NIEZGODNOŚCI RECEPTUROWE:

-fizyczne

-chemiczne

-niezgodności fizjofarmakodynamiczne (farmakologiczne)

Powstałe w leku recepturowym niezgodności mogą być:

-dostrzegalne organoleptycznie (rozwarstwienie roztworu, osad)

-niedostrzegalne (reakcje hydrolizy, adsorpcja alkaloidów)

-ukryte (występ dopiero po pewnym czasie, wytrącanie się alkaloidów, niektóre reakcje podwójnej wymiany)

Niezgodności pozorne – dotyczą r-rów zawierających efedrynę lud kodeinę. Zasady tych alkaloidów są dość dobrze rozp w wodzie i w zwykle stosow dawkach nie wytrącają się nawet przey silnie zasadowym odczynie (kodeina rozp się w wodzie w stos 1:100; a efedryna 1:23)

ZASADY POPRAWIANIA:

Niezgodności recep są najczęściej wynikiem błędnego zapisania leku przez lakarza, a zatem braku znajomości chemii przez lekarza. Mogą też wynikać z błedu farmaceuty, który nie wie w jakiej kolejności mieszać składniki, jakie subst pomocnicze dodać, nie zna techniki przyrządzania leku.
W przypadku stwierdzenia przez farmaceutę niezgodności mającej wpływ na wartość terapeutyczną leku, należy odesłać pacjenta do lekarza, aby mógł dokonać niezbędnych popraw. Dzieje się tak, gdy:

• rozpuszczal wytrąconego składnika można poprawić poprzez wprowadzenie rozpuszczalnika w ilości większej niż 5 %

• recepta jest wykonalna po wprowadzeniu zasadniczych zmian, np. skreśleniu niezgodnych składników z recepty i wydaniu ich oddzielnie

• składniki po zmieszaniu szybko ulegają rozkładowi albo sam wygląd dyskwalifikuje lek

  Obowiązujące przepisy pozwalają aptekarzowi (Rozp MZ z 18.10.2002r.):

  -zmienić skład rozpuszczalników do 5% bez zmiany ogólnej masy leku

  -po wytrącaniu się osadu, jeśli nie zawiera składników silnie działających, można wydać lek z sygnaturką „zmieszać przed użyciem”

  -dodać obojętne farmakologicznie środki pomocnicze w celu zawieszenia osadu lub zemulgowania r-ru np. lanolinę, skrobię, laktozę, gumę arabską

  - zamienić formę nierozp na rozp np. fenobarbital i fenobarbital sodu z uwzględnieniem mas cząst i dawek max

  -wymienić składnik niezgodny na zgodny o zbliżonym dział – CaBr2 ( osad z siarczanami, fosforanami) na NaBr w ilości stechiomet równoważącej brom

  - zamienić niezgodny środek pomocniczy np. gumę arabską na metylocelulozę

  - rozdzielić niezgodne składniki – niezgodny wydać oddzielnie

  - wprowadzić niewielką korektę pH – zalkalizować lub zakwasić

NIEZGODNOŚCI FIZYCZNE

charakteryzują się: zmianą konsystencji, rozpuszczalności, zanikiem lub obniżeniem aktywności farmakologicznej składników na skutek adsorpcji. Nie dochodzi do reakcji chemicznych między składnikami leku.

1.niezgod fiz w stałych postaciach leku

a. mieszaniny eutektyczne

b. mieszaniny semitektyczne

c. mieszaniny higroskopijne

d. mieszaniny twardniejące

e. adsorpcja

2.niezgod fiz w płynnych postaciach leku

a. rozdział faz – ciecze niemieszające się

b. przekroczona rozpuszcalność

c. wysolenie

NIEZGODNOŚCI CHEMICZNE

Pojawiają się gdy, między składnikami zachodzą reakcje chemiczne: wytrącania słabych zasad i kwasów, utleniania, redukcji, podwójnej wymiany, hydrolizy itd., które powodują powstanie nowych związków w postaci osadu, zmiany zabarwienia czy konsystencji lub są niedostrzegalne np. inaktywacja pepsyny. Szybkość pojawiania się interakcji jest najczęstsza w r-rach, mniejsza w mieszaninach ciał stałych.

TYPY NIEZGODNOŚCI CHEMICZNYCH:

wytrącanie słabych kwasów

wytrącanie słabych zasad

reakcje podwójnej wymiany

tworzenie kompleksów

reakcje utleniania i redukcji

reakcje hydrolizy

inaktywacja pepsyny

Środowisko alkalizują następujące związki : amoniak, węglan sodu i potasu, wodorowęglan sodu, luminal sodu, benzoesan sodu, aminofenazon, sulfatiazol, woda wapienna, urotropina, etylenodwuamina

Środowisko zakwaszają związki : kwas octowy, kwas borowy, kwas cytrynowy, kwas solny, kwas askorbowy, siarczan glinu i atropiny, chlorowodorki: efedryny, papaweryny, morfiny i pilokarpiny, rezorcyna, wyciągi roślinne (odwary, napary)

SOLE SŁABYCH KWASÓW I MOCNYCH ZASAD SĄ ROZPUSZCZALNE W ŚRODOWISKU ALKAICZNYM, NATOMIAST W ŚRODOWISKU KWAŚNYM Z POWYŻSZYCH SOLI WYTRĄCĄ SIĘ SŁABE KWASY!!

SOLE SŁABYCH ZASAD I MOCNYCH KWASÓW ROZPUSZCZAJĄ SIĘ W ŚRODOWISKU KWAŚNYM , A W ŚRODOWISKU ZASADOWYM MOGĄ WYTRĄCAĆ SIĘ ZE SWOICH SOLI JAKO SŁABE ZASADY!!

I) WYTRĄCANIE SŁABYCH KWASÓW

Teobromina, teofilina, kofeina, luminal są to słabe kwasy, które będą wytrącały się ze swoich soli w środowisku kwaśnym na skutek cofnięcia dysocjacji: wytr. luminalu z jego soli sodowej, teobrominy z diuretyny

*diuretyna- Theobrominum natrium cum natrio salicylico- obecnie nie jest już dostęna w hurtowniach, prawdopodob ze względu na obecność salicylanu sodu (stosowany wewn powodował uszkodzenia słuchu, nerek, zasadowicy płuc, niedokrwistości czy podrażnienia układu pokarmowego)- materiał szkoleniowy

FENOBARBITAL SODU:

-zawsze niezgodny z : kwasem solnym, chlorowodorkiem papaweryny i morfiny

-w zależności od stężenia wykazuje niezgodność z : bromkiem i chlorkiem amonowym oraz fosforanem kodeiny

Przyjmuje się, że niezgodność nie wystąpi przy łączeniu w jednej miksturze fenobarbitalu sodu z siarczanem atropiny, chlorowodorkiem efedryny, odwarami i nalewkami, mimo że substancje te obniżają pH r-rów

Stęż fenobarbitalu sodu w r-rze	Stęż fosforanu kodeiny
	niezgodne	zgodne
1,0%	zawsze	-
0,5%	0,3% i wyższe	poniżej 0,3%
0,3%	0,5% i wyższe	Poniżej 0,5%
0,2%	-	zawsze
0,1%	-	zawsze

Stęż fenobarbitalu sodu w r-rze	Stęż bromku lub chlorku amonu w r-rze
	niezgodne	zgodne
1,0%	zawsze	-
0,5%	2% i wyższe	poniżej 2%
0,3%	5% i wyższe	poniżej 5%
0,2%	-	zawsze
0,1%	-	zawsze

Rp.

Diuretini 5,0

Salis Erlenmayeri 10,0

Aquae ad 100,0

M.f.mixt

D.S. 3 x dzien łyżka deserowa

bromek amonowy daje odczyn kwaśny, poprawa Rp. polega na zatąpieniu bromku amonu obojętnym bromkiem sodu, najpierw spradzić dawki dobowe bromków!

Sól Erlenmaeyeri: 4cz KBr, 4cz NaBr, 2cz NH4Br = 10cz bromków na 110,0 g r-ru

100,0 – 10,0

30,0(3x10) - x x=3,0g dawka dobowa bromków wynikająca z przepisanej recepty

30,0 – 1,0 g bromków 10,0 - 2,0 g NH4Br 10,0 - 4,0 g KBr i NaBr

100,0 – x x=3,33 g 3,33 - x 3,33 - x

x=0,666 g NH4Br x=1,332 g KBr (i 1,332 g NaBr)

NaBr = 103 g

NH4Br = 98 g 98,0 g – 80,0 g Br- 103,0 g – 80,0 g Br-

0,666 g – x x – 0,54 g

x=0,54 g Br- x= 0,70 g NaBr

poprawiona recepta:

Rp.

Diuretini 5,0

Kalii bromidi 1,332

Natrii bromidi 2,032 (1,332+0,70)

Aquae ad 100,0

M.f.mixt.

S. 3 x łyżka deserowa

!!! analizując Rp., w których skład wchodzą sole bromków trzeba najpierw sprawdzić dawkę dobową bromków i jeśli zachodzi taka potrzeba to ją zmniejszyć ( monografie bromków w FPVI, CaBr2 w FPV).

Rp.

Diuretini 5,0

Natrii benzoatis 5,0

Aquae ad 100,0

M.f.mixt.

Teobromina wytrąci się z diuretyny nawet przy odczynie pH=10,5; obie substancje wydać w postaci dwóch odzielnych r-rów: Diuretini 5,0/100,0 i Natrii benzoatis 5,0/100,0.

Rp.

Salis Erlenmeyeri 16,0

Aephenalum solubilae 0,6

Codeini phosphatis 0,2

Aquae ad 200,0

M.f.mixt.

D.S. 3 x dziennie łyżka deserowa

niezgodność pozorna – przy zachowaniu odpowiedniej kolejności mieszania i rozpuszczania subst w oddzielnych zlewkach, luminal nie powinien się wytrącić mimo obecności kwaśnego bromku amonu i fosforanu kodeiny.

16,0 g -200,0 g r-ru

x -30,0 g (3x10g – trzy łyżki deserowe)

x=2,4 g

konieczne jest zmniejszenie dawki bromków z 16,0 do 6,67 (2,668 NaBr, 2,668 KBr, 1,334 NH4Br)

istnieje możliwość wystąpienia reakcji podwójnej wymiany między bromkami a fosforanem kodeiny, jednak przy stęż fosforanu kodeiny 0,1% i stęż bromków 3,335%, nie dojdzie do wytrącenia bromowodoru kodeiny – substancje rozpuszczać w oddzielnych zlewkach

stęż luminalu stęż kodeiny stęż bromku amonu (przed) stęż bromku amonu (po)

0,6 g-200,0 g 0,2 g – 200,0 3,2 g – 200,0 g 1,334 g – 200,0 g

x – 100,0 g x – 100,0 g x- 100,0 g x-100,0 g

x=0,3(%) x=0,1 (%) x=1,6 (%) x=0,667 (%)

poprawiona Rp:

Salis Erlenmeyeri 6,67

Aephenalum solubilae 0,6

Codeini phosphatis 0,2

Aquae ad 200,0

M.f.mixt.

D.S. 3 x dz łyżka deserowa

Rp.

Ammonii bromidi 5,0 MDD=0,5g

Phenobarbitali natrici 1,0

Aquae ad 100,0

M.f.mixt.

D.S. 2 x łyżka deserowa

przy stęż luminalu sodu 1% zawsze dochodzi do niezgodności z bromkiem amonowym; fenobarbital sodu należy wydać w postaci proszków oddzielnie lub zamienić niezgodny bromek amonu na bromek sodu – sprawdz dawki!

Rp.

Sol. Sal Erlenmeyeri 4,0/80,0

Gardenali n. 0,2

Valerianae tinct. ad 100,0

M.f.mixt.

D.S. 3 x łyżka stołowa

luminal jest zgodny z nalewką walerianową, a w stęż 0,2% będzie też zgodny z bromkiem amonu, niezależnie od jego stęż, przeliczyć dawki

Rp.

Salis Erlenmaeyeri 40,0

Aephenali n. 1,5

Neospasmini

Aquae ad 200,0

M.f.mixt.

S. 2 x łyżka stołowa

przy stęż luminalu sodu 0,75% i steż bromku amonu 4%( a nawet po poprawie dawek 0,665%) luminal może się wytrącić. Należy zamienić bromek amonu na sodu i przeliczyć dawki dobowe bromków.

Rp.

Mixt. Nervinae 100,0

Luminali n. 1,0

M.f.mixt.

S.3 x łyżka stołowa

Rp.

Mac. Rad. Althaeae 80,0

Phenobarbitali natrici 0,3

Euphyllini 0,5

Natrii benzoatis 1,0

Thymi sirupi comp. ad 200,0

M.f.mixt.

D.S. 3 x łyżkę stołową

Kwasowa forma fenobarbitalu i teofiliny wytrąca się w lekko kwaśnym środow maceratu z korzenia z prawoślazu (śluz z kwasem galakturonowym), zrezygnować z maceratu lub wydać go oddzielnie w mieszance z banzoesanem sodu i syropem

Rp.

Codeini phosphatis 0,3

Luminali natrii 1,0

Cardiamidi liq 15,0

Aquae ad 200,0

M.f.mixt.

S. 3 x łyżka deserowa

między luminalem sodu (0,5%) a fosforanem kodeiny (0,15%) w danym r-rze, przy odpowiedniej kojelności rozpuszczania, nie zajdzie niezgodność.

Rp.

Luminali n. 1,0

Ammonii bromidi 5,0

Sir. Simplicis 10,0

Valerianae trae 5,0

Aquae ad 100,0

M.f.mixt.

S. 2 x łyżeczka

II) WYTRĄCANIE SŁABYCH ZASAD

najczęściej dochodzi do wydzielenia z soli alkaloidów trudno rozpuszczalnych zasad w środow alkaicznym (papaweryna) – cofnięcie dysocjacji soli

Rp.

Papaverini h/chlor 0,2

Aquae 10,0

Aquae Calcis ad 150,0

M.f.mixt.

S. 3 x dz łyżeczka od herbaty

Woda wapienna alkalizuje środowisko i powoduje wytrącenie się papaweryny, poprawa polega na wydaniu wody wapiennej jako oddzielny r-r i wykonaniu : Papaverini h/chlor 0,2/150,0.

Rp.

Urotropini 5,0

Papaverini h/chlor 0,5

Aquae ad 100,0

M.f.mixt.

Papaweryna wytrąci się w środowisku zalkalizowanym przez urotropinę. Sporządzić dwa oddzielne r-ry : Urotropini 5,0/100,0; Papaverini h/chlor 0,5/100,0.

Rp.

Codeini phosphatis

Ephedrini h/chlor aa 0,2

Spir. Ammonii anis.

Natrii benzoatis aa 0,3

Sir. Pini

Sir. Thymi

Sir. Thiocoli aa 75,0

Aquae 15,0

M.f.mixt.

Niezgodn pozorna, w alkaicznym odczynie miksturypochodzącym od benzoesanu sodu mogą wytrącić się efedryna i kodeina-dobrze się rozpuszczają, więc osad się nie pojawi.

Rp.

Papaverini h/chlor 0,2

Natrii benzoatis 2,0

Aquae ad 100,0

M.f.sol

D.S. 2 x łyżeczkę

alkalizacja r-ru, wytrącenie papaweryny, sporządzić dwa r-ry

Rp.

Papaverini h/chlor 0,4

Phenobarbitali natrici 0,3

Aquae ad 100,0

M.f.sol.

D.S. 2 x łyżeczkę

alkalizacja r-ru, wytrącenie papaweryny, sporządzić dwa r-ry

Rp.

Codeini phosphatis 0,05

Natrii benzoatis

Natrii hydrogenocarbonatis aa 2,0

Sir. Simplicis 20,0

Aquae ad 100,0

M.f.mixt.

Niezgod pozorna, kodeina jako zasada wytrąca się ze swojej soli w środow alkalicznym (benzoesan sodu, wodorowęglan sodu i sodowy benzoesan kofeiny), osad nie powstanie poniważ kodeina dobrze rozpuszcza się w wodzie; 1:120 w temp pokoj, 1:18 w gorącej wodzie

Rp.

Ephedrini hydrochloridi 0,3

Natrii hydrogenocarbonatis 1,0

Aminophenazoni 3,0

Coffeini et Natrii benzoatis 0,4

Althaeae sir. 40,0

Aquae ad 120,0

M.f.mixt.

D.S. 3 x dz łyżkę

aminofenazon i wodorowęglan sodu daje zasadowy odczyn, ale efedryna się nie wydzieli, rozpusz w wodzie 1:23

III)REAKCJE PODWÓJNEJ WYMIANY

Zachodzą między dwoma elektrolitami: zasadami i kwasami, solami alkaloidów i jodkami lub bromkami, związkami zawierającymi jony Zn, Mg, kwasami i solami kwasów, zasadami i solami słabych zasad. W wyniku takiej reakcji powstają trudno rozpuszczalne osady: węglanu, siarczanu, salicylanu wapnia, magnezu, cynku, fosforan wapnia i chlorek srebra.

Powstać też mogą jodowodorki i bromowodorki alkaloidów.Przyjmuje się, że jeżeli stężnie bromków wynosi 5% i więcej, ot niezgodność dotyczy alkaloidów: siarczan chininy, fosforan kodeiny, chlorowodorek morfiny.

Wyjątki:

1)Chlorowodorek papaweryny (trudno rozp w wodzie, 1:30) jest niezgodny z bromkami i jodkami nawet przy ich stęż w r-rze 2% i mniejszym. Nie zaleca się łączenia tych składników w jednym
r-rze.

2)Fosforan kodeiny z jodkami lub bromkami – substancje te nie będą reagować ze sobą, jeśli stęż fosforanu kodeiny nie przekroczy 0,3% (dawka zwylke stosow) a stęż jodków i bromków 5%.

Przy stęż fosforanu kodeiny większym niż np. 0,4%, 0,5% to stęż jodków i bromków nie może przekroczyć 3% (wtedy lek wykazuje trwałość w ciagu okresu jego stosow tj. 14 dni).

Rp.

Calcii bromidi

Natrii bicarbonatis aa 2,5

Aquae ad 100,0

M.f.sol.

S.2 x łyża deserowa

tworzy się trudno rozpuszcz węglan wapnia, należy sporządzić dwa r-ry, lub zamienić CaBr2 na rónoważną ilość NaBr

Rp.

Natrii sulfatis 12,0

Calcii bromidi 2,0

Aquae ad 100,0

M.f.sol

tworzy się siarczan wapnia, sporządz dwa oddzielne r-ry lub zamienić CaBr na równoważną ilość NaBr

Rp.

Calcii bromidi 5,0

Natrii salicylatis 3,0

Aquae menthae pip. Ad 50,0

M.f.sol

tworzy się salicylan wapnia

Rp.

Codeini phosphatis 0,2

Calcii chloridi 5,0

Aquae purific ad 200,0

M.f.sol.

Tworzy się fosforan wapnia

Rp.

Magnesi sulf. 10,0

Aquae calcis 50,0

Aquae purif ad 100,0

M.f.sol

tworzy się siarczan wapnia, woda wapeinna stos jest w prepatach zewn-usunąć ją lub wydać oddzielnie

Rp.

Codeini phosphatis 0,1

Natrii bromidi 5,0

Aquae ad 150,0

M.f.sol.

Niezg pozorna, stęż fosforanu kodeiny-0,66%, NaBr-3,33%, osad nie powstanie

Rp.

Ephedrini h/chlor 0,2

Kalii iodidi 2,0

Aquae ad 100,0

M.f.sol

niezg pozorna, bromo- i jodowodorki efedryny są solami dobrze rozpusz

Rp.

Papaverini h/chlor 0,2

Kalii iodidi 2,0

Aquae ad 100,0

M.f.sol

bromo- i jodowodorki papaweryny tak jak ona sama trudno rozpusz się w wodzie, nawet przy stęż jodku mniejszym niż 5% wytrąci się osad w postaci drobnych kryształków, sporządzić dwa r-ry

Rp.

Calcii chloridi 20,0

Coffeini et Natrii benzoatis 1,0

Codeini phosphatis 0,3

Ephedrini h/chlor 0,4

Thymi sir. 100,0

Aquae ad 200,0

M.f.mixt.

D.S. 3 x łyżkę

wytrąca się fosforan wapnia, mała ilość subs i osadu umożliwia sporządzenie leku i dodanie etykietki „zmieszać przed użyciem” lub wydzielić CaCl2 i zrobić dwa r-ry

Rp.

Codeini phosphatis 0,4

Natrii salicylatis

Natrii benzoatis aa 5,0

Calcii chloridi 10,0

Sir. Thymi comp 50,0

Aquae 200,0

M.f.mixt.

D.S. 3 x łyżkę

j.w

Rp.

Codeini phosphatis

Ephedrini h/chlor aa 0,2

Calcii chloridi

Natrii benzoatis aa 3,0

Sir. Thymi comp 30,0

Aquae ad 200,0

M.f.mixt

D.S. 3 x łyżkę

j.w.

REAKCJE JONÓW CYNKU (NALEŻĄCE DO REAKCJI PODWÓJNEJ WYMIANY)

Rp.!!!

Ammonii bituminosulfonatis 1,5

Pastae Zinci ad50,0

M.f.pastae

powstaje sulfobituminian cynku, ale doświadczal sprawdzono, że w maściach reacje zachodzą bardzo wolno i okresie używania leku zawartość składników czynnych nie zmieni się aż w tak znacznym stopniu

Rp.

Ammonii bituminosulfonatis

Zinci oxidi aa 2,0

Glicerini 7,5

Aquae 60,0

M.f.linimentum

przy złej kolejności mieszania powstanie sulfobituminian sodu i lek nie będzie wykazywał działania; ZnO zawiesić w wodzie, ichtiol w glicerynie z 1,0g lanoliny, zawiesiny połaczyć

IV)TWORZENIE KOMPLEKSÓW

zachodzi głównie przez tworzenie wiązań wodorowych między
-garbnikami i alkaloidami (w miksturach)

-garbnikami i białkami

-garbnikami i żelatyną (w czopkach)

obecnie rzadko przepisywane, poprawa polega na rozdzieleniu składników

Problem powstawania kompleksów pojawia się też w recepturze kropli ocznych. Subst pomocnicze doprowadzające do izotonii, zwiększających lepkość, konserwujących i zwiększających lepkość i czas kontaktu z gałką oczną. Najczęściej przy zwiększaniu lepkości stos się metylocelulozę lub sól sodową karboksymetylocelulozę, ale tworzą one kompleksy (z boranem fenylortęciowym, bromkiem bezalkoniowym)

Rp.

Chinini h/chlor 0,05

Acidi tannici 0,1

Aquae ad 25,0

M.f.sol

Rp.

Strychnini nitrici 0,05

Natrii phosphatis 5,0

Trae Cinchonae 10,0

M.f.sol

S. 3 x 20 kropli

V)REAKCJE UTLENIANIA I REDUKCJI

Środki utleniające: jod, chlor, brom, nadtlenek wodoru, pochodne kwasu azotowego, chlorany, nadmanganiany, sole żelaza (III), sole rtęci, enzymy zawarte w gumie arabskiej

Środki redukujące: siarka, węgiel, kalomel, żelazo metaliczne, jodowodór, arseniany, azotyny, siarczyny, sole żelaza (II), kwas askorbowy, dwufenyle, rezorcyne, pirogalol, kamfora, olejek terpentynowy, aldehydy (formalina), fenole, alkohole (glicerol).

Rp.

Boracis 5,0

Glycerini 20,0

Hydrocortisoni 0,05

Nystatyni 100 000 j.m

Vit C forte amp.

M.susp

D.S. Do pędzlowania

vit C i gliceryna to reduktory, a boraks to utleniacz, boraks zastąpić równoważną ilością kwasu bornego: boraks= 381,43; kwas borny=61,84

Rp.

Argenti nitrici 0,3

Glycerini 20,0

Aquae 25,0

M.f.susp

gliceryna-reduktor, redukuje azotan srebra do metalicznego srebra i azotynu, wyłączyć z recepty glicerynę

Rp.

Kalii hypermanganici

Gliceroli aa 2,0

Aquae ad 40,0

M.f.susp

wyłączyć glicerynę

VI)REAKCJE HYDROLIZY

nie są widoczne gołym okiem, ale ulegają im:

-estry (atropina, skopolamina, kokaina, prokaina, aspiryna, nitrogliceryna)

-amidy (ergometyna, chloramfenikol)

-ureidy (pochodne kwasu barbiturowego)

-glikozydy nasercowe

-organiczne halogenki

Szybkość reakcji hydrolizy zależy od stęż subst i stałej szybkości hydrolizy (zależy ona od pH i temp)

Rp.

Procaini hydrochloridi 0,02

Sulfacetamidi 1,0

Aquae ad 100,0

M.f.gtt ophtal.

Kropelki mają zasadowy odczyn pochodzący od sulfacetamidu, w środ tym zachodzi hydroliza chlorowod. prokainy, należy sporządzić dwa r-ry zgodnie z zasadami sporządz kropel ocznych

VII)INAKTYWACJA PEPSYNY

Otrzymywanie HCl

Przemysłowa synteza kwasu solnego jest zawsze zintegrowana z innymi procesami chemicznymi. Znaczne ilości kwasu solnego otrzymuje się jako produkt uboczny, poprzez absorpcję chlorowodoru powstającego przy okazji licznych procesów chemicznych.

Głównym źródłem kwasu solnego jest jednak elektroliza wodnego roztworu chlorku sodu, w wyniku której powstaje wodorotlenek sodu i przy okazji chlor i wodór. Chlor po oczyszczeniu jest mieszany w kontrolowanych warunkach z gazowym wodorem i spontanicznie z nim reaguje z wydzieleniem znacznych ilości ciepła, wg schematu: H₂ + Cl₂ → 2HCl

Otrzymany gazowy chlorowodór jest absorbowany na specjalnych kolumnach w wodzie, w wyniku czego powstaje ok. 15-20% kwas solny, który zatęża się do 36,7%.

Denaturacja pepsyny może nastąpić pod wpływem: etanolu, garbników, stężonych zasad i kwasów, wysokiej tempetatury.
Pepsyna to białko trudno rozpuszczalne w wodzie, jej r-ry są opalizujące, nieprzezroczyste, nie sączy się ich. Aby nie uległa inaktywacji, stężenie „czystego” kwasu solnego w miksturze nie powinno przekraczać 0,5%!!!

Mikstura pepsynowa wg Receptarium Polonicum:

Rp.

Pepsini 5,0

Acidi hydrochlor. Dil. 2,0

Trae Aurantii 5,0

Aquae ad 200,0

M.f.sol.

D.S. 3 x łyżkę stołową przed jedzeniem

etykieta „zmieszać przed użyciem”; pepsynę rozp w wodzie w temp pokoj, wlać do butelki, dodać nalewkę, na końcu r-r 10% Hcl

Rp.

Pepsini 2,0

Acidi h/chlor dil. 10,0

Aquae purif ad 200,0

M.f.mixt.

S. łyżkę przed jedzeniem

Rp.

1% Sol. Acidi muriatici dil. 80,0

Pepsini 1,0

Sir. Simplicis ad 100,0

M.f.mixt.

S. 3 x łyżeczka

zawartość czystego HCl wynosi 0,8%, zmniejszyć ilość 1% HCl do 50,0 (różnicę w masie leku uzupełnić wodą) lub dodaniu 60,0g wody

Rp.

Pepsini 1,0 masa leku=8,0 g

Acidi muriatici dil. 7,0

M.f.sol.

S. 20 kr na szkl wody przed jedzeniem

należy dodać wodę tak, aby stęż HCl, nie przekraczało 0,5% i zmienić dawkowanie; pamiętać o opłacie ryczałtowej(do stos wewn 250g 1 ryczałt)

Poprawa:

Rp. lub Rp.

Pepsini 1,0 Pepsini 1,0

Acidi hydrochlor dil. 0,4 Acidi hydrochlor dil.7,0

Aquae ad 8,0 Aquae ad 140,0

S. 20 kr na szkl wody przed jedzeniem S. 17,5g przed jedzeniem

Rp.

Pepsini 5,0

Strichni tinct 5,0

Chinae tinct 15,0

Acidi hydrochloridi dil. 10,0

M.f.gtt

S. 20 kr w łyżce wody

rozcieńczyć r-r wodą do 200,0 żeby uzyskać odpowied stęż HCl lub zastąpić nalewki wodą i zmniejszyć ilość 10% HCl

Rp.

Pepsini 5,0

Acidi h/chlor dil. 20,0

Aquae purif.

Sir. Simplicis aa 50,0

M.f.mixt. S. 3 x łyżka (zmiejszyć ilość HCl lub zwięszyć masę leku)