawania w stosunku
pracy, wskazanym do ustalenia pod-
stawy wymiaru emerytury i renty, to
za podstawę wymiaru składek przyj-
muje się kwotę obowiązującego
w tym okresie minimalnego wynagro-
dzenia pracowników, proporcjonalnie
do okresu podlegania ubezpieczeniu
i wymiaru czasu pracy. Osoba, która
podlegała ubezpieczeniom np. przez
cztery miesiące w danym roku kalen-
darzowym i nie udowodniła za ten
okres wynagrodzeń, będzie miała
możliwość ustalenia podstawy wy-
miaru za ten rok z uwzględnieniem
najniższego wynagrodzenia ustalone-
go za wspomniane cztery miesiące.
Jeżeli osoba ubezpieczona pozo-
stawała w zatrudnieniu przez część
miesiąca kalendarzowego, ustalając
minimalne wynagrodzenie za ten
okres, ZUS podzieli kwotę minimal-
nej płacy obowiązującej w tym mie-
siącu przez liczbę dni miesiąca i po-
mnoży uzyskaną kwotę przez liczbę
dni, w których pracownik pozostawał
w stosunku pracy.
W omawianym przypadku ZUS
ustali wskaźnik wysokości podsta-
wy wymiaru świadczenia za 1988
rok, uwzględniając minimalne wy-
nagrodzenia obowiązujące w mie-
siącach styczeń – październik 1998
roku (9000 zł x 10 = 90 000 zł) oraz
za 15 dni listopada 1988 roku (9000
zł/30 x 15 = 4500 zł). Minimalne
wynagrodzenie za pracę przyjęte do
ustalenia podstawy wymiaru eme-
rytury za 1988 rok wyniesie 94 500
zł (90 000 zł + 4500 zł).
■
MAREK OPOLSKI
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1–3 ustawy z 4 września 2008 r.
o zmianie ustawy o emeryturach i ren-
tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecz-
nych (Dz.U. nr 192, poz. 1180).
Obowiązek wydania regulaminu
pracy ma pracodawca, który nie
jest objęty układem zbiorowym
pracy lub zatrudnia co najmniej
20 pracowników i to niezależnie
od wymiaru ich czasu pracy.
W
tym roku zatrudniałem prze-
ciętnie kilkunastu pracowni-
ków. W przyszłym roku planuję za-
trudnić przynajmniej dziesięć no-
wych osób. Na dzień 1 stycznia nie
przekroczę pułapu 20 pracowni-
ków. Czy to oznacza, że tak jak
w przypadku funduszu socjalnego
będę przez cały przyszły rok zwol-
niony z obowiązku wydania regula-
minu pracy – pyta pan Kazimierz
z Krakowa.
N
Niiee,, cch
ho
occiia
ażż zza
arró
ów
wn
no
o w
w p
prrzzyy--
p
pa
ad
dk
ku
u ttw
wo
orrzzeen
niia
a ffu
un
nd
du
usszzu
u śśw
wiia
ad
d--
cczzeeń
ń sso
occjja
alln
nyycch
h,, jja
ak
k ii w
wyyd
da
an
niia
a rreeg
gu
u--
lla
am
miin
nu
u p
prra
accyy p
po
ojja
aw
wiia
a ssiięę p
po
od
do
ob
bn
nyy
eelleem
meen
ntt zza
attrru
ud
dn
niieen
niia
a..
O tym, czy trzeba tworzyć fun-
dusz socjalny na dany rok, decydu-
je liczba zatrudnionych ustalona
według stanu na początku roku.
Tworzą go bowiem pracodawcy za-
trudniający według stanu na dzień
1 stycznia danego roku co najmniej
20 pracowników w przeliczeniu na
pełne etaty, a tam gdzie liczba pra-
cowników ustalona na ten dzień
jest mniejsza, pracodawcy mogą
tworzyć fundusz lub wypłacać
świadczenia urlopowe. Fundusz
jest obowiązkowy niezależnie od
liczby zatrudnionych u pracodaw-
ców prowadzących działalność
w formach organizacyjnoprawnych
jednostek sektora finansów pu-
blicznych. Zmiany w liczbie pra-
cowników w trakcie roku nie mają
wpływu na utworzony fundusz
świadczeń socjalnych. Ważny jest
stan zatrudnienia na dzień 1 stycz-
nia. Oznacza to, że skutki ustalenia
zatrudnienia dla potrzeb funduszu
rozciągają się na cały dany rok.
Inaczej jest w przypadku regula-
minu pracy. Ten może pojawić się
w trakcie roku. Obowiązek jego wy-
dania spoczywa na pracodawcy,
który nie jest objęty układem zbio-
rowym pracy lub zatrudnia co naj-
mniej 20 pracowników, i to nieza-
leżnie od wymiaru ich czasu pracy.
W tym przypadku to, że pracodaw-
ca nie ma obowiązku wydania re-
gulaminu na początku roku, gdyż
liczba pracowników będzie mniej-
sza niż 20, nie oznacza wcale, że
obowiązek ten nie powstanie
w trakcie roku.
A zatem z momentem zatrudnie-
nia 20 pracownika, trzeba wydać
regulamin pracy. Co więcej, taki
sam poziom zatrudnienia wymaga
uregulowania sfery płacowej pra-
cowników w ramach regulaminu
wynagradzania.
■
DANUTA KLUCZ
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 104 ustawy z 26 czerwca 1974 r.
– Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r.
nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
■
Ustawa z 4 marca 1994 r. o zakła-
dowym funduszu świadczeń socjal-
nych (t.j. Dz.U. z 1996 r. nr 70,
poz. 335 z późn. zm.).
■
Jak zmienią się przepisy podatkowe od stycznia 2009 roku
■
Jak korzystnie opodatkować dochody z najmu
Poniedziałek
29 grudnia 2008 r.
Tygodnik
Podatkowy
Możliwość uwzględniania
najniższej płacy w podstawie
wymiaru świadczeń emerytalno-
-rentowych nie dotyczy okresu
pozostawania w stosunku pracy
nakładczej.
W
styczniu 2009 r. ukończę po-
wszechny wiek emerytalny
i będę ubiegać się o emeryturę. Nie
udało mi się udowodnić wysokości
zarobków za niektóre lata wykony-
wania pracy chałupniczej. Czy jeżeli
okaże się, że wariant obliczenia eme-
rytury z uwzględnieniem tych lat bę-
dzie korzystniejszy, ZUS przyjmie za
te lata najniższe wynagrodzenia
– pyta pan Grzegorz z Konina.
N
Niiee.. P
Prrzzeep
piissyy,, k
kttó
órree w
weejjd
dą
ą w
w żżyycciiee
o
od
d 1
1 ssttyycczzn
niia
a 2
20
00
09
9 rr..,, ssttw
wo
orrzzą
ą tta
ak
ką
ą
m
mo
ożżlliiw
wo
ośśćć ttyyllk
ko
o p
prra
acco
ow
wn
niik
ko
om
m..
Pracownikiem jest osoba zatrud-
niona na podstawie umowy o pracę,
powołania, wyboru, mianowania lub
spółdzielczej umowy o pracę. W poję-
ciu tym nie mieszczą się zatrudnieni
na podstawie umowy o pracę nakład-
czą (chałupniczą). Ponadto według
ustawy o systemie ubezpieczeń spo-
łecznych odrębnym tytułem podlega-
nia ubezpieczeniom społecznym jest
pozostawanie w stosunku pracy oraz
wykonywanie pracy nakładczej. No-
we przepisy dotyczące uwzględnia-
nia najniższego wynagrodzenia
w podstawie wymiaru świadczeń
emerytalno-rentowych nie dotyczą
okresu zatem pozostawania w sto-
sunku pracy nakładczej.
Należy natomiast podkreślić, że
zarówno przy ustalaniu podstawy
wymiaru emerytury z 10 kolejnych
lat kalendarzowych wybranych
z ostatniego 20-lecia przed rokiem
zgłoszenia wniosku, jak również
z 20 dowolnie wybranych lat kalen-
darzowych z całego okresu podle-
gania ubezpieczeniom ZUS będzie
mógł uwzględnić lata wykonywa-
nia pracy nakładczej, za które nie
udało się udowodnić żadnych wy-
nagrodzeń. Za te lata zostaną jed-
nak przyjęte zarobki zerowe z uwa-
gi na brak dokumentów potwier-
dzających osiągnięte wynagrodze-
nia.
■
MAREK OPOLSKI
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1–3 ustawy z 4 września 2008 r.
o zmianie ustawy o emeryturach i ren-
tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecz-
nych (Dz.U. nr 192, poz. 1180).
■
Art. 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. –
Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 1998r. nr 21,
poz. 94 z późn. zm.).
■
Art. 6 ustawy z 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j.
Dz.U. z 2007 r. nr 11, poz. 74 z późn. zm.).
OBYWATEL
| UPRAWNIENIA CHAŁUPNIKÓW | Podstawa świadczeń
Czy ZUS uwzględni minimalną płacę
PRACODAWCA
| ZATRUDNIENIE | Przepisy wewnątrzzakładowe
Czy trzeba tworzyć
regulamin pracy
D
5
praca
nr 250
n o w e p r a w o
P R A K T Y K A
Płatnik, który zatrudnia
pracownika, którego podstawa
wymiaru składek jest niższa
od minimalnego wynagrodzenia,
powinien uzyskać oświadczenie od
tej osoby, czy ma ona inne tytuły,
z których obowiązkowo podlega
ubezpieczeniom emerytalnemu
i rentowym.
Z
atrudniamy pracownika na pół
etatu, a jego wynagrodzenie wy-
nosi 1200 zł i jest wypłacane do koń-
ca danego miesiąca. Wynagrodzenie
za grudzień otrzyma on w grudniu.
Pracownik został zgłoszony do ubez-
pieczeń społecznych i zdrowotnego.
Odprowadzamy za niego również
składkę na Fundusz Pracy, bo jego
wynagrodzenie jest wyższe od mini-
malnego. Od stycznia minimalna pła-
ca zwiększy się. Czy powinniśmy za-
płacić za niego od stycznia składkę na
FP – pyta pan Marcin z Łodzi.
JJeeżżeellii p
prra
acco
ow
wn
niik
k zzłło
ożżyy o
ośśw
wiia
ad
dcczzee--
n
niiee,, żżee o
op
prró
ócczz u
um
mo
ow
wyy o
o p
prra
accęę n
niiee m
ma
a
iin
nn
nyycch
h ttyyttu
ułłó
ów
w d
do
o u
ub
beezzp
piieecczzeeń
ń,, o
od
d
ssttyycczzn
niia
a ssk
kłła
ad
dk
ka
a n
na
a F
Fu
un
nd
du
usszz P
Prra
accyy n
niiee
p
po
ow
wiin
nn
na
a b
byyćć jju
użż zza
a n
niieeg
go
o o
op
płła
acca
an
na
a..
Jeżeli poinformuje, iż ma inne ty-
tuły do obowiązkowych ubezpieczeń
(np. umowę o pracę lub umowę zle-
cenia w innej firmie) i zsumowana
podstawa wymiaru składek na obo-
wiązkowe ubezpieczenia emerytalne
i rentowe będzie co najmniej równa
minimalnemu wynagrodzeniu,
składka na FP również po nowym ro-
ku powinna być za niego opłacana.
Zasadą jest, że obowiązek opłaca-
nia składki na Fundusz Pracy istnieje
wówczas, gdy podstawa wymiaru
składek na obowiązkowe ubezpiecze-
nia emerytalne i rentowe, m.in. pra-
cownika w przeliczeniu na okres mie-
siąca, jest równa co najmniej mini-
malnemu wynagrodzeniu. Do 31
grudnia 2008 r. minimalne wynagro-
dzenie wynosi 1126 zł. Natomiast od
1 stycznia 2009 r. wynagrodzenie to
będzie wynosiło 1276 zł.
Od 1 stycznia 2009 r. wynagrodze-
nie pracownika będzie już niższe od
minimalnego. W styczniu pracodaw-
ca powinien zatem uzyskać od pra-
cownika wspomniane oświadczenie
w sprawie innych tytułów ubezpie-
czeniowych (np. wykonywana rów-
nocześnie inna umowa o pracę).
Obowiązek opłacania składki na FP
istnieje bowiem wówczas, gdy łączna
podstawa wymiaru składek na obo-
wiązkowe ubezpieczenia emerytalne
i rentowe ubezpieczonego jest równa
co najmniej kwocie minimalnego wy-
nagrodzenia.
■
MICHAŁ JAROSIK
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 104 ustawy o promocji zatrudnie-
nia i instytucjach rynku pracy (Dz.U.
z 2008 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.).
PRACODAWCA
| OBOWIĄZKI PŁATNIKA | Składki na Fundusz Pracy
Co zrobić, gdy wzrośnie
minimalna płaca
Składników wynagrodzenia
przysługujących tylko do
określonego terminu nie
uwzględnia się przy ustalaniu
podstawy wymiaru zasiłków
należnych za okres po tym
terminie.
P
racownicy od 1 czerwca do 31
grudnia 2008 r. przysługuje do-
datek służbowy, który zgodnie z za-
sadami wynagradzania jest pomniej-
szany za okresy pobierania zasiłków
i stanowił podstawę wymiaru zasiłku
chorobowego dla pracownicy za
okres od 10 do 18 grudnia 2008 r.
Pracownica dostarczyła kolejne zwol-
nienie lekarskie na okres od 19 grud-
nia do 14 stycznia 2009 r. Czy to, że
od 1 stycznia 2009 r. nie będzie jej
przysługiwał dodatek służbowy ozna-
cza, że należy go wyłączyć z podsta-
wy wymiaru zasiłku – pyta pani Hali-
na z Gorzowa.
T
Ta
ak
k,, d
do
od
da
atteek
k tteen
n n
na
alleeżżyy w
wyyłłą
ącczzyyćć
zz p
po
od
dsstta
aw
wyy w
wyym
miia
arru
u zza
assiiłłk
ku
u cch
ho
orro
o--
b
bo
ow
weeg
go
o zza
a o
ok
krreess o
od
d 1
1 d
do
o 1
14
4 ssttyycczzn
niia
a
2
20
00
09
9 rr..
Dodatek służbowy był bowiem
przyznany pracownicy na ściśle okre-
ślony okres, a składników wynagro-
dzenia przysługujących w myśl umo-
wy o pracę lub innego aktu nawiązu-
jącego stosunek pracy tylko do okre-
ślonego terminu nie uwzględnia się
przy ustalaniu podstawy wymiaru za-
siłków należnych za okres po tym ter-
minie. W tym przypadku podstawę
wymiaru zasiłku chorobowego za
okres od 10 do 18 grudnia 2008 r.
oraz od 19 do 31 grudnia 2008 r. sta-
nowiło przeciętne miesięczne wyna-
grodzenie wypłacone pracownicy za
okres od grudnia 2007 r. do listopada
2008 r. Do wynagrodzenia za okres
od stycznia do listopada 2008 r. nale-
żało doliczyć także wypłacony w tym
okresie dodatek służbowy. Natomiast
podstawę wymiaru zasiłku chorobo-
wego za okres od 1 do 14 stycznia
2009 r. należy ponownie przeliczyć,
wyłączając z tej podstawy dodatek
służbowy, do którego pracownica nie
ma prawa od 1 stycznia 2009 r., po-
nieważ przysługiwał tylko do 31
grudnia 2008 r.
■
ANETA MAJ
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 41 ust. 2 ustawy z 25 czerwca
1999 r. o świadczeniach pieniężnych
z ubezpieczenia społecznego w razie
choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U.
z 2005 r. nr 31, poz. 267 z późn. zm.).
FIRMA
| UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE | Wysokość zasiłku chorobowego
Czy można wyłączyć
dodatek służbowy
■
Co zmieni się w zastawie rejestrowym od 11 stycznia 2009 r.
■
Jak wykorzystać faktoring do zwiększenia płynności finansowej firmy
Wtorek
30 grudnia 2008 r.
Tygodnik Prawa
Gospodarczego
FIRMA
| WYNAGRODZENIE MINIMALNE | Przełom roku
Czy wypłacić wyższe wynagrodzenie
Jeśli wynagrodzenie za grudzień
2008 r. będzie wypłacone
w styczniu 2009 r., nie oznacza,
że nie może być ono niższe niż
minimalna płaca w 2009 roku.
P
rowadzę firmę od paru miesięcy.
Kilku pracowników otrzymuje
płacę minimalną. Wypłata następuje
piątego dnia następnego miesiąca.
Od nowego roku zmieni się nato-
miast wysokość wynagrodzenia mi-
nimalnego. Czy ustalenie grudnio-
wych pensji według kwoty minimal-
nej płacy z 2008 roku jest prawidło-
we – pyta pani Grażyna z Łodzi.
O
O ttyym
m,, k
kiieed
dyy p
po
ow
wiin
nn
na
a n
na
assttą
ąp
piićć
w
wyyp
płła
atta
a p
peen
nssjjii,, d
deeccyyd
du
ujjee zza
assa
ad
dn
nii--
cczzo
o ssyysstteem
m w
wyyn
na
ag
grra
ad
dzza
an
niia
a o
ob
bo
ow
wiią
ą--
zzu
ujją
ąccyy u
u d
da
an
neeg
go
o p
prra
acco
od
da
aw
wccyy..
Pracodawca wypłacający wyna-
grodzenie raz w miesiącu może prze-
sunąć termin wypłaty na następny
miesiąc kalendarzowy i dokonać jej
w ciągu następnych 10 dni, pod wa-
runkiem, że zabieg ten ma służyć
ustaleniu jego pełnej wysokości. Gdy
takiej konieczności nie ma, wypłata
wynagrodzenia powinna być doko-
nana najpóźniej do końca miesiąca.
W opisanej sytuacji wypłata nastę-
puje w następnym miesiącu. Może
zatem powstać problem, jaką wyso-
kość minimalnego wynagrodzenia za
pracę przyjąć, jeżeli w dniu wypłaty
obowiązuje już zmieniona kwota. Za
tym, aby podstawą wyliczenia pensji
grudniowych byłą kwota minimalnej
płacy obowiązująca w 2008 roku,
przemawiają dwa argumenty. Pra-
cownik otrzymuje wynagrodzenie za
pracę wykonaną, a za czas jej niewy-
konywania, tylko gdy przepisy prawa
tak stanowią. Prawo do wynagrodze-
nia powinno być więc oceniane we-
dług przepisów obowiązujących wte-
dy, gdy była ona wykonywana.
Skoro w grudniu obowiązywała
określona minimalna płaca, należy
przyjąć, że pozostaje ona aktualna
także w chwili wypłaty grudniowej
pensji, nawet jeśli w tym czasie obo-
wiązuje inna wyższa kwota. Przyję-
cie innego rozwiązania stworzyło-
by korzystniejszą sytuację dla pra-
cowników, którzy grudniowe pen-
sje otrzymują w
następnym
miesiącu. W gorszej byliby nato-
miast ci, dla których z uwagi na ich
system wynagradzania wypłata na-
stąpiłaby w grudniu. Ich pensje by-
łyby przecież wyliczone według
niższej kwoty wynagrodzenia mini-
malnego. To jednak nie wydaje się
uzasadnione.
■
DANUTA KLUCZ
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 85 par. 2 ustawy z 26 czerwca
1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U.
z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
■
Obwieszczenie prezesa Rady Mini-
strów z 24 lipca 2008 r. w sprawie wy-
sokości minimalnego wynagrodzenia za
pracę w 2009 r. (M.P. nr 55 poz. 499).
PRACOWNIK
| UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE | Obciążenia
Ile wynoszą składki od pensji
grudniowej wypłaconej w styczniu
W 2008 roku tzw. kwota
graniczna, po przekroczeniu której
nie powinny być obliczane
i odprowadzane składki na
ubezpieczenia emerytalne
i rentowe, wynosi 85 290 zł.
J
estem zatrudniony na umowę
o pracę. W październiku 2008 r.
osiągnąłem kwotę rocznego limitu
i składki na ubezpieczenia społeczne
nie są już za mnie opłacane. Praco-
dawca zapytał, czy wynagrodzenie za
grudzień chcę otrzymać w grudniu
czy na początku 2009 roku. Jakie by-
łyby moje składki, gdyby wynagro-
dzenie (10 tys. zł) wypłacono w grud-
niu, a jakie gdy w styczniu – pyta pan
Mariusz z Kołobrzegu.
JJeeżżeellii w
wyyn
na
ag
grro
od
dzzeen
niiee zza
a g
grru
ud
dzziieeń
ń
zzo
osstta
an
niiee w
wyyp
płła
acco
on
nee d
do
o k
ko
oń
ńcca
a g
grru
ud
d--
n
niia
a 2
20
00
08
8 rr..,, tto
o p
prra
acco
od
da
aw
wcca
a p
po
ottrrą
ąccii
ttyyllk
ko
o ssk
kłła
ad
dk
kęę n
na
a u
ub
beezzp
piieecczzeen
niiee cch
ho
o--
rro
ob
bo
ow
wee..
Nie potrąci natomiast składki na
ubezpieczenia emerytalne i rento-
we, gdyż w 2008 roku osiągnął pan
już kwotę rocznego limitu. Oprócz
składki na ubezpieczenie chorobo-
we pracodawca naliczy także
składkę na ubezpieczenie wypad-
kowe (finansowaną w całości ze
środków płatnika), oraz zdrowot-
ne. W takiej sytuacji za grudzień
pracodawca naliczy składki na
ubezpieczenia:
■
emerytalne 0,
■
rentowe 0,
■
chorobowe 10 tys. x 2,45 proc.=
245 zł (składka finansowana przez
ubezpieczonego),
■
wypadkowe 10 tys. zł x 1,8 proc. =
180 zł (zakładając, że taka stopa
procentowa obowiązuje płatnika),
■
zdrowotne 877,95 zł (9755 x
9 proc.). Od zaliczki na podatek zo-
stanie odliczone 756,01 zł (9755 x
7,75 proc.), a z dochodu ubezpie-
czonego 877,95 zł – 756,01 zł =
121,94 zł
Jeśli wynagrodzenie będzie wypła-
cone w styczniu, płatnik naliczy
składki na wszystkie ubezpieczenia
społeczne, a więc i emerytalne (19,52
proc., z czego 9,76 proc. sfinansuje
ubezpieczony) i rentowe (6 proc. z te-
go 1,5 proc sfinansuje pracownik).
Składka emerytalna wyniesie 976 zł,
a rentowa 150 zł.
■
MICHAŁ JAROSIK
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 19 ustawy z 13 października
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecz-
nych (Dz.U. z 2007 r. nr 11, poz. 74
z późn. zm.).
OBYWATEL
| BEZROBOCIE | Prawo do zasiłku
Czy można odmówić podjęcia pracy
Starosta pozbawia statusu
bezrobotnego osobę, która bez
uzasadnionej przyczyny odmawia
przyjęcia propozycji pracy.
P
obieram zasiłek dla bezrobot-
nych. Otrzymałem z urzędu pra-
cy propozycję podjęcia zatrudnienia.
Jest zgodne z moimi kwalifikacjami
i dobrze płatne. Jednakże w tym za-
kładzie pracuje mój szwagier i za-
mierza odejść ze względu na złą at-
mosferę pracy, mobbing, nierozlicza-
nie nadgodzin, blokowanie korzysta-
nia z urlopu. Czy w razie odmowy
podjęcia pracy w tym zakładzie stra-
cę zasiłek – pyta pan Grzegorz z Wro-
cławia.
W
Wa
arru
un
nk
kiieem
m u
uttrrzzyym
ma
an
niia
a zza
assiiłłk
ku
u jjeesstt
u
uzzn
na
an
niiee p
prrzzeezz u
urrzzęęd
dn
niik
kó
ów
w,, żżee b
beezzrro
o--
b
bo
ottn
nyy o
od
dm
mó
ów
wiiłł p
po
od
djjęęcciia
a o
od
dp
po
ow
wiieed
d--
n
niieeg
go
o zza
attrru
ud
dn
niieen
niia
a zz u
uzza
assa
ad
dn
niio
on
neejj
p
prrzzyycczzyyn
nyy..
Prawo do zasiłku nie przysługuje
bowiem bezrobotnemu, który odmó-
wił bez uzasadnionej przyczyny przy-
jęcia propozycji odpowiedniego za-
trudnienia, innej pracy zarobkowej,
szkolenia, stażu, przygotowania za-
wodowego w miejscu pracy, wykony-
wania prac interwencyjnych lub robót
publicznych. Ponadto w takiej sytuacji
następuje pozbawienie statusu bezro-
botnego na okres 90 dni.
W przedstawionej sytuacji nie wy-
starczy jednak opinia członka rodziny.
Możliwe, że na danym terenie proble-
my w zakładzie pracy są powszechnie
znane, są sprawy w sądzie pracy lub
niekorzystne dla pracodawcy wyniki
kontroli PIP.
■
EWA DRZEWIECKA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 33 ust. 4 pkt 3, art. 71 ust. 1 pkt
1 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j.
Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.).
D
6
prawo
n o w e p r a w o
P R A K T Y K A
nr 250
OBYWATEL
| REMONTY | Dofinansowanie z budżetu państwa
Kto otrzyma premię
kompensacyjną
Właściciele kamienic otrzymają
dopłaty do kredytu na remonty
kamienic w formie premii
kompensacyjnej. Ta pomoc ma im
zrekompensować ograniczenia
podwyżek czynszu.
J
estem właścicielem kamienicy,
w której zamieszkują lokatorzy
kwaterunkowi. Czy będę mógł liczyć
podczas remontu na dopłaty z bu-
dżetu państwa – pyta pan Marek
z Kalisza.
M
Mo
ożżlliiw
wo
ośśćć u
ub
biieeg
ga
an
niia
a ssiięę p
prrzzeezz k
ka
a--
m
miieen
niicczzn
niik
kó
ów
w o
o p
prreem
miięę k
ko
om
mp
peen
nssa
a--
ccyyjjn
ną
ą w
wp
prro
ow
wa
ad
dzza
a n
no
ow
wa
a u
usstta
aw
wa
a
o
o w
wssp
piieerra
an
niiu
u tteerrm
mo
om
mo
od
deerrn
niizza
accjjii ii rree--
m
mo
on
nttó
ów
w..
Ustawa zacznie obowiązywać za
kilka miesięcy. Do określonej w niej
premii będą uprawnieni ci właściciele
(tylko osoby fizyczne), którzy zaciąg-
ną kredyt na remont kamienicy zgod-
nie z nową ustawą. Kredytu będą
udzielać banki komercyjne, które
podpiszą umowę z Bankiem Gospo-
darstwa Krajowego. Na premię kom-
pensacyjną będzie mogła liczyć oso-
ba, która 25 kwietnia 2005 r. była
właścicielem budynku mieszkalnego,
w którym był co najmniej jeden lokal
kwaterunkowy, ewentualnie była je-
go spadkobiercą, lub osoba, która po
tym dniu została spadkobiercą wła-
ściciela takiego budynku. Lokal kwa-
terunkowy to przede wszystkim taki
lokal, którego najem został nawiąza-
ny na podstawie decyzji administra-
cyjnej o przydziale.
Premia kompensacyjna ma być
przeznaczana na spłatę części kredy-
tu udzielonego na remont budynku
wielorodzinnego lub na remont bu-
dynku jednorodzinnego. Kwota pre-
mii będzie ustalana w oparciu o po-
wierzchnię użytkową lokalu kwate-
runkowego, liczbę lokali kwaterun-
kowych w budynku, czas, w którym
inwestor uprawniony do wsparcia
był właścicielem budynku mieszkal-
nego, i okresy, w których uprawnie-
nia te przysługiwały z tytułu po-
szczególnych lokali kwaterunko-
wych, oraz w oparciu o wskaźnik
przeliczeniowy kosztu odtworzenia
1 mkw. powierzchni użytkowej bu-
dynków mieszkalnych. W odniesie-
niu do jednego budynku premia
kompensacyjna będzie przyznawa-
na tylko raz. Wprowadzenie premii
kompensacyjnej to następstwo wy-
roku Europejskiego Trybunału
Praw Człowieka w Strasburgu
w sprawie Hutten-Czapska prze-
ciwko Polsce. Podstawowym celem
premii będzie wyrównanie szkód,
jakich doznali właściciele kamienic
w związku ustawowymi ogranicze-
niami wysokości czynszu (tzw.
czynsz regulowany).
■
EWA GRĄCZEWSKA-IVANOVA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 10–11 ustawy z 21 listopada 2008 r.
o wspieraniu termomodernizacji i remon-
tów. Wejdzie w życie po upływie 3 miesięcy
od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
PRZEDSIĘBIORCA
| PRAWO SPÓŁEK | Forma czynności prawnej
Czy składanie oświadczeń
będzie możliwe bez notariusza
Jedyni wspólnicy spółek
kapitałowych (z ograniczoną
odpowiedzialnością i akcyjnych)
nie będą musieli poświadczać
u notariusza podpisów pod
oświadczeniami składanymi spółce
w sprawach przekraczających
zakres zwykłych czynności spółki.
J
estem od czterech lat jednoosobo-
wym wspólnikiem spółki z o.o.
I bez względu na obowiązujące prze-
pisy i poglądy prawników w spra-
wach szczególnie istotnych dla spółki
poświadczałem u notariusza swój
podpis pod oświadczeniami lub
uchwałami. Nie chciałem narażać się
na nieważność podejmowanych
czynności prawnych. Wiem, że nie-
długo nie będę już musiał tego czy-
nić. Czy w takim razie będę mógł
z końcem stycznia przyszłego roku
bez poświadczeń zdecydować np.
o zmianie umowy spółki – pyta pan
Jacek Malinowski z Gorzowa.
O
O zzm
miia
an
niiee u
um
mo
ow
wyy ssp
pó
ółłk
kii n
na
ad
da
all n
niiee
b
bęęd
dzziiee m
mo
ożżn
na
a d
deeccyyd
do
ow
wa
aćć b
beezz
u
ucch
hw
wa
ałłyy u
um
miieesszzcczzo
on
neejj w
w p
prro
otto
ok
ko
ollee
ssp
po
orrzzą
ąd
dzzo
on
nyym
m p
prrzzeezz n
no
otta
arriiu
usszza
a..
Przepis kodeksu spółek handlo-
wych, mówiący o takiej czynności, nie
zostanie zmieniony (art. 255 par.
3 k.s.h.). Niemniej w innych sprawach,
określonych w art. 173 par. 2 i art. 303
par. 3 k.s.h. jako przekraczające zwy-
kłe czynności spółki, czyli np. w razie
decyzji (uchwały) o dużych zakupach
środków trwałych (licząc w proporcji
do majątku spółki), nie będzie już ko-
nieczne poświadczanie u notariusza
podpisu jedynego wspólnika. Te prze-
pisy nowelizacją kodeksu uchylono,
a
zmiany zaczną obowiązywać
8 stycznia 2009 r. Wyjątkiem będą
oczywiście nadal czynności wymaga-
jące – zgodnie z odrębnymi przepisa-
mi – formy aktu notarialnego, a więc
m.in. nabywanie bądź zbywanie nie-
ruchomości. Trzeba jednocześnie pa-
miętać, że pozostaną w mocy przepisy
mówiące, że w jednoosobowych spół-
kach kapitałowych oświadczenia woli
składane spółce przez jedynego wspól-
nika lub akcjonariusza wymagają for-
my pisemnej pod rygorem nieważno-
ści, chyba że ustawa wyjątkowo stano-
wi inaczej (art. 173 par 1 i art. 303 par.
2 k.s.h.).
■
DOBROMIŁA NIEDZIELSKA-JAKUBCZYK
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1 pkt 6 i 9 ustawy z 23 październi-
ka 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks
spółek handlowych (Dz.U. nr 217, poz.
1381).
Premię kompensacyjną otrzymają
kamienicznicy, którzy zdecydują się
na remont. Warunkiem przyznania
dopłaty będzie sfinansowanie
remontu z kredytu.
J
estem właścicielką kamienicy. Pla-
nuję wymianę okien. Czy otrzy-
mam pomoc z budżetu państwa przy
takim przedsięwzięciu – pyta pani
Anna z Wałbrzycha.
W
Wyym
miia
an
na
a o
ok
kiieen
n m
mo
ożżee b
byyćć ssffiin
na
an
n--
sso
ow
wa
an
na
a k
krreed
dyytteem
m ii d
da
ajjee p
prra
aw
wo
o d
do
o
p
prreem
miiii k
ko
om
mp
peen
nssa
accyyjjn
neejj..
Premię kompensacyjną będzie
można przeznaczyć na spłatę części
kredytu udzielonego na realizację:
przedsięwzięcia remontowego lub re-
montu budynku mieszkalnego jedno-
rodzinnego. W przypadku budownic-
twa wielorodzinnego, np. kamienic,
premia kompensacyjna będzie przy-
znawana łącznie z premią remonto-
wą. Zatem powiększy ona kwotę
wsparcia udzielonego w formie pre-
mii remontowej. Natomiast w przy-
padku budynków jednorodzinnych
premia będzie wypłacana samodziel-
nie. Za kredyt będzie można zrealizo-
wać przedsięwzięcie remontowe po-
legające na remoncie budynku, bal-
konów, wymianie okien. Właściciel
dostanie premię także przy przebu-
dowie domu, która trwale go ulepszy,
lub wyposażeniu budynków w insta-
lacje i urządzenia wymagane przez
obowiązujące przepisy techniczno-
-budowlane.
Kredyt będzie udzielany przez
banki komercyjne, które podpiszą
umowę z Bankiem Gospodarstwa
Krajowego. Pieniądze na premię ma-
ją pochodzić z Funduszu Remontów
i Termomodernizacji. Premia kom-
pensacyjna będzie mogła być wypła-
cona bezpośrednio po wykorzystaniu
części kredytu w wysokości nie niż-
szej niż wysokość przyznanej premii
kompensacyjnej.
■
EWA GRĄCZEWSKA-IVANOVA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 10–11 ustawy z 21 listopada
2008 r. o wspieraniu termomodernizacji
i remontów. Wejdzie w życie po upływie
3 miesięcy od ogłoszenia w Dzienniku
Ustaw.
OBYWATEL
| REMONTY | Dofinansowanie z budżetu państwa
Jakie prace
uprawniają do premii
■
Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego
■
Nowe zasady udzielania wsparcia finansowego NFOŚ
Środa
31 grudnia 2008 r.
Tygodnik Prawa
Administracyjnego
OBYWATEL
| DANE OSOBOWE | Zmiana nazwiska lub imienia
Czy można zmienić rodzaj
z żeńskiego na męski
O zmianę nazwiska lub imienia
będzie można wystąpić także
listownie. W takim przypadku
podpis wnioskodawcy powinien
być poświadczony przez
notariusza.
C
hcę zmienić nazwisko. Wiem, że
powinnam stawić się osobiście
w urzędzie stanu cywilnego. Miesiąc
temu uległam jednak poważnemu
wypadkowi i mam problemy z poru-
szaniem się. Czy wniosek o zmianę
nazwiska mogę przesłać listownie –
pyta pani Marzanna z Jarosławia.
T
To
o b
bęęd
dzziiee m
mo
ożżlliiw
wee,, a
allee d
do
op
piieerro
o
zza
a p
pó
ółł rro
ok
ku
u..
Obowiązująca ustawa o zmianie
imion i nazwisk nie przewiduje moż-
liwości korespondencyjnego złoże-
nia wniosku o zmianę nazwiska. Aby
tego dokonać, należy więc osobiście
stawić się do odpowiedniego urzędu
stanu cywilnego. Niedawno jednak,
tzn. 12 grudnia, opublikowano
w Dzienniku Ustaw nową ustawę,
która wprowadza możliwość złoże-
nia wniosku o zmianę imienia lub
nazwiska także korespondencyjnie.
Stawia jednocześnie wymóg, aby
w takim przypadku podpis wniosko-
dawcy został poświadczony przez
notariusza lub konsula, jeżeli ktoś
przebywa za granicą. Nowa ustawa
wprowadza też jeszcze jedną zmia-
nę. Dotyczy osób przebywających za
granicą. Jeśli w tym czasie będą
chciały zmienić swoje dane, będą
miały możliwość złożenia wniosku
za pośrednictwem polskiego konsu-
la. Trzeba jednak wiedzieć, że nowa
ustawa, która wprowadza takie
zmiany, wejdzie w życie dopiero 13
czerwca 2009 r. Jeśli ktoś ma pro-
blem z osobistym załatwieniem ta-
kiej sprawy w urzędzie stanu cywil-
nego, ale może zaczekać jeszcze kil-
ka miesięcy, za pół roku będzie mógł
wysłać wniosek listownie.
■
MAŁGORZATA KRYSZKIEWICZ
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 10 ust. 2 i 3 ustawy z 17
października 2008 r. o zmianie imion
i nazwisk (Dz.U. nr 220, poz. 141).
Wejdzie w życie 13 czerwca 2009 r.
SAMORZĄD
| NIERUCHOMOŚCI | Użytkowanie wieczyste
Czy przekazywać grunty pod działki
Jednostka samorządu
terytorialnego nie ma już
obowiązku nieodpłatnie
przekazywać związkowi
działkowców w użytkowanie
wieczyste gruntów pod działki
rodzinne.
N
asza gmina zamierza w miejsco-
wych planach zagospodarowa-
nia przestrzennego przeznaczyć
część swego terenu pod rodzinne
ogrody działkowe. Jednak nie prze-
każemy ich w użytkowanie Polskie-
mu Związkowi Działkowców, lecz
jednej z organizacji stowarzyszeń re-
gionalnych. Czy możemy pominąć
związek – pyta radny miasta T.
G
Gm
miin
na
a m
ma
a p
prra
aw
wo
o p
prrzzeek
ka
azza
aćć g
grru
un
n--
ttyy sstta
an
no
ow
wiią
ąccee jjeejj w
włła
assn
no
ośśćć w
w n
niieeo
od
d--
p
płła
attn
nee u
użżyyttk
ko
ow
wa
an
niiee n
niiee ttyyllk
ko
o P
Po
ollssk
kiiee--
m
mu
u Z
Zw
wiią
ązzk
ko
ow
wii D
Dzziia
ałłk
ko
ow
wccó
ów
w..
Warunkiem jest umieszczenie
tych projektów w miejscowym pla-
nie zagospodarowania przestrzen-
nego. Tak wynika z orzeczenia Try-
bunału Konstytucyjnego z 9 grudnia
2008 r., które odebrało monopol
PZD na wyłączne korzystanie
z gruntów, które jednostka samorzą-
du przeznacza w nieodpłatne użyt-
kowanie wieczyste. TK zakwestiono-
wał art. 10 ustawy o rodzinnych
ogrodach działkowych i stwierdził,
że uregulowanie z 2005 roku powta-
rza niekonstytucyjny przepis ustawy
z 1981 roku o pracowniczych ogro-
dach działkowych.
A zatem inne podmioty, związki
i organizacje w chwili opublikowania
tego wyroku w Dzienniku Ustaw, co
powinno nastąpić jeszcze w tym ro-
ku, także uzyskają prawo do otrzy-
mywania od gminy terenów rekre-
acyjnych. Ponadto Trybunał stwier-
dził, że gmina nie ma obowiązku,
lecz tylko może przekazywać tereny
pod działki. Przed wyrokiem TK sa-
morząd terytorialny był ubezwłasno-
wolniony w swoim prawie do rozpo-
rządzania własnym mieniem.
■
KATARZYNA ŻACZKIEWICZ
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 10 ustawy z 8 lipca 2005 r. o ro-
dzinnych ogrodach działkowych (Dz.U.
nr 169 poz. 1419 z późn. zm.).
■
Orzeczenie TK z 9 grudnia 2008 r.
(sygn. akt K 61/07).
D
7
prawo
nr 250
n o w e p r a w o
P R A K T Y K A
Automatyczne uznawanie
kwalifikacji zawodowych
i swoboda pracy w krajach UE
obejmuje jedynie architektów
posiadających wykształcenie
magisterskie i pełne uprawnienia
budowlane.
U
kończyłem studia architekto-
niczne I stopnia i uzyskałem ty-
tuł inżyniera. Naukę na razie prze-
rwałem. Prawdopodobnie wyjadę
za granicę, gdzie chciałbym praco-
wać w swoim zawodzie. Czy do
podjęcia pracy wystarczy moje
obecne wykształcenie – pyta pan
Andrzej z Gdyni.
JJeed
dyyn
niiee a
arrcch
hiitteek
kccii,, k
kttó
órrzzyy m
ma
ajją
ą
ttyyttu
ułł m
ma
ag
giissttrra
a ii p
po
ossiia
ad
da
ajją
ą p
peełłn
nee
u
up
prra
aw
wn
niieen
niia
a b
bu
ud
do
ow
wlla
an
nee w
w ssp
peeccjja
all--
n
no
ośśccii a
arrcch
hiitteek
ktto
on
niicczzn
neejj,, m
mo
og
gą
ą w
wyy--
k
ko
on
nyyw
wa
aćć ssw
wó
ójj zza
aw
wó
ód
d w
w k
krra
ajja
acch
h
U
Un
niiii E
Eu
urro
op
peejjssk
kiieejj b
beezz u
uzzn
na
aw
wa
an
niia
a
k
kw
wa
alliiffiik
ka
accjjii..
Obowiązująca od 13 grudnia no-
welizacja ustawy o samorządach
zawodowych architektów, inżynie-
rów budownictwa oraz urbanistów
i ustawy – Prawo budowlane uza-
leżnia przynależność do danego sa-
morządu zawodowego architektów
od stopnia uzyskanego wykształce-
nia i posiadanych kwalifikacji. Oso-
by, które po zdaniu egzaminu będą
posiadać uprawnienia budowlane
w specjalności architektonicznej
w ograniczonym zakresie i które
nie legitymują się tytułem magi-
stra, będą obecnie zrzeszane
w Izbie Inżynierów Budownictwa.
Poza granicami Polski praca w za-
wodzie architekta będzie możliwa
od razu w tzw. automatycznym try-
bie uznawania kwalifikacji jedynie
w przypadku osób, które należą do
Izby Architektów. W innych przy-
padkach taka praca będzie możli-
wa jedynie po przejściu procesu
uznawania kwalifikacji w systemie
ogólnym. Architekci posiadający
jedynie wykształcenie inżynierskie
nie będą więc mogli skorzystać
z automatycznego uznawania kwa-
lifikacji zawodowych.
■
ARKADIUSZ JARASZEK
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1 pkt 2 ustawy z 7 listopada
2008 r. o zmianie ustawy o samorzą-
dach zawodowych architektów, inży-
nierów budownictwa oraz urbanistów
oraz ustawy – Prawo budowlane (Dz.U.
nr 210, poz. 1321).
OBYWATEL
| BUDOWNICTWO | Uznawanie kwalifikacji zawodowych
Czy każdy architekt
może pracować za granicą
Osoba, która nabyła kwalifikacje
zawodowe w budownictwie
w jednym z państw UE i chce ich
uznania w Polsce, musi
udokumentować swoje
wykształcenie i wykazać się
znajomością języka polskiego.
U
prawnienia inżyniera budow-
nictwa uzyskałem w Niem-
czech. Chciałbym jednak teraz wy-
konywać zawód w Polsce, gdyż tu-
taj mieszkam. Czy mogę uznać swo-
je kwalifikacje zawodowe – pyta
pan Michał ze Szczecina.
O
Osso
ob
byy,, k
kttó
órree u
uzzyyssk
ka
ałłyy u
up
prra
aw
wn
niiee--
n
niia
a b
bu
ud
do
ow
wlla
an
nee w
w iin
nn
nyym
m p
pa
ań
ńssttw
wiiee
U
UE
E,, m
mo
og
gą
ą u
ub
biieeg
ga
aćć ssiięę o
o iicch
h u
uzzn
na
an
niiee
w
w P
Po
ollssccee..
Postępowanie w sprawie uzna-
wania kwalifikacji zawodowych
wszczynane jest na wniosek osoby
zainteresowanej i prowadzone jest
przez właściwą Krajową Radę Izby.
Wniosek o wszczęcie postępowania
powinien zawierać imię, nazwisko,
datę i miejsce urodzenia oraz oby-
watelstwo wnioskodawcy, nazwę
państwa członkowskiego, w którym
wnioskodawca uzyskał kwalifikacje
zawodowe, określenie zawodu albo
działalności, a także wskazanie dy-
plomów, świadectw i innych doku-
mentów potwierdzających posiada-
ne kwalifikacje i uprawnienia. Do
wniosku powinny być także dołą-
czone dokumenty potwierdzające
obywatelstwo i kwalifikacje zawo-
dowe, ponadto zaświadczenie o do-
świadczeniu zawodowym danej
osoby (jeżeli jest wymagane), a tak-
że zaświadczenie wydane przez
właściwy organ państwa UE, że
wnioskodawcy nie zawieszono pra-
wa do wykonywania działalności
bądź nie zakazano mu wykonywa-
nia zawodu. Jeżeli wszystkie złożo-
ne dokumenty będą potwierdzały,
że dana osoba posiada wymagane
kwalifikacje zawodowe, a także po-
siada znajomość języka polskiego
w mowie i piśmie w zakresie nie-
zbędnym do wykonywania samo-
dzielnych funkcji technicznych
w budownictwie, to Krajowa Rada
Izby wyda decyzję o uznaniu kwali-
fikacji zawodowych i zobowiąże
izbę okręgową do wpisania wnio-
skodawcy na listę członków danego
zawodu. Uznanie kwalifikacji po-
winno nastąpić w terminie trzech
miesięcy.
■
ARKADIUSZ JARASZEK
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1 pkt 7 ustawy z 7 listopada
2008 r. o zmianie ustawy o samorzą-
dach zawodowych architektów, inży-
nierów budownictwa oraz urbanistów
oraz ustawy – Prawo budowlane (Dz.U.
nr 210, poz. 1321). Nowelizacja we-
szła w życie 18 grudnia 2008 r.
OBYWATEL
| BUDOWNICTWO | Uznawanie kwalifikacji zawodowych
Czy trzeba weryfikować
swoje uprawnienia
OBYWATEL
| HANDEL | Jakość towarów
Czy żywność wytwarzana
na własny użytek podlega kontroli
Za wprowadzanie do obrotu
produktów o niewłaściwej jakości
inspekcja może nakazać
przedsiębiorcy ich zniszczenie.
W
e własnym gospodarstwie wy-
twarzam żywność, głównie na
własny użytek lub na sprzedaż dla są-
siadów. Czy grozi mi kara za sprze-
dawanie produktów spożywczych,
jeśli ich skład nie odpowiada przepi-
som o jakości handlowej artykułów
rolno-spożywczych – pyta pan Józef
z Miedźna.
N
Niiee.. K
Ko
on
nttrro
ollii n
niiee p
po
od
dlleeg
ga
ajją
ą o
osso
ob
byy,,
k
kttó
órree w
wyyttw
wa
arrzza
ajją
ą żżyyw
wn
no
ośśćć n
na
a w
włła
assn
nyy
u
użżyytteek
k llu
ub
b ssp
prrzzeed
da
ajją
ą jjee w
w g
go
ossp
po
od
da
arr--
ssttw
wiiee b
beezzp
po
ośśrreed
dn
niio
o k
ko
on
nssu
um
meen
ntto
om
m..
Nawet jeśli produkty sprzedawa-
ne sąsiadom nie spełniają norm ja-
kości handlowej, Inspekcja Jakości
Handlowej Artykułów Rolno-Spo-
żywczych (IJHARS) nie może nało-
żyć na niego kary pieniężnej ani za-
kazać sprzedaży wyrobów.
Inspekcja działa w pozostałych
przypadkach wytwarzania żywno-
ści. Jej zadaniem jest zapewnienie
ochrony interesów konsumentów
oraz producentów na rynku. Żyw-
ność wprowadzana do obrotu musi
bowiem odpowiadać wymaganiom
jakościowym. Jeśli tak nie jest, wo-
jewódzki inspektor może dokonać
kontroli. Za naruszanie prawa
przez przedsiębiorcę i wprowadza-
nie do obrotu produktów o niewła-
ściwej jakości organy IJHARS mogą
decyzją administracyjną zakazać
wprowadzania do obrotu artykułu,
nakazać poddanie go określonym
zabiegom, na przykład właściwemu
oznakowaniu lub nakazać jego
zniszczenie. Przepisy znowelizowa-
nej ustawy o jakości handlowej ar-
tykułów rolno-spożywczych, które
obowiązują od 18 grudnia 2008 r.,
umożliwiają wydawanie decyzji ad-
ministracyjnych jeszcze przed za-
kończeniem kontroli. W decyzjach
tych będą też nakładane kary pie-
niężne.
■
DARIA STOJAK
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1 ustawy z 24 października 2008 r.
o zmianie ustawy o jakości handlowej ar-
tykułów rolno-spożywczych (Dz.U. 214,
poz. 1346). Weszła w życie 18 grudnia
2008 r.
PRZEDSIĘBIORCA
| HANDEL | Oznakowanie towarów spożywczych
Kiedy produkt jest zafałszowany
Sprzedaż produktów z informacją
fałszującą ich prawdziwe
właściwości grozi karą do 10 proc.
przychodów przedsiębiorcy.
C
zy sprzedając masło, którego
skład odpowiada składowi mar-
garyny, naruszam prawo? Tego typu
oznakowanie stosuję w celach rekla-
mowych. Na odwrocie opakowania
podaję równocześnie prawdziwy
skład produktu – zastanawia się pan
Konrad z Torunia.
T
Ta
ak
kiiee d
dzziia
ałła
an
niiee m
mo
ożżee b
byyćć u
uzzn
na
an
nee
zza
a n
na
arru
usszzeen
niiee p
prra
aw
wa
a..
Produkt,w którym wprowadzono
zmiany dotyczące oznakowania, ma-
jące na celu ukrycie jego rzeczywiste-
go składu lub innych właściwości,
może być uznany za produkt zafał-
szowany, jeśli niezgodności te lub
zmiany w istotny sposób naruszają in-
teresy konsumentów. Według no-
wych przepisów, obowiązujących od
18 grudnia, tak może być w szczegól-
ności, jeśli:
■
dokonano zabiegów, które zmieni-
ły lub ukryły jego rzeczywisty skład
lub nadały mu wygląd produktu
zgodnego z przepisami dotyczący-
mi jakości handlowej,
■
w oznakowaniu podano nazwę nie-
zgodną z przepisami dotyczącymi
jakości handlowej poszczególnych
artykułów rolno-spożywczych albo
niezgodną z prawdą,
■
w oznakowaniu podano niezgodne
z prawdą dane w zakresie składu,
pochodzenia, terminu przydatno-
ści do spożycia lub daty minimalnej
trwałości, zawartości netto lub kla-
sy jakości handlowej.
Za tego typu działania grożą też
kary pieniężne, nakładane decyzjami
administracyjnymi. Za wprowadza-
nie do obrotu artykułów rolno-spo-
żywczych nieodpowiadających jako-
ści handlowej określonej w przepi-
sach o jakości handlowej lub deklaro-
wanej przez producenta w oznako-
waniu najniższa kara wynosi 500 zł,
a najwyższa – pięciokrotność korzyści
majątkowej uzyskanej lub która mo-
głaby zostać uzyskana przez wprowa-
dzenie takich artykułów do obrotu.
Ponadto za wprowadzanie do obrotu
artykułów rolno-spożywczych zafał-
szowanych grozi kara od 1000 zł aż
do 10 proc. przychodu osiągniętego
przez przedsiębiorcę w roku rozlicze-
niowym poprzedzającym rok nałoże-
nia kary. Informacje zawarte w decy-
zjach IJHARS będą podawane do pu-
blicznej wiadomości.
■
DARIA STOJAK
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1 ustawy z 24 października 2008 r.
o zmianie ustawy o jakości handlowej ar-
tykułów rolno-spożywczych (Dz.U.
nr 214, poz. 1346), która weszła w życie
18 grudnia 2008 r.
■
Prognozy dla rynku kredytowo-depozytowego
■
Potrącenia z rachunku bankowego
Piątek
2 stycznia 2009 r.
Mój
Portfel
ADMINISTRACJA
| CUDZOZIEMCY | Zezwolenie na zamieszkanie
Czy powiadomić o przesłuchaniu
Nie trzeba zawiadamiać
cudzoziemca, który złożył wniosek
o udzielenie zezwolenia na
zamieszkanie na czas oznaczony,
o terminie przesłuchania świadka.
C
udzoziemiec ubiega się o zezwo-
lenie na zamieszkanie na czas
oznaczony. Podejrzewamy, że jego
wniosek zawiera fałszywe dane. Czy
musimy powiadomić go o przesłucha-
niu świadka, który potwierdzi przy-
puszczenia – pyta pani Anna z Łodzi.
O
Orrg
ga
an
n a
ad
dm
miin
niissttrra
accjjii ((w
wo
ojjeew
wo
od
da
a))
w
w p
po
ossttęęp
po
ow
wa
an
niiu
u o
o u
ud
dzziieelleen
niiee llu
ub
b cco
off--
n
niieecciiee zzeezzw
wo
olleen
niia
a n
na
a zza
am
miieesszzk
ka
an
niiee n
na
a
cczza
ass o
ozzn
na
acczzo
on
nyy b
bęęd
dzziiee m
mó
óg
głł u
un
niik
kn
ną
ąćć
p
po
ow
wiia
ad
do
om
miieen
niia
a ssttrro
on
nyy o
o m
miieejjssccu
u ii tteerr--
m
miin
niiee p
prrzzeep
prro
ow
wa
ad
dzza
an
niia
a d
do
ow
wo
od
du
u zzee
śśw
wiia
ad
dk
kó
ów
w,, b
biieeg
głłyycch
h llu
ub
b o
og
gllęęd
dzziin
n..
Taką zmianę przewiduje noweliza-
cja ustawy o cudzoziemcach, która
wejdzie w życie 1 stycznia 2009 r.
Przyspieszy i usprawni to postępowa-
nie wyjaśniające w sprawach udziela-
nia cudzoziemcom zezwolenia na za-
mieszkanie na czas oznaczony.
Jeżeli zachodzi podejrzenie, że cu-
dzoziemiec dołączył do wniosku do-
kumenty zawierające fałszywe infor-
macje, jak również gdy zeznał nie-
prawdę albo podrobił dokument,
urzędnik nie będzie musiał stosować
art. 79 kodeksu postępowania admi-
nistracyjnego. Zatem nie będzie mu-
siał zawiadomić cudzoziemca o miej-
scu i terminie przeprowadzenia dowo-
du ze świadków, biegłych lub oględzin
przynajmniej na siedem dni przed ter-
minem przeprowadzenia dowodu.
Cudzoziemiec nie będzie miał także
możliwości brania udziału w przepro-
wadzeniu dowodu ani zadawania py-
tań świadkom, biegłym oraz składać
wyjaśnienia.
Nową regulację wprowadzono na
wzór przepisu dotyczącego ustalania,
czy związek małżeński cudzoziemca
nie został zawarty w celu obejścia
przepisów dotyczących legalizacji po-
bytu, gdzie również wyłączono stoso-
wanie art. 79 k.p.a.
■
EWA GRĄCZEWSKA-IVANOVA
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1 pkt 33 e ustawy z 24 październi-
ka 2008 r. ustawy o cudzoziemcach oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 216,
poz. 1367).
D
8
prawo
n o w e p r a w o
P R A K T Y K A
nr 250
■
Czy nandal warto inwestować w mieszkania
■
Dla kogo premia termomodernizacyjna
Piątek
2 stycznia 2009 r.
Moje
Nieruchomości
OBYWATEL
| DANE OSOBOWE | Zmiana imienia i nazwiska
Czy można złożyć wniosek drogą
korespondencyjną
Jeżeli urząd gminy lub miasta
chce wywłaszczyć działki na cele
publiczne, zgoda Polskiego
Związku Działkowców nie będzie
potrzebna.
M
am działkę rodzinną na tere-
nie Wrocławia. Urząd miej-
ski chce wybudować supermarket
na terenie działek i wywłaszczyć
nas wiosną. Czy ma do tego pra-
wo, jeśli działkowcy sprzeciwiają
się temu – pyta pani Ludmiła
z Wrocławia.
W
Wiieellee zza
alleeżżyy o
od
d tteeg
go
o,, n
na
a jja
ak
kiiee ccee--
llee m
ma
a b
byyćć p
prrzzeezzn
na
acczzo
on
nyy p
prrzzeejjm
mo
o--
w
wa
an
nyy tteerreen
n..
Do 9 grudnia br. sytuacja była ja-
sna: ustawa o rodzinnych ogrodach
działkowych zabraniała ich likwida-
cji przez jednostkę samorządu tery-
torialnego, której teren był własno-
ścią, jeśli Polski Związek Działkow-
ców nie wyrażał na to zgody. Jed-
nak po orzeczeniu Trybunału
Konstytucyjnego, które zapadło
9 grudnia, nastąpi zmiana prawa
i z dniem ogłoszenia sentencji Try-
bunału w Dzienniku Ustaw ta zasa-
da przestanie obowiązywać. Zgoda
PZD na wywłaszczenie nie będzie
potrzebna. Jednak w liście mowa
o wywłaszczeniu niekoniecznie na
cele publiczne.
W zasadzie działek nie można
wywłaszczać na cele niepubliczne,
takie jak sklepy wielkopowierzch-
niowe. Ustawa o gospodarce nieru-
chomościami określa wyraźnie,
czym jest cel publiczny. Zgodnie
z nią celem publicznym wywłasz-
czenia może być: wydzielenie
gruntów pod drogi publiczne i dro-
gi wodne, utrzymywanie oraz wy-
konywanie robót drogowych, urzą-
dzeń transportu publicznego, łącz-
ności publicznej i sygnalizacji, wy-
konywanie linii kolejowych,
budowa lotniska, ciągów drenażo-
wych, oczyszczalni ścieków, urzą-
dzeń służących zaopatrzeniu
w wodę, budowa urządzeń służą-
cych ochronie środowiska i ochro-
na gatunków roślin i zwierząt. Wy-
właszczać można także w celu
ochrony zabytków i budowy Po-
mników Zagłady oraz miejsc pa-
mięci narodowej, budowy szkół,
obiektów pocztowych, wydobycia
węgla, w celu budowy obiektów
obronnych i aresztów śledczych,
założenia cmentarzy.
■
KATARZYNA ŻACZKIEWICZ
PODSTAWA PRAWNA
■
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego
z 9 grudnia 2008 r. (sygn. akt K 61/07).
■
Art. 17 ustawy z 8 lipca 2005 r. o ro-
dzinnych ogrodach działkowych (Dz.U.
nr 169, poz. 1419 z późn. zm.).
■
Art.6 ustawy z 21 sierpnia 1997 r.
o gospodarce nieruchomościami
(Dz.U. z 2004 r., nr 261, poz. 2603).
OBYWATEL
| WYWŁASZCZENIA | Ogródki działkowe
Czy gmina może zabrać
działki mimo sprzeciwu
Sąd dokonuje wpisu do rejestru
zastawu na wniosek zastawnika
lub zastawcy, który będzie można
złożyć nawet drogą elektroniczną.
Powinien być wtedy opatrzony
bezpieczną podpisem
elektronicznym.
M
uszę wpisać ustanowiony za-
staw rejestrowy do rejestru
zastawów. Poinformowano mnie,
że niewpisany nie będzie zabezpie-
czał roszczeń. Czy mogę zarejestro-
wać zastaw, kierując wniosek do są-
du drogą elektroniczną – pyta pan
Bartłomiej z Gryfic.
A
Ab
byy u
uzzyyssk
ka
aćć w
wp
piiss,, ttrrzzeeb
ba
a b
bęęd
dzziiee
zzłło
ożżyyćć a
allb
bo
o w
wyyp
peełłn
niio
on
nyy p
pa
ap
piieerro
ow
wyy
ffo
orrm
mu
ulla
arrzz,, a
allb
bo
o ee--w
wn
niio
osseek
k..
Taką możliwość wprowadza no-
wela ustawy o zastawie rejestro-
wym Wnioskodawca sam wybie-
rze, w jaki sposób dokona tych for-
malności. Wpisu zastawu do reje-
stru zastawów sąd będzie
dokonywać na wniosek zastawni-
ka lub zastawcy.
Wniosek złożony drogą elektro-
niczną powinien być opatrzony bez-
piecznym podpisem elektronicz-
nym, weryfikowanym przy pomocy
ważnego kwalifikowanego certyfi-
katu.
Do wniosku trzeba dołączyć
umowę zastawniczą lub zamiast
niej inną umowę, z której wynika
nabycie przedmiotu zastawu wraz
z zastawem rejestrowym bądź wie-
rzytelności zabezpieczonej zasta-
wem rejestrowym lub jej części.
Zamiast nich wnioskodawca bę-
dzie mógł jednak dołączyć inny
dokument stanowiący podstawę
wpisu.
Wydruk wniosku i załączniki
dokumentów sąd rejestrowy bę-
dzie przechowywał w aktach.
Tam również powinna znaleźć się
informacja o tym, kto je podpi-
sał.
■
MAŁGORZATA PIASECKA-SOBKIEWICZ
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1 ust. 1 pkt. 4 ustawy z 5 wrze-
śnia 2008 r. o zmianie ustawy o zasta-
wie rejestrowym i rejestrze zastawów
oraz o zmianie innych ustaw (Dz.U.
nr 180, poz. 113). Wejdzie w życie 11
stycznia 2009 r.
OBYWATEL
| ZASTAW REJESTROWY | Procedury
Czy wniosek o wpis
musi być na papierze
Za pół roku będzie możliwa
zmiana rodzaju dotychczasowego
nazwiska – żeńskiego na męski
i odwrotnie. Musi to być jednak
uzasadnione ważnymi względami.
J
estem obywatelką dwóch krajów –
Polski oraz Stanów Zjednoczo-
nych Ameryki. Noszę nazwisko Ma-
rzena Sawicka. Na stałe mieszkam
w USA, gdzie w nazwiskach nie sto-
suje się żeńskich końcówek. Chciała-
bym w związku z tym zmienić nazwi-
sko na Marzena Sawicki. Czy mam do
tego prawo – pyta pani Marzena
z Chicago.
T
Ta
ak
ką
ą m
mo
ożżlliiw
wo
ośśćć p
prrzzyyjjęętto
o w
w o
og
głło
o--
sszzo
on
neejj jju
użż n
no
ow
weejj u
usstta
aw
wiiee o
o zzm
miia
an
niiee
iim
miieen
niia
a ii n
na
azzw
wiissk
ka
a..
Obowiązująca jeszcze ustawa
o zmianie imienia i nazwiska nie mó-
wi wprost o możliwości zmiany na-
zwiska ze względu na formę właści-
wą dla rodzaju żeńskiego i męskiego.
Dlatego urzędy stanu cywilnego
w różny sposób interpretują jej prze-
pisy. Niektóre nie dopuszczają możli-
wości zmiany nazwiska z powodów,
o jakich mowa w pytaniu. Takich wąt-
pliwości urzędy nie będą miały, kiedy
wejdzie w życie nowa ustawa o zmia-
nie imienia i nazwiska. Przygotowa-
no ją i uchwalono właśnie z uwagi na
tego typu niejasności interpretacyjne.
Nowa ustawa wyraźnie wskazuje, że
zmiana nazwiska oznacza także
zmianę jego pisowni ze względu na
formę właściwą dla rodzaju żeńskie-
go lub męskiego. Tym niemniej mo-
dyfikacji nazwiska lub imienia będzie
można dokonać tylko z ważnych po-
wodów. Do takich należy m.in. po-
trzeba dostosowania personaliów do
przepisów prawa państwa, którego
obywatelstwo wnioskodawca rów-
nież posiada. Nową ustawę już ogło-
szono, ale nieprędko wejdzie w życie.
Zacznie obowiązywać dopiero 13
czerwca 2009 r.
■
MAŁGORZATA KRYSZKIEWICZ
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 3 pkt 2 oraz art. 4 ust. 1 pkt
4 ustawy z 17 października 2008 r.
o zmianie imion i nazwisk (Dz. U. nr 220,
poz. 141).
OBYWATEL
| POŻYCZKI | Prawa wierzyciela
Czy zastaw zabezpiecza odsetki
Zastaw rejestrowy zabezpiecza
odsetki, roszczenia uboczne
wskazane przez strony w umowie
zastawniczej oraz koszty
zaspokojenia zastawnika
mieszczące się w sumie
wymienionej we wpisie zastawu.
S
taram się o pożyczkę. Zostanie mi
udzielona pod warunkiem zabez-
pieczenia jej zastawem rejestrowym.
Dowiedziałem się, że zastaw będzie
też zabezpieczał odsetki oraz inne
koszty, a cała kwota znacznie przekra-
czająca pożyczona sumę będzie wy-
mieniona we wpisie zastawu. Czy mu-
szę zgodzić się na takie zabezpiecze-
nie – pyta pan Wojciech z Wieliczki.
Z
Za
ab
beezzp
piieecczzeen
niiee p
po
ożżyycczzk
kii,, jja
ak
kiiee zza
a--
p
prro
op
po
on
no
ow
wa
ałł w
wiieerrzzyycciieell,, n
niiee n
na
arru
usszza
a
p
prrzzeep
piissó
ów
w o
o zza
asstta
aw
wiiee rreejjeessttrro
ow
wyym
m
ii rreejjeessttrrzzee zza
asstta
aw
wó
ów
w..
Przepisy, które zaczną obowiązy-
wać 11 stycznia 2009 r., przewidują,
że zastaw rejestrowy będzie zabez-
pieczał również odsetki, roszczenia
uboczne wskazane w umowie za-
stawniczej oraz koszty zaspokojenia
zastawnika, które mieszczą się
w sumie wymienionej we wpisie za-
stawu.
Pożyczkobiorca nie musi się jed-
nak godzić na to, aby zastaw reje-
strowy oprócz kwoty wierzytelności
zabezpieczał także odsetki oraz in-
ne koszty. Jeżeli jednak nie wyrazi
zgody za zaproponowany mu spo-
sób zabezpieczenia, to wówczas
musi liczyć się z tym, że wierzyciel
nie udzieli mu pożyczki. Warunki
udzielenia pożyczki i zastosowania
zabezpieczenia można jednak nego-
cjować, zanim dojdzie do zawarcia
umowy.
■
MAŁGORZATA PIASECKA-SOBKIEWICZ
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1 ust. 1 pkt 8 ustawy z 5 września
2008 r. o zmianie ustawy o zastawie re-
jestrowym i rejestrze zastawów oraz
o zmianie innych ustaw (Dz.U. nr 180,
poz. 1113). Wejdzie w życie 11 stycznia
2009 r.
Członkowie zarządów spółek
kapitałowych i komplementariusze
spółek komandytowo-akcyjnych za
brak koniecznych danych
w korespondencji i na stronach
internetowych będą podlegali
grzywnie do 5 tys. zł.
N
ie na wszystkich listach handlo-
wych i nie w całej koresponden-
cji, szczególnie e-mailowej, podawali-
śmy dane o naszej spółce z o.o. Zakła-
daliśmy, że zainteresowani wiedzą,
albo z łatwością mogą się dowiedzieć
z KRS wszystkiego, co może ich inte-
resować. Teraz nasz nowy prokurent
podniósł larum, że możemy być za to
ukarani, i to nawet dziesięciotysięcz-
ną grzywną. Czy to prawda – pyta pa-
ni Joanna z Zamościa.
M
Ma
ak
kssyym
ma
alln
na
a w
wyysso
ok
ko
ośśćć g
grrzzyyw
wn
nyy
zza
alleeżżyy o
od
d tteeg
go
o,, k
kiieed
dyy k
ka
arra
a b
byyłła
ab
byy w
wyy--
m
miieerrzzo
on
na
a..
Od 8 stycznia 2009 r., po zmia-
nie kodeksu spółek handlowych,
grzywna ta będzie dwukrotnie niż-
sza niż obecnie. Przepisy art. 127
par. 5, art. 206 par. 1 i art. 374 par.
1 k.s.h. nakazują w pismach i za-
mówieniach handlowych spółek
komandytowo-akcyjnych, z o.o.
i akcyjnych podawać określone,
szczegółowe dane na temat tych
korporacji. Rzecz dotyczy zarówno
pism papierowych, jak i elektro-
nicznych, a także stron interneto-
wych spółek. Niezbędne informa-
cje mają mówić o firmie i siedzibie
spółki, o oznaczeniu sądu, w któ-
rym przechowywana jest doku-
mentacja, numerze, pod którym
spółka została wpisana do rejestru,
NIP, REGON, a także o wysokości
kapitału zakładowego i kapitału
wpłaconego. W razie niezastoso-
wania się do tego obowiązku
członkowie zarządu spółek dziś
jeszcze mogą zapłacić grzywnę do
10 tys. zł (art. 595 par. 1 k.s.h.).
Tymczasem art. 35 ustawy o KRS
wprowadza za to samo sankcję się-
gającą 5 tys. zł. Co więcej, spółka
komandytowo-akcyjna ze swej
istoty nie ma zarządu. Nowelizacją
k.s.h. poprawiono i ujednolicono
przepisy obu ustaw na poziomie
niższej sankcji, lepiej przystającej
do wagi przewinienia. Nie zmienia
to jednak faktu, że nadal trzeba po-
dawać w korespondencji dane
spółek handlowych.
■
DOBROMIŁA NIEDZIELSKA-JAKUBCZYK
PODSTAWA PRAWNA
■
Art. 1 pkt 13 ustawy z 23 października
2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks spó-
łek handlowych (Dz.U. nr 217, poz.
1381).
PRZEDSIĘBIORCA
| PRAWO SPÓŁEK | Grzywny
Jaka będzie kara
za niepodawanie danych o spółce