1. Prawo rzeczowe

Prawo rzeczowe obejmuje

1. Własność,:

2. Użytkowanie wieczyste

3. Ograniczone prawa rzeczowe

Prawo rzeczowe ponadto normuje posiadanie. Jednakże nie jest to prawo, ale stan faktyczny.

1. Własność:

– to, z czego w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel korzysta zgodnie ze społeczno - gospodarczym przeznaczeniem swojego prawa, a w szczególności może pobierać pożytki inne dochody. Ponadto może rozporządzać rzeczą.

Zawiera trzy uprawnienia:

1. Korzystanie z rzeczy polega na władaniu rzeczą dokonywaniu zmian oraz niszczenie rzeczy

2. Pobieranie pożytków i dochodów

3. Rozporządzanie nie oznacza przeniesienie własności na inna osobę np.: sprzedaż, darowizna. To obciążenie nieruchomości np. ustanowienie służebności gruntowej oraz oddanie w posiadanie

Sposoby nabycia własności nieruchomości:

1. Nabycie pierwotne - polega na tym, że nabywca nie wywodzi swego prawa z prawa własności innych osób tj.:

   • Nacjonalizacja, polega na tym, że państwo przejmuje nieruchomości prywatne na podstawie dekretu bez odszkodowania. Teraz: albo zwrócić nieruchomość albo odszkodowanie

   • Wywłaszczenie nieruchomości polega na przejęciu nieruchomości na cele publiczne np. budowa drogi, oczyszczalni ścieków na rzecz skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego za odszkodowanie. Każde postępowanie wywłaszczenia jest poprzedzone rokowaniami umowne nabycie nieruchomości

   • Zasiedzenie polega na nabyciu własności do nieruchomości. po spełnieniu łącznie dwóch warunków:

     • Nieprzerwane posiadanie

     • Termin, czas tj. 30 lat w złej wierze, 20 lat w dobrej wierze (może być sumowany np. dziedziczenie) O zasiedzeniu rozstrzyga sąd rejonowy właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości (wydział cywilny). Po spełnieniu tych warunków sąd wydaje wyrok w stwierdzeniu nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia. Nabywa się własność w drodze zasiedzenia z chwila, gdy powyższe terminy upłynęły

2. Wtórne nabycie nieruchomości, które polega na nabyciu własności od konkretnej osoby. Obejmuje umowy oraz dziedziczenie. Każda umowa o nabycie własności nieruchomości np. sprzedaż darowizna, zniesienie współwłasności musi być sporządzona w formie notarialnej. Te umowy nie mogą zawierać ani warunku ani terminu gdyż własność do nieruchomości przenosimy bez warunku i bez terminu (z chwila zawarcia umowy notarialnej). Aktualnie każda umowa notarialna przenosząca własność do nieruchomości jest ujawniona w księdze wieczystej, a jeżeli do nieruchomości objętej umową nie ma KW to wówczas sąd rejonowy zakłada księgę wieczystą.

Wyróżniamy dwa sposoby dziedziczenia: (dziedziczenie następuje przed sądem rejonowym)

• Ustawowe (wg przepisów KC kodeks cywilny)

• Testamentowe, zawsze następuje w pierwszej kolejności

Po złożeniu wniosku do sądu, sąd wydaje najpierw postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Po otrzymaniu postanowienia osoby, które dziedziczą (tzw. spadkobiercy) są współwłaścicielami. To postanowienie sądu jest podstawą do zmian w KW i ewidencji gruntów. Wówczas spadkobiercę wykreśla się i w jego miejsce wpisuje się spadkobierców jako współwłaścicieli. Można wysunąć kolejne postępowanie mające na celu zniesienie tej współwłasności tzw. Dział spadku.

Prawo własności jest prawem zbywalnym (można przenosić z osoby na osobę w oparciu o różne umowy) i podlega dziedziczeniu.

Własność jest prawem podmiotowym bezwzględnym (prawo skierowane do wszystkich osób. Kto nie jest właścicielem ten nie może korzystać/zabierać)

Prawo własności jest chronione przez konstytucję, tzw. konstytucje ochronę własności

Według konstytucji wywłaszczenie może nastąpić na cel publiczny, który musi być określony w ustawie za słusznym odszkodowaniem.

Ochrona własności realizowana na podstawie dwóch roszczeń Podstawowe środki nabycia władności:

• Roszczenie windykacyjne – polega na tym, że właściciel żąda od osoby faktycznie władającej jego nieruchomościami, aby mu nieruchomość wydała.

• Roszczenie polegają na tym, że właściciel żąda przywrócenia stanu zgodnego z prawnym i zaniechaniem działań nie pozwalających na właściwe realizowanie własności.

1. Współwłasność:

- ma miejsce wówczas, jeżeli własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom

Rodzaje współwłasności:

1. Współwłasność w częściach ułamkowych - (tzw. współwłasność ułamkowa)

Z pominięciem tych przypadków, kiedy może istnieć współwłasność łączna na mocy ustaw występuje tylko współwłasność ułamkowa.

Charakterystyka współwłasności ułamkowej:

• Współwłaściciel może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli

• W przypadku tej współwłasności są oddziały wyodrębnione (wydzielone). W przypadku nieruchomości udziały wyodrębnia się w postaci ułamka zwykłego. Wyodrębnienie udziału oznacza „wysokość”, do której przysługuje prawo własności

• Współwłaściciel może swój udział sprzedać, podarować, ustanowić na tym udziale hipotekę. Prawo cywilne przewiduje pewne wyjątki, kiedy współwłaściciel nie może swobodnie sprzedać swojego udziału gdyż wówczas ma miejsce prawo pierwokupu na rzecz pozostałych współwłaścicieli. Ma to miejsce w przypadku sprzedaży udziału w nieruchomościach rolnych.

• Współwłasność ułamkową zapisujemy w księgach wieczystych i w ewidencji w następujący sposób: podajemy każdego właściciela z imienia i nazwiska, przy którym podaje się udział w formie ułamka zwykłego, a także imiona rodziców

1. Współwłasność łączna - powstaje tylko z określonych stosunków prawnych, tj.: na podstawie przepisów prawnych. Z ustaw przede wszystkim wynika, że współwłasność łączna jest w przypadku:

   • Ustawy wspólności majątkowej małżonków (współwłasność majątkowa małżeństwa)

   • Spółki osobowe, spółki cywilne, spółki jawne, spółki komandytowej, spółki komandytowo- akcyjnej, spółki partnerskiej

Charakterystyka współwłasności łącznej.

Współwłaściciele nie mogą rozporządzać swoim udziałem do póki trwa ta współwłasność. W przypadku tej współwłasności nie mamy podziałów ani podanych ani wyodrębnionych (współwłasność bez-udziałowa).

Współwłasność łączą w księgach wieczystych i ewidencji zapisujemy w następujący sposób:

1. W przypadku małżonków

   • Imiona małżonków

   • Ustawowa wspólność małżeńska

   • Nazwisko

2. W przypadku spółki:

   • Imiona i nazwiska wszystkich wspólników z dodaniem współwłasność łączna w tamach prowadzonej działalności pod nazwą spółki XXX

Współwłaściciel nie może sprzedać udziału w przypadku współwłasności łącznej.

Struktura majątkowa

Przed zawarciem związku małżeńskiego Po zawarciu związku małżeńskiego

Majątki

odrębne wspólna własność

małżeńska

Darowizna nie wchodzi bezpośrednio na majątek wspólny chyba, że darczyńca wyrazi wolę o przekazaniu na współwłasność ustawową.

W każdej chwili trwania małżeństwa można dokonać rozdziału majątku (tzw. rozdzielność majątkowa)

Przy śmierci jednego z małżonków następuje rozdział między współmałżonka i rodzinę (nie ma dzieci):

• Rozdzielony majątek równo na wszystkich

• Wspólnota majątkowa 50% dla współmałżonka, reszta równo dla rodziny

1. Użytkowanie wieczyste:

Przedmiot użytkowania wieczystego to przede wszystkim grunty skarbu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Grunty skarbu państwa położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty skarbu państwa położone poza miastami, lecz włączane do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji jego gospodarki, a także grunty jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobą fizycznym i osobą prawnym. Użytkowanie wieczyste jest prawem zbywalnym, czyli można go przenieść na inna osobę przez sprzedaż, darowiznę zamianę oraz podlega dziedziczeniu. To prawo jest prawem terminowym ustalonym na lat 99, a w wyjątkowych przypadkach na okres krótszy nie mniej niż 40 lat. Użytkowanie wieczyste jest prawem obciążającym nieruchomość gruntową jako fizycznie wyodrębnioną część powierzchni ziemskiej.

Podmiotem użytkowania wieczystego może być każda osoba fizyczna lub prawna, która nie jest właścicielem tej nieruchomości

Drugim ograniczeniem w zakresie podmiotowości tego prawa jest ustawa z 1920r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.

Zakres uprawnień użytkowania wieczystego- jest bardzo szeroki właściwie zbliżony do zakresu uprawnień właściciela. Użytkowanie wieczyste różni się od własności:

• Określony czas trwania. Użytkowanie wieczyste jest ustanowione zawsze na czas określony (np99lat), a własność na czas nieokreślony, bo nikt nie może nabyć własności na 2 lata

• Obowiązek uiszczania opłat na rzecz właściciela gruntu. Wyróżniamy dwa rodzaje opłat:

  • Opłata pierwsza, która wynosi od 15-25% ceny nieruchomości gruntowej

  • Opłaty roczne, które wynoszą od 0,3- 3% ceny nieruchomości gruntowej

• Korzystanie z gruntu zgodnie z umową

Użytkowanie wieczyste jest prawem rzeczowym pośrednim między własnością, a ograniczonymi prawami rzeczowymi. Użytkowanie wieczyste różni się od użytkowani tym, że użytkownik wieczysty może korzystać i rozporządzać swoim prawem jak właściciel

PODSUMOWANIE

Własność a użytkowanie wieczyste:

1. Właściciel może:

   • Korzystać z gruntu

   • Pobierać pożytki z gruntu

   • Rozporządzać prawem do gruntu np. sprzedaż, darowizna

2. Użytkownik wieczysty może:

• Korzystać z gruntu

• Pobierać pożytki z gruntu

• Nie może Rozporządzać gruntem

Treść wykonywania użytkowania wieczystego:

• W granicach określonych przez ustawę

• Według zasad współżycia społecznego

• Według umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste (Kodeks cywilny)

Nabycie użytkowania wieczystego:

1. To umowa zawarta ze Skarbem Państwa lub jednostką samorządu terytorialnego o oddanie gruntu w użytkowanie wieczystej w formie aktu notarialnego

2. W drodze uwłaszczenia

3. Dziedziczenie

4. W drodze wywłaszczenia

5. Zasiedzenie (przeciwko poprzedniemu użytkowaniu wieczystego termin 20 do 30 lat)

6. W trybie artykułu 231 Kodeksu Cywilnego tj. gdy samoistny posiadacz gruntu wzniósł budynek o wartości przenoszącej znacznie wartość działki.

7. Użytkowanie wieczyste nabywamy z chwilą wpisu tego prawa do księgi wieczystej. Jest to tzw. wpis konstytucyjny

Wygaśniecie użytkowania wieczystego:

1. Upływ terminu

2. Rozwiązanie umowy

3. Konfuzja, czyli przejście użytkowania wieczystego na własność

4. Zrzeczenie się i wywłaszczenie

1. Ograniczone prawa rzeczowe:

Do ograniczonych prawach rzeczowych zaliczamy:

1. Użytkowanie

2. Zastaw

3. Służebność

4. Spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego

5. Hipoteka

1. Użytkowanie:

-to prawo polega na tym, że rzecz można obciążyć używaniem i pobieraniem pożytku, użytkownik nie może rozporządzać swoim prawem, gdyż jest to prawo niezbywalne i nie podlega dziedziczeniu.

Przedmiotem użytkowania może być:

• Rzecz ruchoma

• Cześć nieruchomości

• Nieruchomość

• A także prawo

Użytkowanie jest prawem niezbywalnym tzn., że nie można go przenieść na inna osobę (nie można sprzedać, darować) oraz nie wchodzi do spadku (nie można dziedziczyć). Użytkownik jest zobowiązany zachować rzecz w należytym stanie i korzystać z niej zgodnie z jej przeznaczeniem. Może wykonywać swoje prawo osobiście albo przez osobę trzecią. Użytkownik może użytkowaną nieruchomość wydzierżawić lub wynająć. Użytkowanie może być ustanowione na czas nieokreślony lub określony. Jak również odpłatnie bądź nieodpłatnie.

Nabycie użytkowania:

Na podstawie umowy pisemnej. Umowa nie musi być sporządzona w formie notarialnej. Użytkowanie nie jest obowiązkowo ujawniane w Księgach Wieczystych. Użytkowania nie wpisuje się obowiązkowo do ewidencji. Użytkowanie można nabyć na czas określony i nieokreślony.

Wygaśnięcie użytkowania:

• Upływ terminu, gdy użytkowanie zostało ustanowione na czas określony

• Nabycie własności przez użytkownika wieczystego

• Po 10 latach nie wykonywania tego prawa

• Z chwilą śmierci użytkownika

• Zrzeczenie się własności do nieruchomości:

Polega na tym, że właściciel nieruchomości sporządza przed notariuszem akt o zrzeczeniu się własności do nieruchomości. W wyniku tego zrzeczenia się własność do nieruchomości przechodzi na rzecz gminy tej, w której położona jest nieruchomość. Zrzeczenie następuje bezpłatnie.

1. Służebność:

-jest ograniczonym prawem rzeczowym polegającym na określonym obciążeniu nieruchomości.

Wyróżniamy dwa rodzaje służebności:

1. Służebność gruntowa - która polega na obciążeniu nieruchomości służebnej (obciążonej) na rzecz każdego doczesnego właściciela nieruchomości władnącej np. droga konieczna.

Służebność gruntowa może podlegać na:

• Przejazd

• Przejście

• Przegon bydła

Droga

publiczna

1. Służebność osobista - jest to obciążenie nieruchomości na rzecz oznaczonej osoby fizycznej. Służebność osobista polega na tym, że osoba może korzystać z nieruchomości w podany sposób. Jest prawem niezbywalnym i nie podlega dziedziczeniu. Wygasa z chwilą śmierci tej osoby. Służebność osobista jest prawem niezbywalnym. Służebność osobista jest wpisywana do KW, najczęściej jest ustanawiana w aktach notarialnych dotyczących sprzedaży lub darowizny nieruchomości

Sposób powstania służebności gruntowej:

• Umowa pomiędzy właścicielem nieruchomości władnącej, a właścicielem własności obciążonej. Jest to umowa pisemna, która nie wymaga formy notarialnej. Do umowy dołącza się mapę geodezyjną, na której geodeta nanosi proponowaną służebność (zachód, wschód, szerokość służebności 3-4m, przejście 1,5m, przez jakie działki przeciąga). Ta mapa geodezyjna stanowi część umowy. Często umowa o ustanowieniu służebności gruntowej jest zawierana w formie notarialnej albo przez notariusza. Następnie ta umowa jest ujawniana w księgach wieczystych nieruchomości władnącej i nieruchomości obciążanej wówczas służebność ma skutek każdo-czesny. Służebność gruntowa jest wpisywana do działu 3 księgi wieczystej.

• Ustanowienie służebności na mocy orzeczenia sądowego. Przede wszystkim wtedy, gdy nie można sporządzić umowy. Wówczas na mocy przepisu o ustanowieniu drogi koniecznej ustanawia się służebność gruntową przy udziale geodety. W takim przypadku wyznaczenie służebności nie odbywa się po najkrótszej drodze, chodzi o to, aby w jak najmniejszym stopniu obciążyła nieruchomość. Wówczas sąd decyduje o odpłatności, czy ma być odpłatność czy nie. Odpłatność ma charakter odszkodowania, a za odszkodowanie nie płaci się podatku. Służebność w tym wypadku wpisywana jest do KW – sąd do tego obligatoryjnie doprowadza. Służebność ta nie ma „stałego” charakteru, ponieważ w sytuacji wykazania, że powoduje znaczącą szkodę dla nieruchomości służebnej to wówczas na wniosek właściciela nieruchomości służebnej sąd zmienia przebieg służebność.

• Ustanowienie służebności w drodze zasiedzenia. Po spełnieniu trzech warunków:

• Nieprzerwane posiadanie, korzystanie z nieruchomości

• Termin 20 lub 30 lat

• Widoczne korzystanie (widać miejsce przejazdu)

O nabyciu służebności w drodze zasiedzenia decyduje sąd.

Zakres służebności:

• Przejazd

• Przejście

• Przegon bydła

• Ponadto służebność może polegać na oparciu ściany czy więźby dachowej

Ogólne zasady podziału nieruchomości dotyczy m.in.:

• Każda wydzielona dział musi mieć dostęp do drogi publicznej lub ustanowioną służebność gruntowa

• Nie tworzy się działek, nawet na gruntach rolnych, bez

Służebność zakazu wnoszenia budynku (pot. służebność świata). Zarówno nieruchomość obciążoną jak i władnącą można podzielić geodezyjnie na działki (tzw. podział nieruchomości). Jest to możliwe, gdy służebność jest ustanowiona do wszystkich wydzielonych działek.

Sposób korzystania ze służebności:

Tak, aby jak najmniej czynić szkody na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. W sytuacji, gdy niezbędna jest cała nieruchomość dla właściciela nieruchomości obciążonej to służebność można rozwiązać.

Ustanowienie służebności gruntowej obecnie najczęściej ma miejsce w przypadku podziału nieruchomości, gdy zaprojektowane nowe działki nie mają bezpośredniego dostępu do drogi publicznej.

Wyróżniamy następujące grupy publiczne (m.in.):

1. Drogi krajowe

2. Drogi wojewódzkie

3. Drogi powiatowe

4. Drogi gminne

Właścicielami gruntów pod wyżej wymienionymi drogami publicznymi są:

• Skarb Państwa w przypadku drogi krajowej

• Samorząd województwa w przypadku drogi wojewódzkiej (reprezentowany przez Urząd Marszałkowski)

• Powiat

• Gmina

Służebność osobista:

- jest prawem niezbywalnym i nie podlega dziedziczeniu. Jest ustanowiona tylko na rzecz osób fizycznych (ludzi). Też może być wpisywana do księgi wieczystej (dział trzeci).

Służebność osobista wygasa po przedstawieniu aktu zgonu lub umowy o rozwiązanie.

1. Prawo geodezyjne

1. Zastaw - w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można rzecz ruchomą obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie dochodził zaspokojenia z rzeczy bez względu na to czyja stała się własnością.

Podstawa do ustanowienia zastawu jest umowa pomiędzy właścicielem rzeczy a wierzycielem. Jeden z rodzajów zastawu to zastaw rejestrowy tj. zastaw na pojazdach mechanicznych.

1. Posiadanie - nie jest prawem lecz stanem faktycznym.

Definicja posiadania z Kodeksem Cywilengo

Posiadaniem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel tzw. posiadacz, samoistny, jaki ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik zastawnik, najemca dzierżawcza tzw. posiadacz zależny.

W ewidencji gruntów dla pewnych działek podajemy władającego na miejsce to wówczas, gdy nie można stwierdzić, jaki posiada tytuł prawny do nieruchomości.

1. Prawo zobowiązań:

Zobowiązania wyróżniają się tym, że mamy dwa typy podmiotów:

• Wierzyciela

• Dłużnika

Przedmiotem zobowiązania są świadczenia, które ma wykonać dłużnik na rzecz wierzyciela.

Wierzyciel ma prawo żądać pewnego zachowania albo świadczenia od dłużnika

Mamy różne rodzaje zobowiązań:

1. Zobowiązania wzajemne - to są przede wszystkim umowy

2. Zobowiązania solidarne - Wierzyciel wybiera jednego dłużnika do spełnienia całego świadczenia

3. Zobowiązania podzielne - to takie, które mogą być realizowane etapami, częściami

4. Zobowiązania niepodzielne - czyli takie, które nie mogą być realizowane w częściach

Źródła zobowiązań (czyli jak powstają):

1. Umowy, każda zawarta umowa rodzi pewne zobowiązanie (pisemna, ustna)

2. Akty administracyjne np. (decyzja o pozwoleniu na budowę)

3. Czyny niedozwolone (tzw. odpowiedzialność cywilna)

4. Bezpodstawne wzbogacenie (np. ktoś się pomylił z przelewem)

1. Umowa – stanowi zgodne oświadczenie woli, co najmniej dwóch podmiotów tzw. prawa zmierzające do ustanowienia zmiany bądź zniesienia stosunku cywilno-prawnego. Do istotnego elementu umowy zaliczamy oświadczenie woli. Jest to najważniejszy składnik czynności prawnej, bez której czynność prawna nie istnieje.

Rodzaje umów:

1. Umowy jedno lub dwustronne zobowiązujące

2. Umowy nazwane lub umowy nienazwane (umowy nienazwane bardzo ważne)

Umowy nazwane to takie, które są wyodrębnione w typie umów w przepisach prawnych. Przede wszystkim w kodeksie cywilnym. Umowa najmu jest to umowa cywilna.

Umowy nienazwane to umowy, których treść nie jest przewidziana przez żaden typ umowy nazwanej. Umowy nienazwane są zawierane na podstawie zasady swobody umów.

1. Umowy odpłatne albo nieodpłatne

2. Umowy konsensualne i umowy realne

Umowy konsensualne dochodzą do skutku na podstawie zgodnego oświadczenia woli (np. umowa sprzedaży)

Umowy realne to takie dla dokonania, których nie wystarczy sam konsensus (czyli zgłoszenie oświadczenia stron), lecz konieczne jest jeszcze wydanie rzeczy (np. umowa o depozyt, umowa użyczenia polega na odstąpieniu przedmiotu)

Zasada swobody umów (np. umowy o roboty geodezyjne) nazywane inaczej zasada kontraktowej lub zasada wolności umów. Ta zasada oznacza, że w granicach wyznaczonej przepisami prawa strony umowy dysponują swobodą w układaniu stosunków, kształtowaniu wzajemnych praw i obowiązków.

Granice swobody umów wyznaczają:

• Właściwość stosunku zobowiązanego (umownego)

• Ustawy

• Zasady współżycia społecznego, (jeżeli to tylko umowa cywilna), nie można komuś czynić szkody

Zawarcie umowy polega na złożeniu przez strony zgodnych oświadczeń woli do powstania określonych skutków prawnych (umowy geodezyjne to umowy cywilno-prawne). O zawarciu umowy decydują zgodne oświadczenia woli stron i także określenie stron.

Prawo cywilne wyróżnia dwa sposoby zawarcia umowy:

• Przez złożenie oferty i jej przyjęcie

• Przez rokowania - to takie porównanie np.3 zł czy 2zł za kawę. W geodezji stosowana jest ta umowa.

• Umowy najczęściej są zawierane przez złożenie oferty i jej przyjęcie.

• Oferta jest jednostronnym oświadczeniem woli zawierającym propozycją zawarcia umowy i określającym istotne jej postanowienia

• Przyjęcie oferty to oświadczenie woli zawierające zgodę na zawarcie umowy o treści określonej w ofercie. W przypadku nie wywiązania się z umowy zobowiązujący może strącić wadium

Wadium - kaucja, zastaw. Jest to określona suma pieniędzy składana w poczet zabezpieczenia dotrzymania warunków danej umowy. Wadium wpłacane jest zazwyczaj przy przetargach (licytacjach) na rzecz organu organizującego przetarg, gdzie oferent składa swoją propozycję cenową. Inaczej wadium jest dodatkowym zastrzeżeniem pieniężnym, które może być zawarte w warunkach aukcji lub przetargu na polecenie organizatora. Instytucja wadium w prawie polskim cywilnym została uregulowana dopiero nowelą z 14 02 2003r. (zawartą w art. 70 KC). Zastrzeżenie to o ile zostało wprowadzone (gdyż nie jest obowiązkowe), wyznacza dalszy tok postępowania akcji bądź przetargu i wiąże ich uczestników. Wg art. 70 § 1 KC wysokość wadium wskazują warunki aukcji albo przetargu - zwykle jest to określony procent sumy pieniężnej od wartości przedmiotu licytowanego. Suma ta zazwyczaj jest uiszczona gotówką niekiedy może być ona zabezpieczona przez udzielenie poręczenia. Podmiot, który wpłacił bądź zabezpieczył wadium staje się czynnym uczestnikiem aukcji albo przetargu. Podmiot, który nie wpłacił bądź nie zabezpieczył wadium nie bierze udziału w aukcji albo przetargu. Art. 70 § 2 KC mówi, iż po zakończeniu przetargu bądź aukcji (zawarciu zamierzonej umowy) organizator jest obowiązany zwrócić uczestnikom uiszczone wadia natomiast, gdy zostały one zabezpieczone, poręczenie to wygasa z mocy ustawy. Wyjątkiem jest sytuacja, w której nie doszło do realizacji umowy. Jeżeli powstała ona wskutek winy uczestnika tzn. gdy uchyla się on od zawarcia umowy, mimo iż jego oferta została wybrana - organizator może zachować wadium dla siebie lub dochodzić zaspokojenia sumy wadium z tytułu poręczenia. Jeżeli powstała ona wskutek winy organizatora, tzn. gdy uchyla się on od zawarcia umowy z uczestnikiem, którego oferta została wybrana - uczestnik może żądać zwrotu podwójnej wysokości wadium bądź w inny sposób domagać się naprawienia szkody.

Wykonanie umowy

- spełnienie świadczenia lub świadczeń, jakie na strony nakłada treść zawartej umowy

Rozliczenia pieniężne dokonywane są w formie:

• Gotówkowej – zapłata tylko gotówką (podaje się na fakturze, że płatne gotówką) oraz czek gotówkowy (w Polsce można płacić tylko w złotych tj. nie ma fakturą na euro)

• Bezgotówkowej – polecenie przelewu (podaje się numer konta i termin zapłaty)

Akty administracyjne powodują powstanie zobowiązania na zasadzie zwierzchności organu uprawnionego do wydania określonych decyzji

Czyn niedozwolony jest związany z zachowaniem się człowieka niezgodnie z przepisami prawa powodując szkodę drugiej osobie. Te czyny nawiązują do tematu odpowiedzialności cywilnej za czynności zawodowe.

Wyróżniamy dwa rodzaje odpowiedzialności cywilnej:

• Odpowiedzialność cywilna deliktowa

• Odpowiedzialność cywilna kontraktowa

Zabezpieczenie wykonania zobowiązań:

1. Kary umowne- są to postanowienia prowadzenia do umów, w ich przypadku ich nie wykonania nalicza się określoną sumę pieniężną

2. Zadatek oraz zaliczka

Zadatek- na mocniejszym związaniu stron i strona która przekazała zadatek nie wykona umowy wówczas zadatek traci, natomiast osoba która przyjęła zadatek, a nie wykona umowy i zwraca w podwójnej wysokości w przypadku zawarcia umowy przedwstępnej

Zaliczka- ma słabszy charakter,

1. Odsetki ustawowe za zwłokę

Kwestia wygaśnięcia zobowiązań:

1. To spełnienie świadczeń wszystkich przez dłużnika

2. Śmierć dłużnika ( rodzina nie ponosi odpowiedzialności)

3. Dobrowolne zwolnienie dłużnika z świadczenia

4. Rozwiązanie umowy ( tak aby strony nie miały roszczeń)

5. Niemożność świadczenia (np. na terenie trwa wojna nie zależnie od geodety)

Najważniejsze zasady obowiązujące przy zawieraniu umów:

1. Zasada należytej staranności (jakość)

2. Zasada realnego wykonania- oznacza, że dłużnik ma wykonać to do czego jest zobowiązany

3. Inne

Umowy dzielimy na:

• Nazwane - jeżeli mamy do czynienia z umową nazwaną to należy pamiętać, że wówczas stosowana ustawa dokładnie reguluje treść umowy i wobec tego strony nie mają swobody „zupełnej” w kształtowaniu treści tej umowy.

• Nienazwane

Umowa sprzedaży jest to umowa nazwana tzn. ze musi być zgodna z przepisami zawartymi w Kodeksie Cywilnym np., że strony umowy to sprzedający oraz kupujący. Należy podać miejsce i date zawarcia. Podajemy strony umowy. W przypadku osób fizycznych podajemy:

• Imiona i nazwiska

• Imiona rodziców

• Adres zamieszkania stały ewentualnie tymczasowy

• Dokument tożsamości (dowód osobisty, paszport)

• PESEL

• NIP

W przypadku osób prawnych:

• Najpierw podajemy pełną nazwę firmy osoby prawnej

• Siedzibę

• Numer rejestru, do którego jest wpisana z pominięciem wyjątków

• Osoby reprezentujące te osobę prawna z podaniem ich imienia, nazwiska, adresu zamieszkania i pełnionej funkcji

W umowie tej:

Określamy dokładnie przedmiot umowy w przypadku nieruchomości podajemy numer księgi wieczystej i istotne dane z tej księgi oraz można dodatkowo w prowadzić dane z ewidencji gruntów. Dane z księgi wieczystej:

• Miejsce położenia nieruchomości (obręb geodezyjny lub katastralny)

• Powierzchnia i numer działki

• Nieruchomość zabudowana czy niezabudowana

Należy podać wartość przedmiotu oraz cenę albo przestać tylko na cenie

Oświadczenie sprzedającego, że przedmiot umowy jest jego własnością i przedmiot umowy jest wolny od obciążeń roszczeń na rzecz osób trzecich.

Umowa sprzedaży

Zawarta w dniu ................. w ........... pomiędzy:

1. (imię i nazwisko), (imiona rodziców) zamieszkałym w ......... przy ul.................... legitymujący się dowodem osobistym serii ..... nr.... PESEL................ NIP.......... zwanym dalej sprzedawcą, a

2. (imię i nazwisko), (imiona rodziców) zamieszkałym w ..............przy ul..................... legitymującym się dowodem osobistym serii.......... nr.........PESEL............ NIP......... zwanym dalej kupującym.

§ 1

Sprzedawca sprzedaje a kupujący nabywa (...określić przedmiot umowy)

§ 2

Strony uzgodniły wartość przedmiotu wymienić wartość przedmiotu umowy wymienionego w § 1 umowy na kwotę .......... zł (.........słownie)

Umowa o dzieło

1. Umowa nazwana uregulowana w kodeksie cywilnym

2. Stronami tej umowy to: zamawiający i wykonawca

3. Przedmiotem tej umowy jest wykonywanie dzieła. Wykonawca może wykonać dzieło z materiałów zamawiającego. W takiej sytuacji wykonawca powinien rozliczyć się z tych materiałów. Najczęściej wynagrodzenie jest płatne w dniu odbioru działa dość często odbiera się na podstawie protokołu odbiorczego

4. Wszelkie zmiany w umowie powinny mieć formę, pod rygorem nieważności pisemnej.

Umowa zlecenia

1. Umowa nazwana uregulowana w kodeksie cywilnym

2. Stronami tej umowy to: zleceniodawca oraz zleceniobiorca

3. Przedmiotem tej umowy jest zobowiązanie zleceniobiorcy do wykonania określonych czynności prawnych na rzecz zleceniodawcy. Zleceniobiorca jest zobowiązany do osobistego wykonania umowy

Wnioski dotyczące umowy o pracę, dzieło, zlecenia

1. Najważniejszy cel

   1. Umowa o prace- gotowość do pracy

   2. Umowa o dzieło – dzieło musi być wykonane w określonym czasie

   3. Umowa zlecenia- dołożenie wszelkich starań, aby zlecenie zastało wykonane

2. Osobiste wykonywanie dotyczy:

   1. Umowa o pracę

   2. Umowa zlecenia

   3. W przypadku umowy o dzieło nie ma obowiązku osobistego wykonania

3. Odpowiedzialność

   1. Umowa zlecenia i umowa o dzieło jako umowy cywilno prawne, ponosi się pełna odpowiedzialność

   2. W przypadku umowy o prace są dwie możliwości:

      • Odpowiedzialność pracownicza do 3-krotnej pensji. Jeżeli pracownik wyrządził szkodę nieumyślnie i bez naruszenia przepisów

      • Gdy prawnik umyślnie spowodował szkodę lub z rażącym naruszeniem przepisów prawa, odpowiada do pełnej wysokości

Umowa najmu

1. Jest umową nazwaną, stronami są wynajmujący oraz najemca

2. Wynajmujący nie musi być właścicielem może mieć inny status prawny

Istotne elementy tej umowy to:

• Dokładne określenie przedmiotu umowy

• Wysokość czynszu i innych świadczeń

• Oświadczenie stron o sposobie korzystania

Umowa dzierżawy

1. Jest to umowa nazwana i określona w KC, stronami są (wydzierżawiający i dzierżawca)

2. Przedmiotem umowy dzirżawy jest grunt

3. Wydzirżawiający nie musi być właścicielem może mieć inny tytuł prawny

4. Uprawnienie dzierżawy, czyli korzystanie z gruntu i pobieranie pożytków). Ta umowa zawiera czynsz, za wyjątkiem dzierżawy gruntu ornego w zamian za płacenie podatku rolnego i wtedy taka dzierżawa nazywa się bezczynszową

Różnice pomiędzy dzierżawą a najmem

1. Dzierżawa to korzystanie z gruntu i pobieranie pożytków, a najem to tylko korzystanie

2. Dzierżawa dotyczy nieruchomości gruntowej a najem lokali

Umowa użyczenia

1. jest umową nazwaną, która potocznie nazywa się pożyczeniem

2. stronami są użyczający i biorący do używania

3. umowa jest bezpłatna. Koszt naprawy i eksploatacji ponosi biorący do używania

1. Prawo administracyjne

1. Prawo administracyjne

Postępowanie regularne w KPA, w zakresie zaś postępowania przed organami podatkowymi w ustawie o ordynacji podatkowej

Zasady:

1. Praworządności -Organy prowadzące postępowanie administracyjne działają na podstawie przepisów prawa

2. Prawdy obiektywnej - zobowiązuje ona prowadzących postępowanie do podejmowania wszelkich działań niezbędnych do ustalenia stanu faktycznego sprawy

3. Informowania stron i innych uczestników postępowania – Polega na tym, że organy administracyjne mają obowiązek udzielania stronom postępowania pełnej i wyczerpującej informacji

4. Przekonywania

5. Szybkości i prostoty postępowania- KPA nakazuje organ administracji działać możliwie wnikliwie i szybko. Przepisy stanowią, że sprawa powinna być załatwiona do jednego miesiąca

6. Pisemności

7. Doruinskencyjności postępowania – od każdej decyzji wydanej w pierwszej instancji strona może się odwołać do organu administracji wyższego stopnia

8. Trwałości decyzji ostatecznych- gwarantuje, że uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznych, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych przez KPA

1. Organ wyższego stopnia:

• Jednostki samorządu terytorialnego :

*tzw kolegia odwołanie (samorządowe)

*Sąd administracyjny

• Wojewoda

*właściwi ministrowie

* sąd Administracyjny

1. Administracja publiczna

W wyniku reformy utworzonych zostało:

• 16 województw

• 308 powiatów ziemskich

• 65 powiatow grodzkich

• 2489 gmin

Decsentrelizacja – nie jest możliwe, by państwo wykonało wszsytkie zadania, rząd przenosi część „władzy” na poszczególne jednostki

• segment lokalny : gminy , powiaty

• Segment .... – województwa

• Interesu ogólnego

Podziały terytorialne

• Zasadniczy- stosowany dla organów terenowych o kompetencjach ogólnych posiadających podstawowe znaczenie dla danej jednostki podziału, a więc w naszym systemie prawnym dla terenowych organów administracji ogólnej oraz jednostek samorządu terytorialnego

• Pomocniczy

• Specjalny

1. Struktura administracji publicznej

Administracja Publiczna

Administracja Rządowa Administracja Samorządowa

1.Rada ministrów (Rząd) 1. województwo samorządowe

główny geodeta kraju (urząd marszałkowski)2. Naczelne i centralne organy

Urząd

2. Wojewoda 2. powiat – sejmik województwa,

Wojewódzki inspektor nadzoru zarząd województwa

geodezyjnego

3.Skarb Państwa jest podmiotem prawa i 3.Gmina (każda jednostka jest

do niego należy majątek administracji rządowej podmiotem prawa)

- rada gminy (miasta)

+prezydent miasta +burmistrz

+wójt

Nieruchomości, które są w dyspozycji administracji rządowej są własnością skarbu Państwa i tai zapis jest w KW i w ewidencji gruntów

Ad 1

Sejmik wojewódzki- organ ustawodawczy kontrolny. Składa się z Radnych. Na czele stoi przewodniczący sejmiku.

Zarząd województwa składa się z kilku osób i na jego czele stoi marszałek województwa

Ad 2

Na czele rady powiatu stoi przewodniczący

Na czele zarządu powiatu stoi starosta (geodezja)

Ad 3

Na czele rady stoi przewodniczący

KPA – kodeks postępowania administracyjnego

1. Najważniejsze zasady postępowania administracyjnego

   1. Zasada praworządności

Stanowi, że organy prowadzące postępowania administracyjne działają na podstawie przepisów prawa i w toku postępowania stoją na straty praworządności.

1. Zasada prawdy obiektywnej

Należy ustalić stan faktyczny sprawy zgodnie ze stanem rzeczywistym

1. Zasada pogłębiania zaufania do państwa

2. Zasada informowania stron i innych uczestników postępowania

Znaczy. że organy mają udzielać wyczerpującej informacji

1. Zasada przekonywania

Sprawdza się do pełnego uzasadnienia decyzji pod względem prawnym i faktycznym

1. Zasada szybkości i prostoty postępowania

Sprawy powinny być załatwione do jednego miesiąca a sprawy szczególnie skomplikowane do dwóch miesięcy. Sprawy z odwołania powinny być rozpatrzone do jednego miesiąca.

1. Zasada pisemności

Oznacza ze większość spraw administracji jest załatwiana w formie pisemnej

1. Zasada dwuinstancyjności postępowania

Od każdej decyzji wydanej w pierwszej instancji strona może wnieść odwołanie od organu administracji wyżlego stopnia

1. Zasada trwałości decyzji ostatecznych

Gwarantuje, że uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznych stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych przez .........

1. Organy wyższego stopnia

   • w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego samorządowe kolegium, odwoławcze, a w wyjątkowych przypadkach Wojewódzki Sąd Administracyjny

   • w stosunku do wojewodów właściwi w danej sprawie ministrowie

2. Organy administracji publicznej:

   • 16 wojewodów

   • 308 powiatów ziemskich

   • 65 powiatów grodzkich

   • 2489 gmin

3. Ustanowione zostały trzy segmenty władzy publicznej:

   • Segment regionalny

   • Segment lokalny

   • Segment interesu ogólnego

4. Wyróżnia się trzy zasadnicze rodzaju podziały terytorialne:

   • Zasadniczy- tworzony dla organów terenowy o kompetencjach ogólnych posiadających podstawowe znaczenie dla danej jednostki podziału, a wiec w naszym systemie prawnym dla terenowych organów rządowej administracji ogólnej oraz jednostek samorządu terytorialnego. Jednostki zasadniczego podziału terytorialnego państwa:

   • Gminy

   • Powiaty

   • Województwa

     • pomocniczy to w przypadku gmin miejskich dzielnice a w przypadku gmin wiejskich sołectwa (sołtys)

     • specjalny

5. Gmina:

   • Podstawowa jednostka samorządu terytorialnego

   • Jest to wspólnota samorządowa tworzona przez wszystkich obywateli zamieszkujących dane terytorium wykonująca zadania publiczne w imieniu własnym posiadająca osobowość prawną, której samodzielność podlega ochronie sądowej

   • Gmina powstaje z mocy prawa jest przymusowym związkiem obywateli

   • Członkowstwo wiąże się z faktem zamieszkanie na określonym terenie

     • Źródła prawa działania gminy:

       1. Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

       2. Statut

     • Gmina jest samodzielną jednostką:

       • Brak hierarchicznego podporządkowania (gmina nie jest podporządkowana pod powiat / samorząd województwa)

       • Wybieralność organów samorządowych (wybory mieszkańców)

       • Własne źródła finansowania

       • Prawo własności i prawa majątkowe

       • zakładanie związków międzygminnych

     • Kompetencje gminy:

       • Zadania własne – sprawy związane z zaspokajaniem potrzeb zbiorowych wspólnoty gminnej zadania te dzielą się na:

         • Obowiązkowe

         • Fakultatywne

Do zadań własnych zaliczamy m.in :

1. Ład przestrzenny- miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

2. Gospodarkę nieruchomości

3. Gminne drogi- drogi publiczne

4. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców

5. Usuwanie i oczyszczanie ścieków

6. Transport miejski

   • Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej na podstawie:

     • Ustawy które mogą nakładać na gminę obowiązek wykonywania zadań zalecanych

     • Porozumieniu z organami tej administracji

   • Organy gminy:

     • Rada gminy

     • Wójt (burmistrz) prezydent miasta

   • Rada gminy jest to organ stanowiący (uchwałodawczy) i kontrolny składa się z radnych. Kadencja rady trwa 4 lata. Rada gminy kontorluje działalność wójta (Burmistrza) Prezydenta miasta oraz gminnych jednostek. Najważniejsze zadania rady gminy:

   • Uchwalenie statutu gminy

   • Ustalenie wynagrodzenia Prezydenta Miasta

   • Uchwalenie budżetu gminy

   • Określenie zasad nabycia i zbycia nieruchomości

   • Emitowanie obligacji

   • Uchwalenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

     • Rada kieruje przewodniczący,

     • Rada obraduje na sesjach minimum raz na kwartał

     • Sekretarz i skarbnik gminy: Gminy prowadzą samodzielną gospodarkę finansową;

     • Nadzór nad działalnością gminną:

   • Sprawowany jest na podstawie kryterium zgodności:

     • z prawem – nadzór formalny/ prawny

     • nadzór prezydenta

       • Organami nadzoru są

         • Prezes Rady ministrów, a w sprawach finansowych nadzór prowadzi regionalna izba dworactwa

       • Nadzór finansowy:

   • Nadzór Regionalnej Izby Obrachunkowej RIO

     • Gminna Gospodarka Finansowa:

Gmina prowadzi samodzielna gospodarkę finansową na podstawie własnego budżetu. Dochody gminy:

• Podatki:

  • Od nieruchomości

  • Rolny

  • Leśny

  • Inne opłaty

• Dochody i majątek gminy

  • Wójt (Burmistrz, prezydent jest to organ wykonawczy. Najważniejsze jego zdanie to:

  • Przygotowanie projektów uchwał rady gminy

  • Wykonywanie uchwał rady gminy

  • Gospodarowanie mieniem komunalnym a w tym nieruchomościami gminy

  • Wykonywanie budżetu

1. Powiat

   • Wykonuje zadania publiczne o charakterze ponad gminnym. Do najważniejszych zadań powiatu zaliczamy:

     1. Edukacja

     2. Transport

     3. Drogi publiczne

     4. Ochrona środowiska i inne

     5. Zadania powiatu nie mogą naruszać zakresu działania gminy

     6. Geodezja i Kartografia

     7. Architektura

     8. Budownictwo

   • Powiat obejmuje pod względem terytorialnym kilka granicznych ze sobą gmin albo cały obszar miasta na prawach powiatu. (miasta na prawach powiatu to miasta liczące ponad 100 tys mieszkańców lub dawne miasta wojewódzkie)

   • Powiat ma osobowość prawną

   • Organy powiatu:

   • Rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym. Kadencja trwa cztery lata. Na czele powiatu stoi przewodniczący. Rada Powiatu podejmuje uchwały w sprawach najważniejszych dla powiatu. Rada powiatu wybiera starostę i zarząd.

   • Zarząd powiatu jest organem wykonawczym powiatu w jego skład wchodzą starosta, wicestarostowie, członkowie zarządu. Zarząd wykonuje uchwały rady powiatu. Finanse i nadzór nad powiatami, podobnie jak w przypadku gminy.

Gminy i powiaty mogą stanowić (uchwalać) akty prawa miejscowego. Są to takie przepisy które obowiązują na obszarze gminy lub powiatu np: na obszarze gminy aktem prawa miejscowego jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

1. Województwo – Samorząd województwa.

   • Obecnie województwa mają podwójny charakter:

1. Sądowy – wojewoda + urząd wojewódzki (nadzór geodezyjny)

2. Samorządowy – marszałek + urząd marszałkowski

   • Samorząd województwa jest regionalną jednostką

   • Najważniejsze zadania:

     • Edukacja

     • Zagospodarowanie przestrzenne

     • Ochrona zdrowia

     • Geodezja i kartografia

     • Drogi wojewódzkie i inne

     • Monitoring gruntami (w tym rolnymi)

   • Samorząd województwa ma osobowość prawną

   • Organy samorządu wojewódzkiego

     • Sejmik województwa jest to organ stanowiący i kontrolny województwa. Najważniejsze zadania sejmiku:

       • Uchwalenie strategii rozwoju województwa

       • Uchwalenie planu zagospodarowania przestrzennego

       • Budżet województwa

       • Wybór zarządu województwa

Kadencja sejmiku trwa 4 lata, sejmikami kieruje przewodniczący, w skład sejmików wchodzą radni

• Zarząd województwa jest organem wykonawczym w skald zarządu wchodzą:

• Marszałek województwa

• Wicemarszałkowie

• Członkowie zarządu

Najważniejsze zadania zarządu (jak w przypadku powiatu):

• Wykonywanie uchwał

• Gospodarowanie mieniem województwa i inne

  • Zarząd województwa wykonuje zadania przy pomocy urzędu marszałkowskiego Na czele zarządu powiatu stoi starosta.

  • Geodezja w samorządzie województwa i powiecie:

• Powiat- z mocy ustawy za geodezje odpowiada starosta, który powołuje geodetę powiatowego. Geodeta powiatowy, który kieruje ośrodkiem prowadzi to w imieniu starosty

• Samorząd województwa- za geodezje odpowiada marszałek województwa, który z mocy ustawy powołuje geodetę województwa

  • Nadzór nad samorządem województwa-

  • Finanse i nadzór podobnie jak w przypadku gminy prowadzi

Wojewoda powołany jest i odwoływany przez prezesa rady ministrów. Wojewoda jest przedstawicielem rządu w terenie. Wojewoda sprawuje nadzór pod względem prawnym nad jednostkami samorządu terytorialnego, łącznie z prezesem rady ministrów. Wojewoda ma prawo do podejmowania aktu prawa delegatury urzędu wojewódzkiego. Rozstrzyga spory kompetencyjne pomiędzy jednostkami samorządu. Nadzór nad wojewodą sprawuje prezes rady ministrów. Akty prawa miejscowego mogą być podejmowane przez gminę, powiat i województwo. Są to przepisy prawne które obowiązują na obszarze danej jednostki, są one wydawane najczęściej w formie uchwał. Ustawy stanowią kiedy akty prawne prawa miejscowego można uchwalić. Przepisy aktu miejscowego to miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Jest on uchwalony przez rade gminy na podstawie uchwały.

Województwo z punktu widzenia prawa ma podwójne znaczenie:

• Jako wspólnota samorządowo-regionalna którą tworzą mieszkańcy województwa z mocy prawa jest to tzw. Samorząd województwa prowadzony przez urząd wojewódzki

• Jest to największa jednostka zasadniczego podziału terytorialnego kraju prowadzona przez Urząd wojewódzki (wojewodę).

1. W postępowaniu administracyjnym uczestniczy:

• Organ administracyjny np. starosta

• Strona postępowania

Pojęcie strony w postępowaniu administracyjnym (art 28KPA)

STRONA jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo, kto żąda czynności organów ze względu na twój interes prawny lub obowiązek.

Stronami mogą być:

1. Osoby fizyczne

2. Osoby prawne

3. Jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej

Zdolność do czynności prawnej stron określa sie za pomocą przepisów prawa cywilnego.

Strona w postępowaniu może działać:

1. Osobiście\

2. Przez pełnomocnika

W sprawach geodezyjnych inwestycji zaleca się aby pełnomocnictwa były sporządzane na piśmie z poświadczonym podpisem (legalizacja podpisu) lub pełnomocnictwo materialne. Wówczas geodeta powinien dołączyć do akt sprawy.

Postępowanie administracyjne:

1. Wszczęcie postępowania – może nastąpić:

   1. Z urzędu

   2. Na wniosek- oznacza, że strona postępowania składa odpowiedni dokument do administracji

Postępowanie jest wszczęte z chwila wydania postanowienia

1. Rozprawa

Organ administracyjny ma zabrać wszystkie niezbędne dokumenty oraz przesłuchania jednakże w sprawach geodezji sa załatwiane na posiedzeniach niejawnych czyli tej rozprawy się nie robi. Ten etap postępowania kończy sie wydaniem decyzji lub postępowania

1. Odwołanie się

1. Decyzja administracyjna wydana w oparciu o kodeks postępowania administracyjnego decyzja rozstrzyga sprawę w całości albo w części i kończy postępowanie przed daną instancję. W pewnych przypadkach przed wydaniem decyzji wymaga się opinii innego organu np. prawo dotyczy podziału nieruchomości zabytkowej. Przed wykonaniem wymaga się opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków. Decyzję może wydać organ administracji publicznej. Kodeks postępowania administracyjny stanowi, że w pewnych sprawach jest potrzebna opinia innego organu zanim wyda się decyzję (zajęcie stanowiska). Po otrzymaniu opinii organ administracji podejmuje decyzję ale nie jest związany z ta opinia formalnie

Decyzja powinna zawierać (art. 107):

• Oznaczenie organu

• Data wydania

• Powołanie zwrotu decyzji

• Oznaczenie strony

• Podanie podstawy prawnej

• Rozstrzygnięcie

• Uzasadnienie faktyczne i prawne

• Pouczenie czy i do kogo przysługuje odwołanie oraz w jakim terminie

• Podpis osoby wydającej decyzję

Po wydaniu decyzji przez pierwszą instancję decyzja jeszcze nie podlega wykonaniu gdyż do dwóch tygodni można wnieść odwołanie do drugiej instancji w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji

Decyzję najczęściej wydawane są na posiedzeniu nie jawnym, a następnie doręczone stroną pocztą i od 2 tygodni od daty doręczenia strony mogą wnieść odwołanie gdy decyzja została wydana przez pierwszą instancję. Jeżeli w tym czasie nie złożono odwołania to po upływie 2 tygodni organ wydający decyzje może nadać na wniosek strony decyzje klauzurę prawomocności.

W wyjątkowych sytuacjach decyzji od której służy odwołanie może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, ze względu na:

• Ochronę zdrowia lub życia ludzkiego

• Dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami

W sprawach dotyczących wywłaszczenie nieruchomości można nadać decyzji rygor natychmiastowej wykonalności.

• Decyzje wydaje organ administracji publicznej. Decyzja podlega wykonaniu :

• Która jest opatrzona klauzura prawomocności albo wykonalności

• Która jest opatrzona klauzulą rygorem natychmiastowej wykonalności

1. Postanowienie wydaje organ administracji publicznej w toku postępowania

Postanowienie powinno zawierać:

• Oznaczenie organu

• Data wydania

• Oznaczenie stron postępowania

• Podania procedury prawnej

• Rozstrzygnięcie

• Pouczenie czy przysługuje zażalenie

• Podpis osoby wydającej

1. Ugoda administracyjna jest sporządzona w toku postępowania administracyjnego. Celem ugody jest uproszczenie lub przyspieszenie postępowania jednakże przepisy prawa na to wyrażają zgodę. Między innymi w sprawach rozgraniczenie można zawierać ugodę. Ugoda jest zawierana przed tym organem którym toczy się postępowanie. Wówczas odracza się wydanie decyzji do czasu sporządzenia ugody.

Ugoda powinna zawierać:

• Oznaczenie organu

• Data sporządzenia

• Oznaczenie stron

• Przedmiot i treść ugody

• Wzmianka o odczytaniu i przyjęciu ugody

• Podpisy wszystkich stron i osoby sporządzającej ugodę.

Ugoda jest zatwierdzana przez organ administracji przed którym została zawarta. Po sporządzeniu ugody jest ona zatwierdzona w formie postanowienia lub odmowa zatwierdzenia. Na to postanowienia służy zażalenie. Ugoda podlega wykonaniu w dniu, w którym postanowienie stało się ostateczne.

Środki odwoławcze:

• Odwołanie

Odwołanie przysługuje na decyzję w terminie 14 dni od daty doręczenia. Odwołanie składamy na decyzję wydaną w pierwszej instancji.

Odwołanie według KPA (kodeks Postępowania Administracyjnego) nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Z treści odwołania ma wynikać że strona jest niezadowolona z decyzji. Odwołanie adresujemy do drugiej instancji jednakże składamy za pośrednictwem organu wydającego decyzję tj. Organu pierwszej instancji.

Odwołanie składa się do organu wydającego decyzję dlatego, że w tym organie znajdują się data sprawy następnie organ który przyjął odwołanie (termin 14 dni od daty doręczenia) powiadamia o tym fakcie strony postępowania a następnie przesyła odwołanie z aktami sprawy do drugiej instancji.

Druga instancja po otrzymaniu odwołania powiadamia strony o przewidywanym terminie postępowania. Dopóki odwołanie nie będzie rozpatrzone decyzja nie podlega wykonaniu z wyjątkiem klauzuli „rygor natychmiastowej wykonalności”

Druga instancja w wyniku rozpatrzenia może:

• Utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję

• Uchylić zaskarżoną decyzję w całości albo w części

• Umorzyć postępowanie

Ogólna zasada która występuje przy postępowaniu stanowi, że organ drugiej instancji może wydać decyzję z odwołania na niekorzyść strony odwołującej się z pominięciem wyjątku.

wanym terminie postę doręczniea) powiadamia o tym fakcie stro

• Postanowienie

Postanowienie wydawane w toku postępowania administracyjnego przez organ Administracji Publicznej. Postanowienie nie rozstrzyga o istocie sprawy, chyba że przepis szczegółowy stanowi inaczej. Postanowienie powinno zawierać:

• Oznaczenie organu administracji publicznej data wydania

• Postanowienie

• Podstawa prawna postanowienia

• Rozstrzygnięcie

• Pouczenie czy i do kogo i w jakim terminie przysługuje zażalenie

• Podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowisko osoby wydającej

Jeżeli postawienie zawiera uzasadnienia faktycznie i prawne to wówczas przysługuje zażalenie. Postanowienie tak jak decyzje jest wydawana na posiedzeniu niejawnym. Postanowienie jest doręczanie stronom na piśmie.

• Zażalenie

Zażalenie składa się na postanowieniu, jeżeli ustawy zezwalają. Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia.

Strona w postępowaniu administracyjnym: KPA definiuje, że strona jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, ponadto osoba, która żądała postępowania

Strona może być osoba fizyczna osoba prawna oraz jednostki administracyjne nie posiadające osobowości prawnej. Strona może działać osobiście lub przez pełnomocnika, wówczas pełnomocnictwo jest sporządzane w formie pisemnej z poświadczonym podpisem.

Postanowienie, na które nie służy zażalenie strona może zaskarżyć postępowaniu odwoławczym od decyzji. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonywania postanowienia.

1. Prawo geodezyjne i kartograficzne

1. Prawo geodezyjne i kartograficzne

2. Zakres przedmiotowy

Do zakresu przedmiotowego ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne zaliczamy następujące sprawy:

• Z geodezji i kartografii

• Krajowego systemu informacji o terenie

• Ewidencji gruntów i budynków

• Inwentaryzacja i ewidencja sieci uzbrojenia terenu

• Rozgraniczenie nieruchomości

• Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny

• Numeracja porządkowa nieruchomości

1. Pojęcia z ustawy praw geodezyjne

   1. Praca geodezyjna jest to projektowanie i wykonywanie pomiarów geodezyjnych wykonywanie zdjęć lotniczych dokonywanie obliczeń sporządzanie i przetwarzanie dokumentacji geodezyjnej, zakładanie i aktualizacja baz danych, pomiary i opracowania fotogrametryczne, grawimetryczne, magnetyczne i astronomiczne oraz krajowy SIT ( .......)

   2. Praca kartograficzna (art2 pkt2) jest to opracowanie ......... i techniczne, redagowanie map oraz ich reprodukcja

   3. Osnowa geodezyjna (art2pkt14) to usystematyzowany zbiór punktów geodezyjnych dla których określono matematycznie ich wzajemne położenie i dokładność usytuowania

   4. Znaki geodezyjne znaki z trwałego materiału określające położenie punktów osnowy geodezyjnej

   5. Ewidencja gruntów i budynków (kataster nieruchomości) jest to jednolity dla kraju systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach budynkach i lokalach ich właścicielach oraz o innych osobach władającymi tymi gruntami itd.

   6. Zasób geodezyjny i kartograficzny – zbór map mat. Fotogrametrycznych teledetekcyjnych, rejestrów, wykazów, informatycznych baz danych i innych opracowań

   7. Sieć uzbrojenia terenu wszelkiego rodzaju nadziemne na ziemne i podziemne przewody i urządzenia z wyłączeniem urządzeń melioracji szczegółowych i poziemnych budowli (np. tunele). Do sieci uzbrojenia terenu zaliczamy:

      • Przewody i urządzenia wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, cieplne, telekomunikacyjne, energetyczne i inne.

ART 3

Podstawą do wykonania prac geodezyjnych i kartograficznych są osnowy geodezyjne. Osnowę podstawową zakłada i aktualizuje główny geodeta kraju.

Natomiast osnowy szczegółowe starostowie.

1. Służba geodezyjna i kartograficzna jest to część administracji publicznej kompetencyjnie właściwa w sprawach geodezji i kartografii. Centralnym organem jest główny geodeta kraju który prowadzi te sprawy przy pomocy głównego urzędu geodezji i kartografii. Obejmuje (art6a):

   • Organy nadzoru geodezji kartografii. Do organów nadzoru zaliczamy:

     • Główny geodeta kraju są częścią

     • Wojewodowie administracji rządowej

Wojewodowie – 1 instancja- GGK- 2 instancja

• Organy administracyjne obejmują:

  • Marszałek województwa są częścią administracji

  • Starostowie samorządowej

Ustawodawca wprowadził przepis o ustawie (art 6a/4) ze starosta na wniosek gminy może przekazać wójtowi/ burmistrzowi lub prezydentowi miasta prowadzenie spraw z zakresu geodezji i kartografii. Jednakże wówczas jest potrzebna opinia wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezji i Kartografii (starosta podpisuje odpowiednie porozumienie z burmistrzem)

1. Ogólne zadania służby geodezyjnej i kartograficznej

• Prowadzenie praktyki – wszelkie programy

• Organizacja robót geodezyjnych

• Gospodarka zasobem geodezyjnym i kartograficznym

• Nadzór/ kontrola na firmami/ województw/ jedn. samorządowe

• Opracowania kartograficzne

• Uprawnienia zawodowe

1. Do zadań Głównego Geodety Kraju zalicza się (art7a):

   • Nadzoruje polityki państwa w zakresie geodezji i kartografii

   • Jest organem wyższego stopnia w stosunku do wojewodów (wojewódzkich inspektorów nadzoru geodezyjnego i kartograficznego). 2 instancja

   • Prowadzi centralny zasób

   • Zakłada i aktualizuje osnowy podstawowe

   • Prowadzi rejestr granic państwa i województw

   • Nadaje uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii

   • Prowadzi rejestr osnów uprawnionych

   • Inne sprawy

2. Wojewoda (wojewódzki inspektor nadzoru geodezji i kartografii):

   • Który w imieniu i wojewody to wykonuje wojewoda jako organ nadzoru nie wykonuje zadań osobiście ale za pośrednictwem „w imieniu „ wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezji i kartografii)

   • Kontrolowanie wykonywania prac z przepisami

   • Kontrolowanie osób wykonujących prace geodezyjne pod względem ich uprawnień

   • Kontrola organów administracji (marszałka i starosty)

   • Ewidencjowanie kontrolnych systemów informacji o terenie

   • Prowadzi rejestr granic gmin i powiatów

   • Wydaje opinie na wniosek starosty czy można gminie przekazać sprawy z zakresu geodezji i kartografii

   • Jest organem pierwszej instancji w zakresie nadzoru

   • Wojewoda jest również organem wyższej instancji (2-ga instancja0w zakresie spraw dotyczących Marszała i starosty.

3. Najważniejsze zadania marszałka województwa (geodeta województwa) to:

   1. Prowadzenie wojewódzkiego zasobu geodezyjnego i kartograficznego

   2. Prowadzenie wojewódzkich baz danych dla SIT-u

   3. Prowadzenie zadań kartograficznych dla województwa – udostępnianie map tematycznych, topograficznych z całego województwa

   4. Analiza zmian w strukturze agrarnej

   5. Koordynacja prac urządzeniowo-rolnych

   6. Koordynacja w użytkowaniu gruntu i bonitacji

4. Starosta (geodeta powiatowy)

   1. Prowadzili powiatowy zasób który obejmuje:

      • Ewidencje (kataster)

      • Sieć uzbrojenia terenu

      • Gleboznawcza klasyfikacja gruntu

   2. Uzgodnienia usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu

   3. Zakładanie osnów szczegółowych

   4. Prowadzenie mapy zasadniczej

   5. Ochrona znaków geodezyjnych

   6. Prowadzenie powiatowych baz danych dla SIT-u.

5. Prace geodezyjne i kartograficzne art 11

Na podstawie ustawy prace geodezyjne i kartograficzne wykonują podmioty które prowadzą działalność gospodarczą. Osoby które wykonują prace geodezyjne i kartograficzne mają określone prawa i obowiązki.

Prawa art 13:

• Wstęp na grunt i do obiektów budowlanych podczas wykonywania prac

• Prawo dokonywania przecinek drzew i krzewów

• Prawo nieodpłatnego umieszczenia znaku

• Umieszczenie budowli triangulacyjnych

Obowiązki:

• Zgłoszenie prac do ośrodków przed przystąpieniem do ich wykonywania

• Po zakończeniu prac przekazanie materiału do ośrodka i wystąpienie o klauzurę

• Posiadanie odpowiednich uprawnień

• Zachowanie przepisów prawnych a w tym przepisów o informacji niejawnych

Te prawa i obowiązki są ograniczone ze względu na:

• Zabytki

• Czynne obiekty przyrodnicze

• Zasady dotyczące dróg publicznych (umiejscowienie znaków granicznych w pasie dróg)

• Nieruchomości, które są w dyspozycji placówek dyplomatycznych

• Tereny zamknięte (poligony., tereny zajęte przez wymiar sprawiedliwości)

1. Szkody, które wyrządził geodeta są naprawiane według ogólnych zasad prawa cywilnego (art. 16)

2. Znaki geodezyjne (art15)

Ustawa nakłada na właściciela posiadacza nieruchomości obowiązek ochrony znaków. Gdy znak jest uszkodzony albo go nie ma właściciel i posiadacz mają obowiązek bezzwłocznie zawiadomić o tym starostę. Właściciel nieruchomości może w uzasadnionych wypadkach wystąpić o odszkodowanie z tytułu postawienia na jego gruncie znaku. Jeżeli geodeta wyrządzi szkody w związku z wykonywaniem prac jest odpowiedzialny na podstawie KC do odpowiedzialności

Art. 18

W związku z wykonywaniem prac geodezyjnych należy pamiętać o zezwoleniu na rozpowszechnieni i reprodukowanie materiałów kartograficznych. Jeżeli materiał pochodzi z zasobu centralnego należy uzyskać zgodę głównego geodety kraju. Jeżeli materiał po chwili z zasobu wojewódzkiego - zgoda marszałka wojewódzkiego. Jeżeli materiał pochodzi z zasobu powiatowego - zgoda starosty.

1. Kataster (art 20) (ewidencja)- to ustawa jest podstawą do prowadzenia ewidencji gruntów i budynków. Szczegółowa regulacja dotyczy katastru jest zawarta w rozporządzeniu do ustawy.

Powierzchnia w Polsce jest rozstrzygana tylko przez ewidencję. Ewidencja gruntów rozstrzyga wyłącznie o powierzchni, położeniu i rodzaju użytków gruntowych.

Kataster obejmuje grunty budynki lokalne (jakie informacje ewidencja obejmuje?) . w ewidencji ponadto ujawnia się właścicieli użytkowników wieczystych oraz władających (osoba która nie ma tytułu prawnego do nieruchomości). Ewidencja jest prowadzona dla całego kraju każda działka jest ujęta w ewidencji. Natomiast księgi wieczyste nie są złożone dla każdej nieruchomości (około 80%). Ewidencja określą stan faktyczny nieruchomości a nie stan prawny. Stan prawny określają KW. Ewidencję prowadzi starosta (art22 ust1) KW prowadzi są rejonowy, wydział ksiąg wieczystych. Ewidencja jest prowadzona w oparciu o zasadę aktualizacji (art23) i do 30 dni należy powiadomić ewidencję i zmianach.

1. Najważniejsza zasada KW – zasada rękojmi wiary publicznej KW sąd rejonowy wydział KW. Najważniejsza zasada ewidencji gruntów budynków –zasada stałej aktualizacji – starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu. Zasadę rękojmi wiary publicznej KW nie obejmuje informacji z działu I KW dotyczących powierzchni nieruchomości lub działek, rodzaj użytku gruntowego i numeracji działka ewidencyjną. Informacja dotycząca właściciela z ewidencji nie jest wiarygodna, gdy z to rola KW

ART 21 ust 1

• Do planowania przestrzennego

• Wnoszenia nieruchomości KW

• Podatek

Księgi wieczyste sa prowadzone na :

• Zasadzie powszechności

• Zasada jawności

• Zasada domniemania

• Zasadzie rękojmi

Księgi wieczyste składaj się z VI działów natomiast ewidencja z części opisowej i kartograficznej z grupami rejestrowymi.

Najważniejsze dla KW:

• Rękojmia wiary publicznej

Najważniejsze dla katastru

• Zasada stałej aktualizacji

Ewidencja określa powierzchnie , a KW stan prawny

1. działy KW:

   1. Sieć uzbrojenia terenu- rozdział V

Ta siec prowadzą starostowie przy pomocy zespołów (ośrodków uzgodnienia dokumentacji projektowej) Sieć uzbrojenia terenu obejmuje:

• Geodezyjna sieć

• Branżowe sieci uzbrojenia terenu

Z tego tytułu inwestorzy są zobowiązani do:

• Mogą uzgadniać przebieg sieci

• Po zakończeniu inwestycji zapewnić pomiary powykonawcze i sporządzić dokumentację

  1. Rozgraniczenie nieruchomości – rozdział VI

Cel: Ustalenie przebiegu granic nieruchomości.

Organ właściwy do rozgraniczenia:

• W toku administracyjnym: wójt, burmistrz, prezydent miasta

• W toku sądowym.

Rozgraniczenie wszczynamy z urzędu albo na wniosek (w wyjątkowych sytuacjach następuje rozgraniczenie urzędu) w przypadku scalenia, wywłaszczeń

Formalnie rozgraniczenie rozpoczyna się z chwilą wydania postanowienia o wszczęciu rozporządzenia (art. 31).. Następnie burmistrz powołuje geodetę do rozgraniczenia (ustalenie granic). Geodeta przy rozgraniczeniu powinien brać pod uwagę:

• Znaki graniczne, graniczniki

• Mapy i punkty osnowy

• Zgodne oświadczenie woli stron

Następnie geodeta wzywa strony do stawiennictwa na gruncie i musi każdą stronę zawiadomić na piśmie w terminie min 7 dni

Z tych prac wprowadza albo protokół graniczny albo ugodę art 32/5

Rozgraniczenie kończy się wydaniem decyzji. Strony maja się od tej decyzji odwołać (do sądu)

.

Zasób geodezyjny i kartograficzny- rozdział 7 :

• Zasób centralny- prowadzi główny geodeta kraju

• Zasób wojewódzki- prowadzi marszałek województwa

• Zasób powiatowy- prowadzi starosta

Uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezyjno-kartograficznej – rozdział 8 art 42. Niezbędne do wykonania 90% prac geodezyjnych

Zakresy uprawnień art 43

7,8 – uchylone,

8 wycena nieruchomości – przełączono do osobnego zawodu

Jakie warunki należy spełnić aby uzyskać uprawnienia?, kto nadaje uprawnienia?

Warunki do uprawnień art 46 sankcje z tytułu narzucenia prawa