Pytanie o Jezusa …..
Gdy Jezus przyszedł w okolice Cezarei Filipowej, pytał swych uczniów: «Za kogo ludzie uważają Syna Człowieczego?» A oni odpowiedzieli: «Jedni za Jana Chrzciciela, inni za Eliasza, jeszcze inni za Jeremiasza albo za jednego z proroków». Jezus zapytał ich: «A wy za kogo Mnie uważacie?» Odpowiedział Szymon Piotr: «Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego» /Mt 16, 13-16/.
1. Jezus : prorok, guru, nauczyciel, ktoś więcej
Działalność Jezusa z Nazaretu wskazuje dość jednoznacznie, iż był On w pierwszym rzędzie prorokiem, to znaczy głosicielem słowa i woli Boga. Fakt nauczania, głoszenia słowa wypełnia zasadniczą część relacji ewangelistów. Sama nauka Jezusa zwraca uwagę słuchaczy: „Zdumiewali się Jego nauka, gdyż słowo Jego było pełne mocy” (Łk 4, 32). Stąd też najczęstszym, najbardziej spontanicznym określeniem, z jakim zwracają się ludzie w Ewangeliach do Jezusa, jest tytuł „rabbi”, „nauczyciel”. Dla palestyńskich rozmówców i słuchaczy Jezusa zwrot ten oznacza człowieka, który komentuje Prawo, nauczając ludzi zasad zachowania zawartych w nim przykazaniach Bożych w każdej okoliczności życiowej. Jezus pojawia się rzeczywiście na kartach Ewangelii jako ten, który naucza, który wyjaśnia sens Prawa (por. Łk 4, 14-15; Mt 5, 17-18): „Potem powrócił Jezus w mocy Ducha do Galilei, a wieść o Nim rozeszła się po całej okolicy. On zaś nauczał w ich synagogach, wysławiany przez wszystkich. Przyszedł również do Nazaretu, gdzie się wychował. W dzień szabatu udał się swoim zwyczajem do synagogi i powstał, aby czytać. Podano Mu księgę proroka Izajasza. Rozwinąwszy księgę, natrafił na miejsce, gdzie było napisane: Duch Pański spoczywa na Mnie, ponieważ Mnie namaścił i posłał Mnie, abym ubogim niósł dobrą nowinę, więźniom głosił wolność, a niewidomym przejrzenie; abym uciśnionych odsyłał wolnymi (Łk 4, 16-18). Jezus niczym dawni prorocy, odpowiada również na trudności, jakie ludzie wysuwają w związku z Tora (por. Mk 2, 18-28; 7, 1-13; 12, 13-37).
Ewangeliści zaznaczają jednak, że tytuł „rabbi” w świadomości słuchaczy Jezusowej nauki nie odpowiadał w pełni temu, z czym się stykali, słuchając Go: "Zdumiewali się Jego nauka, uczył ich bowiem jak ten, który ma władze, a nie jak uczeni w Piśmie" (Mk 1, 22. Por. Mt 7, 28-29). Tym, co wyraźnie różniło nauczanie Jezusa od komentarzy rabinów, był w świadomości słuchaczy element autorytetu. Co zdaje się przemawiać za szczególnym autorytetem Jezusa? Czy jest zasadnym aby mu taki autorytet przyznawać? Czy można w jego działalności odnaleźć potwierdzenie tego autorytetu? Czy jest tylko prorokiem? Czy tylko nauczycielem? Podstawą przypisywania Jezusowi szczególnego autorytetu są opisane w Ewangeliach wydarzenia. (1) Jezus rozpoczyna publiczne wystąpienie od czynu, który juz na początku stawia Jego działalność nauczycielska w szczególnym świetle. Jezus przyjmuje w Jordanie chrzest - pokutne symboliczne obmycie - z rąk Jana Chrzciciela, o którym Mateusz powie: „w owym czasie wystąpił Jan Chrzciciel i głosił na Pustyni Judzkiej te słowa: «Nawróćcie się, bo bliskie jest królestwo niebieskie»” (Mt 3, 1-2). Otóż Jezus nie tylko uznaje, przez swe przyjęcie chrztu od Jana, jego posłannictwo za autentycznie prorockie, ale sam rozpoczyna swą działalność nauczycielska w tym samym duchu. Ewangelista Mateusz podkreśla najwyraźniej ten fakt, wyrażając nauczanie Jezusa dokładnie tymi samymi słowami, które stanowią istotę orędzia Jana Chrzciciela: „Odtąd począł Jezus nauczać i mówić: «Nawracajcie się, albowiem bliskie jest królestwo niebieskie" (Mt 4, 17). Jezus zatem, gdy się patrzy na charakter Jego wystąpienia, nie jest tylko „rabbim”, który komentuje Prawo, ale i „prorokiem”. Czy jest On jednak tylko prorokiem? Bóg jest absolutnym panem proroka. Prorok jest posłany by wypowiadać słowa Boga. Prorok ukazuje czas obecny jako miejsce aktualnego wkraczania Boga ze swym zbawczym dziełem w ludzkie dzieje. Jezus zadaje się przez swoją postawę i nauczanie wykraczać poza kategorie proroka. (2) W nauczaniu swym Jezus nie dyskutuje z orzeczeniami wcześniejszych uczonych w Prawie, nie powołuje się na szkoły, nie rozwija interpretacji wcześniejszych, jak to było w zwyczaj u ówczesnych szkól rabinackich. Jezus sam tworzy wieki komentarz do Prawa w formie charakterystycznych przeciwstawieństw: „Słyszeliście, że powiedziano [...] A Ja wam powiadam...” (por. Mt 5, 21-22. 27-28. 31-32. 33-34. 38-39. 43-44): „Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie zabijaj!; a kto by się dopuścił zabójstwa, podlega sądowi. A Ja wam powiadam: Każdy, kto się gniewa na swego brata, podlega sądowi [...]. Słyszeliście, że powiedziano: Nie cudzołóż! A Ja wam powiadam: Każdy, kto pożądliwie patrzy na kobietę, już się w swoim sercu dopuścił z nią cudzołóstwa. [...]. Powiedziano też: Jeśli kto chce oddalić swoją żonę, niech jej da list rozwodowy. A ja wam powiadam: Każdy, kto oddala swoją żonę - poza wypadkiem nierządu - naraża ją na cudzołóstwo [...]. Słyszeliście również, że powiedziano przodkom: Nie będziesz fałszywie przysięgał, lecz dotrzymasz Panu swej przysięgi. A Ja wam powiadam: Wcale nie przysięgajcie, ani na niebo, bo jest tronem Bożym; ani na ziemię, bo jest podnóżkiem stóp Jego; ani na Jerozolimę, bo jest miastem wielkiego Króla [...]. Słyszeliście, że powiedziano: Oko za oko i ząb za ząb! A Ja wam powiadam: Nie stawiajcie oporu złemu. Lecz jeśli cię kto uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi!”
Z nauczania Jezusa przebija wielokrotnie niechęć do takiej linii komentowania Prawa, jaka prezentują współcześni Mu uczeni w Piśmie, których krytykuje za zagubienie wśród szczegółów (por. Mk 2, 23-26) lub przez niedowiarstwo (por. Mk 12, 18-26 i paralele) zasadniczego zamysłu Bożego. Jego głoszenie autentycznej myśli Boga zawartej w Prawie, jest w stylu bliższe orędziu proroków. Prorocy występują wprost w imieniu Boga. Ich mowy wprowadzane są często zwrotem: „To mówi Pan” (por. Iz 43, 1. 14. 16; 52, 3; Jr 31, 7. 15. 23) lub: „Pan skierował do mnie następujące słowo”; (por. np. Jr l, 4; 16, l; Ez 22, 1; 23, 1). Sam prorok znika jakby ze sceny, żeby ustąpić miejsca głosowi, „wyroczni” samego Boga. Inaczej jest w przypadku Jezusa, który najczęściej odsalania wprost Boży zamysł. Ogłaszając Boże prawdy, nie odwołuje się jednak do słów wypowiadanych przez Boga, nie wycofuje - jak prorocy - swej osoby z pola widzenia. Mówi: „Ja wam powiadam”. Zazwyczaj szczególnie uroczyste proklamowanie ważnej prawdy poprzedza hebrajskim słowem „Amen” (polskie przekłady tłumaczą często „amen” przez zaprawdę, zaprawdę. Warto zaznaczyć, iż słowa następujące po amen, są zaliczane zgodnie przez egzegetów do ipssisima verba Christi). Kim zatem jest Jezus z Nazaretu?
2. Objawienie się Boga w Jezusie Chrystusie: „a Słowo stało się ciałem i zamieszkało wśród nas” /J 1, 14/.: oblicza Jezusa
Objawienie się Boga człowiekowi kulminację i pełnię znajduje w Jezusie Chrystusie, który nie tylko objawia Boga, ale sam będąc Bogiem objawia nam siebie jako Boga. Chrystus jest Pośrednikiem, Objawicielem i Pełnią Objawienia. Skoro więc Chrystus nie tylko uczestniczy w przekazywaniu objawienia, ale sam objawia Boga, dlatego przyjąć należy, że w Nim zawiera się pełnia objawienia. Przedmiot objawienia chrześcijańskiego ma zatem charakter chrystocentryczny i osobowy. W Jezusie Chrystusie ukazana została prawda osobowa i prawda o osobie. We wcieleniu Jezus objawia się człowiekowi jako osoba Boża, a jednocześnie w Synu i przez Niego objawia się Ojciec i Duch Święty. Wspomnieć także należy, że w Jezusie Chrystusie znajduje swe źródło i ostateczne wyjaśnienie prawda o człowieku jako osobie. Treścią Chrystusowego objawienia nie jest abstrakcyjna prawda czy idea, ale osobowy Bóg z miłości objawiający się w Chrystusie i przez Chrystusa.
Konwersatorium. Jak wykazać oryginalność Jezusa wobec Buddy, Mahometa, czy Konfucjusza? Jaka jest Twoja osobista argumentacja za niezwykłością Jezusa? Jakie jest Twoje ulubione oblicze Jezusa (ulubiona perykopa w Ewangelii); Czy tytuł „nauczyciel” odnoszony do Jezusa można utożsamić z rabinem w judaizmie? Czy historyczne istnienie Jezusa jest ważne dla wiary chrześcijańskiej? Jakie są źródła poznania historii Jezusa? Skąd dowiadujemy się o historyczności Jezusa?
II. Wierzę w Jezusa Chrystusa, Syna Jego Jedynego, Pana Naszego …
1. Jezus – Bóg zbawia: wydarzenie Jezusa
Wielokrotnie i na różne sposoby przemawiał niegdyś Bóg do ojców przez proroków, a w tych ostatecznych dniach przemówił do nas przez Syna. Jego to ustanowił dziedzicem wszystkich rzeczy, przez Niego też stworzył wszechświat (Hbr 1, 1-2).
2. Ktoś więcej … Chrystus – Namaszczony
A wszyscy się zdumieli, tak że jeden drugiego pytał: «Co to jest? Nowa jakaś nauka z mocą. Nawet duchom nieczystym rozkazuje i są Mu posłuszne» (Mk 1, 27).
Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie zabijaj!; a kto by się dopuścił zabójstwa, podlega sądowi. A Ja wam powiadam:… (Mt 21, 21)
[…] a oto tu jest coś więcej niż Jonasz. […], a oto tu jest coś więcej niż Salomon (Mt 21. 41).
Otóż, żebyście wiedzieli, iż Syn Człowieczy ma na ziemi władzę odpuszczania grzechów - rzekł do paralityka: Mówię ci: Wstań, weź swoje łoże i idź do domu!» (Mk 2, 10-11).
3. Syn Boży
Zwinąwszy księgę oddał słudze i usiadł; a oczy wszystkich w synagodze były w Nim utkwione. Począł więc mówić do nich: «Dziś spełniły się te słowa Pisma, któreście słyszeli» (Łk 4, 20-21).
Wy zatem tak się módlcie: Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech się święci imię Twoje!
Niech przyjdzie królestwo Twoje; niech Twoja wola spełnia się na ziemi, tak jak i w niebie.
Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj; i przebacz nam nasze winy, jak i my przebaczamy tym, którzy przeciw nam zawinili; i nie dopuść, abyśmy ulegli pokusie, ale nas zachowaj od złego! Jeśli bowiem przebaczycie ludziom ich przewinienia, i wam przebaczy Ojciec wasz niebieski. Lecz jeśli nie przebaczycie ludziom, i Ojciec wasz nie przebaczy wam waszych przewinień (Mt 6, 9-15).Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga i Bogiem było Słowo (J 1, 1); Rzekł do nich Jezus: «Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Zanim Abraham stał się, JA JESTEM» (J 8 58); Ojciec mój, który Mi je dał, jest większy od wszystkich. I nikt nie może ich wyrwać z ręki mego Ojca. Ja i Ojciec jedno jesteśmy» (J 10, 29-30); Tomasz Mu odpowiedział: «Pan mój i Bóg mój!» (J 20, 28).
On jest obrazem Boga niewidzialnego – Pierworodnym wobec każdego stworzenia bo w Nim zostało wszystko stworzone: i to, co w niebiosach, i to, co na ziemi, byty widzialne i niewidzialne […] , On jest przed wszystkim i wszystko w Nim ma istnienie (Kol 1, 1, 15-17).
Konwersatorium. Co to znaczy wierzyć w Jezusa Chrystusa: przyjąć Jego istnienie? Uznać prawdziwość Jego nauki? Zaufać, zawierzyć Mu? Kim jest dla Ciebie Jezus Chrystus [za kogo uważasz Jezusa] - Nauczycielem? Etycznym Guru? Mistrzem? Panem? W czym wyraża się tajemnica osoby Jezusa Chrystusa? Jak sformułujesz Twoje 3. pytania o Jezusa Chrystusa?