13.01.2015
Ekologiczna uprawa i pielęgnacja gleby w uprawie warzyw
Znaczenie uprawy gleby
Gleba- decydujący czynnik o wzroście i plonie obok warunków atmosferycznych, duże znaczenie ma typ gleby oraz sposób jej uprawy
Sprawność gleby – stan, w którym warunki dla roślin są najbardziej korzystne
Cechy dobrej gleby dla roślin warzywnych
- duża miąższość
- zasobność w składniki
- dobre stosunki powietrzno – wodne
- przewiewność
- przepuszczalność
Stan wysokiej kultury gleby
- osiąga się po latach stosowania uprawek, nawożenia organicznego i mineralnego, prowadzenia zmianowania
Rodzaje uprawy gleby
Uprawa ręczna
- w małych ogródkach, ogródkach przy działkowych i pod osłonami
- przekopywanie widłami lub łopatą, spulchnianie międzyrzędzi
Uprawa mechaniczna
- orka, uprawa podstawowa, odwracająca warstwy gleby
-płytkie do 12 cm, średnie 12-20cm, głębokie 20-30 cm, bardzo głębokie ( z pogłębiaczem)
TERMINY
Podorywka - wczesną jesienią, zimowa późną jesienią, wiosenna tylko na glebach ciężkich
-kultywatorowanie, bronowanie, i włókowanie – wczesną wiosną, spulchniające i kruszące przewróconą skibę, niszczy wschodzące chwasty, równa pole, zmniejsza parowanie z gleby
- wałowanie – ugniatające i kruszące spulchnioną glebę, zwiększa podsiąkanie wody, przyspiesza osiadanie gleby po spulchnieniu
- uproszczone metody uprawy – związane z zastosowaniem agregatów (kultywator i brona)
Rodzaje powierzchni pola
PŁASKA – odpowiednia dla większości warzyw
LEKKO POCHYLONA – warzywa z rozsady
SILNIE POCHYLONA – warzywa o silnym systemie korzeniowym
PROFILOWANIE GLEBY do SIEWU i SADZENIA
- uprawa na płask
-maszyna do wykonywania zagonów
PROFILOWANIE GLEBY dla WARZYW KORZENIOWYCH
- wykonywanie redlin
SKUTKI MECHANIZACJI UPRAW:
-terminowość i precyzja
-oszczędność gazu - agregatowanie
- zwiększenie powierzchni pól uprawnych
- zaorywanie miedz, prostowanie brzegu rzek
- wycinanie zadrzewień
- osuszanie pól
- zmiana właściwości fizycznych gleb
- ograniczanie liczby gatunków uprawnych
GŁĘBOKA ORKA problem?
ZALETY głębokiej orki:
- wzbogacenie gleby w próchnicę
-dobre napowietrzanie gleby
- pobudzenie aktywności biologicznej
- zwalczanie wieloletnich chwastów
- mieszanie z glebą poplonów i resztek
- rozluźnienie gleby
-zwiększenie strefy wzrostu korzeni
WADY głębokiej jesiennej orki
- zmiany proporcji między fazami gleby
- zmiana środowiska dla mikroorganizmów (powierzchnia – dno bruzdy)
-niszczenie mikroorganizmów i zwierząt
- głębokie umieszczanie nasiona chwastów
- tworzenie podeszwy płużnej (trudnej do rozkruszenia)
OGRANICZONA UPRAWA GLEBY
- wprowadzono w USA w latach 80-tych
- 46% gatunków w systemie minimum tillage, 7% direct sowing
- uprawa ograniczona wymaga doskonalenia odmian I herbicydów
- siew bezpośredni – maszyny do siewu
UPRAWA GLEBY (ROLI) W ROLNICTWIE EKOLOGICZNYM
- wpływ stanu pola i wymagań roślin następczych
- głębokie spulchnianie – płytkie odwracanie, użycie zamiast pługa – głębosza
- przedsiewne – grubery i agregaty z wałami strunowymi
- wegetacyjne uprawki – brony chwastowniki, opielacze
UPRAWA ROLI W ROLNICTWIE BIODYNAMICZNYM
Jesienna na ciężkich glebach głębokie spulchnianie i odwracanie, na lżejszych wbijanie wideł szeroko zębnych, napowietrzanie
Pokrywanie ściółką na zimę – gleba nie marznie głęboko, ściółki chronią przed erozją
Wiosenna płytkie spulchnianie, włókowanie, bronowanie ograniczające parowanie
Uprawki wegetacyjne spulchnianie, zastępowanie ściółkowaniem organicznym (trawa, nawozy zielone, chwasty, sieczka, wióry, igliwie, trociny)