Inżynieria leśna

W1

Remont drogi – polega na wykonaniu robót przywracających stan pierwotny drogi, także przy użyciu wyrobów budowlanych innych niż użyte w stanie pierwotnym.

Podział remontów:

1. naprawy (najprostszy)

2. remont cząstkowy

3. remont kapitalny (najpoważniejszy) = modernizacja

Rodzaj remontu zależy od wielkości uszkodzenia:

• poniżej 15% uszkodzeń nawierzchni (sporadyczne wyboje) – naprawa

• powyżej 15% uszkodzeń nawierzchni – remonty:

  • cząstkowy (15-30%) – skoleinowanie niegłębokie (nie nastąpiło przerwanie warstwy nośnej)

  • kapitalny (>30%) – skoleinowanie głębokie (warstwa nośna została przerwana)

W nadleśnictwach, które mają pieniądze i jest u nich koniunktura na drewno, to drogi są budowane. W innych – kasa przeznaczana jest z reguły na sprawy „ważniejsze”, stąd kondycja dróg pozostawia wiele do życzenia.

Na terenach lasów występują głównie drogi leśne o nawierzchni gruntowej oraz z nawierzchnią żwirową, żużlową i tłuczniową.

Drogi gruntowe:

Naturalne – tylko pas, po którym pojazdy się przemieszczają, nie są kształtowane

Profilowane – jest kształtowana, posiada spadki

Ulepszone

Droga musi mieć minimum 3 metry szerokości, zalecane jest 3,5 metra

Spadek jednostronny

Spadek dwustronny

Spadek sierpowy

W gruntach spadki powinny wynosić 4-12% w zależności od gruntu, na jakim posadowiona jest droga:

Przepuszczalne – małe spadki (4%)

Zwięzłe (gliny zwięzłe, pisaki gliniaste) duże spadki (12%)

Im bardziej zwięzły grunt, tym bardziej narażony jest na odkształcenia plastyczne pod wpływem wody; Styczność koła z gruntem 7 cm²

Wg Burzyńskiego nawierzchnie gruntowe można remontować za pomocą humusu, który jednak ulega bardzo dużym odkształceniom – dlatego nawierzchnia humusowa może być stosowana wyłącznie na pisakach drobnych równoziarnistych;

Na 20 cm od góry mieszamy humus z pisakiem, poniżej warstwa pisaku mineralnego;

Zdejmujemy wierzchnią warstwę tak a by można 7 cm humus zostawić, robimy mieszankę z pisakiem do 20 cm; humus traktowany jest jako lepik;

Naprawa dróg gruntowych ze spadkami i koleinami:

Wybrać grunt z kolein (nadać na ścianki pionowe, żeby nie wyprowadzać dobrego materiału), jeżeli koleiny tylko na niewielkiej powierzchni drogi;

Nie zasypywać dobrym gruntem tylko tym samym, z którego powstała droga – żeby błoto nie wychodziło na wierzch, kwestia oszczędności;

Nawierzchnie profilowane – nie można pracować na zalanej powierzchni, trzeba odczekać; nikt w praktyce nie bada wilgotności optymalnej, przyjęto, że tak długo zagęszcza się powierzchnię, aż przejeżdżający pojazd nie zostawi śladów;

Rów – głębokość od 40 do 60 cm

W lasach 20 – 40 cm to ściek

Ważne: wyrzucić wodę i nadać spadki, zrobić rowy lub ścieki;

Nawierzchnie gruntowe ulepsza się cementem i piaskiem;

Drogi twarde, ulepszone – asfalt, smoła, beton, łupki bitumiczne; nawierzchnie twarde przede wszystkim tłuczniowe (od drobnego od góry poprzez średni do grubego) – system korytowy z obu stron zabezpieczony kamieniem, wypełnienia z tłucznia (najlepiej melafirowego czerwonego, który jest dobry, nie z wapiennego żółtego, który jest zły, ewentualnie może być wapienny zielony);

Szczotka Tresseseta – na spód kamienie ostro zakończone, na wierzch tłuczeń gruby wyrównywany, na poboczu grubsze kamienie nawet od nawierzchni drogi, bardzo droga ale bardzo wytrzymała;

McAdama – gruby na spód, średni i drobny na wierzch, następnie wałować, a wszystko to wypełnia obudowę z kamienia (bloki stanowiące opokę);

Niesort tłuczniowy – bardzo gruba warstwa bardzo źle zazębiającego się materiału;

Naprawy nawierzchni tłuczniowych:

Wybieramy oskardem błoto i materiał z dziury do najgłębszej warstwy mineralnej i formujemy pionowe ścianki, uzupełniamy materiałem takim samym z jakiego powstała droga, jeżeli dokopiemy się do grubego, to najpierw gruby, potem średni i na końcu drobny i ubijamy; zapełnić materiałem nie grubszym niż 2/3 dziury; jeżeli mamy ponad 15% uszkodzeń, to nakładamy nową warstwę; robi się rowki w postaci kraty, aby zatrzymać kamienie i wysypujemy nowy materiał; najlepszy sposób na zerwanie uszkodzonej nawierzchni to użycie zrywaka – zerwać cienką warstwę i o tyle samo uzupełnić, dogęścić, utwardzić, wyrównać;

Nawierzchnia z geokraty na geowłókninie

System korytowy, w zależności od podłoża stosujemy różny sposób konstrukcji;

Grunt wysadzinowy – podsiąk kapilarny – lód – błonka – tworzą się soczewki lodowe i wybuchają;

Słońce topi lód od dołu a odpływu brak, całość się uplastycznia (bo zwykle na glinach <też zwięzła>, pyłach piaszczystych, iłach, iłach pylastych) + ciężki ruch, gdy brak odpowiedniego podparcia od spodu, to w niektórych przypadkach przedmioty cięższe od wody wtapiają się w grunt a droga może się przełamywać; musi więc istnieć warstwa odsączająca, która może być zbudowana z piasku grubego lub średniego – grubość 15 (10) cm, po zagęszczeniu wykop musi posiadać spady, aby mógł być odpływ do sączków, które odprowadzają wodę do rowów, a te z kolei odprowadzają ją poza obszar drogi;

Jeżeli grunt nie jest wysadzinowy, to głębokość wykopu może być mniejsza – geokrata na geowłókninie musi być zasypana dobrze zagęszczającym się materiałem – najlepiej pospółką (pospołu – wszystko razem, tu: frakcje, dlatego bardzo dobrze się zagęszcza);

Geokrata – najcieńsza to 5 cm wykorzystywana na chodniki, zwykle ma 10 cm grubości na drogę leśną, na autostrady 30 cm; do tego dochodzi 5 cm w lesie na zagęszczenie; jeżeli byłby grunt wysadzinowy to jeszcze 15 cm poniżej na odsączenie;

Jak powinna wyglądać pospółka?

Najlepsza gliniasta – z 2% frakcji ilastej:

10-50% stanowi tu żwir (z ewentualnymi kamieniami)

8 – 48% piach, pył

Jeżeli jest powyżej 50% żwiru, to już jest żwir :D

Zagęszczenie – sprawdzić wilgotność optymalną aparatem Proctora

Koło ma obciążenie ok. 4.5 kg/ cm², styk z gruntem to ok. 7cm², jeżeli jest słabe podłoże, to powstaje koleina

Jeżeli na drodze z geokraty, prześwituje ona przez zagęstnik, należy dokonać remontu;

Proporcje dodatku gruntu – wzmacnianie nawierzchni przez odziarnienie:

Nieodpowiednie nawierzchnie to piaski drobne równoziarniste (susza!) – wydmowe piaski, które błyskawicznie się przesuszają i nie da się na nich jechać; inne nieodpowiednie nawierzchnie to spoiste gliny, pyły, iły, które się uplastyczniają

Mieszanki optymalne najłatwiej obliczyć używając do tego celu trójkąta Fereta;

W2

W budownictwie inżynierskim stosujemy różnego rodzaju skały:

Magmowe – zaliczamy do nich granity, sjenity, porfiry, bazalty; charakteryzują się dużą gęstością – 2.75 g/cm³, małą nasiąkliwością – n do 2.3%, dużą wytrzymałością na ściskanie – R_c=120-300MPa

Nadają się do:

Licowania ścian zewnętrznych, schodów itd.

Wykonawstwa elementów ozdobnych

Posadzek

Metamorficzne – kwarcyty (ogniotrwałe, odporne na wysokie temperatury, kwasoodporne), marmury – elewacje, płyty pamiątkowe, nagrobki);

Osadowe – wykorzystywane w budownictwie;

piaskowce – wtórne zlepieńce piasku, gęstość 1.9 – 2.5 g/cm³, nasiąkliwość do 3.5%, najlepsze krzemionkowe, wytrzymałość na ściskanie 30 – 250 MPa; używane na fundamenty, ściany i licówki;

wapienie - najczęściej z CaCO_3, który pod wpływem temperatury rozpada się na CaO i CO₂,

CaO + H₂O -> Ca(OH)₂

Ca(OH)₂ + CO₂ -> CaCO₃ + H₂O

Wapienie to skała osadowa organiczna, która jest nietrwała, ma mniejszą wytrzymałość; wapienie kredowe (miękkie) nieodporne są na wysokie temperatury oraz działanie kwasów; dobre do wykonywania lepiszcza (wapno gaszone, cement <prażone i rozdrobnione wapno>);

Dolomity – wtórne zlepieńce iłów;

Rozdrobnione – piaski, żwiry, pospółki, kamienie;

Szlaki zrywkowe szerokości od 2.5 do 3.5 (4) metrów, odległość od siebie 40 – 80 metrów; układ w jodełkę lub równoległy do linii oddziałowych;

Składnica przyzrębowa, mijanki, skrajnia drogi leśnej;

W3

Wpływ szlaków komunikacyjnych na środowisko leśne

1. wczesny (w trakcie budowy)

- utrata siedlisk

- zmiana stosunków wodnych

- fragmentacja siedliska

2. późny (eksploatacja)

- zanieczyszczenia

- hałas i wibracje

- śmiertelność zwierząt

- brak wymiany genów między populacjami (subpopulacje)

Negatywne oddziaływania dróg można podzielić na:

a) bezpośrednie (oddziaływanie na osobniki i ich populacje), które powodują:

- całkowite zahamowanie lub utrudnianie przemieszczania się zwierząt w poprzek drogi;

- śmiertelność zwierząt w wyniku kolizji z pojazdami;

b) pośrednie (oddziaływanie na warunki siedliskowe), które powodują:

- przerywanie ciągłości strukturalnej korytarzy migracyjnych

(ekologicznych) oraz siedlisk;

- zniszczenie siedlisk fauny i pogorszenie warunków jej egzystencji w zasięgu istniejącej infrastruktury oraz w strefie podwyższonego stężenia emisji związanych z ruchem pojazdów;

- ułatwienie ekspansji gatunków synantropijnych.

Fragmentacja pociąga za sobą:

a) izolację populacji zwierząt oraz ich obszarów siedliskowych;

b)ograniczenie możliwości wykorzystywania areałów osobniczych – poprzez zahamowanie migracji związanych ze zdobywaniem pożywienia, szukaniem miejsc schronienia;

c) ograniczenie i zahamowanie migracji i wędrówek dalekiego zasięgu oraz zahamowanie ekspansji gatunków i kolonizacji nowych siedlisk;

d)ograniczenie przepływu genów i obniżenie zmienności genetycznej w ramach populacji;

e)zamieranie lokalnych populacji i w efekcie obniżenie bioróżnorodności obszarów przeciętych drogami.

Przejścia dla zwierząt są podstawową metodą minimalizacji barierowego oddziaływania dróg na dzikie zwierzęta. Spełniają one dwie podstawowe funkcje:

a)stwarzają warunki umożliwiające bytowanie tych zwierząt, których areały osobnicze przecina droga – zwierzęta muszą mieć możliwość korzystania ze środowisk położonych po obu stronach drogi;

b)umożliwiają migracje, wędrówki i dyspersję osobnikom przemieszczającym się na duże odległości - kluczowa funkcja przejść dla zwierząt, ważna szczególnie dla ochrony rzadkich gatunków o dużych wymaganiach przestrzennych.

Skuteczność przejść dla zwierząt zależy od wielu czynników,

które należy uwzględnić na etapie projektowania, budowy i użytkowania drogi. Najważniejsze z nich to:

- właściwa lokalizacja przejść;

- odpowiednie zagęszczenie obiektów;

- dobranie właściwego typu i parametrów przejścia do sytuacji przestrzennej, ekologicznej oraz gatunków zwierząt, jakim przejście ma służyć;

- zróżnicowanie rodzajów przejść występujących w sąsiedztwie, tak by wszystkie gatunki (o rożnych wymaganiach) mogły przekraczać drogę;

- odpowiednie zagospodarowanie (aranżacja) terenu na najściach i dojściach do przejść oraz na ich powierzchni;

- czas realizacji obiektu i stopień zmian terenu w okresie budowy;

- właściwe utrzymanie i ochrona przejść.

Przejścia dla zwierząt można ogólnie podzielić na:

a)przejścia po powierzchni drogi (nie ogrodzone fragmenty drogi);

b)przejścia dolne;

c) przejścia górne;

Niektóre typy przejść dla zwierząt oprócz funkcji ekologicznych mogą również częściowo spełniać funkcje gospodarcze. Z tego względu można podzielić je na dwie kategorie:

a) przejścia samodzielne - przeznaczone wyłącznie do celów ekologicznych;

b) przejścia zespolone – budowane przy założeniu możliwości ich wykorzystywania także dla innych celów, w tym gospodarczych.

(Zerżnięto z: USTALANIE LOKALIZACJI I DOBÓR PARAMETROW PRZEJŚĆ DLA ZWIERZĄT – PROBLEMY I „DOBRE PRAKTYKI” W PROJEKTOWANIU

Mgr Rafał T. Kurek Uniwersytet im. A. Mickiewicza

Mgr Daniel Maranda Biuro Ekspertyz i Projektow budownictwa Komunikacyjnego EKKOM)

Dlatego też między innymi buduje się przejścia dla zwierząt wydając na to grube miliony^^

Ubywanie lasów, rozwój urbanizacji oraz infrastruktury komunikacyjnej spowodowało podzielenie obszarów bytowania zwierząt na niewielkie, oddzielone od siebie „płaty”. Fragmentaryzacja naturalnego środowiska oraz brak możliwości swobodnego kontaktu i wymiany genów pomiędzy lokalnymi populacjami stanowi wielkie zagrożenie dla istnienia wielu gatunków zwierząt. Dużego znaczenia w sfragmentaryzowanym środowisku nabierają korytarze ekologiczne, ułatwiające łączność między poszczególnymi siedliskami. Przy przekraczaniu ciągów komunikacyjnych odpowiednio zaprojektowane przejścia dla zwierząt stają się integralną częścią korytarzy ekologicznych. O rozmiarach takich przejść decydują przede wszystkim gatunki zwierząt, dla których są one przeznaczone. Pod względem pełnionych funkcji przejścia dla zwierząt dzieli się na samodzielne, służące wyłącznie zwierzętom, oraz zespolone, pełniące jednocześnie inne funkcje, w tym prowadzenie wody . Przy ich projektowaniu

należy uwzględniać warunki hydrologiczne cieku, warunki hydrauliczne przeprawy, wymagania konstrukcyjne, krajobrazowe i przyrodnicze oraz bezpieczeństwo ruchu pojazdów.

Wnioski

Większość zwierząt przekraczających ciąg komunikacyjny za drogę przejścia wybiera znajdujące się w okolicy mosty lub przepusty.

Zwierzęta mają skłonność do wykorzystywania niezmodyfikowanych przepustów na przejścia, gdy nie ma

w nich wody.

Skuteczność przejść pod mostami wynosiła 73%, a przez przepusty 55%.

Spośród zwierząt dziko żyjących najchętniej z przepustów korzystały lisy, w mniejszym stopniu zające oraz rzadko spotykane kuny leśne.

Znaczącym czynnikiem w przechodzeniu zwierząt przez przepusty i pod mostami jest nasilenie procesów migracyjnych.

(Zerżnięte z: Sławomir BAJKOWSKI Przejścia dla zwierząt w przepustach i pod mostami w: Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska Rocznik XV 2006 Zeszyt 2(34))

Rzut prostokątny

Odległość punktu A od płaszczyzny pionowej π₁ to głębokością punktu A, odkładamy ją na osi y

Odległość punktu A od płaszczyzny poziomej π₂ nazywamy wysokością punktu A i odkładamy ją na osi z

Odległość punktu A od płaszczyzny bocznej π₃ nazywamy szerokością punktu A i odkładamy ją na osi x

Kąty między osiami i płaszczyznami są proste, a kierunek rzutowania jest prostopadły do płaszczyzny;

Rzut aksonometryczny różni się od prostokątnego tym, że kąty między płaszczyznami nie są proste;

Jeżeli w Demetrii kawalerskiej na osi x kąt wynosi 30° to należy dokonać skrótu wymiaru ¾

Z kolei na wojskowej niezgodnie z rysunkiem na osi z należy dokonać skrótu 2/3 lub ¾ wymiaru

A na prawie prostokątnej (kąt 97° między osiami y i z) należy dokonać skrótu na osi x ½, a kąty zawarte między osiami x i y oraz x i z mają kąty kolejna: 131° i 132°.

Dach dwuspadowy: Dach czterospadowy:

Dach naczółkowy: Dach półszczytowy: