UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE ROLNIKÓW
III CZP 136/91
Strony zawierające umowę sprzedaży gospodarstwa rolnego w trybie i na zasadach określonych w art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników i członków ich rodzin (tekst jedn.: Dz. U. z 1989 r. Nr 24, poz. 133) nie mogły wyłączyć z nabywanego przez osobę fizyczną gospodarstwa rolnego jednego ze składników tego gospodarstwa wymienionych w art. 2 pkt 4 tej ustawy.
II UZP 7/92
Warunkiem nabycia prawa do emerytury rolniczej na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 1991 r. Nr 7, poz. 24) jest osobiste prowadzenie działalności rolniczej przez osobę ubiegającą się o taką emeryturę z tym zastrzeżeniem, że nie musi ono trwać do daty zgłoszenia wniosku.
III CZP 125/92
Rozwiązanie umowy o przekazaniu gospodarstwa rolnego, zawartej na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin (Dz.U. Nr 32, poz. 140), jest możliwe w stosunku do jednego tylko z małżonków będących nabywcami.
III CZP 121/93
Roszczenie rolnika, który zmarł po wytoczeniu powództwa o rozwiązanie umowy przekazania gospodarstwa rolnego, zawartej na podstawie ustawy z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin (Dz. U. Nr 32, poz. 140), nie przechodzi na spadkobierców (art. 119 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - jedn. tekst: Dz. U. 71, poz. 342).
III CZP 112/94
Przewidziana w art. 119 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jedn. tekst: Dz. U. z 1993 r. Nr 71, poz. 342 ze zm.) możliwość rozwiązania umowy przekazania gospodarstwa rolnego jest wyłączona po zbyciu przejętego gospodarstwa osobie trzeciej na podstawie umowy darowizny, jeżeli jedna z przyczyn określonych w art. 89 pkt 1-3 wymienionej ustawy zachodziła przed tym zbyciem. Nie jest również dopuszczalne rozwiązanie umowy darowizny gospodarstwa dokonanej przez następcę z przyczyn określonych w powołanym wyżej art. 89, jak i z powodu naruszania dóbr osobistych rolnika przez obdarowanego.
III CKN 26/96
Zawarcie umowy darowizny w związku z zaprzestaniem przez rolnika prowadzenia działalności rolniczej (art. 19 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - jedn. tekst: Dz. U. z 1993 r. Nr 71, poz. 342 ze zm.) ma taki skutek, że odzyskanie przez darczyńcę darowanego gospodarstwa rolnego, może nastąpić tylko przez odwołanie darowizny z przyczyny wskazanej w art. 898 § 1 k.c.
III CKN 68/98
Według ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jedn. tekst: Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.), zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej następuje, między innymi, w razie wyzbycia się własności gospodarstwa rolnego zarówno w wyniku umowy zawartej w celu wykonania umowy z następcą, jak też umowy darowizny lub umowy dożywocia. Umowa darowizny zawarta w celu zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej, jak każda umowa darowizny, może zostać odwołana przez darczyńcę, jeżeli obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności (art. 898 k.c).
IV CKN 34/00
W konsekwencji wyboru przez strony umowy darowizny gospodarstwa rolnego, w związku z zaprzestaniem prowadzenia przez rolnika działalności rolniczej, wyłączone jest uznanie tej umowy za umowę z następcą (art. 84 i 85 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników), a także jej rozwiązanie w trybie art. 89 tej ustawy.
I CKN 992/98
Rozwiązanie umowy darowizny gospodarstwa rolnego jest instytucją odmienną od odwołania darowizny. Przesłanki rozwiązania umowy zostały wyczerpująco określone w art. 89 ustawy z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, więc przepis art. 898 § 1 k.c. do rozwiązania umowy nie może mieć zastosowania nawet przez analogię.
II CKN 642/99
Roszczenie rolnika o rozwiązanie umowy przekazania gospodarstwa rolnego następcy jest prawem ściśle związanym z jego osobą i jako takie nie podlega dziedziczeniu (art. 922 § 2 k.c.). Z braku ustawowego uregulowania nie jest to także prawo, które przechodzi "na oznaczone osoby" w rozumieniu powołanego przepisu. Prawo to zatem gaśnie z chwilą śmierci rolnika. Jeżeli śmierć przypada na okres po wszczęciu postępowania o rozwiązanie umowy, postępowanie jako bezprzedmiotowe podlega umorzeniu, z uwzględnieniem stanu zaawansowania tego postępowania (art. 355 § 1 k.p.c.).
II UKN 49/01
Wydzierżawienie gospodarstwa rolnego na podstawie umowy zawartej na okres krótszy niż 10 lat, albo bez zachowania formy pisemnej lub też bez wpisania tej umowy do ewidencji gruntów i budynków, nie stwarza przewidzianej w art. 28 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.) podstawy do odstąpienia od zawieszenia wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.
II UK 68/02
Rolnik lub domownik rolnika mający obywatelstwo Republiki Czeskiej, dobrowolnie kontynuujący ubezpieczenie społeczne po wejściu w życie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.), nie jest wyłączony z ubezpieczenia społecznego rolników z tego powodu, że nie posiada obywatelstwa polskiego.
III CZP 59/05
Gospodarstwo rolne, przekazane na podstawie ustawy z dnia 27 października 1977 r. o zaopatrzeniu emerytalnym oraz o innych świadczeniach dla rolników i ich rodzin (Dz. U. Nr 32, poz. 140) następcy pozostającemu w ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, należy do majątku wspólnego.
IV CSK 175/05
Rozwiązanie umowy o przekazanie gospodarstwa rolnego - na podstawie art. 89 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jedn. tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.) - nie powoduje wygaśnięcia hipoteki przymusowej, która powstała w okresie, gdy właścicielem gospodarstwa był następca.