Gruźlica

- pierwotna:

• Miejsce zetknięcia się organizmu z prątkami

• Głównie w płucach

• Kiedyś u dzieci – jelito ( mleko krowie )

• Najczęściej w górnej części prawego dolnego płata lub w dolnej części gó®nego płata

• Zespół pierwotny :

1. Niewielka zmiana w płucach

2. Zmiany w drogach limfatycznych

3. Zmiany w regionalnych węzłach chłonnych

limfocyty

Komórki nabłonkowe <- ognisko pierwotne

Komórki olbrzymie

Langerhansa

Ognisko pierwotne a zespół pierwotny -> później martwica serowata

- ziarnina – typowa dla gruźlicy

Wtórna gruźlica:

Postacie gruźlicy wtórnej:

• Jamista

• Gruźliczak – pojedynczy guz, typowa ziarnina gruźlicza, naśladuje guz nowotworowy, na przekroju martwica

• Prosówkowa – rozsiew drogą krwi – rozsiane ogniska w obrębie płuc

• Serowaciejące zapalenie płuc ( Zpamiętać ! – nawał, zapalenie galaretowate, stłuszczenie wewnętrzne, zwątrobienie, serowacenie. Można nie stwierdzić swoistej ziarniny zapalnej -> nie ma komórek Langerhansa, naciek zapalny z licznymi makrofagami

• Gruźlica guzkowo – zrazikowa – przez ciągłość – rozrost ogniska pierwotnego

Drogi szerzenia się gruźlicy pierwotnej:

• Przez ciągłość – gruźlica guzkowo – zrazikowa

• Odkrztuszenie martwicy – powstaje jama w płucach – gruźlica jamista

• Przez krążenie – zaczyna się od naczyń włosowatych – gruźlica prosówkowa

• - gruźliczak – ograniczone zapalenie, wysoka odporność pacjenta, wzrost ogniska pierwotnego

• Odoskrzelowe zapalenie płuc – serowate zapalenie płuc

• Odkrztuszanie masy serowatej – jama - włóknienie wokół jamy

Pylica płuc –Pneumoconioses

- wchłanianie pyłów organicznych i nieorganicznych

- włóknienie wokół zmian

- 1-5 mikronów – największe zagrożenie, docierają do końcowych elementów płuca i zalegają

- pylica węglowa – głównie górnicy/ węgiel + krzem, nie ma zespołu płucno-sercowego

- pylica krzemowa:

• największy problem w Polsce

• najczęstszy rodzaj pylic na świecie

• Fizyczny kształ kryształów krzemionki ma duży wpływ na powstawanie włóknienia.

• Błony komórkowe – uszkodzone przez dwutlenek krzemu

• Makrofagi -> mediatory -> zapalenie -> włóknienie

• Włóknienie większe niż w pylicy węglowej

• rozedma zastępcza

• zmiany głównie w płatach górnych/górnych partiach płatów dolnych, towarzyszy rozedma centralna zrazików

- azbestowa – nowotwory

• Rozlane zmiany włókniste

• Ciałka azbestowe – twory wydłużone brązowe / zgrubiałe z jednej strony

• Związek z rakiem odoskrzelowym i międzybłoniakiem ( nowotwory osierdzia, opłucnej, otrzewnej )

• Zmiany - podopłucnowo/płaty dolne

• włóknienie

- berylowa / żelazowa

- pylice organiczne – bawełniana, korkowa, z trzciny cukrowej

- pylica powoduje zespół płucno-sercowy

Zespół złego wchłaniania

Enteropatia glutenowa – klasyfikacja Marsha

• Typ 0 ( nie leczy się ) – prawidłowa błona śluzowa / mniej niż 30 limfocytów na 100 enterocytów

• Typ 1 – typ naciekowy, prawidłowa architektura, prawidłowa wysokość krypt, zwiększona ilość limfocytów > 30/100 enterocytów

• Typ 2 – hiperplazja krypt, brak zaniku kosmków, ponad 30 limfocytów / 100 enterocytów

• Typ 3 ( rozpoznanie zespołu złego wchłaniania – celiakia ) :
  3a – łagodne skrócenie kosmków, wydłużenie krypt, mały zanik >30 limf/100 enterocytów
  3b – średni zanik >30 limf/100 enterocytów
  3c – całkowity zanik, płaska błona śluzowa, wzrost wysokości krypt >30 limf/100 enterocytów