Zagospodarowanie placu budowy jest to wyposażenie niezbędne do właściwego organizacyjnie i technologicznie prowadzenia robót budowlanych w określonych warunkach i na określonej działce budowlanej. Powinno także zapewnić pracownikom warunki do bezpiecznej pracy oraz higieniczne warunki przebywania na budowie. Zagospodarowanie terenu budowy powinno być wykonane przed rozpoczęciem robót budowlanych.Powinno ono obejmować w szczególności:- ogrodzenie terenu,- wyznaczenie stref niebezpiecznych,- wykonanie dróg, wyjść i przejść dla pieszych,- doprowadzenie mediów (energii elektrycznej i wody),- urządzenie pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i socjalnych,- zapewnienie oświetlenia naturalnego i sztucznego,- zapewnienie łączności telefonicznej,- urządzenie składowisk materiałów i wyrobów. Ogrodzenie terenu: *Ogrodzenie powinno być wykonane tak, aby nie stwarzało zagrożenia dla ludzi *Jeżeli ogrodzenie terenu budowy lub robót nie jest możliwe, należy oznakować granice terenu za pomocą tablic ostrzegawczych, a w razie potrzeby zapewnić stały nadzór *Na ogół ogrodzenia terenu nie są urządzeniami stałymi. Dlatego są one tak konstruowane, aby mogły być łatwo montowane, rozbierane oraz transportowane i nadawały się do wielokrotnego użycia. *Ogrodzenia mogą być pełne lub ażurowe. Pełne stosuje się do ogrodzenia budowy w miastach, przy ulicach o dużym nasileniu ruchu pieszego. Natomiast w miejscach, gdzie ruch jest nieduży lub poza miastem ogrodzenie może być ażurowe. Ażurowe powinno być także tam, gdzie postawienie pełnego ograniczałoby widoczność, np. przy skrzyżowaniach ulic. Zaleca się aby: *bramy i furtki otwierały się do wnętrza placu budowy *bramy i furtki były rozmieszczone zgodnie z projektem zagospodarowania placu budowy *szerokość bram umożliwiała swobodny przejazd (min. 3,0 m) *w ogrodzeniu były co najmniej 2 bramy *przy jednej z bram umieścić furtkę o szerokości 80-100 cm *wysokość ogrodzenia wynosiła 1,5 – 2 m Strefa niebezpieczna *Strefą niebezpieczną na terenie budowy jest każde miejsce, w którym występują zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzi. *Przejścia i strefy niebezpieczne oświetla się i oznakowuje znakami ostrzegawczymi lub znakami zakazu. *Strefę niebezpieczną ogradza się i oznakowuje w sposób uniemożliwiający dostęp do niej osobom postronnym. *Strefa niebezpieczna, w której istnieje zagrożenie spadania z wysokości przedmiotów: powinna być ogrodzona balustradami ochronnymi, w swym najmniejszym wymiarze liniowym, liczonym od płaszczyzny obiektu budowlanego, nie może wynosić mniej niż 1/10 wysokości, z której mogą spadać przedmioty, lecz nie mniej niż 6 m. *W zwartej zabudowie miejskiej strefa niebezpieczna, może być zmniejszona pod warunkiem zastosowania innych rozwiązań technicznych lub organizacyjnych, zabezpieczających przed spadaniem przedmiotów np. siatek ochronnych. Daszki ochronne *Daszki ochronne powinny znajdować się na wysokości nie mniejszej niż 2,25 m nad terenem w najniższym miejscu i być nachylone pod kątem 45° w kierunku źródła zagrożenia. *Pokrycie daszków powinno być szczelne i odporne na przebicie przez spadające przedmioty. W miejscach przejść i przejazdów szerokość daszka ochronnego wynosi co najmniej o 0,5 m więcej z każdej strony niż szerokość przejścia lub przejazdu. *Zabronione jest używanie daszków ochronnych jako rusztowań lub miejsce składowania narzędzi, sprzętu, materiałów Drogi tymczasowe *Teren budowy jest miejscem, które wymaga odpowiedniego przygotowania do intensywnego transportu poziomego. Na budowę dowożone są materiały i wyroby budowlane, prefabrykaty, sprzęt i urządzenia techniczne. *Drogi tego rodzaju powinny mieć dobrze dobrany układ oraz dostatecznie wytrzymałą nawierzchnię *W ogrodzeniu terenu budowy powinny znajdować się dwie bramy. Ich usytuowanie zależy od położenia działki względem dróg zewnętrznych, usytuowania obiektu budowy oraz przyjętego układu dróg tymczasowych. *Szerokość dróg tymczasowych na terenie budowy powinna wynosić: 3,0-4,0 m – jeśli zaplanowano ruch jednokierunkowy, 6,0-8,0 m – jeśli zaplanowano ruch dwukierunkowy. *Spadek podłużny drogi na placu budowy nie powinien przekraczać 6%. Powinny być także zachowane 3-4 % spadki poprzeczne niezbędne do odprowadzenia wód opadowych. *Układ dróg tymczasowych jednokierunkowych na terenie budowy z oddzielnym wjazdem i wyjazdem: a)przelotowy, b) obwodowy *Układ dróg tymczasowych ze wspólnym wjazdem i wyjazdem: a) wahadłowy, b) promienisty, c) pierścieniowy *Dodatkowe elementy dróg tymczasowych ze wspólnym wjazdem i wyjazdem: a)poszerzenie drogi na łuku, b) koło do zawracania, c) plac do zawracania *Drogi tymczasowe mogą być: a)gruntowe, b) gruntowe ulepszone, c) żwirowe lub żużlowe, d) brukowane e) z płyt prefabrykowanych żelbetowych lub betonowych Drogi tymczasowe dla ruchu pieszego *Na budowie szerokość drogi przeznaczonej dla ruchu pieszego jednokierunkowego powinna wynosić co najmniej 0,75 m, a dla dwukierunkowego - co najmniej 1,2 m. *Pochylnie, po których dokonuje się ręcznego przenoszenia ciężarów, nie powinny mieć spadków większych niż 10%. *Przejścia o pochyleniu większym niż 15% należy zaopatrzyć w listwy umocowane poprzecznie w odstępach nie mniejszych niż 0,4 m lub schody o szerokości nie mniejszej niż 0,75 m, z co najmniej jednostronnym zabezpieczeniem balustradą ochronną. *Balustrada ochronna powinna składać się z deski krawężnikowej o wysokości 0,15 m, poręczy ochronnej umieszczonej na wysokości 1,1 m. Wolną przestrzeń między deską krawężnikową, a poręczą należy wypełnić w sposób zabezpieczający pracowników przed upadkiem z wysokości np. pełną płytą, siatką, *Na terenie budowy drogi komunikacyjne dla wózków i taczek nie mogą być nachylone więcej niż: 4% - dla wózków szynowych, 5% - dla wózków bezszynowych, 10% - dla taczek *Drogi komunikacyjne dla wózków i taczek, usytuowane nad poziomem terenu powyżej 1 m, muszą być zabezpieczone balustradą ochronną. Miejsca składowania materiałów *Większość materiałów i wyrobów budowlanych składuje się na otwartej przestrzeni na tzw. placach składowych. *Na terenie budowy należy wyznaczyć miejsca do składowania materiałów i wyrobów. Miejsca te powinny być wyrównane do poziomu, utwardzone i odwodnione. *Doły na wapno gaszone powinny mieć umocnione ściany i być zabezpieczone balustradami ochronnymi w odległości nie mniejszej niż 1 m od krawędzi dołu. *Składowiska materiałów, wyrobów i urządzeń technicznych należy wykonać w sposób wykluczający możliwość wywrócenia, zsunięcia, rozsunięcia się lub spadnięcia składowanych wyrobów i urządzeń. *Stosy materiałów workowanych układa się w warstwach krzyżowo do wysokości nie przekraczającej 10 warstw. *Prefabrykaty powinny być układane zgodnie z instrukcją producenta. *Przy składowaniu materiałów odległość stosów nie powinna być mniejsza niż:0,75 m - od ogrodzenia lub zabudowań, 5,0 m - od stałego stanowiska pracy. *Zabronione jest: opieranie składowanych materiałów/wyrobów o płoty, słupy napowietrznych linii elektroenergetycznych, konstrukcje wsporcze sieci trakcyjnej lub ściany obiektu budowlanego Zabronione jest: *podczas mechanicznego załadunku lub rozładunku materiałów lub wyrobów, przemieszczanie ich nad ludźmi lub kabiną, w której znajduje się kierowca. Na czas wykonywania tych czynności kierowca jest obowiązany opuścić kabinę *Wchodzenie i schodzenie ze stosu utworzonego ze składowanych materiałów lub wyrobów jest dopuszczalne wyłącznie przy użyciu drabiny lub schodni Budynki socjalne *Budynki administracyjne i socjalne należy lokalizować zgodnie z ich przeznaczeniem. Budynki administracyjne zazwyczaj w pobliżu głównego wjazdu na budowę. Budynki socjalne mogą znajdować się poza placem budowy. *Mogą być wykorzystywane jako pomieszczenia biurowe, punkty sprzedaży, szatnie, stróżówki itp. *W budynkach socjalnych mieszczą się szatnie, umywalnie, jadalnie, świetlice, punkty opatrunkowe, kuchnie i ewentualnie hotele robotnicze. *Wielkość budynków zależy od liczby osób zatrudnionych na budowie. Powierzchnie poszczególnych rodzajów obiektów określa się na podstawie wskaźników.

Etapy realizacji inwestycji - Przebieg procesu inwestycyjnego w budownictwie zależy m.in. od: *rodzaju obiektów budowlanych, których dotyczy inwestycja: *budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi *budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową *obiekt małej architektury *rodzaju i przeznaczenia budowli (lotniska, droga, linia kolejowa, most, estakada, tunel) *rodzaju środków finansowania Do podmiotów, które swoje inwestycje realizują w oparciu o środki publiczne zalicza się: *• organy administracji rządowej *• jednostki samorządu terytorialnego *• fundusze celowe *• państwowe szkoły wyższe *• państwowe jednostki badawczo-rozwojowe *• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej *państwowe lub samorządowe instytucje kultury *• Polską Akademię Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne *• państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych Cykl – szereg czynności, procesów lub zjawisk tworzących zamkniętą całość, przypadających na pewien odcinek czasu i powtarzających się okresowo. Cykl budowy – czas liczony od dnia przekazania przez inwestora placu budowy wykonawcy do dnia protokolarnego odbioru przez inwestora wykonanego obiektu, będącego w stanie pozwalającym na jego bezpieczne użytkowanie. Cykl realizacji inwestycji – odnosi się do czasu od dnia podjęcia przez inwestora decyzji o realizacji danego projektu inwestycyjnego do dnia przekazania wzniesionego obiektu do użytkowania. Cechy systemu realizacji w układzie „project management”: • inwestycja jest zarządzana przez wyspecjalizowaną firmę • umowy z poszczególnymi podmiotami uczestniczącymi w realizacji inwestycji mogą być zawierane bezpośrednio przez inwestora lub z jego upoważnienia przez firmę zarządzającą inwestor monitoruje proces inwestycyjny poprzez podejmowanie kluczowych decyzji • możliwość szybkiego reagowania na potencjalne nieprawidłowości, co w konsekwencji minimalizuje poziom ryzyka • realizacja procesu inwestycyjnego z udziałem firmy zarządzającej budową – construction management Cechy systemu realizacji w układzie „contruction management”: • podporządkowanie firmie zarządzającej budową także wykonania np. projektu wykonawczego, usprawnia współpracę pomiędzy zespołami projektowymi i wykonawczymi • firma zarządzająca budową odpowiada przed inwestorem za etap realizacji inwestycji i projekt wykonawczy

• konsekwencje błędów projektowych ponosi CM realizacja procesu inwestycyjnego, w którym inwestor sam podejmuje si ę kierowania jego przebiegiem Cechy systemu realizacji inwestycji z bezpośrednim kierowaniem przez inwestora: • inwestor samodzielnie lub z pomocą konsultanta, architekta opracowuje program inwestycji, wyszukuje dla niej lokalizację, zleca opracowanie dokumentacji projektowej, a na jej podstawie realizację budowy wykonawcom, pełniąc jednocześnie rolę koordynatora robót lub wybiera jednego wykonawcę, który pełni rolę GW (możliwość zatrudnienia podwykonawców) • rozwiązanie stosowane przy inwestycjach małych realizowanych przez os oby fizyczne i prawne • rozwiązanie stosowane przy inwestycjach małych realizowanych przez dużych inwestorów Metody realizacji inwestycji w systemie PPP: • Buduj-Eksploatuj-Przekaż (Build-Operate-Transfer) BOT *podmiot prywatny jest odpowiedzialny za projekt inwestycji, budowę, eksploatację, a po okresie przewidzianym w umowie następuje zwrot przedmiotu umowy właścicielowi (partnerowi publicznemu) partner publiczny finansuje realizację obiektu i przez cały czas, począwszy od projektu poprzez okres eksploatacji pełni wyłącznie funkcje regulujące i nadzorcze *ryzyko projektowe, budowlane i eksploatacyjne przeniesione jest na podmiot prywatny wymusza to na podmiocie prywatnym kompleksowe podejście do projektu i szukanie innowacyjnych rozwiązań w kontekście całego życia obiektu *wada: obowiązek sfinansowani a inwestycji spoczywa na part nerze publicznym • Zaprojektuj-Buduj-Finansuj-Eksploatuj (Design-Build-Finance-Operate) DBFO *partner prywatny (wybrany na drodze przetargu) finansuje, projektuje, buduje i eksploatuje obiekt, który przez cały czas trwania umowy jest jego własnością *zwrot poniesionych przez podmiot prywatny nakładów następuje z subwencji publicznych oraz ew. opłat od użytkowników obiektu po upływie określonego w umowie czasu (kiedy zwrócą się partnerowi prywatnemu poniesione nakłady) obiekt przechodzi na własność podmiotu publicznego *zaleta: rozłożenie w czasie płatności podmiotu publicznego *wada: złożoność procedur przetargowych i czynności związanych z przeniesieniem własności obiektu • Buduj-Posiadaj-Eksploatuj (Build-Own-Operate) BOO *sektor prywatny odpowiedzialny jest za zaprojektowanie, wybudowanie, sfinansowanie i eksploatację obiektu *jest to rozszerzenie metody DBFO, przy czym partner prywatny pobiera opłaty za usługi świadczone w oparciu o wybudowaną infrastrukturę, jest jej właścicielem partner publiczny jest wyłącznie regulatorem działalności prowadzonej przez podmiot prywatny