PRAWO GOSPODARCZE -WYKŁADY
POJĘCIE PRAWA GOSPODARCZEGO
- to wyodrębniony zespół norm prawnych, które regulują stosunki gospodarcze pomiędzy przedsiębiorstwami
- prawo gospodarcze nie jest gałęzią prawa, lecz dyscyplina prawniczą wyodrębnioną głównie do celów dydaktycznych
- zasadnicza część norm prawa gospodarczego należy do gałęzi prawa cywilnego
- prawo gospodarcze obejmuje także pewne normy o charakterze administracyjno-prawnym związane z podejmowaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej – tą dziedzinę prawa gospodarczego nazywa się publicznym prawem gospodarczym
- prawo gospodarcze odnoszące się do stosunków o charakterze cywilno-prawnym nazywane jest także prawem handlowym
PRZEDMIOT ZAINTERESOWAŃ PRAWA GOSPODARCZEGO:
- status przedsiębiorcy
w tym w szczególności zasady tworzenia ustroju
- funkcjonowanie przedsiębiorstw
w szczególności spółek prawa handlowego
- czynności prawne
zwłaszcza umowy handlowe zawierane między przedsiębiorstwami
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: PRZEDSIĘBIORCA I DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA
Podstawowym aktem prawnym regulującym podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej jest ustawa z dnia 2 lipca 2004 roku o Swobodzie Działalności Gospodarczej.
DZIAŁALNOŚCIĄ GOSPODARCZĄ ZGODNIE Z USTAWĄ JEST ZAROBKOWA DZIAŁALNOŚĆ:
- wytwórcza
- budowlana
- handlowa
- usługowa
- polegająca na wyszukiwaniu rozpoznawaniu i wydobywaniu kapalin ze złóż
wykonywane w sposób zorganizowany i ciągły.
CECHY DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ:
- zarobkowy charakter
- rodzaj wykonywanych czynności
- zorganizowanie
- ciągłość
DZIAŁALNOŚĆ ROLNICZA:
- działalność leśna
- działalność rolnicza i okołorolnicza
- nie ma charakteru działalności gospodarczej
PRZEDSIĘBIORCA
- podmiot, który we własnym imieniu prowadzi działalności gospodarczej
- zgodnie z ustawą przedsiębiorca może być:
1. osoba fizyczna
2. osoba prawna
3. ułomna osoba prawna
(spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą ale jej wspólnicy tak)
ZASADA WOLNOŚCI GOSPODARCZEJ:
- podstawowa zasada wykonywania działalności gospodarczej
- zgodnie z tą zasadą podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach z zachowaniem określonych przepisami prawa
- wynika wprost z konstytucji RP
Poza zasadą wolności gospodarczej ustawa przewiduje też:
- zasadę równości podmiotów wykonujących działalność gospodarczą
- zasadę uczciwej konkurencji
OGRANICZENIA WOLNOŚCI GOSPODARCZEJ:
- wolność działalności gospodarczej nie oznacza zupełnego braku ograniczeń
- ustawy mogą wprowadzać konieczność dopełnienia szczególnych obowiązków przed rozpoczęciem działalności
OGRANICZENIA WOLNOŚCI DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ MOGĄ POLEGAĆ NA:
- wprowadzeniu wymogu uzyskania koncesji
- wprowadzeniu uzyskania zezwolenia/licencji
- uznaniu określonej działalności za tzw. działalność regulowaną
KONCESJA
- wymóg uzyskania koncesji ogranicza wolność gospodarcza w daleko idącym stopniu
- koncesje przyznawane są na zasadzie uznaniowej
- koncesje dotyczą zazwyczaj rodzajów działalności objętych dawniej monopolem państwowym
- koncesja udzielona jest zawsze w drodze postępowania administracyjnego
UZYSKANIE KONCESJI WYMAGA WYKONYWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W ZAKRESIE:
poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin
wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym
wytwarzania, przesyłania, przetwarzania, magazynowania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią
ochrony osób i mienia
ZEZWOLENIE
- wymóg zezwolenie dotyczy około 30 rodzajów działalności
- zezwolenie jest decyzja administracyjną
- jest to tzw. decyzja związana – jeżeli przedsiębiorca spełnia określone w ustawie warunki organ ma obowiązek udzielić zezwolenia
DZIAŁALNOŚĆ REGULOWANA
- działalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych warunków określonych przepisami
- od innych regulowanych działalności różni się tym, że nie trzeba uzyskiwać uprzedniej decyzji administracyjnej, a jedynie zgłosić się do specjalnego rejestru – zamiast dokumentów
DZIAŁALNOŚCIĄ REGULOWANĄ JEST NP.:
- działalność w zakresie przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców
- działalność w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów
organ prowadzący rejestr działalności regulowanej dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy po złożeniu przez przedsiębiorcę oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności. Organ jest zobowiązany dokonać wpisu do rejestru w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. Jeśli organ tego nie dokona, a od dnia wpływu wniosku minęło więcej niż 14 dni przedsiębiorca może rozpocząć działalność gospodarczą.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: CENTRALNA EWIDENCJA I INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Zasada ogólna:
ustawa o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą:
po uzyskaniu wpisu do KRS (osoby prawne)
lub
w dniu złożenia wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej (osoby fizyczne)
Od 1 lipca funkcjonuje Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej prowadzona przez Ministra Gospodarki.
Do końca 2011 roku będą równolegle funkcjonować.
EDG prowadzone przez gminy – wpisy z EDG przenoszone będą do CEIDG.
ZADANIA CEIDG:
- ewidencja przedsiębiorstw będących osobami fizycznymi
- udostępnianie informacji o przedsiębiorstwach i innych podmiotach w zakresie wskazanym przez ustawę
- umożliwienie wglądu do danych bezpłatnie udostępnionych przez CEIDG
- umożliwianie ustalania terminu i zakresu zmian wpisów w CEIDG
ZAKRES WPISYWANYCH INFORMACJI DO CEIDG TO NP.:
- firma przedsiębiorcy (nip, pesel, regon)
- miejsce (adres zamieszkania przedsiębiorcy oraz adresy działalności gospodarczej)
- adresy poczty elektronicznej i strony www
- określenie przedmiotu działalności
- dane o pomocnikach
WNIOSEK O WPIS DO CEIDG MOŻE BYĆ ZŁOŻONY:
- elektronicznie, za pośrednictwem strony internetowej (wymagany jest podpis elektroniczny)
- na formularzu, który trzeba złożyć w gminie
- wnioski o wpis do CEIDG są wolne od opłat
- przedsiębiorca ma obowiązek zgłaszać wszelkie zmiany w ciągu 7 dni od ich zaistnienia
Dane i informacje udostępniane przez CEIDG są jawne. Domniemywa się, że dane wpisane do CEIDG są prawdziwe.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: KRAJOWY REJESTR SADOWY (KRS)
KRS jest jawną i ogólnodostępną ewidencją różnego rodzaju podmiotów prawnych.
Składa się z 3 rejestrów:
rejestru przedsiębiorców
rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zarządowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej
rejestru dłużników niewypłacalnych
KRS jest prowadzony przez sądy rejonowe, obejmujące swa właściwością obszar województwa lub jego część (tzw. sądy rejestrowe)
KRS jest prowadzony w systemie informatycznym i ma charakter centralny tzn. obejmuje dane przedsiębiorców z całego kraju.
W sadach rejestrowych prowadzone są także akta rejestrowe poszczególnych podmiotów wpisanych do rejestru zawierające dokumenty dotyczące tych podmiotów.
Do rejestru przedsiębiorców wpisuje się wszystkich przedsiębiorców niż osoby fizyczne. Uzyskanie wpisu do rejestru jest warunkiem od którego uzależniono podjęcie działalności gospodarczej przez przedsiębiorców.
REJESTR PRZEDSIĘBIORCÓW PEŁNI 2 PODSTAWOWE FUNKCJE:
funkcje informacyjną
polega ona na udostępnianiu wiarygodnych informacji o statusie prawnym podmiotu wpisanego do rejestru, a po część nawet o jego sytuacji finansowej, Umożliwia to przedsiębiorcy uzyskanie informacji o jego kontrahencie.
funkcje legalizacyjną
uzyskanie wpisu do rejestru jest w niektórych przypadkach konieczne dla uzyskania osobowości prawnej przez podmiot (np. sp. z o.o. , spółka akcyjna) lub konieczne aby podmiot w ogóle powstał (np. spółka jawna, komandytowa).
PODSTAWOWĄ ZASADĄ DOTYCZĄCĄ REJESTRU PRZEDSIĘBIORCÓW JEST ZASADA JAWNOŚCI. JAWNOŚĆ PRZEJAWIA SIĘ W 2 ASPEKTACH:
jawność formalna
oznacza ona, że każdy może żądać udostępnienia informacji zawartych w rejestrze i nie musi wykazywać jakiegokolwiek interesu w celu uzyskania tych informacji.
Jawność formalna realizowana jest poprzez centralne informacje KNF, które funkcjonują przy sądach rejestrowych. Centralne informacje wydają odpisy, wyciągi i zaświadczenia z rejestru zawierające dane ujawnione w rejestrze. Ponad to cześć danych ujawnionych w rejestrze jest udostępniana za pośrednictwem strony internetowej Ministra Sprawiedliwości.
jawność materialna
nazywana jest inaczej zasadą prawdziwości danych ujawnionych w rejestrze. Domniemywa się bowiem, że dane wpisane do rejestru są prawdziwe. Ma to chronić dobrą wiarę osób trzecich. Innymi słowy jeżeli osoba trzecia w dobrej wierze dokonuje czynności opierając się na informacji wpisanej do rejestru podmiot, którego wpis dotyczy nie może wobec tej osoby podnosić zarzutu, że dane wpisane do rejestru zgodnie z jego wnioskiem są prawdziwe.
Jeżeli natomiast dane zostały wpisane niezgodnie z wnioskiem przedsiębiorcy lub bez takiego wniosku podmiot może powoływać się na tę niezgodność tylko wtedy gdy niezwłocznie wystąpił z wnioskiem o sprostowanie, uzupełnienie lub wykreślenie wpisu.
Oprócz domniemania prawdziwości danych w rejestrze domniemywa się także znajomość danych ujawnionych w rejestrze oraz nieznajomość danych w nim nie ujawnionych.
REJESTR PRZEDSIĘBIORCÓW SKŁADA SIĘ Z 6 DZIAŁÓW:
dział pierwszy
dane o firmie przedsiębiorcy, siedzibie, adresie, umowie bądź statucie, wspólnikach tp.
dział drugi
dane o osobach reprezentujących przedsiębiorstwo, organie nadzoru, prokurentach itp.
dział trzeci
dane o przedmiocie działalności, sprawozdaniach finansowych
dział czwarty
dane o zaległościach publiczno-prawnych, bezskutecznej egzekucji itp.
dział piaty
dane o kuratorze
dział szósty
dane o likwidacji, upadłości, postępowaniu naprawczym
Zasadą jest dokonywanie wpisu na wniosek przedsiębiorcy. Przedsiębiorca ma zazwyczaj obowiązek złożenia wniosku o wpis w szczególności jest zobowiązany do informowania sąd o wszelkich zmianach danych ujawnionych w rejestrze. Wpisy dokonywane przez sąd mają najczęściej charakter deklaratoryjny tzn. jedynie potwierdzają zaistnienia jakiegoś zdarzenia prawnego, natomiast zdarzenie to wywołuje skutki niezależnie od wpisu.
Niekiedy jednak wpisy mają charakter konstytutywny .
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: FIRMA
Problematyka firmy uregulowana jest w kodeksie cywilnym.
Firmą nazywamy oznaczenie pod którym przedsiębiorca prowadzi swoja działalność gospodarczą. Firma pozwala zatem odróżnić przedsiębiorcę od innych podmiotów prowadzących działalność. Pełni więc funkcje indywidualizującą a w pewnym zakresie też reklamową.
WYRÓŻNIAMY KILKA ZASAD DOTYCZĄCYCH POSŁUGIWANIA SIĘ FIRMĄ:
zasada jedności
każdy przedsiębiorca działa tylko pod jedną firmą
zasada jawności
firma przedsiębiorcy jest jawna i ujawniona we właściwym rejestrze lub ewidencji
zasada prawdziwości
firma przedsiębiorcy nie może wprowadzać w błąd w szczególności co do osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia
zasada wyłączności
firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.
FIRMĄ OSOBY FIZYCZNEJ JEST JEJ IMIĘ I NAZWISKO. NIE WYKLUCZA TO JEDNAK WŁĄCZENIA DO FIRMY PSEUDONIMU LUB OKREŚLEŃ WSKAZUJĄCYCH NA:
- przedmiot działalności przedsiębiorcy
- miejsce jej prowadzenia oraz innych dowolnie obranych
FIRMA OSOBY PRAWNEJ JEST JEJ NAZWA. FIRMA OSOBY PRAWNEJ ZAWIERA:
- określenie formy prawnej tej osoby
- oraz może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby
- lub inne określenia dowolnie obrane.
Istnieją także ogólne zasady dotyczące firmy odnoszące się do pomiotów prowadzących określoną działalność (np. banki, zakłady ubezpieczeń).
Firma nie może być zbyta, przedsiębiorca może jednak upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swojej firmy jeżeli nie wprowadza to w błąd.
Firma podlega ochronie prawnej i przedsiębiorca którego prawo do firmy zostało zagrożone lub naruszone może podjąć określone kroki prawne.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: PROKURA
Prokura jest to szczególnego rodzaju pełnomocnictwem handlowym. Została uregulowana w kodeksie cywilnym. Może być udzielona przez przedsiębiorcę podlegającego wpisowi do rejestru przedsiębiorców. W obecnym stanie prawnym przedsiębiorca będący osobą fizyczną nie może zatem udzielić prokury.
Osoba której udzielono prokury nazywana jest prokurentem. Może to być wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełna zdolność do czynności prawnych.
Udzielana jest na piśmie pod rygorem nieważności i musi być ujawniona w rejestrze, jednak wpis do rejestru ma charakter deklaratoryjny.
Cechą charakterystyczną prokury jest szeroki zakres umocowania prokurenta określony w przepisach kodeksy cywilnego. Prokurent jest umocowany do wszystkich czynności sądowych i pozasądowych jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa za wyjątkiem :
zbycia przedsiębiorstwa
dokonania czynności na postawie której następuje oddanie przedsiębiorstwa do korzystania osobie trzecie
zbycia i obciążenia nieruchomości.
Dokonanie tych czynności przez prokurenta wymaga uzyskania przez niego pełnomocnictwa szczególnego od mocodawcy.
Zakresu umocowania prokurenta nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich, tzn. że wszelkie ewentualne ograniczenia są skuteczny tylko w stosunkach prokurent – mocodawca.
Jeżeli prokurent je narusz to dokonana czynność i tak będzie ważna, a prokurent będzie ponosił odpowiedzialność odszkodowawczą wobec mocodawcy.
RODZAJE PROKURY:
wyróżniamy 2 rodzaje prokury:
samoistna
to prokura która została udzielona jednej osobie. W takim wypadku jedna osoba może sama reprezentować przedsiębiorcę. Można też udzielić prokury samoistnej kilku prokurentom.
łączna
prokura, która została udzielona kilku osobom łącznie i do ważności reprezentacji wymagane jest w takim wypadki współdziałanie prokurentów . Może być tak, że jeden prokurent jest samoistny a inni łączni.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: SPÓŁKI - ZAGADNIENIA OGÓLNE
CECHY SPÓŁEK:
- podstawowa forma działalności gospodarczej w krajach rozwiniętych
- pozwalają na kumulację kapitału
- umożliwiają realizację celów wymagających większych nakładów
- umożliwiają ograniczenie odpowiedzialności inwestora
RODZAJE SPÓŁEK:
- cywilna
- jawna
- komandytowa
- komandytowo-akcyjna
- partnerska
- z ograniczona odpowiedzialnością
- akcyjna
PODZIAŁ SPÓŁEK:
spółki prawa cywilnego
- cywilna
spółki handlowe
- jawna
- komandytowa
- komandytowo-akcyjna
- partnerska z o.o.
- akcyjna
PODZIAŁ SPÓŁEK:
osobowe
- cywilna
- jawna
- partnerska
- komandytowa
- komandytowo-akcyjna
kapitałowe
- z o.o.
- akcyjna
RÓŻNICE MIĘDZY SPÓŁKĄ OSOBOWĄ A KAPITAŁOWĄ:
| osobowe | kapitałowe |
|---|---|
| ich istnienie jest uzależnione od pozostawania w nich co najmniej 2 wspólników | opierają się na kapitale wniesionym przez wspólników |
| nie mają osobowości prawnej | mogą być jednoosobowe |
| za zobowiązania tych spółek wspólnicy odpowiadają majątkiem osobistym solidarnie ze spółką | posiadają osobowość prawną |
| prowadzenie spraw i reprezentacja ma charakter osobisty | wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki |
| wspólnicy mają co do zasady równe prawa niezależnie od wniesionego wkładu | prowadzeniem spraw i reprezentowanie spółki zajmuje się specjalny organ-zarząd |
| uprawnienia wspólnika zależą od wartości wniesionego wkładu |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: SPÓŁKA CYWILNA
ORGANIZACJA I FUNKCJONOWANIE:
- uregulowana jest w kodeksie cywilnym
- jest to umowa na podstawie której wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów
SPÓŁKA CYWILNA NIE JEST PODMIOTEM PRAWA, NIE POSIADA:
- osobowości prawnej
- zdolności prawnej ani zdolności do czynności prawnych
Spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą. Przedsiębiorcami mogą być wspólnicy spółki cywilnej.
Spółka cywilna powstaje w drodze umowy zawartej przez 2 lub więcej osób fizycznych lub prawnych. Umowa powinna być zawarta w formie pisemnej dla celów dowodowych. Podstawowy obowiązek wspólników to obowiązek wniesienia wkładów. Wkładem mogą być:
- pieniądze
- rzeczy ruchome i nieruchomości
- różnego rodzaju prawa
- usługi oraz praca wspólnika
Wskazane jest aby umowa zwierała wartość wkładów. Jeżeli wartość nie została w umowie określona, domniemywa się, że wkłady są równe. Jeżeli przedmiotem wkładu jest nieruchomość umowa spółki wymaga aktu notarialnego.
SPÓŁKA NIE MA SWOJEGO MAJĄTKU – MAJĄTEK TEN JEST OBJĘTY WSPÓŁWŁASNOŚCIĄ ŁĄCZNĄ WSPÓLNIKÓW.
Cechy współwłasności łącznej:
- jest ściśle związana ze stosunkiem spółki
- dopóki spółka istnieje nie można żądać podziału majątku
- wspólnik nie może rozporządzać swoim udziałem w majątku
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄZANIA SPÓŁKI:
Wspólnicy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność ta jest:
- osobista – wspólnicy odpowiadają całym majątkiem zarówno wniesiony do spółki jak i pozostałym
- solidarna
Zasad odpowiedzialności nie można zmienić w umowie.
PROWADZENIE SPRAW I REPREZENTACJA:
- prowadzenie spraw spółki dotyczy wewnętrznych stosunków między wspólnikami
- reprezentacja spółki – składanie oświadczeń woli w imieniu wspólników
- kwestie prowadzenia spraw i reprezentacji może regulować umowa
- jeżeli umowa nie reguluje zasady są następujące:
1. każdy ze wspólników ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki
2. każdy wspólnik może samodzielnie prowadzić sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki (zwykły zarząd)
3. sprawy przekraczające zwykły zarząd wymieniają uchwały wspólników. To samo dotyczy sytuacji, gdy przed zakończeniem prowadzenia przez wspólnika sprawy nie nieprzekraczającej zwykłego zarządu inny wspólnik zgłosi sprzeciw
4. każdy wspólnik może dokonać czynności nagłej
Jeżeli umowa nie stanowi inaczej zakres uprawniania do reprezentacji jest taki sam jak zakres do prowadzenia spraw spółki.
UDZIAŁ W ZYSKACH I STRATACH:
- zasadą jest równy udział w zyskach i stratach niezależnie od wkładu
- umowa może stanowić inaczej np:
- uzależnić udział w zysku od wkłady
- ustalić udział w inny sposób abstrahując od wielkości wkładów
- zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach
- nie wolno wyłączyć wspólnika od udziału w zysku
- wyłączenie udziału w startach ma wyłącznie skutek wewnętrzny
ZMIANA SKŁADU SPÓŁKI:
- nie jest dopuszczalne zbycie członkostwa w spółce cywilnej
- zmian składu może polegać na:
- przystąpieniu nowego wspólnika
- wystąpieniu wspólnika (wypowiedzenie, śmierć)
- wstąpieniu spadkobiorców zmarłego jeżeli umowa to przewiduje
Wypowiedzenie jest dopuszczalne:
- jeżeli umowa została zawarta na czas nieoznaczony – na 3 miesiące przed końcem roku obrachunkowego
- z ważnych powodów – bez zachowania terminów
ROZWIĄZANIE SPÓŁKI:
przyczyny:
- porozumienie stron
- upływ czasu na który umowa została zawarta lub zajście warunku rozwiązującego umowę
- wyrok sądu wydany z ważnych powodów na żądanie wspólnika
- pozostanie jednego wspólnika
- ogłoszenie upadłości wspólnika
Od chwili rozwiązania do majątku spółki stosuje się przepisy o współwłasnościach w częściach ułamkowych. Z majątku spółki spłaca się jej długi, Z powstałego majątku zwraca się wkłady. Nadwyżkę dzieli się między wspólników w takim stosunku w jakim uczestniczyli w zyskach.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: SPÓŁKA JAWNA
Spółka jawna jest osobową spółką handlową uregulowaną w kodeksie spółek handlowych. Przepisy dotyczące tej spółki mają szczególne znaczenie gdyż mają zastosowanie także do innych spółek osobowych w takim zakresie w jakim nie są one regulowane.
Spółka jawna jest ułomną osoba prawną, posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. Jest przedsiębiorcą, jest wpisana do rejestru przedsiębiorców i powstaje z chwilą wpisu do rejestru.
PODSTAWOWE RÓŻNICE POMIĘDZY SPÓŁKĄ JAWNĄ A SPÓŁKĄ CYWILNĄ TO:
spółka cywilna nie ma zdolności prawnej ani zdolności do czynności prawnych, a jawna je posiada
cywilna nie jest przedsiębiorcą, a jawna jest
cywilna nie jest wpisywana do rejestru przedsiębiorców, a jawna jest
jawna działa pod własną firmą, a cywilna nie
celem jawnej jest wyłącznie prowadzenie przedsiębiorstwa, a cywilnej każdy cel gospodarczy
POWSTANIE SPÓŁKI:
- powstaje w drodze umowy lub przekształcenia z innej spółki
- umowa zawarta na piśmie pod rygorem nieważności
- wpis do rejestru przedsiębiorców ma charakter obligatoryjny i konstytutywny
ELEMENTY UMOWY:
- firma, siedziba spółki
- przedmiot działalności spółki
- określenie wkładów wniesionych przez każdego wspólnika i ich wartość
- czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
*zmiana postanowień umowy spółki wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba, że umowa stanowi inaczej
FIRMA SPÓŁKI MUSI ZAWIERAĆ:
- nazwiska lub firmy wszystkich wspólników albo
- nazwisko lub firmę jednego albo kilku wspólników
- dodatkowe oznaczenie „spółka jawna” (sp.j.)
WKŁADY:
- każdy ze wspólników musi wnieść do spółki wkład
- wkład może być pieniężny lub niepieniężny
- przedmiotem wkładu niepieniężnego może być własność, nieruchomości, ruchomości, inne prawa majątkowe
MAJĄTEK SPÓŁKI:
- stanowi mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia
- jest wyodrębniony od majątku wspólników
- udział w zyskach i stratach – po równo, chyba, że umowa stanowi inaczej
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄZANIA SPÓŁKI JEST:
- osobista
- solidarna
- subsydiarna (pomocnicza)
SUBSYDIARNOŚĆ
oznacza, że wierzyciel spółki może prowadzić egzekucje z majątku wspólnika w przypadku gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna
- osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki przed dniem jej przystąpienia
- zasad odpowiedzialności za zobowiązania spółki nie można zmienić umową
PROWADZENIE SPRAW SPÓŁKI:
- może uregulować je umowa
- nie można powierzyć prowadzenia spraw spółki osobom trzecim z wyłączeniem wspólników
- dopuszczalne jest wyłączenie niektórych wspólników od prowadzenia spraw spółki, prawa tego może także pozbawić wspólnika sąd
- zasady kodeksowe – jeżeli umowa nie stanowi inaczej zasady prowadzenia spraw spółki są analogiczne ja w przypadku spółki cywilnej
REPREZENTACJA SPÓŁKI:
- są inne zasady reprezentacji niż w spółce cywilnej
- zasady kodeksowe:
- każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę
- prawo reprezentacji dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych
- nie można ograniczyć prawa reprezentacji ze skutkiem wobec osób trzecich
- w umowie można:
- wyłączyć niektórych wspólników od reprezentacji spółki w całości
- wprowadzić reprezentację łączną
- imiona i nazwiska wspólników uprawnionych do reprezentacji oraz sposób reprezentacji ujawnia się w rejestrze przedsiębiorców
ROZWIĄZANIE SPÓŁKI – PRZYCZYNY:
- przewidziane w umowie
- jednomyślna uchwała wszystkich wspólników
- ogłoszenie upadłości spółki
- śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości
- wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika
- prawomocne orzeczenie sądu
LIKWIDACJA SPÓŁKI:
- następuje w przypadku jej rozwiązania
- likwidatorami są wszyscy wspólnicy
- w trakcie likwidacji firmy spółki dodaje się wyrażenie „w likwidacji”
CELEM LIKWIDACJI JEST:
- zakończenie bieżących interesów spółki
- ściągnięcie wierzytelności
- wypłacenie zobowiązań
- upłynnienie majątku spółki
- podział majątku spółki pomiędzy wspólników a w razie braku majątku rozdzielenie pomiędzy wspólników istniejącego niedoboru
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: SPÓŁKA PARTNERSKA
- spółka partnerska to spółka osobowa utworzona przez wspólników w celu wykonywania określonego wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własna firmą
- może być utworzona wyłącznie przez osoby fizyczne uprawione do wykonywania wolnego zawodu
- przykłady wolnych zawodów: lekarz, radca prawny, biegły rewident, pielęgniarka
- zamknięty katalog tych zawodów zawarty jest w kodeksie spółek handlowych
ODPOWIEDZIALNOŚĆ PARTNERÓW:
- inna jest odpowiedzialność za zobowiązania związane z wykonywaniem wolnego zawodu, a inna za pozostałe zobowiązania
- partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki
- odpowiedzialność za inne zobowiązania (nie związane z wykonywaniem wolnego zawodu ) jest taka sama jak w spółce jawnej
STOSOWANIE PRZEPISÓW O SPÓŁCE JAWNEJ:
- zasadą jest stosowanie w spółce partnerskiej przepisów o spółce jawnej, chyba, że umowa stanowi inaczej
- istnieje jednak wiele różnic między spółką partnerską a jawną
FIRMA MUSI ZAWIERAĆ:
- nazwisko przynajmniej jednego partnera
- oznaczenia wolnego zawodu wykonywanego w spółce
- dodatkowe oznaczenie np: „partner” „spółka partnerska”
UMOWA:
- musi być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności
- musi zawierać m.in. określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce
ZARZĄD:
- jeżeli umowa nie stanowi inaczej prowadzenie spraw spółki i reprezentowanie jej uregulowane są podobnie jak w spółce jawnej
- umowa może przewidywać powołanie zarządu w którego skład mogą wejść partnerzy lub osoby spoza spółki
- do zarządu stosuje się przepisy o zarządzie w spółce z o.o.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: SPÓŁKA KOMANDYTOWA
-jest to spółka handlowa, osobowa
- uregulowana w kodeksie spółek handlowych
- 2 rodzaje wspólników: komandytariusz i komplementariusz (z każdego musi być co najmniej jeden)
- pozycja komplementariusza jest inna niż komandytariusza
| komplementariusz | Komandytariusz |
|---|---|
| ponosi odpowiedzialność za zobowiązania całym swoim majątkiem | odpowiada tylko do wysokości tzw. Sumy komandytowej |
| jest wspólnikiem aktywnym | jest wspólnikiem biernym |
| prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją | nie prowadzi spraw spółki i nie reprezentuje jej |
| "wnosi kapitał i oczekuje zysku" |
UMOWA:
- zawarta w formie aktu notarialnego
- musi zawierać oznaczony kwotowo zakres odpowiedzialności każdego z komandytariuszy (suma komandytowa)
- wkład komandytariusza nie może polegać na świadczeniu usług, chyba, że wartość innych wnoszonych przez niego wkładów nie jest niższa od sumy komandytowej
FIRMA:
- musi zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy (lub firmę) i dodatkowe oznaczenie spółka komandytowa (sp.k.)
np.: Jan Kowalski i spółka sp.k.
Jan Kowalski – komplementariusz
Jan Nowak – komandytariusz
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄZANIA:
- komplementariusze ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania jak wspólnicy spółki jawnej
- komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki do wysokości sumy komandytowej
PROWADZENIE SPRAW SPÓŁKI:
- jeżeli umowa nie stanowi inaczej sprawy spółki prowadzą komplementariusze na zasadach analogicznych jak w spółce jawnej
- dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd wymaga jednak zgody komandytariusza
- komandytariusz ma prawo nadzoru nad działalnością spółki
REPREZENTACJA SPÓŁKI:
- spółkę reprezentują komplementariusze
- komandytariusz może reprezentować spółkę tylko jako pełnomocnik
- jeżeli komandytariusz dokona czynności w imieniu spółki nie ujawniając pełnomocnictwa odpowiada wobec osób trzecich za skutki tej czynności bez ograniczenia
PODZIAŁ W ZYSKU I UDZIAŁ W STRATACH:
-komandytariusz – uczestniczy w zysku proporcjonalnie do wniesionego wkładu
- uczestniczy w starcie tylko do wartości wniesionego wkładu
ROZWIĄZANIE SPÓŁKI:
- przyczyny są takie samie jak w spółce jawnej
- śmierć komandytariusza nie jest przyczyną rozwiązania spółki komandytowej
SPÓŁKA Z O.O. JAKO WSPÓLNIK SPÓŁKI KOMANDYTOWEJ:
- osoba fizyczna może otworzyć sp. z o.o. a następnie związać z tą spółką spółkę komandytową
np.: Alfa sp.z o.o. (Jana Kowalskiego) + Jan Kowalski komandytariusz = Alfa sp.z o.o. sp.k.
- ma to korzyści podatkowe
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: SPÓŁKA KOMANDYTOWO-AKCYJNA
-jest spółką handlową, osobową
- jest w niej silny ładunek „kapiatłowości”
- uregulowana w KSH
- nieco zbliżona do spółki komandytowej
- występują 2 rodzaje wspólników: komplementariusz i akcjonariusz (minimum po jednym)
- ich pozycje są zupełnie inne
| komplementariusz | akcjonariusz |
|---|---|
| ponosi odpowiedzialność za zobowiązania całym swoim majątkiem | wnosi wkład za który otrzymuje akcje |
| jest wspólnikiem aktywnym | nie odpowiada za zobowiązania spółki |
| prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją | jest bierny |
| nie prowadzi spraw i nie reprezentuje spółki |
STOSOWANIE PRZEPISÓW:
w sprawach nieuregulowanych do spółki komandytowo-akcyjnej stosuje się:
- w zakresie stosunku prawnego komplementariuszy zarówno miedzy sobą jak i wobec akcjonariuszy i wobec osób trzecich, a także wkładów bez wkładu na kapitał zakładowy – stosuje się przepisy dotyczące spółki jawnej
POWSTANIE SPÓŁKI:
- umowa zastąpiona przez statut – forma aktu notarialnego
- kapitał zakładowy minimum 50 000
- komplementariusze i akcjonariusze wnoszą wkłady
- akcjonariusz za wkład otrzymuje akcje
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄZANIA SPÓŁKI:
- komplementariusz jak w spółce jawnej
- akcjonariusz nie ponosi
PROWADZENIE SPRAW SPÓŁKI:
- prowadzą komplementariusze
- może być utworzona rada nadzorcza (sprawująca stały nadzór nad działalnością spółki)
- jeżeli jest powyżej 25 akcjonariuszy to musi być utworzona rada nadzorcza
- istnieje walne zgromadzenie w którym uczestniczą komplementariusze i akcjonariusze
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TEMAT: SPÓŁKA Z OGRANICZONA ODPOWIEDZILANOŚCIĄ
- to spółka kapitałowa
- posiada osobowość prawną
- wspólnicy nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki
POWSTANIE SPÓŁKI:
- może być założona przez jedną lub więcej osób fizycznych lub prawnych
- jednoosobowa sp. z o.o. nie może być założona przez inną jednoosobową sp. z o.o.
- składa się z:
1. zawarcia umowy
2. wniesienia wkładów
3. powołania zarządu i ustanowienia organu nadzoru jeśli jest wymagany
4. wpis do rejestru
- umowa spółki wymaga formy aktu notarialnego
- umowa spółki powinna zawierać:
1. firmę i siedzibę
2. przedmiot działalności
3. wysokość kapitału zakładowego
4. określenie czy wspólnik może mieć więcej niż 1 udział
5. liczbę i wartość nominalną udziałów wspólników
6. czas trwania spółki jeżeli jest oznaczony
- od 01.01.2012 możliwe będzie zawarcie umowy sp. z o.o. poprzez wykorzystanie wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym i opatrzenia go podpisem elektronicznym
- każdy wspólnik musi wnieść wkład (pieniężny lub nie) ale nie może nim być praca i usługi wspólnika
- wkład niepieniężny musi być szczegółowo opisany w umowie
- z momentem zawraca umowy powstaje tzw. spółka w organizacji
- spółka w organizacji jest ułomną osobą prawną
- z chwilą wpisu do rejestru spółka w organizacji staje się sp. z o.o. i uzyskuje osobowość prawną
KAPITAŁ ZAKŁADOWY (UDZIAŁY):
- to liczbowo oznaczona kwota stanowiąca zsumowanie wartości udziałów wspólników
- odpowiada wartości majątku którego spółka zobowiązuje się nie rozdzielać między wspólników
- jest wielkością rachunkową
- musi wynosić minimum 5 000 zł
- dzieli się na udziały
- zazwyczaj w umowie spółki przyjmuje się podział na udziały o równej wartości – wówczas każdy wspólnik może mieć więcej udziałów
- możliwy jest podział kapitału na udziały o nierównej wartości
- udziały są obejmowane przez wspólnika w zamian za wnoszone wkłady
- minimalna wartość udziału to 50 zł
- udziały mogą być przedmiotem obrotu
- umowa zbycia i zastawienia udziału wymaga formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi
- umowa spółki może uzależnić zbycie udziału od zgody spółki lub ograniczyć w inny sposób
- tego typu rozwiązanie jest bardzo często stosowane zwłaszcza w małych spółkach
- możliwe jest np. wprowadzenie prawa pierwokupu na rzecz pozostałych wspólników
UDZIAŁY:
- nie jest dopuszczalne wyłączenie zbywalności udziałów
- umowa może ograniczyć lub wyłączyć wstąpienie do spółki spadkobierców na miejsce wspólnika, w takim wypadku konieczne jest wskazanie warunków spłaty spadkobierców niewstępujących do spółki
PRAWA I OBOWIĄZKI WSPÓLNIKÓW:
- członkostwo w sp. z o.o. wiąże się z posiadaniem praw i obowiązków
- klasyfikuje się je jako: prawa (obowiązki) korporacyjne (organizacyjne) i majątkowe
| korporacyjne | majątkowe |
|---|---|
| zapewniają wspólnikom wpływa na funkcjonowanie spółki | maja na celu bezpośrednie uzyskanie korzyści majątkowych |
| prawo do uczestniczenia w zgromadzeniu wspólników i głosowania | obowiązki wiążą się z bezpośrednim majątkowym obciążeniem wspólnika |
| prawo do nadzoru nad działalnością | prawo do udziału w zysku |
| prawo do zaskarżania uchwał | prawo do rozporządzania udziałem |
| prawo do objęcia podwyższonego kapitału zakładowego | |
| prawo do kwoty likwidacyjnej |
PRAWO DO UCZESTNICZENIA W ZGROMADZENIU WSPÓLNIKÓW I GŁOSOWANIA:
- każdy ma prawo uczestniczyć i głosować
- możliwe jest głosowanie osobiste lub przez pełnomocnika (chyba, że umowa ogranicza korzystanie z pełnomocnika)
- na jeden udział o równej wartości przypada jeden głos
- umowa może wprowadzić udziały uprzywilejowane – maksymalnie 3 głosy na udział
- jeżeli udziały mają równa wartość to na każde 10 zł wartości udziału przypada 1 głos – takie udziały nie mogą być uprzywilejowane co do głosu
PRAWO NADZORU:
- każdy wspólnik może w każdym czasie przeglądać księgi i dokumenty spółki, sporządzać bilans dla swego użytku lub żądać wyjaśnień od zarządu
- indywidualna kontrola wspólników może być ograniczona lub wyłączona w przpadku ustanowienia organu nadzoru
PRAWO ZASKARŻANIA UCHWAŁ:
- uchwała sprzeczna z ustawą może być zaskarżona do sądu powództwem o stwierdzenie nieważności
- uchwała sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interes spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika może być zaskarżona do sądu powództwem o uchylenie uchwały
- prawo zaskarżenia uchwał przysługuje wspólnikom jeżeli spełniają dodatkowe warunki (np. głosowanie przeciw uchwale i zgłoszenie sprzeciwu)
PRAWO DO UDZIAŁU W ZYSKU:
- wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników
- jeżeli umowa nie stanowi inaczej zysk dzieli się w stosunku do udziałów
- możliwe jest wprowadzenie udziałów uprzywilejowanych co do dywidendy
OBOWIĄZKI WSPÓLNIKA:
- lojalność
- wniesienie wkładu
- wniesieni dopłat (!!! na egz!!! bo tylko dla sp. z o.o.)
umowa sp. z o.o. może zobowiązywać wspólników do dopłat w granicach liczbowo oznaczonej wysokości w stosunku do udziałów
- dopłaty są nakładane równomiernie w stosunku do udziałów
- wysokość i terminy dopłat oznaczone są uchwałą wspólników
- dopłaty są wewnętrzną pożyczką zaciąganą przez spółkę od wspólników, mogą być zwracane
ORGANY SPÓŁKI:
- sp. z o.o. jako osoba prawna działa przez swoje organy
- są nimi:
- zarząd
- zgromadzenie wspólników
- rada nadzorcza (nie w każdej spółce)
- komisja rewizyjna (nie w każdej spółce)
- dwa ostatnie organy wstępują tylko w niektórych spółkach
ZARZĄD – UWAGI OGÓLNE:
- jest organem wykonawczym spółki
- prowadzi sprawy spółki oraz reprezentuje ją
- jest organem jednoosobowym lub kolegialnym
- w skład mogą wchodzić wspólnicy lub osoby spoza ich grona (spoza spółki)
CZŁONKOWIE ZARZĄDU:
- powoływani i odwoływani są uchwałą wspólników, chyba, że umowa stanowi inaczej
- członek pełni swoją funkcje jeden rok, umowa może przewidywać inną kadencję, jak również wprowadzić zasadę powoływania na czas nieokreślony
- mandat członka wygasa w skutek śmierci, rezygnacji albo odwołania ze składu zarządu
- może być w każdym czasie odwołany uchwałą wspólników
ZADANIA ZARZĄDU:
- podejmowanie decyzji dotyczących prowadzenia spraw spółki
- reprezentacja spółki na zewnątrz
ZARZĄD JEDNOOSOBOWY:
- w przypadku tym jedyny członek zarządu sam prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją na zewnątrz
ZARZĄD WIELOOSOBOWY – PROWADZENIE SPRAW:
- każdy członek zarządu ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki
- samodzielnie członek zarządu może prowadzić sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki
- w sprawach przekraczających ten zakres lub w przypadku sprzeciwu innego członka konieczna jest uchwała zarządu powzięta bezwzględną większością głosów
ZARZĄD WIELOOSOBOWY – REPREZENTACJA:
- zakres – prawo do reprezentacji spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych, prawa tego nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich
- sposób – do składania oświadczeń woli w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie 2 członków zarządu spółki albo jednego członka zarządu wraz z prokurentem – nie ogranicza to praw prokurentów
- umowa może przewidywać odmienny sposób reprezentacji – samoistna, łączna, wszystkich członków, niektórzy członkowie samoistna inni łączna
UMOWY Z CZŁONKAMI ZARZĄDU:
- w umowie miedzy spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników
- członek zarządu nie może zajmować się interesami konkurencyjnymi
ORGAN NADZORU:
- w sp. z o.o. można powołać specjalny organ nadzoru - rade nadzorczą lub komisję rewizyjną albo oba te organy
- w spółkach w których kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500 000 zł, a wspólników jest więcej niż 25, jeden z tych organów musi być ustanowiony
RADA NADZORU – SKŁAD:
- składa się co najmniej z 3 członków powoływanych i odwoływanych uchwałą wspólników, umowa może przewidywać inny sposób powoływania i odwoływania członków rady
- członków rady powołuje się na rok chyba, że umowa stanowi inaczej, mogą być odwoływani w każdym czasie
RADA NADZORCZA – ZADANIA:
- stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności
- szczególne obowiązki rady nadzorczej:
- ocena sprawozdań z działalności spółki oraz finansowego, wniosków zarządu dotyczących podziału zysku lub pokrycia straty, składanie zgromadzeniu wspólników pisemnego sprawozdania z tej oceny
- rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji staniu majątku spółki
- umowa spółki może rozszerzyć uprawnienia rady nadzorczej w szczególności wprowadzić obowiązek uzyskiwania zgody przez zarząd na dokonanie określonych czynności oraz przekazać radzie prawo zawieszenia z ważnych powodów poszczególnych lub wszystkich członków zarządu
KOMISJA REWIZYJNA
- skład i kadencja jest taka sama jak w radzie nadzorczej
- komisja jest organem który nie sprawuje stałego nadzoru a jedynie ocenia sprawozdani i wnioski
- w spółce w której nie ma rady nadzorczej umowa może jednak poszerzyć zadania komisji rewizyjnej
ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW
- uchwały wspólników są podejmowane na zgromadzeniu wspólników
- zgromadzenie wspólników jest to najwyższy organ spółki w skład którego wchodzą wspólnicy
- uchwały mogą być podjęte bez odbycia zgromadzenia jeżeli wszyscy wspólnicy wyrażają na piśmie zgodę na postanowienie które ma być powzięte albo na głosowanie pisemne
ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW – ZADANIA:
uchwały zgromadzenia wymagają m.in.:
- rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdania zarządu z działalności spółki, sprawozdania finansowego za ubiegły rok
- zbycia lub wydzierżawienia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego
- nabycie lub zbycie nieruchomości lub udziału w nieruchomości, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej
ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW – RODZAJE:
- zwyczajne i nadzwyczajne
- przedmiotem zgromadzenia zwyczajnego jest rozliczenie poprzedniego roku obrotowego
- zwoływane jest w razie potrzeby
ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW – FUNKCJONOWANIE:
- zgromadzenie zwołuje zarząd w szczególnych wypadkach może to zrobić rada nadzorcza lub komisja rewizyjna, zwołania zgromadzenia mogą domagać się także wspólnicy
- zgromadzenie zwołuje się listami poleconymi lub poczta kurierską minimum 2 tygodnie przed jego odbyciem, w zaproszeniu podaje się dzień, godzinę, miejsce i szczegółowy porządek obrad
- uchwały zapadają bezwzględną większością głosów, chyba, że kodeks albo umowa stanowi inaczej
ZMIANA UMOWY SPÓŁKI
- wymaga uchwały wspólników zaprotokołowanej notarialnie oraz wpisu do rejestru
- podwyższenie kapitału spółki może wystąpić na 2 sposoby: poprzez zmianę umowy lub na postawie postanowienia umowy przewidującej możliwość podwyższenia kapitału o określoną kwotę w określonym terminie
- podwyższenie kapitału może nastąpić poprzez podwyższenie wartości istniejących udziałów lub ustanowienie nowych
PODWYŻSZENIE KAPITAŁU – ZASADA PIERWSZEŃSTWA
- dotychczasowym wspólnikom przysługuje prawo pierwszeństwa w objęciu udziałów wytworzonych w wyniku podwyższenia, chyba, ze uchwała o podwyższeniu lub umowa stanowią inaczej
- podwyższenie kapitały zgłaszane jest do rejestru i następuje z chwilą wpisu
- obniżanie kapitału wymaga zachowania szczególnego trybu
ROZWIĄZANIE I LIKWIDACJA
* rozwiązania powodują:
- przyczyny przewidziane w umowie
- uchwała wspólników o rozwiązaniu lub przeniesieniu siedziby spółki za granicę (forma aktu notarialnego)
- ogłoszenie upadłości spółki
- inne przyczyny (wyrok lub postanowienie sądu o rozwiązaniu)
* po zajściu przyczyn rozwiązania następuje likwidacja spółki zmierzająca do spieniężenia jej majątku, spłaty długów oraz podziału pozostałego majątku pomiędzy wspólników
TEMAT: SPÓŁKA AKCYJNA
- jest najbardziej kapitałową i najbardziej skomplikowaną pod względem organizacji
- forma właściwa do prowadzenia działalności w dużym i wielkim rozmiarze
POWSTANIE SPÓŁKI
Spółka akcyjna może być zawiązana przez 1 lub większą liczbę osób. do powstania spółki wymaga się:
- zawiązania spółki w tym podpisania statutu przez założycieli
- wniesienia przez akcjonariuszy wkładów na pokrycie kapitału zakładowego (przy czym nie ma obowiązku pokrycia całego kapitału przed zarejestrowaniem spółki)
- ustanowienia zarządu i rady nadzorczej
- wpisu do rejestru
Statut spółki sporządzany jest w formie aktu notarialnego. Treść statutu jest określona w kodeksie i swoboda stron w jego kształtowaniu jest znacznie mniejsza niż w przypadku sp. z o.o.
Firma spółki może być obrana dowolnie jednak musi zawierać dodatkowe oznaczenie „spółka akcyjna”.
Kapitał zakładowy spółki akcyjnej musi wynosić minimum 100 000 zł , może być pokrywany wkładami pieniężnymi lub niepieniężnymi. Jeśli są wnoszone wkłady niepieniężne koniczne jest spełnienie dodatkowych wymagań.
Zawiązanie spółki następuje z chwilą objęcia wszystkich akcji. Z tą chwilą powstaje tzw. „spółka w organizacji”. W momencie wpisu do rejestru spółka uzyskuje osobowość prawną.
AKCJE
Akcje są papierem wartościowym ucieleśniającym prawa udziałowe przysługujące akcjonariuszowi w zamian za wnoszony do spółki wkład.
Pojęciem akcji określa się także ogół uprawnień udziałowych.
PODSTAWOWY PODZIAŁ AKCJI:
akcje imienne
w dokumentach akt imiennych wskazane jest imię, nazwisko lub firma posiadacza
akcje na okaziciela
w dokumentach akcji na okaziciela nie jest wskazana osoba której przysługuje akcja
Rozróżnienie powyższe ma istotne konsekwencje odnoszące się do wydawania akcji, możliwość ograniczenia ich zbywalności itp.
Akcje imienne mogą być uprzywilejowane np. co do głosu, dywidendy itp.
Akcje są zbywalne. Przeniesienie akcji imiennej wymaga pisemnego oświadczenia zbywcy na dokumencie akcji lub w odrębnym dokumencie oraz przeniesienia dokumentu akcji.
Akcje na okaziciela przenosi się przez wydanie dokumentu akcji nabywcy.
Statut może uzależnić rozporządzanie akcjami imiennymi od zgody spółki lub w inny sposób ograniczyć możliwość rozporządzania takimi akcjami. Nie można natomiast ograniczyć w statucie możliwości rozporządzania akcjami na okaziciela.
PRAWA I OBOWIĄZKI AKCJONARIUSZY
- jedynym obowiązkiem akcjonariusza jest obowiązek wniesienia wkładu. W spółce akcyjnej nie występuje obowiązek wnoszenia dopłat
- prawa akcjonariuszy są podobne do praw wspólnika sp. z o.o.
ORGANY SPÓŁKI
w każdej spółce akcyjnej muszą funkcjonować:
zarząd
organizacja i kompetencje zarządu w spółce akcyjnej są podobne do zarządu w sp. z o.o. Może być jednoosobowy lub kolegialny. A jego członkowie są powoływani i odwoływani przez radę nadzorczą. Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją na zewnątrz. Zasady reprezentacji są takie same jak w sp. z o.o.
rada nadzorcza
zasady organizacji rady nadzorczej są podobne do tych w sp. z o.o. przy czym kompetencje rady nadzorczej w spółce akcyjnej są szersze
walne zgromadzenie
jest najwyższym organem spółki akcyjnej. Pełni ono funkcje podobne jak zgromadzenie wspólników w sp. z o.o. Zasady zwoływania o odbywania walnego zgromadzenia są bardziej skomplikowane niż w sp. z o.o.
Uchwały walnego zgromadzenia wymagają zawsze protokołowania przez notariusza.