ZRÓŻNICOWANIE SPOŁECZNE 09.12.2014r.

Czynniki oddziałujące na zmianę pozycji zawodu:

- Industrializacja

- Urbanizacja

- Zmiany ustrojowe

- Brak perspektyw dla zawodu

- Ideologie

- Wadliwa organizacja pracy

- Rozwój racjonalnego myślenia (brak wróżek, znachorów, itp.)

-trudności życia społecznego (np. sprzedawca)

- Sytuacja spłeczno polityczna (reguły oceniania zawodu – np. marynarz)

POLSKA SPOŁECZNA KLASYFIKACJA ZAWODÓW:

1. Praca nie wymagająca przygotowania

2. Praca wymagająca tylko krótkiego pouczenia ustnego

3. Praca wymagająca pouczenia do 1 miesiąca czasu

4. Praca wymagająca pouczenia od 1 do 3 miesięcy czasu

5. ………. Od 3 do 6 miesięcy

6. ………. Od 6 do 12 miesięcy

7. ………. Od 1 roku do 2 lat

8. ……….. od 2 do 4 lat

9. ………… od 4 do 10 lat

KRYTERIA KLASYFIKACJI

II. SKALA ZŁOŻONOŚCI PRACY:

1. Złożonosć pracy z ludźmi

2. Złożoność pracy z symbolami

3. Złożoność pracy z przedmiotami

4. Czas poświęcony na pracę z symbolami

5. Czas poświęcony na pracę z przedmiotami

6. Kompleksowosć czynności

III. SKALA WYNAGRODZENIA MATERIALNEGO

IV. SKALA PRESTIŻU

Procedura: 1. Wybór zawodu o wysokim i niskim prestiżu

2. Podział pozostałych zawodów w ramach poszczególnych grup

3. Uporządkowanie

KATEGORIE SPOŁECZNO-ZAWODOWE

Gr.0. Najwyżsi urzędnicy państwowi, kierownictwo organizacji, dyrektorzy, menadżerowie

Gr.1. SPECJALIŚCI (lekarze, prawnicy, inżynierowie)

Gr.2. Technicy i wyspecjalizowani pracownicy administracyjno-biurowi

Gr.3. Pracownicy umysłowi, średniego i niższego szczebla

Gr.4. Sprzedawcy i pracownicy usług

Gr.5. Wykwalifikowani pracownicy techniczni

Gr.6. Reszta pracowników fizycznych

Gr.7. Rybacy, rolnicy

Gr.8. Rzemieślnicy, sklepikarze

Gr.9. Inni

ELITY SPOŁECZNE

Potocznie – ludzie wyróżniający się pod jakimś względem w swoim otoczeniu.

Według Sztumskiego :

-kluczowe pozycje w strukturach władzy

-najwyższe miejsca w skali autorytetu lub prestiżu dla danego społeczeństwa

-najwyższe miejsce na skali autorytetu lub prestiżu dla danej grupy społecznej

SPOSOBY REKRUTACJI ELIT:

1) Uzyskanie godności nadanych przez władzę świecką lub duchowną

2) Posiadanie stosunkowo szerokiego zakresu władzy w różnych sferach życia

3) Dziedziczenie uprzywilejowanej pozycji społecznej lub majątku

4) Posiadanie cech reprezentujących szczególnie szanowane wartości

5) Rzeczywiste lub przypisane właściwości z jakiegoś względu przydatne dla danej zbiorowości

DOBÓR ELIT: - demokratycznie

- arystokratycznie

Według Pareto:

Teoria krążenia elit – Rezydua (nieuświadomione popędy)

- predyspozycje

Według Michaelsa:

Żelazne prawo oligarchii, amalgamacja nowych przywódców

Według Webera:

Władza = przemoc + wartości

Typy panowania (legalne, tradycyjne, charyzmatyczne)

TYPOLOGIA ELIT: - sprzyjające władzy

- szlacheckie

- sprawiedliwych

- populistyczne (odwołujące się do uczuć mas)

- mężnych (sprawnych fizycznie)

- bogatych

- specjalistów

- ideologicznych

Wykład 28.01.2014

Dopłaty – poziom rolnictwa wzrósł; KRUZ (różne wydatki z nim związane); kwestia sformalizowania gruntów; uregulowanie własności warunkiem uzyskania dopłat; niskie koszty rolników powoduje duża ich konkurencyjność; wzrost aktywności kobiet (sołtysowe, akcje). Krus dla 4 – 1400 rocznie, 1100 dla działalności.

Wady – gospodarstwa małe (niskie zyski; gospodarstwa ekologiczne); duże nakłady pracy ludzkiej.

Gospodarstwa ekologiczne – warunki: duża wiedza na temat G.E. (my mamy niski poziom kultury rolnej); w ciągu 3-4 pierwszych lat G.E. przyniósł straty; żywność ekologiczna bardzo droga.

Trzy wartości: ziemia, rodzina, Kościół.

Na wsi zanikają tradycyjne ziemie co wynika z postępu technologicznego.

Dawniej: konieczność samopomocy; tradycje (darcie pierza).

Dziś: otwartość wsi; mechanizacja uniezależnia rolników.

Wschód Polski – zjawisko starzenia się i umierania wsi.

Pojęcie narodu (wg Wiatra) - historycznie ukształtowana wspólnota powstała na gruncie wspólnych losów historycznych, wspólnej gospodarki towarowej, wspólnych instytucji politycznych, charakteryzuje …

Wg Ossowskiego Grupa społeczna, która akceptuje wzory ziemi społecznej wszczepia je w świadomość swoich dzieci.

Warunki: musi być grupą terytorialną, taką, że jej spójność nie opiera się na np. konfliktach osobistych, grupa przede wszystkim w sensie ideologicznym; grupa autoteliczna (jej istnienie jest celem samym w sobie).

Cechy narodu: wspólnota kulturowa (językowa); terytorialna (nie chodzi o granice, tylko o swoje miejsce na Ziemi); państwowa; świadomość narodowa.

Czynniki procesów narodowotwórczych:

- czynnik geograficzny,

- czynnik polityczny – wybitne jednostki (władcy); państwo (peryferia, narodowowyzwoleńcze),

- lingwistyczne – język; literatura,

- ekonomiczne – industrializacja; wolny rynek,

- ideologiczne – mity i legendy; religia (normy, wartości, tradycje),

- ludnościowe – migracje; osadnictwo.

Modele procesów narodowotwórczych wg Jerzego Wiatra:

1. Burżuazyjno-demokratyczny (Francja).

2. Burżuazyjno-konserwatywny (Niemcy).

3. Burżuazyjno-osadniczy (kraje Ameryki).

4. Postkolonialny.

Relacje między narodem a państwem:

Państwo (było pierwsze) -> Naród

Ziemie terytorium ojczystego:

- postulat ideologii narodowej (prawo krwi, prawo ziemi).