Administracja Rządowa w terenie

Przywrócenie w 1990 r. samorządu terytorialnego wymagało dokonania nowych uregulowań prawnych dotyczących administracji rządowej w terenie. Od 1 stycznia 1999 roku weszła w życie ustawa z 5 czerwca 1998 roku o administracji rządowej w województwie. Według tej ustawy administrację publiczną w województwie wykonują organy administracji rządowej oraz organy samorządu województwa.
Administracja rządowa jest zbudowana na zasadzie hierarchicznego podporządkowania, tzn. organy wyższe mogą wydawać polecenia służbowe organom niższym.

Administrację rządową na obszarze województwa wykonują następujące organy:

• wojewoda będący przedstawicielem Rady Ministrów w terenie,

• kierownicy zespolonych służb inspekcji i straży, wykonujący zadania i kompetencje określone w ustawach w imieniu wojewody( z ustawowego upoważnienia) lub własnym (jeśli ustawy tak stanowią)

• organy administracji niezespolonej

• działający pod zwierzchnictwem starosty kierownicy powiatowych służb, inspekcji i straży, wykonujący zadania i kompetencje określone w ustawach,

• organy samorządy terytorialnego, jeżeli wykonywanie zadań administracji rządowej wynika z ustawy lub z zawartego porozumienia

• organy innych samorządów, jeżeli wykonywanie zadań administracji rządowej następuje na podstawie ustawy lub porozumienia

Administracja zespolona:

Administracja zespolona, oparta jest na zasadach zespolenia i zwierzchnictwa wojewody, warunkującego skuteczne wykonywanie zadań tej administracji;
Kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży działają pod zwierzchnictwem wojewody, z ustawowego upoważnienia bądź w imieniu własnym, jeżeli ustawa tak stanowi. Zespolenie służb, inspekcji i staży w administracji rządowej w województwie następuje pod zwierzchnictwem wojewody w jednym urzędzie, chyba że ustawa nie przewiduje zespolenia w jednym urzędzie. Z zachowaniem przepisów o tajemnicy państwowej i innych rodzajów tajemnicy określonych ustawami, wojewoda ma prawo wglądu w tok każdej sprawy prowadzonej na obszarze województwa przez organy administracji państwowej.

Szczegółową organizacje zespolonej administracji rządowej w województwie określa statut urzędu wojewódzkiego nadawany przez wojewodę, i zatwierdzany przez Prezesa Rady Ministrów.

Wojewoda jest organem zespolonej administracji w województwie, a nadto w przypadkach określonych ustawami, takim organem jest kierownik zespolonej służby, inspekcji lub straży wojewódzkiej; mogą oni występować jako organ administracji zwłaszcza w zakresie wydawania indywidualnych aktów administracyjnych, a więc załatwiania licznych spraw indywidualnych.

Wojewoda jest zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej kieruje nią, koordynuje jej działalność, zapewnia warunki do skutecznego jej działania i ponosi odpowiedzialność za rezultaty jej działania.
Kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich powołuje i odwołuje wojewoda. Nie dotyczy to komendanta wojewódzkiego Policji i Państwowej Straży Pożarnej. Powoływanie na te dwa stanowiska należy do kompetencji ministra do spraw wewnętrznych, ale za zgodą wojewody, zaś odwołanie z tych dwóch stanowisk wymaga zasięgnięcia opinii wojewody. Komendant wojewódzki Policji i Państwowej Straży Pożarnej wchodzi w skład kolegium doradczego (ciała opiniodawczo-doradczego)

Wedle koncepcji przyjętej przez ustawodawcę, wojewoda sprawuje władze administracji ogólnej w województwie. Pod zwierzchnictwem wojewody nastąpiło zespolenie kilkunastu terenowych organów administracji specjalnej.

Zespolenie pojawia się na kilku płaszczyznach:
* organizacyjnej, często wyrazem jest m.in. włączenie regulacji dotyczących organizacji służb, inspekcji, straży do statutu urzędu wojewódzkiego, również regulaminy tych organów stanowią część regulaminu urzędu wojewódzkiego
* osobowej, związanej z uzyskaniem przez wojewodę prawa do powoływania kierowników tych organów (za wyjątkiem komendanta wojewódzkiego Policji, Państwowej Straży Pożarnej i wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska),
kompetencyjnej,

* zakładając iż wojewoda jest organem zespolonej administracji rządowej w województwie, a jego zadania i kompetencje są wykonywane przez wojewódzkich inspektorów lub komendantów, działających w jego imieniu z ustawowego upoważnienia.
Finansowej, włączenie budżetu danej służby czy inspekcji do budżetu organu administracji

Organy administracji zespolonej pozostają równocześnie w układzie podporządkowania wobec organów stopnia wyższego w ramach postępowania administracyjnego.

W skład organów administracji zespolonej wchodzą:
• Komenda Wojewódzka Policji,
• Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej,
• Kuratorium Oświaty,
• Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Farmaceutycznej,
• Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej,
• Wojewódzki Inspektorat Nadzoru Budowlanego,
• Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Nasiennej,
• Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska,
• Wojewódzki Inspektorat Skupu i Przetwórstwa Artykułów Rolnych,
• Wojewódzki Inspektorat Weterynarii,
• Wojewódzki Oddział Służby Ochrony Zabytków,
• Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin

Do zakresu działania Komendy Wojewódzkiej Policji należy w szczególności:
- przywracanie stanu zgodnego z porządkiem prawnym lub podejmowanie działań zapobiegających naruszaniu prawa,
- koordynowanie działalności komend powiatowych Policji w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku w ruchu drogowym,
- inspirowanie i koordynowanie programów prewencyjnych komend powiatowych Policji,
- ochrona bezpieczeństwa ludzi
- ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego w komunikacji kolejowej, lotniczej oraz na obszarach wodnych,
- prowadzenie spraw związanych z nadzorowaniem działalności straży miejskich i gminnych oraz przedsiębiorstw i instytucji zajmujących się ochroną osób i mienia, działających na terenie województwa,
- kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych związanych z działalnością publiczną lub obowiązujących w miejscach publicznych,
- monitorowanie i analizowanie zjawisk kryminogennych.
- prowadzenie spraw związanych z wydawaniem zezwoleń na posiadanie broni palnej, myśliwskiej i gazowej.

Podstawa prawa działalności Komendy Państwowej Straży Pożarnej Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie czynności kontrolno-rozpoznawczych z zakresu ochrony przeciwpożarowej oraz osób uprawnionych do ich przeprowadzania z 19 stycznia 1990r.

Do zadań Komendy Państwowej Straży Pożarnej należy
1) podejmowania działań związanych z wdrażaniem postępu w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej,
2) organizowanie krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego na obszarze województwa,
3) sporządzania planów pracy, analiz, prognoz, ocen oraz sprawozdań z zakresu realizowanych zadań,
4) kontrolowanie uzgadniania projektów budowlanych pod względem ochrony przeciwpożarowej,
5) współdziałania z ogniwami Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej, stowarzyszeniami, związkami zawodowymi działającymi w Komendzie Wojewódzkiej oraz innymi organami i jednostkami organizacyjnymi, załatwiania skarg i wniosków oraz odwołań wnoszonych przez obywateli, instytucje i organy administracji,
6) wykonywanie zadań z zakresu postępowania administracyjnego jako organ wyższego stopnia w stosunku do komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej
7) realizowania zaleceń pokontrolnych,
8) współdziałania w realizowaniu zadań z zakresu spraw obronnych i przestrzegania zasad ochrony tajemnicy państwowej i służbowej oraz bezpieczeństwa i higieny pracy,
9) wspierania inicjatyw społecznych w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa,
10) prowadzenia doradztwa technicznego w zakresie ochrony przeciwpożarowej
11) współdziałania w realizacji zadań kontrolnych Komendanta Wojewódzkiego w stosunku do komend powiatowych i miejskich Państwowej Straży Pożarnej województwa śląskiego,
12) realizowania zadań związanych z pełnieniem przez Komendanta Wojewódzkiego funkcji zastępcy przewodniczącego Wojewódzkiego Zespołu Reagowania Kryzysowego.
13) współpracy z komendami powiatowymi (miejskimi) Państwowej Straży Pożarnej,
14) przygotowywania dokumentów w celu realizacji zadań wynikających z ustaw, nakładających obowiązki na Komendanta Wojewódzkiego.

Do zakresu działania Kuratorium Oświaty należy w szczególności:

1. prowadzenie spraw związanych z nadzorem pedagogicznym nad szkołami i placówkami publicznymi i niepublicznymi w zakresie określonym w ustawie o systemie oświaty,
2. przygotowywanie decyzji administracyjnych w sprawach określonych w ustawie,
3. współdziałanie z jednostkami samorządu terytorialnego w tworzeniu i realizowaniu polityki oświatowej,
4. współdziałanie z placówkami doskonalenia nauczycieli, w tym nad niepublicznymi placówkami doskonalenia nauczycieli o zasięgu ogólnokrajowym, które znajdują się na obszarze danego województwa,
5. prowadzenie spraw związanych z wykonywaniem zadań organu wyższego stopnia w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego w sprawach szkół publicznych zakładanych i prowadzonych przez osoby prawne i fizyczne oraz szkół i placówek niepublicznych, a w stosunku do dyrektorów szkół w zakresie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki oraz w sprawach skreślania uczniów z listy uczniów.
6. organizuje olimpiady, konkursy, turnieje, przeglądy oraz inne formy współzawodnictwa i prezentacji osiągnięć uczniów szkół na obszarze województwa,
7. współdziała z okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi,
8. wspomaga działania w zakresie organizowania egzaminów i sprawdzianów w szkołach,
9. współdziała z organami jednostek samorządu terytorialnego w zakresie kształtowania i rozwoju bazy materialnej szkół i placówek,
10. współdziała z właściwymi organami, organizacjami i innymi podmiotami w sprawach dotyczących warunków rozwoju dzieci i młodzieży, w tym w przeciwdziałaniu zjawiskom patologii społecznej, a także może wspomagać działania tych podmiotów,
11. koordynuje, wspomaga i nadzoruje organizację wypoczynku dzieci i młodzieży na obszarze województwa w okresie ferii letnich i zimowych,

Wojewódzki Inspektorat Farmaceutyki

Podstawa prawna: Ustawa o środkach farmaceutycznych, materiałach medycznych, hurtowniach, aptekach i Inspekcji Farmaceutycznej z 10 października 1991Dz.U. Nr 105 poz.452 z1991r. z późn. zm.

Do zadań Inspektoratu Inspekcji Farmaceutycznej należy w szczególności:
- kontrolowanie warunków transportu, przeładunku i przechowywania produktów leczniczych i wyrobów medycznych,
- kontrolowanie aptek, hurtowni farmaceutycznych i innych jednostek prowadzących obrót detaliczny i hurtowy produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi,
- kontrolowanie jakości leków sporządzanych w aptekach,
- kontrolowanie właściwego oznakowania, informacji i reklamy produktów leczniczych i wyrobów medycznych,
- analiza wyników badań jakości produktów leczniczych i wyrobów medycznych,
- nadzór nad przetwarzaniem, przerobem, przechowywaniem i obrotem środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi oraz prekursorami z grupy I-R, zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,
- przygotowywanie projektów decyzji i innych czynności w postępowaniu administracyjnym i w postępowaniu egzekucyjnym w administracji określonych w ustawie,
- opiniowanie przydatności lokalu przeznaczonego na aptekę i punkt apteczny, hurtownię farmaceutyczną, skład celny, skład konsygnacyjny, komorę przeładunkową oraz placówkę obrotu poza aptecznego,
- prowadzenie rejestru aptek ogólnodostępnych i szpitalnych oraz punktów aptecznych,
- prowadzenie innych rejestrów określonych w obowiązujących przepisach,
- współpraca z samorządem aptekarskim w sprawowaniu nadzoru nad wykonywaniem zawodu farmaceuty i technika farmaceutycznego,
- współpraca z samorządem lekarskim i lekarsko-weterynaryjnym,
- współpraca ze specjalistycznym zespołem konsultantów do spraw farmacji,

Inspekcja Handlowa działa na podstawie Ustawy o Inspekcji Handlowej z 25 lutego 1958r.Dz.U. Nr 105 poz. 1205 z 1999r. t.j. z późn. zm.

Do zadań Inspekcji Handlowej należą:

- kontrola legalności i rzetelności działania przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów odrębnych w zakresie produkcji, handlu i usług,
- kontrola produktów znajdujących się w obrocie handlowym lub przeznaczonych do wprowadzenia do takiego obrotu, w tym w zakresie oznakowania i za fałszowań, oraz kontrola usług,
- podejmowanie mediacji w celu ochrony interesów i praw konsumentów,
- organizowanie i prowadzenie stałych polubownych sądów konsumenckich,
- prowadzenie poradnictwa konsumenckiego,
- wykonywanie innych zadań określonych w ustawie lub przepisach odrębnych.

Kontrola, o której mowa wyżej nie obejmuje kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych u producentów i w obrocie hurtowym oraz kontroli jakości zdrowotnej środków spożywczych i używek określonych w przepisach odrębnych.

Podstawa prawna działalności Wojewódzkiego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego to
Ustawa prawo budowlane z 7 lipca 1991r.Dz.U. Nr 106 poz. 1126 z 2000r. t.j. z późn. zm

Do zadań organów nadzoru budowlanego należy :

1) Kontrola przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego, w tym:
- kontrola zgodności wykonywania robót budowlanych z przepisami prawa budowlanego, projektem budowlanym i warunkami określonymi w decyzji o pozwoleniu na budowę,
- sprawdzanie posiadania przez osoby pełniące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie właściwych uprawnień do pełnienia tych funkcji,
- sprawdzanie dopuszczenia do obrotu i stosowania w budownictwie wyrobów budowlanych
Kontrola działania organów administracji architektoniczno-budowlanej,
- Badanie przyczyn powstania katastrof budowlanych, współdziałanie z organami kontroli państwowej.
- prowadzenie kontroli planowych i doraźnych;
- prowadzenie postępowań administracyjnych w I instancji;
- udział w kontrolach prowadzonych przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego - na jego wezwanie;
- zlecanie badań pobranych w toku kontroli próbek wyrobów budowlanych;
- wydawanie dla organów celnych opinii o wyrobach budowlanych;
- sporządzanie wojewódzkiego rocznego planu kontroli i przedkładanie go do zatwierdzenia Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego, do 15 listopada roku poprzedzającego rok objęty planem;
- wprowadzanie do wojewódzkiego rocznego planu, zadań wskazanych przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego;
- sporządzanie sprawozdania z wykonania wojewódzkiego rocznego planu kontroli, uwzględniającego kontrole doraźne i informacje sprawozdawcze przekazane Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, które przekazuje Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego, do końca marca roku następnego.

ADMINISTRACJA NIEZESPOLONA

Administracja niezespolona (dotychczas określaną mianem specjalnej) to terenowe organy administracji rządowej podporządkowane właściwym ministrom bądź kierownikom państwowych osób prawnych i kierownikom innych państwowych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania z zakresu administracji rządowej na obszarze województwa, wobec której wojewoda posiada uprawnienia koordynacyjne, opiniodawcze i w pewnym zakresie – kontrolne. Są to wyspecjalizowane organy administracji, których kompetencje mieszczą się w ramach jednego resortu (quasi-resortu). Oparte są z reguły na zasadzie centralizacji. Działają w ramach zasadniczego podziału lub w ramach podziałów specjalnych.

Organy administracji niezespolonej działające na obszarze województwa obowiązane są do:
* Uzgadniania z wojewodą projektów aktów prawa miejscowego stanowionych przez te organy, np.: przez dyrektorów urzędów morskich
* Zapewnienia zgodności swoich działań z poleceniami wojewody, o których była mowa wyżej
* Składania wojewodzie rocznych informacji, a na żądanie wojewody także bieżących wyjaśnień o swojej działalności na obszarze województwa.

Wojewoda ma prawo wglądu na tok każdej sprawy prowadzonej na obszarze województwa przez organy administracji rządowej, a także przez organy samorządu terytorialnego w zakresie zadań przejętych na podstawie porozumienia lub zleconych; przepisy o tajemnicy państwowej i innych rodzajach tajemnicy muszą być przy tym przestrzegane.
Szereg kompetencji, zwłaszcza skierowanych do organów administracji niezespolonej, ma charakter niewładczy. Są to kompetencje typu kontrolnego, a przede wszystkim kompetencja do żądania informacji. Zalicza się do nich także obowiązek uzgadniania z wojewodą projektów prawa miejscowego.
Powoływanie i odwoływanie organów administracji niezespolonej następuje na wniosek właściwego miejscowo wojewody albo po uzyskaniu uprzednio jego zgody, chyba że ustawa stanowi inaczej. I tak np. w przypadku powoływaniu lub odwoływania regionalnego inspektora celnego w Białymstoku miejscowo właściwym wojewoda będzie Wojewoda Podlaski.
W sytuacjach nadzwyczajnych wojewodzie, niezależnie od innych uprawnień, przysługuje uprawnienie do żądania wszczęcia postępowania dyscyplinarnego wobec każdego pracownika rządowej administracji niezespolonej i pracownika samorządowego, który dopuścił się naruszenia prawa.

Lista organów administracji niezespolonej została ustalona w załączniku do ustawy o administracji rządowej w województwie z 5 czerwca 1998 roku (zawiera ona 15 pozycji)

Jednocześnie art. 5 ustawy ogranicza możliwość kreowania nowych organów niezespolonych. Ustanowienie tego typu organy może nastąpić wyłącznie w drodze ustawy

• Dowódcy Okręgów Wojskowych, Szefowie Wojewódzkich Sztabów Wojskowych, Wojskowi Komendanci Uzupełnień
• Dyrektorzy Izb Skarbowych, Naczelnicy Urzędów Skarbowych, Dyrektorzy Urzędów Kontroli Skarbowych
• Dyrektorzy Okręgowych Urzędów Górniczych i Specjalistycznych Urzędów Górniczych
• Dyrektorzy Okręgowych Urzędów Miar i Naczelnicy Obwodowych Urzędów Miar
• Dyrektorzy Okręgowych Urzędów Probierczych i Naczelnicy Obwodowych Urzędów Probierczych
• Dyrektorzy Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej
• Dyrektorzy Izb Celnych i Naczelnicy Urzędów Celnych
• Dyrektorzy Urzędów Morskich
• Dyrektorzy Urzędów Statystycznych
• Dyrektorzy Urzędów Żeglugi Śródlądowej
• Komendanci Oddziałów Straży Granicznej, Komendanci Strażnic Oraz Komendanci Granicznych Placówek Kontrolnych i Dywizjonów Straży Granicznej
• Okręgowi Inspektorzy Rybołówstwa Morskiego
• Państwowi Inspektorzy Sanitarni
• Jednostki terenowe podległe Prezesowi Agencji Rynku Rolnego 9np. Główny Inspektorat Weterynarii)
• Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego

Wojewódzkie Sztaby Wojskowe oraz Wojskowe Komendy Uzupełnień
Terenowymi organami wykonawczymi Ministra Obrony Narodowej w sprawach operacyjno-obronnych i administracji wojskowej są:
• dowódcy okręgów wojskowych,
• szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych,
• wojskowi komendanci uzupełnień.
Wojewódzki Sztab Wojskowy pełni funkcje
- terenowego organu dowodzenia odpowiedzialnego za koordynację przygotowań jednostek wojskowych, organów i instytucji uczestniczących w czasie kryzysu i wojny w obronie terytorialnej województwa.
- Współpracuje z dowódcami jednostek wojskowych i z niemilitarnymi ogniwami obronnymi szczebla wojewódzkiego w zakresie operacyjnego przygotowania i wykorzystania infrastruktury wojskowej i cywilnej województwa.
- Kieruje realizacją zadań związanych z zabezpieczeniem pokojowego i mobilizacyjnego uzupełnienia jednostek wojskowych, formacji obrony cywilnej i jednostek przewidzianych do militaryzacji oraz zadań związanych z administrowaniem zasobami osobowymi i etatowymi świadczeniami rzeczowymi.
Do głównych zadań należy:
1. Współdziałanie z Urzędem Wojewódzkim w zakresie przygotowania i przeprowadzenia poboru.
2. Kierowanie powołaniem poborowych do odbycia zasadniczej służby wojskowej.
3. Kierowanie powołaniem absolwentów szkół wyższych do odbycia przeszkolenia wojskowego.
4. Sprawowanie nadzoru nad zabezpieczeniem uzupełnienia potrzeb mobilizacyjnych jednostek wojskowych rezerwami osobowymi i przedmiotami świadczeń rzeczowych.
5. Sprawowanie nadzoru nad gromadzeniem i wykorzystywaniem zasobów rezerw osobowych i przedmiotów świadczeń rzeczowych na potrzeby jednostek przewidzianych do militaryzacji i obrony cywilnej.
6. Refundowanie wydatków związanych ze spełnieniem obowiązków wynikających z ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP.
7. Planowanie użycia podległych i przydzielonych sił na czas “W” do obrony i zabezpieczenia województwa.
8. Ochrona i obrona obiektów wojskowych i gospodarki narodowej.
9. Koordynowanie i planowanie wykorzystania potencjału niemilitarnych ogniw obronnych województwa do wsparcia i zabezpieczenia działań bojowych SZ.
10. Systematyczne zbieranie danych o stanie operacyjnego przygotowania terenu.
11. Planowanie i przygotowanie do obrony określonych miejscowości.
12. Współdziałanie z niemilitarnymi ogniwami obronnymi w prowadzeniu akcji ratowniczych w rejonach klęsk żywiołowych.
13. Współdziałanie z niemilitarnymi ogniwami obronnymi w zakresie wykonywania powierzonych im zadań obronnych.
14. Gromadzenie i aktualizacja danych o infrastrukturze cywilnej.

Izba Skarbowa, Urząd Skarbowy, Urząd Kontroli Skarbowej
Urząd Kontroli Skarbowej jest jednostką organizacyjną kontroli skarbowej, podległą Ministrowi Finansów (art.9 ust.1 ustawy z dnia 28.09.1991r. o kontroli skarbowej j.t. Dz.U. z 2004r. Nr 8, poz.65 oraz akty wykonawcze wydane na podstawie art.9 ust.2-4 powołanej ustawy).
Zarządzenia Nr 86 Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 1996 r. w sprawie organizacji urzędów i izb skarbowych oraz nadania im statutów (Dz. Urz. Min. Fin. Nr 25 , poz. 135 z póź.zm.).
Do zakresu działania urzędów i izb skarbowych oraz urzędów kontroli skarbowej należy w szczególności:
• ustalanie lub określanie i pobór podatków oraz niepodatkowych należności budżetowych,
• rejestrowanie podatników oraz przyjmowanie deklaracji podatkowych,
• wykonywanie kontroli podatkowej,
• podział i przekazywanie dochodów budżetowych między budżetem państwa i budżetami gmin,
• prowadzenie dochodzeń i rozstrzyganie w pierwszej instancji w sprawach karnych skarbowych,
• wykonywanie egzekucji administracyjnej w granicach swoich kompetencji,
dodatkowo Izby skarbowe mają za zadanie:
• nadzór nad urzędami skarbowymi,
• rozstrzyganie w drugiej instancji w sprawach karnych skarbowych,
• ustalanie i udzielanie oraz analizowanie prawidłowości wykorzystywania dotacji przedmiotowych dla przedsiębiorców,
natomiast Urzędy kontroli skarbowej:
• kontrolują rzetelność deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowość obliczania
i wpłacania należności stanowiących dochód budżetu państwa lub państwowych funduszy celowych,
• ujawniają i kontrolują nie zgłoszone do opodatkowania działalności gospodarcze,
• kontrolują celowość i zgodność z prawem gospodarowania środkami państwowymi,
• badają celowość i zgodność z prawem wykorzystania i rozporządzania mieniem państwowym,
• kontrolują źródła pochodzenia majątku i dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów,
• wykonują szczegółowy nadzór podatkowy.

Urząd Statystyczny i jego zadania:
* przygotowywanie metodologii badań i prowadzenie wskazanych przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, badań w zakresie edukacji oraz przygotowywanie wynikowych informacji statystycznych tych badań, badanie zapotrzebowania lokalnego i regionalnego na informacje związane z reformą edukacji,
* uczestnictwo we współpracy międzynarodowej w dziedzinie statystyki euroregionów, a w szczególności organizowanie wspólnych badań statystycznych oraz opracowywanie i wydawanie publikacji o euroregionach
* zbieranie, gromadzenie i opracowywanie danych statystycznych oraz ich analizowanie,
* przeprowadzanie spisów powszechnych,
* przechowywanie danych statystycznych,
* udostępnianie i rozpowszechnianie informacji statystycznych,
* opracowywanie i ogłaszanie prognoz demograficznych,
przedstawianie instytucjom rządowym wynikowych informacji statystycznych,
* prowadzenie badań i analiz statystycznych wynikających z przyjętych przez Rzeczpospolitą Polską zobowiązań międzynarodowych, dokonywanie porównań i ogłaszanie ich wyników.
* rozpoznawanie zapotrzebowania na informacje i analizy statystyczne i przygotowywanie projektów programów badań,

WOJEWODA

Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Wojewoda jest:

- przedstawicielem Rady Ministrów w województwie,
- zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej,
- organem nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego,
- organem wyższego stopnia w rozumieniu przepisów o postępowaniu administracyjnym,
- reprezentantem Skarbu Państwa w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach.

Do jego kompetencji należą wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w województwie nie zastrzeżone na rzecz innych organów tej administracji.
Jako przedstawiciel Rady Ministrów wojewoda odpowiada za wykonywanie polityki rządu na obszarze województwa. W tym zakresie w szczególności:

- kontroluje wykonywanie przez organy zespolonej administracji rządowej zadań wynikających z ustaw i innych aktów prawnych wydanych na podstawie upoważnień w nich zawartych, ustaleń Rady Ministrów oraz zarządzeń i poleceń Prezesa Rady Ministrów,
- dostosowuje do miejscowych warunków szczegółowe cele polityki rządu, zwłaszcza w zakresie prowadzonej na obszarze województwa polityki regionalnej państwa oraz w zakresie i na zasadach przewidzianych w ustawach koordynuje i kontroluje wykonanie wynikających stąd zadań,
- zapewnia współdziałanie wszystkich jednostek organizacyjnych administracji rządowej i samorządowej działających na obszarze województwa i kieruje ich działalnością,
- reprezentuje Radę Ministrów na uroczystościach państwowych i w trakcie oficjalnych wizyt składanych w województwie oraz przedstawicieli państw obcych,
- wykonuje i koordynuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa, wynikające z odrębnych ustaw,
- współdziała z właściwymi organami innych państw oraz międzynarodowych organizacji rządowych i ponad rządowych na zasadach określonych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych,
- przedstawia Radzie Ministrów, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej, projekty dokumentów rządowych w sprawach dotyczących województwa,
- wykonuje inne zadania przewidziane w ustawach oraz ustalone przez Radę Ministrów i Prezesa Rady Ministrów.

Ponadto w zakresie wykonywania funkcji przedstawiciela Rady Ministrów, wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej. W sytuacjach nadzwyczajnych (zagrożenia życia, zdrowia, mienia) polecenia kierowane mogą być również do organów samorządu terytorialnego i są one obowiązujące dla tych organów. Polecenie stanowi wezwanie do wykonania określonej czynności. Jest to jednocześnie środek nadzoru wojewody w stosunku do innych organów i jednostek wykonujących administrację rządową w województwie. O wydanych poleceniach wojewoda niezwłocznie informuje właściwego ministra. Minister może wstrzymać wykonanie danego polecenia, które zostało wydane organom administracji niezespolonej, i wystąpić do Prezesa Rady Ministrów o rozstrzygnięcie sporu.

Jako zwierzchnik zespolonej administracji rządowej wojewoda kieruje nią i koordynuje jej działalność, zapewnia warunki do skutecznego jej działania. Szczegółowe zadania i kompetencje wynikające z tej funkcji określają odrębne ustawy.

Zakres sprawowanego nadzoru wojewody nad organami gminy, powiatu i samorządem województwa oraz środki nadzoru określają: ustawa o samorządzie wojewódzkim, ustawa o samorządzie powiatowym i ustawa o samorządzie gminnym. Nadzór nad wykonywaniem zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego sprawowany jest na podstawie kryterium zgodności z prawem.

Skarb Państwa reprezentowany jest przez wojewodę w odniesieniu do mienia powierzonego mu w celu wykonywania jego zadań. Ponadto wojewoda wykonuje uprawnienia i obowiązki organu założycielskiego wobec przedsiębiorstw do czasu przekazania tej funkcji ministrowi właściwemu do spraw Skarbu Państwa lub do czasu wygaśnięcia tych uprawnień i obowiązków z innych tytułów.

Wojewoda wykonuje zadania przy pomocy I i II wicewojewody oraz kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich, dyrektora generalnego urzędu wojewódzkiego oraz dyrektorów wydziałów. Wicewojewodów powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody.

Przy wojewodzie działa kolegium doradcze w skład, którego wchodzą: wicewojewodowie, dyrektor generalny urzędu wojewódzkiego, komendant wojewódzki Policji, komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej a także inne osoby wymienione w statucie urzędu wojewódzkiego. Do udziału w pracach i posiedzeniach kolegium wojewoda może zaprosić i inne osoby w szczególności kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich oraz dyrektorów wydziałów.

Nadzór nad działalnością wojewody sprawuje Prezes Rady Ministrów. Kryteriami tego nadzoru są: zgodność działania z prawem oraz polityka rządu, rzetelność i gospodarność.

W razie przyjęcia dymisji Rządu przez Prezydenta RP, dymisję składają oprócz sekretarzy i podsekretarzy stanu – również wojewodowie i wicewojewodowie. O przyjęciu dymisji Prezesa Rady Ministrów rozstrzyga w ciągu trzech miesięcy od dnia powołania Rady Ministrów.