INTEGRACYJNE WYCHOWANIE PRZEDSZKOLNE

I wykład

Integracja – włączanie elementu do całości, scalenie, jest wielowymiarowa

Podstawowym rodzajem integracji jest: integracja społeczna.

Czynniki integracji:

• obszar administracyjno – prawny ( podpieramy się prawem, by wogóle mówić o integracji)

• cel lub metoda osiągania celu (poszukiwanie jak najlepszych metod, środków, by integracja była pełna)

• problem społeczny lub indywidualny (gotowość wszystkich osób zainteresowanych i po to, by ich zachowania sprzyjały integracji, np. po to, by w ogóle przyjąć integrację, ważna jest postawa rodziców)

• warunek – zadanie (konieczność stworzenia takich warunków integracji, po to, by pomogły one osiągnąć jej jak najwyższy poziom)

• warunki lokalowe

• dobranie odpowiedniego personelu

Cztery opisy integracji (cztery obszary integracji):

1. integracja kulturowa – jej poziom wyznacza: zgodność lub zróżnicowanie wzorów życia rodzinnego

2. integracja normatywna – polega na zgodności norm, wartości całej społeczności (ale jest to niemożliwe)

3. integracja komunikatywna – ważne jest tu: formy, rodzaje i stopień intensywności kontaktów (im częstszy kontakt tym łatwiej o integrację)

4. integracja funkcjonalna – zachodzi na zasadzie wymiany usług, czyli każdy w grupie musi mieć jakąś funkcję, zadanie

- dzieci niepełnosprawne powinne pomagać dzieciom pełnosprawnym, i odwrotnie

Działania prointegracyjne właściwe dla edukacji:

1. kształtowanie tolerancji

2. kształtowanie gotowości do współdziałania

3. zrozumienie swojej odrębności, z zaakceptowaniem inności

4. sharmonizowanie działania wszystkich grup w tej samej przestrzeni

Miarą integracji jest: scalenie całej grupy i akceptacja podgrup, które mają wspólne zainteresowania, cele.

Integrację rozpatrujemy w trzech aspektach:

1. społeczno – etycznego (uznajemy, że niepełnosprawność jest rzeczą względną)

2. prawno – ustawodawczy(dostosowanie prawa do warunków, które zapewniamy dzieciom)

3. psychologiczno – edukacyjnym (tworzenie środowiska, które będzie jak najbardziej odpowiednie każdemu dziecku)

Jak integracja przebiega w różnych krajach?

USA

Stany Zjednoczone – pierwszy system edukacyjny dla wszystkich dzieci, w którym ważną rolę pełnią rodzice. Każde dziecko niepełnosprawne jest obsługiwane przez jeden zespół edukacyjny przedszkola i w skład wchodzą: nauczyciel ogólny, rodzice, dyrektor placówki i w zależności od potrzeb są włączani potrzebni specjaliści.

W prawodawstwie USA wyróżnia się 6 ważnych elementów:

• Bezpłatna, publiczna edukacja – każde dziecko pełnosprawne, czy niepełnosprawne osiąga sukces

• Niedyskryminujące otoczenie – wszystkie dzieci mogą korzystać z edukacji, a dziecko które ma inne potrzeby ma własny program edukacyjny

• Indywidualizacja programu nauczania, indywidualizacja programów nauczania – powołanie zespołu diagnozującego dziecko i wyznaczenie odpowiednich kroków, biorą udział rodzice

• Najmniej ograniczające otoczenie – dostosowywanie warunków do możliwości dzieci, to jest prawo, by dziecko niepełnosprawne mogło uczyć się z dziećmi pełnosprawnymi i by było jak najbardziej samodzielne

W przypadku, gdy dziecko nie radzi sobie nauczyciel otrzymuje pomoc asystenta w sprawie działań wobec dziecka, jak nie ma asystenta przydzielany jest drugi nauczyciel, który daje wsparcie nauczycielowi ogólnemu, a jeżeli pomoc nie jest wystarczająca dla dziecka to dziecku oferowane są zajęcia indywidualne, by mogło wyrównać program (na kilka godzin dziennie). W trudnych przypadkach, gdy funkcjonuje grupa specjalna to przenosi się tam dziecko, by mogło wyrównać zaległości, a po wyczerpaniu się wszystkich możliwości to dziecko przenoszone jest do klasy, grupy specjalnej

W USA bardzo ważną rolę w edukacji odgrywają rodzice. Bez rodziców nie uda się zrobić nic. Rodzice czynnie uczestniczą w życiu dziecka, przedszkolaka. Wszystko musi być przedyskutowane z rodzicami: nauczyciel, technika, specjaliści).

Modele wsparcia nauczyciela:

W sytuacji, gdy do grupy przedszkolnej wlączane jest dziecko niepełnosprawne nuczycielowi przysługuje pomoc:

1. Zostaje powołany zespół edukacyjny – zespół ten podejmuje decyzje, kroki, a zadaniem nauczyciela jest dostosowanie się do potrzeb dziecka, nauczyciel przechodzi odpowiednie szkolenie z zakresu określonej niepełnosprawności

2. Wsparcie wewnątrzgrupowe – polega na pracy dwóch nauczycieli, tyle że zespół określa czy pomoc drugiego nauczyciela jest potrzebna przez cały czas, czy tylko kilka godzin

3. Wsparcie zewnątrzgrupowe – pomoc przydzielana jest tylko w przypadku określonej sytuacji, okazjonalnie , np. wyjście poza teren przedszkola, imprez

Ważne jest, by ta pomoc nie była nadmierna.

W USA kładzie się nacisk na to, by nauczyciele byli przygotowani do pracy z dziećmi niepełnosprawnymi.

Szkolenie nauczycieli polega na tym, aby nie bali się wchodzić do grup zróżnicowanych.

WIELKA BRYTANIA

Edukacja dzieci niepełnosprawnych odbywa się w szkołach masowych. Oni określają specjalne zadania zaspokajania specjalnych potrzeb edukacyjnych dzieci:

1. Dyskusja z rodzicami o sytuacji dziecka

2. Określenie obszaru potrzeb

3. Uzgodnienie strategii zaspokajania potrzeb

4. Ustalenie kryteriów sukcesu

5. Ustalenie terminów wdrażania określonej strategii

6. Rejestrowanie postępów rozwoju

7. Ocena całego procesu

Prawo określa odpowiedzialność dla szkół, placówek.

Ważna rola rodziców w zakresie zaspokajania potrzeb zastosowania właściwego serwisu pomocy ( specjaliści, techniki, metody pracy z dziećmi)

1. Koordynacja oferowanej pomocy

2. Rejestrowanie rezultatów ( zbieranie informacji od wszystkich specjalistów współpracujących z dzieckiem)

3. Gromadzenie dokumentacji

4. Decydowanie o włączaniu innych konsultacji, jeżeli rozwój ma inne zakłócenia

Ważne jest, że odpowiedzialność za rozwój dziecka z trudnościami odbywa się w całej grupie, małych grupkach, ale placówki też same pozyskiwały fundusze od sponsorów na dodatkowe oferty dla dzieci

WŁOCHY

Prawnie każde przedszkole podlega szkole podstawowej. Jeżeli choć jedno dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności to grupa liczy 20 osób, są dwaj nauczyciele i wspólnie ponoszą odpowiedzialność za efekty pracy wszystkich dzieci.

Obowiązuje jeden ramowy plan nauczania, trzeba dostosować go do możliwości dzieci. Prawnie nie ma zapisu, że musi być ścisły kontakt z domem rodzinnym dziecka niepełnosprawnego.

KRAJE III ŚWIATA

Znaczna część dzieci ma dostęp do edukacji, a tym bardziej jeżeli chodzi o dziecko niepełnosprawne. Pomoc dzieci takie otrzymują jedynie w dużych ośrodkach miejskich . Uzależnione jest to od statusu rodziny ( Rosja, Słowacja, Czechy, Japonia, Tajwan ).

II wykład

Temat: współpraca z rodzicami – wspólne rozwiązywanie sytuacji trudnych.

Rozmowy

• Przekazać ważne informacji dotyczące dziecka, grupy

• Spytać rodzica o sytuacjach wychowawczych wymagających interwencji

Jeżeli inicjatorem jest rodzic lub grupa rodziców, to być może chcą:

• Uzyskać informacje o rozwoju swojego dziecka

• Poradzić się nauczyciela w sprawie związanej z rozwojem swojego dziecka, powiedzieć o sowich obawach

• Podzielić się uwagami, np. przekazać informację o dostrzeżonych postępach dziecka, ważnych wydarzeniach w życiu rodziny, które mogą mieć wpływ na dziecko

Nauczyciel musi przed każdym spotkaniem odpowiedzieć sobie:

• Jaki jest cel spotkania z rodzicami?

• Co zamierzam zrobić podczas rozmowy, wysłuchać, poinformować, zapytać, poszukiwać rozwiązania problemu?

• Gdzie zamierzam się spotkać z rodzicem i ile czasu mogę przeznaczyć na spotkanie?

Miejsce spotkania:

• Ma duży wpływ na efekt końcowy spotkania, stanowi informację dla rodzica o szacunku dla niego, zainteresowaniu jego osobą i sprawą.

• Spotkanie na stojąco – sprawia wrażenie przypadkowości i lekceważenia sprawy

• Miejsce zamknięte, miejsce do siedzenia – krzesła ustawione pod kątem do siebie

Rozmowa o dziecku nie może odbywać się w jego obecności ( z wyjątkiem informacji technicznych, np. dziecko się pobrudziło).

Jeżeli rodzic chce się czegoś dowiedzieć o dziecku lub nauczyciel ma się podzielić swoimi spostrzeżeniami należy:

• Zawsze powiedzieć coś dobrego o dziecku

• Być konkretnym i uchronić dziecko od etykietowania

• Mówiąc o brakach, nie zapomnieć o możliwościach i zaletach dziecka

• Nie próbować przepowiadać rodzicowi przyszłości jego dziecka

• Dopytać rodzica, czego oczekiwałby od Ciebie, gdy dzieli się pewną wiedzą o swoim dziecku

• Pamiętać, ze rodzic przede wszystkim sercem przyjmuje wszystkie informacje o swoim dziecku

Jeśli nauczyciel chciałby dowiedzieć się czegoś o dziecku to:

• Powiedzieć rodzicowi, że chcesz zebrać więcej informacji o jego dziecku i koniecznie wyjaśnić, do czego one będą potrzebne

• Zadawać pytania otwarte – zaczynamy od pytań bardziej ogólnych do szczegółowych, od mniej osobistych do coraz bardziej

• Pytać wprost, nie snuć domysłów

• Nie naciskać rodzica, aby odpowiedział, zawsze ma prawo odmówić

III WYKŁAD

Pomoc psychologiczno – pedagogiczna w przedszkolu

Prawo oświatowe

17 listopada 2010 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.

Według rozporządzenia pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana uczniowi w przedszkolu, szkole i placówce polega na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia, wynikających w szczególności:

1. z niepełnosprawności;

2. z niedostosowania społecznego;

3. z zagrożenia niedostosowaniem społecznym;

4. ze szczególnych uzdolnień;

5. ze specyficznych trudności w uczeniu się;

6. z zaburzeń komunikacji językowej;

7. z choroby przewlekłej;

8. z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych;

9. z niepowodzeń edukacyjnych.

10. z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego, kontaktami środowiskowymi;

11. z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych z wcześniejszym kształceniem za granicą

Pomocą psychologiczno-pedagogiczną są także objęci wszyscy uczniowie mający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, a także uczniowie objęci indywidualnym nauczaniem, jeżeli zachodzi taka potrzeba.

Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydawane są uczniom:

• niesłyszącym i słabosłyszącym;

• niewidomym i słabowidzącym;

• z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją;

• z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym;

• z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera;

• z niepełnosprawnościami sprzężonymi;

• niedostosowanym społecznie lub zagrożonym niedostosowaniem społecznym.

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana z inicjatywy:

1) ucznia,

2) rodziców ucznia,

3) nauczyciela, wychowawcy grupy wychowawczej lub specjalisty prowadzącego zajęcia z uczniem,

4) poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej,

5) asystenta edukacji romskiej,

6) pomocy nauczyciela.

Pomoc psychologiczno-pedagogiczna polega przede wszystkim na:

• rozpoznawaniu – potrzeb i możliwości, mocnych stron i deficytów uczniów oraz zasobów szkoły – komu należy pomóc i z czego można korzystać (specjaliści, pomoce, pomieszczenia, czas trwania itp.);

• inicjowaniu pomocy – na podstawie dokumentów lub informacji z rozpoznania dokonanego w szkole, inicjatywy rodziców (opiekunów prawnych), samych uczniów dyrektor niezwłocznie powołuje zespoły i wyznacza osobę (osoby) koordynującą;

• planowaniu i koordynowaniu pomocy przez Zespół – spotkania Zespołu, określenie zakresu pomocy udzielanej przez Zespół, tworzenie i prowadzenie dokumentacji (KIPU, PDW, IPET, WOPFU, dokumentowanie pracy z uczniem);

• udzielaniu pomocy – nauczyciele i specjaliści zgodnie ze swoimi zadaniami i kompetencjami;

• ocenie efektywności pomocy udzielanej przez nauczycieli i specjalistów

Jeśli dziecko ma orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego – będzie musiał go objąć Indywidualny Program Edukacyjno – Terapeutyczny (IPET)

Jeśli dziecko będzie wymagało pomocy psychologiczno – pedagogicznej, zostanie mu założona Karta Indywidualnych Potrzeb Ucznia (KIPU) i zostanie opracowany Plan Działań Wspierających (PDW)

PDW może być opracowany dla ucznia (plan indywidualny) lub dla grupy uczniów o jednorodnym lub zbliżonym rozpoznaniu. IPET i PDW realizowane są na zajęciach obowiązkowych, dodatkowych i nadobowiązkowych.

Pomocy na poziomie przedszkola udzielamy w momencie, gdy dziecko posiada orzeczenie lub opinię publicznej poradni psychologiczno – pedagogicznej lub specjalistycznej oraz w przypadku, gdy sam nauczyciel zgłasza taką potrzebę, a dziecko nie posiada opinii czy orzeczenia.

Pomoc psychologiczno – pedagogiczną organizuje dyrektor placówki, niezwłocznie po zgłoszeniu informacji o takiej potrzebie.

Zadaniem dyrektora jest powołanie zespołu, który planuje i koordynuje udzielenie dziecku takiej pomocy.

W skład zespołu wchodzą: prowadzący zajęcia z dzieckiem nauczyciele oraz specjaliści, w szczególności psycholodzy, pedagodzy i logopedzi.

Zespół pracuje we współpracy z:

• Rodzicami dzieci;

• PPP, w tym poradniami specjalistycznymi;

• Placówkami doskonalenia nauczycieli;

• Innymi przedszkolami, szkołami i placówkami;

• Organizacjami pozarządowymi oraz instytucjami działającymi na rzecz rodziny i dzieci

Rodzice dziecka mogą uczestniczyć w spotkaniach zespołu. O ich terminie informuje rodziców dyrektor.

Na wniosek rodzica w spotkaniach zespołu mogą uczestniczyć inne osoby, w szczególności lekarz, psycholog, pedagog, logopeda lub inny specjalista.

Modele funkcjonowania zespołów

1. Model multidyscyplinarny /interdyscyplinarny

Wymiana informacji w zespole ma charakter nieformalny, spotkania nie są systematyczne

Każdy członek zespołu przygotowuje oddzielna część IPET lub PDW, prowadzi swoje indywidualne rozpoznanie diagnostyczne, odpowiada za realizację tylko swojej części i ew. części wspólnych.

1. Model transdyscyplinarny:

Członkowie zespołu dokonują jednej, wspólnej diagnozy dziecka;

Rodzice są traktowani jako pełnoprawni członkowie zespołu

Zespół spotyka się regularnie w celu wymiany informacji;

W opracowaniu IPET/PDW biorą udział wszyscy członkowie zespołu;

Wszyscy członkowie zespołu wdrażają IPET/PDW

Każdy członek zespołu odpowiada za realizację IPET/PDW

W celu wyrównania szans edukacyjnych wszystkich dzieci przyjęto w polskim systemie oświaty szereg rozwiązań, które czynią system drożnym i elastycznym dla dzieci ze SPE. Daje to możliwość przechodzenia dziecka z placówki ogólnodostępnej, w tym integracyjnej, do specjalnej i odwrotnie.

Każde dziecko w przedszkolu ma prawo być objęte działaniami ped. i psych., mającymi na celu rozpoznanie możliwości i potrzeb dziecka oraz ich zaspokojenie.

Kiedy dokonujesz diagnozy przedszkolnej powinieneś więc określić również potrzeby rozwojowe dziecka, w tym zauważone predyspozycje, uzdolnienia i zainteresowania. Opisując osiągnięcia, możliwości i potrzeby dziecka, powinieneś odnieść się także do podjętych lub potrzebnych działań, służących rozwijaniu jego potencjału i zaspokajaniu potrzeb.

Na co zwracamy uwagę konstruując program/plan (IPET/PDW)

Zwracamy uwagę na:

• Zbudowanie dobrej relacji z dzieckiem, nawiązanie kontaktu emocjonalnego.

• Poznanie jego możliwości psychospołecznych i edukacyjnych,

• Sprawdzenie w bezpośrednich kontaktach z dzieckiem i jego rodzicami umiejętności i kompetencji dziecka,

• Postępy – doceniaj je.

• Wczesne podjęcie działań pomocowych.

• Dokładne poznanie środowiska rodzinnego dziecka.

2) Udzielaj pomocy i wsparcia na podstawie wnikliwej diagnozy funkcjonowania dziecka (d.funkcjonalna)

3) Indywidualizuj pracę z dzieckiem, opierając się na rozpoznawaniu i wykorzystaniu potencjału dziecka zarówno w pokonywaniu deficytów, jak i jego rozwoju.

4) Decyduj o doborze metod, form pracy i środków dydaktycznych uwzględniających zasady ortodydaktyki (m.in. Zasadę gruntownej znajomości dziecka, dostosowania pracy do jego możliwości i potrzeb, jego aktywnego i świadomego udziału w procesie uczenia się

5. Stosuj motywujący system oceniania

6. Traktuj edukację holistycznie, gdyż na efektywność kształcenia i wychowania ma wpływ wiele czynników.

7. W IPET zamieszczaj cele ogólne i szczegółowe zawarte w podstawie programowej wych. Przedszkolnego

8. Zakładaj elastyczność w realizacji programu/planu

9. Zasugeruj dyrektorowi ustalenie realnego i atrakcyjnego dla dziecka harmonogramu realizacji.

Wczesne wspomaganie rozwoju

• Dla dzieci posiadających opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju nie opracowuje się PDW, lecz indywidualny program wczesnego wspomagania.

• Zasady postępowania w tym przypadku regulują odrębne przepisy (Rozp. MEN z dn. 3 lutego 2009 w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz.U. z dn. 12 lutego 2009)

Dziecko z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego (poziom diagnostyczny)
Krok 1 Analiza dokumentacji

Jeżeli dziecko posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego przeprowadza się w pierwszej kolejności jego analizę. W orzeczeniu takim znajduje się:

• Diagnoza w formie ogólnych informacji o możliwościach, ograniczeniach i potencjale rozwojowym;

• Zalecenia wskazują warunki realizacji potrzeb edukacyjnych, formy stymulacji, terapii, usprawniania, rozwijania potencjalnych możliwości i mocnych stron oraz inne;

• Uzasadnienie zawierające prognozy.

Krok 2 Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania dziecka

Dostarcza informacji o:

• Cechach korzystnych dla rozwoju w zakresie warunków, przebiegu i wyników uczenia się: osiągnięciach rozwojowych, możliwościach psychofizycznych, zainteresowaniach, poziomie wiedzy i umiejętności;

• Cechach niekorzystnych dla rozwoju w zakresie warunków, przebiegu i wyników uczenia się: ograniczeniach psychofizycznych, problemach edukacyjnych, wychowawczych i opiekuńczych, Niewielki zasób wiedzy ogólnej o otaczającym świecie, niedojrzałość społeczną, zaburzoną integrację sensoryczną, wzmożoną męczliwość, nadwrażliwość i labilność emocjonalną, podwyższony poziom lęku czy też trudności w kontaktach interpersonalnych;

• Potrzebach w zakresie dostosowania otoczenia, rodzaju pomocy i wsparcia przez inne osoby tak, aby dziecko mogło się w nim rozwijać i uczyć.

Krok 3. Określenie specjalnych potrzeb edukacyjnych

• Ostatnim zadaniem Zespołu na poziomie diagnostycznym jest opracowanie wyników rozpoznania i określenie Specjalnych Potrzeb Edukacyjnych dziecka (SPE).

• Dane wynikające z diagnozy:

• Mocne strony dziecka,

• Trudności rozwojowe i edukacyjne dziecka;

• Dostosowanie otoczenia, rodzaj pomocy i wsparcia.

IPET?

Indywidualne programy edukacyjno – terapeutyczne tworzone są dla dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego:

• niepełnosprawnych: niesłyszących lub słabo, niewidomych lub słabo, z niep. Ruch., z upośl. Umysł., z autyzmem, w tym z z. Aspergera, z niepełn. Sprzężonymi;

• Zagrożonych niedostosowaniem społecznym.

NIE MA OBLIGATORYJNEGO WZORU IPET. (JEST PRZYKŁADOWY NA STRONIE MEN)

Co zawiera IPET?

• Zakres dostosowania wymagań;

• Rodzaj i zakres zintegrowanych działań nauczycieli i specjalistów;

• Formy i metody pracy z dzieckiem

• Formy, sposoby i okres udzielania dziecku pomocy psych.- ped.

• Zajęcia rewalidacyjne i resocjalizacyjne;

• Działania wspierające rodziców dziecka oraz zakres współpracy z rodzicami w realizacji działań;

• Zakres współdziałania z poradniami psych-ped w realizacji działań.

Dziecko z innym orzeczeniem, opinią lub potrzebą objęcia pomocą psych-ped z innych przyczyn

Krok 1 Analiza dokumentacji i obserwacja

Rozpoznania dokonuje się poprzez:

Analizę dokumentacji przedszkolnej

Obserwacji dziecka:

Funkcjonowanie dziecka w grupie – komunikacja, umiejętność współpracy, wyrażanie swojego zdania itp.

Mocne i słabe strony (uzdolnienia, komunikatywność, nieśmiałość, chęć lub jej brak do podejmowania wysiłku itp.)

Zainteresowania;

Trudności rozwojowe i edukacyjne;

Wymagania w zakresie dostosowania otoczenia.

Krok 2. Rozpoznanie indywidualnych potrzeb

Rozpoznanie dokonywane jest w obszarze warunków uczenia się dziecka:

Czynniki wewnętrzne: motywacja do uczenia się, kontrola emocjonalna, radzenie sobie w sytuacjach trudnych, zainteresowania, spostrzeganie, uwaga, pamięć, myślenie, mowa, komunikacja, sprawność motoryczna,

Czynniki zewnętrzne (środowiskowe): środowisko rówieśnicze, rodzinne.

Krok 3. Określenie specjalnych potrzeb edukacyjnych

Posługujemy się tu tym samym podziałem warunków rozpoznania:

• Cechy korzystne dla rozwoju,

• Cechy niekorzystne dla rozwoju,

• Grupa potrzeb w zakresie dostosowania otoczenia, rodzaju pomocy i wsparcia.

Stworzenie Karty Indywidualnych Potrzeb Dziecka

Karta z założenia ma być dokumentem, w którym są zgromadzone wszystkie ważne informacje o dziecku.

Zgodnie z prawem oświatowym Karta zawiera:

• Imię i nazwisko dziecka (dobrze, gdy podany jest wiek).

• Nazwę placówki.

• Informację dotyczącą, na podstawie czego obejmuje się dziecko opieką psych-ped.

• Zakres, w którym dziecko wymaga pomocy z uwagi na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne.

• Zalecane przez Zespół formy, sposoby i okres udzielania pomocy psych-ped.,

• Ustalone przez dyrektora przedszkola formy , sposoby i okres udzielania pomocy psych-ped. Oraz wymiar godzin, w którym poszczególne formy pomocy będą realizowane.

• Ocenę efektywności pomocy psych-ped.

• Terminy spotkań Zespołu.

• Podpisy osób biorących udział w spotkaniach Zespołu.

Wskazówki do realizacji wynikające z Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego

Wobec dzieci z SPE przedszkole pełni funkcje:

• Opiekuńcze

• Wychowawcze

• Edukacyjne

• Rehabilitacyjne

• Terapeutyczne

• Profilaktyczne.

Indywidualne i grupowe zajęcia

Zajęcia obejmujące dzieci z SPE powinny:

• Wspierać komunikację i rozwój społeczno – emocjonalny;

• Wspomagać rozwój poznawczy i motoryczny;

• Realizować treści podstawy programowej w oparciu o IPET uwzględniający wspólne działania nauczycieli i specjalistów.

Umiejętności społeczne:

Należy pamiętać, aby:

• Kształtować jego gotowość do nawiązywania interakcji

• Uwzględniać, że nieprzestrzeganie reguł w sytuacjach społecznych może być wynikiem ich niezrozumienia

• Sposób przedstawienia reguł był dostosowany do możliwości odbiorczych dziecka;

• Uczyć dziecko zwracania się o pomoc w sytuacjach, które sprawiają mu trudność

• Podkreślać związki przyczynowo – skutkowe i logiczne powiązania pomiędzy sytuacjami

• Zadbać o to, aby dziecko wiedziało, gdzie znaleźć informację o swoim imieniu i nazwisku i komu może ją podać.

• Uczyć dziecko rozpoznawania jego awersji dotykowych i pomagać mu zdobywać umiejętności zapanowania nad nimi.

Czynności samoobsługowe:

Pamiętać, aby:

• Uświadamiać dzieciom, że czynności te są warunkiem ich samodzielności życiowej;

• Uwzględniać zależność poziomu czynności samoobsługowych od rodzaju i stopnia niepełnosprawności;

• W procesie kształtowania umiejętności samoobsługowych wykorzystywać naturalne sytuacje z obszaru życia rodzinnego.

• Nie ograniczać czasu przeznaczonego na te czynności.

• Demonstrując czynności samoobsługowe zadbać o to, aby dzieci słabo widzące były blisko osoby prezentującej.

• Dzieciom niewidomym indywidualnie pokazać sposób wykonania danej czynności.

• Stworzyć warunki zachęcające do aktywności.

• Organizować przestrzeń w przemyślany sposób, tak żeby każdy przedmiot miał swoje oznakowane miejsce.

• Dzieci były świadome znaczenia tych czynności i wiedziały, jak je wykonać.

Wspomaganie rozwoju mowy:

Należy pamiętać o:

• Koncentrować się na ogólnej zdolności komunikacyjnej

• Wprowadzać naukę podstaw standardowej komunikacji niewerbalnej.

• Stosować konwencjonalne i niekonwencjonalne gesty naturalne i podejmować próby stymulowania do używania języka dźwiękowego.

• Obserwować preferencje do porozumiewania się.

• Uwzględniać, że sposób porozumiewania się powinni wybrać rodzice dziecka.

• Wyrównywać szanse m.in. Przez stwarzanie odpowiednich warunków, określając czas i metody pokonujące bariery w rozwoju języka dźwiękowego.

• Stworzyć warunki do wykorzystywania przez dziecko różnych metod komunikacji.

• Dziecko umiało m.in. Proponować, radzić, prosić, obiecywać, wyrażać zgodę i odmowę, wydawać polecenia.

Wspomaganie rozwoju czynności intelektualnych dzieci:

Należy pamiętać, aby:

• uwzględnić, że mają one mało samodzielnych doświadczeń, by sprawnie rozwijać swoje czynności intelektualne.

• Uwzględnić, że wymagają dodatkowej stymulacji, adekwatnej do potrzeb i możliwości rozwojowych, a w szczególności specjalnie dobranych i organizowanych sytuacji doświadczalnych.

• Ocena aktualnego poziomu umiejętności powinna być poszerzona o określenie najbliższych możliwości dziecka

Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej:

Pamiętaj, aby:

• Zobowiązać rodziców do przekazywania informacji o wszystkich zmianach zdrowotnych u dziecka i przyjmowanych przez niego lekach

• Uwzględnić ograniczenia zdrowotne dziecka, takie jak niemożność przyjmowania pozycji siedzącej, podczas wykonywania zadań.

• Dostatecznie często zwracać uwagę dzieci na temat akceptacji problemów zdrowotnych u innych.

• Przestrzegać zaleceń lekarskich, dotyczących dziecka (np. doboru ćwiczeń).

Wdrażanie dzieci do dbania o bezpieczeństwo własne oraz innych:

Pamiętać, aby:

• Pomagać dziecku zrozumieć własną sytuację, w tym również ograniczenia i niebezpieczeństwa wynikające z jego trudności.

• Wdrażać dziecko do rozpoznawania sytuacji niebezpiecznych w relacji z innymi osobami, a także wyznaczania granic w relacjach z nimi, w tym również granic związanych z intymnością.

• Systematycznie uczyć dziecko sprawnego i bezpiecznego poruszania się w otoczeniu.

Wdrażanie dzieci do rozwoju przez sztukę:

Pamiętaj, aby:

• Dobrać zadania zgodne z możliwościami psychofizycznymi dzieci, a czasem dobrać specjalne rekwizyty, czy role.

• Nie pozbawiać dzieci niepełnosprawnych uczestnictwa w tego typu aktywności, dając im szansę na wyrażenie siebie i zaprezentowanie swoich zdolności.

• Wprowadzać alternatywne techniki, np. rysunek wypukły.

Wychowanie do poszanowania roślin i zwierząt:

Pamiętaj , aby:

• Dobierać treści (pojęcia), uwzględniając częstotliwość ich występowania w najbliższym otoczeniu dziecka.

• Weryfikować, czy zastosowane metody dostatecznie stymulują dziecko pod względem językowym i czy odpowiednio kształtują system językowy.

Wspomaganie rozwoju intelektualnego wraz z edukacją matematyczną:

Pamiętaj , aby:

• Rzetelnie rozpoznać podłoże ograniczeń dziecka w tym zakresie

• Zaburzona orientacja w schemacie własnego ciała u dzieci z ograniczeniami ruchowymi oraz dzieci z wadą wzroku powoduje trudności w rozumieniu i tworzeniu pojęć orientacji przestrzennej, a także innych pojęć matematycznych.

• Dostarczać dziecku jak najwięcej doświadczeń matematycznych.

Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania:

Pamiętaj , aby:

• Wzmacniać proces nauki czytania i pisania poprzez stosowanie metod i ćwiczeń kompensujących zmysły i ćwiczeń ruchowych

• Wprowadzić ćwiczenia percepcji dotykowej, ułatwiającej opanowanie pisma brajlowskiego dzieciom z wadą wzroku.

• Stosować jak najkrótsze i jak najprostsze polecenia.

• Ograniczać stosowanie zdrobnień, ponieważ dzieci z wadą słuchu będą je traktowały jako nowy wyraz.

Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne:

Pamiętaj , aby:

• Uświadamiać dzieciom, że pomimo różnić w możliwościach i ograniczeniach, niepełnosprawni i osoby zdrowe mają takie same prawa.

Plan Działań Wspierających (PDW)

PDW jest dokumentem tworzonym dla tych samych dzieci, dla których Zespół zakłada Kartę Indywidualnych Potrzeb.

Czyli dla dzieci, które mają trudności w realizacji podstawy programowej wynikające w szczególności:

• Ze specyfiki ich funkcjonowania poznawczo – percepcyjnego.

• Ze stanu zdrowia

• Z ograniczeń środowiskowych (kultura, zaniedb.)

• Z faktu przeżycia sytuacji traumatycznej lub kryzysowej

• Dzieci uzdolnione.

PDW – co powinien zawierać?

PDW może być opracowany dla jednego dziecka lub grupy dzieci o jednorodnym lub zbliżonym rozpoznaniu.

W PDW powinny być określone:

• Cele do osiągnięcia w zakresie, w którym dziecko wymaga pomocy psych-ped

• Działania realizowane w ramach poszczególnych form i sposobów udzielania pomocy psych-ped.

• Metody pracy z dzieckiem

• Zakres dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej do indywidualnych potrzeb dziecka

• Działania wspierające rodziców

• W zależności od potrzeb, zakres współdziałania z poradniami psych-ped. I innymi organizacjami.

NIE MA JEDNEGO WZORU DO TWORZENIA PDW.

Można skorzystać z gotowych formularzy lub wypracować własny schemat.