1. Budowa morfologiczna liścia

Ogonek i blaszka. Zróżnicowane pod względem kształtów, brzegów i wielkości.

1. Funkcje liścia

Transpiracja, fotosynteza, wymiana gazowa; spichrzowe (cebula), liście pułapki (pobierają związki azotowe od owadów), kolce (chronią przed transpiracją), wąsy (pełnią funkcję podporową), liścienie – funkcja zapasowa, ciernie (funkcja ochronna).

1. Przekształcenia liścia

Liście kseromorficzne – minimalizują transpirację

Liście przykwiatowe, ciernie, chwytające i trawiące, wąsy czepne, spichrzowe, gromadzenie wody (aloes), gromadzenie substancji zapasowych (cebula), ciernie (kaktus), czepne (wąsy u grochu), ochronne (cebula), pułapki (rosiczka), wydzielają enzymy trawienne.

1. Tkanki występujące w liściu

- tkanka okrywająca - skórka - chroni przed utratą wody, w dolnej występują aparaty szparkowe do wymiany gazowej
- tkanka miękiszowa- miękisz palisadowy do przeprowadzania fotosyntezy, miękisz gąbczasty ma przestwory międzykomórkowe do magazynowania gazów
- tkanka przewodząca - łyko przewodzi asymilaty, drewno przewodzi wodę i sole mineralne
-tkanka wzmacniająca - nadaje sztywność liścia

1. Dlaczego liście opadają na zimę i jaki jest mechanizm tego zjawiska?

Opadanie liści uwarunkowane jest zmianami zachodzącymi w miejscu przytwierdzenia ogonka liściowego do łodygi. U podstawy ogonka powstaje wtedy osłabiająca jego podstawę warstwa cienkościennych, luźno ułożonych komórek usytuowanych w poprzek. Warstwa ta nosi nazwę warstwy odcinającej. Komórki graniczące z łodygą korkowacieją i tworzą warstwę ochronną pozostającą na pędzie po opadnięciu liścia. Warstwa odcinająca odcina dopływ wody i składników pokarmowych do liścia i uniemożliwia odprowadzenie produktów przemiany materii. Po wytworzeniu się tej warstwy ogonek liściowy pozostaje przytwierdzony do pędu za pomocą epidermy i łamliwych wiązek przewodzących. Wiązki przewodzące są tak delikatne, tak łamliwe, że najmniejszy czasem podmuch wiatru powoduje opadnięcie liści. Liście roślin liściastych odpowiadają, bowiem za ich metabolizm. Pozbywając się źródła metabolizmu, minimalizując funkcje życiowe, drzewa liściaste są w stanie przetrwać ten niebezpieczny dla siebie okres. Zrzucanie liści ogranicza, bowiem wyparowywanie wody. Dodatkowo rośliny wycofują składniki odżywcze z liści i gromadzą je w swoich tkankach. W ten sposób, zatrzymując fotosyntezę, drzewa liściaste stają się odporne na mróz.

1. Dlaczego liście przebarwiają się na zimę?

Liście zmieniają energię światła słonecznego na energię wiązań chemicznych. Pośrednikiem w tym procesie jest chlorofil, zielony barwnik, który ulega przy tym odwracalnemu rozpadowi. Bez dopływu pokarmu proces rozkładu chlorofilu przebiega tylko w jedną stronę – cały barwnik w liściu ulega szybkiemu rozkładowi pod wpływem słońca. Liść blednie i staje się żółty bądź pomarańczowy pod wpływem obecnych w nim innych, trwalszych barwników – karotenoidów. Pigmenty te są obecne w organach roślin przez cały czas, ale póki jest tam także chlorofil, nie są widoczne.

1. Nazwa barwnika odpowiadającego za zieloną barwę liści

chlorofil

1. Co to jest asymilacja?

pobieranie przez żywe organizmy stosunkowo prostych związków chemicznych ze środowiska i wytwarzanie z nich wielkocząsteczkowych składników własnego organizmu; m.in. procesy a. dwutlenku węgla oraz wiązanie azotu atmosferycznego.

1. Jaki podstawowy związek jest wydalany przez roślinę w trakcie oddychania?

Tlen. (6CO2 +12H2O -> C6H12O6 + 6O2 +6H2O.)

1. Co to są aparaty szparkowe, gdzie występują na roślinie i jaka jest ich funkcja?

Aparaty szparkowe są wytworem skórki występującej w liściach, uczestniczą w wymianie gazowej (CO2 i O2) oraz transpiracji, czyli parowaniu wody

1. Co to są gamety, a co to jest zygota?

Gamety – komórki rozrodcze służące do rozmnażania płciowego. Powstają w gametangiach w wyniku mejozy. Zygota - komórka powstająca z połączenia komórki plemnikowej z jajową.

1. Co powstaje z zygoty?

Zygota powstaje przez połączenie komórki plemnikowej z komórką jajową; rozwija się z niej zarodek (wczesne stadium rozwojowe rośliny zbudowane z liścieni, stożka wzrostu, korzeni i łodygi)

1. Co to są kwiaty nijakie, czym się charakteryzują i jaką pełnią funkcję?

Bez słupków i pręcików, służące jedynie jako wabik.

1. Co to są rośliny jednopienne?

Jednopienne rośliny, rośliny, które jednocześnie posiadają odrębne kwiaty jednopłciowe: słupkowe (żeńskie) i pręcikowe (męskie).

1. Co to są rośliny dwupienne?

Dwupienne rośliny, rośliny, których część osobników wytwarza wyłącznie kwiaty żeńskie, a inne wyłącznie kwiaty męskie.

1. Co to jest owoc rzekomy (=szupinkowy?

Owoc rzekomy, owoc szupinkowy, owoc, w którego wykształceniu, oprócz zalążni, uczestniczą inne składniki kwiatu, tworzące tzw. szupinkę. Przykładem owocu rzekomego jest jabłko, którego soczysta część powstaje z dna kwiatowego, a owocolistki tworzą łuski otaczające nasiona.

1. Z czego powstaje owoc

Owoc składa się z owocni i nasion. Nasiona powstają z zalążków, a owocnie z zalążni słupka (w tzw. owocach właściwych), czasem w ich wykształceniu uczestniczą też inne części kwiatu, np. dno kwiatowe, okwiat, liście przykwiatowe lub oś kwiatostanu (powstają wtedy tzw. owoce rzekome).

1. Jak jest zbudowany owoc roślin nagozalążkowych?

Nagozalążkowe charakteryzują się nagimi, tj. niczym nieosłoniętymi zalążkami, nasiona z nich powstałe nie są ukryte w owocni; owocolistki zwykle zebrane w kwiatostany szyszkowate, natomiast pręciki — w kwiaty szyszkokształtne lub kotkowate; Nasiona roślin nagonasiennych nie tworzą się wewnątrz zalążni (jak u okrytonasiennych), ale powstają na tzw. łuskach nasiennych osadzonych na osi i często podpartych łuskami wspierającymi oraz tworzących struktury zwane szyszkami. Z uwagi na brak słupka i zalążni rośliny nagozalążkowe nie wykształcają owoców.

1. Po czym można rozpoznać kwiaty owadopylne a po czym wiatropylne

Budowa kwiatu związana jest ściśle ze sposobem ich zapylania: przez wiatr, wodę lub zwierzęta: owady, ptaki, ssaki i inne. Kwiaty roślin wiatropylnych (np.: drzewa szpilkowe, wierzby, topole, brzozy, pokrzywa, itp.) są na ogół pozbawione okwiatu i często jednopłciowe, tzn. zawierają tylko słupki (kwiaty słupkowe oznaczone symbolem ©) lub tylko pręciki (kwiaty pręcikowe oznaczone symbolem ª). Kwiaty męskie i żeńskie mogą występować na tym samym osobniku (jednopienne rośliny) lub na różnych osobnikach (dwupienne rośliny). Kwiaty roślin zapylanych przez zwierzęta są na ogół obupłciowe z barwnym okwiatem pełniącym rolę powabni oraz produkują często słodki nektar wydzielany przez miodniki.

1. Jak można odróżnić owoc powstały z zalążni górnej od owocu powstałego z zalążni dolnej?

2. Jakie znaczenie ma słupek?

fliczbie od jednego do kilkuset, zwężonej szyjki słupka oraz jednego lub kilku znamion o różnych kształtach, znajdujących się na szczycie szyjki. Znamię pokryte jest lepką cieczą, ułatwiającą przyczepienie się ziarna pyłku, które kiełkuje na znamieniu tworząc łagiewkę pyłkową wrastającą do zalążni przez szyjkę słupka.

Składa się z zalążni (w niej rozwijają się zalążki), szyjki s. i znamienia, na którym kiełkują ziarna pyłku.

1. Co jest mitoza?

Mitoza – proces podziału pośredniego jądra komórkowego, któremu towarzyszy precyzyjne rozdzielenie chromosomów do dwóch komórek potomnych. W jego wyniku powstają komórki, które dysponują materiałem genetycznie identycznym z komórką macierzystą. Jest to najważniejsza z różnic między mitozą a mejozą. Mitoza zachodzi w komórkach somatycznych zwierząt oraz w komórkach somatycznych i generatywnych roślin.

1. Co to jest mejoza?

Mejoza to proces podziału komórki występujący u organizmów rozmnażających się płciowo. Polega na podziale komórki diploidalnej, w wyniku którego powstają 4 komórki haploidalne. proces podziału komórki występujący u organizmów rozmnażających się płciowo. Polega na podziale komórki diploidalnej, w wyniku którego powstają 4 komórki haploidalne. Podziałowi mejotycznemu ulegają tylko komórki macierzyste gamet i zarodników (nie zaś same gamety i zarodniki). Pierwszy podział mejotyczny nazywany jest podziałem redukcyjnym (mejoza I), drugi zaś podziałem zachowawczym (mejoza II).

1. Z czego powstaje i z czego składa się nasienie

Funkcją nasiona jest przede wszystkim ochrona zarodka przed niesprzyjającymi warunkami zewnętrznymi. Nasiona roślin okrytozalążkowych powstają z zalążka, po zapłodnieniu komórki jajowej przez komórkę plemnikową. Zawierają trzy najważniejsze składniki: zarodek, łupina nasienna (testa) i tkanka odżywcza w postaci bielma lub obielma.

1. Co to są nasiona bezbielmowe?

W nasionach bezbielmowych, podczas formowania sie zarodka, bielmo może być całkowicie zużyte do budowy liścieni, wówczas nasienie jest go pozbawione

1. Co jest bielmo i jaką pełni funkcję?

Tkanka miękiszowa w nasionach roślin okrytonasiennych powstająca w trakcie procesu podwójnego zapłodnienia po połączeniu jednego z jąder plemnikowych z dwoma jądrami biegunowymi woreczka zalążkowego; zawiera substancje zapasowe, głównie: białka, skrobię, tłuszcze potrzebne do rozwoju zarodka. U roślin jednoliściennych bielmo jest głównym źródłem substancji pokarmowych w dojrzałym nasieniu. U roślin dwuliściennych bielmo zostaje zużyte przez rozwijający się zarodek, który następnie gromadzi substancje pokarmowe w liścieniach

1. Co to jest genotyp?

Zespół genów danego osobnika warunkujących jego właściwości dziedziczne. Jest to sparowany układ alleli (często myli się go z genomem, czyli składem genetycznym podstawowego (monoploidalnego) zestawu chromosomów^[1]).

1. Co jest fenotyp?

Zespół cech organizmu, włączając w to nie tylko morfologię, lecz również np. właściwości fizjologiczne, płodność, zachowanie się, ekologię, cykl życiowy, zmiany biologiczne, wpływ środowiska na organizm. Fenotyp jest ściśle związany z genotypem, bowiem to właśnie oddziaływanie między genotypem a środowiskiem daje fenotyp. Dlatego ten sam genotyp może dać różne fenotypy w różnych środowiskach (tzw. plastyczność fenotypowa), lub odwrotnie - mimo odmiennych genotypów uzyskać ten sam fenotyp.

1. Jaki jest związek między genotypem a fenotypem?

Oddziaływanie między genotypem a środowiskiem daje fenotyp. fenotyp jest obrazem genotypu w środowisku

1. Na czym polega i jakie ma znaczenie rozmnażanie wegetatywne

Rozmnażanie wegetatywne roślin, . rozmnażanie bezpłciowe przez podział, pączkowanie, fragmentację, wytwarzanie rozmnóżek, urwistków, rozłogów-bulw, kłączy, cebul i in., także przez sadzonki, szczepienie (w sadownictwie, ogrodnictwie); organizmy potomne uzyskane w wyniku rozmnażania wegetatywnego są genetycznie identyczne z organizmem macierzystym. Polega na zdolności odtwarzania całego organizmu z odizolowanej części rośliny macierzystej. Organizmy rozmnażające się bezpłciowo o genotypach mało podatnych na mutacje są gorzej przystosowane do zmieniających się warunków środowiska (w związku z brakiem rekombinacji). Ten typ rozmnażania umożliwia im jednak szybkie zasiedlenie wolnej niszy ekologicznej pojawiającej się efemerycznie. Nieskomplikowane, szybkie powstawanie nowych osobników.

1. Jakie jest znaczenie rozmnażania generatywnego?

Zapewnia różnorodność gatunkową; różnorodność potomstwa pozwalająca na szybszą ewolucje, niż u organizmów rozmnażających się bezpłciowo.

1. Co to jest pseudancjum?

Kwiatostan podobny z wyglądu do pojedynczego kwiatu. Sytuacja taka zachodzi, gdy poszczególne kwiaty wchodzące w jego skład są drobne i rosną w skupieniu formie główki, koszyczka lub cyjacjum. Dodatkowo listki okrywy lub kwiaty brzeżne obejmują cały kwiatostan tworząc odpowiednik korony.

1. Co to jest obcopylność i samopylność?

Obcopylność, allogamia, bot. zapylanie się kwiatu pyłkiem pochodzącym z innego kwiatu (zwykle też z innego osobnika roślinnego). samopylność, autogamia, bot. zdolność kwiatu do wytwarzania nasion po zapyleniu własnym pyłkiem (samozapyleniu); np. u pszenicy, ziemniaka; u jasnoty różowej występuje szczególny przypadek s. zachodzący w zamkniętym kwiecie (zw. klejstogamią).

1. Jakie może mieć znaczenie rozdzielnopłciowość kwiatów?

Źródło różnorodności genetycznej, Duzy potencjał adaptacyjny w warunkach zmieniającego się środowiska

1. Dlaczego długotrwałe zapylenie własnym pyłkiem jest niekorzystne dla roślin?

proces niekorzystny prowadzący do zbyt dużej homozygotyczności. Stan homozygotyczności może być zjawiskiem niekorzystnym, gdy w jednym genotypie spotykają się recesywne geny letalne.