Europejska Komisja Gospodarcza ONZ:

Usytuowanie EKG w strukturze ONZ:

EKG jest komisją ONZ do spraw europejskich przy Radzie Gospodarczo-społecznej.

Geneza EKG:

EKG powstała w maju 1947 roku.

Gunnar Myrdal:

Był pierwszy sekretarzem generalnym EKG w latach 1947-1957

Cele EKG:

-pomoc przy odbudowie Europy ze zniszczeń wojennych

-dbałość o rozwój gospodarcz państw członkowskich

-podtrzymywanie i rozwój więzów gospodarczych

-promocja handlu i produktów europejskich

-współpraca naukowa i techniczna

-dbałość o rozwój transportu i racjonalne wykorzystanie źródeł energii

Terytorialny zakres oddziaływania EKG:

Wprawdzie EKG jest organizacją europejską ale należą do niej również: USA, Kanada, Izrael i byłe państwa ZSRR

Prawne formy działania EKG:

EKG może działać w formie:

-aktów wiążących(traktaty, umowy)

-tz. soft law(niewiążące zalecenia)

Dorobek traktatowy EKG:

-Europejski porozumienie dotyczące przewozu drogowego materiałów niebezpiecznych(1957)

-Konwencja o ruchu drogowym(1968)

-konwencja o znakach drogowych i sygnałach(1968)

-Konwencja celna o międzynarodowym przewozie towarów w oparciu o karnety TIR(1975)

Działalność EKG na rzecz środowiska:

-Konwencja o transgranicznym zanieczyszczeniu powietrza na dalekie odległości(1979)

-Konwencja o cywilnej odpowiedzialności za szkody wyrządzone na skutek przewozu towarów niebezpiecznych drogą, koleją i żeglugą śródlądową(1989)

-Konwencja o ochronie i użytkowaniu rzek transgranicznych i jezior międzynarodowych(1992)

Rada Europy:

Geneza RE:

5 maja 1949 w Londynie podpisano statut RE, wszedł on w życie 3 sierpnia 1949 roku.

Cele i zadania RE:

Celami statutowymi są: czuwanie nad przestrzeganiem praw człowieka i demokratyzacją życia

Pozostałe cele to:

-popieranie rozwoju europejskiej tożsamości kulturowej i zwalczanie nietolerancji

-poszukiwanie sposobów rozwiązywania problemów nurtujących społeczeństwo(np. ksenofobia, nietolerancja, narkotyki)

-niesienie pomocy państwom Europy Centralnej i Wschodniej we wprowadzaniu reform politycznych

Członkowie założyciele RE:

Było to 10 państw które utworzyły RE:

-Belgia, Luxemburg, Holandia, Włochy, Francja, Wielka Brytania, Irlandia, Dania, Szwecja, Norwegia

Kryteria przyjęcia do RE:

Do członkowstwa w RE może kandydować państwo które akceptuje zasadę państwa prawa oraz zagwarantuje swoim obywatelom korzystanie z praw człowieka i podstawowych wolności.

Charakterystyka aktualnego stanu członków RE:

Obecnie do RE należą 43 państwa. Prawie wszystkie państwa europejskie ale są też członkowie z poza Europy(Armenia)

Wejście Polski do RE:

Polska przystąpiła do RE 26 listopada 1991 roku.

Struktura wewnętrzna RE:

Organami RE są:

-Zgromadzenie Parlamentarne RE

-Komitet Ministrów RE

-Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Europy

Zgromadzenie Parlamentarne RE:

Składa się z 291 członków oraz 291 ich zastępców. Oraz 15 gości i 15 obserwatorów. Członkowie są wybierani przez poszczególne państwa z członków ich parlamentów. Każdemu państwu przysługuje różna ilość reprezentantów. Obecnie przewodniczącyn Zgromadzenia Parlamentarnego RE jest Peter Schieder.

Komitet Ministrów RE:

Tworzą go ministrowie spraw zagranicznych wszystkich państw członkowskich. Spotykają się 2 razy do roku na sesjach. Oprócz ministrów każde państwo deleguje swojego stałego przedstawiciela do Komitetu Ministrów. Polskim przedstawicielem jest Krzysztof Kocel.

Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Europy:

Składa się z dwóch izb: regionów(składa się z przedstawicieli władz samorządowych), władz lokalnych(przedstawicieli rządowej administracji terenowej)

Podstawy prawne europejskiego systemu ochrony praw człowieka:

Podstawą jest Europejska konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności przyjęta 4 listopada 1950 roku. Polska ratyfikowała tą konwencję 19 stycznia 1993.

Organizacja wewnętrzna Europejskiego Trybunału Praw Człowieka:

ETPC składa się z 4 sekcji. W każdej sekcji są:

-komitety(po 3 sędziów)

-izby(po 7 sędziów)

Oprócz tego jest jeszcze Wielka Izba(17 sędziów)

Wybór sędziów do ETPC

Sędziów do ETPC wybiera Zgromadzenie Parlamentarne na 6 lat, co 3 lata następuje zmiana połowu składu. Jest ich tylu ile jest państw członkowskich.

Katalog praw i wolności człowieka chroniony systemem RE:

EKPCiPW stworzyła katalog podstawowych praw przysługujących każdemu człowiekowi. Są to:

-prawo do życia

-zakaz tortur i pracy przymusowej

-prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego

-prawo do rzetelnego procesu

-prawo do poszanowania życia prywatnego

-prawo do poszanowania życia rodzinnego

-wolność wyrażania opinii

-wolność nauczania

-prawo do zbiorowej działalności

Dopuszczalność skargi do ETPC:

Skargę do ETPC może wnieść tylko obywatel państwa które podpisało Konwencję, powyczerpaniu toku instancji w swoim państwa. Nie można wnieść skargi jeżeli sprawa jest już rozpatrywana przez inny sąd międzynarodowy.

Polska wobec ETPC:

Polacy mają prawo wnoszenia skarg do ETPC od 1993 roku. Polskim sędziom w ETPC jest Jerzy Makarczyk.

Stosunek RE do kary śmierci:

Protokół nr 6 do EKOPCiPW wprowadza zakaz stosowania kary śmierci. Jednakże czyni to z dwoma wyjątkami. Karę śmierci można stosować za czyny popełnione podczas wojny lub w okresie bezpośredniego zagrożenia wojną.

Ochrona Praw socjalnych w systemie RE:

-Europejska Karta Socjalna

-Europejska Konwencja o Zabezpieczeniu Socjalnym

Działalność RE na rzecz cudzoziemców:

-konwencja o statusie prawnym pracowników migrujących

-Europejska konwencja o ekstradycji

Działalność RE na rzecz ochrony życia i zdrowia:

-Europejska Farmakopea

- Konwencją o prawach człowieka i biomedycynie

-Grupa Pompidou- grupa koordynuje politykę państw członkowskich w dziedzinie toksykomanii.

Działalność RE na rzecz bezpieczeństwa:

-Konwencja o zwalczaniu terroryzmu

-Konwencja o ochronie danych osobowych

Działalność RE na rzecz edukacji i kultury:

-Europejska Konwencja Kulturalna

-Konwencje o ochronie dziedzictwa architektonicznego Europy

-Europejskie Centrum kształcenia rzemieślników dla potrzeb konserwacji dziedzictwa architektonicznego

Działalność RE na rzecz sportu:

-Europejska Karta Sportowa i Kodeks Etyczny

-Konwencja o zwalczaniu niedozwolonych środków dopingujących

-Europejska konwencja w sprawie przemocy i ekscesów widzów w czasie imprez sportowych, a w szczególności meczów piłki nożnej

Demokracja lokalna i współpraca transgraniczna w działalności RE:

-Europejska Karta Samorządu Terytorialnego samorządów i władz terytorialnych

-Konwencja o Współpracy Ponadgranicznej

Działalność RE na rzecz przejrzystych finansów:

-Konwencja o praniu pieniędzy pochodzących z przestępstwa

-Konwencja prawnokarna o korupcji

-Konwencja cywilnoprawna o korupcji

Działalność RE w zakresie zwalczania przestępczości:

-Konwencja o przekazywaniu osób skazanych

-Europejska konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych

KBWE/OBWE:

Geneza systemu bezpieczeństwa europejskiego:

1 sierpnia 1975 roku podpisano protokół końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie(wszystkie państwa europejski oprócz Albanii oraz USA i Kanada).

Od 1 stycznia 1995 nazwa została zmieniona na Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Podstawy prawne systemu bezpieczeństwa europejskiego:

1 sierpień 1975 akt końcowy KBWE

21 listopad 1990 Paryska Karta Nowej Europy

Konferencje przeglądowe:

Przed przekształceniem się KBWE w OBWE co 2-3 lata odbywały się koferencje mające na celu przegląd realizacji postanowień KBWE. Najważniejsze: 1991- Moskwa, 1992- Helsinki

Paryska Karta Nowej Europy:

Podpisana 21 listopada 1990. Stworzyła organizację wewnętrzną KBWE (Centrum Zapobiegania Kryzysom, Biuro Wolnych Wyborów, Sekretariat; oraz fora wielostronnych konsultacji: Rada i Komitet Wysokich Przedstawicieli)

Zasięg terytorialny:

Członkami OBWE są wszystkie państwa europejski oraz USA i Kanada. Państwami partnerskimi OBWE są Japonia, Korea Płd. oraz kraje Basenu Morza Śródziemnego: Algieria, Egipt, Izrael, Jordania, Maroko i Tunezja

Inicjatywa Środkowoeuropejska:

Quadragonale:

Utworzono w 1989, przez Austrię, Jugosławię, Węgry i Włochy

Pentagonale:

Utworzone w 199o po przystąpieniu Czechosłowacji

Heksagonale:

Utworzone w 1991 po przystąpieniu Polski

Inicjatywa Środkowoeuropejska(ISE):

Utworzona w 1992 po przystąpieniu Bośni-Hercegowiny, Chorwacji i Słowenii. Obecnie należy do niej 16 państw.

Organami ISE są:

-spotkania szefów rządów państw członkowskich(raz do roku)

-spotkania ministrów spraw zagranicznych(raz do roku)

-Komitet Krajowych Koordynatorów

ISE działa poprzez grupy robocze(stałych bądź powoływanych ad hoc). Każda grupa zajmuje się inną dziedziną i przewodniczy jej jedno z państw członkowskich. Obecnie jest 19 grup roboczych. Polska przewodnicz grupie do spraw rolnictwa.

Cele ISE:

-współpraca ekonomiczna i techniczna

-rozwój infrastruktury

-ochrona środowiska

-współpraca w dziedzinie nauki, techniki, mediów, kultury i edukacji

Wspólnoty Europejskie:

Geneza:

Europejska Wspólnota Węgla i Stali:

Została powołana w 1951(zaczęła działać w 23 sierpnia 1952) przez Belgię, Luxemburg, Holandię, Włochy, Francję i Niemcy. Była powołana na 50 lat.

Cele EWWS:

-rozwój gospodarczy i podnoszenie standartów życia społeczeństw państw członkowskich,

-efektywna produkcja węgla i stali,

-zabezpieczenie interesów robotników,

-ochrona środowiska związana z wydobywaniem węgla i produkcją stali

Organy EWWS:

Organami EWWS są:

-Rada

-Wysoka Władza(przekształciła się w Komisję Europejską)

-Zgromadzenie(przekształciło się w Zgromadzenie Parlamentarne)

-Trybunał Sprawiedliwości

Europejska Wspólnota Gospodarcza:

Została powołana do życia traktatem o utworzeniu EWG (traktat rzymski; marzec 1957, wszedł w życie 1 stycznia 1958). W 1992 zmieniła nazwę na Wspólnota Europejska.

Cele EWG:

-równomierny rozwój gospodarczy,

-spójność ekonomiczna

-podnoszenie poziomu życia

Europejska Wspólnota Energii Atomowej(EUROATOM):

Powstała na mocy traktatów rzymskich.

Cele Euroatomu:

-pokojowa współpraca w dziedzinie rozwoju technologii jądrowych,

-utworzenie i szybki rozwój przemysłu nuklearnego,

-ustalenie jednolitych standartów i norm bezpieczeństwa.

Połączenie organów Wspólnot Europejskich:

25 marca 1957 podpisano układ o wspólnych organach wspólnot europejskich. Przewidywał on utworzenie dla wszystkich trzech wspólnot, jednego wspólnego organu parlamentarnego(Europejskie Zgromadzenie Parlamentarne, później Parlament Europejski oraz Trybunał Sprawiedliwości).

Traktat o fuzji organów:

Został podpisany 8 kwietnia 1965. Przewidywał połączenie wszystkich organów wspólnot(utworzono Komisję Europejską z Komisji EWG i Euroatomu oraz Wysokiej Władzy EWWiS).

Jednolity Akt Europejski:

Został opracowany na konferencji Luksemburgu i Brukseli (9.09.1985 - 27.01.1986), a wszedł w życie1 lipca 1987. Utworzył Radę Europejską jako organ Unii Europejskiej.

Układy stowarzyszeniowe:

Układy te zawiera Rada działając jednomyślnie. Negocjacje poprzedzające zawarcie układu prowadzi Komisja.

Pierwszy etap rozszerzenia Wspólnot Europejskich(1972):

Przystąpiły wtedy: Wielka Brytania, Irlandia i Dania

Drugi etap rozszerzenia Wspólnot Europejskich(1981):

Przystąpiła wtedy Grecja.

Trzeci etap rozszerzenia Wspólnot Europejskich(1986):

Przystąpiły wtedy Hiszpania i Portugalia

Cele i zadania Wspólnoty Europejskiej:

przyczynianie się do:

-harmonijnego, zrównoważonego i trwałego rozwoju działań gospodarczych

-wysokiego poziomu zatrudnienia i opieki społecznej

-równości pomiędzy mężczyznami i kobietami

-trwałego i nieinflacyjnego wzrostu

-wysokiego stopnia konkurencyjności i zbieżności wyników gospodarczych

-wysokiego poziomu ochrony i podniesienia jakości środowiska naturalnego

-podnoszenia stopy życiowej i jakości życia, spójności ekonomicznej i społecznej

-solidarności pomiędzy państwami członkowskim.

---