Konspekt lekcji języka polskiego – klasa II gimnazjum

Temat: Trudna sztuka reportażu.

Cel główny: Kształcenie umiejętności redagowania reportażu.

Cele lekcji:

• Doskonalenie umiejętności rozpoznawania reportażu spośród innych gatunków literackich;

• Zdobycie wiedzy dotyczącej typów i rodzajów reportażu oraz jego podstawowych elementów i głównych zasad tworzenia;

• Kształcenie umiejętności samodzielnego redagowania reportażu.

Wykorzystane elementy metody: praktyki pisarskiej, analizy i twórczego naśladowania wzoru.

Środki dydaktyczne: wskazówki dotyczące zasad tworzenia dobrego reportażu, przykładowe reportaże, wskazówki dla uczniów.

Przebieg zajęć:

1. Czynności organizacyjno – porządkowe.

2. Prowadząca rozdaje uczniom fragment tekstu wycięty z gazety. Uczniowie zastanawiają się jaki to typ publicystyczny. Pod kierunkiem prowadzącej odkrywają, że jest to reportaż wskazują na jego cechy charakterystyczne. Wyszukują wyznaczniki, które odróżniają reportaż od innych form prasowych.

• Oryginalny tytuł przykuwający uwagę;

• Lead - kilkuzdaniowa informacja pod tytułem, zapowiadająca o czym będzie tekst;

• Śródtytuły;

• Zaskakująca pointa podsumowująca cały tekst;

• Wydarzenie główne i sieć ujęć wokół niego;

• Opis bohaterów i ich wypowiedzi przytaczane w mowie zależnej i niezależnej;

• Narracja prowadzona w czasie teraźniejszym;

• Autor jest świadkiem zdarzenia lub zna jego dokładny przebieg z opisu osób trzecich.

1. Uczniowie próbują na forum klasy zdefiniować pojęcie reportażu np. :

• Reportaż to gatunek publicystyczny, przedstawiający rzeczywiste zdarzenie
  i towarzyszące temu okoliczności, znaczącą postać lub godne uwagi miejsce. Wyróżniamy reportaż polityczny, sądowy, kulturalny, społeczny, sportowy, naukowy. Ze względu na formę wyróżniamy reportaż prasowy, radiowy i telewizyjny.

1. Następnie prowadząca rozdaje uczniom różne reportaże. Zadaniem uczniów jest zaznaczenie w nich elementów charakterystycznych dla tego typu formy (tytuł, lead, śródtytuły, pointa, typ narracji, główne wydarzenie, typy mowy bohaterów, najważniejsze fakty-sieć ujęć).

2. Prowadząca rozdaje uczniom „przepis na dobry reportaż”, który będzie wskazówką do dalszej, samodzielnej już pracy.

• Krok po kroku… - dobre rady:

• Zbierz materiały i dokonaj selekcji zgromadzonych informacji według zasady sześciu dziennikarskich pytań zamieszczonych poniżej;

• Nadaj oryginalny tytuł;

• Zredaguj krótki lead;

• We wstępie opisz zdarzenie lub miejsce;

• W rozwinięciu przytaczaj wypowiedzi bohaterów (w mowie zależnej oraz w mowie niezależnej), a rozwój wydarzeń ujmij w chronologicznym porządku;

• W zakończeniu umieść czyjąś podsumowującą wypowiedź lub swoją ciekawą obserwację. Nie formułuj wniosków, zostaw to czytelnikowi. Pracę można zakończyć również pytaniem;

• Narrację prowadź w czasie teraźniejszym.

• Pisząc reportaż, należy zawsze kierować się zasadą 6 pytań „dziennikarskich” :

1. Kto?

Kto jest bohaterem reportażu?

1. Co?

Co się wydarzyło?

1. Gdzie?

Gdzie to się wydarzyło?

1. Kiedy?

Kiedy to się wydarzyło?

1. Jak?

W jaki sposób się to wydarzyło? Jak przebiegały wydarzenia?

1. Dlaczego?

Co było powodem wydarzenia?

1. Z jakim skutkiem?

Czy wydarzenie coś zmieniło? Czy wpłynęło na czyjeś postępowanie?

1. Uczniowie losują karteczki z tematem, którego będzie dotyczył ich własny reportaż (każdy
   z uczniów otrzymuje inny temat). Następnie na lekcji samodzielnie tworzą swój tekst wzorując się na zdobytej podczas lekcji wiedzy i stosując się do zasad tworzenia reportażu. Przykładowe tematy:

• Siła plotki

• Na ulicy

• Męski sport

• W tramwaju

• Facebook

• Wśród kibiców

• W drodze

• Podczas meczu

• Smartfony, tablety, komputery

• Na wsi