Skóra to najważniejszy narząd, powłoka org, powierzchni ok. 2m2, gr-1.5-5mm. Składa się z 3 warstw:naskórek, skóra właściwa i tkanka podskórna.
Naskórek- najbardziej zewn. Warstwa skóry zbudowana z komórek-keranocytów które układaja się w warstwy: podstawna(najgłębiej polozona)-f. rozrodcza, kolczysta (f. odzywcza). Ziarnista(f. filtr dla UV)rogowa(f.ochronna)Naskórek zawiera- komórki barwnikowe(melanocyty),k. langenhansa(procesy odpornościowe)k. Merkela(k. ukl. Nerwowego)Pełni rolę: rozrodczą, ochronną , nadaje skórze i włosą zabawnienie ( brak naczyń krwionośnych)
Skóra właściwa- (zbud. Z wł. Kolagenowych i elastyny).Dwie warstwy: brodawkowa i siateczkowa. Pełnią funkcje odżywcze.
Tkanka podskórna- zbudowana z tk. Łącznej i tłuszczowej tzw zrazków tluszczowych.Funka izolacyjna(przed zmianami temperatur).
Skóra w okolicy naturalnych otworów naszego ciała tj. usta nozdrza uszy pochwa odbyt przechodzi w błony śluzowe.Skóra zawiera przydatki:paznokcie , włosy, gr łojowe i potowe.
Unaczynienie: w skórze płyną dwa sploty tętnicze : głęboki splot tętniczy na granicy skóry właściwej i tk. Podskórnej i powierzchniowy splot tętniczy (podbrodawkowy) pod warstwa brodawkową. Do splotów biegną naczynia żylne i włosowane.
Unerwienie: najbardziej unerwiona jest skóra na dloniach i w okolicach czerwieni wargowej.W skórze są wolne zakończenia nerwowe które odpowiedzialne są za odbiów tem i bólu oraz wyspecjalizowane zakończenia nerwowe tzn cialka Vatera i paccinego.Te ciałka odpowiedzialne są za ucisk i wibracje oraz ciałka Neisnera odpowiedzialne za dotyk.
Paznokcie: wzrasta w miecierzy,zbudowany z blaszki, z obrąbka naskóra, wał paznokciowy , pokrywają zew powierzchnie naszych paliczków(rak i nog).
Włosy: w kazdym mieszku wlosowym zachodza 3 fazy: f. wzrostu(anaben- 4 lata), f. inwolucji(keta gen)-2-tyg, f. spoczynkowa(telogen)- 2-4 miesiące.
Gruczoły łojowe: znajdują się na calej powierzchni skóry, za wyjątkiem dłoni i stóp. Najwięcej jest na skórze owłosionej główy i swoje ujście mają w mieszku włosowym-90%, tylko 10% ma ujscie na powierzchni skóry.
Gruczoły potowe:- ekranowe( maja ujscie na calej pow. Skóry. Prace rozpo. Od urodzenia i podlegaja kontroli psychologicznej i termalnej) – apokryfowe( rozp. Prace w okresie dojrzewania. Znajdują się w dołąch pachowych i pachwinowych i okolicach pepka, brodawek sutkowych, wzgórek łonowych.
Błony sluzowe- wartwa wyscielajaca wewn. Przewody org. Drogi oddechowe pokarmowe rozrodcze moczone i jej powier. Jest zawsze wilgotna.zbudowana jest z nabłonka , blaszki właściwej i pod blaszka jest blona sluzowa która ogranicza przesuwalność blon sluzowych względem podloza.
Melanogeneza- czynność barwnikowo-twórcza. Melanina produkowana jest przez melanocyty i gromadzona jest w postaci ziarenek w pęcherzykach zw melanosomami. Pod wpływem czynności zewn.(UV) lub wew.( zmiany hormonalne) pęcherzyki pękają i melanina przedostaje się do komórki ukladaajac się w niej pomiedzy jadrem komórkowym a powierzchnia komorki zwróconej w storne swiatla. To ochrona dla jadra komorki który jest materialem genetycznym. W wyniki procesu odnowy naskórka melanina wedruje ku wyższym warstwom i docierając do warstwy rogowej ulega zluszczeniu.
Semiotyka.Wykwity skórne to zmiany skórne które stanowią podstawe rozpoznania i są elementem obrazu klinicznego chorób dermatologicznych(dermatos). Sa widoczne na skorze golym okiem:pierwotne i wtórne. Oceniając wykwity bierzemy pod uwage cechy morfologiczne:(wielkość kształt, zabarwienie, lokalizacje, ewolucje, zejście,) objawy podmiotowe(to co odczuwa pacjent:bolesność, pieczenie)
Pierwotne:PLAMA( lezy w poziomie skóry, niewyczuwalna dotykiem, rozni się kolorem)GRÓDKA( wykwit ponad poziom skóry, rozni się spoistościa , nie pozostawia blizny)BOMBEL( pokrzywowy ponad poziom skóry, powstaje szybko i ustepuje bez blizny)GUZEK(ponad poziom, zw ze zmianami w skorze właściwej ustepuje z blizną-guzy)PECHERZYK( ponad powierzch. Wypełń. Plynem nie zostawia blizny)KROSTA(wyniosla ponad powierz. Od początku wypelniona ropą).
Zmiany wtórne-stanowią zejście wykwitów pierwotnych , wystep. W okresie dalszego rozwoju bacz ustepowania choroby.ŁUSKA( zluszczaajaca się warstwa rogowa naskórka) STRUP( zasychanie na pomierzch. Skory krwi, plynu wysiękowego lub tresci ropnej)NADRZERKA(ubytek naskórka, w wyniku jego zniszczenia) PRZECZOS(to linijny ubytek w skórze uprzednio niezmienionej chorobowo)WRZUT( ubytek skóry właściwej, zostawia Blizne)ROZPADLINA( linijne ubytki obejmujące głębsze warstwy skory właściwej-blizna)BLIZNA(uszkodzenie skory wlasciweji zastapeienie jej tk. Laczną włóknistą)
Choroby bakteryjne( zakażenia gronkowcowe, paciorkowcowe, mieszane, inne)
Gronkowce: zapalenie mieszków wlosowych( stan zapalny dotyczy mieszka i jego otoczenia. Pojawia się Krosta wypelniona wydzielina, krosta przebita wlosem obrabek wokół mieszka stanu zapalnego (twarz konczyny i tłów).figuwka( przewlekla odmiana mieszkow wl. Powstaja grodki pęcherzyki (twarz, Glowa, wlosy, latwo wypadaja) czyrak(wrzut- ropne zapalenie okolomieszkowe z wytworzeniem czopa martwiczego na calym ciele sino czerwony na szczycie tworzy się krosta przebita wlosem pod krosta dochodzi do martwicy i rozpadu tkanki.
Paciorkowce: Róża( ostry stan zapalny naskorka z wysoką temp, przyczyny:uraz mechaniczny, zaburzenia krazenia chłonnego, tetniczego( na twarzy podudziu) ognisko zapalne wykazane spoistością skora lsniaca czerwona napieta mocno ucieplona. Ma tendencje do nawrotow a czeste nawroty prowadza do sloniowacizny.
Mieszane: liszajec zakaźny( na powierzchni wykwity ropne, które zasychaja w zolto-miodowe strupy, choroba zakaz na=kontakt bezpośredni, przedmio. Uzytku(twarz, usta nos)
Inne: krętek( kleszcze)- pierwszy objaw to rumien wędrujący – czerowna plamka w miejscu uklucia, w ciagu 4-30 dni pojawia się obwodowe zaczerwienienie. Może dotyczyc staowo, serca, ukl. Nerwowego, antybiotyki!
Choroby wirusowe : opryszczka( dotyczy blon sluzowych z sklonnoscami do nawrotow, pojawiaja się pęcherzyki wypelnione przezroczystym plynem kotry ulega zmętnieniu zasycha tzw strupy. Zlewania się w HSV1. Ospa wietrzna( zakaz wywolane przez wirusa dotyczy calego org. Przechorowanie daje trwala odpronosc, wirus może zostac w formie przetrwalnikowej w tk. Nerowoej i obnizennie odporności może doprowadzic do pupaśca. Zmiany w ospie SA na calych ciele, najwięcej tlow, na początku plamy czerwone potem grudka, pęcherzyk wypel. Plynem kotry ulega zmętnieniu.
Atopowe zapalenie skory: około 3 m. ż. W oklicach twarzy. Natomiast nos broda okolice ust SA niezmienione. Skora zaczerwieniona i napieta, ulega zluszczeniu , z wiekiem ustepuje. Nieżyt nosa-( wystepuje kichanie, plynna obfita wydzielina z nosa , uczucie zatykania i zapalenie spojówek, łzawienie). Astma oskrzelowa(napady duszności, polaczone z kaszlem, utrudniony oddech, szmery oddechowe słyszane na odległość)