Współczesne konflikty miedzynarodowe i etniczne pod redakcja Degefe Kebede Gemechu.
Wojny w dziejach europy Michael Howard Wojna w dziejach europy.
Definicja konfliktu/ wojny/ kryzysu/
Z dostępnej literatury przedmiotu wynika, ze pojecie konflikt może być wieloznaczne definiowane, zagadnienia związane z pojęciem konfliktu występują w historii w politologi, stosunkach miedzynarodowych oraz ekonomii. Definicja konfliktu jest różna ze względu na złożonośc sytuacji w zakresie podmiotowym i przedmiotowym. W zależności od sytuacji będą występowaly aspekty psychologiczne społeczne ekonomiczne
Konflikty klasyfikuje się ze względu na
Zasieg terytorialny:
Lokalne, posiadające ograniczony zasieg terytorialny obejmują tylko pewne terytoria lub państwa
-swiatowe, obejmuja swoim zasiegiem większość panstw
Charakter działań
-regularne
-partyzanckie
-domowe, w jednym państwie, między jego obywatelami
-interwencje
-ograniczone
Sposób działan (konflikty zbrojne)
-lądowe, morskie powietrzne
-z uzyciem srodków chemicznych, biologicznych, nukrealrnych
Z uzycilem sił konwencjonalnych lub niekonwencjonalnych
Na cel
Obronne
Antykolonialne
Narodowowyzwoleńcze, celem jest wyzwolenie narodu,
dominacje lub przeciw prymatowi jednego panstwa w sferze ekonomicznej, politycznej rasowej, religijnej
na zachowanie się stron
konflikty werbalne – tzw. Wymianai zdań, prowadzenie pertraktacji
akcje konfliktowe – uzywanie sily przy rozwiązywaniu konfliktów
Konflikt
Działanie sil zbrojnych przeciwstawnych pansw (narodów klas grup społecznych )prowadzone na ograniczona (co do celu, uzytych srodkow, obzaru, czasu trwania) skalę
Rodzaj przemocy zbrojnej polegające na dazeniu do osiągnięcia celow panstwa (koalicji, grupyspolcznej) przez wzajemne dzialanie przy uzyciu sily zbrojnych lub zorganizowanych i uzbrojonych grup. Zasosotowanie kryteriów form sposobów wykorzystania konfliktow zbrojnych pozwala wyroznic wojny i pograniczne konflikty
Wojna
Jest nie tylko czynem politycznym, lecz prawdziwym narzędziem polityki dalszym ciagiem politykistosunków politycznych, prowadzeniem ich innymi srodkami.
Jest kontynuacja polityki prowadzona srodkami przemocy w celu zmuszenia przeciwnika do spełnienie naszje owli, nosi charakter kweawej walki zbrojnej, staczanej przez zorganizowane sily zbrojne
Interwencja zbrojna
Uzycie sily zbrojnej wobec obcego panswa (narodu, klasy, grupy spolcznej), któremu ono się nie przeciwstawia w calu narzucenia korzystnych rozwiacan lub przywrocenia uprzedniego stanu rzeczy.
Incydent zbrojny
Odosobniony atak lub zbrojne starcie organizowane umyślnie lub wynikle przypadkowo, powodujące reperkucje polityczne (wewenetrze lub miedzynarodowe)
Przewrót wojskow
Rodzaj przemocy zbrojnej polegające na działaniach wojsk mzmierzajacych do obalenia dotychczasowej władzy
Forma przemocy zbrojnej polegajaca na wykorzystaniu silb zbrojnnyc do obalenia dotychczasowej władzy
Blokada zbrojna
Forma konfliktu zbrojne polegajaca na wykorzystaniu sil zbrojny do izolowania czesci lub całości terytorium przeciwnka od kontaktow ze swiatem zewntrzym. Rozroznia się blokade lado wam, powietrzna morska lub blokady połączone.
W naukach spoleczych socjologi, prawoznactwie, konflikt zbrojny utożsamiany jest z uzyciem przemocy zbrojnej natomiast w naukach wojskowych przyjmuje się ze konflikt jest forma rozwiązania nabrzmiałych kwestii przy ograniczonym uzyciu sił zbrojnnych w zależności od celów podłoza, możemy podzielić na (konflikty zbrojne) : konflikty zaborcze, wyzwoleńcze, etniczne, narodowościowe, religijne, kulturowe. Przyjmuje się ze podloze konfliktów nie jest jednorodne mogą występować etniczo-=narodowościowe, etniczno- religijne, bądź narodowa wyzwoleńcze. Mogą być konflikty na terenie byłego ZSRR oraz bylej jugosławi.
Zjawiska 21 wieku powodujące napiecia i konflikty społeczne -> kryzys
Rozpad struktur państwowych po upadku reżimów totalitarnyc
Rozpad panbw wskutek ządan autonomi przez społeczności lokalne grupy etniczne w róznych regionach świata
Naruszanie porzadku publicznego i stosowanie przemocy
Ksenofobiczne tendencje ruchow nacjonalistycznych
Rasizm i czystki etniczne
Erocje autorytetów władzy
Wyścig zbrojen realizowany przez panstwa i organizacje przestępcze ( kartele narkotowykowe, ruchy polityczne, grupy terrorystycze,)
Terroryzm w tym międzynarodowy
Korupcje w wymiarze narodowym i miedzyanrodowym, handel narkotykami
Handel mateiralami rozszczepialnymim, nowoczesnym technologiami podwojnego (cywilno wojskowego) przeznaczenia
Pranie brudnych pieniędzy
Naruszanie porzadku publicznego i stosowanie przemocy
Migracje ludnosci
Konflikt zbrojny – działania sił zbronjnych przeciwstawnych państw (narodów, klas, grup spolecznych) prowadzone na ograniczona (co do celu, uzytych środków, obszaru, czasu trwania) skalę
Rodzaj przemocy zbrojnej polegające na dazeniu do osiagneicia celów panstwa (koalicji, grupy społecznej) przez wzajemne działania przy uzyciu sił zbrojnych lub zorganizowaninych i uzbrojonych grup. Zastosowanie kryteriow form sposobow wykorzystania
Najczestrzymi powodami powstawania konfliktow zbrojnychmoga być: wewnętrzne napięcia społeczno polityczne, poczucie zagrożenie bezpieczeństwa, roszczenia terytorialnem, podziały etniczne rywalizacja o miejsce w podziale pracy, rywalizacja o surowce, różnice ustrojowe, religijne, uprzedzenia rasowe motywacje/tradycje historyczne.
Ze względu na skalę zaangażowania sił oraz stopien wywołania napięc w europie konflikty możemy podzielić na
globalne – SA to konflikty które są zaangażowane super mocarstw a działania prowadzone są na duzynm obszarze i wywołuja napięcia w skali światowej
Regionalne – w zaangażowaniu dużej części bądź w większości państw regionu wprowadzenie do działań, dośc znaczych sił co może wywoływać napięcie w stosunkach na dużym obszarze.
Lokalne – walkach biora państwa o małych znaczeniach miedzynarodowych, są zaanagazowane stosunkowo siły niewielkie, co mozże wywoływać niewielkie napiecie oraz reakcje Miedzynarodowe.
Kryzys
formka (faza ) konfliktu w wyniku którego dochodzi do gwałtownego wzrostu napiecia miedzy stronami w wyniku czego mozne nastapić konflikt zbrojny
sytuacja powstała w wyniku zalamania się stabilnego dotac procesu rozwoju grożącego utrata inicjatywy i konieczności godzenia się na przyjmowanie niekorzystnych warunków wymagające podjecia zdecydowanych wszechstronny kroków zaradczych
kryzys destabilizacja funkcji każdego układu (systemu)
kryzys społeczny – destabilizacja funkcji systemu społecznego
kryzys polityczny – destabilizacja funkcji systemu politycznego
kryzys polityczno-militarny – destabilizacja funkcji systemu politycznego ze względu na konflikt militarny w skali pozniezej progu wojny:
rozruchy spolecszne rozruchy zbrojne
pucze wojskowe
operacje antyterrorystyczne
operacje przeciwko mafii
interwencje zbrojne
Klasyfikacje kryzysow z uwzględnieniem czynników:
Wewnętrznego
Zamieszki lub fale strajko o znaczeniu państwowym naruszającym podstawy obronności
Duze kleski żywiołowe: powodze zatopienia, pożary
Katastrofy ekologiczne skazenia promieni otworze skazenia chemiczne, katastrofy górnicze, katastrowy w czasie transporu substancji niebiezpieczenych, wydostanie się spod kontroli organizomow genetycznie zmodyfikowanych celowe wprowadzenie substancji szkodliwy do środowiska
Kryzysy ekonomiczne
Zbrojne przewroty polityczne
Niektóre powstaniam nie przerodzone w wojen domowa
Kryzysy polityczne zagraazajace porzadkowi demokratycznemu, wywolane prze z sily nacjonalistyczne lub faszystowskie, zdarzenia godzące w porządek kontytucjijny terrozym np.
Zewnętrznego
Masowe migracje
prowokacje zbrojne starcia incydenty graniczne nie mające charakteru wojny
Interwencje zbrojne państwa – mocarstwa
Jawne przygotowania państwa sąsiedniego do inwazji na dane państwo
Wojna domowa lub wojna miedzy panstwami sąsiadującymi z danym państwem
Konflikt zbrojny 9wojna) miedzy państwami z dalszego otoczenia danego państwa zagrażający wprost lub pośrednio jego bezpieczeństo i angażujący to państwo po jednej z walczących stron
Interwencja danego państwa w ramach koalicji, wynikająca z jego zobowiązań międzynarodowych, realizowana w ramach przywrócania lub wymurzania pokoju
Sytuacja wewnetrznae innych państw wymuszające uznanie „prawa” danego państwa do wojskowej „interwencji humanitarnej” masowe przypadki pogwałcenia praw człowieka, doprowadzanie do klęski głodu itp.
Kryzys - konflikt, wojna nie są to określenia zastepcze, wystepują miedzy nimi zależności związki przyczynowo skutkowe, nastepujące: nie ma kryzysu bez konfliktu, konflikt nie musi przerodzić się w fazę ostrego kryzysu nie każdy konflikt, będzie powodował kryzys . Natomiast wojna to ekstremalna postać kryzysu społecznego politycznego i militarnego. Każde państwo funkcjonuje w trzech podstawowych stanach, pokoju kryzysu i wojny. Kryzys jest stanem rzeczy który może przerodzić się w sytuację katastrofalną która może posiadać różnorodne następstwa. Kryzys jest stanem szczególnym funkcjonowania państwa podczas, którego mogą być zagrożone żywotne interesy państwa wobec zaistniałych kryzysów, należy podejmować zdecydowane działania. Istotne znaczenie będzie posiadał kryzys społeczno polityczny. Zarówno kryzysy jak i konflikty, zaliczane są do zagrożen militarnych niekoniecznie muszą przekształcic się w działania zbrojne. Przesłankami współczesnych kryzysów społecznych mogą być, negatywne skutki globalizacji, struktura asymetryczna między poziomem rozwoju gospodarczego państw oraz powiększające się różnice w zasobności różnych państw.
Wojna – jest nie tylko czynem politycznym, lecz prawdziwym narzdedziem polityki, dalszym ciagiem stosunków politycznych, prowadzeniem ich innymi środkami
Wojna jest kontynuacją polityki prowadzona srodkami przemocy w celu zmuszenia przeciwnika do spełnienia naszej woli, nosi charakter krwawej walki zbrojnej, staczanej przez zorganizowane siły zbrojne.
Wojna zjawisko społeczne, historyczne i klasowe, polegające na regulowaniu sporow lub celow politycznych przez zastosowanie przemocy w postaci sił zbrojnnych
Wojna konflikt zbrojny między państwami, blokami państw, narodami lub klasami spolecznymu, kontynuacja polityki srodkami przemocy w celu osiągnięcia określonych interesow politycznych, ekonomicznych lub ideologicznych
Wojna kontynuacja polityki srodkami przemocy, której głównym przejawm jest -> walka zbrojna
Wojna – stan funkcjonowania państwa charakteryzujący się istnieniem ostrego konfliktu zewnętrznego lub wewnętrznego rozwiązanego srodkami przemocy angazując gros potencjalu państwa
Przyczyny wojen: nadzwyzka kapitału. Cykle gospodarcze, dążenie do potegi, nastroje narodowe, zdobywanie terytorium, agresywność, zmiana siły, nieporozumienia, postrzeganie stosunków, poped zmysłowy, bogactwa naturalne, poglady elit, utrzymanie hegemoni (opracowania wielu autorów).
Czasy wojen prowadzonych dotychczas które były wojnami masowymi doprowadzające do zniszczeń na globalna skalę można sądzić, że przeszły one już do historii. W 91 roku mieliśmy doczynienia z wojna zatoki perskiej natomiast w roku 1999 mielismy do czynienia z konfliktem na półwyspie bałkańskiego. W ocenei ekspertów wojny te zapoczątkowały wojny 21 wieku. W przyszlej wojnie mogą być zastosowane nanowoczesniejsze srodki techniki, w zmienionym środowisku w jakim znalazła się polska mamy do czynienia względnie z trwałym zachowanym bezpieczęstwem, który może być traktowany jako pauza strategiczna1.
Agresja zbrojna
uzycie silny zbrojne przez panstwo przeciwko suwernennosci integralnej terytorialnej lub niezwislosci politycznej innego państwa lub jakiej kol wiek innej postaci sprzecznej z karta narodow terytorialnych.
Zajęcie terytorium bez walki
Uderzenie środkami walki bez zajęcia terytorium
Interwencja zbrojna
uzycie Silby zbrojne wobec obecnego panstwa (narodu, klasy, grupy spoleczenej) któremu ono się nie przeciwstawia w celu narzucenia korzystnych rtozweiązań lub przywrócenia uprzedniego stanu rzeczy.
Inwazja
–napad wtargniecie najazd wojsk na obce terytorium .
Zbrojne wtargniecie na terytorium obcego państwa bez jego zgody najazd, napad wojska na obce terytorium wg międzynarodowego prawa inwazja stanowi akt agresji
Operacja strategiczna
Operacja o ograniczonym rozmachu
Interwencja zbrojna –
odosobniony atak lub zbrojne starcie organizowane umyślnie lub wynikłe przypadkowo powodujące reperkusje polityczne (wewnętrzne lub międzynarodowe).
Zamierzone naruszenie granicy
Wysyłanie zbrojnych grup nieregularnych sił
Inne
Do następnego spotkania zorientowanie się, które pozycje podane będą możliwe do wypożyczenia.
Z dzisiejszego tematu na zaliczeniu będzie:
pojecie konfliktu,
podział konfliktu,
zasieg konfliktu,
kryzys, (co to jest, jakie zjawiska XXI wieku mogą powodować takie albo inne kryzysy i jak ewentualnie te kryzys się dzielą),
wojna ( co to jest wojna jak ja można zdefiniować oraz z któryś z scenariuszy z wykładu),
zwrócić uwagę na kryzys berliński, kryzys rakietowy na Kubie, i budowa muru berlińskiego.
Zobaczyc kiedy się zaczeła i skończyła zimna wojna.
Za dwa tygodnie – konwencje przestrzeganai praw człowieka w czasie wojny i różnego rodzaju kwestie
B. Balcerowicza, pokój i nie pokój, doczytać.↩