TPL PRAC
2012-09-11
Sprzęt używany w recepturze
Technologia Postaci Leków PRAC
2012-09-11
Temat: Sprzęt używany w recepturze
Sprzęt używany w recepturze
Wagi apteczne
Łaźnie wodne
Sterylizatory powietrza / Suszarki
Palniki elektryczne
Utensylia
Sprzęt ‘specjalistyczny’ – czopiarka, ungwator, kapsułkarka, infuzorki itp.
Wagi i ważenie
Wagi służą do pomiaru masy (ciężaru) ważonej substancji
Odważanie jest podstawową czynnością w recepturze (rzadko odmierzamy objętościowo)
Wagi są instrumentami mechaniki precyzyjnej. Należy z nich korzystać z uwagą aby nie spowodować uszkodzenia i zniszczenia sprzętu
W szczególności należy zwracać uwagę aby wagi nie zalać, ani nie rozsypać surowców oraz aby wagi nie przeciążyć
Nie wolno na wadze stawiać rozgrzanych naczyń
Ważenie powinno być dokładne i szybkie
Przed każdym ważeniem należy upewnić się, że:
waga jest wypoziomowana
waga i szalki są suche i czyste
ważymy na wadze o odpowiedniej nośności
waga ma aktualną legalizację
Nośność – maksymalna waga możliwa do odważenia bez błędu
Czułość – najmniejsza masa, która powoduje odchylenie wskazania wagi o najmniejszą jednostkę (cyfrę)
Waga szalkowa
waga proszkowa - waga z aretażem o obciążeniu maksymalnie do 50 g
waga tarowa - waga z aretażem lub bezo obciążeniu maksymalnym do 1 kg
Ważenie polega na zrównoważeniu sił i przebiega w dwóch etapach:
tarowanie (najpierw równoważy się nie obciążając szalki substancją ważoną
ważenie właściwe
Tarowanie – zrównoważenie masy opakowania. Do tarowania wykorzystujemy śrut ołowiany, nie wykorzystujemy odważników.
Do ważenia wykorzystujemy odważniki.
Odważniki do wagi szalkowej
Odważniki mosiężne
1 g 2 g 5g
10g 20g 50g
100g 200g 500g
Odważniki aluminiowe
1 mg 2 mg 5mg
10mg 20mg 50mg
100mg 200mg 500mg
Odważników nie wolno dotykać palcami. Do ich przenoszenia służy pęseta.
Waga elektroniczna
zapenia szybkie i dokładne ważenie
jednoszalkowa, czasem z osłoną
casem wyposażona w port komputerowy
każda waga ma określone
obciążenie maksymalne
obciążenie minimalne
klasę dokładności ważenia
wagi takie wyposażone są w system kalibracji zewnętrznej lub wewnętrznej
należy zapoznać się z instrukcją obsługi w celu poznania metod kalibracji wagi
Kalibracja zewnętrzna – ważenie zalegalizowanych odważników o znanej masie
Kalibracja wewnętrzna – procedura programowa, którą waga wykonuje w określonych warunkach
Jeżeli nie znamy minimalnego obciążenia to możemy je wyznaczyć ze wzoru:
min M = (max M /2000) *10
Legalizacja wag i odważników
legalizacja odbywa się co 25 miesięcy i jest wykonywana przez Urząd Miar lub podmiot upoważniony
waga od producenta posiada legalizację ważną 3 lata
wzory cech uwierzytelnienia określone są w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 7-01-2008 w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych
Typowe błędy popełniane podczas ważenia
uzupełnianie\odważanie wody do zlewki na wadze bezpośrednio z kanistra
usiłowanie odważenia całości substancji sypkiej o dużej objętości
ważenie kilku substancji jednocześnie
nieumiejętne przeprowadzenie procesu tarowania
wykonywanie gwałtownych ruchów podczas ważenia
Zasada 3-krotnego czytania
kiedy bierzemy naczynie z półki
bezpośrednio przed ważeniem
przy odkładaniu substancji na półkę
Łaźnia wodna
To urządzenie umożliwiające ogrzewanie naczynia laboratoryjnego w sposób kontrolowany do określonej temperatury, w którym ośrodkiem przekazującym ciepło jest woda
Wg Farmakopei VI „łaźnia wodna” oznacza wrzącą łaźnię wodną
Można także stosować:
łaźnię parową o temperaturze pary 100oC
łaźnię olejową o temperaturze oleju 160 oC
Łaźnia wodna - zalety
wyposażona jest w czujnik temperatury i czujnik poziomu wody. Zabezpiecza to urządzenie przed przegrzaniem i uszkodzeniem
w niektórych łaźniach istnieje moziwość prowadzenia procesu bezpośrednio na osłonie grzałki
równomierne ogrzewanie całej powierzchni naczynia (stabilność i wydajność procesu)
łatwe kontrolowanie temperatury, małe ryzyko przegrzania
należy pamiętać, ze duża ilość wody sprzyja zachowaniu stabilności temperatury