Możliwe pytania na kolokwium:

1. Foresight,

2. Foresight technologiczny,

3. Różnice pomiędzy foresightem a foresightem technologicznym,

4. Trójkąt foresightu technologicznego,

5. E-foresight,

6. Cykl życia technologii,

7. Analiza SWOT,

8. Analiza STEEP,

9. Macierze kontekstowe,

10. Macierz dendrologiczna,

11. Macierz meteorologiczna,

12. Macierz strategii,

13. Zrównoważony rozwój,

14. Horyzont 2020,

15. Priorytety programu horyzont 2020,

16. Strategia Europa 2020,

17. Burza mózgów,

18. Metody pozyskiwania wiedzy,

19. Koło deminga,

20. E-Delphix,

21. KIS,

22. Makrootoczenie,

23. Mikrootoczenie,

24. Reguła 5x,

1. Foresight - ogół działań zmierzających do wybrania najkorzystniejszej wizji przyszłości oraz wskazania drogi jej realizacji z wykorzystaniem odpowiednich metod.

   1. Podział foresightu:

• Skala oddziaływania: Międzynarodowy, Narodowy, Regionalny, Organizacyjny(firma)

• Przedmiot badań: Regionalny, Branżowy, Tematyczny, Technologiczny

  1. Proces foresightu

• Określenie celu i postępowania w ramach tematu: B&R, zakres tematyczny, skala terytorialna, horyzont czasowy, sponsoring.

• Pozyskanie i zaangażowanie kluczowych uczestników: grupy docelowe, skala przedsięwzięcia.

• Tworzenie nowej wiedzy poprzez poznanie, analizę i przewidywanie przyszłych zdarzeń.

• Kształtowanie przyszłości poprzez planowanie strategiczne.

• Uczenie się.

1. Foresight technologiczny - proces polegający na systematycznym patrzeniu w przyszłość nauki, techniki, ekonomii społeczeństw, powiązana z umiejętnością dobierania strategicznych technologii mająca przynieść wielkie ekonomiczne, społeczne korzyści

4. Trójkąt foresightu technologicznego:

   1. TYPOWA STRUKTURA ORGANIZACYJNA PROJEKTÓW FORESIGHTOWYCH

4. E-FORESIGHT - Jest to proces badań forsightowych prowadzonych w celu określenia priorytetowych innowacyjnych technologii oraz kierunków rozwoju strategicznego w odniesieniu do danego obszaru badawczego realizowany z wykorzystaniem Internetu.

5. Cykl życia technologii (produktu) - Cykl życia technologii obrazuje zjawisko stopniowego nabywania i utraty zdolności produktu do zaspokajania potrzeb konsumenta, a także proces ponoszenia kosztów związanych z innowacjami produktowymi, ich opracowaniem, wprowadzeniem na rynek
   i podtrzymywaniem ich obecności na rynku. Cykl życia technologii/produktu składa się z czterech faz:

• Faza I (wprowadzenie): wprowadzenie wyrobu na rynek,

• Faza II (wzrost): wzrost sprzedaży produktu,

• Faza III (dojrzałość): Dojrzałość i nasycenie rynku,

• Faza IV (schyłek): spadek sprzedaży produktu i schodzenie z rynku.

4. Analiza SWOT - Kluczowe narzędzie analityczne wykorzystywane do kategoryzacji znaczących wewnętrznych i zewnętrznych czynników mogących wpłynąć pozytywnie lub negatywnie na prognozowane przyszłe zdarzenia; analiza SWOT (ang.: Strengths Weaknesses Opportunities Threats) pozwala określić mocne i słabe strony przyszłych zdarzeń oraz szanse i zagrożenia płynące z otoczenia, mogące przyczynić się lub przeszkodzić w zaistnieniu określonych zjawisk

4. Analiza STEEP – analiza kluczowych makroekonomicznych czynników społeczno-technologiczno-ekonomiczno-ekologiczno-politycznych i prawnych oddziałujących na analizowane zjawiska. Umożliwia określenie potencjału analizowanego obszaru, wskazując np. wzrost lub spadek, właściwości i atrakcyjności rynku oraz jego trwałość prowadzona w celu wspomagania procesu podejmowanie decyzji, w tym decyzji inwestycyjnych.

   1. Czynniki analizowane w ramach analizy STEEP

• S–otoczenie społeczne – otoczenie obejmuje strukturę demograficzną obywateli i czynniki kulturowe w tym mody, style życia i upodobania społeczeństwa,

• T–otoczenie technologiczne – otoczenie dotyczy szybkości zmian technologicznych, możliwości innowacji, wielkości i dostępności krajowych i regionalnych budżetów na badania i rozwój, wzrastającej liczby przepisów prawa regulujących zmiany technologiczne, a także skupiające się na mniejszych uprawnieniach […] na szeroką skalę kosztem znaczących wynalazków

• E–otoczenie ekonomiczne – otoczenie jest zdeterminowane przez kondycje gospodarki i może być ocenione za pomocą stopy wzrostu ekonomicznego wysokości stóp procentowych, kursów wymiany walut.

• E–otoczenie ekologiczne – otoczenie kształtowane jest przez […] i wzrastające ceny tradycyjnych źródeł energii, coraz szersze wykorzystanie alternatywnych źródeł energii, zwłaszcza energii słonecznej i wiatrowej, rozrastający się poziom zanieczyszczenia środowiska, efekt cieplarniany.

• P–otoczenie polityczne i prawne – otoczenie obejmuje stabilność rządów w kraju, przejrzysty system podatkowy, poziom cel oraz sytuację międzynarodową.

4. Macierze kontekstowe – narzędzia graficznej analizy porównawczej poszczególnych technologii lub ich grup, pozwalające na ich zobiektywizowaną ocenę w dziesięciostopniowej uniwersalnej skali stanów względnych oraz określenie rekomendowanych strategii postępowania w odniesieniu do poszczególnych technologii lub ich grup, a także wytyczenie ścieżek rozwoju strategicznego.

5. Macierz dendrologiczna - przedstawia graficznie wyniki oceny poszczególnych grup technologii pod kątem ich potencjału, stanowiącego rzeczywistą obiektywną wartość danej technologii i atrakcyjności, odzwierciedlającej subiektywne postrzeganie danej technologii wśród jej potencjalnych użytkowników.

Składa się ona z ćwiartek, w których pokazane są wyniki analizy, wyróżniamy: Rozłożysty dąb, Strzelisty Cyprys, Ukorzeniona kosodrzewina, Drżąca osika. Ćwiartką zapewniającą sukces jest rozłożysty dąb, natomiast drżąca osika określa sukces niemożliwy do osiągnięcia. Pozostałe części macierzy wskazują na sukces możliwy przy spełnieniu określonych założeń.

4. Macierz meteorologiczna - Umożliwia ona określenie wpływu czynników zewnętrznych na te procesy. Składa się z 4 ćwiartek: słoneczna wiosna, mroźna zima, upalne lato, deszczowa jesień. Najkorzystniejsze pod tym względem technologie znajdują się w ćwiartce słoneczna wiosna, natomiast ćwiartka określana, jako mroźna zima jest niekorzystna a technologie w niej umieszczane maja małe prawdopodobieństwo rozwoju. Inne ćwiartki określają technologie, dla których rozwój jest możliwy.

5. Macierz Strategii - Na podstawie wyników wygenerowanych w macierzy dendrologicznej
   i meteorologicznej stworzono macierz strategii. Macierz ta w postaci ogólnej przedstawia miejsce tej technologii z uwzględnieniem jej wartości i oddziaływania otoczenia. Jest, więc wynikiem macierzy składowych i przedstawia ona strategie rokujące źle, dobrze oraz niepewnie.

6. Zrównoważony rozwój - Rozwój społeczno-gospodarczy w którym w celu zrównoważenia szans dostępu do środowiska poszczególnych społeczeństw lub ich obywateli zarówno współczesnego jak
   i przyszłych pokoleń, następuje proces integrowania działań politycznych gospodarczych i społecznych z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych.

7. Horyzont 2020:

• Narzędzie wzmacniania konkurencyjności UE na świecie

• Narzędzie rozwoju Europejskiej Przestrzeni Badawczej

• Instrument wspierający badania i innowacje na poziomie unijnym

• Budżet 77 mld euro

4. Podstawowe priorytety strategii EUROPA 2020:

• Doskonała baza naukowa – europejska rada ds. badań naukowych przyszłe i powstające technologie.

• Wiodąca pozycja w przemyśle – wiodąca pozycja w zakresie technologii wspomagających
  i przemysłowych. Dostęp do finansowania ryzyka. Innowacje w mikro, małych, średnich przedsiębiorstwach.

• Wyzwania społeczne – zdrowie, zmiany demograficzne i dobrostan, bezpieczeństwa żywności, zrównoważone rolnictwo, inteligentny zintegrowany transport, działania w dziedzinie klimatu, Europa w zmieniającym się świetle, Bezpieczne społeczeństwo, ochrona wolności i bezpieczeństwo Europy i jej obywateli.

4. Strategia „Europy 2020” - Kompleksowe działanie na obszarze europejskim, krajowym i regionalnym zmierzające do wspierania bardziej efektywnej, konkurencyjnej i niskoenergetycznej gospodarki opartej na wiedzy i innowacji zapewniającej wysoki poziom zatrudnienia oraz spójność społeczną i terytorialną.

Priorytety Europy 2020:

• Rozwój inteligentny – oparty na wiedzy i innowacjach,

• Rozwój zrównoważony - transformacja w kierunku gospodarki konkurencyjnej i niskoemisyjnej nastawionej na efektywne wykorzystanie zasobów,

• Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu – wspieranie gospodarki charakteryzującej się wysokim poziomem zatrudnienia i zapewniającej spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną.

4. Burza mózgów – spotkania dyskusyjne z udziałem moderatora, służące generowaniu nowatorskich rozwiązań problemów w odniesieniu do przyszłych zjawisk. Kładące nacisk na redukcję uprzedzeń do generowania dziwnych i nietypowych pomysłów […] przyczyniające się do generowania dziwnych
   i nietypowych pomysłów, przyczyniające się do rozwoju kreatywności i innowacyjności przedsiębiorstwa.

5. Metody zdobywania wiedzy:

• Ukierunkowanie na wykładach,

• Umiejętności na laboratoriach

• Studia literaturowe,

• Platforma internetowa i praca własna.

4. Koło Deminga – jest koncepcją z zakresu zarządzania jakością. Koło Deminga składa się z działań następujących po sobie w porządku logicznym:

• ZAPLANUJ (ang. Plan): Zaplanuj lepszy sposób działania, lepszą metodę.

• WYKONAJ, ZRÓB (ang. Do): Zrealizuj plan na próbę.

• SPRAWDŹ (ang. Check): Zbadaj, czy rzeczywiście nowy sposób działania przynosi lepsze rezultaty.

• POPRAW (ang. Act): Jeśli nowy sposób działania przynosi lepsze rezultaty, uznaj go za normę (obowiązującą procedurę), zestandaryzuj i monitoruj jego stosowanie.

4. Metoda e-delphix - Metoda heurystyczna zapożyczająca główny zamysł kilkuetapowego ankietowania ekspertów z klasycznej metody delfickiej, znacznie jednak różniąca się od pierwowzoru zarówno co do założeń metodycznych jak i ze względu na towarzyszącą jej rozbudowaną technologię informacyjną.

5. Krajowa Inteligentna Specjalizacja (KIS) - Krajowe Inteligentne Specjalizacje to zbiór branż, które mają zapewnić tworzenie innowacyjnych rozwiązań społeczno-gospodarczych, zwiększenie wartości dodanej gospodarki oraz podniesienie jej konkurencyjności na arenie międzynarodowej. W pespektywie finansowej 2014-2020

Cele KIS:

• Ukierunkowanie wsparcia finansowego,

• Sprostanie wyzwaniom globalnym takim jak zmiany demograficzne, ograniczony dostęp do surowców naturalnych, bezpieczeństwo energetyczne i zmiany klimatyczne.

4. Makro-otoczenie – to jest to wszystko co nas otacza ale my nic na to nie możemy wpłynąć, musimy jedynie odpowiednio je śledzić i się do niego przygotować. (społeczne, ekonomiczne, demograficzne). Np. makro-otoczeniem jest to że przychodzi zima.

5. Mikro-otoczenie – to jest coś co jest bliżej przedsiębiorstwa. Wpływa ono na przedsiębiorstwo ale przedsiębiorstwo może również na nie wpływać. To są wszystkie podmioty powiązane
   z przedsiębiorstwem np. firmy dostarczające części, kontrahenci, firmy transportowe.

6. Reguła 5X – przekształcanie danych w informacje:

• Kategoryzacja – zdefiniowanie kategorii i komponentów stanowiących jednostki analizy.

• Kontekstualizacja – dobór danych ze względu na kontekst w celu określenia celów dla których są one zbierane.

• Kondensacja – prezentacja danych w zwartej formie i […] zbędnej szczegółowości.

• Kalkulacja – statystyczna lub matematyczna analiza danych.

• Korekta – sprawdzenie kompletności i poprawności zbioru wybranych danych połączone
  z wprowadzeniem brakujących danych i/lub usunięciu zauważonych błędów.