(ciąg dalszy o rudach miedzi)
1 czynna kopalnia w Bukowie eksploatuje Rudy w Polsce.
Odpady dolomity są wyko wykorzystywane to wypełniania wyrobisk górniczych, i część z nich jest wzięta na powierzchnię, używane również do budowy dróg i produkcji cementu. Są to odpady grubo i średnio uziarnione. Procesy przeróbki to przede wszystkim procesy rozdrabniania i przesiewania ( tu nie powstają odpady),wzbogacanie grawitacyjne (odpady średnio uziarnione są tworzone i użyte jak odpady wspomniane powyżej)
To się rozdrabnia ( te rudy), potem flotacja- procesy fizyko chemiczne otrzymuje się coś bogatego w cynk i ołów.
Otrzymujemy koncentraty kolektywne selektywna flotacja nastawiona na każdy rodzaj metalu oddzielnie.
Co to flotacja?
Ziarna lekkie idą ku górze, ciężkie opadają na dno. Pęcherzyki gazu to czynnik wynoszący te ziarna.
Te odpady są w postaci szlamu, zawiesiny co z nimi robić? Jest w nich 90 % wody procesy odwadniania w prasach, ale ich trzeba byłoby dużo ( kosztowne, dużo energii i miejsca), więc odpady idą na składowisko staw osadowy.
Odpady parują i infiltrują do podłoża. Teraz nie, bo woda nie może tak dowolnie przenikać do podłoża
Te odpady przez 1983r. używane były jako nawóz, ale ponieważ w tych odpadach był cynk, ołów i kadm to już nie są używane, bo te związki kumulują się w glebie. Używane do:--niwelacji terenu i szkód górniczych (osiadanie powierzchni terenu na skutek eksploatacji podziemnej)
-- do produkcji cementu
-- jako frakcja piaskowa do produkcji betonów
-- podsadzka- mieszanina surowców, którymi wypełnia się puste przestrzenie. Sporządzona z odpadów poflotacyjnych. Łączy się to z cementem (surowiec wiążący)
-- jako sorbent w procesach odsiarczania spalin, przede wszystkim w koksowniach.
Koncentraty metali kierowane są do hut. Huta cynku produkuje cynk w procesach hydrometalurgicznych.
Cynk metaliczny jakie odpady?
-ścieki poddawane oczyszczaniu chemicznemu
-pyły cynkonośne, kierowane wraz z innymi odpadami do pieców pirometalurgicznych, z tych pyłów cynk, a w tym procesie żużel jest produkowany i znów pyły ( uwalniają się z urządzeń do oczyszczania powietrza), poddawane grudkowaniu lub brykietowaniu ( bo są drobne i się roznoszą). Żużle zawierające cynk są wykorzystane jako kruszywo do betonu.
Odpady z hutnictwa żelaza
Rudy żelaza były w okolicach Częstochowy, są w okolicach Suwałk, nie eksploatowane z powodów politycznych.
Korzystamy z importowanych rud ( ze Szwecji najlepsze, i z Brazylii). Dawne odpady z wydobycia leżą na hałdach. We wszystkich rudach powstają żużle.
żużle= zanieczyszczenia mineralne pochodzą z rudy lub surowców złomowych. Rudy żelaza mają tylko kilka procent żelaza.
Żużel powstaje w postaci „Korzucha na mleku”. Substancja wypływa na powierzchnię i musi być zebrana.
surówka- wzbogacane rudy żelaza
Żużel, pyły lub szlamy żelazo nośne, zgorzelina- powstaje w trakcie wacowania blach albo ciągnięcia drutów, tłoczenia rur.
Wymurówka z pieców (kolejny odpad)
2 rodzaje żużli:
-wielkopiecowe z produkcji surówki
-martenowskie.
Topnik- obniża temperaturę topnienia surowca, który wchodzi w skład żużla.(np. wapń lub dolomity). Oba te składniki są korzystne. Tlenki wapnia łączą tlenki siarki, które są uwięzione w żużlu, który zawiera krzemionkę i resztkowe ilości żelaza.
Żużle
- granulowane- jak je wylewamy na płytę i chłodzimy wodą.
-kawałkowe- chłodzone wyłącznie powietrzem. Zawierają stopy metalu. Może być kwaśny lub zasadowy. Kwaśny zawiera dużo krzemionki, a zasadowy wapnia.
-pumeksowy-żużel chłodzony sprężonym powietrzem.
Żużel wielkopiecowy na składowiska na co najmniej 6 miesięcy. Kawały żużla ulegają samoistnemu rozkładowi, trzeba wyciągać stopy żelaza.
Żelazo wyciąga się magnetycznie separacja
Wykorzystanie żużla:
- jako tworzywo drogowe
- materiał konstrukcyjny
-do pustaków
-jako wapno nawozowe.
Żużle hutnicze i stalowe jako surowce do produkcji cementu. Im ma więcej żelaza tym jest bardziej wytrzymały.
pyły:
-brykietowanie
szlamy kierowane do osadników betonowych, ulegają odwodnieniu poprzez parowanie.
zgorzelina- dodawana przy produkcji surówki.