Anisacis simplex Ryby morskie śledzie, dorsze- niebezpieczny dla czlowieka, larwa L₃ jest w rybie – choroba anisakioza.. ŻO sa ssaki morskie (rybozerne)jajoL₁L₂1ŻP skorupiak morski L₃(zyw posredni) 2 ŻP ryby<śledzi, dorsze, makrele> (zyw parateniczny) ssaki / czl nie rozwija sie z larwy L₃ tylko otarbia sie w scian zoladL₄tworzy granulomy / nowotwo,Obj anisakiozy- zle samopocz, wymio, biegun, ↑temp, Lecz- wyciecie chir czesci zoladka, Zapobieg – trzewienie ryb, obrobka termiczna (-20C/24h), sole ryb, po †ryby szybk wnika do mm, Zywi paratenicz takze glowonog Philometra abdominalis - doty pecherz plawne, tak jak P.ovata Philometra ovata – karpiowate -kremowe –z jamy ciała ♀do odbytu i do wody tu pękają i wydostaj się larwy- larwy połyk przez widłonogi a te zjad per rybę Philometra sanguinea karaś, karp- -koloru czerwonego -♀ lokal się międz promien płetw (ogon grzbiet, otwór płodowy poza płetwtę), w skó- czerwone pasma i w jamach ciala, - żyworod, wydala larwy do wody ZP widłonogi -larwy z p pok do jam ciała tu kopulacja a po tym ♀ wędrują do płetw. Po kopulacji ♂ gina, z wyjątkiem luciana ♀ do torebek łuskowych (wnika do pęch pławi tam żyje kilka lat). Po okresi jes-zim ♀ pekaja i larwy ida do wody Ryby jedza skorupiaki. - na sekcji w jam ciała na narz wewn czerwone nicienie KOLCOGŁOWY Acanthocephalus luci - Szczupak – 4-7x1mm. W jelicie drapieznych i karpiowaty. ŻP. ośliczka. długi ryjek z hakami wbija się w śluzów jelita,-larwa acantur z hakami w jelicie , w jamie ciała otorbiona acantella po 12 tyg inwazyjna.,- stany zap jelit Echinorhynchus solnanis (albo cos takiego) – 3-7x1-1,5mm jest w jelicie ryb łososiowatych, rzadziej karpiowatych, śledzi, Zyw. Posredni- kiełż. Posiada charakt ryjek Pomphorhynchus laevis – 8-10mm dl x1-2mm szer. W jelicie roznych slodko i morskich. Zywiciele posr – kiełże WIDŁONOGI: zewn na skórze i skrz, czasem wbija się do mm, rozdzielno pł, pasożytują ♀ Achtheres percanum - samica 3-5mm, na skrzelach i jamie gebowej, rzadziej w skorze. ♂wolnozyjace. W rozwoju nauplius i kopepodit. Przytwierdza sie za pomoca filamentum frontale. Argulus foliaceus – splewka 6-7mm, rozdzielnoplciowy, na powierzchni ciala, kopuluje na rybie, ♀ magazynuja sperme w zbiornikach nasiennych. W temp 15- opuszczaja zywiciela i skladaja jaja na dnie. W cyklu nauplius i kopepodit, ktore opuszcza oslonki jajowe po 30-40 dniah. Kopepodit – forma inwazyjna na zywicielu, po 5 tyg osiaga dojrzalosc. Mlode musza zwabic zywiciela w ciagu kilku dni bo †. Lecz: trichlorofon, difluorobenzuron, Lufenuron, NaCl, nadmanganian potasu Celigus lacustris – ♀ 4-7mm, na skorze. W rozwoju nauplius, kopepodit (wolnozyjacy); chalimus – inwazyjny, przytwierdza sie do ryby za pomoca filamentum frontale. Ergasilus sieboldi – raczek skrzelowy pasozytuje glownie na skrzelach. Dł. Workow jajowych samicy ok 1mm. W jednym worku jajowym okolo 100jaj. Czulki II pary przeksztalcone w haki chrzestne. Z jaj wylega sie larwa naupliuspo 3 linkach przeksztalca sie w kopepodit, który po dalszych 4 linkach postac doroslana rybie pasozytuje samica bo samiec zdycha po bzykaniu. ♀ po ataku na skrzela po 6 dniach wytwarzaja worki jajowe. Cykl w temp 10- trwa 5-6tyg, w temp 25-30- 12dni. W 1 sezonie letnim moze byc rozwoj 2 pokolen tego pasozyta. Lernea cigrinacea – po kopulacji ♂ gina a ♀ przytwierdzaja sie do skory, w rozwoju stadia nauplis (3 stadia) i kopepodit ( 5 stadiow – pasozytnicze), cykl rozwoju w 25C-3tyg, w 30C-16dni. W 1 sezonie moze byc dwa pokolenia. Skorupiaki morskie: Lernaocera bronchialis – w jamie skrzelowej. Sphyrion lumpi – na pow ciala. Tracheliastes raaculatus - Leszcze , karpie , płocie-wbija się w centrum łuski szczękami II pary. Wybroczyny, przekrwienia, łuski odpadają - brama wejścia dla patogenów. W rozwoju nauplius (3 stadia), kopepodit (obydwa pocz wolnozyjace) i chalimus. Inwazyjny kapepodit przytwierdza sie do lusek za pomoca filamentum frontale. PIJAWKI:, 2 pijawki, na rybie postać dorosła, składa kokony 3xdziennie na roślinach, pijawki są ŻP świdrowców, -fosfoorganiczny -nevugon kąpiel -wapnowanie niszczy kokony pijawek. Ale trzeba uwazac bo wrazliwe sa szczupaki . no i fosforowanie nie niszczy larw w kokonach. Leczac niszczymy skorupiaki czyli pozywienie dla ryb Piscicola geometra - zimą ryby są niespojne chudną, spada kondycja –rany po pijawkach bramą wejścia dla innych patogenów

T:Myxozoa,Gr:Myxosporea,Rz:Bivalvuida-spory 2skorupk,1-4torebek biegun Rz: Multivalvulida-spory wiloskorupk, 1-7torebek biegun.Gatun:wyst u karpi, Hoferellus cyprini: brak objaw,atrofia nabl,kanalikow nerk. Chloromyxum cristatum:zmiany nekrotyczne w nerkach, brak obj. Thelohanellus nikolski: spory pod naskorkiem w pletwach i skorze tlowia. Myxobolus eucephalicus:zab w plywaniu,utrata równowagi,śniecią,spry w mozgo M. basilamellaris:ubytki w skrzelach, mlecznobiale cysty w skrzelach M.dispar:ubytki skrzeli,zab oddych,śniecią,mleczbiale cyst w skrzel M.cyprini:bark obj,spory w roz narzad Sphaerospora molarni: zaburz w odd,śniecią, prolifer nabl tabl. Nask,spory w skorze i skrzel Sph.renicola:sferosporoza pęcherza plan i nerek, spory w kanal nerk Spora:otoczona 2 earst skorupk wew-bialkowa,zew chitynowa,zawier kom biegunowe i zarodek,wew kom bieg spiral nic(knida),w inwazji skorup otwiera w zdloz szwow,jadra zarodka zlewaja się>zygote (synkarion) Sph.renicola:rozw pozasporogenicz. prolifer-krew(Icykl) i sc pech plan(IIcykl) rozw sporogeniczny:sporogonia w nerkach. Sporogeneza:kom wtor z krwi,z pech plaw do krwi>kanal nerk-tu rozpoczynaja się sporogonie i powst spory. Chorob wyst u karasi,karpi 1rocz. Obj:zaburz plew,plew pod pow H2O glowa w dol,wychudz,zapal pech plaw,zgrub jego ścian, rozro tk laczn,powieksz tylnej komory pech, wysiek.Podczas sporogen:dystrof nabl nerk,zapal kom nerk, zwyrodn w nerk. Rozpoz: zachow, obj,spory wnerk.Tetracasuloides bryosalmonae =przerostowa ch.ner łososiowatych:2 zywicieli: myszywioly,ryby. Spory w j.ciala myszywiola.W sprze sporoplazmy zaw 1 kom potomna,4 cial biegun z niciami.Gl mlode,zaraz sporami dorosł z myszywioltow,rozmaz bezploc-prolifer.Ryba zywic przypadk.Obj:pociemni skory,blad skrzeli,anemia,obrzek ciala poniżej lini nabocz, śniecią,ner powieksz,blade,nierown zabarw. Kolowacizna pstrągów =Myxobolus cereralis-krecenie wokół dług osi,pociemni tyln cz ciala,skrzyw kreg,reform czachy.Zywic:ryba i rurecznik tubifex2 Spora: duza,kotwicowaty kszt,zarodek,toreb biegun z nicmi,triaktynomyxon,w rureczniku>zjedz przez ryb>z toreb nici, zakotwicz spore>uwal zarodki> proliferacja>stad sporogenezy>spra inwazyj dla skaposzczeta.Ryba kaput>szamie rurecznik> spory z niego ida na rybe a polknieta do ppok ,atak rdz przedl, nie wnik do kom nerw,tworz skupiska otocz blona>plazmodia(trofozoity)z pseudopodiami.Po 2-3m sporogeneza w ukl szkieł.Obj:po 2-8 tyg ucisk tk chrzest na sluch i rownow,u starych brak obj.Zwalcz: osuszenie, dezynf stawow-CaO-1250kg/ha / 0,2-0,5 kg/m2;Ca(OCl)2-jw.,Acetorsol-10mg/kgmc, Furazolidon150-200mg/kgmc

UKŁ.NERW.:Myxobolus cerebralis-2ż.ostat-18gat.ryb łosos.i tubifexy-skąposzczet;wyst.do 4 mca(nie skostn. szkielet); spora rybia-owal,podwojna otoczka,2torebki biegunowe,ameb ula(zarod); spora u skąposzcz-60-90dni-triactinomyxon(kotwica)-torebki biegun.zaw.nici czepne;50 zarodków;od dołu-wyrostki(3); cykl:spora rybia-prz.pok.-rozpuszcz.torebki-amebula lokal.sie w narz.-ryba połyka triach.-zakotwicz-zarodki wyrost.sie do prz pok.-przenik p/ jelito-wedruja wzdł.nerwow-w okol.czaszki-chcą do chrz.kręgosł,trzewioczaszki;->niszczą chrzaskte;pansporoblast-sporoblast(4)-spora(6); OBJ:skróc.szczek;niszcz.pokryw skrz;skrzyw.kręgosł;czarny ogon;spory 2 lata; Myxobolus encephalicus-karp;2 cykle-ryba i ?; ST.przedsporogenne i spory-w mózgu karpia-obj.w 1roku; OBJ:poprz.zadrap.na sk-jak droga nerwów obwod;ruchy-kołowacizna-zaburzUN; Bad parazyt-mózg-obecn.plasmodium i spor; Spory-kul, owal, UKŁ.WYDALN.:Hoferrellus cyprini(hoferelloza)-pansporobl,sporobl-tworz.sie w kom.kanalik; spory w świetle kanal.;żyw.pośr-tubifex OBJ:zapal.nerek-uszkodz.śc.kanalik. ;zm.martw,degenerac,nerki powiększ. Z ogn.martw.; Obj.klin:wodobrzusze;wytrz.gałek; nastrosz.łusek; Spherospora renicola(spherosporoza)SBI-zap.pęch.pławnego; chor.w 1roku życia karp,lin,karaś,szczupak; sporogonia w kanalik.nerk-lokaliz.plasmodiow-wytw.sporoblasty(2)-każda ma 6kom,z kt-tworz.sie po2spory; cykl pozasporogen-we krwi i pęch.pławn-przypom.granulocyty; we krwi-o średnicy 3mm-w nich kom.wtórne<lub=8,każda wytw.po 1kom.3-go pokolenia-dzielą się-kom wtórna staję się pierwotną; kom.z krwi-do nerek->sporogeneza->w-stwa naczyn.pęch.pławn. Powst.do 50 kom.wtórnych,każda po 2 kom.3-go pokolenia; Obj.Klin:etap.zm.w pęch.pławn:I-wybrocz.na ścianie-brązowe plamy; II-pogrub.ścian pęch.-1cm;wysięk; III-uszkodz.pęch.pł.na skutek martwicy-cysty wypełn.ropnym płynem-rozdęcie brzucha,zaburz.równow.; Zm.Anat-pat:pow.śledz;ogniska martw.na sledz;wątr-blada,żółt,zielonk; nerki-obrzęk,ciemnocz z ogn,martw.(główki szpilki); zm.degener.kan.nerk;martw,atrofia nerwk;obecn.pasożytów we krwi-zmn.l-by krwinek czerw;komórki oblepione monocytami; ostra-100%śmierc;przewl<50%; ustaw.skośne,głową w dół-cysty; Leczenie:odkaż,dezynf stawów;sulfonam(100-200mg,10x) fumagilina(latem z karmą 130dni); PKD-przerostowa chor.nerek pstrągów; SKRZELA:Henneguya lobosa,H.psorospermica,Myx.mulleri,M.dispar; SKÓRA:M.squamae(pstrąg teczowy); MIĘŚNIE:-guzki m-y włóknamii we włóknach-Myx.pfeifferi; wewn.włókna-Kuda spp.-u ryb morskich-zamiast mm.-cuchnąca mleczna maź; SERCE:Myx.dogleri; PĘCH.ŻÓŁCIOWY:Chloromyxum truttae-pstrąg,zastój żółci,ST zap.bł.śl jelita-ogólna żółtaczka

Nicienie(Nematoda):*Philometra sanguinea-(karaś,samica wędr.w kier.płetwy ogonowej-lokaliz.m-y promieniamu płetw->larwy do wody-zjad.wodłonogi,wędr.trwa kilka m-cy,cykl trwa1rok,ciemnoczerw.); *Philometra ovata(w VII po kopul.♀ wędruja do odbytu-do wody,wewn.jamy ciała samicy rozwij.sie larwy-po wpadn.wodowy ciało peka-larwy zjad.p/z widłonogi;gł.pasozyt karpi); *Philometra luciana(samica po zapłodn.wędr.do toreb łuskow.-przebija i wysuwa sie na zewn.,kolor róż-czerw.,cykl-rok,st.zap.w m-scach,w kt.przebija sie ryba(mm)WSPÓLNE>cykl:ż.posr-widłonogi (u nich larwa)->zjedz.p/z ryby->do jamy ciała->dojrzewaja->♂ i ♀->kopulacja->fac.gina(wyj.P/luciana->wedruje do śc.pech.pławnego-żyje tam 1rok); *Contracaecum aduncum(w jelicie i wyr.odźwiern łososiowate,larwy w wątr.i mm., 1ż.posr-wodłon,2ż-ryby plankt,ostat-ryby drapieżne,może być groxny dla czł!; *Anisakis simplex(zoonoza kończ.sie śmiercia-obj-silny ból brzucha;cykl:ż.ostat-ssaki morskie(skł.jaja w prz.pok-po 3-4tygwydost sie larwy z jaj z wody->zjedz.p/z skorupiaki->po8dn.linieją(l2)->połyka ryba(linka-L3)larwa-dł.3cm,płska spirala otocz.bł.,na otrzewnej, narz.wewn.; śledzie,makrele,dorsze->po smierci ryby larwy wnik.do mm; Elinin:zasolenie,wędzenie, mroż. 20st p/z 24h; KOLCOGŁOWY(Acanthocephalus lucii)-wyst.w prz.pok.okonia,inny drapiezn.;stw.jesieniąXIw jel.pstragów; przy masowej inwazji-osłabienie,pow.j.brz.;dł.ryjek z hakami;uszk.bł.śl.jelita-ogn.martwicze,masowe snięcia u narybku;może być perforacja jelita i uszk.wątr(dł.ryjek); -likwid.zyw.posr(skorup.),osuszać,Ca staw; PIJAWKI-Piscicola geometra-do3cm,2 przyssawki,odż.krwia,na wiosne skł.na rośl.kokony(1mm)450kok/m2stawu->w nim zarodek,rozwój13-80dni;temp.20st-30dni-?pij.przycz.sie do roslin i atak.rybe-silna inwazja-osłab,anemia,zaburz. poruszania; profilaktyka-Ca,kapiele w prep.fosforoorg.;niepokoja rybe zima-dla oderwania-sól 2,5% p/z15min. SKORUPIAKI:WIDŁONOGI-ryby morskie i słodkowod.,bytują na skórze,skrzelach,rozdzielpłc.,skł.jaja do woreczk u nasady ogona,rozwój z udz.:nauplius-matanaupl-kopepolid;larwy linieja10-12x;Ergasilus sieboldi:raczek skrzelowy,u lina+karpiowate,ma odnóża,1,5mmdł,kszt.jajow,3-4segm,ostani zakończ.widełk.forką,dł.szczecinki,b.dł.worki jajowe samicy-1,5mm(po100jaj),cykl trwa 15st-6tyg,25st-12dni; Obj:-mech.uszkodz.tk.skrz;-zamyk.nacz.krw.p/zhaki;-niedokrw,-st.zap.-wylewy;-silna inw.na skrzelach; *Lernaea prinacea-żyw-karaś,karp,lin...;akwaryjne,niebezp.dla narybku w 1przesadce,dł.1,5cm,kszt.walcowaty,brak odnózy,segment,1cz.ciała-ap.czepny;2cz-palczaste wyrostki; naupl.i metanaupl poza jajem,po10dn od wyklucia-kopepolit-po nast.10-dojrzalosc-wnik.aż do mm(st.zap.,martwica, wypadają łuski,powst.wrzody); *Tracheliastes maculatus-pasozyt na łuskach,wbioja sie w centr.część,u karpi; *Sphyrion lumpi-przednia cz.ciała rozbud-tkwi w mm-kotwica,na zewn dł.szyjka,tułów-medalion;grucz .abdominalne kszt.winogron,dł4cm+worki7cm; *Splewka rybia(Argulus foliaceus)-tarczenica-na pow.ciała,zwalczać p/d zima, odz. się krwią,sztylecik,grucz.proteolit-przenika do nacz.krw.,2pary czułków z hakai,szczęki 2 pary-przyssaw-jak oczy, śmierc dla 1i 2przesadki;chitynowy.cienki pancerz; mech.uszkodz.naskórka,płetw, zatr.tox, akwar wrażl.na toksyne;

skóry i skrzeii: Argulus fołiaceus, Chilodonełla cyprini, Dactylogyrus extensus, D. vastator, D. anchoratus, Diplozoon sp., Ergasilus sieboldi, Gyrodactylus cyprini, Z rodz Henneguya: H. lobosa, H. psorospermica, Ichtiobodo necator, Ichtiophtirius mułtifilis, Lernea cyprinacea, Myxosporea z rodz Myxobolus: M. dispar, M. yprini, M. Squamae, Philometra sanguínea, P. ovata, P. lusiana, Piscícola geometra, Z rodz Sphaerospora: S. arassii, S. molnari, Sphyrion łumpi, Tracheliastes macułatus, Trichodina sp., p.p: Asymphylodora tincae, Azygia lucii,Botriocephalus acheilognathi, Bunodera luciopercae, Caryophylleus laticeps, Chloromyxum truttae, Goussia carpelli,Goussia subepithelialis, Khawia sinensis, Neogryporchynchus cheilancristotus, Pas rodzaj:Spíronucleus i Hexamita, Triaenophorus nodulosus, krwi: Cryptobia cyprini, Sanguinicola inermis, Trypanopłasma borelli, Trypanosoma carassii, T. denilewskyi, tk chrzęst: Myxobolus cerebralis, ukł wydal: Hoferelłus cyprini, Myxidium lieberküni, Sphaerospora renicola, Tetracapsula bryosalmonae, ukł nerw: Myxobolus encephalicus, tk mięś: Diphylobothrium latum. Kudoa sp., Myxobolus pfeifferi, Inne: Acanthocephalus lucii, Anisaids simplex, Contracaecum aduncum, Diplostomum spathaceum, Ligula intestinalis, Posthodiplostomum cuticola (metacerkarie), Wapnowanie Ca nawozowe 95% CaCO₃ 200-400kg/ha lub Ca palone 85%CaO 500-600kg/ha wapnuje się tez wode 0,5t/ha w 3 dawkach od maja do lipca. pH 10 max 8,5 prawidłowo. Im temp ↓ tym odkażanie silniejsze KARP cyprinus carpio Stawy tarlakowe 0,5-1,5m hod do rozpił 2-10szt/100m² Tarliska 0,1% 100-150m² 20-30cm przy dop 0,5-1m odp. zalane max 2tyg/rok z ogrzewalnika Przesadki 1 3% 0,25-2ha 30-50cm dop 125cm odp czerwiec, lipiec 4-6tyg 100tys-200tys/ha Przesadki 2 10%1-20ha 50-70cm dop 1,2-1,5m odp lato, jesień10tys-20tys/ha Zimochowy narybkowe 1% 1-5ha 1,5-2m 40-50tys/ha Stawy kroczkowe 14% 10-30ha 0,7-2m wychów w 2 roku kwiecień- listo 2-20tys/ha wpusza się gdy temp↑8C Zimochowy kroczkowe 1,5% 1-5ha 1,7m 20tys/ha Stawy odrostowe 70% 5-50ha 0,5-2,5m 800-1000/ha Magazyny 300-1500m² 2m dno piasek, beton! Zalety szybko rośnie, późno dojrzewa pł 23-, zapada w sen zim. 3-5cm³O₂/l wody dla ikry optimum C zimuje 0,5- Kat wiekowe K_w-larwa K_o 1mies z przesadki1 K₁jednoroczny 9-12cm dł 30-50g K₂kroczek2lata 250-500g K_3(h) pow 3 lat 1,250-1,5g Ikrzyce o masie 180tys jaj ikry/kg ikrzycy 60-90% zapłodnione Wg Steffena na 30-40 dni przed tarłem tarlaki przenosi się do basenów 5szt/m³ wody 18-, później 22-, hipofizacja daje się ini materiały przysad. 1mg/kg MC rr przedł ruchomość plemników 40g NaCl+30g mocznika/1l wody tanina 16g/10l pozbawia ikrę kleistości 15-20sec Słój Weissa szkale naczynie -8l z dopływem wody z dołu 15-2,5l/mini, 22- 2-2,5l napęczniałej ikry, wykluwanie po48-60h. Odłowy przysadek 1 lipiec Przewóz tlen 4mg/l zimowanie 158-180dni tracą 5-8%MC Pokarm 1roczych 50%skoupiaków 30%larw schodkowatych 20%innych zw Żywienie 2letnich wysokobiałk granulaty 30%bialka, aminokw egzogenne, Wit, mikroel. Przed odłowem 25% mączki rybnej 4%drożdży pastewnych 71% śruty jęczmiennej Kroczki pok. sztuczny- 50% WSP pok 13-15C=7,5, 18C=4,9 19C=3,5, 20-23=3,75, 23C=3,21, 28-29C=3,04, 30-32C=3,79! Najwięcej pok w lecie (połowa całorocznej dawki) dzienna dawka 3,5-4%MC

Anisacis simplex Ryby morskie śledzie, dorsze- niebezpieczny dla czlowieka, larwa L₃ jest w rybie – choroba anisakioza.. ŻO sa ssaki morskie (rybozerne)jajoL₁L₂1ŻP skorupiak morski L₃(zyw posredni) 2 ŻP ryby<śledzi, dorsze, makrele> (zyw parateniczny) ssaki / czl nie rozwija sie z larwy L₃ tylko otarbia sie w scian zoladL₄tworzy granulomy / nowotwo,Obj anisakiozy- zle samopocz, wymio, biegun, ↑temp, Lecz- wyciecie chir czesci zoladka, Zapobieg – trzewienie ryb, obrobka termiczna (-20C/24h), sole ryb, po †ryby szybk wnika do mm, Zywi paratenicz takze glowonog Philometra abdominalis - doty pecherz plawne, tak jak P.ovata Philometra ovata – karpiowate -kremowe –z jamy ciała ♀do odbytu i do wody tu pękają i wydostaj się larwy- larwy połyk przez widłonogi a te zjad per rybę Philometra sanguinea karaś, karp- -koloru czerwonego -♀ lokal się międz promien płetw (ogon grzbiet, otwór płodowy poza płetwtę), w skó- czerwone pasma i w jamach ciala, - żyworod, wydala larwy do wody ZP widłonogi -larwy z p pok do jam ciała tu kopulacja a po tym ♀ wędrują do płetw. Po kopulacji ♂ gina, z wyjątkiem luciana ♀ do torebek łuskowych (wnika do pęch pławi tam żyje kilka lat). Po okresi jes-zim ♀ pekaja i larwy ida do wody Ryby jedza skorupiaki. - na sekcji w jam ciała na narz wewn czerwone nicienie KOLCOGŁOWY Acanthocephalus luci - Szczupak – 4-7x1mm. W jelicie drapieznych i karpiowaty. ŻP. ośliczka. długi ryjek z hakami wbija się w śluzów jelita,-larwa acantur z hakami w jelicie , w jamie ciała otorbiona acantella po 12 tyg inwazyjna.,- stany zap jelit Echinorhynchus solnanis (albo cos takiego) – 3-7x1-1,5mm jest w jelicie ryb łososiowatych, rzadziej karpiowatych, śledzi, Zyw. Posredni- kiełż. Posiada charakt ryjek Pomphorhynchus laevis – 8-10mm dl x1-2mm szer. W jelicie roznych slodko i morskich. Zywiciele posr – kiełże WIDŁONOGI: zewn na skórze i skrz, czasem wbija się do mm, rozdzielno pł, pasożytują ♀ Achtheres percanum - samica 3-5mm, na skrzelach i jamie gebowej, rzadziej w skorze. ♂wolnozyjace. W rozwoju nauplius i kopepodit. Przytwierdza sie za pomoca filamentum frontale. Argulus foliaceus – splewka 6-7mm, rozdzielnoplciowy, na powierzchni ciala, kopuluje na rybie, ♀ magazynuja sperme w zbiornikach nasiennych. W temp 15- opuszczaja zywiciela i skladaja jaja na dnie. W cyklu nauplius i kopepodit, ktore opuszcza oslonki jajowe po 30-40 dniah. Kopepodit – forma inwazyjna na zywicielu, po 5 tyg osiaga dojrzalosc. Mlode musza zwabic zywiciela w ciagu kilku dni bo †. Lecz: trichlorofon, difluorobenzuron, Lufenuron, NaCl, nadmanganian potasu Celigus lacustris – ♀ 4-7mm, na skorze. W rozwoju nauplius, kopepodit (wolnozyjacy); chalimus – inwazyjny, przytwierdza sie do ryby za pomoca filamentum frontale. Ergasilus sieboldi – raczek skrzelowy pasozytuje glownie na skrzelach. Dł. Workow jajowych samicy ok 1mm. W jednym worku jajowym okolo 100jaj. Czulki II pary przeksztalcone w haki chrzestne. Z jaj wylega sie larwa naupliuspo 3 linkach przeksztalca sie w kopepodit, który po dalszych 4 linkach postac doroslana rybie pasozytuje samica bo samiec zdycha po bzykaniu. ♀ po ataku na skrzela po 6 dniach wytwarzaja worki jajowe. Cykl w temp 10- trwa 5-6tyg, w temp 25-30- 12dni. W 1 sezonie letnim moze byc rozwoj 2 pokolen tego pasozyta. Lernea cigrinacea – po kopulacji ♂ gina a ♀ przytwierdzaja sie do skory, w rozwoju stadia nauplis (3 stadia) i kopepodit ( 5 stadiow – pasozytnicze), cykl rozwoju w 25C-3tyg, w 30C-16dni. W 1 sezonie moze byc dwa pokolenia. Skorupiaki morskie: Lernaocera bronchialis – w jamie skrzelowej. Sphyrion lumpi – na pow ciala. Tracheliastes raaculatus - Leszcze , karpie , płocie-wbija się w centrum łuski szczękami II pary. Wybroczyny, przekrwienia, łuski odpadają - brama wejścia dla patogenów. W rozwoju nauplius (3 stadia), kopepodit (obydwa pocz wolnozyjace) i chalimus. Inwazyjny kapepodit przytwierdza sie do lusek za pomoca filamentum frontale. PIJAWKI:, 2 pijawki, na rybie postać dorosła, składa kokony 3xdziennie na roślinach, pijawki są ŻP świdrowców, -fosfoorganiczny -nevugon kąpiel -wapnowanie niszczy kokony pijawek. Ale trzeba uwazac bo wrazliwe sa szczupaki . no i fosforowanie nie niszczy larw w kokonach. Leczac niszczymy skorupiaki czyli pozywienie dla ryb Piscicola geometra - zimą ryby są niespojne chudną, spada kondycja –rany po pijawkach bramą wejścia dla innych patogenów

T:Myxozoa,Gr:Myxosporea,Rz:Bivalvuida-spory 2skorupk,1-4torebek biegun Rz: Multivalvulida-spory wiloskorupk, 1-7torebek biegun.Gatun:wyst u karpi, Hoferellus cyprini: brak objaw,atrofia nabl,kanalikow nerk. Chloromyxum cristatum:zmiany nekrotyczne w nerkach, brak obj. Thelohanellus nikolski: spory pod naskorkiem w pletwach i skorze tlowia. Myxobolus eucephalicus:zab w plywaniu,utrata równowagi,śniecią,spry w mozgo M. basilamellaris:ubytki w skrzelach, mlecznobiale cysty w skrzelach M.dispar:ubytki skrzeli,zab oddych,śniecią,mleczbiale cyst w skrzel M.cyprini:bark obj,spory w roz narzad Sphaerospora molarni: zaburz w odd,śniecią, prolifer nabl tabl. Nask,spory w skorze i skrzel Sph.renicola:sferosporoza pęcherza plan i nerek, spory w kanal nerk Spora:otoczona 2 earst skorupk wew-bialkowa,zew chitynowa,zawier kom biegunowe i zarodek,wew kom bieg spiral nic(knida),w inwazji skorup otwiera w zdloz szwow,jadra zarodka zlewaja się>zygote (synkarion) Sph.renicola:rozw pozasporogenicz. prolifer-krew(Icykl) i sc pech plan(IIcykl) rozw sporogeniczny:sporogonia w nerkach. Sporogeneza:kom wtor z krwi,z pech plaw do krwi>kanal nerk-tu rozpoczynaja się sporogonie i powst spory. Chorob wyst u karasi,karpi 1rocz. Obj:zaburz plew,plew pod pow H2O glowa w dol,wychudz,zapal pech plaw,zgrub jego ścian, rozro tk laczn,powieksz tylnej komory pech, wysiek.Podczas sporogen:dystrof nabl nerk,zapal kom nerk, zwyrodn w nerk. Rozpoz: zachow, obj,spory wnerk.Tetracasuloides bryosalmonae =przerostowa ch.ner łososiowatych:2 zywicieli: myszywioly,ryby. Spory w j.ciala myszywiola.W sprze sporoplazmy zaw 1 kom potomna,4 cial biegun z niciami.Gl mlode,zaraz sporami dorosł z myszywioltow,rozmaz bezploc-prolifer.Ryba zywic przypadk.Obj:pociemni skory,blad skrzeli,anemia,obrzek ciala poniżej lini nabocz, śniecią,ner powieksz,blade,nierown zabarw. Kolowacizna pstrągów =Myxobolus cereralis-krecenie wokół dług osi,pociemni tyln cz ciala,skrzyw kreg,reform czachy.Zywic:ryba i rurecznik tubifex2 Spora: duza,kotwicowaty kszt,zarodek,toreb biegun z nicmi,triaktynomyxon,w rureczniku>zjedz przez ryb>z toreb nici, zakotwicz spore>uwal zarodki> proliferacja>stad sporogenezy>spra inwazyj dla skaposzczeta.Ryba kaput>szamie rurecznik> spory z niego ida na rybe a polknieta do ppok ,atak rdz przedl, nie wnik do kom nerw,tworz skupiska otocz blona>plazmodia(trofozoity)z pseudopodiami.Po 2-3m sporogeneza w ukl szkieł.Obj:po 2-8 tyg ucisk tk chrzest na sluch i rownow,u starych brak obj.Zwalcz: osuszenie, dezynf stawow-CaO-1250kg/ha / 0,2-0,5 kg/m2;Ca(OCl)2-jw.,Acetorsol-10mg/kgmc, Furazolidon150-200mg/kgmc

UKŁ.NERW.:Myxobolus cerebralis-2ż.ostat-18gat.ryb łosos.i tubifexy-skąposzczet;wyst.do 4 mca(nie skostn. szkielet); spora rybia-owal,podwojna otoczka,2torebki biegunowe,ameb ula(zarod); spora u skąposzcz-60-90dni-triactinomyxon(kotwica)-torebki biegun.zaw.nici czepne;50 zarodków;od dołu-wyrostki(3); cykl:spora rybia-prz.pok.-rozpuszcz.torebki-amebula lokal.sie w narz.-ryba połyka triach.-zakotwicz-zarodki wyrost.sie do prz pok.-przenik p/ jelito-wedruja wzdł.nerwow-w okol.czaszki-chcą do chrz.kręgosł,trzewioczaszki;->niszczą chrzaskte;pansporoblast-sporoblast(4)-spora(6); OBJ:skróc.szczek;niszcz.pokryw skrz;skrzyw.kręgosł;czarny ogon;spory 2 lata; Myxobolus encephalicus-karp;2 cykle-ryba i ?; ST.przedsporogenne i spory-w mózgu karpia-obj.w 1roku; OBJ:poprz.zadrap.na sk-jak droga nerwów obwod;ruchy-kołowacizna-zaburzUN; Bad parazyt-mózg-obecn.plasmodium i spor; Spory-kul, owal, UKŁ.WYDALN.:Hoferrellus cyprini(hoferelloza)-pansporobl,sporobl-tworz.sie w kom.kanalik; spory w świetle kanal.;żyw.pośr-tubifex OBJ:zapal.nerek-uszkodz.śc.kanalik. ;zm.martw,degenerac,nerki powiększ. Z ogn.martw.; Obj.klin:wodobrzusze;wytrz.gałek; nastrosz.łusek; Spherospora renicola(spherosporoza)SBI-zap.pęch.pławnego; chor.w 1roku życia karp,lin,karaś,szczupak; sporogonia w kanalik.nerk-lokaliz.plasmodiow-wytw.sporoblasty(2)-każda ma 6kom,z kt-tworz.sie po2spory; cykl pozasporogen-we krwi i pęch.pławn-przypom.granulocyty; we krwi-o średnicy 3mm-w nich kom.wtórne<lub=8,każda wytw.po 1kom.3-go pokolenia-dzielą się-kom wtórna staję się pierwotną; kom.z krwi-do nerek->sporogeneza->w-stwa naczyn.pęch.pławn. Powst.do 50 kom.wtórnych,każda po 2 kom.3-go pokolenia; Obj.Klin:etap.zm.w pęch.pławn:I-wybrocz.na ścianie-brązowe plamy; II-pogrub.ścian pęch.-1cm;wysięk; III-uszkodz.pęch.pł.na skutek martwicy-cysty wypełn.ropnym płynem-rozdęcie brzucha,zaburz.równow.; Zm.Anat-pat:pow.śledz;ogniska martw.na sledz;wątr-blada,żółt,zielonk; nerki-obrzęk,ciemnocz z ogn,martw.(główki szpilki); zm.degener.kan.nerk;martw,atrofia nerwk;obecn.pasożytów we krwi-zmn.l-by krwinek czerw;komórki oblepione monocytami; ostra-100%śmierc;przewl<50%; ustaw.skośne,głową w dół-cysty; Leczenie:odkaż,dezynf stawów;sulfonam(100-200mg,10x) fumagilina(latem z karmą 130dni); PKD-przerostowa chor.nerek pstrągów; SKRZELA:Henneguya lobosa,H.psorospermica,Myx.mulleri,M.dispar; SKÓRA:M.squamae(pstrąg teczowy); MIĘŚNIE:-guzki m-y włóknamii we włóknach-Myx.pfeifferi; wewn.włókna-Kuda spp.-u ryb morskich-zamiast mm.-cuchnąca mleczna maź; SERCE:Myx.dogleri; PĘCH.ŻÓŁCIOWY:Chloromyxum truttae-pstrąg,zastój żółci,ST zap.bł.śl jelita-ogólna żółtaczka

Nicienie(Nematoda):*Philometra sanguinea-(karaś,samica wędr.w kier.płetwy ogonowej-lokaliz.m-y promieniamu płetw->larwy do wody-zjad.wodłonogi,wędr.trwa kilka m-cy,cykl trwa1rok,ciemnoczerw.); *Philometra ovata(w VII po kopul.♀ wędruja do odbytu-do wody,wewn.jamy ciała samicy rozwij.sie larwy-po wpadn.wodowy ciało peka-larwy zjad.p/z widłonogi;gł.pasozyt karpi); *Philometra luciana(samica po zapłodn.wędr.do toreb łuskow.-przebija i wysuwa sie na zewn.,kolor róż-czerw.,cykl-rok,st.zap.w m-scach,w kt.przebija sie ryba(mm)WSPÓLNE>cykl:ż.posr-widłonogi (u nich larwa)->zjedz.p/z ryby->do jamy ciała->dojrzewaja->♂ i ♀->kopulacja->fac.gina(wyj.P/luciana->wedruje do śc.pech.pławnego-żyje tam 1rok); *Contracaecum aduncum(w jelicie i wyr.odźwiern łososiowate,larwy w wątr.i mm., 1ż.posr-wodłon,2ż-ryby plankt,ostat-ryby drapieżne,może być groxny dla czł!; *Anisakis simplex(zoonoza kończ.sie śmiercia-obj-silny ból brzucha;cykl:ż.ostat-ssaki morskie(skł.jaja w prz.pok-po 3-4tygwydost sie larwy z jaj z wody->zjedz.p/z skorupiaki->po8dn.linieją(l2)->połyka ryba(linka-L3)larwa-dł.3cm,płska spirala otocz.bł.,na otrzewnej, narz.wewn.; śledzie,makrele,dorsze->po smierci ryby larwy wnik.do mm; Elinin:zasolenie,wędzenie, mroż. 20st p/z 24h; KOLCOGŁOWY(Acanthocephalus lucii)-wyst.w prz.pok.okonia,inny drapiezn.;stw.jesieniąXIw jel.pstragów; przy masowej inwazji-osłabienie,pow.j.brz.;dł.ryjek z hakami;uszk.bł.śl.jelita-ogn.martwicze,masowe snięcia u narybku;może być perforacja jelita i uszk.wątr(dł.ryjek); -likwid.zyw.posr(skorup.),osuszać,Ca staw; PIJAWKI-Piscicola geometra-do3cm,2 przyssawki,odż.krwia,na wiosne skł.na rośl.kokony(1mm)450kok/m2stawu->w nim zarodek,rozwój13-80dni;temp.20st-30dni-?pij.przycz.sie do roslin i atak.rybe-silna inwazja-osłab,anemia,zaburz. poruszania; profilaktyka-Ca,kapiele w prep.fosforoorg.;niepokoja rybe zima-dla oderwania-sól 2,5% p/z15min. SKORUPIAKI:WIDŁONOGI-ryby morskie i słodkowod.,bytują na skórze,skrzelach,rozdzielpłc.,skł.jaja do woreczk u nasady ogona,rozwój z udz.:nauplius-matanaupl-kopepolid;larwy linieja10-12x;Ergasilus sieboldi:raczek skrzelowy,u lina+karpiowate,ma odnóża,1,5mmdł,kszt.jajow,3-4segm,ostani zakończ.widełk.forką,dł.szczecinki,b.dł.worki jajowe samicy-1,5mm(po100jaj),cykl trwa 15st-6tyg,25st-12dni; Obj:-mech.uszkodz.tk.skrz;-zamyk.nacz.krw.p/zhaki;-niedokrw,-st.zap.-wylewy;-silna inw.na skrzelach; *Lernaea prinacea-żyw-karaś,karp,lin...;akwaryjne,niebezp.dla narybku w 1przesadce,dł.1,5cm,kszt.walcowaty,brak odnózy,segment,1cz.ciała-ap.czepny;2cz-palczaste wyrostki; naupl.i metanaupl poza jajem,po10dn od wyklucia-kopepolit-po nast.10-dojrzalosc-wnik.aż do mm(st.zap.,martwica, wypadają łuski,powst.wrzody); *Tracheliastes maculatus-pasozyt na łuskach,wbioja sie w centr.część,u karpi; *Sphyrion lumpi-przednia cz.ciała rozbud-tkwi w mm-kotwica,na zewn dł.szyjka,tułów-medalion;grucz .abdominalne kszt.winogron,dł4cm+worki7cm; *Splewka rybia(Argulus foliaceus)-tarczenica-na pow.ciała,zwalczać p/d zima, odz. się krwią,sztylecik,grucz.proteolit-przenika do nacz.krw.,2pary czułków z hakai,szczęki 2 pary-przyssaw-jak oczy, śmierc dla 1i 2przesadki;chitynowy.cienki pancerz; mech.uszkodz.naskórka,płetw, zatr.tox, akwar wrażl.na toksyne;

skóry i skrzeii: Argulus fołiaceus, Chilodonełla cyprini, Dactylogyrus extensus, D. vastator, D. anchoratus, Diplozoon sp., Ergasilus sieboldi, Gyrodactylus cyprini, Z rodz Henneguya: H. lobosa, H. psorospermica, Ichtiobodo necator, Ichtiophtirius mułtifilis, Lernea cyprinacea, Myxosporea z rodz Myxobolus: M. dispar, M. yprini, M. Squamae, Philometra sanguínea, P. ovata, P. lusiana, Piscícola geometra, Z rodz Sphaerospora: S. arassii, S. molnari, Sphyrion łumpi, Tracheliastes macułatus, Trichodina sp., p.p: Asymphylodora tincae, Azygia lucii,Botriocephalus acheilognathi, Bunodera luciopercae, Caryophylleus laticeps, Chloromyxum truttae, Goussia carpelli,Goussia subepithelialis, Khawia sinensis, Neogryporchynchus cheilancristotus, Pas rodzaj:Spíronucleus i Hexamita, Triaenophorus nodulosus, krwi: Cryptobia cyprini, Sanguinicola inermis, Trypanopłasma borelli, Trypanosoma carassii, T. denilewskyi, tk chrzęst: Myxobolus cerebralis, ukł wydal: Hoferelłus cyprini, Myxidium lieberküni, Sphaerospora renicola, Tetracapsula bryosalmonae, ukł nerw: Myxobolus encephalicus, tk mięś: Diphylobothrium latum. Kudoa sp., Myxobolus pfeifferi, Inne: Acanthocephalus lucii, Anisaids simplex, Contracaecum aduncum, Diplostomum spathaceum, Ligula intestinalis, Posthodiplostomum cuticola (metacerkarie), Wapnowanie Ca nawozowe 95% CaCO₃ 200-400kg/ha lub Ca palone 85%CaO 500-600kg/ha wapnuje się tez wode 0,5t/ha w 3 dawkach od maja do lipca. pH 10 max 8,5 prawidłowo. Im temp ↓ tym odkażanie silniejsze KARP cyprinus carpio Stawy tarlakowe 0,5-1,5m hod do rozpił 2-10szt/100m² Tarliska 0,1% 100-150m² 20-30cm przy dop 0,5-1m odp. zalane max 2tyg/rok z ogrzewalnika Przesadki 1 3% 0,25-2ha 30-50cm dop 125cm odp czerwiec, lipiec 4-6tyg 100tys-200tys/ha Przesadki 2 10%1-20ha 50-70cm dop 1,2-1,5m odp lato, jesień10tys-20tys/ha Zimochowy narybkowe 1% 1-5ha 1,5-2m 40-50tys/ha Stawy kroczkowe 14% 10-30ha 0,7-2m wychów w 2 roku kwiecień- listo 2-20tys/ha wpusza się gdy temp↑8C Zimochowy kroczkowe 1,5% 1-5ha 1,7m 20tys/ha Stawy odrostowe 70% 5-50ha 0,5-2,5m 800-1000/ha Magazyny 300-1500m² 2m dno piasek, beton! Zalety szybko rośnie, późno dojrzewa pł 23-, zapada w sen zim. 3-5cm³O₂/l wody dla ikry optimum C zimuje 0,5- Kat wiekowe K_w-larwa K_o 1mies z przesadki1 K₁jednoroczny 9-12cm dł 30-50g K₂kroczek2lata 250-500g K_3(h) pow 3 lat 1,250-1,5g Ikrzyce o masie 180tys jaj ikry/kg ikrzycy 60-90% zapłodnione Wg Steffena na 30-40 dni przed tarłem tarlaki przenosi się do basenów 5szt/m³ wody 18-, później 22-, hipofizacja daje się ini materiały przysad. 1mg/kg MC rr przedł ruchomość plemników 40g NaCl+30g mocznika/1l wody tanina 16g/10l pozbawia ikrę kleistości 15-20sec Słój Weissa szkale naczynie -8l z dopływem wody z dołu 15-2,5l/mini, 22- 2-2,5l napęczniałej ikry, wykluwanie po48-60h. Odłowy przysadek 1 lipiec Przewóz tlen 4mg/l zimowanie 158-180dni tracą 5-8%MC Pokarm 1roczych 50%skoupiaków 30%larw schodkowatych 20%innych zw Żywienie 2letnich wysokobiałk granulaty 30%bialka, aminokw egzogenne, Wit, mikroel. Przed odłowem 25% mączki rybnej 4%drożdży pastewnych 71% śruty jęczmiennej Kroczki pok. sztuczny- 50% WSP pok 13-15C=7,5, 18C=4,9 19C=3,5, 20-23=3,75, 23C=3,21, 28-29C=3,04, 30-32C=3,79! Najwięcej pok w lecie (połowa całorocznej dawki) dzienna dawka 3,5-4%MC