nr 251

(2373) ŚRODA, 24 grudnia 2008

S Y

przepisy

PRACA

Gminy i powiaty sfinansują 10 proc. kosztów
działalności warsztatów terapii zajęciowej
niepełnosprawnych.

strona C5

PODATKI

Podatnik nie będzie mógł złożyć depozytu
w gotówce jako zabezpieczenia wykonania
decyzji podatkowej.

strona C3

PRAWO

Promocja leku wśród lekarzy nie może
odbywać się w godzinach przyjęć pacjentów
i wymaga zgody przełożonego.

strona C6

nowe prawo

SPIS TREŚCI

Przepisy staną się bardziej precyzyjne

strona C2

Będzie problem z zaświadczeniem

o zaległościach podatkowych

strona C2

Zmieni się sposób przeliczania dochodów kapitałowych

strona C2

Zabezpieczenia decyzji nie będzie można złożyć

w gotówce

strona C3

W zeznaniu za 2008 rok zmienią się zasady przekazywania

1 proc. podatku

strona C3

Zagraniczny podatnik rozliczy się w Polsce

strona C3

1,4 tys. zł za etat niepełnosprawnego

strona C4

Emerytury okresowe będą dziedziczone

strona C4

Na indywidualne konto emerytalne będzie

można wpłacić prawie 10 tys. zł

strona C4

Samorządy będą płacić na rzecz warsztatów

terapii zajęciowej

strona C5

Jak rozliczyć grudniową pensję płatną w styczniu

strona C5

Brak zgody na opinię innego lekarza

strona C5

Reklama w czasie pracy lekarza jest zakazana

strona C6

Europejski nakaz zapłaty będzie tytułem

egzekucyjnym w Polsce

strona C6

Od 27 grudnia mniej przesłanek

do odebrania uprawnień

strona C6

Wierzyciel odzyska pieniądze z przedmiotu zastawu

strona C7

Ustanowienie zastawu także przez osobę fizyczną

strona C7

Postępowanie rejestrowe tylko przed sądami polskimi

strona C7

Nie każda umowa z procedurą koncesyjną

strona C8

Więcej na infrastrukturę sportową

strona C8

Zmniejszenie subwencji na oświatę

nastąpi dopiero za trzy lata

strona C8

OBYWATEL

| NIERUCHOMOŚCI | Mieszkania spółdzielcze

Tanie przekształcenia jeszcze przez rok

Jeszcze przez rok można starać się o przekształcenia
mieszkań spółdzielczych za symboliczne kwoty.
Spółdzielnie będą mogły jednak bezkarnie zwlekać
z realizacją wniosków.

dniu 17 grudnia 2008 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł,
że obowiązujące zasady zawierania umów o przenosze-

nie własności lokali przez spółdzielnie mieszkaniowe są nie-
zgodne z konstytucją. Wśród zakwestionowanych przepisów
znalazły się przede wszystkim art. 12 ust. 1 i art. 17

ust. 1

ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2003 r. nr
119, poz. 1116 z późn. zm.), które określają warunki, jakie mu-
si spełnić spółdzielca, aby móc ubiegać się o przeniesienie wła-
sność lokalu.

Koniec tanich przekształceń

Trybunał podkreślił, że przekształcenie mieszkania lokator-

skiego po spłaceniu kosztów budowy, uregulowaniu zaległości
z tytułu bieżących opłat eksploatacyjnych za tzw. nominał (no-
minalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji przypadającej
na lokal, które spółdzielnia musi odprowadzać do budżetu
państwa, czyli przysłowiową złotówkę) odbywa się z pokrzyw-
dzeniem spółdzielni. Niekonstytucyjne są także przepisy okre-
ślające trzymiesięczny termin do zawarcia umowy o wyodręb-
nienie lokalu.

– Przepisy te powodują pozbawienie spółdzielni mieszka-

niowej przysługującego jej prawa własności, przed wyodręb-
nieniem lokal mieszkalny stanowi bowiem część składową bu-
dynku, którego właścicielem jest spółdzielnia – uzasadniała sę-
dzia Ewa Łętowska.

Zdaniem Trybunału, tak ukształtowane przepisy wyłączają

swobodę stron co do ułożenia treści umowy. Ponadto dopusz-
czają do uwłaszczenia spółdzielców na majątku spółdzielni.
Uwłaszczenie to odbywa się bez zgody organów spółdziel-
czych, jego warunki są określone ustawowo, a zatem nie ma tu
możliwości uwzględnienia woli samej spółdzielni wyrażonej
w statucie czy uchwale.

Stanowisko TK wzbudziło wiele kontrowersji.

– Trybunał zanegował przekształcenie własnościowego

spółdzielczego prawa do lokalu we własność, w sytuacji gdy
wejście w posiadanie tego prawa wymagało wpłaty 100 proc.
wartości mieszkania, a także żeby kupić własnościowe spół-
dzielcze mieszkanie, trzeba było zapłacić wartość rynkową za
lokal, więc za co jeszcze dopłacać – podkreśla poseł Łukasz
Zbonikowski. Orzeczenie popierają natomiast przedstawiciele
władz większości spółdzielni mieszkaniowych i członkowie,
którzy czują się w dalszym ciągu pokrzywdzeni przez to, że nie
udało im się wcześniej przekształcić mieszkań na korzystniej-
szych zasadach.

Przepisy określające warunki i terminy tanich przekształ-

ceń będą obowiązywały jeszcze przez rok od ogłoszenia wyro-

ku w Dzienniku Ustaw (w praktyce następuje to w ciągu 2 ty-
godni od jego wydania).

– Wyroku nie muszą obawiać się wszyscy, którzy już nabyli

prawo własności lokalu. W trudnej sytuacji mogą się natomiast
znaleźć osoby, które są w trakcie procesu zawierania umów
o przeniesienie własności lokalu, jak również osoby, które dopie-
ro zamierzają złożyć wniosek w tej sprawie. Decyzją Trybunału
Konstytucyjnego wykup lokali na dotychczasowych zasadach
jest jeszcze możliwy przez najbliższe 12 miesięcy, co ma dać czas
ustawodawcy, na przygotowanie odpowiednich i zgodnych
z konstytucją rozwiązań. Istnieje jednak obawa, że spółdzielnie
nie będą zainteresowane szybkim zawieraniem umów, w sytu-
acji gdy za 12 miesięcy przepisy te i tak nie będą już obowiązy-
wać – zauważa Rafał Gołąb z kancelarii Chałas i Wspólnicy.

Pójdą po odszkodowania

Komentujący wyrok prawnicy nie wykluczają, że jedną

z najpoważniejszych konsekwencji stwierdzenia niekonstytu-
cyjności obowiązujących od półtora roku przepisów będzie
masowe występowanie przez spółdzielnie o odszkodowania
do Skarbu Państwa.

– Spółdzielnie będą prawdopodobnie chciały, aby państwo

zrekompensowało straty powstałe w wyniku obowiązywania
niekonstytucyjnych przepisów – mówi prof. Henryk Cioch
z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Chodzi
o odzyskanie przynajmniej części pieniędzy, które lokatorzy
musieli wpłacić na konta spółdzielni, chcąc wyodrębnić wła-
sność lokalu przed 31 lipca 2007 r.

Już wiadomo, że nieśmiałe prognozy ziszczą się na pewno.

Największe spółdzielnie w Warszawie i Poznaniu zdążyły zło-
żyć już deklaracje, że za rok skierują do sądów pozwy o milio-
nowe rekompensaty z budżetu państwa.

■

ADAM MAKOSZ

PODSTAWA PRAWNA

■

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 17 grudnia 2008 r. (sygn. akt

P 16/08).

PRAWO strony C6–C8

Tygodniki Nowe Prawo PRAKTYKA i Nowe Prawo PRZEPISY

wyłącznie dla prenumeratorów

www.egp.gazetaprawna.pl

Jeśli nie masz prenumeraty Gazety Prawnej, tygodniki możesz kupić

z e-wydaniem numerów, do których będą dołączone

dostępne co tydzień

Jeśli masz pytania dotyczące nowych
przepisów – wyślij e-mail na adres:

praktyka@infor.pl
albo zadzwoń: (0-22) 530 40 34

Trybunał uznał za sprzeczny z konstytucyjną zasadą demokratyczne-
go państwa został art. 27

ustawy o spółdzielniach mieszkanio-

wych. Przewiduje on możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności
karnej członków zarządu spółdzielni celowo opóźniających uwłasz-
czenia spółdzielców. Sądy będą musiały teraz uniewinnić wszystkich
członków zarządu, którym zarzucono takie wykroczenie, a prokura-
tury umorzyć toczące się wobec nich postępowania przygotowaw-
cze. W przypadkach, gdzie zostały już wymierzone grzywny będzie
zachodziła konieczność wznowienia postępowania. Ten przepis
utraci moc z dniem ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.

UNIEWINNIENIA PREZESÓW

podatki

n o w e p r a w o

P R Z E P I S Y

nr 251

PODATNIK

| ORDYNACJA PODATKOWA | Zbycie przedsiębiorstwa

Będzie problem z zaświadczeniem
o zaległościach podatkowych

Nabywca przedsiębiorstwa lub
jego zorganizowanej części
odpowie za zaległości podatkowe
zbywcy powstałe po dniu
wydania zaświadczenia
o wysokości zaległości zbywcy.

początkiem przyszłego roku
w wyniku nowelizacji Ordynacji

podatkowej zmieni się zakres odpo-
wiedzialności nabywcy przedsiębior-
stwa lub jego zorganizowanej części.
Od 1 stycznia 2009 r. nabywca skład-
ników majątku związanego z prowa-
dzoną działalnością gospodarczą, je-
żeli ich wartość jednostkowa w dniu
zbycia będzie wynosić co najmniej
16 100 zł, nie będzie odpowiadał so-
lidarnie z podatnikiem za powstałe
do dnia nabycia zaległości podatko-
we. Odpowiedzialności za zaległości
podatkowe nie będzie także ponosił
nabywca pod warunkiem, że przy za-
chowaniu należytej staranności nie
mógł wiedzieć o tych zaległościach.

Solidarna odpowiedzialność

Poza wspomnianym wyjątkiem

nabywca przedsiębiorstwa lub jego
zorganizowanej części będzie w dal-
szym ciągu odpowiadał całym swo-
im majątkiem solidarnie z podatni-
kiem za powstałe do dnia nabycia za-
ległości podatkowe. Co więcej, zgod-
nie z art. 112 par. 7 Ordynacji
podatkowej nabywca będzie również
odpowiadał za zaległości podatkowe

i inne należności zbywcy powstałe po
dniu wydania zaświadczenia o zale-
głościach podatkowych, a przed
dniem nabycia przedsiębiorstwa lub
jego zorganizowanej części, jeżeli od
dnia wydania zaświadczenia do dnia
zbycia upłynęło więcej niż 30 dni.

Problem z zaświadczeniem

Zgodnie z art. 306g Ordynacji, or-

gany podatkowe w przypadku zbycia
przedsiębiorstwa lub jego zorganizo-
wanej części będą wydawały za-
świadczenia o wysokości zaległości
podatkowych zbywającego na wnio-
sek zbywającego oraz na wniosek
nabywcy, za zgodą zbywającego.

Paweł Chodziński, doradca po-

datkowy współpracujący z kancela-
rią Linklaters, wskazuje, że w nowe-
lizacji znalazł się jednak przepis
przejściowy (art. 8 ustawy noweli-
zującej – przyp. red.), zgodnie z któ-
rym do odpowiedzialności podatko-
wej osób trzecich za zaległości po-
datkowe powstałe przed dniem wej-
ścia w życie ustawy stosuje się art.
112 ustawy zmienianej w art.
1 w brzmieniu obowiązującym
przed dniem wejścia w życie niniej-
szej ustawy. Według niego moment
wejścia w życie regulacji w nowym
brzmieniu zostanie w praktyce od-
roczony do chwili przedawnienia
zaległości podatkowych powstałych
przed wejściem w życie omawiane-
go przepisu.

– Mogą się więc pojawić problemy

z uzyskiwaniem zaświadczeń w try-
bie art. 306g Ordynacji podatkowej
w stosunku do transakcji, których
przedmiotem są składniki majątku
o wartości powyżej 16 100 zł, zwią-
zane z prowadzoną działalnością go-
spodarczą i niebędące przedsiębior-
stwem lub jego zorganizowaną czę-
ścią – ostrzega Paweł Chodziński.

Nie jest do końca jasne, w jakim

trybie będzie można uzyskać za-
świadczenie o zaległościach podat-
kowych zbywcy składników mająt-
ku, o których mowa w starym art.
112 Ordynacji. Mimo ewentual-
nych trudności praktycznych Paweł
Chodziński zaleca od 1 stycznia
2009 r. uzyskiwanie zaświadczeń
w trybie art. 306g również w trans-
akcjach dotyczących składników
majątku innych niż przedsiębior-
stwo lub jego zorganizowana
część. Dla uniknięcia wątpliwości
doradza uzyskiwanie zaświadczeń
w trybie na wniosek nabywcy, za
zgodą zbywającego.

■

ŁUKASZ ZALEWSKI

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 pkt 22, art. 1 pkt 51 ustawy

z 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy
– Ordynacja podatkowa oraz niektó-
rych innych ustaw (Dz.U. nr 209,
poz. 1318), która wejdzie w życie
1 stycznia 2009 r.

PODATNIK

| PIT | Dochody kapitałowe

Zmieni się sposób przeliczania
dochodów kapitałowych

Od 2009 roku przeliczanie
niektórych przychodów
kapitałowych uzyskanych
w walutach obcych na złote będzie
analogiczne jak przeliczanie
wydatków na ich poniesienie.

istopadowa nowelizacja ustawy
o podatku dochodowym od osób

fizycznych wprowadzi z początkiem
przyszłego roku zmiany w przelicza-
niu przychodów uzyskanych przez
podatnika w walutach obcych. Od-
rębną regulacją zostały objęte niektó-
re przychody zaliczające się do kata-
logu przychodów z kapitałów pie-
niężnych – m.in. tych, których źró-
dłem są inwestycje giełdowe oraz te
związane z nominalną wartością
udziałów (akcji) w spółce mającej
osobowość prawną. Szczegółowy wy-
kaz tych przychodów określony zo-
stał w art. 1 pkt 9 tej nowelizacji.

Tym samym do ustawy o PIT do

art. 17, który określa źródła przycho-
dów z kapitałów pieniężnych, został
dodany ust. 4. Zgodnie z nim od
1 stycznia 2009 r. przychody z wyżej
wymienionych źródeł uzyskane
w walutach obcych przelicza się na
złote według kursu średniego walut

obcych ogłaszanego przez Narodowy
Bank Polski (NBP) z ostatniego dnia
roboczego poprzedzającego dzień
uzyskania przychodu. Zasada ta jest
analogiczna do sposobu przeliczania
kosztów uzyskania przychodów po-
niesionych w walucie obcej określo-
nego w ustawie o PIT. Według art. 22
ust. 1 ustawy o PIT koszty poniesione
w walutach obcych przelicza się na
złote według kursu średniego ogła-
szanego przez NBP z ostatniego dnia
roboczego poprzedzającego dzień
poniesienia kosztu. Zmiana ta będzie
mieć zastosowanie w szczególności
do przychodów:

■

z odpłatnego zbycia udziałów
w spółkach mających osobowość
prawną oraz papierów wartościo-
wych,

■

z realizacji praw wynikających
z papierów wartościowych,

■

z odpłatnego zbycia pochodnych
instrumentów finansowych oraz
z realizacji praw z nich wynikają-
cych.

Do końca grudnia tego rodzaju

przychody uzyskane w walucie obcej
przelicza się na złote według kursów
kupna z dnia otrzymania lub posta-
wienia do dyspozycji podatnika,

ogłaszanych przez bank, z którego
usług korzystał podatnik. Jeżeli po-
datnik nie korzysta z usług banku,
przychody przelicza się na złote we-
dług kursu średniego walut obcych
z dnia uzyskania przychodów, ogła-
szanego przez NBP.

Nowy sposób przeliczania przy-

chodów uzyskanych w walutach ob-
cych spowoduje, że wszyscy inwesto-
rzy giełdowi uzyskujący przychody
w walutach obcych będą przeliczali je
na złote według jednolitych kursów
ogłaszanych przez NBP, a nie ogłasza-
nych przez bank, który prowadzi in-
dywidualny rachunek inwestora –
podobnie jak przy przeliczaniu kosz-
tów.

■

PRZEMYSŁAW MOLIK

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 pkt 9 ustawy z 6 listopada 2008 r.

o zmianie ustawy o podatku dochodo-
wym od osób fizycznych, ustawy o podat-
ku dochodowym od osób prawnych oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 209,
poz. 1316).

■

Art. 11 ust. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r.

o podatku dochodowym od osób fizycz-
nych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176
z późn. zm.).

Od grudnia 2008 roku korekty
VAT w przypadku zakończenia
działalności gospodarczej
dokonuje się w deklaracji
podatkowej za ostatni okres
rozliczeniowy.

d początku grudnia obowiązu-
ją nowe zasady dokonywania

korekty rocznej VAT. Wynikają one
z ostatniej listopadowej nowelizacji
ustawy o VAT. Najistotniejsze zmia-
ny dotyczą zasad dokonywania ko-
rekty rocznej VAT w przypadku
środków trwałych oraz wartości nie-
materialnych i prawnych podlegają-
cych amortyzacji, zwłaszcza w za-
kresie nieruchomości i praw z nią
związanych. Obowiązek dokonywa-
nia korekt w ciągu dziesięciu lat nie
dotyczy już opłat rocznych pobiera-
nych z tytułu oddania gruntu
w użytkowanie wieczyste. W tym
przypadku stosuje się zasadę ogól-
ną.

Zasada ogólna

Podstawowa zasada dokonywa-

nia rocznej korekty VAT nie uległa
zmianie. Tak jak dotychczas podat-
nicy, którzy prowadzą działalność
zarówno opodatkowaną, jak i zwol-
nioną z VAT, po zakończeniu roku
muszą dokonać korekty kwoty po-
datku odliczonego. Przy korekcie
uwzględnia się proporcję szacunko-
wą z ubiegłego roku, w stosunku do
proporcji rzeczywistych obrotów
danego roku. Korekty nie dokonują
jedynie podatnicy, u których różni-
ca w proporcji nie przekracza
2 punktów procentowych.

Osobne zasady dokonywania

korekty VAT dotyczą środków
trwałych. Chodzi o towary i usługi,
których wartość przekracza 15 tys.
zł i które na podstawie przepisów
o podatku dochodowym są zalicza-
ne do środków trwałych oraz war-
tości niematerialnych i prawnych
podlegających amortyzacji. Doty-
czy to także gruntów i praw wie-
czystego użytkowania gruntów, je-
żeli zostały zaliczone do środków
trwałych lub wartości niematerial-
nych i prawnych nabywcy.

W takim przypadku zamiast jed-

norazowej korekty podatnik doko-
nuje jej w ciągu pięciu kolejnych lat.
Zmian dokonano co do
dziesięcioletniej korekty. Po zmia-
nie dotyczy ona nie tylko nierucho-
mości, ale wprost praw wieczystego
użytkowania gruntów. W przypad-
ku nieruchomości i praw wieczyste-
go użytkowania gruntów roczna ko-
rekta VAT będzie dotyczyć 1/10
kwoty podatku naliczonego przy ich
nabyciu lub wytworzeniu.

Nowością jest jednak to, że

obowiązek dokonywania korekt
w ciągu dziesięciu lat nie dotyczy
już opłat rocznych pobieranych
z tytułu oddania gruntu w użytko-
wanie wieczyste. W tym przypad-
ku stosuje się zasadę ogólną.

Kiedy składać korektę

Korekty – zarówno jednorazo-

wej, jak i pięcio- i dziesięcioletniej

– dokonuje się w deklaracji podat-
kowej składanej za pierwszy okres
rozliczeniowy roku następującego
po roku podatkowym, za który
jest ona dokonywana. Nic się
w tym zakresie nie zmieniło. Jed-
nak ustawodawca wskazał, kiedy
dokonuje się korekty w przypad-
ku zakończenia działalności go-
spodarczej. Przy zakończeniu
działalności korekty dokonuje się
w deklaracji podatkowej za ostat-
ni okres rozliczeniowy.

Zmiana prawa do obniżenia

W wyniku nowelizacji do prze-

pisu określającego procedurę ko-
rekty rocznej, tj. art. 91, dodano
cztery nowe ustępy 7a–7d ustawy
o VAT. Stanowią one uzupełnienie
ust. 7, zgodnie z którym przepisy
ust. 1–6 stosuje się odpowiednio
w przypadku, gdy podatnik miał
prawo do obniżenia kwot podatku
należnego o całą kwotę podatku
naliczonego od wykorzystywane-
go przez siebie towaru lub usługi
i dokonał takiego obniżenia, albo
nie miał takiego prawa, a następ-
nie zmieniło się prawo do obniże-
nia kwoty podatku należnego
o kwotę podatku naliczonego od
tego towaru lub usługi.

Nowe zasady określają, kiedy

i na jakich zasadach należy doko-
nać korekty w przypadku zmiany
prawa do obniżenia podatku. Na
przykład w odniesieniu do środ-
ków trwałych powyżej 15 tys. zł
korekty dokonuje się przy każdej
kolejnej zmianie prawa do odli-
czeń, jeżeli zmiana ta następuje
w okresie korekty. Nowe przepisy
rozstrzygają też sytuację, jak do-
konać korekty, jeżeli zmiana pra-
wa do obniżenia podatku należ-
nego wynika z przeznaczenia to-
warów lub usług.

■

ALEKSANDRA TARKA

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 91 ustawy z 11 marca 2004 r.

o podatku od towarów i usług (Dz.U.
nr 54, poz. 535 z późn. zm.)
w brzmieniu nadanym ustawą
z 7 listopada 2008 r. o zmianie usta-
wy o podatku od towarów i usług
oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U. nr 209, poz. 1320).

PODATNIK

| VAT | Korekta roczna

Przepisy staną się
bardziej precyzyjne

Podatnik kupił towary o wartości do
15 tys. zł. Okazało się, że w grudniu
podatnik zmienił przeznaczenie towa-
rów i w związku z tym nastąpiła zmia-
na prawa do obniżenia podatku na-
leżnego. W takim przypadku podat-
nik dokona korekty związanej ze
zmianą prawa do odliczenia podatku
w deklaracji podatkowej składanej za
okres rozliczeniowy, w którym wystą-
piła ta zmiana, czyli za grudzień. Ko-
rekty tej nie dokonuje się, jeżeli od
końca okresu rozliczeniowego, w któ-
rym wydano towary lub usługi do
użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

PRZYKŁAD: ZMIANA
PRZEZNACZENIA TOWARÓW

■

Zarządzanie kadrami w jednostkach samorządu terytorialnego

■

Zbieranie informacji do zadań audytowych

Dziś

24 grudnia 2008 r.

Tygodnik Prawa
Administracyjnego

podatki

nr 251

n o w e p r a w o

P R Z E P I S Y

W rozliczeniu za 2008 rok
nierezydenci będą mogli
skorzystać w Polsce z prawa
do wspólnego zeznania
małżeńskiego lub samotnego
rodzica, jeżeli co najmniej 75
proc. wszystkich przychodów
uzyskali w Polsce.

otychczas przepisy ustawy
o PIT przewidywały, że z moż-

liwości wspólnego rozliczenia
z małżonkiem lub rozliczenia dla
samotnego rodzica mogli korzystać
tylko podatnicy mający miejsce za-
mieszkania dla celów podatko-
wych, tzw. rezydencję podatkową
w Polsce. Zmieni się to w zeznaniu
za 2008 rok. Z obu preferencji
w Polsce będą mogli skorzystać tak-
że obcokrajowcy, którzy nie są rezy-
dentami naszego kraju. Jednak aby
skorzystać z obu przywilejów, po-
datnicy będą musieli spełnić pewne
dość rygorystyczne warunki.

Małżonkowie, którzy nie są rezy-

dentami podatkowymi w Polsce,
czyli podlegają w Polsce ograniczo-
nemu obowiązkowi podatkowemu,
będą mogli złożyć wspólny PIT
w polskim urzędzie skarbowym, je-
śli ich całkowite przychody osią-
gnięte na terytorium RP wyniosą
przynajmniej 75 proc.

Nierezydenci skorzystają z mał-

żeńskiego rozliczenia tylko wtedy,
jeżeli istnieje podstawa prawna wy-
nikająca z umowy o unikaniu po-
dwójnego opodatkowania lub in-
nych ratyfikowanych umów mię-
dzynarodowych, których stroną jest
Polska, do uzyskania przez organ
podatkowy informacji podatko-
wych od organu podatkowego pań-
stwa, w którym osoba fizyczna ma
miejsce zamieszkania dla celów po-
datkowych.

Nierezydenci, którzy będą

chcieli rozliczyć się wspólnie
w Polsce, będą zobowiązani udo-
kumentować wysokość całkowi-
tych przychodów osiągniętych
w

danym roku podatkowym,

przedstawiając zaświadczenie wy-
dane przez właściwy organ podat-
kowy innego niż Polska państwa
członkowskiego Unii Europejskiej
(UE) lub innego państwa należą-
cego do Europejskiego Obszaru
Gospodarczego (EOG) albo Szwaj-
carii, w którym osoby te mają miej-
sce zamieszkania dla celów podat-
kowych, lub inny dokument po-
twierdzający wysokość całkowi-
tych przychodów osiągniętych
w danym roku podatkowym.

Podobne ograniczenia dotyczą

samotnych rodziców. Nowe prze-
pisy przewidują, że z preferencyj-
nego rozliczenia podatkowego
w Polsce będą mogli skorzystać
nierezydenci podatkowi, którzy
są samotnymi rodzicami. Za oso-
bę samotnie wychowującą dzieci
nadal uważa się przy tym jednego
z rodziców albo opiekuna praw-
nego, jeżeli osoba ta jest panną,
kawalerem, wdową, wdowcem,
rozwódką, rozwodnikiem albo
osobą, w stosunku do której orze-

czono separację w rozumieniu od-
rębnych przepisów. Za osobę sa-
motnie wychowującą dzieci uwa-
ża się również osobę pozostającą
w związku małżeńskim, jeżeli jej
małżonek został pozbawiony
praw rodzicielskich lub odbywa
karę pozbawienia wolności.

Prawo do wspólnego rozliczenia

z dzieckiem w Polsce będą mieli sa-
motni rodzice nierezydenci, którzy
po pierwsze, mają miejsce zamiesz-
kania dla celów podatkowych w in-
nym niż Polska państwie członkow-
skim UE lub w innym państwie na-
leżącym do EOG albo w Konfedera-
cji Szwajcarskiej. Po drugie,
osiągną podlegające opodatkowa-
niu na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej przychody w wysokości sta-
nowiącej co najmniej 75 proc. cał-
kowitego przychodu osiągniętego
w danym roku podatkowym. I po
trzecie, udokumentują certyfika-
tem rezydencji miejsce zamieszka-
nia dla celów podatkowych. Co
istotne, wszystkie te warunki trze-
ba spełnić łącznie. Szczególnie
istotny jest drugi warunek.

■

KRYSTYNA GÓRCZAK

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 pkt 1 ustawy z 7 listopada

2008 r. o zmianie ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, usta-
wy o podatku dochodowym od osób
prawnych oraz niektórych innych
ustaw (Dz.U. nr 209, poz. 1306).

PODATNIK

| PIT | Zeznanie składane za 2008 rok

Zagraniczny podatnik
rozliczy się w Polsce

PODATNIK

| ORDYNACJA PODATKOWA | Wykonanie decyzji

Zabezpieczenia decyzji nie będzie
można złożyć w gotówce

Od nowego roku podatnik nie
będzie mógł zaproponować
organom podatkowym depozytu
w gotówce jako zabezpieczenia
wykonania decyzji podatkowej.

owelizacja Ordynacji podatko-
wej, która wejdzie w życie z po-

czątkiem przyszłego roku, zakłada
zmiany w zabezpieczeniach wyko-
nania decyzji podatkowych. Naj-
istotniejsze z nich to weryfikacja ka-
talogu zabezpieczeń, jakie podatnik
może zaproponować organowi po-
datkowemu. Z tej listy zniknie depo-
zyt w gotówce. W zamian możliwe
będzie złożenie uznania kwoty na
rachunku depozytowym organu po-
datkowego oraz pisemnego upoważ-
nienia organu podatkowego do dys-
ponowania lokatą terminową.

Nowe zabezpieczenia

Zasadą jest, że zobowiązanie po-

datkowe może być zabezpieczone
na majątku podatnika jeszcze przed
terminem płatności. Ordynacja po-
datkowa określa, kiedy i jak można
dokonać zabezpieczenia.

Jedną z najistotniejszych zmian

w omawianym zakresie jest zmiana
form zabezpieczenia, jakie mogą
być przyjęte przez organ podatko-
wy. Zabezpieczenie wykonania de-
cyzji tak jak dotychczas będzie na-

stępowało przez przyjęcie przez or-
gan podatkowy, na wniosek strony,
zabezpieczenia w formie:

■

gwarancji bankowej lub ubezpie-
czeniowej;

■

poręczenia banku;

■

weksla z poręczeniem wekslo-
wym banku;

■

czeku potwierdzonego przez kra-
jowy bank wystawcy czeku;

■

zastawu rejestrowego na pra-
wach z papierów wartościowych
emitowanych przez Skarb Pań-
stwa lub Narodowy Bank Polski –
według ich wartości nominalnej.

Od nowego roku nie będzie jed-

nak już można jako zabezpieczenia
złożyć depozytu w gotówce. W za-
mian podatnik będzie mógł wniosko-
wać o przyjęcie zabezpieczenia w po-
staci dwóch nowych form. Pierwszą
będzie uznanie kwoty na rachunku
depozytowym organu podatkowego.
Druga to pisemne upoważnienie or-
ganu podatkowego do wyłącznego
dysponowania środkami pieniężny-
mi zgromadzonymi na rachunku lo-
katy terminowej. Upoważnienie mu-
si być nieodwołalne i potwierdzone
przez bank lub spółdzielczą kasę
oszczędnościowo-kredytową.

Bez egzekucji

Znowelizowany przepis uregu-

luje też inną bardzo istotną

w praktyce kwestię, dotyczącą re-
lacji między zabezpieczeniem na
wiosek a postępowaniem egzeku-
cyjnym. Zgodnie z nowym przepi-
sem w razie złożenia wniosku o za-
bezpieczenie, zabezpieczenie
w trybie przepisów o postępowa-
niu egzekucyjnym w administracji,
w zakresie objętym tym wnio-
skiem, może nastąpić dopiero po
wydaniu postanowienia o odmo-
wie przyjęcia zabezpieczenia. Do-
tychczas często zdarzały się sytu-
acje, w których podatnik składał
wniosek o przyjęcie zabezpiecze-
nia, a organy w tym samym czasie
dokonywały egzekucji.

Ponadto przepis będzie stanowił,

że jeżeli wniosek o zabezpieczenie
złożono po ustanowieniu zabezpie-
czenia w trybie przepisów o postę-
powaniu egzekucyjnym w admini-
stracji, zakres zabezpieczenia usta-
nowionego w trybie przepisów
o

postępowaniu egzekucyjnym

w administracji uchyla się lub zmie-
nia w zakresie przyjętego zabezpie-
czenia.

■

ALEKSANDRA TARKA

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 pkt 5 ustawy z 7 listopada 2008 r.

o zmianie ustawy – Ordynacja podat-
kowa oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U. nr 209, poz. 1318).

PODATNIK

| PIT | Odpisy dla organizacji pożytku publicznego

W zeznaniu za 2008 rok zmienią się
zasady przekazywania 1 proc. podatku

W zeznaniu za 2008 rok zostaną
wprowadzone pewne
modyfikacje przy przekazywaniu
1 proc. podatku dla organizacji
pożytku publicznego.

statnia nowelizacja ustawy
o PIT wprowadziła kilka istot-

nych modyfikacji w przepisach do-
tyczących przekazywania 1 proc.
podatku na rzecz organizacji po-
żytku publicznego. Została oczywi-
ście zachowana podstawowa zasa-
da, w myśl której nadal 1 proc. po-
datku podatnik będzie przekazy-
wał dla wybranej przez siebie
jednej organizacji (w dalszym cią-
gu nie będzie możliwości obdaro-
wania 1 proc. podatku więcej niż
jednej organizacji).

Zmieniają się natomiast zasady

dotyczące możliwości zadeklaro-
wania takiego przekazania na rzecz
konkretnej osoby wspieranej przez
wybraną przez nas organizację po-
żytku publicznego lub określonego,
realizowanego przez nią celu. W ze-
znaniu za 2008 rok pojawiły się już
służące do tego pola.

Za wniosek w sprawie przekaza-

nia 1 proc. podatku będzie uważa-
ne wskazanie przez podatnika

w zeznaniu podatkowym albo w ko-
rekcie zeznania organizacji pożytku
publicznego poprzez podanie jej
nazwy, numeru wpisu do Krajowe-
go Rejestru Sądowego oraz kwoty
do przekazania na rzecz tej organi-
zacji w wysokości nieprzekraczają-
cej 1 proc. podatku należnego.

W zeznaniu będziemy też musie-

li teraz wyrazić zgodę na przekaza-
nie organizacji pożytku publiczne-
go naszych danych oraz informacji
o przekazanej kwocie.

Dotychczas podatnicy wpisywali

jedynie organizację, dla której
chcieli przekazać pieniądze w ze-
znaniu podatkowym. Korekty tego
zeznania nie miały już znaczenia.
Teraz organizację będzie można
wskazać zarówno w zeznaniu, jak
i w korekcie tego zeznania. Jednak
aby wpłata części podatku z korek-
ty zeznania była skuteczna, podat-
nik będzie musiał poprawić zezna-
nie ze wskazaniem organizacji po-
żytku publicznego w ciągu dwóch
miesięcy od upływu terminu dla
złożenia zeznania podatkowego.
Jeśli zatem podatnik musi złożyć
PIT do 30 kwietnia 2009 r. (rozli-
czenie za 2008 rok), to ostatnim
dniem na złożenie korekty ze wska-

zaniem 1 proc. dla organizacji po-
żytku publicznego będzie 30 czerw-
ca 2009 r.

Warunkiem przekazania 1 proc.

podatku przez urząd skarbowy bę-
dzie zapłata w pełnej wysokości po-
datku należnego stanowiącego
podstawę obliczenia kwoty, która
ma być przekazana na rzecz organi-
zacji pożytku publicznego, nie póź-
niej niż w terminie dwóch miesięcy
od upływu terminu dla złożenia ze-
znania podatkowego.

Istotną nową zasadą jest przepis

przewidujący, że w przypadku gdy
organizacja pożytku publicznego
nie podała lub błędnie podała nu-
mer rachunku bankowego, naczel-
nik urzędu skarbowego odstępuje
od przekazania 1 proc. podatku na
rzecz tej organizacji.

■

KRYSTYNA GÓRCZAK

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 pkt 40 ustawy z 7 listopada

2008 r. o zmianie ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych,
ustawy o podatku dochodowym od
osób prawnych oraz niektórych in-
nych ustaw (Dz.U. nr 209, poz.
1306).

Mąż jest rezydentem Niemiec, co po-
twierdzają odpowiednie dokumenty.
Jego żona jest rezydentem Polski (ma
w Polsce miejsce zamieszkania i stale
tu przebywa). Żona uzyskała 30 tys.
przychodów (łącznie) wyłącznie na
terytorium Polski. Jej mąż uzyskał
120 tys. zł. przychodów, w tym 60
tys. na terytorium RP. Jak z tego wyni-
ka, łączne przychody małżonków to
150 tys. zł, zaś dochody uzyskane
w Polsce to łącznie 90 tys. zł. Ozna-
cza to, że na terytorium RP podatnicy
uzyskali 60 proc. przychodów. Prawo
do wspólnego rozliczenia się w Pol-
sce zatem im nie przysługuje.

PRZYKŁAD: ROZLICZENIE
Z MAŁŻONKIEM

Podatniczka będąca rezydentem
Francji chce się rozliczyć wspólnie
z dzieckiem, które wychowuje samot-
nie po rozwodzie z mężem. Łączne
przychody podatniczki za rok 2008
wyniosły 80 tys. zł z czego 70 tys. po-
datniczka zarobiła na terytorium RP.
Jak z tego wynika, przychody uzyska-
ne w Polsce stanowią 87,5 proc.
wszystkich przychodów podatniczki.
W konsekwencji (po spełnieniu pozo-
stałych warunków wynikających
z ustawy o PIT) może ona rozliczyć się
na zasadach przewidzianych dla sa-
motnych rodziców w Polsce.

PRZYKŁAD: ROZLICZENIE
Z DZIECKIEM

■

Jak zmienią się przepisy podatkowe od stycznia 2009 roku

■

Jak korzystnie opodatkować dochody z najmu

Poniedziałek

29 grudnia 2008 r.

Tygodnik
Podatkowy

praca

n o w e p r a w o

P R Z E P I S Y

nr 251

UBEZPIECZONY

| EMERYTURY | Wypłata świadczeń z II filaru

Emerytury okresowe będą dziedziczone

Członkowie OFE, którym
od stycznia będą wypłacane tzw.
emerytury okresowe, otrzymają
takie same prawa i obowiązki jak
inni klienci funduszy
emerytalnych.

ierwsze osoby, które uzyskają
od stycznia prawo do świad-

czeń z otwartych funduszy emery-
talnych (kobiety urodzone w 1949
roku), będą je miały wypłacane
przez fundusze, do których należą.
Zgodnie z podpisaną już przez pre-
zydenta ustawą o emeryturach ka-
pitałowych, osoby te nie będą więc
przenosić kapitału zgromadzone-
go w OFE do instytucji zajmują-
cych się wypłatą emerytur doży-
wotnich.

Zachowają tym samym prawa

i obowiązki członków funduszy. Na-
dal będą mogły zmienić OFE, a w ra-
zie ich śmierci przed 65 rokiem życia
pozostały na rachunku w II filarze ka-
pitał odziedziczą ich bliscy.

Do kiedy emerytura okresowa

Kobieta w wieku 60–64 lat bę-

dzie miała wypłacaną tzw. emery-
turę okresową. Jeśli więc skończy
w przyszłym roku 60 lat i złoży do
ZUS wniosek o emeryturę, nabę-
dzie prawo do dożywotniego
świadczenia wypłacanego jej za
pieniądze zgromadzone w ZUS,
a za pieniądze z OFE otrzyma eme-
ryturę okresową. Świadczenie to
będzie jej wypłacać fundusz, do
którego należy w momencie złoże-

nia wniosku o emeryturę, ze środ-
ków zgromadzonych na jej rachun-
ku. Będzie ono kalkulowane we-
dług tzw. tablic trwania życia
wspólnych dla mężczyzn i kobiet.
Do uzyskania przez kobietę 65 lat
OFE będzie więc wypłacać emery-
turę okresową, uszczuplając kapi-
tał, który zgromadzi ona na ra-
chunku. Później otrzyma świadcze-
nie dożywotnie z mających powstać
zakładów emerytalnych.

Pozostały kapitał dla bliskich

Członek OFE może dysponować

zgromadzonymi środkami na wypa-
dek swojej śmierci. Podobnie będzie
z osobami, które będą mieć wypła-
cane emerytury okresowe. Osoby
takie mogą wskazać osobę lub oso-
by, na rzecz których ma nastąpić
wypłata środków zgromadzonych
na jego rachunku po ich śmierci. Je-
śli w chwili śmierci pozostawały
w związku małżeńskim, OFE doko-
nuje tzw. wypłaty transferowej po-
łowy środków zgromadzonych na
rachunku zmarłego na rachunek
małżonka w OFE (w zakresie, w ja-
kim środki te stanowiły przedmiot
małżeńskiej wspólności majątko-
wej). Dzielone są więc środki od
momentu powstania wspólnoty ma-
jątkowej, do jej zakończenia. Nato-
miast pozostałe pieniądze są wypła-
cane w gotówce osobom wskaza-
nym przez zmarłego, a w przypadku
ich braku wchodzą w skład spadku.

Zasada ta ma fundamentalne

znaczenie, jeśli chodzi o możliwość

szybkiej wypłaty środków po zmar-
łym członku OFE. O ile bowiem
procedura, wymagana przy okazji
wypłaty środków po zmarłym, jeśli
wskazał beneficjentów, nie jest
zbyt pracochłonna i długotrwała,
o tyle możliwość wypłaty środków
po zmarłym członku OFE, który
osób uposażonych nie wskazał, sta-
je się uciążliwa. Wszystkie osoby,
które mają już podpisane umowy
z OFE, a zwłaszcza te, które są co-
raz starsze powinny, więc pamiętać
o wskazaniu beneficjentów.

■

BARTOSZ MARCZUK

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 7–10 ustawy z 21 listopada 2008 r.

o emeryturach kapitałowych, podpisa-
nej przez prezydenta. Wejdzie w życie 14
dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

■

Art. 82 ustawy z 28 sierpnia 1997 r.

o organizacji i funkcjonowaniu funduszy
emerytalnych (Dz.U. z 2004 r. nr 159,
poz.1667).

W 2009 roku firmy z otwartego
rynku pracy będą otrzymywać
dofinansowanie do zatrudnienia
niepełnosprawnych,
w wysokości 70 proc. kwot,
jakie otrzymują zakłady
pracy chronionej.

d 1 stycznia 2009 r. pracodaw-
cy osób niepełnosprawnych

nie będą już odrębnie ubiegać się
o dofinansowanie do ich wynagro-
dzeń i refundację składek na ubez-
pieczenia społeczne. Otrzymają
łącznie zwrot maksymalnie 75
proc. kosztów ich płacy (wynagro-
dzeń i składek) – jak przyjęto w no-
welizacji ustawy o rehabilitacji ta-
kich osób. Nowelizacją tą dostoso-
wano polskie przepisy do rozporzą-
dzenia Komisji Europejskiej nr
800/20008 w sprawie tzw. wyłą-
czeń blokowych.

Od 2010 roku firmy z otwartego

rynku pracy będą otrzymywać po-
moc w takiej samej wysokości jak
zakłady pracy chronionej. Otrzyma-
ją więc wyższe dofinansowania do
zatrudnienia niepełnosprawnych
pracowników.

Dopłaty w 2009 roku

Podstawą naliczania pomocy bę-

dzie obowiązujące minimalne wy-
nagrodzenie, a nie z poprzedniego
roku. Wzrośnie zatem wysokość do-
finansowań. Podstawą ich wylicze-
nia będzie bowiem kwota 1276 zł,
a nie 1126 zł.

Firmy z otwartego rynku, które

zatrudniają niepełnosprawnych
pracowników, otrzymają dofinan-
sowanie do kosztów ich płacy, czyli
wynagrodzeń brutto oraz finanso-
wanych przez pracodawcę obo-
wiązkowych składek na ubezpie-
czenia emerytalne, rentowe i wy-
padkowe (naliczonych od tego wy-
nagrodzenia) oraz obowiązkowych
składek na Fundusz Pracy i Fun-
dusz Gwarantowanych Świadczeń
Pracowniczych. Pracodawcy dosta-
ną dofinansowanie w wysokości
1429 zł w przypadku zatrudnienia
osoby ze znacznym stopniem nie-
pełnosprawności, 1250 zł za osobę
ze stopniem umiarkowanym oraz
536 zł za zatrudnienie niepełno-
sprawnego w stopniu lekkim. Za za-
trudnienie pracownika ze schorze-
niami szczególnymi otrzymają do-
datkowo 459 zł.

Pomoc dla firm nie będzie mogła

jednak przekroczyć kwoty 75 proc.
kosztów pracy niepełnosprawnego.
Jeśli wynoszą np. 2,5 tys. zł w przy-
padku zatrudnienia osoby z umiar-
kowanym stopniem niepełnospraw-
ności, pracodawca będzie mógł
otrzymać maksymalnie 1250 zł do-
finansowania. Jeśli jednak koszt
płacy takiej osoby wyniesie 1,5 tys.
zł, to pracodawca otrzyma 1125 zł
(75 proc.). W praktyce wysokość tej
pomocy od nowego roku będzie
więc zależeć od wysokości wyna-
grodzeń, jakie wypłacają praco-
dawcy. Im więcej zarobi niepełno-
sprawny, tym firma otrzyma wyż-
szy zwrot z PFRON.

Od 2010 roku firmy z otwartego

rynku pracy będą otrzymywać po-
moc w takiej samej wysokości jak
zakłady pracy chronionej.

Dopłaty w 2010 roku

Miesięczne dofinansowanie do

wynagrodzenia niepełnosprawne-
go wyniesie:

■

160 proc. najniższego wynagro-
dzenia – w przypadku osób nie-
pełnosprawnych zaliczonych do
znacznego stopnia niepełno-
sprawności (2041,60 zł według
danych za 2009 r.)

■

140 proc. najniższego wynagro-
dzenia – w przypadku osób nie-
pełnosprawnych zaliczonych do
umiarkowanego stopnia niepeł-
nosprawności (1786,40 zł
według. danych 2009 r.)

■

60 proc. najniższego wynagro-
dzenia – w przypadku osób nie-
pełnosprawnych zaliczonych do
lekkiego stopnia niepełnospraw-
ności (765,60 zł według danych
za 2009 r.).

Będą odsetki

W przypadku nieterminowego

przekazania pieniędzy przez PFRON
od kwoty należnej będą naliczane
odsetki tak jak dla zaległości podat-
kowych. Prawo do odsetek będzie
miał jednak także fundusz, jeśli oka-
że się, że pracodawca musi zwrócić
środki, bo np. wykorzystał je nie-
zgodnie z przeznaczeniem lub po-
brał środki w nadmiernej wysokości.

Jednocześnie będą też nowe

ograniczenia dla firm (i z chronio-
nego, i z otwartego rynku pracy).
Wsparcia ze środków PFRON nie
będzie można udzielić m.in. praco-
dawcy znajdującemu się w trudnej
sytuacji ekonomicznej. Zgodnie
z przepisami unijnymi jest to firma,
która np. podlega zbiorowej proce-
durze upadłościowej lub utraciła
określony odsetek kapitału zakła-
dowego.

Zdaniem rządu, dzięki zasadzie,

że podstawą obliczania pomocy
będzie kwota obowiązującej w da-
nym roku minimalnej płacy,
w 2009 roku o 272 mln zł wzrośnie
wysokość środków przekazanych
przez PFRON. Rok później firmy
z otwartego rynku pracy będą
otrzymywać pomoc w takiej samej
wysokości jak zakłady pracy chro-
nionej (czyli o 30 proc. wyższej niż
obecnie). Dzięki zmianom wzro-
snąć ma liczba niepełnosprawnych
zatrudnionych na otwartym rynku
pracy. Obecnie firmy z otwartego
rynku pobierają dofinansowania
na zatrudnienie 39 tys. pracowni-
ków. Aż 1,7 mln osób niepełno-
sprawnych w wieku produkcyjnym
obecnie nie pracuje i nie szuka za-
trudnienia.

■

ŁUKASZ GUZA

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 pkt 1 i 8 ustawy z 5 grudnia

2008 r. o zmianie ustawy o rehabilita-
cji zawodowej i społecznej oraz za-
trudnianiu osób niepełnosprawnych.
Wejdzie w życie 1 stycznia 2009 r.

PRACODAWCA

| ZATRUDNIENIE | Pomoc publiczna

1,4 tys. zł za etat
niepełnosprawnego

■

Emerytury z dwóch filarów będzie
dostarczać ZUS. Emeryt otrzyma
więc świadczenie z jednego źródła.

■

Jeśli klient OFE nie zgromadzi w II
filarze kapitału równego 20-krotno-
ści zasiłku pielęgnacyjnego (obec-
nie 3263 zł), nie nabędzie prawa do
emerytury okresowej. Wtedy jego
kapitał z OFE trafi do ZUS, powięk-
szając emeryturę z I filaru.

WAŻNE ZASADY

OBYWATEL

| III FILAR | Dobrowolne oszczędzanie na emeryturę

Na indywidualne konto emerytalne
będzie można wpłacić prawie 10 tys. zł

Osoby dobrowolnie
oszczędzające na emeryturę
zyskają w 2009 roku zachęty do
gromadzenia wyższych kwot na
indywidualnych kontach
emerytalnych.

oczny limit wpłat na IKE wzro-
śnie z 1,5-krotności średniego

miesięcznego wynagrodzenia
w gospodarce narodowej do trzy-
krotności tej płacy. Z ustawy bu-
dżetowej na 2009 rok wynika, że
wynagrodzenie to wyniesie 3189 zł.
Rocznie na IKE będzie więc można
wpłacić 9,56 tys. zł (w tym roku
4055,12 zł).

Zgodnie z nowelizacją ustawy

o IKE, limit wpłat na te konta w ko-
lejnym roku nie może być niższy niż
w roku poprzednim. Jeśli więc na
przykład wynagrodzenia zmalałyby
w 2009 roku, to limit ten w 2010 ro-
ku będzie wynosił tyle, ile w 2009
roku. Rząd chce też uelastycznić za-
sady zwrotu i wypłaty pieniędzy
z IKE. Oszczędzający będzie mógł
wypłacić część pieniędzy z konta
i nie spowoduje to rozwiązywania
umowy. Jednak od tej kwoty zapła-
ci podatek od dochodów kapitało-

wych. Dzięki temu rozwiązaniu
ktoś będzie mógł np. spłacić kilka
rat kredytu pieniędzmi z IKE. Po-
nadto przyjęto, że osoby, które
ukończyły 60 lat, będą mogły wy-
płacić w ratach pieniądze groma-
dzone w IKE.

Obecnie osoba, które nie ukoń-

czyła 60 lat, jeśli chce skorzystać
ze środków zgromadzonych
w IKE, musi rozwiązać umowę do-
tyczącą oszczędzania. Otrzymuje
wtedy zwrot całości zgromadzo-
nych środków, które są pomniej-
szone o 19-proc. podatek od do-
chodów kapitałowych. To może
zniechęcać wiele z nich do założe-
nia konta, bo trzeba zamrozić pie-
niądze na długie lata i nie można
skorzystać z nich nawet w razie
nieoczekiwanego zdarzenia loso-
wego, np. śmierci osoby najbliż-
szej czy choroby.

Proponowane zmiany mają

spowodować, że więcej Polaków
będzie indywidualnie oszczędzać
na emeryturę. Jednak tak się nie
dzieje, bo po raz pierwszy w histo-
rii zmalała liczba osób, które
oszczędzają na emeryturę na in-
dywidualnym koncie emerytal-

nym. Z najnowszych danych Ko-
misji Nadzoru Finansowego wyni-
ka, że do końca 2007 r. było ich
915 tys., a obecnie jest 873,1 tys.
Z danych wynika, że w I połowie
2008 r. 72,5 tys. osób wycofało się
z IKE, a 33,7 tys. w tym czasie za-
łożyło nowe konto. Oznacza to, że
liczba oszczędzających zmalała
o 41,9 tys.

Ponadto od przyszłego roku

oszczędzający w pracowniczych
programach emerytalnych (PPE)
będą też mogli wpłacać dobrowol-
nie do tych programów kwotę od-
powiadającą 4,5-krotności progno-
zowanego wynagrodzenia. Obecnie
limit ten jest ustalony jako 3-krot-
ność limitu wpłat do IKE. Wzrośnie
więc w przyszłym roku z kwoty 12
165,36 zł do 14 350,5 zł.

■

PAWEŁ JAKUBCZAK

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 pkt 1–3 ustawy z 6 listopada

2008 r. o zmianie ustawy o indywidu-
alnych kontach emerytalnych oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. nr
220, poz. 1432). Wejdzie w życie
1 stycznia 2009 r.

■

Co zmieni się w zastawie rejestrowym od 11 stycznia 2009 r.

■

Jak wykorzystać faktoring do zwiększenia płynności finansowej firmy

Wtorek

30 grudnia 2008 r.

Tygodnik Prawa
Gospodarczego

praca

nr 251

n o w e p r a w o

P R Z E P I S Y

PRACODAWCA

| WYNAGRODZENIA | Wysokość wypłaty

Jak rozliczyć grudniową
pensję płatną w styczniu

PRACODAWCA

| NIEPEŁNOSPRAWNI | Dofinansowanie rehabilitacji

Samorządy będą płacić na rzecz
warsztatów terapii zajęciowej

Gminy i powiaty sfinansują
10 proc. kosztów działalności
warsztatów terapii zajęciowej.

d 1 stycznia 2009 r. i w latach
następnych Państwowy Fun-

dusz Rehabilitacji Osób Niepełno-
sprawnych będzie nadal finansował
90 proc. kosztów działalności warsz-
tatów terapii zajęciowej (WTZ) –
przyjęto w nowelizacji ustawy o re-
habilitacji osób niepełnosprawnych.
Według obecnych przepisów od
przyszłego roku i później Fundusz
miał opłacać 85 proc. takich kosz-
tów. Zmniejszenie wielkości pomocy
z PFRON mogłoby jednak przyczy-
nić się do pogorszenia sytuacji finan-
sowej wielu warsztatów i zakładów
aktywności zawodowej.

Pieniądze z samorządów

Zgodnie z nowelizacją pozostałą

część kosztów funkcjonowania WTZ
i ZAZ opłacą odpowiednio gminy
i powiaty oraz urzędy marszałkow-
skie, chyba że ich działalność będzie
dodatkowo finansowana z innego
źródła, np. przez sponsora lub organi-
zację pozarządową. Wówczas środki,
jakie samorządy muszą przekazać na
działalność warsztatów i zakładów,
będą proporcjonalnie mniejsze
o kwotę przekazaną przez darczyńcę.

– Samorządy nie będą już mogły

wykorzystywać niejasnych sformuło-
wań prawnych po to, aby nie przeka-
zywać odpowiednich środków na
działalność WTZ – ocenia senator Mie-
czysław Augustyn, który przedstawiał
projekt na posiedzeniu sejmowej Ko-
misji Polityki Społecznej i Rodziny.

Wyższe kwoty

Od 1 stycznia 2009 r. wzrosną

też kwoty, jakie PFRON przekazu-

je samorządom na funkcjonowa-
nie warsztatów terapii zajęciowej
i zakładów aktywności zawodo-
wej (ZAZ). Roczne dofinansowa-
nie uczestnictwa jednej osoby nie-
pełnosprawnej wzrośnie z 13 414
zł do 14 796 zł, a dopłata do za-
trudnienia niepełnosprawnego
pracownika zakładów aktywności
zawodowej z 16 772 zł do 18 500
zł. Tak wynika z rozporządzenia
Rady Ministrów z 12 listopada
2008 r. zmieniającego rozporzą-
dzenie w sprawie algorytmu prze-
kazywania środków PFRON samo-
rządom wojewódzkim i powiato-
wym.

Obecna wysokość środków prze-

kazywanych przez PFRON na jed-
nego uczestnika warsztatów lub
pracownika ZAZ została ustalona
na podstawie kosztów działalności
tych instytucji w 2002 roku i od
2003 roku nie była zmieniana.
Tymczasem w ciągu pięciu kolej-
nych lat (do 2007 roku) nastąpił

ponad 10-proc. wzrost cen towarów
i usług, co ma decydujący wpływ na
działalność zarówno WZT, jak
i ZAZ.

Bez podwyżki dofinansowania

warsztaty i zakłady miałby problemy
z utrzymaniem usług rehabilitacyj-
nych na obecnym poziomie. Wiele
z nich nie mogłoby także zatrudnić
odpowiednich specjalistów.

■

ŁUKASZ GUZA

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 ust. 25 ustawy z 5 grudnia

2008 r. o zmianie ustawy o rehabilita-
cji zawodowej i społecznej oraz za-
trudnianiu osób niepełnosprawnych.

■

Rozporządzenie Rady Ministrów

z 12 listopada 2008 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie algorytmu
przekazywania środków Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepeł-
nosprawnych samorządom wojewódz-
kim i powiatowym (Dz.U. nr 207, poz.
1297).

OBYWATEL

| PRAWA PACJENTA | Konsylium lekarskie

Brak zgody na opinię innego lekarza

Pacjent ma prawo domagania się
zwołania konsylium lekarskiego
w sytuacji, jeżeli nie zgadza się
z opinią lekarza nadzorującego
jego leczenie. Ten jednak może
mu tego odmówić.

acjent ma prawo żądać od leka-
rza odpowiadającego za jego

leczenie zasięgnięcia opinii innego
specjalisty lub zwołania konsylium
lekarskiego. Takie prawo przyznaje
pacjentom ustawa o rzeczniku
praw pacjenta, która wejdzie w ży-
cie 1 stycznia 2009 r.

Pojawia się jednak pytanie, czy

pacjenci będą mogli w praktyce
korzystać z nowego przywileju
i czy nie zostanie on jedynie mar-
twym prawem. Ustawa bowiem
daje lekarzowi prawo odmowy
zwołania konsylium, jeżeli uzna
on, że żądanie pacjenta jest bezza-
sadne. Musi to być jednak odnoto-

wane w dokumentacji medycznej
pacjenta.

Ustawa nie określa jednak do-

kładnie przesłanek, jakimi musi
kierować się lekarz, odmawiając
choremu prawa do zasięgnięcia
opinii innego specjalisty czy zwoła-
nia konsylium lekarskiego. To rodzi
przypuszczenia, że medycy będą
mogli nie zgadzać się na to prak-
tycznie w każdym przypadku.

Z drugiej strony ustawa nie pre-

cyzuje, w jakich sytuacjach pa-
cjent może domagać się takiego
działania ze strony specjalisty od-
powiedzialnego za jego leczenie.
Brakuje w niej wskazania, kiedy
chory może żądać dodatkowych
konsultacji. Pacjenci nie będą wie-
dzieli, kiedy mogą z tego prawa
korzystać.

Pacjent oraz jego przedstawiciel

ustawowy mogą również zgłosić
sprzeciw wobec opinii albo orze-

czenia lekarskiego. Sprzeciw trze-
ba będzie zgłosić do komisji lekar-
skiej, która ma działać przy rzecz-
niku praw pacjenta. Na skierowa-
nie tam sprawy pacjent będzie
miał 30 dni od dnia wydania orze-
czenia lub opinii przez lekarza
orzekającego o stanie zdrowia pa-
cjenta. Wniesienie sprzeciwu wy-
maga uzasadnienia m.in. w posta-
ci dołączonej dokumentacji me-
dycznej. Komisja lekarska będzie
mała również 30 dni od dnia zało-
żenia sprzeciwu na wydanie swo-
jego orzeczenia. Od niego nie
przysługuje odwołanie.

■

DOMINIKA SIKORA

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 6 pkt 31–32 ustawy z 6 listopa-

da 2008 r. o prawach pacjenta i rzecz-
niku praw pacjenta, podpisanej przez
prezydenta 26 listopada.

Za pracę wykonaną w grudniu 2008 r. przysługuje wynagrodzenie 1126 zł. Wy-
płata nastąpi w styczniu 2009 r. Wynagrodzenie trzeba rozliczyć, stosując przepi-
sy podatkowe i ubezpieczeniowe obowiązujące od 2009 r.
I. Ustalamy wysokości składek na ubezpieczenie społeczne.

■

składka na ubezpieczenie emerytalne

1 126,00 zł x 9,76% = 109,90 zł,

■

składka na ubezpieczenie rentowe

1 126,00 zł x 1,5% = 16,89 zł,

■

składka na ubezpieczenie chorobowe

1 126,00 zł x 2,45% = 27,59 zł,

■

łączna kwota składek na ubezpieczenia społeczne

109,90 zł + 16,89 zł + 27,59 zł = 154,38 zł.
II. Obliczamy wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne.

■

podstawą wyliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne jest wynagrodzenie
brutto pomniejszone o kwotę składek na ubezpieczenie społeczne

1 126,00 zł – 154,38 zł = 971,62 zł,

■

składka na ubezpieczenie zdrowotne w pełnej wysokości (9%)

971,62 zł x 9% = 87,45 zł,

■

składka na ubezpieczenie zdrowotne odliczana od podatku (7,75%)

971,62 zł x 7,75% = 75,30 zł.
III. Ustalamy dochód pracownika. W tym celu od przychodu odejmujemy składki
na ubezpieczenie społeczne oraz kwotę stanowiącą zryczałtowany koszt uzyska-
nia przychodu, a wynik zaokrąglamy do pełnych złotych (zakładamy, że pracow-
nik nie złożył oświadczenia dla celów zastosowania podwyższonych kosztów).
1 126,00 zł – 154,38 zł – 111,25 zł = 860,37 zł; po zaokrągleniu – 860,00 zł.
IV. Obliczamy zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Podstawę
opodatkowania mnożymy przez obowiązującą w 2009 r. stopę procentową
podatku, tj. 18% w pierwszym przedziale skali podatkowej, a następnie po-
mniejszamy o ulgę podatkową ustaloną dla roku 2009 r. (46,33 zł) i składkę
zdrowotną 7,75%; wynik zaokrąglamy do pełnych złotych.
860,00 zł x 18% = 154,80 zł,
154,80 zł – 46,33 zł = 108,47 zł,
108,47 zł – 75,30 zł = 33,17 zł; po zaokrągleniu do pełnych złotych ostateczna
kwota zaliczki będzie więc wynosić 33,00 zł.
V. Ustalamy wynagrodzenie netto do wypłaty. W tym celu wynagrodzenie
brutto (przychód) pomniejszamy o składki na ubezpieczenie społeczne, zalicz-
kę podatkową oraz składkę na ubezpieczenie zdrowotne (9%)
1 126,00 zł – 154,38 zł – 33,00 zł – 87,45 zł = 851,17 zł.

PRZYKŁAD ROZLICZENIE WYNAGRODZENIA PŁATNEGO

DO 10 DNIA NASTEPNEGO MIESIĄCA

Na przełomie roku u niektórych
pracodawców może powstać
wątpliwość, jak obliczyć kwotę
pensji za grudzień do wypłaty
w styczniu. Problem ten dotyczy
zwłaszcza wynagrodzeń
ustalonych na poziomie
minimalnym.

przypadku wynagradzania
pracowników na poziomie

ustawowej płacy minimalnej u nie-
których pracodawców rodzi się py-
tanie o to, czy wypłata za grudzień
powinna wysokością opowiadać mi-
nimalnemu wynagrodzeniu obowią-
zującemu w roku 2008 czy 2009.

Termin nabycia prawa do wyna-

grodzenia nie jest tożsamy z termi-
nem wypłaty wynagrodzenia. To
pierwsze nabywa się po wykonaniu
pracy. Natomiast termin wypłaty to
moment powstania przychodu po
stronie pracownika. Od niego zależą
parametry podatkowe i ubezpiecze-
niowe, jakie stosuje się przy wylicza-
niu wypłaty.

Fakt, że wynagrodzenie za gru-

dzień 2008 r. będzie wypłacone lub
przelane na konto pracownika
w styczniu 2009 r., nie oznacza jed-
nak, że musi ono wysokością odpo-
wiadać kwocie minimalnej płacy,
obowiązującej w 2009 roku. Istotny
jest bowiem okres, za który wyna-
grodzenie przysługuje. Przypomnij-

my zatem, że minimalne wynagro-
dzenie w 2008 roku wynosi 1126,
a w 2009 roku będzie to 1276 zł.
I uwaga – minimalna pensja za gru-
dzień, która zostanie wypłacona
w styczniu, nie może być niższa od
1126 zł, ale ustalając kwotę do wy-
płaty należy zastosować parametry
podatkowe i ubezpieczeniowe, jakie
będą obowiązywały od 2009 roku.

Jeżeli w umowie o pracę ustalo-

no wynagrodzenie w stałej wysoko-
ści i jednocześnie na poziomie wy-
nagrodzenia minimalnego, to za da-
ny miesiąc należy wypłacić pracow-
nikowi wynagrodzenie minimalne,
jakie obowiązywało w miesiącu
świadczenia pracy, niezależnie od
tego, że jego wypłata nastąpi w mie-
siącu kolejnym. Przyjęcie innego
stanowiska oznaczałoby nierówne
traktowanie pracowników zatrud-
nionych u pracodawców, u których
wynagrodzenie jest wypłacane
w ostatnim dniu miesiąca, wzglę-
dem pracowników zatrudnionych
u tych pracodawców, którzy wypła-
cają pensje 10 dnia każdego następ-
nego miesiąca kalendarzowego.

■

DOROTA TWARDO

PODSTAWA PRAWNA

■

Ustawa z 10 października 2002 r.

o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
(Dz.U. nr 200, poz. 1679 z późn. zm.).

DOFINANSOWANIE WZT

Tak jest

■

PFRON sfinansuje 85 proc. kosz-

tów działalności WTZ i ZAZ w 2009
roku i latach następnych

■

Samorządy muszą współfinanso-

wać koszty prowadzenia WTZ i ZAZ,
jakich nie opłaca PFRON lub np.
sponsor

■

13 414 zł wynosi dofinansowanie

uczestnictwa jednej osoby niepełno-
sprawnej w warsztatach

■

16 772 zł wynosi dopłata do za-

trudnienia niepełnosprawnego pra-
cownika zakładów aktywności za-
wodowej

Tak będzie

■

PFRON sfinansuje 90 proc. kosz-

tów działalności WTZ i ZAZ
w 2009 roku i latach następnych

■

Samorządy muszą współfinan-

sować co najmniej 10 proc. kosz-
tów prowadzenia WTZ i ZAZ (lub
proporcjonalnie mniej, jeśli część
kosztów opłaci np. sponsor)

■

14 796 zł wyniesie dofinanso-

wanie uczestnictwa jednej osoby
niepełnosprawnej w warsztatach

■

18 500 zł wyniesie dopłata do

zatrudnienia niepełnosprawnego
pracownika zakładów aktywności
zawodowej

■

Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego

■

Nowe zasady udzielania wsparcia finansowego NFOŚ

Środa

31 grudnia 2008 r.

Tygodnik Prawa
Administracyjnego

prawo

n o w e p r a w o

P R Z E P I S Y

nr 251

OBYWATEL

| PROCEDURA CYWILNA | Orzeczenia unijne

Europejski nakaz zapłaty będzie
tytułem egzekucyjnym w Polsce

Nakazy zapłaty i orzeczenia
wydane w europejskim
postępowaniu w sprawie
drobnych roszczeń, pochodzące
z państw Unii Europejskiej,
będą również w Polsce tytułami
egzekucyjnymi. Będą mogły
być wykonane po nadaniu
im klauzuli wykonalności.

ednym z głównych celów no-
welizacji kodeksu postępowa-

nia cywilnego z 5 grudnia 2008 r.
była reforma międzynarodowego
postępowania cywilnego i wpro-
wadzenie do prawa polskiego
przepisów uzupełniających i wy-
konujących regulacje rozporzą-
dzeń (WE) Parlamentu Europej-
skiego i Rady nr 1896/2006 z 12
grudnia 2006 r., ustanawiającego
postępowanie w sprawie europej-
skiego nakazu zapłaty. Weszło
ono w życie z mocą od 12 grudnia
2008 r.

Dochodzenie wierzytelności

Po to, żeby prawo polskie nie

różniło się od norm unijnych i nie
zawierało luk, dodano do k.p.c.
tytuł IV, czyli Wykonalność euro-
pejskich nakazów zapłaty wyda-
nych przez sądy państw członkow-
skich Unii Europejskiej. Tym sa-

mym ten rodzaj orzeczeń, czyli
europejskie nakazy zapłaty sądów
państw członkowskich UE, któ-
rych wykonalność została stwier-
dzona w tych państwach (na pod-
stawie przepisów krajowych), są
tytułami egzekucyjnymi również
w Polsce. Będą podlegały wykona-
niu po nadaniu im klauzuli wyko-
nalności. Ta ostatnia czynność bę-
dzie należała do sądu rejonowego
właściwości ogólnej dłużnika. Je-
żeli jednak nie można by było jej
ustalić, klauzule będzie nadawał
sąd rejonowy, w którego okręgu
miałaby być wszczęta egzekucja.
Będzie więc w takich przypadkach
tak jak z krajowymi tytułami egze-
kucyjnymi. Nie będzie wówczas
nawet potrzeby upraszczania pro-
cedury, co także przewidują nowe
przepisy w stosunku do innych
orzeczeń zagranicznych. Tu bo-
wiem orzeczeniom ze stwierdzoną
już wykonalnością będzie nada-
wana klauzula wykonalności,
przez co staną się tytułami wyko-
nawczymi.

W sprawach bagatelnych

Dodano też do k.p.c. tytuł V,

czyli Wykonalność orzeczeń są-
dów państw członkowskich Unii
Europejskiej wydanych w euro-

pejskim postępowaniu w sprawie
drobnych roszczeń. Jest on zwią-
zany z rozporządzeniem Parla-
mentu Europejskiego i Rady nr
861/2007 z 11 lipca 2007 r., usta-
nawiającym europejskie postępo-
wanie w sprawie drobnych rosz-
czeń (które wejdzie w życie
1 stycznia 2009 r.). Dlatego orze-
czenia sądów państw Wspólnoty,
wydane w europejskim postępo-
waniu w sprawie drobnych rosz-
czeń, opatrzone w tych pań-
stwach zaświadczeniem na pod-
stawie przepisów krajowych, są
w Polsce tytułami egzekucyjny-
mi. Wykonaniu podlegają po
nadaniu im klauzuli wykonalno-
ści. Będzie to czynił sąd rejonowy
właściwości ogólnej dłużnika.
A jeżeli nie można by było jej
ustalić, to sąd rejonowy, w które-
go okręgu ma być wszczęta egze-
kucja.

■

DOBROMIŁA NIEDZIELSKA-JAKUBCZYK

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 pkt 78 ustawy o zmianie

ustawy – Kodeks postępowania cy-
wilnego oraz innych ustaw, uchwalo-
nej ostatecznie 5 grudnia 2008 r.
Wejdzie w życie po 6 miesiącach od
ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

OBYWATEL

| RUCH DROGOWY | Zawód egzaminatora i instruktora

Od 27 grudnia mniej przesłanek
do odebrania uprawnień

Egzaminatorzy i instruktorzy
jazdy stracą uprawnienia do
szkolenia kierowców, jeżeli
dostaną prawomocny wyrok
za przestępstwo przeciwko
bezpieczeństwu w ruchu
drogowym.

nstruktor nauki jazdy straci
możliwość wykonywania za-

wodu dopiero wtedy, gdy sąd ska-
że go za przestępstwo przeciwko
bezpieczeństwu w ruchu drogo-
wym – przewiduje nowelizacja
ustawy prawo o ruchu drogowym,
która zacznie obowiązywać 27
grudnia.

W konsekwencji zostanie wy-

eliminowana możliwość odebra-
nia instruktorskich uprawnień, je-
żeli sąd grodzki uzna, że dana
osoba spowodowała jedynie wy-
kroczenie. Zmienione przepisy
dokładnie tak samo reguluje kwe-
stię wykonywania zawodu egza-
minatora.

Zbyt surowa kara

Obecnie instruktor może stra-

cić uprawnienia do szkolenia kie-
rowców nie tylko za spowodowa-
nie przestępstwa w ruchu drogo-
wym, ale i za popełnione wykro-
czenie. Wystarczy, że np.

przekroczy dozwoloną prędkość
i nie przyjmie mandatu. Sprawa
trafi wówczas do sądu grodzkie-
go. Jeżeli sąd uzna, że instruktor
popełnił wykroczenie, nie może
on pracować w szkole nauki jazdy
i kształcić przyszłych kierowców.
Jednak gdy popełnia takie samo
wykroczenie i przyjmuje mandat,
w dalszym ciągu może pracować
w

charakterze instruktora.

W konsekwencji prawo wymusiło
na instruktorach konieczność
przyjmowania wszystkich manda-
tów, nawet tych, z którymi się nie
zgadzali. W przeciwnym razie ry-
zykowali utratę swoich upraw-
nień. Trybunał Konstytucyjny
uznał jednak, że takie podejście
jest niesprawiedliwe.

Konstytucyjność przepisów

Nowelizacja realizuje orzecze-

nie Trybunału Konstytucyjnego,
który w marcu 2008 r. stwierdził,
że osoba ukarana przez sąd za wy-
kroczenie nie powinna być skreśla-
na z listy instruktorów i tym sa-
mym nie może tracić prawa wyko-
nywania zawodu. Trybunał zwrócił
uwagę na nierówność przepisów,
z których wynika, że ukaranie
mandatem karnym za takie samo
wykroczenie nie stanowi przeszko-

dy do wykonywania zawodu in-
struktora. Trybunał podkreślił, że
nawet przypadkowe okoliczności
mogły doprowadzić do utraty pra-
wa do wykonywania zawodu.

Uprawnienia egzaminatorów

Ustawodawca nie czekał, aż TK

zajmie się zgodnością niemal
identycznych przepisów dotyczą-
cych egzaminatorów. Dlatego
zmieniając przepisy, wskazówki
Trybunału zostały zastosowane
także do egzaminatorów. Oba za-
wody są w tej kwestii identycznie
traktowane przez prawo.

A zatem zarówno instruktorzy,

jak i egzaminatorzy będą bez
obaw mogli odmówić przyjęcia
mandatu za wykroczenie, jeżeli
będą przekonani, że nie naruszyli
przepisów ruchu drogowego. Po-
nadto zmiana przepisów, które
obejmują egzaminatorów sprawi,
że TK nie będzie po raz drugi zaj-
mował się identyczną sprawą.

■

ŁUKASZ KULIGOWSKI

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 ustawy z 23 października

2008 r. o zmianie ustawy – Prawo
o ruchu drogowym (Dz. U. nr 220,
poz. 1426).

Promocja produktu leczniczego
wśród lekarzy nie może odbywać
się w godzinach przyjęć pacjentów
i wymaga zgody przełożonego.

eklama leku musi zawierać
ostrzeżenie o ryzyku jego nie-

właściwego stosowania. Natomiast
przedstawiciele handlowi nie mogą
składać wizyt lekarzowi w godzinach
jego pracy. Te szczegółowe zmiany
zasad reklamowania leków zawiera
nowe rozporządzenie ministra zdro-
wia. Wprowadza ono rozróżnienie na
reklamę kierowaną do publicznej
wiadomości, osób uprawnionych do
wystawiania recept lub osób prowa-
dzących obrót produktami leczniczy-
mi. Zmiany mają podnieść świado-
mość Polaków, którzy znajdują się na
czołowym miejscu w Europie pod
względem ilości zażywanych leków.

Rzetelna informacja

Reklama leku kierowana do pu-

blicznej wiadomości musi przekazy-
wać pacjentowi rzetelną informację
o produkcie oraz ostrzeżenie o ryzy-
ku jego niewłaściwego stosowania.

Czas trwania takiego ostrzeżenia

w reklamie nie może być krótszy niż
8 sekund. Natomiast reklama trady-
cyjnego produktu leczniczego musi
zawierać informację o konieczności
długotrwałego stosowania leku w ce-
lu osiągnięcia zamierzonego działa-
nia.

– Nie wydaje nam się, aby tego ro-

dzaju uregulowania prawne mogły
zmienić sposób postrzegania produk-
tów leczniczych przez pacjentów –
mówi Piotr Sucharski, wiceprezes za-
rządu TORFARM.

Zamieszczanie takiej informacji

w reklamie nie wyłącza uwzględnie-
nia w niej innych informacji określo-
nych w przepisach rozporządzenia,
na przykład dotyczących ostrzeżeń.
Sposób przekazywania reklamy tra-
dycyjnego produktu leczniczego ro-
ślinnego gwarantować ma bowiem
obiektywną prezentację produktu
leczniczego oraz bezpieczeństwo je-
go stosowania.

Za zgodą przełożonego

Przepis ograniczający odwiedziny

przedstawicieli handlowych u leka-
rzy w godzinach ich pracy wszedł
w życie 1 grudnia 2008 r. Od tej da-
ty przedstawiciele firm farmaceu-
tycznych, którzy chcą zareklamować

swój produkt lekarzowi, muszą nie
tylko ustalić termin spotkania po go-
dzinach jego pracy, ale także uzy-
skać zgodę przełożonego danego le-
karza. To samo dotyczy reklamy kie-
rowanej do wszystkich osób upraw-
nionych do wystawiania recept. Co
więcej, podmiot chcący wprowadzić
w Polsce próbki produktów leczni-
czych, przeznaczonych do dostar-
czenia ich lekarzom w ramach re-
klamy, będzie musiał złożyć oświad-
czenie w Głównym Inspektoracie
Farmaceutycznym, który ma moni-
torować działania związane z do-
starczaniem próbek.

Będą mniejsze kolejki

Nowe przepisy mają ograniczyć

długie dziś kolejki pacjentów, powo-
dowane między innymi wizytami
osób oferujących lekarzom próbki le-
ków w godzinach ich pracy. Zapewni
to łatwiejszy dostęp pacjentów do
świadczeń finansowanych ze środ-
ków publicznych. Natomiast wpro-
wadzenie obowiązkowych ostrzeżeń,
podczas emisji reklamy produktu
leczniczego ma, zdaniem twórców
rozporządzenia, zmienić nastawienie
osób, które oglądając reklamy, impul-
sywnie decydują się na zakup promo-
wanych produktów.

Zdaniem Piotra Sucharskiego, ko-

nieczne jest prowadzenie działań
edukacyjnych, których elementem
mogą być ostrzeżenia zamieszczane
w przekazach marketingowych.

■

DARIA STOJAK

PODSTAWA PRAWNA

■

Rozporządzenie ministra zdrowia z 21

listopada 2008 r. w sprawie reklamy
produktów leczniczych (Dz.U. nr 210
poz. 1327). Weszło w życie 28 listopada
2008 r., z wyjątkiem par. 13 ust. 2 i 3,
które zaczęły obowiązywać 1 grudnia
2008 r.

FIRMA

| SPRZEDAŻ | Produkty lecznicze

Reklama w czasie pracy
lekarza jest zakazana

Nie muszą być jeszcze wycofywane
reklamy, których rozpowszechnianie
rozpoczęto przed 28 listopada i nie
spełniają nowych wymagań. Ich roz-
powszechnianie jest na razie dopusz-
czalne, jednak nie dłużej niż przez
6 miesięcy od dnia wejścia w życie
nowego rozporządzenia.

PÓŁ ROKU NA WYCOFANIE
STARYCH REKLAM

Imię i nazwisko/nazwa
adres zamieszkania/siedziba
podmiotu odpowiedzialnego

OŚWIADCZENIE

Niniejszym oświadczam, że (nazwa produktu leczniczego, nazwa powszechnie sto-
sowana, postać farmaceutyczna, dawka, wielkość najmniejszego opakowania) do-
puszczony do obrotu na podstawie pozwolenia (nr pozwolenia) wydanego przez
(nazwa organu) jest sprowadzany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w liczbie
(liczba) opakowań w celu bezpłatnego dostarczania jako reklamowe próbki produk-
tu leczniczego oraz rozdysponowany będzie zgodnie z art. 54 ustawy z 6 września
2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2008 r. nr 45, poz. 271).

Miejscowość......................, data.................. Podpis......................

WZÓR OŚWIADCZENIA DLA GŁÓWNEGO INSPEKTORATU
FARMACEUTYCZNEGO

■

Prognozy dla rynku kredytowo-depozytowego

■

Potrącenia z rachunku bankowego

Piątek

2 stycznia 2009 r.

Mój
Portfel

prawo

nr 251

n o w e p r a w o

P R Z E P I S Y

Niedługo już każdy wierzyciel
będzie mógł ustanowić zastaw
rejestrowy i w ten sposób
zabezpieczyć wierzytelność
wyrażoną w złotych albo w
dewizach. To wymaga zawarcia
umowy zastawniczej i wpisania
zastawu do rejestru.

uż niedługo, bo od 11 stycznia
2009 r., nawet wierzyciel będący

osobą fizyczną nieprowadzącą dzia-
łalności gospodarczej będzie miał
prawo zabezpieczyć pożyczone pie-
niądze i inne swoje roszczenia zasta-
wem rejestrowym na ruchomości.
Taką możliwość przyznano noweli-
zacją ustawy o tym rejestrze.

Aby ustanowienie zastawu było

skuteczne, wierzyciel powinien za-
wrzeć na piśmie umowę zastawni-
czą z osobą, której przysługuje pra-
wo do tej rzeczy, czyli z zastawcą.
Gdyby jednak zastawcą nie był
dłużnik, wówczas on również powi-
nien przystąpić do umowy.

Samo zawarcie umowy nie wy-

starczy, aby wierzyciel skutecznie za-
bezpieczył swoje roszczenia. Dlatego
powinien wystąpić z wnioskiem
o wpisanie zastawu do rejestru pro-
wadzonego przez sąd gospodarczy
(zwany sądem rejestrowym).

Na e-formularzu lub na piśmie

Zastaw rejestrowy może zostać

wpisany do rejestru dopiero po zło-
żeniu wniosku o wpis na specjalnie
opracowanym formularzu papiero-
wym bądź na druku przesłanym za
pośrednictwem internetu, czyli dro-
gą elektroniczną. Wniosek składa
zastawca lub zastawnik.

Wzór formularza papierowego ma

opracować minister sprawiedliwości.
Będzie on stanowił załącznik do przy-
gotowywanego teraz przez resort
rozporządzenia. Nowe urzędowe for-
mularze sądy udostępnią w swoich
siedzibach. Będą również dostępne
na stronie internetowej resortu.

Wniosek o wpis złożony drogą

elektroniczną trzeba będzie opa-
trzyć bezpiecznym podpisem elek-
tronicznym, weryfikowanym za po-
mocą ważnego kwalifikowanego
certyfikatu. Sąd natomiast będzie
przechowywał w aktach wydruki
wniosków złożonych drogą elektro-
niczną oraz załączniki dokumentów
wraz ze wskazaniem osób, które je
podpisały.

Znowelizowane przepisy okre-

ślają też dokumenty, które należy
dołączyć do wniosku złożonego na
papierowym formularzu. Będą to:
umowa zastawnicza albo umowa,
z której wynika, że przedmiot ob-
ciążony zastawem został nabyty ra-
zem z nim. Zamiast nich będzie
można dołączyć umowę nabycia
udziału we współwłasności przed-
miotu zastawu albo nabycia wie-
rzytelności, która została zabezpie-
czona tym zastawem, bądź umowę
potwierdzającą nabycie tylko czę-
ści wierzytelności zabezpieczonej
zastawem rejestrowym, albo inne
dokumenty stanowiące podstawę
tego wpisu.

Na posiedzeniu niejawnym sąd

rozpozna tylko te wnioski o wpis
do rejestru zastawów, które zo-
staną należycie opłacone. Pozo-
stałe zwróci stronom. Sąd doko-
na wpisu wówczas, gdy umowa
zastawnicza będzie zgodna z pra-
wem. Jeżeli orzeknie o tym, że
wpis powinien zostać dokonany,
to zostaną niezwłocznie wprowa-
dzone do rejestru zastawów dane
zawarte w postanowieniu sądu.

Wskazywać one będą datę złoże-

nia wniosku o wpis, dane zastawcy,
zastawnika i dłużnika, oznaczenie
przedmiotu zastawu, a gdyby umo-
wa zastawnicza to przewidywała,
to wśród danych znajdzie się nawet
sposób jego oznakowania. Oprócz
tego musi tam się pojawić także
określenie najwyższej sumy zabez-
pieczenia oraz walutę, w której zo-
stała wyrażona.

Natomiast dane zastawcy, za-

stawnika i dłużnika będą obejmo-
wały ich imiona, nazwiska (na-
zwę), właściwy powszechny numer
identyfikacyjny, miejsce zamiesz-
kania (siedzibę) i adres. W razie po-
siadania siedziby za granicą trzeba
będzie wpisać adres do doręczeń
w kraju.

Wykreślenie wpisu

Sąd będzie orzekał również

o wykreśleniu wpisu zastawu reje-
strowego. Natomiast samo wykre-
ślenie nastąpi dopiero po uprawo-
mocnieniu się postanowienia wy-
danego w takiej sprawie. Wymogu
tego nie trzeba jednak przestrzegać
wówczas, gdy wniosek o wykreśle-
nie złożył zastawnik.

Postanowienie w sprawie wpisu

sąd ma doręczać na adres siedziby
lub zamieszkania albo na adres dla
doręczeń wskazany przez stronę
w rejestrze. Dlatego o każdej zmia-
nie adresu należy zawiadomić sąd.
W razie braku takiego powiadomie-
nia uważać się będzie za skuteczne
doręczenie na adres zamieszkania
albo siedziby bądź adres dla dorę-
czeń, nawet jeśli nie będą już aktu-
alne.

■

MAŁGORZATA PIASECKA-SOBKIEWICZ

PODSTAWA PRAWNA

■

art. 1 ust. 1 pkt 25–27 ustawy

z 5 września 2008 r. o zmianie ustawy
o zastawie rejestrowym i rejestrze za-
stawów oraz o zmianie innych ustaw
(Dz.U. nr 180, poz. 1113).

OBYWATEL

| POŻYCZKI | Zabezpieczenie wierzytelności

Ustanowienie zastawu
także przez osobę fizyczną

OBYWATEL

| ZASTAW REJESTROWY | Zaspokojenie roszczeń

Wierzyciel odzyska pieniądze
z przedmiotu zastawu

PRZEDSIĘBIORCA

| PROCEDURA CYWILNA | Wyłączenie jurysdykcji krajowej

Postępowanie rejestrowe
tylko przed sądami polskimi

W drugiej połowie przyszłego

roku nie będzie wątpliwości,
że sprawy związane z rejestracją
przedsiębiorców w Krajowym
Rejestrze Sądowym czy związane
z ich rozwiązywaniem należą
tylko do właściwości sądów
polskich.

statnią, grudniową noweliza-
cją kodeksu postępowania cy-

wilnego dodano do niego przepisy
dotyczące jurysdykcji krajowej
w postępowaniu nieprocesowym
(do takich należy również postępo-
wanie rejestrowe). Nowe rozwiąza-
nia zaczną obowiązywać pół roku
od ogłoszenia noweli.

Właściwość sądów

Wprowadzenie regulacji doty-

czących wspomnianej jurysdykcji
jest wynikiem m.in. tego, że zmie-
niając ustawę, zrezygnowano ze
wspólnych regulacji dotyczących
właściwości sądów w procesie
i w postępowaniu niespornym.
A trzeba pamiętać, że ustawa
o Krajowym Rejestrze Sądowym
stanowi, że do postępowania
przed sądami rejestrowymi stosuje
się – co do zasady – przepisy ko-
deksu postępowania cywilnego

właśnie o postępowaniu nieproce-
sowym (art. 7 ustawy o KRS). Bę-
dzie więc obowiązywała jurysdyk-
cja krajowa wyłączna i dla postę-
powania rejestrowego (art. 1109

par. 1 k.p.c.), i w rozpoznawanych
przez sąd rejestrowy sprawach
o rozwiązanie osoby prawnej lub
niebędącej osobą prawną jednost-
ki organizacyjnej, jeżeli ich siedzi-
ba znajduje się w Polsce (art.
1109

par. 2 k.p.c.).

Rozstrzygnięcia w kraju

Oznacza to, że postępowanie np.

z wniosku o wpis do polskiego reje-
stru przedsiębiorców będzie mógł
prowadzić wyłącznie sąd polski. I na-
wet gdyby sprawą zajął się zagranicz-
ny sąd, to jego postanowienia i orze-
czenia w tego rodzaju sprawach nie
mogłyby być uznane w Polsce (art.
1146 par. 1 pkt 2 k.p.c.). Zasadą jest

bowiem, że sprawy o wpis do rejestru
publicznego prowadzonego w na-
szym kraju mogą być rozstrzygane
tylko przez sądy krajowe. Z drugiej
strony ta nowa regulacja jest również
zbieżna z rozwiązaniem przyjętym
w rozporządzeniu Rady (WE) nr
44/2001 w sprawie jurysdykcji
i uznawania orzeczeń sądowych oraz
ich wykonywania w sprawach cywil-
nych i

handlowych (art. 22

pkt 2 i 3).

■

DOBROMIŁA NIEDZIELSKA-JAKUBCZYK

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 pkt 34 ustawy z 5 grudnia

2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks po-
stępowania cywilnego oraz niektórych
innych ustaw. Prezydent podpisał ją
15 grudnia 2008 r. Wejdzie w życie po
upływie sześciu miesięcy od ogłosze-
nia w Dzienniku Ustaw.

■

umowa zastawnicza – umowa
o ustanowienie zastawu rejestro-
wego, musi być zawarta na piśmie

■

zastawca – osoba uprawniona do
rozporządzenia przedmiotem za-
stawu

■

zastawnik – wierzyciel który za-
wiera umowę zastawniczą

■

rejestr zastawów – służy do doko-
nywania wpisów zastawów reje-
strowych, prowadzą go sądy rejo-
nowe (sądy gospodarcze) i jest
jawny

SŁOWNIK

Wierzyciel ustanawia zastaw
rejestrowy na rzeczach ruchomych
i zbywalnych prawach
majątkowych. W razie
niewypłacalności dłużnika będzie
mógł odzyskać swoje pieniądze,
nawet przejmując na własność
przedmiot zastawu.

ierzyciel, który zabezpieczy
swoje roszczenia zastawem re-

jestrowym, będzie miał większą szan-
sę na odzyskanie swoich pieniędzy
i znajdzie się w sytuacji uprzywilejo-
wanej w stosunku do pozostałych
wierzycieli tego samego dłużnika,
którzy nie ustanowili zastawu reje-
strowego. Gdy dojdzie do zaspokaja-
nia należności z przedmiotu tego za-
stawu, znajdzie się w sytuacji znacz-
nie lepszej, bo na przykład gdy przed-
miot zostanie sprzedany, otrzyma
w pierwszej kolejność swoje pienią-
dze. Zaspokojenie jego roszczeń na-
stąpi w drodze sądowego postępowa-
nia egzekucyjnego. Korzystne zmia-
ny zaczną obowiązywać już niedługo.
11 stycznia 2009 r. wejdzie w życie
nowelizacja ustawy o rejestrze zasta-
wów, którą wprowadzono wiele no-
wych rozwiązań.

Wierzyciel właścicielem

Aby móc zaspokoić swoje rosz-

czenia, w pewnych przypadkach za-

stawnik będzie musiał nawet prze-
jąć na własność przedmiot zastawu,
jeżeli w umowie zastawniczej zo-
stanie przewidziana taka możli-
wość, np. gdy zastaw rejestrowy zo-
stanie ustanowiony na instrumen-
tach finansowych zapisanych na ra-
chunku papierów wartościowych
albo przedmiotem zastawu będą
rzeczy, które występują w po-
wszechnym obrocie towarowym.
Zanim jednak zastawnik podejmie
czynności, które doprowadzą do te-
go, że odzyska swoje pieniądze
z przedmiotu zastawu – na przy-
kład spieniężając go – powinien po-
wiadomić o swoich zamiarach za-
stawcę. Zastawca z kolei powinien
wtedy w ciągu siedmiu dni uregu-
lować wierzytelność i uniknąć ta-
kiej sytuacji, że zastawnik zaspokoi
się z przedmiotu zastawu.

Prawo dłużnika do obrony

Zastawca może jednak nie mieć

pieniędzy, aby zapłacić albo może od-
mówić uregulowania roszczenia
i twierdzić, że ono nie istnieje. Wtedy
w ciągu siedmiu dni będzie musiał
wnieść do sądu pozew powołując się
na okoliczność, że wierzytelność nie
istnieje albo nie jest w całości bądź
częściowo wymagalna.

Powództwo wniesione dopiero po

upływie siedmiu dni nie będzie jed-

nak rodziło takich skutków prawnych
i wówczas zabezpieczenie roszczenia
nie będzie dopuszczalne.

Z kolei na innych zasadach dojdzie

do zabezpieczenia roszczenia wów-
czas, gdy przedmiotem zastawu reje-
strowego będzie zbiór rzeczy rucho-
mych albo praw, które stanowią ca-
łość gospodarczą.

Gdyby w przyszłości, po 11 stycz-

nia 2009 r., zabezpieczona zastawem
wierzytelność stała się wymagalna, to
wówczas zastawnik będzie miał pra-
wo na piśmie zażądać od zastawcy
przeprowadzenia spisu z natury
składników majątkowych przedmio-
tu zastawu rejestrowego.

W ten sposób zabezpieczy swoje

roszczenie. Natomiast od chwili
otrzymania pisemnego zawiadomie-
nia o tym, że zastawnik zamierza
podjąć działania w celu zabezpiecze-
nia roszczeń, zastawca bez jego zgo-
dy nie będzie mógł rozporządzać
przedmiotem zastawu ani jego skład-
nikami majątkowymi.

■

MAŁGORZATA PIASECKA-SOBKIEWICZ

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 pkt. 17 i 18 ustawy z 5 września

2008 r. o zmianie ustawy o zastawie re-
jestrowym i rejestrze zastawów oraz
o zmianie innych ustaw (Dz.U. nr 180,
poz. 1113).

Rejestr przedsiębiorców w KRS obejmuje: spółki jawne, europejskie zgrupowania inte-
resów gospodarczych, spółki partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne,
z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjne, europejskie, spółdzielnie, spółdzielnie eu-
ropejskie, przedsiębiorstwa państwowe, jednostki badawczo-rozwojowe, przedsiębior-
stwa zagraniczne, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, inne osoby prawne, jeżeli ich
działalność podlega wpisowi do rejestru, oddziały przedsiębiorców zagranicznych
i główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń.

REJESTR PRZEDSIĘBIORCÓW

■

Czy nadal warto inwestować w mieszkania

■

Dla kogo premia termomodernizacyjna

Piątek

2 stycznia 2009 r.

Moje
Nieruchomości

prawo

n o w e p r a w o

P R Z E P I S Y

nr 251

ADMINISTRACJA

| DOCHODY SAMORZĄDÓW | Środki z budżetu

Więcej na infrastrukturę sportową

Dodatkowe środki z budżetu
państwa pomogą gminom
w realizacji programów
wspierających aktywny tryb życia
i uprawianie sportu przez dzieci
i młodzież. Dzięki nim samorządy
unowocześnią również istniejące
obiekty sportowe oraz zrealizują
nowe inwestycje.

owe przepisy o dochodach jed-
nostek samorządu terytorialne-

go, które zaczną obowiązywać za kil-
ka dni, modyfikują katalog zadań
własnych, na które gminy będą mo-
gły otrzymywać dotacje celowe z bu-
dżetu państwa. Dzięki nim wzrosną
inwestycje związane z budową i re-
montami obiektów sportowych oraz
rozwijaniem sportu. Znacząco
zwiększą się bowiem nakłady finan-
sowe na te cele, w tym przede
wszystkim dotacje z budżetu pań-
stwa.

Remont obiektów sportowych

Obecnie modernizacja infrastruk-

tury sportowej, której właścicielem
jest samorząd terytorialny, dotyczy
przede wszystkim boisk i pływalni
miejskich. Wszystkie remonty finan-
sowane są przede wszystkim ze środ-
ków inwestora. Jest nim najczęściej
gmina, która, realizując inwestycję
sportową, może ubiegać się o wspar-
cie jedynie ze środków Funduszu
Rozwoju Kultury Fizycznej. Środków

tych jednak nie wystarcza. W konse-
kwencji większość samorządów ma
duże zaległości w utrzymaniu na od-
powiednim poziomie własnej infra-
struktury sportowej. Brakuje też
środków na prowadzenie kolejnych
inwestycji. W konsekwencji najbied-
niejsze samorządy mają znikome
szanse na wybudowanie jakiegokol-
wiek obiektu sportowego. Nowe
przepisy mają to zmienić. Umożliwią
przekazywanie dotacji celowych
z budżetu państwa. Mają być one
przeznaczane na budowę w gminach
wiejskich i małych gminach miej-
skich nowoczesnych oświetlonych
boisk sportowych z możliwością ich
wykorzystywania przy maksymal-
nym dobowym obciążeniu w róż-
nych porach roku.

Dotacje od ministra sportu

Szczegółowe zasady i tryb otrzy-

mywania dotacji oraz dokonywania
podziału środków budżetowych
określi rozporządzenie ministra
sportu. Na razie przedstawiono
główne założenia jego projektu. Wy-
nika z nich, że samorząd uzyska do-
tacje przede wszystkim w przypadku
realizacji rządowo-samorządowego
programu Moje Boisko Orlik 2012.
Odpowiednie wnioski będą musiały
trafić do właściwego wojewody. Po
merytorycznej ocenie minister spor-
tu dokona weryfikacji wniosków
i podzieli środki finansowe na po-

szczególne województwa. Wojewo-
dowie prowadzić będą również dzia-
łania koordynacyjne dotyczące całe-
go projektu w części finansowanej
z budżetu państwa. Po otrzymaniu
zaakceptowanych propozycji inwe-
stycyjnych wraz z podziałem środ-
ków finansowych, występować będą
do ministra finansów o uruchomie-
nie środków z rezerwy celowej. Środ-
ki finansowe będą przekazywane
z budżetu państwa bezpośrednio do
budżetu właściwego wojewody.

Promocja Euro 2012

Ponadto dotację będzie można

otrzymać na finansowanie pozosta-
łych zadań związanych z rozwojem
sportu, w tym w szczególności wśród
dzieci i młodzieży oraz osób niepeł-
nosprawnych. Przyznawanie dotacji
w tym obszarze odbywać się będzie
na podstawie istniejących regulacji
i procedur dotyczących zlecania za-
dań publicznych. Finansowe wspar-
cie państwa ma zachęcić samorządy
do inwestycji w infrastrukturę spor-
towo-rekreacyjną oraz promować
Euro 2012.

■

ŁUKASZ SOBIECH

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 ustawy z 17 października 2008 r.

o zmianie ustawy o dochodach jedno-
stek samorządu terytorialnego (Dz.U.
nr 220, poz. 1419). Wejdzie w życie 27
grudnia 2008 r.

ADMINISTRACJA

| DOCHODY SAMORZĄDU | Środki z budżetu

Zmniejszenie subwencji na oświatę
nastąpi dopiero za trzy lata

Przesunięcie z 1 stycznia 2009 r.
na 1 stycznia 2012 r. terminu
wejścia w życie przepisów
zmniejszających wysokość
rezerwy części oświatowej
subwencji ogólnej pozwoli
samorządom na ulepszanie
warunków nauczania.

owe przepisy, które zaczną
obowiązywać za kilka dni, dają

samorządom możliwość korzysta-
nia z 0,6-proc. rezerwy subwencji
oświatowej jeszcze do 2012 r. Ze
środków tych dofinansowywane są
m.in. rosnące zadania szkolne i po-
zaszkolne, pomoc jednostkom sa-
morządu terytorialnego w przypad-
kach losowych, wyposażenie
w sprzęt szkolny i pomoce dydak-
tyczne nowych pomieszczeń do na-
uki, koszty odpraw dla zwalnianych
nauczycieli. Zgodnie z obecnymi
przepisami od 1 stycznia 2009 r. re-
zerwa miała zostać zmniejszona
z 0,6 proc. do 0,25 proc. Nowe prze-
pisy przesuwają zmiany o trzy lata.

Korzyści dla małych samorządów

Rezerwa to zabezpieczenie

zwłaszcza dla mniejszych i bied-
nych samorządów. Inny ważny po-
wód przesunięcia zmniejszenia re-
zerwy to planowana reforma obni-
żenia wieku szkolnego. Oznacza

ona dla gmin nowe zadania oświa-
towe, w tym przede wszystkim
przygotowanie pomieszczeń
w szkołach dla sześciolatków, zor-
ganizowanie dowozu, czy zapew-
nienie opieki świetlicowej. Dzięki
większej rezerwie samorządy będą
mogły starać się o dodatkowe pie-
niądze na ten cel. Ponadto środki
rezerwy części oświatowej sub-
wencji ogólnej poznaczone są na
korekty błędów statystycznych.

Błędy statystyczne

Od 2008 roku do podziału po-

między jednostki samorządu tery-
torialnego części oświatowej sub-
wencji ogólnej zamiast sprawozdań
statystycznych GUS wykorzystywa-
ne są dane sytemu informacji
oświatowej. W wyniku zmiany
w początkowym okresie stosowania
danych Sytemu Informacji Oświa-
towej do naliczania kwot części
oświatowej subwencji ogólnej dla

jednostek samorządu terytorialne-
go odnotowano znaczny wzrost
liczby błędów statystycznych.

Rezerwa zniweluje różnice i za-

pewni właściwe finansowanie oświa-
ty. W 2007 roku 0,6-proc. rezerwa
oświatowa wyniosła ponad 170 mln
zł, które rozdzielono m.in. na wypo-
sażenie nowo wybudowanych szkół
(35 proc.), remonty szkół (29 proc.)
oraz przypadki losowe (17 proc.). Na
odprawy dla odchodzących nauczy-
cieli przeznaczono z rezerwy 13 mln
175 tys. (7 proc.).

■

ŁUKASZ SOBIECH

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 1 ustawy z 23 października

2008 r. o zmianie ustawy o dochodach
jednostek samorządu terytorialnego
oraz ustawy o uprawnieniach do ulgo-
wych przejazdów środkami publiczne-
go transportu zbiorowego (Dz.U.
nr 220, poz. 1429). Wejdzie w życie
27 grudnia 2008 r.

Nie trzeba będzie stosować
procedury koncesyjnej przy
udostępnianiu publicznej sieci
telekomunikacyjnej.

dministracja publiczna będzie
mogła realizować inwestycje

we współpracy z prywatnymi przed-
siębiorcami. Firmy uzyskają możli-
wość finansowania i realizowania za-
dań publicznych. Taką współpracę
umożliwi nowa ustawa o koncesji na
roboty budowlane lub usługi, która
wejdzie w życie w przyszłym roku.
Korzystając z koncesji na roboty bu-
dowlane, samorząd będzie mógł za-
wrzeć umowę z prywatną firmą, któ-
ra sfinansuje np. budowę parkingu
lub drogi. W zamian za to przedsię-
biorca będzie czerpał zyski z użytko-
wania obiektu lub oprócz zysków
z eksploatacji otrzyma zapłatę. Pry-
watna firma będzie mogła także uzy-
skać koncesję na usługi.

Przyszły koncesjonariusz (przed-

siębiorca) będzie wybrany w drodze
procedury negocjacyjnej z zachowa-
niem zasad jawności i konkurencyj-
ności postępowania. Nowe przepisy
przewidują jednak pewne wyłączenia
stosowania reżimu ustawy koncesyj-
nej. Oznacza to, że w wyjątkowych
sytuacjach – wskazanych w art. 4
– urząd nie będzie musiał stosować
procedur koncesyjnych do zawiera-
nia pewnych umów. Zakres propono-
wanych wyłączeń wzbudza spory.
Jeszcze podczas prac w Sejmie zrezy-
gnowano z proponowanego przez
rząd wyłączenia stosowania rygorów
nowej ustawy w przypadku udziela-
nia koncesji przez samorządy ich wła-
snym spółkom komunalnym. Po pro-
testach przedsiębiorców posłowie
przegłosowali poprawkę i zrezygno-
wali z tego przepisu. Oznacza to, że w
przypadku koncesji np. na gospodar-
kę odpadami lub usługi przewozu
spółki komunalne będą rywalizowały
z prywatnymi firmami na konkuren-
cyjnych zasadach.

Konkurencja będzie jednak wyłą-

czona przy zawieraniu umów na udo-
stępnienie publicznych sieci teleko-
munikacyjnych lub świadczenie
usług telekomunikacyjnych

– Jest to uzasadnione w bardzo

prosty sposób – przede wszystkim te-
go typu wyłączenie ma m.in. pośred-
nio zachęcać operatorów telekomuni-
kacyjnych do inwestowania w infra-
strukturę telekomunikacyjną – wska-
zuje Andrzej Panasiuk, wiceminister
infrastruktury.

– Takie wyłączenie jest także prze-

widziane w prawie europejskim, któ-
re gwarantuje zachowanie zasad kon-
kurencyjności przy wydatkowaniu
środków publicznych. Również
w przepisach prawa zamówień pu-
blicznych tego typu wyłączenie ma
miejsce – dodaje wiceminister.

Konkurencja będzie również wyłą-

czona przy zwieraniu umów na usłu-
gi, w przypadku gdy wymaga tego in-
teres publiczny, który może być zwią-
zany w szczególności z zagrożeniem
ciągłości realizowania koncesji na
usługi. Warunkiem skorzystania z tej
wyjątkowej furtki będzie jednak to, że

koncesjodawca (urząd), dochowując
należytej staranności, nie mógł prze-
widzieć takiej sytuacji. W takich oko-
licznościach urząd będzie miał jednak
obowiązek wszcząć postępowanie
o zawarcie umowy koncesji, a zawar-
ta bez zachowania konkurencyjnych
zasad umowa nie będzie mogła obo-
wiązywać dłużej niż do dnia zakoń-
czenia rozpoczętego postępowania.

– To wyłączenie dotyczy wyłącznie

usług i jest związane z ochroną inte-
resu publicznego. Podmioty publicz-
ne są zobowiązane ustawowo do re-
alizacji w sposób ciągły i nieprzerwa-
ny zadań publicznych. Gdy możliwe
jest zagrożenie ciągłości realizowania
danych usług publicznych, a zatem
pośrednio zagrożenie interesu pu-
blicznego, tego typu wyjątki muszą
być przewidziane przepisami prawa.
Są one zawarte w dyrektywach euro-
pejskich oraz w prawie zamówień pu-
blicznych – wyjaśnia wiceminister.

■

EWA GRĄCZEWSKA-IVANOVA

PODSTAWA PRAWNA

■

Art. 4 ustawy z 5 grudnia 2008 r.

o koncesji na roboty budowlane lub
usługi. Wejdzie w życie po 14 dniach od
ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

ADMINISTRACJA

| INWESTYCJE | Współpraca z przedsiębiorcami

Nie każda umowa
z procedurą koncesyjną

■

Najważniejsze zmiany w podatku od towarów i usług

■

najnowsze orzeczenia sądów administracyjnych w zakresie podatków

Poniedziałek

5 stycznia 2009 r.

Tygodnik
Podatkowy

Ustawy koncesyjnej będzie można
nie stosować m.in. w przypadku
umów:

■

objętych tajemnicą państwową, wy-
konaniu których muszą towarzyszyć
szczególne środki bezpieczeństwa,
jeżeli wymaga tego ochrona podsta-
wowych interesów państwa

■

zawieranych na podstawie szcze-
gólnej procedury organizacji mię-
dzynarodowej

■

zawieranych na podstawie umowy
międzynarodowej, której stroną
jest Polska, dotyczącej stacjono-
wania wojsk, jeżeli umowa ta
przewiduje inne niż ustawa proce-
dury zawierania koncesji

■

z podmiotem, który z mocy prawa
ma wyłączne prawo do wykony-
wania działalności będącej przed-
miotem koncesji

■

przez koncesjodawców wykonują-
cych co najmniej jeden z następu-
jących rodzajów działalności:

a) udostępnianie publicznej sieci te-

lekomunikacyjnej,

b) eksploatacja publicznej sieci tele-

komunikacyjnej,

c) świadczenie publicznie dostępnych

usług telekomunikacyjnych za po-
mocą publicznej sieci telekomuni-
kacyjnej lub usług poczty elektro-
nicznej za pomocą takiej sieci – je-
żeli umowa ma zostać zawarta wy-
łącznie w celu wykonywania
takiego rodzaju działalności; na
usługi – jeżeli wymaga tego interes
publiczny, który może być związa-
ny w szczególności z zagrożeniem
ciągłości realizowania zadania bę-
dącego przedmiotem koncesji na
usługi, a których wystąpienia kon-
cesjodawca, dochowując należytej
staranności, nie mógł przewidzieć.

KIEDY KONCESJE
NIE BĘDĄ STOSOWANE

SIO obejmuje bazy danych oświatowych, w skład których wchodzą następujące
zbiory danych o:

■

szkole lub placówce oświatowej

■

uczniach, słuchaczach, wychowankach oraz absolwentach,

■

nauczycielach, wychowawcach i innych pracownikach,

■

spełnianiu obowiązku nauki.

SYSTEM INFORMACJI OŚWIATOWEJ

Document Outline

1224ZPUZ1001-1awp
1224ZPUZ1002-1awp
1224ZPUZ1003-1awp
1224ZPUZ1004-1awp
1224ZPUZ1005-1awp
1224ZPUZ1006-1awp
1224ZPUZ1007-1awp
1224ZPUZ1008-1awp

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Nowe prawo z 09 grudnia 08 nr 240
Nowe prawo z 22 grudnia 08 (nr 249)
Nowe prawo Praktyka z 23 grudnia 08 (nr 250)
Nowe prawo Praktyka z 23 grudnia 08 (nr 250)
Mój portfel z 24 października 08 (nr 209)
Podatkowy raport branżowy z 24 października 08 (nr 209)
Niezbędnik z 24 października 08 (nr 209)
Biznes i zdrowie z 09 grudnia 08 nr 240
Dziennik Ustaw z1 grudnia 08 Nr#7 poz
Gazeta Prawna Nowe Prawo z 4 sierpnia 09 (nr 150)
Gazeta Prawna Nowe prawo Przepisy z 10 czerwca 09 (nr 112)
Nowe prawo Przepisy z 11 lutego 09 (nr 29)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia0 grudnia 04 r (Dz U z 05 r Nr, poz ?, z 08 r Nr 3, poz
NOWE PRAWO z 7 lipca 10 (nr 130)
Doradztwo Podatkowe z 23 czerwca 08 (nr 121)
prawo budowlane 17 08 2006
Moj portfel z 18 lipca 08 (nr 140)
Moja firma Internet z 21 sierpnia 08 (nr 163)
Leczenie przewleklego WZW typu B lub C zal nr 24 do zarz nr 8 2010

więcej podobnych podstron

Nowe prawo z 24 grudnia 08 (nr 251)

Document Outline