Ogólne informacje o mieście
Wałbrzych jest ośrodkiem przemysłowym, największy w Polsce ośrodek produkcji ceramiki szlachetnej, miasto o funkcjach przemysłowo-handlowo-usługowych z rozwijającymi się funkcjami ośrodka turystycznego. Miasto posiada rozwinięte zaplecze kulturalne, kina, teatry, filharmonię, muzea, biblioteki, Galeria Sztuki BWA, Park Nauki i Techniki, w mieście działa Wałbrzyski Ośrodek Kultury i szkoły wyższe, ośrodek naukowy Polskiej Akademii Nauk.
W mieście znajduje się wiele zabytków architektury mieszczańskiej, sakralnej, zamki, pałace, w wałbrzyskim muzeum znajdują się unikatowe zbiory geologiczne flory i fauny karbońskiej, rarytasem jest jedyny w Polsce i jeden z dwóch na świecie okaz późno karbońskiego stawonoga z gromady wijów. Wałbrzych jest ośrodkiem ponadregionalnym aglomeracji wałbrzyskiej, obejmującej okoliczne zurbanizowane gminy. Wałbrzych to drugie po Wrocławiu miasto pod względem liczby ludności w województwie.
Położenie miasta
Wałbrzych położony jest w południowo-zachodniej Polsce, w centralnej części Sudetów
Środkowych, nad rzeką Pełcznicą, w województwie dolnośląskim w pobliżu granic z Czechami i Niemcami. Miasto leży na wysokości 450 - 500 m n.p.m. w malowniczej kotlinie, nad którą rozciągają się lesiste pasma Gór Wałbrzyskich.
Wałbrzych ma status gminy miejskiej, granice administracyjne obejmują obszar 86 km2.
Odległości od przejść granicznych:
-Kudowa Słone - 90 km,
-Golińsk/Mezimesti - 17 km,
-Lubawka - 29 km,
-Zgorzelec - 120 km,
Odległości od stolic europejskich:
-Warszawa - 420 km,
-Praga - 200 km,
-Wiedeń – 434,
-Berlin - 449 km,
Zbiorniki wodne
Jezioro Lubachowskie (Jezioro Bystrzyckie) – jezioro zaporowe malowniczo położone w dolinie przełomu Bystrzycy w województwie dolnośląskim (powiat wałbrzyski, gmina Walim) o powierzchni 0,5 km² i pojemności około 8 mln m³, powstałe na początku XX wieku po zbudowaniu powyżej Lubachowa na rzece Bystrzycy Kamiennej zapory o wysokości 44 m. Zbiornik ma około 3,2 km długości, jego szerokość nie przekracza 480 m (średnio około 300 m).
Pełcznica – rzeka w województwie dolnośląskim, prawy, największy dopływ Strzegomki; długość 39 km. Źródła powyżej Wałbrzycha, w Górach Wałbrzyskich, na północnych stokach Masywu Borowej, w pobliżu dzielnicy Glinik Stary, około 450 m n.p.m. Przepływa przez Wałbrzych i Świebodzice, przy czym wałbrzyski odcinek jest częściowo skanalizowany – tzn. struga płynie pod miastem, a na powierzchni dopiero od dzielnicy Stary Zdrój. Pomiędzy Wałbrzychem a Świebodzicami tworzy Przełom Pełcznicy – ważny element Książańskiego Parku Krajobrazowego. Wpada do Strzegomki na jej 43-44 kilometrze, w pobliżu wsi Skarżyce, jako jej prawy dopływ.
Położenie powiatu
Powiat Wałbrzyski graniczy z :
Powiatem Jaworskim , Powiatem Świdnickim , Powiatem Dzierżoniowskim , Powiatem Kłodzkim
Powiatem Kamiennogórskim
Liczba ludności
Liczba mieszkańców 119905 osób.
-Mężczyźni 56637
-Kobiety 63318
Powierzchnia miasta
Powierzchnia : 85 km2, w tym:
tereny przemysłowe – 7%
drogi – 7%
tereny mieszkaniowe i inne tereny zabudowane – 13%
użytki rolne i leśne – 66%
tereny wypoczynkowe – 1,7%
pozostałe tereny – 5,3%
Tereny objęte miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego:
obowiązującymi – 11,0%
w trakcie opracowania – 2,5%
Drogi krajowe
droga krajowa nr 35 posiada następujący przebieg:
Mieroszów – Wałbrzych – Świebodzice – Świdnica – Marcinowice – Kobierzyce.
PRZEBIEG DROGI KRAJOWEJ NR 35 NA TERENIE MIASTA WAŁBRZYCH
1. Wałbrzyska (od granic miasta)
2. Niepodległości (do ul. Sikorskiego)
3. Gen. Władysława Sikorskiego
4. Kolejowa
5. Bolesława Chrobrego
6. Armii Krajowej
Trasy europejskie, korytarze zewnętrzne
Korytarze zewnętrzne w Europie.
Wałbrzych posiada dobry dostęp do korytarzy transportowych południowych, które łączą Czechy, Słowację, Węgry i Austrię. Istnieje także bliski korytarz nr 3 łączący południowe Niemcy z Ukrainą
Drogi wojewódzkie
DROGA WOJEWÓDZKA NR 367
Jelenia Góra – Kowary – Kamienna Góra – Wałbrzych
Przebieg drogi wojewódzkiej na terenie miasta Wałbrzych
- ul. Zachodnia
- ul. 1 Maja (do ul. Sikorskiego)
DROGA WOJEWÓDZKA NR 375
Dobromierz – Wałbrzych
Przebieg drogi wojewódzkiej na terenie miasta Wałbrzych
- ul. Gen. Władysława Andersa
- ul. II Armii
DROGA WOJEWÓDZKA NR 376
Wałbrzych – Szczawno-Zdrój – Boguszów-Gorce
Przebieg drogi wojewódzkiej na terenie miasta Wałbrzych
- ul. Charles’a de Gaulle’a
- ul. Henryka Wieniawskiego
DROGA WOJEWÓDZKA NR 379
Wałbrzych – Modliszów – Świdnica
Przebieg drogi wojewódzkiej na terenie miasta Wałbrzych
- ul. Świdnicka
- ul. Strzegomska
DROGA WOJEWÓDZKA NR 381
Wałbrzych – Nowa Ruda – Kłodzko
Przebieg drogi wojewódzkiej na terenie miasta Wałbrzych
- ul. Parkowa
- ul. 11 Listopada
- ul. Noworudzka
- ul. Kamieniecka
Linie kolejowe przechodzące przez WAŁBRZYCH
Linia kolejowa nr 286 – łączy Kłodzko Główne i Wałbrzych Główny.
Linia otwarta dla ruchu w latach 1879–1880 jako druga część Śląskiej Kolei Górskiej. Linia ta miała połączyć Berlin z Wiedniem
Linia kolejowa nr 291 - łączy stację Wałbrzych Szczawienko ze stacją Meziměstí i z przejściem granicznym Mieroszów-Meziměstí (PL/CZ)
Linia kolejowa nr 274 – linia kolejowa łącząca stację Wrocław Świebodzki ze stacją Zgorzelec / Görlitz i dalej prowadząca do Drezna, stanowi oś północ – południe Śląskiej Kolei Górskiej (niem. Schlesische Gebirgsbahn) – sieci linii kolejowych wybudowanych w trudnym terenie górskim Dolnego Śląska przez koleje pruskie KPEV. Linia Wrocław – Zgorzelec była jedną z pierwszych w Europie zelektryfikowanych linii kolejowych (w latach 1916-1928). Sieć trakcyjna została zdemontowana pod koniec II wojny światowej, ponowna elektryfikacja odcinka z Wrocławia została przeprowadzona w 1965 roku.
Transport lotniczy
Wrocław - Międzynarodowy port Lotniczy - 78 km.
Świebodzice – lądowisko dyspozycyjne dla awionetek - 10 km.
Podział Wałbrzycha na dzielnice i osiedla
Większość dzielnic mieszkalnych to byłe wsie lub miasteczka, które zostały wchłonięte przez rozwijające się miasto. Obecnie w mieście są następujące dzielnice i osiedla mieszkalne:
Biały Kamień,
Gaj,
Glinik Nowy,
Glinik Stary
Konradów,
Kozice,
Książ,
Lubiechów,
Nowe Miasto,
Nowy Poniatów,
Osiedle Wanda,
Piaskowa Góra,
Podgórze I (Dolne),
Podgórze II (Górne),
Podzamcze,
Poniatów,
Rusinowa,
Sobięcin,
Stary Zdrój,
Szczawienko,
Śródmieście (Wałbrzych).
Miasto posiada bardzo dużą ilość osiedli w różnych dzielnicach. Niektóre osiedla były wzorowane na angielskich osiedlach np. w dzielnicy Sobięcin wzorowano się na londyńskim West End i East End. Były to projekty niemieckie. Oprócz nich można wyróżnić różnego rodzaju nazwy historyczne lub zwyczajowe odnoszące się do różnych części miasta:
Osiedle Trzech Róż (między ulicą Radomską a Różaną),
Osiedle Słoneczne (okolice skrzyżowania ulic Świdnickiej i 11 Listopada) zwane też Osiedlem Parkowym,
Podzamcze (Ogorzelec) (okolice kolonii Nowy Dom, pod ruinami zamku Nowy Dwór),
Rozłoga,
Opoka,
Kamionek,
Palestyna,
Dolina Szwajcarsk
Osiedle Patronackie
Osiedle Tęczowe
Osiedle Policjant.
Osiedla Książańskiego III
Osiedle Szczęść Boże
Komunikacja miejska w Wałbrzychu
W 1997 roku MZK Wałbrzych zakupiło 31 nowych, niskopodłogowych autobusów marki Neoplan. Dnia 1 października 2001 roku Miejski Zakład Komunikacyjny zmienił status i stał się Miejskim Przedsiębiorstwem Komunikacyjnym. W 2011 roku firma ogłosiła upadłość. Od tego czasu do 28.12.2012 r. przewozy wykonywało Miejski Zakład Usług Komunalnych. Od dnia 29.12.2012 r. przewozy będzie wykonywać Śląskie Konsorcjum Autobusowe.
Po Wałbrzychu, oprócz komunikacji autobusowej, prowadzonej przez Miejski Zakład Usług Komunalnych, kursują również prywatne busy. Busy te świadczą usługi przewozowe również na terenie okolicznych gmin m.in. Świdnicy, Świebodzic i Mieroszowa.
Wałbrzyska komunikacja miejska jest na wysokim poziomie oraz jedną z najnowocześniejszych w Polsce, po mieście jeżdżą nowe autobusy wyposażone w Wi-Fi oraz systemie zapowiedzi głosowych informujących o kolejnym przystanku. W autobusach są "Konduktorzy" zatrudnieni przez Zarząd Dróg i Komunikacji i Utrzymania Miasta . zajmujący się obsługą autobusów, do ich obowiązków należy : sprzedaż biletów, pomoc podróżnym, informowanie pasażerów, kontrola biletów, dbanie o ład i porządek. Komunikacja miejska dociera również poza miasto do ościennych miejscowości, łączy Wałbrzych z pozostałymi gminami.
Sieć dróg rowerowych
W Wałbrzychu jest wiele atrakcyjnych miejsc nadających się doskonale do uprawiania kolarstwa górskiego. Tej formie sportu i rekreacji sprzyjają dobrze oznakowane i utrzymane trasy rowerowe, na których odbywają się różne imprezy kolarskie, jak np. Maraton MTB Rowerów Górskich, Cross Country i wiele innych. Wałbrzyskie trasy rowerowe zyskały uznanie w oczach zagranicznych ekspertów i sportowców – to właśnie w Wałbrzychu odbyły się w 2004 r. Mistrzostwa Europy MTB w kolarstwie górskim.
wokół Borowe
na Chełmiec
wokół Parku Książańskiego
wokół Ptasiej Kopy
wokół Niedźwiadków