Dlaczego puszczyk mieszka w lesie, co jada, jak wyglądają jego pisklęta i co oznaczają puszczykowe pohukiwania? – o tym wszystkim opowiemy Wam w naszym ABC obserwatora przyrody.

 

Dlaczego puszczyk mieszka w lesie?

Gdyby zapytać Was o sowę, która najbardziej kojarzy się z puszczą, odpowiedź brzmiałaby prawdopodobnie - puchacz. Ta potężna sowa, ze względu na swoje rozmiary, nie jest jednak mieszkańcem rozległych lasów. Aby móc skutecznie polować, puchacz potrzebuje otwartych przestrzeni i dlatego bardziej odpowiadają mu bagienne łąki na obrzeżach lasów niż puszczańskie ostępy.

Sową, którą najczęściej można spotkać w Puszczy Białowieskiej jest puszczyk. Jest to najpospolitsza sowa w polskich lasach. Puszczyk nie jest dużym ptakiem, gdyż osiąga długość zaledwie 40 cm i masę ciała około pół kilograma. Jego rozmiary umożliwiają sprawne poruszanie się między drzewami. Nic więc dziwnego, że puszczyk jest typowym mieszkańcem rozległych liściastych lasów. Znajduje w nich dużą ilość naturalnych dziupli, służących jako miejsce lęgów i kryjówki, a także swój ulubiony pokarm - leśne gryzonie. Puszczyki zasiedliły także mniejsze lasy i zadrzewienia. Obecnie bez trudu możemy je spotkać w parkach i na cmentarzach, a nawet w centrum dużego miasta. Zawsze jednak występują w sąsiedztwie starych dziuplastych drzew.

Co puszczyk jada na obiad?

Główną zdobycz puszczyka stanowią leśne gryzonie – mysz leśna i nornica ruda.

Nie jest on jednak bardzo wybredny. Kiedy brakuje drobnych ssaków, poluje na małe ptaki lub żaby, a w ostateczności potrafi zadowolić się nawet większymi owadami lub ich larwami. W okresach głodu puszczyki nie przystępują do lęgów lub mają tylko jedno pisklę. W latach obfitości pokarmu składają większą liczbę jaj i wychowują do trzech młodych.

Puchate kulki

Młode puszczyki przychodzą na świat bardzo wcześnie - czasami już w lutym, kiedy jest jeszcze bardzo mroźno. Początkowo ogrzewa je matka, później mogą liczyć tylko na swój obfity puch. Pisklęta opuszczają rodzinną dziuplę zanim jeszcze nauczą się latać. Przypominają wówczas puchate kulki. Dzień spędzają zazwyczaj ukryte wśród liści na drzewach, a kiedy zapadnie zmrok wychodzą na gałęzie i donośnym wołaniem żebrzą o pokarm. Interesujące jest, że gdy w lęgu są dwa młode - każde z nich odzywa się innym głosem. Jeżeli natomiast są trzy młode, to dwa z nich odzywają się tym samym głosem a trzecie innym.

Kto pohukuje nocą w lesie?

Sowy prowadzą nocny tryb życia, dlatego ważną rolę w ich życiu odgrywa głos. Pohukiwania puszczyków służą do utrzymania kontaktu pomiędzy samcem i samicą, a także pomiędzy rodzicami i ich potomstwem. Przede wszystkim jednak pozwalają na oznakowanie rewiru przy pomocy głosu. Donośne „hu-huhuhuhuhuhuhu” samca mówi rywalom: ,,Teren jest zajęty! Trzymajcie się od niego z daleka!’’ Wśród puszczyków często zdarzają się sąsiedzkie utarczki, w czasie których poza pohukiwaniem używają całej gamy innych, często przeraźliwych, dźwięków. Te nocne odgłosy były niegdyś przypisywane różnym strzygom i upiorom i budziły niczym nieuzasadniony lęk.

Gdzie szukać puszczyka?

Jak większość sów, puszczyka jest łatwiej usłyszeć niż dostrzec. Jeżeli jednak jesteście dobrymi tropicielami, to może uda się Wam wypatrzyć go w dziupli starego drzewa w parku lub na cmentarzu. Musicie jednak dobrze wytężać wzrok, gdyż szare lub rdzawe upierzenie sprawia, że zlewa się on znakomicie z barwą i rysunkiem kory. A gdy nocą usłyszycie donośne pohukiwanie nie obawiajcie się, gdyż zapewne będzie to puszczyk.